01:00Kıhtareli'nin tamamında bu Hardali'ye içeceğimiz aslında üretiliyor.
01:05Sadece bir merkezde veya belli içerilerde değil.
01:08Kıhtareli'nin birçok yerinde hatta Edirne'ye kadar uzanan bölgede Hardali'yemiz bir Trakya geleneği olarak yapılıyor.
01:16Yine o kısmen Balkan geleneği aslında.
01:19Ama o zaman Trakya'ya gelindiğinde bu Kıhtareli bölgesinde Tekirdağ'da olduğu gibi, Edirne'de olduğu gibi Kıhtareli zamanında üzümcülüğün çok gelişmiş olduğu, çok yaygın olduğu bir ilimiz.
01:33Eskiden baktığımız zaman yüzlerce binlerce köylümüz, çiftçimiz bağcılık yapıyormuş, üzümcülük yapıyormuş.
01:41Hatta Bizans döneminde bile orası şaraphanelerin çok olduğu, Roma'ya üzümlerin gönderildiği bir beldeymiş.
01:481900'lerin başında Cumhuriyet'te Osmanlı'nın son dönemlerinde özellikle bu Hardali'yi içeceğini ön plana çıkmaya başlıyor.
01:56Hardal denmesi sebebi de üzüm suyuna, üzümün normal su haline getirildikten sonra içine fermente olması için hardal tohumu, üzümün içindeki hardalı ve vişne yaprağı konuyor ve bu şekilde fermente ediliyor.
02:13Edilince belli bir süre sonra bu Hardali'ye dediğimiz içecek ortaya çıkıyor.
02:18Biz burada yüzyıllarca komşu ülkemiz Bulgarlarla birlikte yaşadık burada kardeşçe.
02:38Daha önce burası Bulgaristanlıların elindeydi.
02:42Bulgaristanlılar buraya Lozengrad, Bağşehir'i diyordu.
02:47İsmini öyle adlandırmıştı.
02:49Tayyip'te de bu böyle geçer.
02:50Hardali'ye onların da öncesine dayanıyor.
02:54Evliya Şelebi bile seyahatnamesinde Hardali'den bahsediyor.
02:58Bu konuda mutlaka atlatılması gereken bir ürün olduğunu söylüyor.
03:02Yine 1930 yılında Gazi Mustafa Kemal Atatürk şehrimizi ilk ziyaretinde kendisine takdim edilen, sunulan Hardali'ye içtikten sonra bu tatla ilgili biraz bilgi alır dönemin valisinden, dönemin mebuslarından.
03:20Onlar da Hardali'yi Gazi Mustafa Kemal Atatürk'e izah ettikten sonra bunun milli içecek haline geliştirilmesi yönünde tavsiyede bulunur Atatürk.
03:34Ondan sonra da bölgede Hardali'ye bakış açısı da daha farklı değişir.
03:53Bundan 5-600 yıl önce gayrimüslim tebaa Balkan coğrafyasında üzümü alkolleştirerek suyunu tüketim yaparken,
04:03bizim müslim tebaa da bunu üzümün suyu nasıl muhafaza ederiz diye o dönemde nasıl tespit etmişlerse,
04:09Hardal tohumunu öğütüp içine katarak, üzümün içerisinde kendi doğal yapısında bulunan laktoz ve fructoz şekerini baskılayıp alkole dönüşecek olan esnada,
04:21o fermante sürecinde baskılayarak aşağıya seviyesini çektiği ve alkolleşmeyi engellediği tespit edilmiş.
04:30Biz 4 yıldan beri Organize Sanayi Bölgemizde coğrafi işaretli bu ürünümüzü biraz daha markalaştırarak,
04:37hem ulusal hem de uluslararası alanda ulaşılabilir olmasını sağlamak adına büyük mücadeleler verdik, çalışmalar yaptık.
04:46Daha da geliştirmek amacıyla ürünü ilk başta bizim tek bir ürünümüz vardı, klasik dediğimiz bir ürün.
05:02Biz daha sonrasında 3 yeni çeşit ürün çıkararak katma değerini daha da yükseğe çıkardık ve çeşitlilik ortaya çıkardık.
05:11En azından ürünlerin standart bir yerden çıktı.
05:15İşte buğulu, şişeli bir cam ürüne, etiketi, kapağı her şey daha farklı bir ürün olarak daha yüksek maliyetli ve satış fiyatı da daha yüksek olan ürünler elde ettik.
05:27Onlarda işte Gold dediğimiz ürün var. Gold'da mesela beyaz üzümden elde ediyoruz.
05:33Semilyon Blanche dediğimiz en kaliteli beyaz üzümle kullanıyoruz.
05:39Red dediğimiz çeşitimiz var. O da dünyanın en kaliteli içeceklerinin üretildiği Gabane Shevik Non cinsi üzümden üretiliyor.
05:47Çok koyu, çok yoğun bir tadı vardır. Çok değerli bir üründür.
05:52Rose dediğimiz bir ürünümüz daha var. O da Red ve Gold'un karışımından elde ediliyor.
05:57Yani bu 3 farklı çeşit ürünle birlikte ürün yelpazemizi de genişletmiş olduk.
06:024 çeşit de çıkardık ve çok daha kaliteli ürünler yani kaliteli ve insanların ilgisini çekebilecek rengarenk bu şekilde ürünler olmuş oldu.
06:10Aynı zamanda ama işte ürünlerin ambalaj ve görünürlü görüntüsünü de değiştirince çok daha fazla talep almaya başladık bu konuda.
06:30Ağustos-Eylül ayında dediğim gibi üzümlerimiz bağlardan hasat döneminde hasat ediyoruz.
06:35Kırktayırlı bölgesinde bulunan üzümlerimizi toplayıp kasalarla fabrikaya getiriyoruz.
06:40Burada pulvar dediğimiz bir makine var.
06:43Bu makine içerisinde kasalarla biz bunları aktarıyoruz.
06:56Bu kazanlara aktarılırken daha önce dağlardan toplattığımız siyah hardal tohumunu değirmenlerde öğütüp onu da kırıyoruz içerisindeki etken maddeler çıksın diye.
07:06Belli oranlar var.
07:07O oranlar da içerisinde karıştırıyoruz.
07:10Az bir şey de vişne yaprağı katıyoruz aroma alsın diye üzerinde.
07:15Bu yaklaşık bir hafta falan o kazanları kapatıyoruz ağzını.
07:19Zaten o şekerden kaynaklı kaynamaya başlıyor.
07:21Fermantasyon başlıyor içerisinde.
07:23Biz bunun içerisinde bu hardal tohumunu katmasak, oranını tutturamasak o şeker doğal kendiliğinden alkole dönüşür.
07:30Dolayısıyla biz bunu satamayız zaten.
07:33Yani alkollü olduğu için de o piyasaya girmeyiz.
07:3520-25 gün bu hardal tohumuyla üzümün içerisindeki bulunan kendi şekeri tabiri caizse savaş içerisinde.
07:43Yani ben alkolleşeceğim diyor, öbürü baskılıyor, alkolleştirmiyor falan.
07:4625 gün sonunda o savaş bitiyor.
07:49Tabi hardal tohumu savaşı kazandığı için alkolleşme tamamen bitiyor.
07:54Bundan sonra artık güneşte de kalsa, soğukta da kalsa, sıcakta da kalsa tadı belki değişebilir.
08:02Hafif sirkemsi bir tat olabilir ama asla ne sirkeye ne alkole dönüşebilme ihtimali kalmamış oluyor.
08:09Biz tabi yine de tedbirli davranıyoruz.
08:11Her yıl yaptığımız hardaliyeyi doluma geçmeden önce mutlaka akredite olan laboratuvarlara teste gönderiyoruz.
08:17Alkol testlerini, enerji testlerini, şeker testlerini hepsini yaptırıyoruz.
08:21Ondan sonra doluma geçip tekrardan piyasaya sürüyoruz.
08:25Pandemi döneminde uluslararası tescilli, lisanslı bir kabul gören bir laboratuvardan bir mail aldık.
08:45Gelip hardalye'nin yapılışını, hardalyeye denk geldiklerini söylediler.
08:50İnternasyonel bir internet sitesinde.
08:53Bunu incelemek istediklerini söylediler.
08:55Biz de kendilerini davet ettik.
08:56Burada bir dört gün kendilerini misafir ettik, ağırladık.
09:00Geldiler, üreticilerimizi gezdirdik.
09:03Numunelerimizi aldılar.
09:04Şaşırdılar.
09:05Fermentasyon sürecini biliyorsunuz.
09:07Fermentasyonu kesmezseniz öncelikle sirke olma gibi bir söz konusu hardalye'nin yapımında.
09:14Bundan sonra geldiler, incelediler.
09:16Tabi o pandemi olduğunda biz bu konudaki ikinci bir hamleyi gerçekleştiremedik kendilerine.
09:22Bunu ticaretimize dökemedik ama o laboratuvardan tam not almıştık.
09:26Kendi değerleri de var bize yöneldikleri.
09:29Artık uluslararası pazarlara açılıyoruz.
09:32Amacımız o.
09:34Ve bunda da çok yol aldık.
09:35Yakındır hardalye'mizi Avrupa ile tanıştırmanın zamanı.
09:39İnşallah bu konuda daha bir ekonomik olarak katkı sağlayacağız.
09:44Bölgemize ve ülkemize.
09:57Şimdi hardalye'nin içeceğin yanı sıra aslında bir ilaç olduğunu da ben size kısaca hemen anlatmaya çalışacağım.
10:04Cenab-ı Allah üzümün kabuğuna, çekirdeğine ve suyuna öyle bir değer yüklemiş ki resveratrol denen bir madde var.
10:14Dünyada en fazla şu an siyah üzümün kabuğunda ve çekirdeğinde bulunduğu birçok profesör tarafından,
10:21üniversitelerde yapılan testler sonuçunda ortaya konulmuş vaziyette.
10:25Resveratrol dediğimiz madde, bir kere kan ve demir eksikliğini anında gideren, bağışıklık sistemini güçlendiren,
10:35dünyanın en güçlü antioksidanı olması hasabıyla da mutlaka tüketilmesi gereken, vücutta bulunması gereken bir ürün.
10:42Aynı zamanda kalp damar hastalıklarına, yani kan damarları açma özelliğine sahip,
10:49enerji olarak işte az önce bahsettiğim piyasada bilinen enerji içeceklerinin testlerini biz yaptık.
10:56Tam iki kat enerjiye sahip bizim hardaliyemiz.
10:59Tamamen saf, doğal bir yüzümün suyu olduğu için.
11:02Kadınlarda özellikle kan ve demir eksikliğini gidermesiyle alakalı.
11:06Kılcal göz damarlarına kadar damarları açma özelliği olduğu için,
11:09yine özellikle kadınlarda gençlik gelini de tetikleme özelliğinden kaynaklı,
11:15yüzdeki kırışıkları engelleyici bir özelliğe sahip.
11:19İçerisinde bunlar resveratrol.
11:21Çocuklarda, özellikle gelişme çağındaki çocuklarda 0-7 yaş arasında,
11:26hafıza gelini tetiklediği için de çocuklara mutlaka tavsiye edilen bir içecek.
11:39Mustafa Kemal Atatürk'ün Kırtale ziyaretinde bu yerel içecek, yöresel içecek ikram ediliyor ve çok beğeniyor kendisi.
11:53Ve diyor ki, bunu biz ülkemizin milli içecek haline getirmeliyiz diye söylüyor ve etrafında tavsiye ediyor.
12:00Bu sadece burada kalmasın, bunu Ankara'ya, İstanbul'a götürelim.
12:03Hatta işte Ankara'da, benim olduğum yerde bunlar ikram edilsin ve Türkiye'nin bir içeceği haline getirilsin diye nasihatta ve tavsiyede bulunuyor.
12:12O dönemde İstanbul'da, Ankara'da, birçok yerde bunlar satılıyorken,
12:16hardal, hardaliye içeceği, tabii zamanla unutuluyor.
12:20Ama işte biz Kırtale'li ticaret ve sanatçası başkanlığımızla beraber
12:25ve oradaki hem belediyelerimiz, borsalarımızla beraber özel sektörün de çok büyük katkısı ve desteğiyle ki onlar üretiyorlar, özel sektör üretiyor,
12:35ürünlerimizin hem üretim noktasına destek verilmesi hem de daha önce olduğu gibi tüm Türkiye satına yayılması noktasında
12:44önemli bir nasıl ayran milli içeceğimizse,
12:48hardaliyenin de Atatürk'ün dediği gibi bir milli içecek haline gelmesi noktasında çalışmalarımız devam ediyor.
12:56Burada değil sadece, şu an özel sektörümüz, 4-5 tane fabrikamız var.
13:01Onlar bunu Balkanlar başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesine ihracat yapıyorlar.
13:06Geçmişimize baktığımızda, hardaliyemizin coğrafi işareti sürecinin çok uzun sürdüğünü,
13:22aslında Türkiye'nin de bu coğrafi işaretle yeni tanıştığından kadar kaynaklandığını,
13:26fakat ondan sonraki süreci biz göreve geldik, gelir gelmez 3 tane coğrafi işaret hedefi belirledik,
13:34ürünlerimizi belirledik.
13:35Bu hedeflerimiz doğrultusunda çok kısa süreçte bu coğrafi işaretleri edindik.
13:41Şimdi yeni ürünlerimiz var, yeni hedeflerimiz var.
13:44Şimdilik sürpriz bizde kalsın ama Kırklar Elimizin çok daha lezzetli ürünlerini yine coğrafi işaret teşkiline tanışacağız.
13:53Az önce demiştim, hardaliyemiz uluslararası coğrafi işaret alma sürecinde yol alıyor, ilerliyor.
14:02Kırklar ile hardaliyeti olarak coğrafi işareti aldıktan sonra, tabi bunu endüstriyelleştirmeye başladık yani geleneksel yapımlardan dışarıya çıkıp,
14:07işte şu anda Organize Sanayi Bölgesi'ndeyiz, üretim tesisimizdeyiz, coğrafi işaretimizi etiketlerin üzerine basıp piyasaya sayıyoruz.
14:13Mesela sadece coğrafi işaretlerin olduğu ürünleri satan bir internet sitesi, ilk ürün olarak da bizim hardaliyemiz girdi.
14:19Buna nereden girdi? Mesela Antalya'da yapılan Yorex, yöresel ürünler fuarında coğrafi işaretli ürünlerinde bulunduğu Yorex'e biz katıldık.
14:25Katılıyoruz, işte İstanbul'daki emit fuarına katılıyoruz. Biz kendi şirketimizle hardaliyeti, 40 TL hardaliyeti tanıtabilmek için,
14:37yerelde ve geneldeki bütün fuarlara katılıp tadım yaptık.
14:41Çünkü hardaliyenin ne olduğunu insanlar bilmiyor ki alıp da içsinler.
14:45Alışılmış böyle 750 ml şişelerde biz bunları satıyoruz, hediyelik ve üretime yönelik.
14:50Ama daha kolay tadılabilsin, ulaşılabilsin diye böyle küçük şişelere de 200 ml şişelerde satıyoruz.
14:55Hediyelik ve üretime yönelik.
14:57Ama daha kolay tadılabilsin, ulaşılabilsin diye böyle küçük şişelere de 200 ml şişelerde satıyoruz.
15:03Hediyelik ve üretime yönelik.
15:06Ama daha kolay tadılabilsin, ulaşılabilsin diye böyle küçük şişelere de 200 ml'lik tek içimlik şişelere de biz bunu aktardık.
15:21Klareler Daresi'nin ilk insanlar tadında tabii herkesin damak zevki farklı olduğu için,
15:26yani çok iyi olumlu tepkiler de alıyoruz.
15:29Hani ben hayatımda böyle bir şey içmedim, daha önce neden bununla daha bu yaşta tanışıyoruz gibi olan şeyler de oluyor.
15:35Yani tabii dediğim gibi her tada damağ uymayabiliyor.
15:40Bazıları da bana göre değil deyip şey yapabiliyor.
15:44Ama işte dediğim gibi ürünleri çeşitlendirdiğimiz için şu dört çeşidin içerisinden bir tanesi mutlaka o kişinin damak zevkine uyuyor.
15:52Ve bu şekilde olduğu zaman da hardaliye daha da bilinir bir ürün olmaya başlıyor.
15:58Yani o yüzden çoğunlukla olumlu yönde biz şey yapıyoruz.
16:04Çünkü insanlar hayatlarında bunu ilk defa denemlemiş oluyor.
16:07Yani ilk defa denemledikleri için kendilerini özel hissetmiş oluyorlar.
16:10Çünkü çok yani mazisi geniş ama tanıtımı ve bilinirliliği az bir ürün olduğu için.
16:16Şimdi insanlar ilk denediklerinde bu ürünü ve geçmişini öğrendiklerinde yani çok daha farklı tepkiler olmuş oluyor.
16:26Çok daha olumlu tepkiler olmuş oluyor.
16:28Her geçen günde insanlardan daha fazla kişiye ulaşmış oluyoruz.
16:33Daha fazla kişinin damak tadına ulaştırmış oluyoruz ürünü.
16:37Çoğunlukla olumlu tepkiler alıyoruz ürünle alakalı.
16:50Ben sizlerin vesilesiyle Ülke TV'ye tekrardan teşekkür ediyorum.
16:53Şehrimize tüm vatandaşlarımızı bekliyorum.
16:57Gelsinler ıstırancanın dağlarının eteklerine kurulan yeşil şehrimizi bir görsünler.
17:03Bu ıstırancanın vermiş olduğu doğal zenginlikler, endemik bitki türlerinden otlayan hayvanlarımızın sütünden yapılan peynirimizi mutlaka tatsınlar.
17:13Yine o zengin otlarla beslenen hayvanlarımızın etinden yesinler.