01:00Geçit bölgesi buradan Karadeniz'e çıktığı zaman Soğanlı Dağ'ın eteklerinden itibaren arka tarafta Uzungöl Çaykara'ya gidiyor.
01:09Yine buradan Araklı'ya giden dağların geçit verdiği bir bölge var.
01:14Yine buradan Gümşahane üstünden Zigna ile beraber kuzeye ulaşılabiliyor.
01:18Buradan da her türlü Karadeniz'den doğuya ve güneye giden yol Bayburt'tan geçiyor.
01:22Yani her yol Bayburt'ta çıkıyor.
01:24O anlamda Bayburt bizim tarihimizde de günümüzde de aslında çok dokusu bozulmamış, çok nadir yerlerden birisi.
01:34Bir de tabii Bayburt'umuzun insanı da ülkemizin müstesna yapılarından birisini de barındırıyor.
01:40Ben daha önce görev yaptığım yerlerde de Bayburt'la hemşerilerimizle karşılaştığım beraber görev yaptık.
01:45Şunu gururla söyleyebilirim ki Bayburt insanı ülkemizin güzel bir nüvesini oluşturuyor.
01:52Dürüst, namuslu, devletine, milletine bağlı, milli ve manevi değerlerini koruyan ve hiçbir şekilde de dışarıya zarar olmayan bir toplum.
02:00Geçmişte annelerimiz, büyüklerimiz bizim memleketlerde de aynı şekilde kapandığı,
02:16şöyle sokağa çıkarken hemen üzerine alır, o örtünmeyi sağlar.
02:20Alışverişini veya ziyaretini yaptıktan sonra geldiği zaman çıkardığı kıyafetler Anadolu'nun değişik yerlerinde var.
02:26Burada da Ehram tabii tamamıyla el emeği olan, koyun yününden eğilen, bir emek sarf edilen, onun ipidir, örmesidir, meydana getirilmesi anlamında ciddi bir değer.
02:40O açıdan Ehram ben gördüğüm kadarıyla burada da hak ettiği değerde ticari olarak da almaya başlamış.
02:49Burada hanım kardeşimiz var, Sevim Hanım.
02:52Onun özetle ticari hayata döndürme noktasında ciddi bir çabası var.
02:55Burada bir atölyesi var, mahalledeki kadınlar toplamış, burada tezgah kurmuş, tezgahta üretiliyor.
03:02Bizler de valilik olarak misafirlerimiz geldiği zaman, hediye alacağımız zaman orayı tercih ediyoruz.
03:08Onun dışında da tabii biraz daha büyüme çabası var.
03:11Onunla beraber yine burada iki tane kadın kooperatifimiz var, onların bu yönde çabası var.
03:17Yani Ehram bu noktada Bayburt'un bir yüz akı.
03:20Ehram Bayburtlu Kadınların Dış Gisisi
03:3290'lı yıllarına kadar Bayburt'ta hem kadınlar kullanıyordu hem dokuyordu.
03:3990'lı yıllarda teknoloji geliştikten sonra unutulmaya yüz tuttu.
03:4399 yılında Kültür Bakanlığı'ndan gelen araştırmacılar tarafından kevşedildim.
03:49Kültür Bakanlığı sanatiyar kimliğine layık görüldüm.
03:52Sufarlara giderek bu Ehram kültürümüzü tanıtmaya çalıştım.
03:56Sadece Ehram'da kalmadık.
03:58Turizme yönelik Ehram ürününden, kumaşından hediyelik ürünler üretmeye başladık.
04:13Öncelerden %90-95 evde Ehram tezgahları vardı.
04:19Bir tane tezgah olan da vardı, iki tezgah olan da vardı.
04:22Muhakkak eve madde olarak, destek olarak eve kullanılırdı.
04:27Şimdi Ehram tezgahları hepten kalktı.
04:30Kimse daha yapmıyor.
04:31Örtünenimiz de daha yoktur.
04:33Ehramımız, kültürümüz kaybolup gitmemesi için hediyelik eşyalar değişik ürünler çıkarmaya başladık.
04:40Öncelerden Ehramların renkleri de ayrı ayrı bir anlam taşırdı.
04:47Beyaz Ehram kızlar tarafından örtülürdü.
04:51Sandalye Ehram dediğimiz o da beyaz, o da gelinler örterdi.
04:55Kurtboz, sütlü kahve dediğimiz renkleri orta yaşlılar.
05:00Siyah ile mor dediğimiz renkleri de yaşlılarımız örterdi.
05:03Bir bayan çarşıda gezdiği zaman, bu kız, bu gelin, bu orta yaşlı, bu yaşlı diye ehramlardan ayırt alınırdı.
05:24Günümüzde insanlar nostaljik olan ürünlere ilgilerini arttırdılar.
05:28Yüzde yüz konyunu olması da zaten en büyük etkenlerinden biri.
05:32Biz şu anda çanta, kravat, kumaş olarak üretip pançolarımız falan var.
05:36Bir sürü yan ürünleri, yatak örtüsü vs. hepsini üretmeye devam ediyoruz.
05:40Dışarıda fuarlara gittiğimizde veya buraya geldiklerinde falan,
05:43ilk kumaşımıza tamamen bilmiyorsalar, kumaşımıza dokundukları zaman şaşırıyorlar önce.
05:49Çok sert olarak benimsiyorlar.
05:50Ama sonra alışılıyor ve yüzde yüz olmasından dolayı ilgileri daha çok artıyor ve zaten istekleri de artıyor bu doğrultuda.
05:59Ama yan ürünlerine de ilgileri tabii çok.
06:02En güzel tarafı da şu, geçmişten annelerimizin, yengelerimizin, kadınlarımızın, kızlarımızın örtündüğü ehramın,
06:23aynı zamanda modern bir tasarımla beraber toplumsal hayatına yansımaya başladı.
06:28Biz bununla ilgili de valilik olarak da ciddi destek veriyoruz.
06:31Yine bu noktada İzmir'de Hatice diye bir bayan arkadaşımız var.
06:36Onun da ehramın modern teknikle ve modern bir sanatsal tasarımla, değişik tasarımlarla ve satışı var ticari olarak.
06:46Biz bunların hepsini gerek halk eğitim müdürlüğümüz, gerekse valiliğimiz olarak destekliyoruz.
06:51Çünkü ehramı biz bugünden yarına da taşımamız gerekiyor.
06:55Bunu sadece biz mevcut haline kabul edip de bunu normal hayata bırakırsak,
07:01hem ticari hem de kültürel hem de yaşayan bir hayatı düşündüğümüzde,
07:05geleceğe taşıyamazsak bu ehram değerimizi, mirasımızı, ondan sonra unutulup gidecek.
07:11O anlamda biz bununla ilgili desteklerimize devam ediyoruz.
07:15Ben inanıyorum ki ehram ciddi anlamda önümüzdeki yıllarda adından söz ettirecek.
07:19Cumhurbaşkanımızın eşit Emine Hanımefendi bu noktada bildiğim kadarıyla çalışmalar da var.
07:25Ve aynı şekilde hem tasarım noktasında hem de ticari bir marka olması noktasında ehrama da ciddi destekleri var.
07:33O açıdan da biz Bayburt olarak minnet ve şükranlarımızı sunuyoruz değerli hanımefendiye.
07:37İhram doğal. Katkı maddesi yok. Doğal koyunun üzerinden aldığımız yok. Boyaması yok.
07:52Yani koyunu renginden yaparız. Sağlıklı, terletmez. Bir klimayı düşünün.
07:59Yani bu ehramı yazda kullanabiliyoruz, kışında. Kışın sıcak tutar, yazın serin.
08:04Günümüzde artık insanlar doğal olan ürünleri arıyorlar, araştırıyorlar doğal olduğu için.
08:11Bizim ürünümüz de doğal olduğu için ilgi çekiyor.
08:15Alıcısı, araştırmacısı çok gelip buluyorlar, alıyorlar, satıyoruz yani.
08:21Fuarlara katılıyorum. Fuarlarda bizim ürünümüz, ihram ürünümüz doğal olduğu için çok ilgi görüyor.
08:29Özellikle yabancıların ilgisini çok görüyor. Yabancı ülkelere satıyorum.
08:38Yabancıların ilgisini daha çok çekiyor. Bizim ihram kumaşımız doğal olduğu için.
08:44Konyundan yapıldığı için doğal katkı maddesi yoktur, boyaması yoktur.
08:49Doğal olduğu için ilgi çok çekiyor.
08:52Çok da ilgisini çekip satışımız daha çok oluyor. Doğal olduğu için.
08:58İhramın inceliği, ipliğinin kalitesi.
09:209 çile vardır, çok kalındır. Biz bayburtlular, o ihramı örtmeyiz.
09:27Kesinlikle 9 çile deriz. O bizim için önemli de 15 çile, 13 çile, bir de 12 çile deriz.
09:35Tül gibi olur. İpliği de kaliteli olur.
09:37Boyunun, yünün böyle saçaklı olduğu yerden olanı, yünü kaliteli, yani ihram kaliteli yapar.
09:44Biz de onu örteriz. Yani biz de kalın iplikten ihram örtmeyiz.
09:48Güzel olacak bizim ihramımız. Tül gibi olacak.
09:51Tokya'nın usta da biraz daha güzel tokiyacak. Bizim için önemli olan o.
09:56Ben bu mesleğe iyi ki başladım. İyi ki bu yolda ilerledim.
10:15Çünkü günümüzde okul okumakla şu anda bir yerlere gelmek çok zor.
10:18Meslek edinmek daha önemli. Yani o yönde üniversite okuduktan sonra edineceğimiz geliri meslekte, el sanatlarında edinmek şu anda daha kolay.
10:29Çünkü ilgileri arttı. Yani madde olarak düşünürsek bu yol daha ileride okumaktan.
10:35Çünkü dediğim gibi okumak şu anda zor. Okuduktan sonra işe girmek çok zor.
10:40Ama el sanatları ki değeri artmış şu anda. Herkesi yani davet ederim.
10:45Meslekleri öğrenmek de çok önemli şeyler.
10:48Herkesi davet ediyorum. Ben bu mesleği öğrendiğim için ve sürdürdüğüm için çok mutluyum tabii ki.
10:54Ama benden sonra da öğrenecek olanlar çok önemli bu mesleğimizin önlemesi için.
10:59Herkesi davet ediyorum. Halk eğitim kurslarında falan da açılan kurslara lütfen başvurular yapın ki ilerlemeye devam edelim bu mesleği.
11:18İHRAM'la ilgili ticari olarak ve üretim olarak çalışmaları yapan kadın kooperatiflerimiz şu anda Amerika'dan gelen müşterilerle beraber bunu Amerika'ya pazarlama noktasında bir takım bağlantılar içerisindeler.
11:40Biz de süreci takip ediyoruz, destekliyoruz. İnşallah anlaşma sağlanırsa, o noktada bir ihracat kapısı da açılırsa burada EHRAM'ın hem kendi kültürel ögemiz olması hem de kapma değerli bir ürün olması nedeniyle de Bayburt'a da ciddi bir getirisi olacağını düşünüyorum.
11:56Bunu sadece maddi olarak değil bilinirlik, tanınlılık anlamında da Bayburt EHRAM'ı dünyaya adını duyurmuş olacağız.
12:04Bu çok iyi ve gerçekten umut veriyor. EHRAM şu anda tamamıyla el ürünü olduğu için, tamamıyla koyun yününden ve bir üretim süreci olduğu için bunun alternatifi veya imitasyon yapılma şansı yok.
12:18Ve burada da Bayburt'ta da bahsettiğim gibi neredeyse her evde her kadınımızın, her annemizin, teyzemizin, bacımızın örtündüğü ve kullandığı EHRAM ürünleri var.
12:31Biz bunları söylediğim gibi tezgahlarda eğer modern bir tasarıma dönüştürebilirsek Bayburt o anlamda dünyada EHRAM olarak da adını duyurabilecek bir potansiyeli sahip olduğunu düşünüyorum.
12:44EHRAM'ın geleceği parlak, ilgi çok, araştırmacısı çok, gelip araştırıp alanı çok, Avrupa'dan çok gelen oluyor, araştırıp gelip bulan oluyor, sipariş veren oluyor.
13:05Şu anda Amerika'ya 30 tane EHRAM kumaş siparişi var.
13:12Doğal olduğu için ilgi çok görüyor, gelip istiyorlar.
13:17Ama bunu vurgulamak istiyorum, yani bizim buna destek verilmesini istiyorum devletin.
13:25Sağ olsun Bayburt Üniversitesi hocama, çok teşekkür ediyorum rektör hocama sahip çıktı.
13:32Bayburt EHRAM nakışları coğrafi işaretine alındı.
13:36Teşekkür ediyorum rektör hocama da.
13:38Soruyorlar bu ne?
13:50Kimisi kilim tezgahı değil, kimisi yolluk tezgahı değil.
13:54Ama bizim EHRAM'ımız da söylüyor, bu EHRAM bizim yani.
13:58EHRAM'ımızın tezgahı, kilim de değil, yolluk da değil.
14:01Diye biz de söyledik ama biz yazdan beri çok misafir araladık.
14:08Gelen misafirlere tanıtmaya çalışırız.
14:11Yeter ki kültürümüz kayıp olmasın.
14:13Gelen misafirler görür, içine girip yapmaya çalışır.
14:18Yani öğrenmek de istiyorlar, görüp de öğrenmek istiyorlar ama tabii dışarıdalar.
14:22Çok ilgi çekiyor yani.
14:23Yerli yabancı ama gelir.
14:25Otobüslerden turlar mesela gelir, yabancı.
14:27Dillerden anlamıyoruz, vücut diliyle anlaşıyoruz, merak ediyoruz.
14:34Yüne yabancılar daha çok ilgi çekir.
14:37Böyle yünü alıp kokulanır.
14:39Yani kokulanır hani koyun yünü diye.
14:42Tabii ki bizim burada o kadar değil.
14:45Yabancı da ilgili.
14:46Şu anda yapılmış olarak zaten ürünlerimizde çantalar, kravatlar, metre içi kumaşlarla kişiye özel yelekler hepsini yapıyoruz.
15:04Yatak örtüleri falan yapıyoruz.
15:05Ama dışarıdan gelen siparişler metre içi kumaş olarak, yüzde yüz yün olarak verilip, kendi bedenlerine göre istedikleri gibi panço, kıyafet, elbise, bir sürü şeyler dikim yapıyorlar.
15:16Ayakkabı bile yani üretimimiz oldu zaten.
15:19Bir sürü seçeneğimiz var.
15:20Kumaşımız çünkü bütün alana yayılabiliyor ve uydurulabilen bir kumaş.
15:26O yüzden hani bazı şeyleri üretmekte, onlara uygulamakta zorluk çekmeyiz.
15:31Yani her alanda kullanabileceğimiz bir kumaştır.
15:34Kültürümüzü, yaşatılmasını, tanımalarını her gelen gencimizin, gelen nesilin, bu bizim ihram kültürümüzün unutulmaması için
16:00herkes de birer ürünün olması, sahip çıkmaları, kullanmalarını istiyorum.
