00:30Jeden Bóg, najwyższy jest Ojcem naszym, Syn Boży, Jezus Chrystus miał tylko jedną naturę, ludzką.
00:46Duch Święty nie jest osobą, ale darem Bożym.
00:51W Piśmie Świętym ani słowa o Trójcy nie masz.
01:00Bóg nie oczyszcza grzechów przez sakramenta, ale przez wiarę.
01:05Nie usprawiedliwia przez sakramenta, ale przez wiarę.
01:13Nie czyni synami swoimi nikogo przez sakramenta, ale przez wiarę.
01:21Ale wiara bez uczynków jest martwa.
01:30Nie godzi się Wam mieszkać na takich majętnościach, które przodkom Waszym nadano za rozlanie krwi.
01:59Przedawajcie wtedy takie majętności, a rozdawajcie ubogim.
02:05Nie godzi się Wam chleba jeść z potu ubogich poddanych swych, ale sami róbcie.
02:13Nie godzi się Wam mieć poddanych, gdyż to rzecz pogańska panować nad swoim bratem, krwi jego używać.
02:21Bracie, godzi się chrześcijaninowi mieć własność.
02:27Lecz tylko jeśli ją prawym sposobem nabył i jeśli z niej dawał ją mużnę.
02:33Godzi się też mieć poddanych.
02:39Ale niechaj nazbyt nie rozpościeram proporców swego panowania nad nim.
02:45Niech na tym przestawam, co ich powinność niesie i raczej gdzie mogę pofolguję im,
02:51niźle bym miał pastwić się nad ubóstwem i ciężary nieznośne kłaść na nim.
02:58Niech nimi nie robię jako wołkami, ale niech pamiętam, że są przecie ludzie na wyobrażenie Boga stworzeni.
03:06Wszyscy jesteśmy sobie równi.
03:36W człowieku toczy się wewnętrzna walka między głosem rozumu, doradzającym wybór tego, co prawe,
03:58a głosem popędu, kierującym ku temu, co nie godziwe.
04:04Jedynie od wolnej woli człowieka zależy, co wybierze.
04:12Aby człowiek mógł zdobyć się na wysiłek woli, prowadzący do wewnętrznego odrodzenia,
04:19potrzebna jest wiara i miłość.
04:22Miłość, która pozwala walczyć ze zlem, przekształcać siebie i świat.
04:28Co chcecie, aby wam czynili, to i wy im.
04:34Czyńcie.
04:37Człowiek człowiekowi Bogiem.
04:40Nie wolno wyłupywać oko za oko.
05:03W żaden sposób nie wolno mścić ani samemu, ani przez sędziów.
05:11Chrześcijanin musi szanować urząd, płacić podatki, modlić się za przełożonych.
05:17Niemniej tak szanowanego urzędu nie wolno mu sprawować.
05:21Nie jest to tak.
05:23Ponieważ urząd rzecz jest dobra, pożyteczna i potrzebna, wtedy godzi się chrześcijaninowi urząd dzierżyć, rządzić, bronić dobrych, a złych karać.
05:35Mylę tylko sprawiedlije.
05:38Urząd nie grzeszy, gdy złych karze, nie tylko biczem, ale i śmiercią.
05:45Przy karaniu ludzi należy się powstrzymywać od przelewu krwi.
05:50Chodzi nie o to, żeby się na kimś umścić, lecz żeby go poprawić.
05:58Chrystus zabijać zabrania, krwi rozlanie potępia, miecz odrzucić karze.
06:07To się także tknie wojnę.
06:10Nie godzi się chrześcijaninowi i mać oręża, który mógłby kogo zranić.
06:17Nieprzyjaciel też jest naszym bliźnim.
06:25Różne bywają wojny.
06:29Jedne dla rozszerzenia granic na spokojne sąsiady.
06:34I tych chrześcijanin podnosić nie powinien.
06:37Są jednak i wojny sprawiedliwe, gdy nie dla dumy, nie dla chciwości, nie dla zawziętej zemsty,
06:45haniebnego okrucieństwa czy ambitnej lekko myślności,
06:49lecz dla obrony granic własnych bywają prowadzone.
06:53Wojnę z powodu twardej i nieszczęsnej konieczności prowadzić trzeba.
07:03Lepiej podjąć wojnę, aniżeli zdradzić ojczyznę i utracić wolność publiczną.
07:09KONIEC
07:11KONIEC
07:13KONIEC
07:15KONIEC
07:17KONIEC
07:19KONIEC
07:21KONIEC
07:23KONIEC
07:25KONIEC
07:27KONIEC
07:29KONIEC
07:31KONIEC
07:33KONIEC
07:35KONIEC
07:37KONIEC
07:39KONIEC
07:41KONIEC
07:43KONIEC
07:45KONIEC
07:47Na czymże polega wolność sumienia, jeśli nie na tym byś głosił to, co myślisz i czynił wszystko, co nie pociąga za sobą krzywdy ludzkiej?
08:03Ci, którzy chcą zdławić cudzą religię, uciekając się do gwałtownych środków, zdają się okazywać, że nie wierzą ani w swą sprawę, ani w jej zwycięstwo.
08:15Siłą nie można człowiekowi narzucić przekonań, ani mu ich wydrzeć. Siła może tylko sprawić, że ktoś będzie inaczej mówił niż myśli.
08:27Wierzymy, że możemy błądzić jak inni. Tym tylko różnimy się, że nikogo za jego przekonania nie potępiamy, że nikomu niczego nie narzucamy.
08:45Rzucamy.
08:47Rzucamy.
08:49Rzucamy.
09:19Jeżeli wina ich jest świeckiej natury.
09:47Powinien się nimi zająć urząd, który rządzi państwem.
09:52Lecz jeśli wina ta dotyczy tylko ducha, są poza sądem urzędu.
09:58Różne to są bowiem rzeczy. Kościół i państwo.
10:02I łącząc je wprowadza się wielkie zamieszanie.
10:04Kościół przyjmuje na swe lono tylko tych, którzy dostosowali się do wzoru pobożności przykazanej przez Chrystusa.
10:15Państwo przyjmuje i wspomaga ludzi wszelkiego rodzaju i wyznania.
10:23Byleby tylko żyli w spokoju i dochowali wierności państwu.
10:28Zapewnia każdemu pokój i wolność.
10:31Zwłaszcza sumi.
10:33Oraz obronę szlachetnych przed uciskiem i krzywdą złych.
10:38Wielki
10:44Wielki
10:48Wielki
10:52Wielki
10:53Wielki
10:57Wielki
10:59Muzyka
11:28Człowiek nie sam dla siebie urodził się, ale częścią dla ojczyzny, częścią dla powinnych, dla przyjaciół i dla potomstwa.
11:40Dlatego wszystkie nasze studia i prace powinniśmy obrócić dla społeczności i postawić im cel taki,
11:50który by był nie tylko dla nas miły, korzystny, czy nawet zaszczytny, ale także dla innych.
12:00Muzyka
12:01Jak oczy są narzędziem do widzenia rzeczy cielesnych,
12:20uszy do słyszenia dźwięków, tak rozum jest narzędziem danym istocie ludzkiej do widzenia i postrzegania prawdy
12:30oraz oddzielania jej od fałszu.
12:35Jest on jak gdyby wewnętrznym okiem człowieka.
12:39Powiadają, że rozum ludzki łatwo błądzi i myli się.
12:48Owszem, błędy w nauce zdarzają się czasem,
12:55lecz winy za błędy rozumu nie może ponosić sam rozum,
12:58najwspanialszy dar Boga.
13:03Lecz ci, którzy go nadużywają,
13:06którym wrodzona tempota lub niewiedza przeszkadza
13:09albo przewrotność jakiegoś uczucia,
13:12mroki samolubstwa, zawiści, gniewu czy pożądania
