Skip to playerSkip to main contentSkip to footer
Ryan M
  • 4/18/2025
Grodzisko w Tumie niedaleko Łęczycy

Category

📺
TV
Transcript
00:00Muzyka
00:01Zostarzenie Złoty Krzesz miał tą przyjemność
00:16brać udział w organizowaniu uroczystości otwarcia zrekonstruowanego grodziska.
00:21Zorganizowano z okazji zwieńczenia wartego 12 milionów złotych
00:24projektu TUM Perła Romańskiego Szlaku Ziemi Łęczyckiej.
00:27Stworzonego we współpracy z Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi
00:31i przy wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego.
00:36Grodzisko w TUM Pod Łęczycom to jedno z niewielu miejsc,
00:39gdzie można dotknąć drewnianej wczesnośredniowiecznej Polski.
00:44Uroczyste otwarcie zrekonstruowanego grodziska
00:46i z tej okazji przy współpracy z Urzędem Marszałkowskim
00:49oraz Muzeum Etnograficznym w Łodzi
00:52stworzono jedną z najciekawszych wczesnośredniowiecznych atrakcji
00:57na terenie województwa łódzkiego.
01:04Łęczyca i TUM to miejscowości, które odegrały ważną rolę w państwie Piastów.
01:09W 1180 roku gród w TUMie oraz romeńska kolegiata
01:12Najświętszej Marii Panny i Świętego Leksego
01:14były miejscem spotkań dostojników kościelnych oraz książek piastowskich,
01:19w tym Kazimierza Sprawiedliwego.
01:20Z kolei w połowie XIV wieku rozpoczęto na lewym brzegu Bzury
01:24budowę Zamku Królewskiego,
01:27głównego punktu nowego miasta Łęczycu.
01:29Zdaniem archeologów i historyków
01:31grodzisko, kolegiata i zamek stanowią unikalną w skali Polski
01:34zachowany krajobraz dziedzictwa kulturowego.
01:37W latach 2009-2011 w bliskim sąsiedztwie TUMie Kolegiaty
01:43prowadzono na szeroką skalę wykopaliska archeologiczne,
01:46podczas których otryto m.in. bramę,
01:49co później stało się impulsem do zgłoszenia pomysłu o to,
01:54żeby odbudować przynajmniej w części średniowieczne grodzisko.
01:59Muzeum Metograficzne przygotowało projekt rekonstrukcji
02:02Łęczyckiego Grodu
02:03od połowy XIII wieku do połowy XIV wieku
02:06więc to jest okres słukowy już istnienia Grodu,
02:10dlatego że na przebadanym obszarze
02:12wspólnie z architektami i projektantami
02:14zaplanowano wygląd bramy otwartej,
02:17bramy opartej o dokumentację archeologiczną
02:19i innych elementów mostu, konstrukcji wałów,
02:22jakie znaleziono i odkopano w czasie badanich archeologicznych.
02:27Dzięki badaniom wiadomo, jak wyglądała brama grodziska
02:29i prowadzący do niej most,
02:31fozy, wieża na Majdanie oraz studnia.
02:34Te elementy zostały odtworzone w najbardziej zbliżony sposób,
02:38w jaki nie stworzono we wczesnym średniowieczu.
02:42Między innymi zastosowano metodą ociosywania drewna,
02:45praktykowanych jeszcze przez ówczesnych cieśni,
02:48z przełomu XIII i XIV wieku.
02:51Cała inwestycja kosztowała 12 milionów złotych.
02:53Wykopaliska prowadzone na terenie grodziska dostarczało wiele cennych zabytków,
02:58z których najbardziej niezwykłym okazał się pieścin księżnej Salomei.
03:01Tęto nazwa potoczna, bo nie wiadomo tak naprawdę,
03:04do kogo należał ten klejnot.
03:05Być może należał właśnie tutaj do rezydującej w Węczycy,
03:09wdowę po księciu blisowie, czy wołów.
03:11Jak można przeczytać w mozalnych opracowaniach,
03:13wielokątne srebrne pieśnienie zostało odnoślone w grudzisku turskim
03:16na początku badań w 2009 roku i jest wyjątkowe,
03:19nie tylko w skali ogólnopolskiej, ale też europejskiej.
03:22Znajduje się na nim inskrypcja właścinska składająca się z 33 liter.
03:26Napis głosi
03:26To i was Felix Quot Vivit Tempora Felix.
03:31Czyli obejrz już szczęśliwie, ile czasu żyje Felix.
03:35Księżna Salomea będzie też patronką szlaku pieszo-lowerowego,
03:39który ma połączyć Łęczycki Park z Grodziskiem i archikoregiatą w Tumie.
03:43Trasa Pierścienia księżnej Salomei jest jednym z kroków do stworzenia kompleksu,
03:47który ma przyciągać turystów przedniowiecznymi zabytkami.
03:50Plany zabudowania pawilondu prezentującego średniowieczne dziedzictwo tych okolic
03:54ma także łódzkie muzeum archeologiczne i etnograficzne.
03:58Według archeologu, dawny grud Łęczycki i Grodzisko Tumskie
04:00to miejsca ślisze związane z początkami polskimi.
04:03W dobie państwa Piastów pełniły rolę grudu księżęcego i kasztrańskiego.
04:07Zgodnie z przekazami Gala Anonima na początku XII wieku
04:11pełniła funkcję również stolicy państwa,
04:13co potwierdzałoby badania archeologiczne na Grodzisku Tumskim,
04:16przeprowadzonej jeszcze wcześniej przez oddział Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN
04:20w latach 1948-1959,
04:24a w szczególności potwierdzone przez wznowienie tych badań
04:27w latach 2009-2011 przez Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi.
04:32Jak budowano grud w Tumie?
04:36Grud w Tumie powstawał w konstrukcji skrzyniowej
04:38z charakterystycznymi wałami.
04:40Następnie w X wieku dobudowano kolejne wyższe wały
04:44o konstrukcji już przekładniowej.
04:46Na nich zbudowano kolejne jeszcze wyższe wały
04:49o wysokości 5,5 metra.
04:51Prawdopodobnie po pożarze w drugiej połowie X wieku
04:54na miejscu tych wałów
04:56powstawał zupełnie nowy grud
04:57z jeszcze wyższymi wałami o wysokości 8 metrów.
05:00Rola ośrodka grodowego była kluczowa
05:03ze względu na styk szlaków wodnych
05:05łączących tutaj zalewy Wisły i Jodry.
05:08Kolejny okres istnienia grodu
05:09to faza kasztelańska
05:11datowana prawdopodobnie między 1259
05:14a pierwszą połową XIV wieku
05:17kiedy grud opuszczono
05:18i przeniesiono się do zamku w Łęczycy.
05:20Kolejny okres
05:23w Łęczycy