Skip to playerSkip to main contentSkip to footer
  • 2 days ago
Aired (June 29, 2025): Maliit man sa paningin, malaki naman ang ambag sa kalikasan! Alamin kung paano nakakabuhay at lumalaban ang mga langgam sa wild, at kung bakit sila tinatawag na small but terrible. Panoorin ang video.

Category

😹
Fun
Transcript
00:00Pagdating sa kasipagan,
00:03numero uno at role model ang mga langgam.
00:08Hindi ito na-peeper me.
00:11Sa paghahanap ng pagkain,
00:16marunong din ito makisama sa ibang insekto gaya ng apids,
00:20gagamba, stick insects, at iba pang lahi ng langgam.
00:25Kaya siguradong mugusok sila,
00:28ano man ang panahon.
00:30Ang mga langgam, tila may inaapangan.
00:40Pakain itong salakayin ang sapot ng gagamba.
00:44Sa network of web na parang pinagdikit-dikit nilang gawin,
00:48usually nung nakikita natin ito pag gumagad.
00:52Ground spiders ang tawag sa mga gagambang may-ari ng sapot.
00:55Sila ang mga gagamba na naiinirahan sa damo at palayan.
01:01Yung web na ginagawa nila parang hamok kasi pumipili sila ng mga hibla ng mga dahon,
01:09pumipili sila ng dahon at doon nila yata.
01:11Ang ganilang sapot,
01:12ang ganilang sapot,
01:13parang papel,
01:15flat at malapit sa lupa.
01:18Kaya mas madaling makahuli ng pagkain ng mga gagamba.
01:23Mahuli kaya nito pati ang pag-atake ng mga langgam.
01:26Sa liit na langgam,
01:30kinakailangan nilang dumiskate sa pagkain.
01:34Mapapansin na pa isa-isa kung pumunta ang mga langgam sa sapot.
01:43Dahil flat ang sapot ng gagamba at nasa iisang direksyon lang ito papunta,
01:48tayang lumusot ng langgam ng hindi natatrap.
01:56Sa dalas ng pagbulat,
02:02posibleng wala itong makuling pagkain sa paligid.
02:06Kaya kailangan magdobli-sipag ang mga langgam.
02:09Sa punong ito,
02:12may mga insekto na tila nakikipagkumpulan sa mga langgam.
02:18Kadalasang nakukumpulan ang mga langgam tuwing may pagkain.
02:22Dahil naatrap ito sa amoy ng matatamis na pagkain,
02:26scouting ants ang tawag sa mga naghahanap ng lokasyon ng pagkain.
02:32Pinupuntahan nila ito at iniiwanan ang pheromone trails
02:35na gabay ng ibang langgam papunta sa pagkain.
02:41Gamit rin ng mga langgam ang kanilang aldanay.
02:44Ito ang nagsisilbi nilang kamay, tenga at ilong sa pagkahanap ng pagkain.
02:51Kaya naaamoy nila ang pagkain kahit nasa malayo ito.
02:56Ang dami natin nakikitang red ants dito.
02:58Tapos meron din tayong mga apids na yun, yung mga maliliit na yun.
03:01And if you observe, parang hindi nila sinasaktan yung isa't isa.
03:09But in fact, they are benefiting from each other.
03:14Ang apids, may kakayahan na maglabas ng honeydew sa kanilang katawan.
03:20Ang honeydew ay dumi ng mga sapsaking insects na kumakain sa balat ng halaman gaya ng apids.
03:26Pagkatapos na ito kumain sa balat ng halaman,
03:31sa amoy at tamis nito, nilalapitan ng mga langgam ang apids para inumin ito.
03:39Dahil sa presensya ng mga langgam,
03:42ligtas ang apids sa pag-atake ng iba pang insekto.
03:47Pati ang halaman na kinakapitan ng apids, nakikinabang din.
03:51Maaari kasi magdulot ng sakit sa halaman ng honeydew kapag hindi ito nakuha ng langgam.
03:59Gaya ng pagkatuyo ng dahon at maging sanhi ng pagkamatay ng halaman.
04:04They have a mutualistic relationship with each other.
04:07Wherein both parties benefit from each other.
04:12Mutualism relationship ang tawag sa unayan ng apids, langgam at halaman.
04:17Lahat sila nakikinabang sa isa't isa, panalo, at walang lugi.
04:26Sa mga pahintari na ito, kapansin-pansin din na masisipan ang mga langgam.
04:33Buhat dito.
04:36Buhat doon.
04:37Ang isang ito, mukhang napagod.
04:43Sa kanyang pahinga, abala naman ito sa paglilinis ng kanyang mandibolo pa nga.
04:48Ito ang diacama ants.
04:50Mga hard-bodied ants yan.
04:53Tapos may sting sila, masakit ang sting nila.
04:56Locally, they're also called mga atik.
04:58This is a unique genus of ants, na actually unique maski sa order hymenopter.
05:05Kasi these ants are social, pero wala talagang feed.
05:10Puro worker ants ang kanilang dahi.
05:12Kaya, work lang sila ng work.
05:15Ang naninitlog is what's called the fertile worker.
05:19So, within the nest, may isang fertile worker.
05:21Ang mga worker diacama, walang takpak, wala rin ability to fly, and they never develop wings anymore.
05:30Ito ang posibleng leader ng kanilang colony at nagpaparami sa kanilang dahi.
05:36Makikita ang nest ng mga diacama ant sa lupa at bulong.
05:40Kung nandun sa pine cones, maaaring ang may insects dun sa pine cones.
05:44Predator ko rito, hindi ko pa kain ng alapan.
05:48Mapapansin din ang malalaki at matatala sa kapadibol.
05:53Ginagamit nila ito sa pagdala ng kanilang pagkain sa kanilang nest.
05:59Buko dito, meron din itong venom na sapat lang para mapatumba ang kanilang maliliit na kalaban.
06:06At lahat ng mga stinging ants, may venom for the prey.
06:09Kung kolekta na prey nila, sting nila to immobilize.
06:13Ang daddy long legs ay spider-like arthropod.
06:17Hindi ito gagamba at walang kakayahan na gumawa ng sapot.
06:22Meron itong walong mahabang paa na mas mahaba pa sa sukat ng kanilang katawan.
06:27Ito ang ginagamit nila sa paglalakad.
06:33At ginagamit rin nila ito para makaalis sa pagkakahawak ng kanilang mga predator.
06:38Ototomy ang tawag dito.
06:42O ang pagsasakripisyo ng isang bahagi ng kanilang katawan para sa kanilang kaligtasan.
06:47Habang ang pinakamahabang paa ay ginagamit nila bilang sensory organ o kanilang pandama,
06:55ang daddy long legs na ito, dahan-dahang naglalakad pababa sa puno.
07:05Maingat ito sa paglalakad dahil baka biglang sumulpot ang kalaban.
07:09Kabilang na ang mga langgam.
07:13Kayang-kaya itong talunin ng mga dayakama ants.
07:17Lalo na mayroon itong venom na kayang mag-paralyze ang kanilang prey gaya ng daddy long legs.
07:23Pero mukhang hindi interesado ang mga langgam na makipag-away.
07:29Mas gusto nitong mag-ipon ng mag-ipon ng mga pagkain.
07:34Paborito nitong kainin ang mga dahon,
07:37insekto,
07:38nectar,
07:39ng mga halaman,
07:41itlog ng mga insekto,
07:42gulay,
07:43prutas,
07:43at iba pang matatamis na pagkain.
07:47Sa ngayon, mayroong 577 species ng langgap sa Pilipinas.
07:53213 sa mga ito ay endemic o dito lang makikita sa Pilipinas.
07:58Pero kahit gaano man, karami ang buli ng langgap sa bansa.
08:03Nananatili pa rin itong understudy o hindi masyadong mapag-aaral.
08:06Maraming salamat sa panonood ng Born to be Wild.
08:11Para sa iba pang kwento tungkol sa ating kalikasan,
08:14mag-subscribe na sa GMA Public Affairs YouTube channel.
08:17Pagkain.
08:18Paikain.

Recommended