- 18.05.2025
Kategori
🛠️
Yaşam tarzıDöküm
00:30İntro
00:57Allah kimseyi düşürmesin.
00:59Allah kimseye o duyguları vermesin.
01:02Efendim şu an nefese tıkayan, insanın seriyi konuşturmayacak olan bir zindan içinde bulunmaktayım.
01:13Gardiyanlarla ve görevlilerle ancak böyle konuşulabilir çünkü baş çarpar.
01:19592 tutuklu, bunların 31'i müebbet, 15'i idam.
01:27Bakanlar burada kaldı.
01:2913 tane zindan odası bulunmakta burada ve bunlar Demokrat Parti'nin bakanları.
01:36Şu an fotoğrafta Fatih'in rüştü zorluğu görüyorsunuz.
01:40Tabi uzun boylu olduğu için burada başı ve ayakları değdiği için iki büklüm oturuyor.
01:47Nefes yok içeride.
01:51Efendim Beyaz TV ekranlarında geçtiğimiz hafta 1. bölümü yayınlanan Yaslı Ada belgeselimizin seri programımızın 2. bölümüyle karşınızda bulunmaktayız.
02:07Şu an Demokrat Partili bakanların ve milletvekillerinin bir süre yattıkları 800'lü yıllarda yapılan Teofilos döneminde yapılan zindan odalarını, zindanları görüyorsunuz.
02:22Demokrat Partililer işte tam olarak burada yattı.
02:26Ne kötü anlar, ne kötü görüntüler.
02:31Fatih'in rüştü zorluğunun şu an ekranlarınızda görülen fotoğrafı tam olarak böyle bir yerde bulunmakta.
02:40Bu insanların tek kabahati halk tarafından tam 3 defa 1950, 1954, 1957 tam 3 defa halk tarafından seçilmesidir.
02:53Bu insanların kabahati 1961 yılında bir erken seçim yapılacaktı.
02:59Müsaade etmediler çünkü yapılan tüm kamuoyu araştırmalarında Demokrat Partili'nin bir defa daha, dördüncü defa daha seçileceği anlaşılınca
03:111967 Mayıs'ında darbe yapıldı.
03:15Bütün yetkililer toplandı ve buraya hapse atıldılar.
03:20Efendim, Geçmişe Yürüyen Adam programı 2. bölümü Zindanlar ve Müzeler bölümüyle hoş geldiniz.
03:50Geçmişe Yürüyen Adam programı 2. bölümü Zindanlar ve Müzeler bölümüyle hoş geldiniz.
04:20Kötü bir zindan görüntüsü demokrasiyi anlatmıyor.
04:30Bunun çok farkındayız ama Demokrasi ve Özgürlükler Müzesi'ne bu programın 2. bölümünde hoş geldiniz.
04:40Acı bir hatıra ile başladık öyle başlamak gerekiyor.
04:44Zira o zindanlar yaklaşık olarak 1300 yıllık.
04:491300 sene önce bir kilisenin mahzeniymiş.
04:53Ardından Roma İmparatorluğu orayı zindan yapmış.
04:56Osman zamanında bir hiç.
04:59O kadar uzun bir süre bir hiç ki sonunda bugün bile tüm restorasyonlardan sonra dahi nefes alınmıyor.
05:08Duvarlardan rutubet fışkırıyor.
05:11Orada aylarını geçiren Demokrat Partili milletvekilleri var.
05:15Orada ölümü bekleyen Demokrat Partili bakanlar bulunmakta.
05:19Nefes tıkanıyor.
05:21Konuşurken nefes ala ala konuşmak zorundasın.
05:25Çünkü yetmiyor aldığın nefes.
05:27Orada aylar geçirdiler.
05:29Bunların tek kabahati bu halka ve bu millete ve bu devlete hizmet etmekti.
05:36Seçimle geldiler.
05:38Dara ağacıyla ve yağlı bir urganlığa gittiler.
05:41Böyle bir başlangıç, böyle kötü bir başlangıç demokrasi müzesi için olmuyor farkındayım.
05:47Ama maalesef bu adanın gerçeği bu.
05:50Şimdi sizinle Türk demokrasisinin serencamını, dününü, bugününü, yarınını konuşacağız.
06:00İkinci Mahmut devrinden başlayacağız anlatmaya.
06:0315 Temmuzlara kadar geleceğiz.
06:06Uzun bir süremiz olacak.
06:08Bu programda size İkinci Mahmut'tan 15 Temmuz'a kadar geçen Türk demokrasi tarihini konuşacağız.
06:17Nerede? Hemen şurada.
06:19Zaten burada bakarsak İkinci Mahmut'ta Sadrazamı Alemdar Mustafa Paşa ile birlikte bizleri bekliyor efendim.
06:28Hoş geldiniz.
06:30Şu an Topkapı Sarayı'nın Divan-ı Hümayun odasındayız ya da başka bir tabirle Padişahlara mahsus has odada bulunmaktayız.
06:42Karşımıza İkinci Mahmut.
06:44Yanında Alemdar Mustafa Paşa ve Kaptanı Derya.
06:48Bir divan konuşması yapılıyor.
06:50Niye buradan başlamışlar?
06:53Çünkü dostlar İkinci Mahmut Sadrazamı Alemdar Mustafa Paşa ile beraber monarşizmin kendisine vermiş olduğu yetkilerin bir kısmını valilere ya da başka bir tabirle ayanlara devretti.
07:09Yetki kısıtlamasına girdi.
07:11Kendi yetkilerini birilerine verdi.
07:14Anayasa yolunda ilk adım 1808 Sened İttifak.
07:19Tam olarak böyle anlatılır.
07:21Sened İttifak belgesi ile Alemdar Paşa'nın tırnak içinde bir alda zorlamasıyla yetkilerini valilerle paylaştı.
07:30Hükümdarın ya da hükümetlik eden insanın yetkilerinin bir kısmını başkalarına vermesi ve başkalarının da yönetime katılması demokrasi demek ya.
07:40O yüzden Sened İttifak tam olarak bunu anlatmaktadır.
07:44Ve Sened İttifak'ın orijinali budur.
07:47Bu belge Divani Humayun Beylikçisi Mehmet İzzet Efendi tarafından elle çoğaltılan nüshadır.
07:542. Mahmud'da tam olarak budur.
07:57Boğaz'daki gemileri gösteren 2. Mahmud'da burada bulunmaktadır.
08:17Demokrasi tarihine başladık artık.
08:241960 tarihinde sektebur olan bir bacağı kesilen demokrasi tarihinde artık yeni bir döneme girilmiştir.
08:32Şurada resmedilen bir görüntü.
08:35Tanzimat Fermanı'nın ya da Gülhane-i Hatt-i Humayun Fermanı'nın 3 Kasım 1839 tarihinde Gülhane Parkı'nda.
08:45O yüzden Gülhane-i Hatt-i Humayun deniyor.
08:47Gülhane Parkı'nda pazartesi günü sabah 8.30'da halka anlatılmasıyla son bulmuştur.
08:55Padişah 3. Selim aslında bu fermanı babası 2. Mahmud düzenlemiştir.
09:01Oğlu Abdülmecid'e okumak 16 yaşında nasip olmuştur.
09:05Zira Tanzimat Fermanı'nın ilanından birkaç ay önce tahta çıkmış 16 yaşında bir çocuktur.
09:14Tanzimat Fermanı demokrasiye doğru giden adımın 2. halkasıdır.
09:21Sened İttifak ardından Tanzimat Fermanı bir süre sonra artık Avrupa'nın bize müdahale edeceğini anlamaya başladığımızda
09:32bir şeyleri bahane edip müdahale edeceklerini anlamaya başladığımızda
09:37Paris Konferansı 1856 tarihindeki Paris Konferansı'nda azınlık hakları gündeme geldiğinde anladık ki bize müdahale geliyor.
09:47Bu görüntüler Paris Konferansı ve hemen ardından baktık ki bize vuracaklar.
09:5418 Şubat 1856 tarihinde ıslahat fermanı ilan edildi.
10:00Azınlıklara verilen inanılmaz haklar vardı.
10:03Birinci madde çok saçma ve inanılmaz bir maddeydi.
10:08Birinci madde diyor ki bundan sonra gavura gavur denilmeyecek.
10:14Bir dakika kime gavur denilmeyecek?
10:18Kime?
10:19Ferman diyor ki gavura gavur denilmeyecek.
10:22Önce kendi gavur diyor yabancılara.
10:25Sonra diyor ki benim gavur dediğim bu gavurlara gavur demeyeceksin.
10:31Kafaları karışık bir takım bürokratlar tarafından hazırlanmış ıslahat fermanı.
10:36Azınlıkları Müslümanların üstüne ve önüne doğru çekmeye başladı.
10:42Burada ıslahat fermanının metnini görüyorsunuz.
10:46Bir ıslahat fermanı Abdülmecit Han'ın tuğrasıyla birlikte bir ıslahat fermanı görülmekte.
10:54Bu akım doğrultusunda yeni Osmanlılar 1867 tarihinde Avrupa'yla entegre olmak adına Avrupa'ya öğrenci göndermek adına Avrupa'da Jön Türkler oluştu.
11:06Fransa'daki karboniyerler cemiyetinin karboniyerler yani kömür ustaları karboniyerler derneğinin entelektüel bir yapılanması olan Jön Türkler,
11:16genç Osmanlılar, yeni Osmanlılar Avrupa'yı bilsinler ve Türkiye'de ona göre faaliyetler yapsınlar diye Türk hükümeti tarafından gönderilen bu gençler
11:26bir süre sonra Avrupa'yı çok fazla öven, Avrupa'yı çok fazla yüksek gören, kendisini beğenmeyen ve ülkesini değiştirmek,
11:37yıkarak değiştirmek isteyen gençler ortaya çıkarttı.
11:41Bu da Osmanlı için çok sıkıntılı dönemlerin başlangıcı oldu.
11:46Bu arada matbaa hızlı bir biçimde Osmanlı'da ayrılıkçı söylemlerde bulunmaya ve bu yayınları yapmaya başladı.
11:541861 tarihinde 39 yaşında Abdülmecit Han vefat ettikten sonra yerine Sultan Abdülaziz Han geçti.
12:03Abdülaziz son derece büyük bir adamdır, son derece güzel bir adamdır ve tam olarak burada bulunmaktadır.
12:10Demokrasi anlamında bugünkü Yargıtay'ı, bugünkü Anayasa Mahkemesi'ni, Sayıştay'ı, diğer mahkemeleri yapan
12:17Bank-ı Dersaadet'i kurarak Osmanlı bankacılığını ve ekonomisini Avrupalı baskılardan, Avrupa'nın ekonomik olarak
12:26ve bankerlerin, Galata bankerlerinin, Rockefeller ve Rothschildlerle birlikte ödeşleşmiş olan
12:33ama aslında Abraham Camondo adı verilen Osmanlı bankerinin adıyla bilinen Galata bankerlerinin
12:40hegomanyasından Türk ekonomisini kurtaran Abdülaziz'dir.
12:44Tam olarak bu yüzden, tam olarak paraya hakim olmak isteyenlerin elinden Osmanlı ekonomisini alıp
12:53Osmanlı'yı maddi anlamda ferahlatmak isteyen Abdülaziz Han 30 Mayıs 1876 tarihinde
13:00yani tahta çıktıktan 15 sene sonra tahttan indirildi ve iki bileği kesilerek 4 Haziran 1876 tarihinde
13:10bugünkü Galatasaray Üniversitesi'nin kullanmış olduğu Boğaz'daki Feriye Sarayları'nda iki bileği birden kesildi.
13:18Mithat Paşa, Serasker Hüseyin Evli Paşa ve Rüştü Paşa bu hadisede suçlu bulundu ve idamla yargılandılar.
13:29Tahta bulman Abdülaziz Han'ın yeğeni Abdülhamid'di.
13:35Amcasının katillerinin idam fermanını bozdu ve müebbete çevirdi.
13:41Abdülaziz 1868 yılında Divan-ı Ahkam-ı Adliye yargıtayı kurdu.
13:47Vilayet nizamnamesi ve yeni idari yapı ve bunun uygulanmasıyla vilayet meclisleri önüne oluşturdu.
13:54Yani vilayetlerdeki il meclisleri var.
13:59İstanbul Meclisi, Ankara Meclisi, Antalya Meclisi gibi il meclislerini Abdülaziz Han kurdu.
14:06Demokrasi atılımları yaptı.
14:09Mekanı cennet Abdülaziz.
14:11Ardından Mayıs 1876'da 93 gün taht hayatı olacak olan
14:20vakti melekeleri yerinde olmadığı için de tahttan indirilen Sultan V. Murat.
14:251840 doğumlu Abdülmecit Han'ın en büyük çocuğu olan V. Murat tahta getirildi.
14:3293 günlük bir hükümdarlıktan sonra doktorların bu adam padişahlık yapamaz raporundan sonra
14:42tahta Sultan Abdülhamid Han getirildi.
14:46Mekanı cennet Abdülhamid Han.
14:4921 Eylül 1842 tarihinde doğdu.
14:5210 Şubat 1918 tarihinde Beylerbeyi sarayında vefat etti.
14:57Müthiş bir insandı.
14:58Osmanlı tahtına Abdülhamid Han oturduğunda Osmanlı Moratorium ilan etmiş,
15:05Concordato ilan etmiş ve batışını bütün dünyaya göstermişti.
15:10Abdülhamid Han'ın tahta çıktığında Concordato ilan etmiş ve ekonomik anlamda batmış olan
15:18Osmanlı Devleti çok değil 10 sene sonra dünyanın en kuvvetli ve en kudretli 7 ülke
15:27yani döveli muazzama arasına girmişti.
15:30Artık dizleri üzerine diz çökmüş ve gündemi belirlenen bir devlet yok.
15:35Artık gündem belirleyen ayağa kalkan Amerika'nın büyük devlet olmasını veto ettiği için
15:4233 yıl boyunca Amerika'yı büyük devlet yaptırmayan bir Osmanlı Devleti vardı.
15:48Bütün kötü adamlar, vatan hainleri bu ülke için kötülük isteyen herkesin hevesleri kursağında kalmıştı.
15:59Yapacak bir şey vardı.
16:01Tek bir şey vardı.
16:03Abdülhamid Han'ı tahttan indirmek.
16:051897 yılında İsviçre'nin Bazel kentinde benim de 2017 yılında konferans verdiğim Bazel Tiyatro ve Opera salonunda
16:16Theodor Herzl'in önderliğinde Siyonizm Kongresi yapıldı.
16:20Ve bu kongrede Abdülhamid Han'ın tahttan indirilmesi gündeme getirildi.
16:25Ve Abdülhamid Han tahttan adım adım yavaş yavaş indirilmek istendi.
16:31Önce 21 Temmuz 1905 Cuma namazı Yıldız Hamidiye Camii Cuma çıkışı bir suikast olmadı kurtuldu.
16:39Ardından zehirli yemekler, zehirli gömlekler olmadı kurtuldu.
16:43Ardından dediler ki bu halka Abdülhamid Han'ı nefret ettirmek lazım.
16:48Abdülhamid Han'dan bu halkı nefret ederek bütün musibetleri, bütün problemleri,
16:55ülkenin başına gelen bütün sıkıntıları Abdülhamid Han'a yıkan bir basın dünyası oluştu.
17:03Öyle ki Abdülhamid Han neredeyse devletin haini ilan edilecekti.
17:10Her gün bazı gazeteler yalanlar söylüyorlar ve halkı inandırmaya çalışıyorlardı.
17:15Diplomasız padişah diye Alemdar gazetesi bir başlık attı.
17:19Diploması olmayan cahil padişah.
17:22Dediler ki Dolmabahçe Sarayı gibi bir saray varken Yıldız Sarayı gibi
17:28klozetleri ve tuvalet taşları bile altın olan bir saraya ne gerek var?
17:33Tamamen bu bir israftır dediler.
17:37Her gün haber yaptılar.
17:39Düzenli olarak yalan söylediler.
17:41Her gün haber yaptılar.
17:43Düzenli yalan söylediler.
17:44Her gün haber yaptılar.
17:4610 yıl boyunca her gün 8-9 gazetenin yalanlarını,
17:51algı yönetimini ve algı operasyonuna maruz kalan halk artık bir süre sonra
17:56Kardeşim bak bu gazete yalan söylüyor.
17:59Kabul.
18:00Bu da yalan.
18:01O da kabul.
18:02Bu da yalan.
18:03O da kabul.
18:04Ya bu da mı yalan?
18:05Hepsi mi yalan söylüyor?
18:07Bir haklı siz misiniz dediler.
18:09Sevgili dostlar maalesef bütün hepsi gazetelerin tamamı yalan söylüyordu.
18:15Ve en sonunda 31 Mart vakası oldu.
18:181908 tarihinde gerçekleşen bir takım İstanbul hareketleri ki
18:23bakın orası şurası
18:251908 tarihinde gerçekleşen 31 Mart harekatından sonra bir darbe oldu.
18:33Ve bu darbe bastırıldı.
18:36Sonra dönemin gazeteleri, dönemin mecmuaları bir başlık attılar.
18:41Ve dediler ki böyle darbe olmaz.
18:44Darbe gece yarısı olur.
18:46Bu olsa olsa bir tiyatrodur.
18:49Söylemiş olduğum başlık, söylemiş olduğum gazete küpürleri bugüne ait küpürler değil.
18:56Bu küpürler 1909 yılına ait.
19:0013 Nisan 1909 yılına ait küpürlerdir.
19:04Ve diyorlardı ki böyle bir darbe olmaz.
19:07Bu darbe olsa olsa tiyatrodur.
19:11Bu tiyatroyu Abdülhamit tahtını baki kılmak için,
19:16geçerli kılmak için kendi uydurdu dediler.
19:20Derviş Vahdedinin çıkartmış olduğu Vahdet Mecmuası,
19:24Cemaleddin Afganiler, Abdülvahapların ilhamıyla yola çıkan insanlar
19:30ve bir takım enteresan bağlantıları olan ve din adına konuştuklarını iddia eden tipler
19:37Beyoğlu'nda, Galata'da, Pera'da, Karaköy'de, Tophane'de, Kadıköy'de ve her yerlerde
19:42mesela diz kapağına kadar açık eteği olan kadınların
19:46bacaklarına kezzap döküp sopayla vurdular.
19:50Görmüş olduğunuz gibi sopalarla insanların üzerine yürüyüp insanları dövdüler.
19:56Sonra ordu Harekat Ordusu adı verilen Makedonya'dan gelen iki ordu
20:02bu olaya Hüseyin Hüsnü Paşa önderliğindeki bir ordu ile
20:06Mahmut Şevket Paşa önderliğindeki bir ordu hadiseye el koydu
20:10ve olayları bitirdi.
20:12Sonra döndüler ve dediler ki
20:14Abdülhamid'e bunlar senin yüzünden şımarıyorlar.
20:18Aslında bu yobazların tek kaynakları, motivasyon kaynakları sensin.
20:24Bunlar senin yüzünden şımarıyorlar dediler.
20:27Ve Abdülhamid'i tahttan indirdiler.
20:30Ne kadar da 28 Şubat'a benziyor.
20:34Ne kadar da Necmettin Erbakan'ın başbakanlıktan indirilmesine benziyor değil mi?
20:41Ardından 1927 Nisan'ında Abdülhamid Han'ı tahttan indirdiler.
20:48Arami Efendi, Ermeni Arami, Yahudi Emenüel Karasu,
20:53Arnavut Esat Toptani ve Gürcü Arif Hikmet Paşalar dört kişi,
20:58dört tane Türk olmayan kişi Yıldız Sarayı'na geldiler.
21:03Abdülhamid Han'ı bir faytona bindirdiler.
21:06Ve bu faytonla önce Sirkeci Tren Garı,
21:10ardından Çatalca, sonra Selanik'e kadar trenle gönderdiler.
21:151909-1912 yılları arasında bir Yahudinin Selanik'te bulunan
21:22Alatini Köşkü'nde mahsur kaldı.
21:25Kiracı olarak kaldı.
21:27Kira verdi.
21:29Kira verdi.
21:31Bir Yahudi'ye kira verdi.
21:331912 tarihinde Balkan Savaşları ile birlikte Selanik
21:37elden çıkacağı anlaşılınca aldılar.
21:41Öleceği 10 Şubat 1918 tarihine kadar kalacağı
21:46Beylerbeyi sarayına götürdüler ve orada kaldı.
21:50Artık Abdülhamid Han yoktu ve artık demokrasi vardı.
21:56Sözüm ona.
21:57Takvimler 1909'u ardından 1912'yi gösterdiğinde
22:03artık seçimler yapılıyordu bu ülkede.
22:06Yani seçimlerin var olduğunu görmeye başlamıştık.
22:101912 tarihinde bir seçim yapıldı.
22:13Seçim.
22:16Seçim adı üstünde. Seçim.
22:18Yani iki tane bir şey olması gerekiyor.
22:22Bir cep telefonu alayım size.
22:24Bir elimde telefon olsun. Bir elimde.
22:27Hangisini sana almamı istersin diye sorduğumda
22:30bu saçma olmaz mı?
22:32Hangisini?
22:33Hangisi ikiden olması gerekiyor?
22:36İki tane.
22:38Bir tane parti vardı 1912 tarihinde
22:41ve herkesin gelip o seçimde oy vermesi istendi.
22:45Herkesin gelip oy vermesi için tek bir parti.
22:49İnsanlar bu komediye güldüler.
22:51Evlerinden çıkıp oy vermek istemediler.
22:54Bu yüzden evlerinde bulunan insanları
22:57evlerinden sopa ile çıkartarak,
23:00döve döve çıkartarak seçime götürdüler.
23:03Bu yüzden bu seçimlere
23:06Türk demokrasi tarihinde
23:09sopalı seçim denmektedir.
23:12O da tam olarak burada yazmakta.
23:14Ardından Ocak 1913 tarihinde
23:16aynı gruh iddia terakki önderliğinde
23:20Cağaloğlu'nda bugün İstanbul Erkek Lisesi'nin kullandığı
23:24Alexander Valori'nin yapmış olduğu
23:26Duyun-ı Mumiye binasının karşısında bulunan
23:29üç katlı pembe konakta iddia terakkiciler
23:32bir darbe planladılar.
23:34Yakup Cemil isminde bir tetikçi.
23:37Gözü kara bir yiğit ama çok da ileri düşünmeyen
23:41sadece emirleri uygulayan bir tetikçi tarafından
23:44Baba Ali yani bugünkü İstanbul valilik binası basıldı.
23:49Çift silah belinden çekti Yakup Cemil.
23:53İçeriye girerken vura vura girdi.
23:57Ardından bu ne gürültü diye
24:00Bakanlar Kurulu Toplantısı'nın yapıldığı salondan çıkıp
24:05olaya müdahale etmek isteyen
24:08Nazım Paşa'nın da göğsüne bir el mermi sıkıldı.
24:13Dediler ki ne yaptın sen o bakandı.
24:17Yakup Cemil dedi ki neyse de bana ne.
24:21Fazla bağırmasın benim başım ağrıyor.
24:25İşte Baba Ali baskınından sonra
24:28beyaz bir ata binen Enver Paşa iddia terakki binasından çıktı.
24:32Arif Paşa konağının kapısında halka hitap etti.
24:35Ardından aynı atla İstanbul valilik binasına geldi.
24:39Vakur ve darbe yapmış bir komutan Edaset içeriye girdi.
24:44Sadrazam Yusuf Kamil Paşa'nın önüne bir kağıt koydu.
24:48Buna istifanı yaz dedi.
24:50Yusuf Kamil Paşa da görmüş olduğum lüzum üzerine
24:54sadrazamlıktan ayrılıyorum diyerek imza attı.
24:57Sonra gittiler iddia terakki binasına.
25:00Mahmut Şevket Paşa kudretli Makedonya komutanı,
25:04Makedonya ordular komutanı Mahmut Şevket Paşa da
25:07bir kağıtta o imzaladı.
25:09O da Kamil Paşa'nın istifa ederek boşaltmış olduğu
25:14sadrazamlık koltuğuna ben oturmak istiyorum.
25:18İki dilekçeyi aldı Enver Paşa.
25:20Dönemin padişahı Mehmet Reşat Han'a,
25:235. Mehmet'e götürdü.
25:25Dedi ki Yusuf Kamil Paşa istifa etti.
25:28Baktı, okudu.
25:31Padişah dedi ki öyle mi efendim?
25:33Çok mahsus oldum dedi.
25:36Ardından dediler ki bu da Mahmut Şevket Paşa'nın
25:39sadrazamlık dilekçesi okudu öyle mi?
25:43Pek mağrur oldum dedi.
25:45İkisini imzaladı ve sessiz sakin bir darbe burada gerçekleşti.
25:51Artık 1914'e geliniyor.
25:541914 yılında çok ciddi anlamda bir savaşa girdik.
25:574 yıl süren bir savaş ve ardından
26:01savaşın ardından 4 yıl 4 ay süren savaşın ardından
26:05Çanakkale Cephesi ve Kutulamara Cephesi'ni kazanmamızın dışında
26:10hiçbir yeri kazanmadığımız her cepheyi kaybettiğimiz bir savaşın ardından
26:1530 Ekim 1918 tarihinde Limni Adası'nın
26:19Mondoroz Limanı'nda yapılan bir anlaşma,
26:227. maddesi gereği ülkenin her tarafının işgale uğraması
26:27ve sonra Mart 1919 tarihinde başlayan
26:32ülkeyi kurtarma faaliyetleri.
26:35Peki başrolde kim var?
26:37Padişah Mehmet Vahdettin,
26:39onun Harbiye Nazırı Mehmet Şevket Turgut Paşa,
26:43onun kurmay subaylarından Maraşal Fevci Akmak Paşa,
26:48Ali Fuat Türk geldi,
26:50Hürriyet Gazetesi'nin kurcusu Sedat Simavi'nin babası Lütfi Simavi,
26:57Naci Paşalar, Avni Paşalar ve daha pek çok kişi bir şey planlıyorlar.
27:02Enver Paşa'nın abisi Nuri Kiligil Paşa,
27:05Refet Bele Paşa'nın içinde bulunmuş olduğu,
27:08Refet Bele Albay'ın daha doğrusu içinde bulunmuş olduğu bir hazurun heyeti,
27:13bir milli mücadele harekatı planlıyorlar.
27:17Bu harekat kapsamında birisinin Anadolu'ya gönderilmesi
27:22ve İstanbul'da yapılamayacak olan milli mücadele harekatını
27:27Anadolu'da başlatmak.
27:29O kim?
27:30Devletin, milletin, ulemanın, ordunun, sarayın,
27:35herkesin onayıyla tek bir ses.
27:38O da Mirliva Mustafa Kemal Paşa.
27:42Hikayemizin bundan sonra kalan kısmını,
27:45milli mücadele harekatını ve Mustafa Kemal Paşa'nın
27:49yapmış olduğu, yolculukla birlikte yapmış olduğu harekatı anlatacağız.
27:55Lütfen bizden ayrılmayın.
28:205 Mayıs 1919 tarihinde Takvim-i Vekai Mecmuası'nda,
28:24Mustafa Kemal Paşa'nın ve onun yanında bulunan hazurun heyetinin görevlendirildiği,
28:30Samsun açıkması için görevlendirildiği bilgi yayınlandı.
28:34Bu Mustafa Kemal Paşa'nın halka Samsun açıkması için
28:39görevlendirildiği bilgi yayınlandı.
28:42Samsun açıkması için görevlendirildiği bilgi yayınlandı.
28:46Bu Mustafa Kemal Paşa'nın halka Samsun'a görevli olarak gidecektir biçimindeki ilanıdır.
28:5216 Mayıs 1919 tarihinde Cuma günü,
28:56Cuma namazından sonra Yıldız Hamidiye Camii'nde Sultan Vahdettin Han'ın elini öperek,
29:01Kur'an'a, silaha ve bayrağa el basarak Mustafa Kemal Paşa yola çıktı.
29:06Bandırma vapuruyla gitti.
29:0819 Mayıs 1919 Pazartesi günü sabah 8.30'da Samsun'a ulaştı.
29:131919'dan sonra artık yolu Samsun, ardından Havza,
29:19ardından 22 Haziran 1919 Amasya, ardından Erzurum,
29:25ardından Sivas, ardından Ankara ve artık ordu kurulacaktı.
29:32Erzurum Kongresi 23 Temmuz 1919 tarihinde toplandı.
29:36Tam 57 delege vardı.
29:384-11 Eylül 1919 tarihindeki Sivas Kongresi'nde ise 38 delege görev yaptı.
29:45Zira Erzurum Kongresi'nde görev yapan 57 delegenin isimlerini İngilizler öğrenmişler
29:51ve aileleriyle, çoluğu çocuğuyla, kızıyla, anasıyla tehdit ettiler.
29:57Bu yüzden 57 delege 38'e düştü Sivas Kongresi'nde.
30:02Şu an Mustafa Kemal Paşa'yı yani Halife'nin yaveri olarak
30:089. Ordu Komutanı sıfatıyla Anadolu'ya gönderilen Mustafa Kemal Paşa'yı
30:13Sivas Kongresi heyetiyle birlikte görmekteyiz.
30:17Ardından 16 Mart 1920 tarihinde MİRSAK'ın milli sınırları içerisinde
30:23vatan bir bütündür ve bölünemez emriyle birlikte İngiliz, İtalyan ve Fransız askerlerinin
30:29Kabataş'ta bulunan Naime Sultan Sarayı'nı basmaları,
30:34Divani Humayun'daki yani o günkü adıyla Meclis-i Mebusan'daki milletvekillerini
30:40bir gemiyle Malta'ya sürmesi ve meclisi kapatmalarından sonra 5 hafta sonra
30:46İstanbul'daki meclisin kapanmasından 5 hafta sonra Ankara'da bir meclisin kurulması gerekiyordu.
30:54Takvimler 21 Nisan 1920 Çarşamba'yı gösteriyordu.
30:59Mustafa Kemal dedi ki hayır madem bu kadar bekledik 2 gün daha bekleyelim.
31:0421 Nisan 1920 Çarşamba değil 23 Nisan 1920 Cuma günü Milleti Meclisi Kebir
31:13ya da bugünkü tabiriyle Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldı.
31:17Şimdi açılan mecliste bir görüşme var.
31:21O görüşmeye biz de katılalım bakalım ne konuşuyorlar.
31:27Takvimler 23 Nisan 1920 Ankara Hacı Bayram Veli Camii'nde okunan Kur'anlar,
31:33kesilen kurbanlar, Mevlid-i Şerifler, akıtılan gözyaşları eşliğinde halkın dualarıyla birlikte
31:40bir millet meclisi açıldı.
31:42Şu an Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin ilk nüvesi olan
31:48ya da ben size şuradan hitap etmek istiyorum sevgili dostlar.
31:51İlk nüvesi olan Milleti Meclisi Kebir'i görüyorsunuz.
31:56Ben şu an millet meclisinin kürsüsündeyim.
32:01Konuşmacı kürsüsündeyim.
32:03Başkanlık yapmak istiyor olsam şuraya çıkmam gerekiyor ve size hadi çıkayım
32:09ve size oradan hitap etmen gerekiyor.
32:12Şu an millet meclisinin başkanı sıfatıyla size buradan hoş geldiniz diyorum.
32:19Takvimler 23 Nisan 1920 gözyaşlarıyla millet meclisi açıldı.
32:24Ardından millet meclisinin başkanının seçilme toplantısı yapıldı.
32:30Oy birliğiyle Mustafa Kemal Paşa millet meclisinin başkanı oldu.
32:34Şimdi sırada millet meclisinin başkan yardımcılığı seçimi yapılacaktı.
32:40Yine oy birliğiyle aslında bir oy eksikle oy çokluğuyla yani oy birliği diyelim bir eksikle
32:47Mehmet Celaleddin Arif Paşa yani İstanbul'daki kapatılan millet meclisinin
32:53Meclis-i Mebusa'nın başkanı Arif Paşa başkan yardımcısı seçildi.
32:59İlk gündem maddesi çok enteresandır.
33:02Bu meclisin ilk gündem maddesi aslında İstanbul'daki Meclis-i Mebusa'nın son gündem maddesiydi.
33:10İstanbul'da İngilizlerin basmış olduğu Meclis-i Mebusa'nın son gündem maddesi
33:171920 yılı Küçükbaş Hayvan Vergisi, ANAM vergisi.
33:2223 Nisan 1920 tarihinde Ankara'da açılan millet meclisinin ilk gündem maddesi ne olabilir?
33:29Tahmininiz doğru. İstanbul'da yarım bırakılan 1920 yılı Küçükbaş Hayvan Vergisi.
33:35Orası bitti, burada başladı.
33:37Orada görev yapan milletvekillerinin de İstanbul'dan Ankara'ya kaçabilenlerinin tamamı
33:43buraya geldiler ve burada millet meclisinde görev yaptılar.
33:47Takvimler 27 Nisan 1920.
33:51Mustafa Kemal Paşa meclis kürsüsünden
33:54Beyler, meclisi tatil etmek istiyorum.
33:57İstanbul'dan çok kuvvetli ve çok güzel bir misafirimiz geldi.
34:01Onu karşılamaya gitmek istiyorum, müsaadenizle dedi.
34:05Dedi ki Mebuslar kimdir o İstanbul'dan gelen güzel insan?
34:09Dedi ki Mustafa Kemal de Erkan-ı Harbiye Reisi, Harbiye Nazırlığı yapmış olan
34:13Maraşal Çakmakpaşa Ankara'ya geliyor, o da bize katılıyor.
34:17Onu karşılamak istiyorum.
34:19Onun üzerine bütün meclis dediler ki madem Çakmakpaşa geliyor, biz de gelelim ve onu karşılayalım.
34:28Meclis tatil edildi ve hep beraber bütün milletvekilleri, 163 kişi
34:33Ankara'daki tren garına gittiler, tren geldi, Çakmakpaşa indi
34:38ve hep birlikte coşku içinde meclise geldiler.
34:42Sonra bir acı kahve, sonra meclis kürsüsüne geldiler.
34:46Meclis binasında Mustafa Kemal Paşa, tam kürsüde Mustafa Kemal Paşa
34:52dedi ki sayın Çakmakpaşa'ya hoş geldin demek istiyorum.
34:56Sizlerin adıyla, ağzıyla hoş geldiniz paşam.
35:00Bunun üzerine hoş bulduk diyen Çakmakpaşa, tam arkamda oturuyor.
35:07Hoş bulduk diyen Çakmakpaşa'yı Mustafa Kemal kürsüye davet etti.
35:13Ne şeref, ne şeref.
35:16Çakmakpaşa'nın yanında ben Çakmakpaşa'yı anlatıyorum.
35:19Ve Mustafa Kemal Paşa'nın isteği üzerine Maraşal Fevçakmakpaşa kürsüye geldi
35:26ve kürsüde işgale uğramış İstanbul muhitinden
35:30hür ve bakir Ankara topraklarına selam getirdim.
35:34Padişahımız Sultan Vahdettin Han Efendimizin hepinize selamı var deyince
35:39bu meclis kürsüsünde ve milletvekili içinde bulunan herkes
35:43aleyna ve aleyküm selam.
35:46Sultanımız ne yapıyorlar dediler.
35:49Ve ilerleyen zamanlarda benim aslında iki program yapmam gereken mevzular ve konular oldu.
35:57Ardından meclis İdeniz Savaşları, Sakarya Savaşları, Büyük Taarruz
36:02ve en sonunda Cumhuriyeti doğru giden bir yol.
36:05Bu arada milleti, ülkeyi, vatanı, devleti kurtaran Gazi Meclisi'nin bir benzerini görüyorsunuz.
36:14Tam olarak burada.
36:16Cumhuriyeti kurduk.
36:18Düşmanları gönderdik.
36:20Haydi şimdi gelin bu ülkeyi yönetmeye.
36:23Adım adım yavaş yavaş bu ülkeyi yönetmeye doğru gidiyoruz.
36:28Şimdi 1923 demokrasi arayışları, karma ekonomi, liberal ekonomiden devlet ekonomisine doğru geçme,
36:36hukukun katledildiği yapı, istiklal mahkemeleri bunlar hep buraların başlıkları.
36:43Ve bu adım adım yavaş yavaş Avrupa'da diktatöryal bir Türkiye'ye mi doğru gidiliyor başlıklarının
36:51gazetelerde küpür olarak geçmesiyle devam ediyor.
36:551924 yılında Kazım Karabekir bir parti kurar ve bu partiyle birlikte devlet çok partili rejime geçilir.
37:03Fakat Şeyh Said İsyanı ile bağlantısı yoktur.
37:07Ama Kazım Karabekir'i ekarde etmek gerekmektedir ve parti kapatılır.
37:15Ardından başka bir parti, Serbest Cumhuriyet Partisi, Ali Fethi Okyar o da kapatılır.
37:231946 tarihine kadar seçim yoktur artık.
37:261946'da CHP'den kopan dört kişi ki bunları bir sonraki programda sizlere mahkeme salonunda anlatacağım.
37:36Dört kişi dörtlü takrir sunarlar, ayrılırlar ve bir seçim yapılır.
37:41Dünyanın en komedi seçimi açık oy, gizli sayım.
37:46Buna rağmen Demokrat Parti vekil çıkartır, buna rağmen meclise girer.
37:51Ardından 1950, hikayemiz acı bir sonla 1960'a kadar bir Türkiye gerçeğini anlatacaktır.
38:01Oy veren hanımları görüyorsunuz.
38:031960 seçimleri, 1971 askeri cunta muhtarası, 1980 darbesi, 1997-28 Şubat,
38:292007 E-Muhtıra, 2016-15 Temmuz.
38:33Bu milletin bu teröristlerden çektiği nedir?
38:38Her 9-10 yılda bir bu ülkede bir darbe yapılıyor ve bu darbelerin sonuncusu ve inşallah en sonuncusu
38:47ve inşallah bir daha olmayan sonuncusu 15 Temmuz darbesi.
38:52Müsaadenizle halkın içine girmek ve halkın arasından bunları sizlere anlatmak istiyorum.
38:58İlk defa halk dur dedi müdahale etti ve dedi ki sizler bu ülkenin seçilmiş iktidarına müdahale edemezsiniz.
39:12Demokrasilerde tek seçim sandıktır ve ben sandıkla bir hükümeti belirledim.
39:19Sen benim kararıma saygısızlık yapamazsın.
39:23Göndereceksen ben gönderirim sen gönderemezsin dedi ve hükümetine ve devletine sahip çıktı.
39:30Tankları durduran insanların durdurduğu bir darbedir 15 Temmuz darbesi ve bu darbeyle yani bu bir ümittir inşallah.
39:42İnşallah olmaz, hep inşallah olma dedikten sonra olduğunu gördük.
39:48Tankların yanından giden o gün Google'da en çok aranan şey tank nasıl durdurulurmuş.
39:55Tankların nasıl durdurulacağını Google'a soran bir millet yığını ve bir insan yığını vardı.
40:02Bir de unutmaması gereken kahramanları vardı.
40:06O kahramanların sembolleşmiş ismi de Allah rahmet eylesin benimle aynı yaşta 74 doğumlu büyük insan
40:16As Subay Kılemli Başçavuş Ömer Halis Demir
40:1933 mermi yeme pahasına teröristlerin başındaki bir tuğ generali öldürerek darbenin belini kıran insandır.
40:29Ömer Halis Demir Allah rahmet eylesin mekanı cennet olsun ve 15 Temmuz halkın kazandığı
40:38halkın teröristlere rağmen kazanmış olduğu bir darbe olarak tarihe geçecektir.
40:45Allah bu millete bir daha darbe göstermesin.
40:50Allah bu millete bir daha demokrasilerde başka yollar da var.
40:55Tek yöntem seçim değil diyen insanlardan beri eylesin.
41:01Efendim bu haftada biz ayrılan sürenin sonuna geldik.
41:06Lütfen Beyaz TV ekranlarından ve bilhassa geçmişe yürüyen adam programından ayrılmayın.
41:14Bizler sizler için geziyor ve sizler için buraları anlatıyoruz.
41:20Sizlerin varlığı bize güç verecektir.
41:23Allah fırsat ve ruhsat verirse 27 Mayıs belgeselinin 3. ve son bölümüyle
41:31Adnan Menderes'in kaleminin kırıldığı mahkeme salonunda sandalyelerin arasında geze geze
41:38size yakın tarih, bir demokrasi tarihi ve Adnan Menderes'in kalemini kıran bir yapıyı anlatmak istiyorum.
41:47Ne olur ayrılmayın. Beyaz TV geçmişe yürüyen adam 3. bölüm Menderes programıyla sizleri bekliyor.
Önerilen
41:03
|
Sıradaki
35:19
40:39
45:39
44:57
39:28
42:33
44:40
43:33
46:11
46:39
40:57
37:13
41:11
37:30
46:22
42:43
43:56
44:10
38:34
33:47
37:36
42:22
40:01
41:08