Skip to playerSkip to main contentSkip to footer
Miasto
  • 5/19/2025
Transcript
00:00Muzyka
00:29Ja, Eryk I, władca Troiga Królestw i ostatni, największy pirat na Bałtyku, witam Was w swych włościach.
00:40I powiedzą Was opiece poczciwego Wojtasia, który się Wami na pewno godnie zajmie.
00:50Muzyka
00:51Pozwolą Państwo, że jak chce jego mać, jego mość Eryk I, powiodę Państwa po turystycznych traktach jego królestwa i zacnej ziemi koszalińskiej.
01:06Muzyka
01:07Zabierzmy się do dzieła fachowe, z mapą w ręku, gdzie zaznaczono atrakcje regionu.
01:19Pobrzeże Bałtyku, Pojezieże Drawskie, Skarby Przyrody i Historii.
01:24Królewskie Darłowo.
01:26Przed ratuszem stoi fontanna Pomnik Rybaki, czci ludzi morza.
01:30Muzyka
01:31Honorowy Rynek Staromiejski w całości wpisano do rejestru zabytków.
01:35Niewielkie Darłowo ma ich ponad sto.
01:39Muzyka
01:40Najcenniejszym jest Zamek Książek Pomorskich, wybudowanych w XIV wieku przez Bogusława V.
01:46Za jego czasów rozpoczął się szybki rozwój miasta, związany głównie z Hanym Pomorskim.
01:52Muzyka
01:54W sali rycerskiej, zwanej również Kaplicą Zamkową, urządzono ekspozycję pomorskiej sztuki sagnawnej.
02:02Muzyka
02:03Figura anioła wspiera ambonę pokrytą baldachiną.
02:09Całość wyrzeźbiona w drzewie liponu, bogata snaceruka, złocenia.
02:14Malowidła na balustradzie i korpusie ambony przedstawiają postaci biblijne.
02:18Muzyka
02:18Równie misternie rzeźbiona, chścielnica.
02:26Na pierwszym piętrze reprezentacyjna sala przyjęła się z dębowymi meblami dońskimi.
02:31Dziś pełni rolę sali ślubów.
02:34Zmierzamy teraz do sali zielonych.
02:36Skąd nazwa?
02:37Wieki temu mieścił się tu zespół trzech apartamentów mieszkalnych,
02:41których ściany wybijano były zielonym adamszkiem.
02:45W sali portrety gryfitów.
02:46Bogusław V, budowniczy zamku,
02:49i jego żona Elżbieta Piastówna, najstarsza córka Kazimierza Wielkiego.
02:54Najbarwniej w historii zapisał się witający nas na początku Eryk I.
02:59Jako chłopiec został koronowany na króla Danii, Norwegii i Szwecji,
03:03ale jego awanturniczy charakter wywołał bunt poddanych i detronizację.
03:08Wtedy Eryk, jako pirat, zaczął napadać i grabić statki skandylowskie.
03:13W końcu posiadł na zamku w Darłowu, gdzie po dziesięciu latach chulaszczego żywota zmarł.
03:20Został pomołany w miejscu wywoście na Mariackim.
03:23Do samochodu złożono też jego talizma – złotego gołębia.
03:26Z ostatnim wikingiem Bałtyku związana jest oryginalna dwunastopoczna kaplica św. Gertrudy.
03:33Kazał ją zbudować w podzięce za ocalenie statku w czasie sztormu,
03:38gdy dopływał ze swymi skarbami do Darłowa.
03:40A co się stało z pirackim łupem Eryka?
03:44Może schowane gdzieś w zakamarkach czekają na swego odkrywcę?
03:48Tego lata nikt ich nie znalazł.
03:50Przed poszukiwaniami nabierz sił w tawerne.
03:58Ale siedząc nad talerzem świeżych ryb,
04:01bacz by w obżarstwo nie popaść, bo czeka na skąp.
04:04W morzu albo w jeziorze.
04:06Jedno od drugiego oddziela dziesięciokilometrowa mierzeja jamleńska.
04:10Na niej rozłożyła się największa w Koszalińskiem osada lecńskowa – Mielno-Unieście.
04:16Na jeziorze jamleńska są trzy przystanie żeglarskie.
04:21W sezonie rozgrywane są tu regaty.
04:24Podobno najsmaczniejsza ta ryba, którą sam spowisz.
04:27Jest okazja – w jeziorze pływają wegorze szczupaki, okony i karpy.
04:36Po jednej stronie lądu Bałtyk, a po drugiej od Mielna aż po łazy jezioro Jamno.
04:42Dawno, dawno temu, po drugiej stronie tego jeziora, w dwóch maleńkich wsiach – Łabusz i Jamno –
04:50mieszkała grupa Słowian, mówiąca swoim oryginalnym językiem i tworząca swoją kulturę – jamleńską.
04:57Pozostałości po niej można dziś oglądać w Muzeum w Koszalinie.
05:01Dziewiętnastowieczną chatę rybacką przyniesiono z dąbek.
05:09Mur pruski wypełniony gliną, dach kryty strzechą.
05:14Wewnątrz sprzęty, jakimi posługiwali się mieszkańcy tych okolic.
05:17Jamnończycy to maleńka grupa etniczna, postępująca się językiem słowiańskim w Eneku.
05:29Żyli z rolnictwa i rzemiosła.
05:32Wyrabiane meble, skrzynie, fotele, zydle, krzesła zdobili w kolorowe wzorki.
05:38Podobne trochę do kaszubskich, trochę do holenderskich.
05:41Druga część Muzeum Okręgowego w Koszalinie ze zbiorami sztuki polnowskiej mieści się w zabytkowym domu Młynarzy.
06:04Starówkę otaczają dobrze zachowane fragmenty średniowiecznych murów obronnych.
06:11Wśród drzew skrywa się maleńka kapliczka św. Gertrudy, patronki żeglarzy.
06:22Gotycka katedra z początku XIV wieku wyróżnia się swoim ogromem.
06:28We wnętrzu ciekawe organy, chrzcielnica gotlandzka, krucyfiks gotycki i ołtarz główny, dzieło miejscowego mistrza Wincla.
06:38Wspomnika obok katedry błogosławi miastu Ojciec Święty.
06:49Złośliwi sąsiedzi ze Słupska mówią, że Koszalin to miasto, które leży przy ulicy Zwycięstwa.
06:55Nie wdając się w lokalne animozje stwierdzam, że Koszalin swój urok ma.
07:00Ustronie morskie, położone na stromym klifie, warto odwiedzić dla ładnych widoków i nieco melancholijnej atmosfery.
07:08Ten niewielki kurort oprócz kąpieli proponuje też leczenie sanatoryjne.
07:12Zdrowocne walory pobytu w ustroniu morskim znane są i wykorzystywane od półtora wieku, a więc jest to firma z tradycją.
07:21A teraz spacerkiem do latarni morskiej w Gąskach, którą wraz z zabudowaniami wpisano do rejestru zabudków.
07:28Ciekawostką jest to, że cegłę do jej budowy dostarczano morzem. Latarnia w Gąskach wskazuje drogę statkom już 120 lat.
07:37A gdy statek dobije wreszcie do kei, ciesz się marynarzu, ciesz się i tańcz!
07:55Tańcz, tańcz, tańcz z nami ty, tańcz z nami bracie, by wióry szły, wypij aż do dna, za przygody złe.
08:03Tańcz z nami bracie, nie przejmuj się.
08:07Ej!
08:08Gdy mi Johnny i Megi nieśmiała, skacze wesoło kompania nasza cała, i głubuś słodki skachać zę, lecz już nie poglądał i na kei leł, heja!
08:18Tańcz, tańcz, tańcz z nami ty, tańcz z nami bracie, by wióry szły, wypij aż do dna, za przygody złe, tańcz z nami bracie, nie przejmuj się.
08:39Tu gdzieś, koło XIII-wiecznego kościółka św. Jana, w Budzistowie nad Parsentą, był stary Kołobrzeg.
08:46Bolesław Krobry i Otton III ustanowili w nim biskupstwo, które w 2000 roku świętować będzie milenium.
08:53Jak chce legenda, w okolicznych lasach polował kiedyś książę pomorski.
08:58W pobliżu źródła jeleń zranił ulubionego psa księcia.
09:02Gdy zwierzęciu obmywano ranę, wokół niej pojawił się biały naut, a pies skowyczał żałośnie.
09:07Wówczas stwierdzono, że woda jest słona.
09:10To odkrycie dało początek warzywnickiej usoli w Kołobrzegu.
09:14Zabytków, potwierdzających bogatą historię i zamożność miasta, zachowało się niewiele.
09:19Piętnastowieczna kamienica, fragment murów obronnych z basztą prochową, ratusz, bazylika konkatedralna.
09:26Sprawił to oręż wojenny, systematycznie niszczący Kołobrzeg.
09:31Pierwszym przybyszem, który poznał się na leczniczych właściwościach morskiej kąpieli, był radca celny z Poznania Heinrich Heldy, aresztant kołobrzeskiej twierdzy.
09:43Odzyskał zdrowie, kąpiąc się pilnie 300 razy.
09:46Jego książeczka, w której opisał swoje uzdrowienie, stała się najlepszą reklamą Kołobrzegu, dziś największego uzdrowiska w Polsce.
09:55Chłaniamy się nisko Neptunowi i teraz już spokojnie możemy usiąść i posłuchać koncertu Leśnego Tria.
10:03Chociaż jeden ze skrzatów, dobry duch tej ziemi, Koszałek, skrył się przed naszym okiem.
10:10A to przecież od niego wzięła nazwę cała ziemia, Koszalińska.
10:15Pewnie siedzi gdzieś pod liściem i z mozołem spisuje historię.
10:22Po bajkowej galerii sztuki w Dźwirzynie oprowadza nas żona właściciela,
10:27bo on sam, rzeźbiarz ludowy Stanisław Seta, zapodział się gdzieś niczym Koszałek.
10:34Śród rzeźb postaci ze świata morza, Biblii, mitologii i przyrody.
10:57Brama miejska w Świdwinie, choć z cegły, nazywa się Kamienna.
11:09Za nią widać basztę zamku rycerzy Joannitów, którzy władali miastem od XVI do XIX wieku.
11:16W czerwcu, w lata barzyste, na stadionie w Świdwinie dochodzi do bitwy z mieszkańcami Białogardu,
11:21na pamiątkę historycznego zatargu.
11:23Poszło o krowę.
11:26Kmieć spod Białogardu pożyczył ją od swego kuma ze Świdwina i potem nie chciał oddać.
11:33Kum ze Świdwina podkradł się nocą i zabrał nie jedną, ale całą trzodę temu z Białogardu.
11:40To wywołało akcję odwetową ze strony mieszkańca Białogardu.
11:44Coraz więcej ludzi było zamieszanych w tę awanturę, aż wreszcie 15 lipca 1469 roku na polach wsi Sława doszło do wielkiej bitwy między Białogardem a Świdwinem.
12:01Zwyciężyli Świdwinianie, zatrzymując krowę, łupy, jeńców i sztandary miejskie Białogardu, no i zdobywając sławę.
12:11W parku zdrojowym w Połczynie proponuje bardziej cywilizowany, wręcz królewski pojedynek.
12:20Gra w szachy narodziła się w Indii 2,5 tysiąca lat temu. Do Europy wprowadzili ją Arabowie.
12:26Gdy graczom i kibicom dokuczy pragnienie, tuż obok szachownicy mają źródełko.
12:33Do XVII wieku ziemia kryła zazdrośnie wączyńskie szczawy żelaziste, ciepłą solankę, borobiny i źródła wody mineralnej.
12:42Odkąd je odkryto, ludzie przyjeżdżają tu leczyć skołatane nerwy, pory krewosłupy, dyskopatię i bezpłodność.
12:49W czasie II wojny, w dzisiejszym szpitalu uzdrowiskowym w Borkowie, znajdował się hitlerowski ośrodek hodowli ludzi rasy nordyckiej.
13:00To także potwierdzenie, choć makabryczne, walorów klimatycznych Połczyna i okolic.
13:08Przed nami jeden z piękniejszych zakątków Polski.
13:12Po jezierze trawskim.
13:19O, ta jest większa. Drodzy Państwo, nie mamy dzisiaj samolotu, w związku z tym nie można pokazać, jak tu wokół Czaplinka jest niebiesko, jak wiele jezior.
13:29Ilustruje to pięknie tablica, umieszczona obok przystanku PKS.
13:34Na niej wytyczone trasy rowerowe, konne i w ogóle wszystkie miejsca potrzebne turyście.
13:40Koronnym atutem Czaplinka jest jezioro Drawsko, z dobrze zorganizowaną bazą wodniacką.
13:47Po czarnej hańczy najgłębsze jezioro Polski, 83 metry.
13:52Ale przede wszystkim jest czyste i piękne.
13:56Powstało na skrzyżowaniu kilku rynien, dzięki temu jego linia brzegowa tworzy liczne półwyspy i zatoki.
14:02Cały akwen objęty jest strefą ciszy.
14:04Nawet niezbyt doświadczeni wędkarze łapią w Drawsku dorodne okazy, a na fachowców czeka królewski Sum, pożeracz haczyków.
14:18Muzyka
14:35Atrakcją ścieżki przyrodniczej z Byczyna Góra-Jezioro Prosino jest wieża widokowa zbudowana w pobliżu miejscowości Żertno.
14:42Z Ambony roztacza się widok na środkową część Drawskiego Parku Krajobrazowego.
14:51Muzyka
14:54Ze Spyczynej Góry do Starego Drawska pieszym szlakiem zajdziesz w sześć i pół godziny.
15:00Muzyka
15:03Tuż przy drodze obok kościółka stoi stara łódka. Na znak, że właśnie tu rozpoczyna się rzeczny szlak Drawy imienia Karola Wójtyły. A rzeczka płynie tam pod mostkiem.
15:17Muzyka
15:18Papież Jan Paweł II spływał Drawą kilkakrotnie. Na pamiątkę szlak nazwano jego imieniem.
15:27Niedaleko wśród zieleni sterczą resztki zamku Drachim. Za króla Jagiełły była tu siedziba starostwa.
15:34Muzyka
15:35W 1422 roku, na wieść o tym, iż do Drachimia zbliża się silny oddział krzyżacki, polska załoga czmychnęła z zamku i ukryła się w okolicznych lasach.
15:47Krzyżacy zajęli opuszczony zamek nieświadomi tego, że w podziemiach ukrył się pachołek Piotr.
15:54On to nocą, przy pomocy sieci rybackich, wciągnął po murach rycerzy polskich do środka, którzy już bez problemu rozprawili się z krzyżakami.
16:05Król Jagiełło za ten czyn nobilitował pachołka Piotra.
16:11Jego postać wyrzeźbiona w drewnie stoi na czaplineckim rynku.
16:16Miasto założyli templariusze, ustanawiając tu siedzibę komandorii.
16:19Później czaplinek z Drachimiem tworzył najdalej wysunięte na północ warownie polskie.
16:25W XVII wieku król Jan Kazimierz oddał je w zastaw elektorowi Brandepurskiemu za 120 tysięcy talarów rolińskich.
16:34Do Polski miasto wróciło po II wojnie światowej.
16:43Dzwon odlany przez ludwisarzy kołobrzeskich przypomniał o najstarszym zabytku miasta.
16:48XIV-wieczny kościółek Świętej Trójcy stoi na miejscu dawnego zamku Templariuszy.
17:03W środku bardzo rzadki, barokowy ołtarz Baldachimowy, przy cudnej urodach.
17:09Orne-Sulinowo.
17:21Orne-Sulinowo.
17:22Psst, czegoś takiego nie było na mapie.
17:24Tajne przez połówne.
17:26Teremy zanity przez wojska rosyjskie były niedostępne dla Polaków.
17:29Dzień otwartych drzwi nastąpił w styczniu 1993 roku.
17:35Wtedy to leśne miasto wśród jezior, zielone miasto, jakie nazywają nowi mieszkańcy, narodziło się raz jeszcze.
17:42Stare budynki w nowych dekoracjach.
17:45To gmach poczty polskiej.
17:50Pierwsi utworzyli tu poligon hitlerowcy.
17:52W Bornym zbierały się wojska Guderiana przed atakiem na Polskę, a Rommel szkolił swój korpus przed Afryką.
17:58Rosjanie po II wojnie utworzyli tu bodaj najlepiej strzeżoną bazę północnej droby wojsk.
18:06Został po nich leśny cmentarz, a na nim mały nagrobek z wielką lepeszką.
18:12Tysiąc osiemset lat temu przez ziemię koszalińską wędrowali Gotowi, lud germański ze Skandynawii.
18:29W lesie koło grzybnicy trafimy na ich ślady wielkie kamienne kręgi o średnicy 40 metrów.
18:36Miejsca składania krwawych ofiar i grzebania starszyzmu.
18:43Koszalińskie kamienne kręgi należą do największych w Europie udostępnionych do zwiedzania.
18:54Przed nami znów Darłow, włości króla pirata Eryka I.
18:59My spieszymy nad morze do Darłówka, by zdążyć na zachód słońca.
19:03Słynny rozsuwany most na rzece Pieprzy otwiera się ilekroć statki wchodzą albo wychodzą z portu.
19:10Każdemu uda się to zobaczyć.
19:13W wodach kanału przeglądają się zabytkowe kamieniczki Jaś i Małgosia.
19:21Z latarni morskiej widać najlepiej, jak piękny jest Darłowek.
19:26Jeden z pensjonatów otwierał tu swego czasu król pruski Fryderyk Wilhelm.
19:33Otwarcie było tak uroczyste, że król wpadł do wody i zaczął się topić.
19:38Co to za król, co nie umie pływać.
19:42I co to za turysta, który nie był jeszcze na ziemi koszalińskiej.
19:46Do zobaczenia.
19:47Dziękuje za oglądanie.
19:57Dziękuje za oglądanie.