- evvelsi gün
Kategori
🛠️
Yaşam tarzıDöküm
00:00Herkese merhaba, ben Erkan Karahan.
00:02Afrika'da bugünlerde yeni bir ülkenin kurulma ihtimali konuşuluyor
00:05ve hatta bu ülke için resmi adımlar bile atılmış durumda.
00:09Ve bu ülke Fransa'yı oldukça uzursuz ediyor.
00:11Videoya geçmeden önce size Sorbil'den bahsetmek istiyorum.
00:15Sorbil, yapay zeka destekli bir online eğitim platformudur.
00:19Sorbil de yabancı değil, yazalım, kariyer gelişimi ve kişisel gelişim gibi
00:234 tane ana kategori olmak üzere yüzlerce eğitim var.
00:27Bu eğitimler alanında uzman eğitmenler tarafından hazırlandı,
00:31denetim ve kalite kontrol gibi süreçlerden geçti.
00:35Ayrıca Sorbil'in en önemli özelliklerinden biri,
00:38Bili adındaki özel yapay zeka asistanıdır.
00:41Bili tüm sorularınıza cevap verebilir,
00:44eğer isterseniz size özel eğitim takvimleri ve planları hazırlayabilir.
00:48Sorbil'de alacağınız her eğitim sonunda
00:50İngiliz Akreditasyon Kurumu CDP'den uluslararası sertifika alabilirsiniz.
00:55Bu sertifika size yurtdışı kapısını aralar.
00:59Sorbil'e aylık 99,90 TL'ye, yıllık da 529 TL'ye üye olabilir
01:05ve bu fiyata tüm eğitimlere ulaşabilirsiniz.
01:08Tabi kablosuz dergi abonelerine özel bir fiyat da var.
01:11Kablosuz kodunu kullanarak,
01:13%20 indirimle yıllık yalnızca 423 TL'ye abone olabilir,
01:18App Store, Google Play ve webten eğitimlere ulaşabilirsiniz.
01:21Videoya geçmeden önce beğenmeyi ve kanala abone olmayı unutmayın.
01:26Bugünkü Mali, Burkina Faso ve Nijer topraklarında
01:29Afrika tarihinin en büyük imparatorluklarından biri kurulmuştu.
01:347. yüzyılda kurulan Song Hai İmparatorluğu,
01:37İslam'ı benimsemesi sayesinde kıtanın en büyük ticaret merkezlerinden birine dönüştü.
01:43Başkent Goa olan imparatorluk,
01:45altın, tuz ve köle ticaretinin bölgedeki merkezi konumundaydı.
01:49Soğuk saklama koşullarının yaygın olarak kullanılmasından önce,
01:54yani aslında 1900'ler gibi yakın sayılabilecek bir tarihe kadar,
01:58tuz en önemli ticari mallardan biriydi.
02:01Çünkü yiyecekleri uzun süre saklamak için kullanılıyordu.
02:05Tuzla muhafaza edilen yiyecekler bozulmadan uzak bölgeleri taşınabiliyordu.
02:10Bu sebeple Orta Çağ'da ve daha önceki dönemlerde altın kadar değerliydi.
02:15Song Hai İmparatorluğu'nun olduğu Batı Afrika topraklarından,
02:18tabiri caizse altın fışkırdığı halde tuz çok kıttı.
02:23Bir de bölgenin sıcak hava koşulları düşünüldüğünde,
02:26yiyecekleri muhafaza etmek için tuzun ne kadar ihtiyaç olduğunu daha iyi anlayabiliriz.
02:32Altın-tuz ticareti o dönem, Afrika kıtasının en önemli ticaret yollarını oluşturuyordu.
02:37Bu ticaret yollarının kontrolü de Müslümanların elindeydi.
02:41Tüm bunların neticesinde Song Hai İmparatorluğu,
02:44büyük, güçlü ve zengin bir imparatorluğa dönüştü.
02:47Özellikle 15. ve 16. yüzyıllarda gücünün zirvesine ulaşan Song Hai İmparatorluğu bu dönemde geniş topraklara yayıldı.
02:56Zenginliği ve güçlü ordusuyla Batı Afrika'nın en önemli siyasi ve ekonomik gücü haline geldi.
03:02İmparatorluğa zirve dönemini yaşatan,
03:04Batı'da Büyük Askiya, bizde ise Büyük Ture Muhammed olarak bilinen hükümdarın yaşlanmasıyla oğulları ona isyan etti.
03:14Büyük Ture Muhammed'in ölümünden sonra da imparatorlukta siyasi kaos ve iç savaş çıktı.
03:20Aynı dönemde güçlenmeye başlayan Fas Krallığı da Batı Afrika'daki ticareti ele geçirmek istiyordu.
03:26Fas Krallığı ticaret yoluyla Avrupa ve Osmanlı İmparatorluğundan ateşli silahlar alarak ordusunu güçlendirdi.
03:34Song Hai İmparatorluğu ise kılıç ve kalkandan oluşan ordusunu yenileyemedi.
03:39Song Hai'deki siyasi karışıklıklar ve geri kalmış savaş tekniklerinden yararlanan Fas,
03:45Moritanya üzerinden saldırarak bu toprakları ele geçirdi.
03:49İşgal sonrası Song Hai İmparatorluğu çöktü, ayrıca bu olay Batı Afrika'daki tüm siyasi dengeleri değiştirdi ve bölgenin ilerleyen yıllarda Avrupalılar tarafından sömürülmesine zemin hazırladı.
04:02Avrupalıların Batı Afrika kıyılarıyla ilk kurduğu bağlantılar 15. yüzyılda ticari amaçlıydı.
04:09İspanyollar, Hollandalılar, İngilizler ve Fransızlar bu bölgedeki halklarla hem ticaret yapıyor hem de misyonerlik faaliyetleriyle Hristiyanlığı yaymaya çalışıyorlardı.
04:21Köle, şeker, biber, fil dişi, bal mumu ve altın gibi ürünler Avrupalıların ilgisini en çok çeken ürünlerdi.
04:29Özellikle bölgeden getirilen altınlar Avrupa'nın ekonomik büyümesinin temel taşlarından biri oldu.
04:35Amerika kıtasının keşfinden sonra 16. yüzyılda bu yeni kıtada şeker, tütün, pirinç, kahve, kakao ve pamuk gibi ürünlerin yetiştirildiği tarlalarda iş gücüne ihtiyaç vardı.
04:48Bunun için de Afrika'dan köleleştirilen insanlar Amerika kıtasına getirilerek iş gücünü karşılamak için kullanılıyordu.
04:55Bu dönemde köle ticareti büyük ölçüde İngilizler, Hollandalılar ve Portekizlilerin elindeydi.
05:01Fransızların da Amerika kıtasında sömürge toprakları vardı.
05:06Bu topraklarda da köleler kullanılıyordu ama köle ticaretinde aktif olarak rol almıyorlardı.
05:12Daha çok ticaretle ilgilenmekleri için Afrika'daki etkileri 19. yüzyılın sonlarına kadar çok sınırlıydı.
05:18Avrupa'da sanayi devrimi sonrası ülkeler hem üretim için ham maddeye ihtiyaç duyuyor hem de daha çok kar elde etmek için daha çok üretip daha çok satmak amacıyla yeni pazarlar arıyorlardı.
05:32Ayrıca büyük güçler arasında daha fazla sömürgeye sahip olmanın uluslararası prestij sağladığı düşünülüyordu.
05:3819. yüzyılın ortalarından itibaren Fransa en yoğun ticari ilişkilerinin olduğu Senegal Nehri ağzındaki Saint Louis'den başlayarak iç kesimlere doğru işgal hareketine gelişti.
05:501880'lerde bugünkü Mali, Burkina Faso, Fildişi sahili, Nijer, Gine ve daha birçok Batı Afrika ülkesinin toprakları Fransa'nın kontrolü altına girdi.
06:02Sömürge yarışı hızlanınca Avrupalı güçler Afrika topraklarını paylaşmak için 1884 yılında Berlin Konferansını düzenlediler.
06:11Konferans sonrası Fransa sömürge topraklarını daha da genişletti.
06:15Daha sonra bu toprakları tek bir merkezden yönetmek için Fransız Batı Afrikası adlı bir koloni federasyonu kurdu.
06:23Yerel halkları kontrol etmek için zorla çalıştırma, vergilendirme ve askeri baskı politikalarını uyguladılar.
06:30Asimilasyon politikası izleyerek yerli halkları Fransız kültürü ve diline entegre etmeye çalıştılar.
06:37İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Afrika'daki bağımsızlık hareketleri güçlenmeye başladı.
06:421960 yılına gelindiğinde Gine, Mali, Senegal, Nijer, Burkina Faso ve diğer ülkeler bağımsızlıklarını ilan etti fakat bu bağımsızlık sadece kağıt üzerindeydi.
06:55Bağımsızlık döneminde de ekonomik ve askeri alanlarda büyük ölçüde Fransa'ya bağımlı kaldılar.
07:01Örneğin Fransızların Afrika üzerindeki kontrolünün en güçlü silahlarından biri 1945'te devreye soktukları Sefa Frangı adlı para birliğiydi.
07:10Bu hamle sadece bir ekonomik araç değil, kıtayı boyunduruk altında tutmanın ustaca tasarlanmış bir planıydı.
07:18Afrika ülkelerine ait döviz ve altın rezervlerini tam 30 yıl boyunca Paris'te tuttular.
07:24Evet yanlış duymadınız.
07:251970'lerin sonuna kadar bu ülkelerin merkez bankaları bile Paris'te bulunuyordu.
07:31Ek olarak kullanımdaki paralar da Lyon'daki bir matbaada basılıyordu.
07:35Her ne kadar 1970'te rezervlerini ve merkez bankalarını kendi ülkelerine taşısalar da Sefa Frangı'nın zincirlerinden kopamadılar.
07:45Bu para birimi Fransa'nın ekonomik sömürü düzenini kolaylaştıran bir araç olarak varlığını sürdürdü.
07:52Fransa'nın Afrika üzerindeki üstü kapalı sömürü düzeni sadece para birimiyle sınırlı kalmadı.
07:57Altın ve uranyum başta olmak üzere eski sömürge ülkelerindeki madenlerin %90'ını Fransız şirketleri ele geçirdi.
08:05Özellikle Batı Afrika'nın uranyum rezervleri Fransa'nın küresel bir nükleer güç olmasının temelini oluşturdu.
08:12Bugün Avrupa'da nükleer silaha sahip olan yalnızca iki ülke var Fransa ve İngiltere.
08:18Daha da önemlisi Fransa'daki elektrik üretiminin %70'den fazlası nükleer santrallerden sağlanıyor.
08:24Sadece kendi enerji ihtiyaçlarını karşılamakla kalmıyorlar, yılda 3 milyar dolarlık satışla dünyanın en büyük nükleer enerji ihracatçısı konumundalar.
08:34Ayrıca eski sömürgelerindeki telekomünikasyon gibi stratejik sektörleri de tamamen kontrol ettiler.
08:41Bunları yaparken kendilerine bağımlı bir erit sınıf yetiştirdiler.
08:45Bu erit sınıfın çocukları ayrıcalıklı Fransız okullarında eğitim gördü.
08:50Üniversite eğitimlerini de çoğunlukla Fransa'da gerçekleştirdiler.
08:53Eğer sömürgelerde devrimci bir hareket güç kazanırsa, ülkede istikrarsızlık yaratıp darbe yaptırarak devrimci hareketin kadrolarını tamamen ortadan kaldırdılar.
09:04Örneğin 1990'dan bu yana darbelerin merkezi konumundaki Sahraaltı Afrika'daki darbelerin %80'i eski Fransız sömürgelerinde gerçekleşti.
09:13Batı Afrika ülkeleri 1975'te bir araya gelerek Fransız, İngiliz ve Portekiz sömürgeciliğine maruz kalan ülkelerin siyasi ve ekonomik gücünü artırmak için kısaca ECOVAS olarak bilinen Batı Afrika ülkeleri ekonomik topluluğunu kurtular.
09:29Fakat bu topluluk gizli sömürge düzenini bitirmekte başarılı olamadı.
09:34Hatta bazen Batı'nın çıkarlarını korumakla suçlandı.
09:38Başta anlattığım Songa İmparatorluğu'nun bugünkü mirasçısı olan 3 ülkeye yakın dönemde sırayla darbeler yaşadı.
09:452021'de Mali'de komutan Asimi Goita, 2022'de ise Burkina Faso'da Yüzbaşı İbrahim Traore, ülkelerindeki terör gruplarını siyasi ve ekonomik istikrarsızlıkları gerekçe göstererek yönetime el koydular.
10:01Bardağa taşıran olay ise 2023 Nijer krizi oldu.
10:04Başta Fransa olmak üzere Avrupa ve ABD ile yakın ilişkileri olan Nijer Devlet Başkanı Muhammed Bazum, General Abdurrahman Çiyani tarafından yapılan darbeyle devrildi.
10:16Darbenin gerekçesi yine terörle birlikte siyasi ve ekonomik sorunlardı.
10:20ECOVAS, Fransa-Avrupa Birliği, ABD ve Birleşmiş Milletler, Muhammed Bazum'dan yana tavır sergilediler ve darbeyi kınadılar.
10:28Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Bazum'a desteğini açıkladı ve serbest bırakılmasını istedi.
10:35ECOVAS eğer darbe sonlandırılıp iktidar tekrar Muhammed Bazum'a devredilmezse askeri müdahalede bulunacağına dair bir ültimatom yayınladı.
10:43Tüm bunların sonucunda da Mali, Burkina Faso ve Nijer birleşerek 16 Eylül 2023'te ECOVAS'tan ayrıldıklarını ve bir savunma paktı kurduklarını açıkladı.
10:546 Temmuz 2024'te de Sahel Konfederasyonu'nu kurduklarını açıkladılar.
10:59Sahel Konfederasyonu'nu kurmadan hemen önce de Mali, Fransa ile askeri işbirliğini feshetti.
11:06Burkina Faso ve Nijer de aynısını yaptı ve ek olarak Fransız askerlerini ve Büyükelçisi'ni ülkelerinden kovdular.
11:14Sahel Konfederasyonu adeta tek bir ülke gibi hareket etmek için radikal adımlar atıyor.
11:20En önemli projeleri ise Fransız sömürge düzeninin sembollerinden biri olan Sefa Frang'ını tarihe gömmek ve yerine ortak bir para birimi getirmek.
11:30Bununla birlikte Konfederasyonun ekonomik egemenliğini pekiştirmek amacıyla ortak bir merkez bankası kurma planları da masada.
11:38Şubat 2025'te kabul edilen yeni ortak bayrak ve ambulem bu yeni düzenin güçlü bir simgesi olarak her yerde dalgalanmaya başladı.
11:46Ancak iş sadece sembollerle sınırlı değil.
11:50Cihatçı terör örgütlerinin yıllardır terörlize ettiği bu topraklarda güvenliği sağlamak için ortak bir ordu kurma kararı alındı.
11:58Ocak 2025'te yapılan resmi açıklamaya göre terörle mücadelede ön saflarda yer alacak.
12:035 bin kişilik Sahel Konfederasyonu askeri kuvvetleri çok yakında göreve başlayacak.
12:09Üye ülkeler ayrıca kültürel ve tarihsel bağlarını daha da güçlendirmek amacıyla ortak bir kültür ve tarih politikası üzerinde de anlaştılar.
12:19Ortak parlamento çalışmalarının hız kazandığı bu süreçte vatandaşlara da büyük kolaylıklar sunuluyor.
12:253 ülkenin vatandaşları artık ortak bir pasaport kullanacak ve aralarındaki telefon görüşmelerinde dolaşım ücretleri tarihe karışacak.
12:34Kısacası Sahel Konfederasyonu, Batı Afrika'da eşi benzeri görülmemiş bir birleşim hamlesiyle yeni bir dönemin kapılarını aralıyor ve adeta tarihin güçlü imparatorluğu Sonka'yı tekrardan diriltmeye çalışıyor.
12:49Konfederasyon ülkelerinin Senegal dışındaki komşuları da bu yeni oluşumun politikalarına sıcak bakıyor.
12:56Hatta Çat da Fransa ile iş birliğini sona ertirdi ve ülkedeki Fransız askeri üstlerini kapattı.
13:02Togo Dışişleri Bakanlığı bu konfederasyona katılma fikrini değerlendirdiklerini açıkladı.
13:08Tabi ki başta Fransa ve Batı dünyası bu topraklardan kovulurken yerini yeni müttefiklerin alması da kaçınılmaz olacaktı.
13:16Rusya, Çin ve Türkiye Sahel Konfederasyonu ile ortak çalışmaya başladılar bile.
13:22Rusların tartışmalı parılı asker grubu Wagner şu an bu ülkelerde terör örgütlerine karşı aktif olarak görev alıyor.
13:29Rusya ayrıca silah ve uydu haberleşme desteği de veriyor.
13:33Dünyanın en büyük üreticisi olan Çin, buradaki doğal kaynaklara erişebilmek için düşük faizli kredilerle Sahel Konfederasyonu ülkelerin ekonomilerini destekliyor.
13:43Ayrıca birçok altyapı projesini de kendileri üstlenmiş durumda.
13:48Türkiye bu ülkelere İHA ve SİHA desteği veriyor.
13:51Türk müteahhitler de yeni askeri üstlerin inşaatına başlamak için sözleşmeler imzalamış durumda.
13:57Yeni kurulan Sahel Konfederasyonu hızla Fransa'nın bölge üzerindeki hakimiyetini silerken,
14:04aynı hızla da tek bir ülke gibi hareket etmenin adımlarını atıyor.
14:08Peki siz ne dersiniz?
14:09Sahel Konfederasyonu tamamen tek bir ülkeye dönüşebilir mi?
14:13Ya da daha önemlisi başarılı olabilir mi?
14:15Çeviri ve Altyazı M.K.
Önerilen
12:12
|
Sıradaki
8:34
16:13
20:54
10:43
32:55
1:16:09
21:15
4:11
15:04
16:08
10:59