Gündem – Arzu Yıldırım Şenlik | 16 Temmuz 2025 - Dailymotion Video

Ülke TV

Ülke TV, Türkiye ve dünyada yaşanan olayların nabzını ‘Gündem’ ile tutmaya devam ediyor. Arzu Yıldırım Şenlik’in sunduğu Gündem, haftanın olaylarını uzman konukların yorumlarıyla derinlemesine analiz ediyor.  Arzu Yıldırım Şenlik’in sunumuyla ekranlara gelen Gündem; siyaset arenasında yaşanan gelişmeleri, Türkiye’nin iç ve dış siyasetini ve dış politikada attığı adımları alanında uzman isimler ve siyasetçilerle enine boyuna masaya yatırıyor. Tüm hafta boyunca yaşanan gelişmeler, gündeme damgasını vuran olaylar ve perde arkasında yaşananlar Gündem ile Ülke TV ekranlarına geliyor.

Transcript

00:00:00İzlediğiniz için teşekkürler.

00:00:30Siz elbette değerli konuklarımla birlikte hemen kendilerini takdim edeyim.

00:00:33Haliç Üniversitesi Öğretim Üyesi Doktor Fatih Muslu bizlerle birlikte. Hoş geldiniz efendim.

00:00:38Hoş bulduk. İyi yayınlar dilerim.

00:00:39Çok teşekkürler. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi Doçent Doktor Ramazan Akkır bizlerle birlikte. Hoş geldiniz efendim.

00:00:46Teşekkür ederim. İyi yayınlar diliyorum.

00:00:47Teşekkürler. Skype bağlantımızda da Türkiye Araştırmaları Vakfı Dış Politika ve Güvenlik Uzmanı Bekir İlhan var.

00:00:54Hoş geldiniz efendim yayınımıza.

00:00:56Hoş bulduk aldım. İyi yayınlar dilerim.

00:00:58Çok teşekkür ediyorum. Şimdi tabii maalesef ki yine İsrail'i konuşacağız.

00:01:03Geçtiğimiz günlerde dış politikada yaşanan gelişmelerde İsrail'in İran'a yönelik saldırılarını ardından da aslında bunun bir savaşa dönüşmesini 12 günlük bir savaşı konuşmuştuk.

00:01:13Bugün ise İsrail'in Şam'a yönelik saldırısını konuşacağız.

00:01:17Neler yaşandı gün içerisinde? İki kez hava saldırısı düzenledi.

00:01:21İsrail, Şam'a yönelik Genelkurmay Başkanlığı'nın yanı sıra Cumhurbaşkanlığı yerleşkesinin hedef alındığı saldırılarda şimdiye kadar belirlenen en az 5 kişinin yaşamını yitirdiği yine çok sayıda da yaralının olduğu ifade edildi.

00:01:36Tüm başlıkları konuşacağız. Bir kere bu saldırının Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı binasına ilk olarak gerçekleştirilmesi ne anlama geliyor?

00:01:45İlk olarak oradan başlayalım.

00:01:47Ve tabii burada İsrail'in amacı ne? Sorusunu bir kez daha soracağız.

00:01:51Neler söylersiniz Fatih Hocam?

00:01:52Yani evet gün geçmiyor ki böyle yeni bir güne başlarken çatışma olmasın, savaş ortamı olmasın.

00:02:00Bugün de böyle.

00:02:01Günlük işlerimize devam ederken birden tabii son dakika haberleri İsrail'in Şam'ı vurduğunu gördük.

00:02:08Belki de ilk defa uzun süreden sonra ilk defa biz İsrail'in Suriye yönetimini hedef alan yani Şam merkezde bir saldırısını gördük.

00:02:16Daha önce şu saldırıları hep hatırlıyoruz.

00:02:18İşte İsrail'in İran Büyükelçiliğini vurduğunu hatırlıyoruz.

00:02:21İranlı, üst düzey askeri liderlere, yöneticilere dair saldırılarını hep hatırlıyoruz.

00:02:25Ama bu sefer ilk defa Genelkurmay Başkanlığı gibi önemli bir kurumu hedef alması çok stratejik açıdan veya sembolik açıdan çok önemli bir durum.

00:02:33Bir de şahsi tecrübem de şöyle.

00:02:35Ben belli bir dönem Şam'da yaşadım.

00:02:37Ve o vurulan bölgeleri de şahsen gezip tozluğum, gördüğüm, bildiğim bölgeler olunca farklı duygulara da insan garip olmaya değil.

00:02:44Hocam o zaman oradan da sorayım size.

00:02:46Yani nasıl bir yer? Gerçekten hani yani vurulması anlamında güvenlik derecesi ne durumda?

00:02:53Bir de tabii sivillerin de yerleşim yeri olduğu bir yerden bahsediyoruz değil mi?

00:02:56Şimdi şunu bir kere akıldan çıkartmamak lazım.

00:02:58İsrail sınırıyla Şam arasında çok kısa bir mesafe var.

00:03:02Yani 100 kilometreden az bir mesafeden bahsediyoruz.

00:03:04İsrail gibi hava kuvvetleri açısından, önemli bir devlet açısından çok buraları hedef almak çok zor değil.

00:03:10O bölge, şehir içinde kalan, böyle pek çok caddenin kesiştiği önemli bir yer.

00:03:16Sivil yerleşiminde olduğu bir yer.

00:03:17Yoğun trafiğin olduğu, insanların işlerine, evlerine giderken kullandıkları anar güzergahlardan bir tanesi.

00:03:23Sembolik aşıdan da önemli.

00:03:25Orada belki görüntülerde hatırlarsınız, kılıç benzeri bir yapı vardır o meydanda.

00:03:29Suriye devriminde de orası özellikle ilk toplanılan gösterilerin yapıldığı, kutlamaların yapıldığı bir bölge orası.

00:03:38Hani şahsen gezilmeye de değecek bir bölgelerden de bir tanesi.

00:03:41Hemen onun arka tarafında konsoloslukların olduğu bölgeler de var.

00:03:45Yani bir anlamda Suriye açısından, Şam açısından önemli bir bölge.

00:03:48Şimdi bu saldırıyı gördükten sonra tabii aklımıza şu soru geliyor.

00:03:52İsrail neden bunu yaptı?

00:03:53Bu soru muhtemelen gün içerisinde, hani haber bültenlerini izlerken, sizler de gün boyu bunun haberlerini verdiniz.

00:03:59Aklımızdaki en önemli soru buydu.

00:04:00İsrail neden Suriye'yi vurdu?

00:04:03Ya da neden Şam'ı vurdu meselesi?

00:04:06Zihinlerimizin arka planında devam ediyor.

00:04:07Bunu da beraber şöyle düşünüyorum.

00:04:09Tabii dürcilerin ayaklanmasıyla beraber bunu birleştirdiğimiz zaman,

00:04:12burada aslında anlamlı bir resim karşımıza çıkıyor.

00:04:15Ben bunu birazcık filmi geriye sararak birkaç gün öncesine gitmek isterim.

00:04:20Suriye özel temsilcisi, aynı zamanda Ankara, Amerika Büyükelçisi Tom Barak,

00:04:24SDG ile ilgili bir açıklama yaptı, hatırlarsınız.

00:04:26Suriye'de SDG'nin biz herhangi bir güvence vermedik.

00:04:30Onların bir şekilde Şam yönetimiyle anlaşıp sisteme entegre olması yönünde bir söylemde bulunmuştu.

00:04:36Bu bir anlamda Şara hükümeti açısından, aslında ben bunu bir yeşil ışık olarak da gördüm.

00:04:40Yani ülkedeki merkezi otoritenin tesis edilmesi anlamında,

00:04:44Amerika, Şam yönetiminde şunu söyledi.

00:04:46Siz Kürtlerle anlaşacaksınız veya diğer bölgedeki azınlıklarla anlaşarak,

00:04:51burada merkezi otoritenin tesis edeceksiniz.

00:04:53Yani böyle bir mesaj vardı.

00:04:55Tam bunun karşısında, tam da beklenildiği gibi İsrail saldırısı geldi.

00:04:59Dürzileri tabii, Dürzileri araç olarak kullanarak İsrail saldırısını biz gördük.

00:05:03Ve netice itibariyle, başta Başkanlık Sarayı olmak üzere,

00:05:06Genelkurmen Başkanlığı'nda hedef alındı.

00:05:08Sembolik açıdan çok önemli bir saldırı.

00:05:11Siz 5 kişiden bahsettiniz hayatını kaybeden.

00:05:14Tabii bu sayıların artma ihtimali de oldukça yüksek.

00:05:16Çünkü çok böyle sivil yaşamın olduğu, hareketli trafiğin olduğu bir bölge.

00:05:21Bu sayı muhtemelen de artma ihtimali de oldukça yüksek.

00:05:24Şimdi bütün bunları değerlendirdiğimizde,

00:05:27İsrail'in, başta ta Filistin, Gazze meselesinden tutun da,

00:05:31İran'la yaşadığı çatışmayla beraber düşündüğümüzde,

00:05:33gerçekten kaostan, istikrarsızlıktan beslenen bir ülkeyle karşı karşıyayız.

00:05:39Yani o arada, o bölgede bir şımarık çocuk gibi,

00:05:43istediği her şeyi yapabilen, hiçbir şekilde yaptığının bedelini ödemeyen

00:05:47ve herhangi bir maliyet üstlenmeyen bir ülkeyle karşı karşıyayız.

00:05:51Bunun olmasının temel sebeplerinden bir tanesi tabii ki,

00:05:53Amerika gibi bir devletin İsrail'i destekliyor oluşu.

00:05:57Böyle bir tablonun ortaya çıkmasında çok önemli.

00:05:59Şimdi birazdan muhtemelen sorularla bunu daha da açacağız.

00:06:05Dürzi meselesine de gireceğiz muhtemelen.

00:06:08Dürzilerin ayaklanması meselesi ve Şam yönetiminin buna verdiği cevap.

00:06:12Şimdi genel olarak,

00:06:13biz geçtiğimiz 2024'ün son Aralık ayında,

00:06:17şunu gördük,

00:06:18Eset rejimi yıkıldı ve orada yeni bir yönetim kuruldu.

00:06:22Şimdi siz devrim yaptıktan sonra,

00:06:25bir ülkede yapacağınız ilk şey nedir?

00:06:27Biraz devrim tarihlerini,

00:06:28böyle yeni rejimlerin kurulduğu tarihi biraz okuduğumuzda şu çıkıyor.

00:06:32Oradaki rejimlerin ilk yapacağı şey,

00:06:33merkezi otoritenin tesis edilmesine yönelik adımlar atılması gerekiyor.

00:06:37Biz Aralık ayından günümüze kadar,

00:06:39Ahmet Eşşara yönetimindeki,

00:06:41liderliğindeki yeni yönetiminin bu konuda oldukça zorlandığını görüyoruz.

00:06:44Hatırlarsanız ilk Ocak-Şubat aylarında,

00:06:46Suriye'nin kuzeyinde,

00:06:47Nusayri bölgelerde biz yoğun ayaklanma ve çatışmalarla karşı karşıya kaldık.

00:06:51Bunun devamında Kürt bölgelerinde de benzer bir ayaklanma...

00:06:54Ne yapılmalıydı hocam?

00:06:57Şimdi ne yapmalıydı?

00:06:58Merkezi otoritenin tesis edilmeliydi.

00:07:00Slogan olarak çok güzel bir ifade ama,

00:07:03bunu tesis edebilmeniz için gerçekten belli bir kapasiteye sahip olmanız gerekiyor.

00:07:07Şimdi Suriye çok zor bir coğrafya.

00:07:09Farklı etnik ve dini grupların bir arada yaşadığı,

00:07:12uzun süredir merkezi otoritenin olmadığı,

00:07:15yaklaşık 15 yıldır iç savaşın devam ettiği bir ülkeyle karşı karşıyayız.

00:07:18Bu ortam içerisindeki, Suriye'de yaşayan insanların temel iki beklentisi var.

00:07:23Bir tanesi can güvenliği, bir tanesi mal güvenliği.

00:07:26Çünkü siz devlet otoritesinin olmadığı bir ortamla karşı karşıyasınız.

00:07:30Devlet dışında hemen hemen birçok kesimin,

00:07:33yani birçok farklı grubun silahların olduğunu görüyoruz.

00:07:36Bu noktada insanlar ne istiyorlar?

00:07:39Öncelikli olarak kendi can ve mal güvenliklerinin peşine düşüyorlar.

00:07:42Peki bu kadar etnik ve dini olarak bölünmüş bir toplumda,

00:07:45siz can ve mal güvenliğini nasıl sağlarsınız?

00:07:47Düşünün, siz bir Suriye'de Şii'siniz veya Sünni'siniz,

00:07:52Türkmensiniz, Kürtsünüz, Arapsınız,

00:07:55yani ne olursa artık,

00:07:57kendinizi nasıl güvenliği hissedersiniz?

00:07:59Kendi, kendinize yakın gruplarla beraber hareket ederseniz,

00:08:03kendinizi güvenliği hissedersiniz.

00:08:05Otomatikman bu güvenlik arayışı,

00:08:07ülkedeki kutuplaşmayı, ayrışmayı da destekler duruma geliyor.

00:08:10Yani aslında bir kör düğümle karşı karşıyayız.

00:08:12İnsanlar güvenlik ve can güvenliği ve mal güvenliği ararken,

00:08:17kendi etnik ve dini grupları içerisinde varlık göstermeye çalışıyorlar.

00:08:20Ama aynı zamanda bu,

00:08:21bu durum ülkede kutuplaşmayı,

00:08:24diğerlerinden uzaklaşmayı da besliyor.

00:08:26Düşünün, siz böyle bu kadar etnik ve dini olarak bölünmüş bir ülkede,

00:08:30bir Suriyeli kimliği inşa etmek ne kadar zor.

00:08:33Ahmet Şar'ın da başından beri yapmaya çalıştığı da bu aslında.

00:08:36Böyle zor bir göreve bürünmüş durumda.

00:08:38Yani siz, bu kadar farklı talebin olduğu bir ülkede,

00:08:42Şam'da yeni bir yönetim tesis etmeye çalışıyorsunuz.

00:08:45Ama aynı zamanda karşınızda,

00:08:46bu kadar etnik ve dini grubun yanında,

00:08:48İsrail gibi, Amerika gibi, İran gibi,

00:08:50dış güçlerin de ülkede etkili olarak,

00:08:53faaliyet gösterdiği bir ülkeyle karşı karşıyayız.

00:08:56Yani bu durumda,

00:08:57merkezi otoritenin kurulması,

00:08:58bu durumda büyük sancılar yaşanıyor.

00:09:00Yaşanmaya da devam ediyor.

00:09:01Biraz resmi böyle okumak gerekiyor.

00:09:03Şimdi dürzi meselesinde de,

00:09:05dürzilerin ayaklanma meselesine de gelirsek,

00:09:08şimdi biz dışarıdan baktığımızda,

00:09:10dürzilere sanki bir,

00:09:11tek bir lider etrafında hareket eden,

00:09:13çok homojen bir grup olarak,

00:09:15dışarıdan okuyoruz.

00:09:17Ama biraz,

00:09:18dürzilerin iç yapısına baktığımızda şunu görüyoruz.

00:09:21Yani Suriye'deki dürziler,

00:09:22aslında birden fazla dini liderin etrafında,

00:09:26örgütlenmiş bir dini grup olarak karşımızda.

00:09:28Şimdi birazcık,

00:09:30çok teolojik tartışmalara girmek istemiyorum ama,

00:09:31Suriye'deki dürzi gruplar açısından,

00:09:33üç tane önemli lider var.

00:09:35Bir tanesi Hannevi,

00:09:37bir tanesi Cerbu,

00:09:39ve diğeri de Heceri.

00:09:40Hannevi ve Cerbu,

00:09:42başından itibaren,

00:09:43Ahmet Eşhara yönetimiyle,

00:09:45beraber hareket ediyorlar zaten.

00:09:47Herhangi bir şekilde,

00:09:48isyana kalkışmadan,

00:09:50sistemin içerisinde varlık göstermek istiyorlar.

00:09:52Ahmet Eşhara hükümetinin de,

00:09:53benzer şekilde hareket ettiğini de görüyoruz.

00:09:55Biz, Suriye'de şu andaki hükümet içerisinde,

00:09:58dürzi bir bakan var.

00:09:59Tarım Bakanı dürzi.

00:10:01Ama bunun karşısında,

00:10:02El-Heceri,

00:10:03başından itibaren,

00:10:04Bir açıklaması da var bugün.

00:10:06Heceri'nin değil mi?

00:10:06Evet.

00:10:07Suriye hükümetiyle varılan,

00:10:08ateşkes anlaşmasını reddetti.

00:10:11Mücadelelerin,

00:10:12Süveyda tamamen,

00:10:13özgürleşene kadar,

00:10:14sürmesi gerektiğini söyledi.

00:10:15Başından itibaren,

00:10:16El-Heceri'nin pozisyonu,

00:10:17tamamen bu.

00:10:18Yani,

00:10:19Şam yönetimiyle anlaşmıyor,

00:10:20İsrail'in argümanlarıyla,

00:10:21beraber hareket ediyor,

00:10:22ve İsrail'e yakın durmaya çalışıyor.

00:10:24Bir de şunu da eklemek isterim.

00:10:25Bugün ateşkes,

00:10:26tekrardan sağlandı ve bir anlaşma,

00:10:28metnin yayınlandı.

00:10:29Bilmiyorum dikkatinizi çekti mi?

00:10:31Bu aslında,

00:10:32dürzilerle Şam yönetimi arasındaki,

00:10:33dördüncü anlaşma.

00:10:35Yani bu dördüncü anlaşma.

00:10:36Daha önce zaten defaatle,

00:10:38bu Hannavi ve Carbu liderliğindeki dürziler,

00:10:41Şam yönetimiyle anlaşma yaptılar zaten.

00:10:42Ama?

00:10:43Ama her seferinde,

00:10:44El-Heceri liderindeki bir grup,

00:10:46sürekli olarak sokaklarda çatışmayı besleyerek,

00:10:48orada insanları kışkırtarak,

00:10:51orada bir kaos ortamı yaratıyorlar.

00:10:52Ve İsrail bir şekilde buna müdahil oluyor.

00:10:54Tabi burada İsrail'in,

00:10:55bu işin arkasında İsrail olduğunda söylemek gerekiyor.

00:10:57Yani bir İsrail ajanı gibi söylemek mümkün yok.

00:11:00Vekil gücü.

00:11:01Yani şöyle,

00:11:02evet,

00:11:03yani İsrail,

00:11:04şimdi düşünün.

00:11:06Ajan olması için gizli olması lazım,

00:11:08açık bir şekilde.

00:11:09Yani vekil güç kavramı evet,

00:11:10hocam doğru söylüyor.

00:11:11Önemli bir kavram.

00:11:12Şimdi,

00:11:13biz uzun süredir,

00:11:14hem İran meselesinde,

00:11:15hem Suriye meselesinde,

00:11:16İsrail'in saldırılarına baktığımızda,

00:11:18havadan yaptığı saldırılar gördük.

00:11:20Karadan,

00:11:21herhangi bir işgale,

00:11:22Gazze haricinde,

00:11:23bir işgale,

00:11:24şu ana kadar kalkışmadı.

00:11:26Ama onun yerine,

00:11:27şunu yapıyor,

00:11:28Suriye'deki dürzileri,

00:11:30vekil aktör olarak kullanarak,

00:11:31oradaki çatışmayı,

00:11:32kaosu beslemeye devam ediyor.

00:11:34El-Heceri ve etrafındaki dürziler,

00:11:36tam olarak şu anda İsrail'in,

00:11:38sahadaki vekil aktörü,

00:11:39veya bir maşası olarak da değerlendiriliyoruz bunu.

00:11:42Oradaki çatışma ortamını besleyen tipler.

00:11:43Şunu da eklemek lazım,

00:11:45yani oradaki dürziler sadece,

00:11:47Şam yönetimiyle çatışmıyor.

00:11:48Oradaki bedevi gruplar da çatışıyor.

00:11:50Yani bunun,

00:11:51çatışmanın arkasında aslında,

00:11:52uzun yıllara dayanan bir durum da var.

00:11:54Hani hep şeyden bahsettik,

00:11:55yani siz,

00:11:56şimdi Suriye tarihini biraz okuduğumuz zaman,

00:11:581940'lardan itibaren,

00:11:59oradaki Fransız,

00:12:01manda yönetimi,

00:12:01yıkıldık sonra,

00:12:02zaten 60'lara,

00:12:0370'lere kadar,

00:12:04ülkede bir kaos ortam var.

00:12:05O kadar çok askeri darbe,

00:12:06gerçekleşiyor ki,

00:12:07en sonunda işte,

00:12:081970'te,

00:12:09Hafız Esed darbesiyle beraber,

00:12:10Esed rejimi kuruluyor.

00:12:13Öğrenciler, Bedeviler,

00:12:15o bölgede zaten sürekli bir gerginlik,

00:12:16sürekli bir çatışma ortamı her zaman vardı.

00:12:19Peki.

00:12:19Şu anda İsrail'in müdahalesiyle,

00:12:21artık bu iyice ayyuka çıktı,

00:12:22ve görünür hale geldi.

00:12:24Ve biz birazcık da,

00:12:24muhtemelen ilerleyen dakikalarda,

00:12:26sorularla bu mesleği daha da açacağız.

00:12:27Konuşacağız.

00:12:28Şimdi bu noktada,

00:12:30biraz ABD meselesine de giriş yapmak istiyorum.

00:12:33Çünkü orada da açıklamalar,

00:12:34arda arda geldi.

00:12:35Şimdi,

00:12:36tabii ABD konusu biraz,

00:12:38aslında,

00:12:39yani görecede,

00:12:40böyle bugün uzmanlarımızla da gerçekleştirdiğimiz,

00:12:43konuşmalarda,

00:12:44görüşlerde,

00:12:45aslında biraz ikiye bölünüyor,

00:12:46ABD meselesi.

00:12:48Yani bu İran,

00:12:49İsrail meselesinde,

00:12:51yani fiili olarak gördük artık,

00:12:53bu savaşın içinde,

00:12:54ABD'nin.

00:12:55Ama bu meselede,

00:12:56biraz daha sanki,

00:12:57çekingen açıklamaları vardı,

00:12:58Trump'ın.

00:12:59Özellikle işte,

00:13:00ateşkesin,

00:13:01yani sağlanması gerektiğine dair,

00:13:03açıklamaları vardı.

00:13:04Şöyle bir okumak istiyorum.

00:13:05ABD basını,

00:13:07Trump yönetiminin,

00:13:07İsrail'den Suriye'ye saldırılarını durdurmasını istedi,

00:13:11ifadeleri kullanıldı.

00:13:13ABD'li yetkililerin,

00:13:14İsrail'in Şam'daki,

00:13:15Suriye Genelkurmay Başkanlığı karargahıyla,

00:13:18Cumhurbaşkanlığı yerleşkesine yönelik saldırılarının,

00:13:20ülkeyi yeniden,

00:13:21istikrarsızlaşmasından,

00:13:24endişelendiğini aktardı.

00:13:25Ve,

00:13:26İsrail ile Suriye arasında,

00:13:27bir güvenlik anlaşması için,

00:13:29ilerleme kaydedildiğini,

00:13:30ileri sürerek,

00:13:31yaşanan olayların süreci,

00:13:32baltalayacağını ifade etti.

00:13:35Şimdi,

00:13:35ABD'nin,

00:13:36biz aslında burada da bir taraf olarak görecek miyiz?

00:13:38İsrail'e mi destek verecek meselesi önemli.

00:13:41Neler söylersin?

00:13:42Tabii,

00:13:43Amerika aslında bu savaşın başından itibaren,

00:13:45Orta Doğu'da hep bir taraf ve,

00:13:46genel itibariyle,

00:13:47İsrail'in yanında bir pozisyon aldı.

00:13:49Tarih boyunca,

00:13:49İsrail ortaya çıktığı andan itibaren.

00:13:51Fakat,

00:13:52bu son,

00:13:53Trump'la beraber,

00:13:55aslında,

00:13:55kısmi bir parçalanma var içerisinde,

00:13:57bir bölünme var.

00:13:58Tabii,

00:13:59bunu bölünme olarak ifade etmek,

00:14:00henüz çok erken.

00:14:02Fakat,

00:14:03içeride,

00:14:04Amerika'nın,

00:14:05Orta Doğu'dan nasıl bir siyaset izleyeceğine dair,

00:14:07bir ayrışma var.

00:14:08Kısmi olarak,

00:14:08aslında biz,

00:14:09bunu hem İran meselesinde,

00:14:10hem İsrail meselesinde,

00:14:12hem Gazze meselesinde,

00:14:13hem işte,

00:14:14Orta Doğu'dan askerlerinin çekilmesi meselesinde,

00:14:16şu anda da,

00:14:17Suriye meselesini,

00:14:19İsrail'in,

00:14:19Suriye'ye saldırdığı meselede de görüyoruz aslında.

00:14:22Amerika'daki,

00:14:23Şahin Kanat,

00:14:24Orta Doğu'da savaşın devam etmesi gerektiğini,

00:14:27İsrail'in,

00:14:28ABD,

00:14:29kayıtsız şartsız,

00:14:30İsrail'in yanında pozisyon alması gerektiğini,

00:14:32İsrail'i desteklemesi gerektiğini,

00:14:34işte İran'ın yok edilmesi gerektiğini,

00:14:36bombalanması ve yok edilmesi gerektiğini,

00:14:39ve,

00:14:41Suriye'nin de,

00:14:42tamamen,

00:14:43işte,

00:14:43merkezi bir otoritenin,

00:14:45merkezi bir devletin,

00:14:46güçlü bir devletin,

00:14:46istikrarlı bir devletin kurulmasından öte,

00:14:49bölünmüş bir,

00:14:50Suriye'nin,

00:14:51tıpkı Irak gibi bölünmüş bir Suriye'nin gerçekleşmesini istiyor.

00:14:55Evet,

00:14:56bir kısmı da,

00:14:57o daha ılımlı,

00:14:58Orta Doğu'da ılımlı,

00:15:00bir siyaset izlenmesi gerektiğini düşünen,

00:15:03Trump yanlıları da,

00:15:05işte,

00:15:05Orta Doğu'dan Amerika'nın,

00:15:07aşama aşama çekilmesi gerektiğini,

00:15:10askerini çekmesi gerektiğini,

00:15:12ve,

00:15:12İsrail'in,

00:15:14geri çekilmesi gerektiğini,

00:15:15bölge ülkelerinin istikrarlaştırmaması gerektiğini söylüyor.

00:15:18Fakat aslında şu anda yaşadığımız Amerika bağlamında bu,

00:15:22iç çekişmeyi,

00:15:23iç çatışmayı,

00:15:24bu iktidar çatışmasını görüyoruz biz.

00:15:27Tabi burada Amerika'nın nasıl pozisyon alacağı,

00:15:30bu meselede oldukça önemli.

00:15:31Fakat biz,

00:15:33daha önceki İsrail'in bölgeyi yapmış olduğu,

00:15:35işte 25 kilometreye kadar geldi zaten bölgede.

00:15:39Fakat Amerika temel itibariyle,

00:15:41İsrail'in yanından çok pozisyonu değiştirmiyor.

00:15:44Buradaki,

00:15:45aslında temel mesele,

00:15:47Amerika'dan da öte,

00:15:48şu anda biz,

00:15:49evet,

00:15:49birçok meseleyi konuşuyoruz.

00:15:51İşte bu savaş,

00:15:52şu anda İsrail'in neden,

00:15:54Suriye'ye saldırdığını düşünüyoruz.

00:15:56Aslında neden çok basit.

00:15:57İsrail temel itibariyle,

00:15:59bölgede istikrarla bir devlet istemiyor.

00:16:01Yani bu,

00:16:02Türkiye için de geçerli,

00:16:03Irak için de geçerli,

00:16:04İran için de geçerli,

00:16:06Lübnan, Yemen,

00:16:07tüm bölge ülkelerini kapsayan bir,

00:16:09strateji bu.

00:16:10İstikrar,

00:16:11İsrail'in aleyhine işliyor.

00:16:12Onun için,

00:16:13bölgede bulduğu her devleti,

00:16:15istikrarsızlaştırıyor.

00:16:17Bu geçmişte,

00:16:19düşünün,

00:16:2090'lı yıllarda Lübnan,

00:16:22işte Orta Doğu'nun Paris'iydi.

00:16:23İstikrarlı bir Lübnan vardı.

00:16:25Ve şu anda,

00:16:26bölünmüş,

00:16:27parçalanmış,

00:16:27istikrarsız bir,

00:16:29Lübnan'ı görüyoruz.

00:16:31Benzeri bir süreç,

00:16:32şu anda,

00:16:32Suriye bağlamında da aslında bunu görüyoruz.

00:16:36Şu anda,

00:16:38bu İsrail ve Suriye'nin dışında,

00:16:41bu çatışmanın dışında,

00:16:43temel bir mesele var.

00:16:44Nasıl bir Suriye olacak?

00:16:45Biz,

00:16:46ileriki aşamada,

00:16:48iki farklı dünya var,

00:16:49iki farklı aslında aktör var.

00:16:51Bir taraftan,

00:16:51Suriye'nin istikrarını isteyenler var.

00:16:53İşte,

00:16:55merkezi otoritenin sağlandığı,

00:16:58bir Suriye isteyenler var.

00:17:00Türkiye gibi.

00:17:02Fakat bir de,

00:17:03bölgeyi istikrarsızlaştırmaya çalışan,

00:17:05işte Fransa gibi,

00:17:06İsrail gibi ülkeler var.

00:17:08Mesela,

00:17:09bunun arka planı da var.

00:17:111920'lerde yazılan metinlerde,

00:17:15Suriye sınırlarında,

00:17:17Dürzi Devleti'nden bahsediliyor.

00:17:18Alevi Devleti'nden bahsediliyor.

00:17:20Halep Devleti var.

00:17:22İşte Halep Devleti var.

00:17:23Bölge bir taraftan,

00:17:25böyle bir zihin var,

00:17:26stratejik olarak böyle işleyen,

00:17:29bir strateji var karşımızda.

00:17:31Bir de,

00:17:31istikrarı sağlamaya çalışan bölgede,

00:17:34bir...

00:17:35Dışişleri Bakanı,

00:17:36Hakan Filan'ın açıklamalarında bulunuyor.

00:17:38Önemli.

00:17:38Dinleyelim,

00:17:39tekrar devam edeceğiz.

00:17:41...assiyetimize koruyarak,

00:17:42ortaya koyduğumuz bir çalışma var.

00:17:44Bu çalışmalar devam ederken,

00:17:45İsrail'in,

00:17:47herkesin hilafına,

00:17:48bu türden bir,

00:17:49tavır içerisinde olmasını,

00:17:50tabii ki kabul etmek mümkün değil.

00:17:52Olayın başından itibaren,

00:17:54sabahtaki saldırılardan itibaren,

00:17:56Cumhurbaşkanımızı bilgilendirdik.

00:17:59Bölge ülkeleriyle yakın diyalog içerisindeyiz.

00:18:03Ürdün sınırından yakın yerde oluyor,

00:18:06malumunuz olaylar.

00:18:08Güney'de,

00:18:09Ürdün'le yakın koordinasyon içerisindeyiz.

00:18:11Amerika Birleşik Devletleri'nin,

00:18:13Suriye Özel Temsilcisi,

00:18:14Tom Barak'la yakın iletişim içerisindeyiz.

00:18:18Aynı zamanda duyduğumuz,

00:18:20bizim kendi görüşlerimizi,

00:18:22bu konuya ilişkin önerilerimizi,

00:18:24istihbarat teşkilatımız üzerinden,

00:18:26İsrail'lere de ilettik.

00:18:28Yani burada bir istikras istemediğimizi,

00:18:31özellikle güneyde olan,

00:18:32ve sivil bir takım zayiatlarla sonuçlanan,

00:18:35bir güvenlik sağlayıcı tedbiri olmadığı sürece,

00:18:44çözülemeyeceğini herkes biliyor.

00:18:46Oradaki dürzilerin bir kısmının,

00:18:48İsrail tarafından provoke edilip desteklenmesi,

00:18:51ve bir istikrarsızlık unsuru haline gelmesi,

00:18:54tabii kabul edilemez.

00:18:56Dürzilerle Bedeviler arasında vuku bulan çatışmalar,

00:19:01bir şekilde güvenlik güçlerinin müdahalesiyle,

00:19:05nihayete ermek durumunda.

00:19:07Orada her iki taraflarla sivil kayıpların önlenmesi,

00:19:10fevkalade önemli.

00:19:11Diğer taraftan,

00:19:12bütün ülkede,

00:19:13bütün ülkede,

00:19:15merkezi otoritenin,

00:19:17iradesini ortaya koyması,

00:19:20güvenliği, barışı,

00:19:22refahı tesis etmesi de fevkalade önemli.

00:19:25Şimdi bunların hilafına,

00:19:27küçük küçük adacıklar oluşturup,

00:19:29farsalanmış bir Suriye'yi ortaya koymak,

00:19:32Suriye'de kaosun devam etmesi demektir.

00:19:34Bizim bunu kabul etmemiz mümkün değil.

00:19:37İfade ettiğim gibi,

00:19:39yakın dostlarımızla bölgede çalışıyoruz.

00:19:44Amerika ile beraber de çalışarak,

00:19:46önümüzdeki 3-4 saat içerisinde,

00:19:48umarım,

00:19:49bir sessizlik ve ateşkes sürecine gireceğiz.

00:19:52Uluslararası mesajımı esas itibariyle,

00:19:54bugün Güvenlik Konseyi'nde bir konuşmam olacak.

00:19:57Orada da aslında,

00:19:59Cumhurbaşkanımızın vizyonunu ve mesajını da,

00:20:01iletme imkanımız olacak.

00:20:02Hem Gazze meselesinde,

00:20:03hem Suriye meselesinde.

00:20:05Mesajımız net.

00:20:07Bölgede,

00:20:08huzuru ve istikrarsızlığı,

00:20:10sağlayarak,

00:20:11kimsenin güvenliği sağlanmaz.

00:20:13İsrail,

00:20:14yol yakınken,

00:20:17istikrarsızlık oluşturan politikalardan,

00:20:20vazgeçmeli.

00:20:21Bu sadece bölge için değil,

00:20:23İsrail için de,

00:20:24çok tehlikeli bir durum.

00:20:25Herkesin,

00:20:25ateşe açıldığı bir durum.

00:20:27Yani burada,

00:20:30başta Amerika,

00:20:31Avrupa Birliği,

00:20:32bölge ülkeleri olmak üzere,

00:20:34uluslararası camianın,

00:20:35büyük bir hassasiyet gösterip,

00:20:37İsrail'e dur demesi gerekiyor.

00:20:40Aksi takdirde,

00:20:42bölgede istenmeyen sonuçların,

00:20:44ortaya çıkacağını,

00:20:45söylemek,

00:20:47mümkün.

00:20:49Şimdi,

00:20:50biliyorsunuz,

00:20:51konuyla yakından ilgilenen,

00:20:52bir bölge ülkeleri var,

00:20:54bölge dışı ülkeler de var.

00:20:55Amerika bu konuda,

00:20:57özellikle Suriye Özel Temsilcisi,

00:20:59Tom Barak,

00:20:59yakından takip ediyor.

00:21:01Taraflarla görüşme içerisinde,

00:21:03biz de sürekli gün içerisinde,

00:21:05görüşüyoruz.

00:21:06Haber,

00:21:07bilgi alışverişimiz var.

00:21:08Konuları koordine ediyoruz.

00:21:10Ürdün bu konuda,

00:21:11önemli bir aktör.

00:21:12Çünkü,

00:21:13olayların birçoğu,

00:21:14Ürdün sınırından yakın yerlerde oluyor.

00:21:16Ürdün de,

00:21:17tabiatıyla,

00:21:18endişelenmek de haklı.

00:21:19Orada da görüşlerimiz,

00:21:21aynı.

00:21:21Ürdün'le görüşüyoruz,

00:21:22Suudi Arabistan'la görüştük,

00:21:23Amerika'larla görüşüyoruz.

00:21:25Yani,

00:21:27ifade ettiğim gibi,

00:21:29hem görüşüyoruz,

00:21:30hem,

00:21:32ciddi değerlendirmelerde bulunuyoruz.

00:21:34Bunun sonuçlarının,

00:21:36bölgeye getireceği,

00:21:38sıkıntıyı,

00:21:40tarafların görmesi lazım.

00:21:41Bu bir.

00:21:42Diğer taraftan,

00:21:44özellikle,

00:21:44YPG'nin bir takım hareketlilik içerisinde olduğuna ilişkin duyumlar da alınıyor.

00:21:50Onlara da mesajımız,

00:21:53aman diyeyim,

00:21:53yani buradaki karışıklığı,

00:21:56fırsat bilip,

00:21:57var olan kritik ve hassas süreci daha da Suriye'de sıkıntı hale getirmesinler.

00:22:10istikrarlı ve yapıcı bir rol oynasınlar.

00:22:14Aksi takdirde fırsatçılık beraberinde büyük bir riski getirir.

00:22:18Evet,

00:22:19Güvenlik Konseyi toplantısından sonra,

00:22:22Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin ev sahipliğinde,

00:22:25gayresmi Kıbrıs toplantısı olacak.

00:22:28Bu biliyorsunuz,

00:22:28ilki yine.

00:22:29Genel Sekreterinin ev sahipliğinde,

00:22:31Cenevre'de olmuştu.

00:22:33Kıbrıs'ta iki toplumun lideri,

00:22:35Rum ve Türk taraflarının liderleri,

00:22:39garantör devletler olarak,

00:22:40Yunanistan Dışişleri Bakanı,

00:22:42Türk Dışişleri Bakanı ve,

00:22:43İngiliz meslektaşımız,

00:22:46toplantıya hep beraber iştirak ediyoruz.

00:22:47Bu formatta,

00:22:49tabii bizim amacımız,

00:22:51birincisinde de olduğu gibi,

00:22:53adadaki gerçeklere dayalı,

00:22:58bir vizyondan hareketle,

00:23:00iki toplumun da lehine olacak,

00:23:02uluslararası topluma ve bölgeye daha fazla istikrar üretecek,

00:23:05bir hal tarzı nasıl mümkün olur?

00:23:07Biz oldukça yapıcıyız bu konuda.

00:23:10Cumhurbaşkanımızın bu konudaki vizyonu çok net,

00:23:13her zaman için kazan kazan,

00:23:15formülüyle hareket ediyoruz.

00:23:17Karşı tarafa empatimizi hiçbir zaman için eksik etmiyoruz.

00:23:20Ama Türklerin ve haklarının yok sayıldığı bir denklemi de kabul etmemiz söz konusu değil.

00:23:26Meclis Stratiko'nun şu ana kadar Türklerin haklarını nişe saydığı bir ortam hazırladığını hep gördük.

00:23:37Birleşmiş Milletler de esas itibariyle bu konudaki tespitlerimizi büyük ölçüde kabul ediyor.

00:23:42Dediğim gibi biz hiçbir zaman için müzakereden kaçan,

00:23:46konuları medeni bir şekilde, rasyonel bir şekilde, olgun bir şekilde tartışmaktan kaçan bir ülke değiliz.

00:23:53Bu tartışmaya, görüşmelere, diyaloğa devam edeceğiz.

00:23:56Umarım taraflar bugün her iki tarafın da lehine olacak çözümlere ulaşırlar.

00:24:04Bazı senaryolar var, fikirler var aklımızda.

00:24:06Bir önceki toplantıda alınmış bazı kararlar var.

00:24:10Onların takibiyle ilgili tabii ki konuşacağız.

00:24:13Ve bu toplantıda yeni başka ne türlü kararlar alınabilir?

00:24:18Bu tabakada var olabilir.

00:24:19Onları tartışacağız.

00:24:20Değerli arkadaşlar, esas itibariyle biliyorsunuz İsrail bölgede epey bir süredir.

00:24:27Fiili istikrarsızlaştırma politikası.

00:24:30Hocam senden de farklı bir şey söyle.

00:24:32Efendim Dışişleri Bakanı Hakan Fidan açıklamalarda bulundu.

00:24:35İsrail'in Şam'a yönelik saldırılarına ilişkin.

00:24:39Zaten bugün de Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Suriye temasları gün boyunca devam etmişti.

00:24:44Gerçekleştirdiği açıklamalarda önemli.

00:24:46Tüm detayları konuşacağız.

00:24:48Şimdi şöyle bir bakalım gün içerisinde özellikle Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD'nin Suriye özel temsilcisi Tom Barak ve Suriye Dışişleri Bakanı Şehbani ile telefonda görüştü.

00:24:59Görüşmelerde İsrail'in Suriye'yi hedef alan saldırıları ele alınmıştı.

00:25:03Öte yandan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, Asut ve aynı zamanda Ürdün Dışişleri Bakanı Safadi ile de Suriye konulu görüşmeler gerçekleştirmişti gün içerisinde.

00:25:14Şimdi şu dakikalarda da canlı olarak görüntüleri izledik.

00:25:17Dışişleri Bakanı Hakan Fidan yine açıklamalarda bulundu.

00:25:20Özellikle mesajları vardı.

00:25:23Koordinasyon içerisindeyiz bölge ülkeleriyle dedi.

00:25:26Ve İsrail'in özellikle bölgeyi istikrarsızlaştırma çabalarına değindi.

00:25:32Ve bölge aktörlerinin hepsiyle temas halinde olduklarını söyledi.

00:25:35Şimdi bölgenin özellikle bu yaşanan saldırılara artık bir dur demesi gerektiğinin altına çizdi.

00:25:44Eğer dur denmezse geri dönülmeyecek sonuçlar doğuracağını da bu saldırıların ifade etti.

00:25:51Tüm bölgenin tüm unsurlarıyla özellikle Ürdün de işaret ettiği başlıklarla birlikte temas halinde olduklarını ifade etti.

00:25:58Bu açıklamaları değerlendirelim.

00:26:00Hem de devam ediyorduk elbette Ramazan Hocam sizinle bu yaşananları konuşmaya.

00:26:04Tam konuştuğumuz mesele aslında şu anda Sayın Hakan Fidan'ın da söylemiş olduğu.

00:26:10Temel mesele burada aslında İsrail, Suriye'nin meselesi değil.

00:26:15Buradaki mesele bölgede uzun zamandan beri konuşmuş olduğumuz mesele İsrail'in saldırgan politikası.

00:26:21İsrail bölgeyi dinamitlemeyi ve istikrarsızlaştırmaya çalışıyor.

00:26:25Bunu daha önce hatırlayın.

00:26:26Daha önce yine bu stüdyoda konuştuk muhtemelen.

00:26:2925 kilometre Şam'a yaklaştı.

00:26:32Tamamen Şam'ın ve Şam çevresinin altyapısını çökertti.

00:26:37Burada da şu anda sembolik olarak genel kurmayını, önemli sembolik binaları yok ederek aslında altyapıyı, sistemi çökertmeye dönük bir politika izliyor.

00:26:48Burada tabii Suriye'nin, Suriye Devleti'nin, Ahmet Şahray yönetiminin yapabilecekleri sınırlı.

00:26:54Ya sonuçta henüz işte devrim, Suriye devrimi yeni gerçekleşti.

00:26:59Ciddi bir kara ordusu yok, hava ordusu yok, deniz kuvvetleri yok.

00:27:03Yani burada İsrail'i durdurabilecek bir ordusu, kapasitesi, imkanı yok.

00:27:08Burada yapılması gereken küresel sistemin bir karar vermesi gerekiyor.

00:27:12ABD'nin bir karar vermesi gerekiyor.

00:27:14Bölge ülkelerinin karar vermesi gerekiyor.

00:27:17Benzeri tehdit, şu anda Suriye'nin karşı karşıya kalmış olduğu tehdit, Ürdün için de geçerli.

00:27:24Suudi Arabistan için de geçerli.

00:27:26Şimdi özel olarak Ürdün'ün zaten bir işaret ettiği.

00:27:29Zaten Ürdün'ün sınırına çok yakın olmasından dolayı,

00:27:32ya sonuçta bu savaştan nasıl biz 10 yıldan, 10-11 yıldan beri mülteci krizinin üzerinden bu sorunu konuşuyorsak,

00:27:40benzeri şekilde bölge ülkeleriyle de konuşuyor.

00:27:43Bir de şu anda evet, İsrail'in bu saldırgan politikası, istikrarsızlaştıran politikası,

00:27:50Suriye'yi etkilemekle birlikte çok doğrudan, aslında bir taraftan hani sorunun başında ABD'nin pozisyonunu konuşuyorduk ya,

00:27:57ABD'nin de Orta Doğu'daki politikasını etkilemeye başladı.

00:28:00Şu anda işte Trump geldiği andan itibaren daha ekonomi politika üzerinden bölgeyi dizayn etmeye çalışıyordu.

00:28:09İşte bir taraftan İsrail'in de pozisyonu güçlendirmeye çalışıyordu İbrahim Antlaşmaları üzerinden.

00:28:14Fakat şu anda düşünün Birleşik Arap Emirlikleri'yle anlaşma yaptı,

00:28:18işte Suudi Arabistan'la anlaşma yaptı, bölgün ülkeleriyle bir şekilde ekonomi üzerinden dizayn etmeye çalışıyor.

00:28:25Tüm bu gidişat aslında ABD'nin politikasını da dinamitlemeye, özellikle ABD'nin ve Trump yönetiminin Orta Doğu politikasını etkilemeye başladı.

00:28:37Onun için burada en ciddi sorumluluklardan birisi ABD'ye düşüyor.

00:28:41ABD nasıl pozisyon alacak?

00:28:42Bir şekilde, şu anda işte bugün Trump'ın o cevap vermemesi de aslında birazcık buna işaret ediyor.

00:28:48Özellikle ABD yönetiminin artık işte İsrail'e bir şekilde set çekmesi dur demesi gerekiyor.

00:28:56Bu yani ABD için böyle, İsrail için ne olacak?

00:29:00İsrail bölgede bu saldırgan politikasıyla ne kadar güvenliğini sağlayabilecek?

00:29:05Yani bu saldırgan politikalar bir devleti işte ebed müddet işte yaşamasını mümkün kılar mı bölgede?

00:29:16Yani aslında gittikçe sanki İsrail birazcık da kendisini o noktaya doğru zorlamaya başladı.

00:29:23Ya şu anda İsrail bölge ülkelerinin kendi içindeki anlaşmazlıkları üzerinden kendisini konsolide etmeye çalışıyor.

00:29:32İstikrarsızlaştırıyor.

00:29:33Peki bölge ülkeleri bu işte istikrarsızlığa ne kadar dayanacak, ne kadar tahammül edecek?

00:29:40Aslında bu süreç bir şekilde İsrail'in her ne kadar şu anda kendi sınırlarını konsolide etmesi noktasında belki kısa vadede bir çıkar sağlasa bile uzun vadede ben İsrail'in geleceğini de dinamitleyeceğini düşünüyorum.

00:29:56Ya bölge ülkeleri artık şu anda İsrail'in evet tarihin başından beri İsrail kurulduğu andan itibaren bölgede zulüm yapıyor.

00:30:05Bölgede aslında zulüm de değil bunun adı tam bir soykırım gerçekleştiriyor.

00:30:08Mesela siz biraz önce Fatih Hoca'yı sorarken bölgede insanlar da mı yaşıyor diye sordunuz.

00:30:13İnsanların yoğun olarak yaşadığı bir bölge miydi diye.

00:30:16Değil mi?

00:30:17Ya düşünün ya İsrail'in şu anda küresel sistemde bizim bir şekilde parametremiz olabilecek hiçbir değer yok.

00:30:26İnsan haklarını hiç ciddiye almıyor.

00:30:29Uluslararası hukuku zaten ciddiye almıyor.

00:30:31Sınırları hiç ciddiye almıyor.

00:30:33Ya karşımızda tam bir haydut devlet var.

00:30:35Bu haydut devletin bir şekilde özellikle şu anda sorumluluk Türkiye dahil tüm bölge ülkelerine düşüyor.

00:30:42ABD'ye düşüyor ve bölge ülkelerine düşüyor.

00:30:44Zaten hayatını kaybedenler de sivil vatandaşlar var.

00:30:46Tabii ki sivil sonuçta evet şu anda 5 ya da 10 sivil kaybetti.

00:30:50Fakat düşünün İsrail için bu çok önemli değil.

00:30:53Gazze'de de 500 bin insan hayatını kaybetti.

00:30:56Yani hiç değişmiyor.

00:30:57Ya düşünün ve sınırların çok yakın olması da önemli değil.

00:31:01Benzeri bir saldırıyı İsrail, İran'a yaptı.

00:31:03Yani tam bir işte bu haydut devlet özelliklerini taşıyor.

00:31:10Bölgenin haydut devleti ve bir şekilde durdurulması gerekiyor.

00:31:15Bu Amerika meselesine bir şey ekleyebilir miyim?

00:31:17Kısa bir süre.

00:31:17Tabii ki buyurun.

00:31:19Bekir Hocam kusura bakmasın.

00:31:20Amerika'nın pozisyonu ile ilgili şeyi söylerken bu İran meselesinde de ben kendimce hep şöyle düşündüm.

00:31:28Yani İsrail'in yaptığı operasyonlar Amerika'ya maliyet üretmediği müddetçe bence ABD'nin çok sürece dahil olacağını zannetmiyorum.

00:31:36Mesela İsrail gitti İran'ı kendi vurdu ve gitti İran'ı 2 hafta boyunca tamamen Amerika'dan bağımsız şekilde vurdu.

00:31:44Amerika'ya çok az bir maliyet üretti bu durum.

00:31:46Ama gittikçe maliyet üretmeye başlayacak.

00:31:48Maliyet üretmeye başladığı andan itibaren Amerika'nın ben bu sürece dahil olacağını düşünüyorum.

00:31:52Şimdi Suriye'ye saldırısını yaptı.

00:31:54Sürece nasıl dahil olacak peki?

00:31:56Yani şöyle siz eğer Suriye'deki saldırılarınızı daha da arttırırsanız, oradaki çatışma ortamını iyice körüklerseniz,

00:32:03bu bölgedeki Trump'ın vadettiği bu kadar anlaşmalardan bahsettik.

00:32:06Trump ne vadetti?

00:32:07Dedi ki ben sizlerle ekonomik anlaşmalar imzalayacağım.

00:32:10Belki dünya tarihinin en yüklü anlaşması 3.2 trilyon dolar civarında.

00:32:14Bunun karşılığında Trump ne vadetti?

00:32:16Dedi ki ben size güvenlik ve istikrar vadediyorum dedi.

00:32:18Ama İsrail'in bu aymazlığı devam ettiği müddetçe, oradaki çatışmaları etkilediği müddetçe,

00:32:24Trump'ın vadettiği şey gerçekleşmeyecek.

00:32:26Ve otomatikman bu Trump'ın vadettiği şey gerçekleşmemesi demek,

00:32:29Amerika üzerindeki maliyetin artması anlamına geliyor.

00:32:32İşte bence kritik nokta birazcık burada.

00:32:33Bir de şunu da eklemek lazım, Amerika'da şu ana kadar ki bizim özellikle Suriye bağlamında söylüyorum bunu,

00:32:41istikrarlı bir Suriye istiyordu.

00:32:43Birleşik, bütünleşik bir Suriye istiyordu.

00:32:45Mesela hatırlayın şu anda bu dürzilerin kalkışmasıyla beraber, isyanıyla beraber Suriye bir anda istikrarsızlaşmaya başladı.

00:32:56YPG de bir anda bölgeyi istikrarsızlaştıran bir unsura dönüşmeye başladı.

00:33:01Şu anda İsrail'in izlemiş olduğu bu politika bölgeyi istikrarsızlaştırıyor.

00:33:06Ve ABD temel itibariyle, ABD'nin Suriye politikasına da aykırı bu.

00:33:11Çünkü hatırlayalım YPG'yi Ahmet Şahra ile masaya oturtan temelde ABD yönetimidir.

00:33:18Sonuçta birleşik, bütünleşik, merkezi otoritenin sağlandığı bir Suriye yanlısı,

00:33:24genel olarak Trump yönetimi.

00:33:26Yani Trump diyor ki, ben bu bölgede, bana az, ben burada çatışma istemiyorum.

00:33:31Maliyet üretmeyin.

00:33:32Benim asıl hedefim aslında uzak Asya'da.

00:33:34Benim hedefim aslında Çin.

00:33:35Şimdi bugün gerçekleştirdiği açıklamalar da biraz kafa karıştırıcı Trump'in.

00:33:40Şöyle bir kez daha dönmek istiyorum.

00:33:42Özellikle gün içerisinde, yani bu çatışmaların sonlanması meselesini söylemiyor.

00:33:47Ara verilmesi gerektiğini ifade ediyor.

00:33:50Bir kere neden burada ara verilme meselesi konuşuluyor?

00:33:52Yani neden bir ateşkesten bahsedilmiyor meselesini de,

00:33:55Bekir Hocam sizinle konuşmak isterim.

00:33:57ABD'nin tabii bu noktada yapacaklarını konuşmaya devam edelim.

00:34:01Önemli bir aktör çünkü o noktada.

00:34:04Özellikle İsrail'e tabii, yani destek olur mu meselesi çok çok önemli.

00:34:09Biraz önce zaten Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da özellikle ABD ile temas halinde olduklarını da ifade etti.

00:34:17Siz nasıl değerlendirirsiniz?

00:34:18Şimdi şöyle söyleyeyim ben Arzu Hanım,

00:34:21ABD'nin rolünü tabii ki çok tartışıyoruz ve doğal olarak ABD Suriye'deki en kritik aktörlerden bir tanesi.

00:34:27Ama aslında ABD mesela bugün neyi tartıştı sorusunu düşündüğümüz zaman Arzu Hanım,

00:34:34Amerikalılar bugün neyi tartışıyor biliyor musunuz?

00:34:36Trump Merkez Bankası Başkanı'nı kovacak mı, kovmayacak mı?

00:34:40F-Stay'in dosyası, F-Stay'in listesi açıklanacak mı, açıklanmayacak mı?

00:34:43Yani ABD'nin de gündem şu anda bu.

00:34:47Evet, gündem şu anda tam olarak bu.

00:34:49Ve Trump'ın bugün Suriye hakkında yaptığı açıklamalarda olaylardan muhtemelen sadece bir ufak bir briefing aldı.

00:34:57Ve ne oldu bu konusunda bana kalırsa ciddi bir fikri yok.

00:35:00Ve doğal olarak hani siz bahsettiniz ya, kafa karıştırıcı bir açıklamalarda vesaire bulundu.

00:35:04Yani kafa karıştırıcı olmasının sebebi şu,

00:35:06yani orada jenerik açıklamalarda bulundu.

00:35:08İşte ateşkes olsun olmasın veya işte çatışmalar dursun gibi açıklamalarda bulundu.

00:35:13Mevcut durumda yani ABD'nin iç gündeminde, dış gündeminde aslına bakarsanız Suriye değil.

00:35:20Ve geldiğimiz noktada İsrail'in bu fırsatçılığı tabii ki bizim açımızdan da sürpriz değil.

00:35:26Yani uzun süredir zaten İsrail'in Suriye'ye yönelik böyle bir hamlede bulunacağı,

00:35:30böyle bir kalkışmada bulunacağı da zaten bekleniyordu.

00:35:32Ha şu belki beklenmiyordu, İsrail'e doğrudan doğruya, Ahmet Eşşara'ya,

00:35:37yani Suriye'ye, merkezi yönetiminin kalbine,

00:35:40yani başkanlık sarayına ve genelkurmay başkanlığına yönelik

00:35:43böylesi bir saldırıda bulunması belki beklenmiyordu.

00:35:47Ama doğrusunu söylemek gerekirse,

00:35:49ben İsrail'in bu maksimalist tavrını düşündüğümüz zaman,

00:35:52bunun da sürpriz olmadığını düşünüyorum.

00:35:54Yani bugün gerçekten başkanlık sarayının vurulması olsun,

00:35:57genelkurmay başkanlığının vurulması olsun.

00:35:59Bu şu demek ya,

00:36:00ben yarın öbür gün istediğim takdirde, istediğim zamanda

00:36:04o bombalarla işte Suriye yönetimi devirebilirim.

00:36:08Devirmeye niyetim var demektir bu.

00:36:09Bakın bunu ciddi bir problem olarak zaten şu anda önümüzde duruyor.

00:36:13Yani İsrail'in bu noktada Suriye'de müdahil olabilmesi için

00:36:17ne bir sözde uluslararası hukuka ihtiyacı var,

00:36:20ne dürzülere ihtiyacı var.

00:36:22Dürzüler de bahane zaten, onu hepimiz biliyoruz ama

00:36:24yani dürzülere daha iyi ihtiyacı o İsrail.

00:36:26Bir de şu vardı şimdi, tam sizin söylediklerinizin üzerine

00:36:30İsrail Savunma Bakanı,

00:36:32Katz biliyorsunuz zaten Gazze meselesinde de

00:36:34yani çok sert söylemleriyle karşımıza çıkan bir isim.

00:36:37Sosyal medyada işte bu hepimizin gördüğü saldırı görüntülerini paylaşarak

00:36:41şöyle bir tweet attı.

00:36:42Acı dolu dayaklar başladı ifadesini kullandı Suriye için.

00:36:46Yani bunun bir başlangıç olduğunu ve devamının geleceğini de

00:36:49net bir şekilde ifade eden bir cümleydi.

00:36:52Nasıl değerlendirirsiniz?

00:36:53Muhtemelen devamlı da gelecektir.

00:36:55Yani gerçekten bu noktada Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasında

00:36:59bu konuya ilgili ciddi bir koordinasyon mevcut durumda olmadığı takdirde

00:37:04devamlı gelecektir diye düşünüyorum.

00:37:05Nitekim Sayın Bakan'ın az önce yaptığı açıklamalar bunu gösteriyor.

00:37:08Amerikalı yetkililerle son derece yakın temas halinde şu an

00:37:12Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve mevcut durumda

00:37:14Amerikalıların bir noktada evet İsrail'lere dur diyebilmesi gerekiyor.

00:37:19Şimdi diğer taraftan şöyle bir durum da var.

00:37:21Yani İsrail bugün evet Suriye'yi vuruyor, vurabiliyor çünkü.

00:37:25Yani burada şunu söylemekte fayda var.

00:37:27Yani İsrail söz konusu olduğunda bakın

00:37:29sistem tarafından cezalandırılmayan her davranış,

00:37:33sistem tarafından yaptırıma uğramayan her davranış, her ihlal

00:37:38İsrail'in maksimalist eğilimlerini arttırıyor.

00:37:41İsrail'in kazanma iştahını arttırıyor.

00:37:43Ama işte burada da ne yapılması gerektiği sorusu akıllara geliyor.

00:37:47Yani nasıl bir karşılık verilmeli artık, nasıl durdurulmalı meselesini.

00:37:51Yani işte İran'da da konuştuk, Gazze'de de konuştuk, bugün de konuşuyoruz.

00:37:55Bunun cevabı nedir sizce?

00:37:57İşte tam o noktaya doğru zaten geliyordum.

00:37:59Yani Gazze'de durdurulmadığı zaman, Gazze'de ses çıkarılmadığı zaman

00:38:03bakın Lübnan'a vuruyor.

00:38:04Lübnan'da ses çıkarılmadığı zaman İran'ı vuruyor.

00:38:06İran'da da mesela sistem tarafından cezalandırılmadığı takdirde

00:38:10bu sefer yönünü Suriye çeviriyor.

00:38:12Yani İsrail sistemin bu boşluğunu, sistemin ona sağladığı tırnak içinde

00:38:17bu imtiyazı adım adım test ede ede götürerek

00:38:20bir noktada sürekli maksimalizmini şey yapıyor, yani sınırlarını zorluyor.

00:38:25Ve maalesef bu işin bir tavanı yok.

00:38:28Yani İsrail'in gerçekten de durması için, az önce hani sordunuz da ne gerekiyor diye,

00:38:33gerçekten de İsrail'in mevcut durumda durması için

00:38:35yani kuvvetten başka herhangi bir yol gözükmüyor.

00:38:38Bunun da mümkün olmadığı durumda, yani ikinci senaryo,

00:38:42yani doğrudan doğruya İsrail'e karşı kuvvet kullanımının olmadığı senaryoda da

00:38:46şu anda ABD'nin ve Trump yönetiminin doğrudan doğruya dur diyebilmesi gerekiyor.

00:38:52Şimdi geldiğimiz noktada, yani İsrail diyorum ya sürekli adım adım

00:38:55aslında bu savaşı, bu hedeflerini gelişletiyor sürekli.

00:39:01Yani baktığımız noktada hep şöyle denir ya,

00:39:03hani İsrail'in bir iddiası, iddiali vardır.

00:39:06İşte Arzu Mevud derler, İsrail zaten bu amacını gerçekleştiriyor gibi bir hikaye vardır.

00:39:12Evet, belki İsrail'ler bile kendileri bu hikayeye inanıyor olabilirler.

00:39:15Yani işte Tevrat'tan, Talmud'tan, Yahudi geleneğinden uydurdukları bir şeyle

00:39:19bize işte Arzu Mevud var bizim, biz vadelilmiş topraklarımızı alacağız diyorlardır.

00:39:23Ama bakın bu işler biraz da sahadaki gerçekliği takip eder.

00:39:27Yani bugün İsrail, yani durdurulamadığı için sürekli hedeflerini genişletiyor ya,

00:39:32bugün İsrail ne bileyim bir yerde bir tokat yese,

00:39:35bugün ne Arzu Mevud'dan bahsedebilirler, ne başka bir şeyden bahsedebilirler.

00:39:39Ama bugün İsrail o tokadı yemediğin için,

00:39:42yarın öbür gün mesela bu hikayeyi öyle bir noktaya getirir ki,

00:39:44yani bugün yarın öbür gün gönlünü bir Doğu Akdeniz'e çevirir,

00:39:47Kıbrıs'a çevirir, Kuzey Afrika'ya çevirir.

00:39:50O sonrasında hikayeyi onu takip eder.

00:39:52Sonrasında bir bakmışsınız ki İsrailler yine Tevrat'tan şuradan buradan bir şey bulup,

00:39:57ya işte aslında Arzu Mevud'un içerisinde Doğu Akdeniz'de var, Kuzey Afrika'da var diye,

00:40:02onun üzerine hikayeyi giydirir.

00:40:03Yani bu noktada burada hani materyalist anlamda baktığımız zaman,

00:40:07yani gerçeklik anlamda baktığımız zaman,

00:40:10İsrail'in bu eylemleri, bu sahadaki maksimalizmi,

00:40:13aslında diğer taraftan da hani o genişlemeci bir ideoloji dediğimiz,

00:40:18Arzu Mevud ideolojisini de bir noktada benimsiyor,

00:40:21yani şimdi besliyor.

00:40:22Yani geldiğimiz noktada İsrail'in bu durdurulamaz tavrı noktasında,

00:40:26benim gibi yani bir sistemin ona bir direnç gösteremediği durumlarda,

00:40:30bu maalesef daha da sertleşerek gidecektir diye düşünüyorum.

00:40:34Şimdi geldiğimiz noktada Trump yönetiminin tavrı önemli.

00:40:37Eğer İsrail güçle durdurulamıyorsa,

00:40:38mesela güçlü olur ama mesela İran'da mesela İsrail'i vurdu.

00:40:41Canını çok acıttı ama yani günün sonunda oradan da mesela Amerikalılar,

00:40:44İsrail'de yine cerrahi bir operasyonuna müdahil oldular ve

00:40:47hani İran'ı bir noktada aslında hani çökertmekle,

00:40:51yani ölümle sıkma arasında bir yere razı edip,

00:40:54bir şekilde bu çatışmanın o şekilde sonlanmasını sağladılar.

00:40:58Şimdi geldiğimiz noktada İsrail'in bu saldırganlığı konusunda,

00:41:01Suriye'de Amerikalılar ne tepki verecek?

00:41:04Şimdi mevcut durumda Trump yönetiminin,

00:41:06biz Suriye konusunda statikodan,

00:41:08yani 8 Aralık sonrası, devrim sonrası dönemdeki statikodan yana olduğunu biz biliyoruz.

00:41:12Yani Trump yönetimi, Tom Barak gibi adamları zaten sahaya da sürerek,

00:41:18Suriye'de şu anda aslında ilk etapta hocalarımın da bahsettiği gibi

00:41:21ben maliyet istemiyorum, çatışma istemiyorum,

00:41:24orada karışıklık istemiyorum mesajı vermişti.

00:41:26Ama her zaman ifade ediyorum,

00:41:27İsrail o planını da,

00:41:29Trump'ın o statikodan yalnızlık planını da bozmaya niyetli.

00:41:33Mevcut durumda Trump'la Cumhurbaşkanımız arasındaki o,

00:41:36Suriye konusundaki hızlı iletişim,

00:41:38yine yine nüvelerini gördüğümüz o anlayış birliği,

00:41:41gerçekten Netanyahu'yu şu anda rahatsız ediyor.

00:41:44Ve az önce de hani yine hocalarımla bahsettiği,

00:41:46yani İsrail mevcut durumda,

00:41:48Amerika'ya bir maliyet üretmediği sürece,

00:41:51yani Amerika'yı çok fazla zahmete sokmadığı sürece,

00:41:55hep söylüyorum,

00:41:56sırana gittinli o çirgi işi, pis işi,

00:41:58kendisi yaptığı sürece,

00:42:00İran'ı örneğinde de gördük,

00:42:01Suriye'yi örneğinde de bunu görebiliriz,

00:42:03Trump'ı yine ikna da edebilir.

00:42:05Yani ben bu noktada Trump'a da çok fazla güvenmek gerektiğini düşünmüyorum.

00:42:08Yani Trump dediğimiz adamın, az önce de ifade ettim,

00:42:10şu andaki gündemi Amerikan'ın,

00:42:12Hareket Bankası Başkanı ile F-10 listesinin açıklanmak açıklanmaması.

00:42:16Ve yine Amerika'daki bazı birkaç belediye başkanı var,

00:42:19Müslüman belediye başkanları,

00:42:21onlar şu an Amerika'da tartışılıyor.

00:42:22Şu anda Amerikan belirtilerinin gündemi aslında çok fazla Suriye değil.

00:42:26Yani Tom Barak gibi adamlar şu an sahada bir şekilde,

00:42:29bu işin durması için elinden geleni yapıyor ama,

00:42:32günün sonunda şöyle bir sıkıntı da var,

00:42:34Tom Barak gibi adamların da,

00:42:35Amerikan sistemi içerisinde güçlenmesi lazım.

00:42:38Şu anda mesela yayın sırasında baktığım,

00:42:40eş zamanlı olarak şu anda Tom Barak için bir kampanya yürütülüyor.

00:42:44Yahudi, Ermeni lobisi, Rum lobisi ve işte bir tane,

00:42:47hani Kürdistan'ın dostları diye bir tane yine Amerika'da bir lobi var.

00:42:50O lobi şu anda eş zamanlı olarak Tom Barak'ın geri çağrılması gerektiğini,

00:42:54görevden alınması gerektiği konusunda şu anda bir kampanya yürütüyor.

00:42:57Şimdi geldiğimiz noktada Tom Barak olsun veya işte Ukrayna meselesinde olsun,

00:43:02Steve Whitkoff olsun, yine Beyaz Taray'da olsun,

00:43:05Trump'ın başkan yardımcısı J.G. Vance olsun,

00:43:09bunlar şu an savaşı istemeyen kanat.

00:43:10Veya yine Trump'ın eski danışmanı Steve Bannon olsun,

00:43:13yine Amerika'da sağ kesimde medyanın önemli figürlerinden,

00:43:17Michael Carson olsun,

00:43:18bunlar şu an savaşı Amerika'da istemeyen taraf.

00:43:20Ama diğer taraftan da savaşı isteyen bir taraf da var.

00:43:23Amerikan Kongresi şu an hem Ukrayna Savaşı'nın,

00:43:26hem İran'a yönelik savaşı, hem Orta Doğu Savaşı'nın devam etmesini istiyor.

00:43:29Bir aynı şekilde Pentagon'un biz Suriye'den çekilmek istemediğini biliyoruz.

00:43:33Baktığımız zaman şimdi Amerika'da savaş istemeyen kanadın da giderek aslında zayıfladığını görüyoruz.

00:43:38İşte Trump bu noktada fikir değiştirebilir.

00:43:40Trump'a siz güçlü bir şekilde barış isteyen tarafın,

00:43:45Trump'a güçlü bir alternatif koyamadığı bir senaryoda,

00:43:48Trump mecburen Şahin Kanad'ın onu çekmek istediği noktaya çekilecektir diye düşünüyorum.

00:43:54Ve bu noktada da Netanyahu zaten tam olarak buraya oynuyor.

00:43:57Netanyahu zaten özellikle şimdi bu Tombara'a yönelik esnamanlı kampanyanın da başlaması bunu da gösteriyor.

00:44:04İçeride hem Amerikan iç politikasında savaş istemeyen kişisini zayıflatmaya çalışıyor,

00:44:09hem de aynı şekilde hem Suriye'de, İran'da olduğu gibi bir oldu bitti ki yaratarak,

00:44:14ve Suriye'de mevcut durumda Trump'la Sayın Cumhurbaşkanı arasında kurulan diyaloğu şu anda bozmak istiyor.

00:44:20Gerçekten de geldiğimiz noktada,

00:44:22önümüzdeki saatlerin ben de kritik olduğunu düşünüyorum.

00:44:24Zaten Sayın Fidan'da 3-4 saat içerisinde somut bir sonuç alınacaktır diyor.

00:44:29Muhtemelen zaten...

00:44:30Ateşkes sürecini işaret ettiler.

00:44:32Evet, ateşkes sürecini işaret etti.

00:44:34Yani inşallah öyle bir şey olur, somut bir sonuç çıkar.

00:44:37Yani çıkmadığı takdirde dediğimiz gibi,

00:44:39yani İsrail'in şu andaki Suriyelik amacı olduğu bitti yaratmak ve maksimalist bir şekilde...

00:44:44Çıkacağını düşünüyor musunuz Bekir Hocam?

00:44:45Şimdi tabii bu saldırıların devam edeceğine yönelik de açıklamalar geldi ya İsrail'den.

00:44:49Yani Sayın Hakan Fidan'da ifade etti ama 3-4 saat içerisinde ateşkesin geleceğine dair.

00:44:55Siz nasıl değerlendiriyorsunuz?

00:44:57Şöyle söyleyeyim, ben şu an çıksa bile, bugün çıktı diyelim,

00:45:00İsrail bir gün, iki gün, üç gün, dört gün, bir hafta, iki hafta bekleyecektir, yine saldıracaktır.

00:45:07Bakın yani ben bunu söyleyebilirim.

00:45:09Bugün ateşkes çıkar ama iki hafta sonra yine saldırır.

00:45:12Biz bunu Gazze'de gördük.

00:45:14Yani İsrail'in Gazze'de, ateşkesleri sürekli boğduğunu gördük.

00:45:16Bugün çıkması en azından ilk etapta Türkiye ile İsrail'i de oradan doğruya, Suriye'de karşı karşıya belki getirmez.

00:45:24Ama belki bu üç gün mü sürer, beş gün mü, beş ay mı onu bilemem.

00:45:31Ama şunu çok iyi biliyorum, bugün bir ateşkes çıksa bile İsrail bunu mutlaka ama mutlaka bozacaktır.

00:45:36Ve İsrail'in bakın İran'da da aynısını diyordun, yapabilselerdi İran'da da rejim değiştirmeye çalışacaklardı.

00:45:42Şimdi yapabilseler bile Şam'da şaray yönetimi devirmeye çalışacaklar.

00:45:46Yani bunu çok net bir şekilde ifade edebilirim.

00:45:49Şaray yönetimi devirmeye çalışacaklar.

00:45:51Deviremeseler bile, az önce Fatih Hoca bunun da ifade ettiği gibi Suriye'de bir devlet otoritesinin tesis edilmesinin önüne geçmeye çalışacaklardı.

00:46:00Ve Şaray'ı, işte o SDG'nin kontrol ettiği bölgeyi kontrol edemeyen,

00:46:04aşağıda Durzil'lerin o Süveyda bölgesini kontrol edemeyen,

00:46:08belki Batı'da Laskiye bölgesini kontrol edemeyen,

00:46:11sadece Suriye'nin ortasına sıkışmış bir tarafın lideri, Suriye'nin bütün bir cumhurbaşkanı değil de bir tarafın lideri olarak konumlandırmaya çalışan bir senaryo İsrail üretmeye çalışacaktır.

00:46:25Yani İsrail'in vizyonu bu noktada parçalı bölünmüş bir Suriye.

00:46:30Ama işte İsrail bunu ilk etapta Amerika'ya yaptırmak istedi.

00:46:33Yani Şubat ayında hep diyorum,

00:46:35Netanyahu Trump'ı ziyaret ettiğinde Trump ona makul ol demişti ya,

00:46:39makul ol demesinin sebep gibi,

00:46:42bütün bu az önce bahsettiğim senaryoyu Netanyahu'nun Trump'a ihale etmesiydi.

00:46:46Yani Amerika Birleşik Devletleri'nin Suriye'yi parçalanmış ve bölünmüş tutması,

00:46:51o maliyeti Amerika'nın da o maliyeti çekmesini Amerika'dan istedi ve Trump makul ol dedi.

00:46:57Sonra 3 ay sonra İran'ı da vurduktan sonra Netanyahu bence Trump'la iş yapmayı biraz daha en azından yeni dönemde,

00:47:06yani yeni 2. Trump döneminde Trump'la iş yapmayı öğrendi diye düşünüyorum.

00:47:11Ve muhtemelen son geçtiğimiz hafta 2 Amerika ziyaretinde mutlaka bu konu gündeme geldi diye düşünüyorum.

00:47:17Suriye meselesi tekrar gündeme geldi diye düşünüyorum.

00:47:20Ve bu noktada Netanyahu muhtemelen yine az önce ifade ettiğimiz gibi kendi Suriye vizyonunu,

00:47:26eğer Amerika'ya bir maliyet üretmeyecekse, Amerika'ya bir zahmet üretmeyecekse ve yine az önce de ifade ettiğim gibi

00:47:32işin zahmetli ve kirli tarafına İsrail üstleneceği sürece Trump'ı bir noktada ikna bile etmiş olabilir diye ben düşünüyorum orada.

00:47:40Peki buyurun hocam.

00:47:41Bu ateşkes meselesinde yani okurken sanki şey gibi görünüyor, sanki Suriye ve İsrail birbirine karşılıklı saldırıyorlar,

00:47:48ortada bir ateşkes çıkacak gibi bir şey var, bir algı oluşuyor ama burada tek taraflı bir saldırıdan bahsediyoruz.

00:47:54İfadesi çok doğru değil gibi yani biz burada İsrail'in tek taraflı olarak saldırdığını görüyoruz ve şöyle bir durumdayız.

00:48:01İsrail bu saldırıyı ne zaman durduracak?

00:48:04Biz tamamen mesele bununla alakalı bir şey.

00:48:06Bekir hocam o noktada katılıyorum yani İsrail'in ben şu anda tamam saldırıları durdurdum ama ertesi gün tekrar devam etmeyeceğine herhangi bir garanti yok.

00:48:14Yani çünkü çok üzücü bir şey bu.

00:48:16Bir taraftan da bu yani şey meselesiyle ilgili, dürzülerle ilgili şunu da ekleyecektim.

00:48:21Şimdi dürzüler açısından bakın meseleye.

00:48:24Dürzüler'in büyük bir çoğunluğu Şam yönetimiyle beraber çalışmak isterken,

00:48:27heceriyenin arkasındaki kişiler bir çatışma ortamını beslemek istiyorlar.

00:48:32Bakın bütün bu çatışma ortamı içinde dürzüler bir krizin ortadığı içinde kalmış durumdalar

00:48:37ve tamamen o bütün o İsrail'in o saldırganlığı karşısında bütün maliyet dürzülerin üzerinde.

00:48:42Yani bu süreç bize bir şey öğretecekse dürzüler açısından nerede konumlanmaları gerektiğine dair bize bir mesaj veriyor.

00:48:48Bu noktadan hareketle bence bu sürecin sonunda bu işte Hannavi ve Carbu liderliğindeki dürzülerin Şam yönetimiyle daha yakın temas içerisine gireceklerini düşünüyorum.

00:48:59Peki araya gideceğim efendim.

00:49:00Şimdi kısa bir ara diyoruz.

00:49:02Saat başında konuşmaya devam edeceğiz.

00:49:04Tabii meselenin aslında Türkiye'ye yansımalarını da değerlendireceğiz.

00:49:08Değerli konuklarımla birlikte kısa bir ara.

00:49:12Türkiye TV ekranlarına hoş geldiniz efendim.

00:49:15Aranın ardından yeniden karşınızdayız.

00:49:17Saatlerimiz 22'yi gösteriyor.

00:49:19Gündem programında İsrail'in Şam'a yönelik saldırılarını konuşmaya devam ediyoruz.

00:49:24Tabii Türkiye için önemli bir süreçte aslında bu saldırıların gerçekleşmesinin sebeplerine de değinmek lazım.

00:49:30Özellikle biliyorsunuz geçtiğimiz hafta terörsüz Türkiye sürecinde önemli adımlar atıldı.

00:49:35Silah bırakma görüntülerini konuştuk.

00:49:37Şimdi tabii burada Türkiye, İsrail'in şuursuz saldırganlığının kapılarını zorlayacağını, hatta iç karışıklık çıkararak sınırlarımızın içine sızacağını öngördüğünü söylemek mümkün.

00:49:49Zaten terörsüz Türkiye sürecinin en başına gittiğimizde de özellikle iç cephe vurgusu İsrail'in bölgeyi istikrarsızlaştırma sürecine denk geliyor.

00:49:59Ve o süreçte de iç cephe gerçekleştirilmiştir Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından.

00:50:05Ve İsrail de hemen bunun ardından işte PKK'nın silahlarını bırakması meselesine karşı çıktığında net bir şekilde ifade etmişti.

00:50:12Bugün de tabii İsrail'in Şam'a yönelik saldırılarını konuşurken aslında hem terörsüz Türkiye'yi hem de hemen ardından terörsüz bölge sürecinin başladığı bu dönemde bu saldırılarının yapılması manidar.

00:50:24Bu meseleyi soracağım Fatih Hocam.

00:50:26Neler söylersiniz?

00:50:27Şimdi geçtiğimiz hafta terörsüz Türkiye meselesini yoğun olarak tartışırken aklımıza gelen soru işaretlerinden bir tanesi şuydu.

00:50:35Tamam Türkiye bu süreci idare edecek.

00:50:38Biz pürüzsüz şekilde nihayet ermesi için de Türkiye elinden geleni yapacak ama peki herhangi bir manipülasyon bu süreci akamete uğratacak bir girişim olur mu?

00:50:48Hep aklımızın köşesinde böyle bir soru işareti vardı.

00:50:51Bu soru işaretinin temel sebeplerinden bir tanesi de İsrail açıkçası.

00:50:54Yani İsrail'in bölgedeki bu çatışma ortamını beslemesi, biliyoruz uzun yıllardır PKK'ya verdiği destek, İran'la yaşadığı çatışma, Lübnan'a saldırı, Hizbullah'la yaşadığı çatışmalar, son olarak Suriye'de yaşananlar bize şunu gösteriyor.

00:51:10Yani Türkiye'nin atacağı böyle bir adımda İsrail'in Türkiye'nin belli bir konfor alanına ulaşmasını, uzun yıllardır başına bela olan bu terör meselesini sonlandırmasını tabii ki istemeyecektir.

00:51:24Bu aslında soru işareti dediğimiz şey aslında çok meşhur bir soru.

00:51:27Çok böyle haklı gerekçeleri var arkasında.

00:51:29Biz bunu özellikle söyleyebiliriz.

00:51:31Şimdi düşünün Türkiye'nin 40-50 senedir terörle uğraşırken harcadığı insan kaynağı, harcadığı ekonomik kaynaklar, bütün bunları düşündüğümüzde karşımıza çok büyük bir maliyet karşımıza çıkıyor.

00:51:43Ve biz terörün sonlanmasıyla beraber ne düşünmeye başladık?

00:51:47Peki bundan sonra ne olacak?

00:51:48Bu kadar harcanan kaynağı biz artık kendi toplumumuzun refahına, kendi güvenliğimize, kendi altyapımıza artık ne derseniz deyin bunun adına, kendi Türkiye'nin daha gelişmiş bir ülke olmasına harcayacağız.

00:52:01Şimdi böyle bir ortamda Türkiye'nin güçlendiği, daha aktif bir aktöre dönüşeceği bir bölgede bundan rahatsız olacak en önemli ülke İsrail.

00:52:11Şimdi biraz İsrail'in Ortadoğlu'yu yaşadığı sürece baktığımız zaman biz şeyi gördük hep 1948'de İsrail kuruldu.

00:52:171970'lere kadar karşısında görece bir Mısır vardı.

00:52:22Hani 1948 Savaşı'nda, 67 Savaşı'nda, 73 Savaşı'nda böyle bir İsrail'le mücadele eden bir Mısır vardı.

00:52:28Onu görece dengeleyebilen, ona karşılık verebilen bir devlet vardı.

00:52:32Ama artık son zamanlarda değil, Sisi'yle beraber özellikle artık böyle bir tehditin ortadan kalktığını görüyoruz.

00:52:37Ülkede tek bir tane, bölgede tek bir devlet kalıyor geriye.

00:52:40İsrail'in tehdit olarak algılayacağı o da Türkiye.

00:52:43Şimdi Türkiye'nin Suriye'de yaptığı sınır ötesi operasyonlar ve orada güvenli bölgenin oluşması,

00:52:49Suriyelerin güvenli bir şekilde ülkelerine geri dönmesi,

00:52:52işte Irak'taki PKK'nın silah bırakması ve işte kalkınma yolu gibi projeler,

00:52:57aynı zamanda İran'da veya diğer bölgedeki diğer ülkelerle kurduğu diplomatik kanallar,

00:53:02açıkçası Türkiye'yi bölgesinde daha aktif, daha güçlü bir devlet haline getirmeye başlayan süreçler.

00:53:07Bu noktada İsrail'de bütün bunların karşısında Türkiye'yi bir tehdit olarak görmeye başladığını hepimiz söyleyebiliriz.

00:53:16Ve uzun vadede, çok da uzun vadede demek istemiyorum ama Türkiye'nin İsrail'le karşılaşma olası da oldukça artan bir ihtimal.

00:53:23Yani biz şimdi Suriye'de Esed rejimi yıkıldıktan sonra,

00:53:25Türkiye'nin Şara yönetimine verdiği destek, buradaki iç savaşı sona ermesine konusunda attığı adımlarla beraber düşündüğümüz,

00:53:32aslında biz artık İsrail'le karşı karşıya da geldik de diyebiliriz.

00:53:36Yani bir şekilde şu anda sınırdayız.

00:53:37Yani bu Suriye meselesinin, Suriye'de yapılan son saldırıları açıkçası dolaylı olarak da İsrail'in Türkiye'ye verdiği bir mesaj olarak da görmek lazım.

00:53:45Bekir Hocam güzel bir şey söyledi.

00:53:47Bu Günek Genelkurmay Başkanlığı ve Başkanlık Ofisi'ne vurması şu demek,

00:53:51yani bakın ben istediğim zaman istediğim yeri vurabilirim.

00:53:55İstediğim şekilde bu ülkeye müdahale edip, istediğim ülkeyi vurabilirim demek istiyor.

00:53:59Bu bir anlamda, burada Türkiye'nin etkinliğine dair ciddi bir mesaj da var.

00:54:05İşte bunu terörsüz Türkiye ile bütünleştirdiği zaman,

00:54:08İsrail'in bence bu süreçte özellikle Suriye'de,

00:54:12Irak konusunda Türkiye'nin altta adımlar çok hani,

00:54:14orada Süleymaniye'de biz silah bırakma anını gördük.

00:54:17Türkiye'nin Kuzey Irak'ta çok etkili bir şekilde,

00:54:20asker operasyon, pençe kilit operasyonlarla beraber o bölgeyi kontrol altına aldığını biliyoruz ama,

00:54:25Suriye meselesi birazcık daha zor bir bizim için sınav olacak.

00:54:28Bu noktada da İsrail'in, özellikle Dürziler,

00:54:32ben hani bir şeyi de bekliyorum,

00:54:33yani Nusaililer üzerinden tekrar bir,

00:54:35orada bir kalkışmayı bekliyorum açıkçası.

00:54:38İşte Kürtler üzerinden de, orada PKK'lılar üzerinden de,

00:54:41benzer girişimlerle beraber,

00:54:42Türkiye'nin karşısında sürekli olarak bir maliyet,

00:54:44üretmeye çalışan bir İsrail ile karşı karşıya kalacağız.

00:54:48Yani düşününsene,

00:54:48Suriye'nin istikrarsızlaşması,

00:54:50oranın bir çatışma yumağı haline gelmesi,

00:54:52sürekli bir,

00:54:53orada bir insanların öldürülmesi,

00:54:57oranın ekonomik olarak kendine gelememesi,

00:55:00bütün bunlar dolaylı olarak Türkiye'yi etkilemeye devam edecek.

00:55:03Bu noktada İsrail'in de,

00:55:04bence çok ciddi anlamda,

00:55:07Türkiye'yi sıkıştırmak,

00:55:09manipüle etmek için elinden geleni yapacağını düşünüyorum.

00:55:12Terörsüz Türkiye konusunda,

00:55:13biraz endişelerim vardı açıkçası,

00:55:15kendi adıma,

00:55:15bu süreç nasıl yürütülebilir ama,

00:55:17Ekim ayından bugüne kadar gelen süreçte,

00:55:19aslında bu süreci ne kadar sağlıklı bir şekilde,

00:55:21kontrollü bir şekilde yapıldığını da görüyoruz.

00:55:24Her ne kadar süreç çok hassas olsa da,

00:55:26işte gerek MIT'in,

00:55:28gerekse Türk Silahlı Kuvvetleri'nin attığı adımlar,

00:55:30aynı zamanda Türkiye'deki AK Parti hükümetiyle beraber,

00:55:33ortaya konulan siyasi irade birleştiğinde,

00:55:35aslında terörist Türkiye'ye okulası da,

00:55:37çok ciddi mesafe kat etmiş durumdayız.

00:55:39Ama bu bir süreç,

00:55:41devam edecek,

00:55:42yani önümüzdeki dönemde,

00:55:43önümüzdeki 6 ay döneminde,

00:55:44biz silahların bırakıldığını,

00:55:46teslim edildiğini,

00:55:46bunun da ayrı şeyleri tek tek göreceğiz.

00:55:48İşte bu noktada,

00:55:49İsrail'in mümkün olduğu,

00:55:51yani kendi,

00:55:53Bekir Hocam güzel bir ifade kullanan,

00:55:55maksimalist taleplerden bahsetti.

00:55:57Bence İsrail,

00:55:58Suriye'ye saldırdı,

00:56:00karşılığında bir şey görmedi.

00:56:01İran'a saldırdı,

00:56:02karşılığında bir şey görmedi.

00:56:03Bence Türkiye konusunda da,

00:56:04bir kendini test edeceğini düşünüyorum.

00:56:06Ve bu sürecin akamete uğraması için,

00:56:08elinden geleni yapacağını da düşünüyorum açıkçası.

00:56:10Bizi zor bir süreç bekliyor.

00:56:12Ve İsrail,

00:56:12açıkçası bizim için önemli bir güvenlik tehditine dönüşmeye başladı.

00:56:16Peki,

00:56:17şimdi tabii bu mesele önemli.

00:56:18Yani akıllarda aslında,

00:56:20bugün konuştuğumuz meselenin,

00:56:22İsrail'in Şam'a yönelik saldırısının hemen ardından,

00:56:26aslında bölgede,

00:56:28Türkiye ile mi karşı karşıya gelmek istiyor,

00:56:30İsrail meselesinde?

00:56:31Hem kendi başına,

00:56:32hem de işte,

00:56:33ne derler,

00:56:34yani SDG,

00:56:36YPG gibi aparatlarıyla mı aslında,

00:56:38Türkiye'nin karşısında durmaya çalışıyor,

00:56:40meselesinde konuşmak lazım.

00:56:41Söylediğimiz gibi önemli bir süreç,

00:56:44ve aslında çok da iyiye giden bir süreç,

00:56:47terörsüz Türkiye sürecinin artık,

00:56:48yani tamamen neredeyse sonuna gelinmeye yaklaştığımız bir süreçte,

00:56:52olumlu gelişmelerinde yaşandığı,

00:56:54ve aslında tarihi görüntülerinde,

00:56:56ekranlara yansıdığı bu süreçte,

00:56:58bu saldırıları,

00:56:59bu noktadan da konuşmak lazım.

00:57:01Siz neler söylüyorsunuz hocam?

00:57:02Terörsüz Türkiye süreci ve PKK'nın kendini feshetmesi,

00:57:07İsrail'e rağmen İsrail'e karşı gerçekleşti.

00:57:10Önce bunun altını çizmek isterim.

00:57:12İsrail'e rağmen İsrail'e karşı gerçekleşti.

00:57:15Çünkü,

00:57:16bir hatırlayalım,

00:57:19PKK kendini feshetme kararı aldığında,

00:57:21Öcalan'a açıklama yaptığında,

00:57:24ilk itiraz eden ülke İsrail'di.

00:57:26Hatta,

00:57:28bu süreci Türkiye'deki sürece itiraz etti.

00:57:31Benzeri bir itirazı Suriye'de gerçekleştirdi.

00:57:34YPG'nin silah bırakmaması gerektiğini,

00:57:37işte gerektiğini ifade etti.

00:57:39Bırakmaması gerektiğini söyledi.

00:57:40Hatta Ahmet Şaray'la,

00:57:42SDG'nin,

00:57:43işte temsilcisinin görüşmesine itiraz etti.

00:57:46Bu bağlamda,

00:57:47İsrail çift yönlü bir strateji izliyor.

00:57:50Bir taraftan,

00:57:51vekil güçlerini kullanıyor bölgede.

00:57:55Burada,

00:57:56işte,

00:57:56dürzilerin üstlenmiş olduğu pozisyon,

00:57:58vekil güçtü.

00:57:59Dürziler üzerinden,

00:58:01kısmen,

00:58:02çift yönlü,

00:58:03çift başlı bir strateji,

00:58:04uluslararası hukuku da kendine doğru evirebiliyor.

00:58:08Oradan,

00:58:09vekil güçler üzerinden bölgeyi istikrarsızlaştırdı.

00:58:13Aslında,

00:58:14YPG baskısı,

00:58:15YPG'nin mesela silah bırakmama isteği,

00:58:17bırakmaması gerektiğini söylemesi,

00:58:20şeyi ifade ediyor orada.

00:58:21Tıpkı,

00:58:22dürzilerin üstlendiği misyonu,

00:58:24Türkiye'ye karşı,

00:58:25aynı zamanda Suriye'ye karşı,

00:58:27SDG'de,

00:58:28YPG'de üstlensin,

00:58:30açıklaması aslında bu tavrı tutumu.

00:58:33Onun için burada,

00:58:34her halükarda terörsüz Türkiye,

00:58:37İsrail'e rağmen,

00:58:37İsrail'e karşı gerçekleşti.

00:58:39Aslında bu çift boyutlu bir,

00:58:42burada bölge ülkeleri ve başta Türkiye ne yapabilir?

00:58:46Hani biraz önce söylendi ya,

00:58:48İsrail yapıyor,

00:58:50yapabiliyor,

00:58:51çünkü yapıyor,

00:58:52saldırıyor,

00:58:53çünkü saldırabiliyor.

00:58:54İsrail'i durdurabilecek ne,

00:58:56uluslararası hukuku var,

00:58:57ne güçlü bir devlet var.

00:58:59Tüm küresel sistem,

00:59:00küresel değerler ayaklar altına alındı.

00:59:02Burada çift başlı bir strateji izlemek zorunda,

00:59:07bölge ülkeleri ve Türkiye'de dahil olmak üzere.

00:59:09Bir taraftan diplomasiyi canlı tutacağız.

00:59:12Canlı tutmak zorundayız.

00:59:13Sayın Hakan Fidan'ın şu anda Amerika Birleşik Devletleri'nde olması,

00:59:17bölge ülkeleriyle temas etmesi,

00:59:19işin diplomatik boyutu.

00:59:22Bu devam ettirilmeli.

00:59:23İşte uluslararası sistem,

00:59:25uluslararası ilişkiler bir şekilde böyle işliyor.

00:59:28Fakat,

00:59:29hatta bir boyutu da biz,

00:59:31özellikle AK Parti kurulduğu andan itibaren,

00:59:332003'den 2010'a kadar hep yumuşak gücünü kullanıyoruz,

00:59:37yumuşak güç kavramını çok kullandık.

00:59:40Türkiye'nin işte yumuşak gücünden bahsettik.

00:59:42Fakat,

00:59:42evet ülkeler için yumuşak gücü önemli ama,

00:59:45asıl gücün biz,

00:59:46işte hard power olduğunu,

00:59:47askeri gücü olduğunu,

00:59:49güvenlik unsurları olduğunu fark ettik.

00:59:50Türkiye bu bağlamda bir taraftan

00:59:52diplomasiyi canlı tutmalı.

00:59:54Bir taraftan belki bu sürecin Türkiye'ye ve bizlere öğretmesi gereken,

00:59:58bu ülkede yaşayan her insana öğretmesi gereken,

01:00:01başta savunma sanayi olmak üzere,

01:00:05güvenlik unsurlarını güçlü hale getirmek zorunda.

01:00:08Mesela,

01:00:10İsrail, İran'a saldırdığı zaman,

01:00:12hani hep haberlerde, manşetlerde,

01:00:15işte İran'ın füzeleri stokladığını istediği zaman,

01:00:18aşama aşama vurabileceğini,

01:00:20Türkiye'nin de bu bağlamda,

01:00:23eğer bir devlet,

01:00:25sadece anı,

01:00:26şimdiyi, şu andayı düşünmez ve planlamaz,

01:00:29bir gelecek projeksiyonun olması gerekiyor.

01:00:32Geleceği dair,

01:00:33özellikle işte,

01:00:34güçlü bir savunma sanayisiyle,

01:00:36işte,

01:00:37ciddi anlamda savunma sanayine yatırım yapmalı,

01:00:41orada bir birikme sağlanması gerekiyor Türkiye'nin.

01:00:44Çünkü,

01:00:45bu,

01:00:45ya,

01:00:46eninde sonunda biz,

01:00:48doğrudan İsrail'le karşılaşmasak bile ki,

01:00:51bir devlet,

01:00:52bu ihtimal üzerinden planlar yapar,

01:00:55karşılaşmasa zaten herhangi bir şey kaybetmez.

01:00:58Bu,

01:00:59karşılaşma üzerine bir plan yapılmalı,

01:01:02tüm hazırlıklar buna uygun yapılmalı,

01:01:04karşılaşmasak zaten güçlü bir Türkiye'yi inşa etmiş oluruz.

01:01:08Burada,

01:01:10terörsüz Türkiye,

01:01:11tüm bu sürecin önemli mihenk taşlarından birisi.

01:01:16Hatırlayın,

01:01:17bunu çok konuşmadık,

01:01:19biz birkaç gün,

01:01:20bugün ay kaç,

01:01:2016 mı?

01:01:2116.

01:01:22İşte 15 Temmuz'u idrak ettik değil mi?

01:01:249. yılı.

01:01:25Mesela,

01:01:26çok ilginçti,

01:01:27YPG ile ilgili,

01:01:29şu anda hapiste olan,

01:01:30işte,

01:01:30Dem yöneticisi,

01:01:31Selahattin Demirtaş'ın meşhur bir lafı vardı.

01:01:33Dedi ki,

01:01:34dönemin başbakanı olan Ahmet Davutoğlu'na,

01:01:38YPG dedi,

01:01:39Fırat'ın batısına geçecek,

01:01:40siz de mal mal bakacaksınız.

01:01:42Aynen ifadeyi kullandı.

01:01:44Hedef neydi?

01:01:45Yani şu anda,

01:01:46İsrail'de benzeri bir stratejiz diyor.

01:01:48YPG,

01:01:49silah bırakmasın,

01:01:51Türkiye'yi komşu olsun,

01:01:52Fırat'ın batısına geçsin.

01:01:54Peki Türkiye ne yaptı?

01:01:55Tüm dengeleri bozdu.

01:01:57Fesih kararını aldırdı.

01:02:00YPG'yi,

01:02:01işte,

01:02:02Fırat'ın doğusuna doğru itti ve,

01:02:03ciddi bir kazanım elde etti.

01:02:05Aslında terörsüz Türkiye'nin gerçekleşmesi demek,

01:02:09burada işte 15 Temmuz'u almak lazım,

01:02:12ki tüm bu terörsüz Türkiye'nin başarılmasında,

01:02:1615 Temmuz bir mihenk taşıdır,

01:02:18bir çıpadır.

01:02:19Burada terörsüz Türkiye'nin başarılması,

01:02:22ki evet,

01:02:23bu işte sabotaj olma ihtimali çok yüksek.

01:02:26Tüm ilişkilerde,

01:02:27çünkü İsrail denilen bir faktör var orada,

01:02:29bir çıban başı var,

01:02:30bir mayınlar ağzı var.

01:02:31Ama devlet de ona göre,

01:02:34çok boyutlu stratejilerin,

01:02:35çok boyutlu planlarını yapmalı ve,

01:02:38bu sürece akamete uğratmamalı.

01:02:40Çünkü İsrail hep,

01:02:42bölgedeki başlangıçta,

01:02:44evet İsrail'in,

01:02:45vekil güçlere ihtiyacın olmadığını gördük biz.

01:02:48İşte,

01:02:49dürzilere ihtiyacı yoktu.

01:02:50Geldi, vurdu.

01:02:51Vurabiliyor çünkü.

01:02:53Evet.

01:02:53Ama bu bağlamda,

01:02:55Türkiye'nin de kendi içindeki,

01:02:56ya iş cepheyi güçlendirip,

01:02:59mücadele çok boyutlu.

01:03:00Yani tek bir boyut değil.

01:03:02Savunma sanayi,

01:03:03özellikle çok önemli.

01:03:05Türkiye'nin,

01:03:06askeri kapasitesini yükseltmesi gerekiyor.

01:03:09Savunma sanayiyle,

01:03:10sanayiyle yaptığı yatırımları,

01:03:12fazla fazla artırması gerekiyor ki,

01:03:14bu terörsüz Türkiye'nin başarılması,

01:03:16düşünün,

01:03:17biz 2 trilyondan bahsediyoruz değil mi?

01:03:19Yani,

01:03:20işte bu 41 yıllık maliyet,

01:03:22sadece 2 trilyon,

01:03:24ama bir de bunu siz 2 ile çarpın.

01:03:26Üretmiş olduğu maliyet.

01:03:27Bu ve benzeri maliyetleri bizim savunma sanayine,

01:03:31askeri yatırımlara harcamamız gerekiyor.

01:03:34Bir taraftan da iç siyaseti,

01:03:35iç cepheyi,

01:03:37o toplumsal bütünlüğü,

01:03:38birlikteliği,

01:03:39o toplumsal kutuplaşmayı aşıp,

01:03:41bir bütün olmamız gerekiyor.

01:03:43Peki.

01:03:44Şimdi,

01:03:44Bekir Hocam,

01:03:45aslında sizinle de bu terörsüz Türkiye sürecini konuşurken,

01:03:48daha önce de çokça değerlendirdik.

01:03:50Yani,

01:03:51bu terörsüz Türkiye sürecinin en başında,

01:03:53işte,

01:03:54iç cepheyi sağlam tutmalıyız meselesinde,

01:03:56eleştiriler de gelmişti.

01:03:58İşte,

01:03:58İsrail bize niye saldırsın ki,

01:04:00biz neden iç cepheyi,

01:04:01yani,

01:04:01güçlendirelim ki meselesi,

01:04:03çokça tartışılmış,

01:04:05konuşulmuştu.

01:04:05Ama,

01:04:05bugünlerde sanki daha iyi anlıyoruz,

01:04:07öyle değil mi?

01:04:09Evet,

01:04:09arzalım,

01:04:10yani,

01:04:10iç cephe gerçekten de çok önemli.

01:04:13İsrail,

01:04:13tabii ki,

01:04:14yani,

01:04:14bizim içinize yönelik de,

01:04:16bazı provokatif operasyonlar yapabilir.

01:04:19Yani,

01:04:19bizim Türkiye'de toplumsal birliğimizi,

01:04:22toplumsal barışımızı zedeleyen çeşitli operasyonlar yapabilir.

01:04:26Ama,

01:04:27özellikle,

01:04:27işte,

01:04:28zaten 15 Temmuz'un da,

01:04:29zaten,

01:04:29yani,

01:04:30ömür dönümlü idrak gittiğimiz bu günlerde,

01:04:32şunu en azından ben rahatça söyleyebilirim ki,

01:04:3510 sene öncesine kadar,

01:04:36en azından,

01:04:37bu noktada daha iyi bir konumdayız.

01:04:39Yani,

01:04:39geldiğimiz noktada,

01:04:40iç cephenin sağlamlaştırılması aşamasında,

01:04:43devletin kötü gibi terör örgütlerinden arındırılması,

01:04:46sonrası döneme geldiğimiz zaman,

01:04:48yani,

01:04:49içeride gerçekten de dış aktörlerin,

01:04:52bize karşı kullanabilecekleri,

01:04:55aslında,

01:04:55Arap sayısı azaldı.

01:04:57İşte,

01:04:57bu noktada,

01:04:58İsrail,

01:04:59yani,

01:04:59yine sizin yaptığınız programlarda sıklıkla ifade ediyoruz,

01:05:01Avruca Hanım,

01:05:02özellikle,

01:05:03terörsüz Türkiye'yi,

01:05:04nereden sabote edebilir?

01:05:06Yani,

01:05:07içeriden sabote etme ihtimali her zaman var,

01:05:09ama,

01:05:09dediğim gibi,

01:05:10daha az görüyorum ben bunu,

01:05:12daha çok dışarıdan,

01:05:13yani,

01:05:13terörsüz Türkiye'nin,

01:05:14bir başka ayağı olan,

01:05:16terörsüz bölge,

01:05:17üzerinden sabote edebilir.

01:05:18Yani,

01:05:19terörsüz Türkiye,

01:05:20bugün,

01:05:20terörsüz bölge olunca,

01:05:21biz anlamlı olur,

01:05:22diyoruz.

01:05:23Peki,

01:05:23terörsüz bölge için,

01:05:24biz ne diyorduk?

01:05:25Irak ve Suriye'deki,

01:05:26terör örgütü,

01:05:27PKK'nın,

01:05:27oradaki YPG'nin,

01:05:29kendisinin,

01:05:29lağbetmesi,

01:05:30diyorduk.

01:05:30Şimdi,

01:05:30İsrail,

01:05:31aslında,

01:05:32Suriye'ye yönelik,

01:05:33bu saldırıları ile beraber,

01:05:34Arzu Hanım,

01:05:35taşımaya çalıştığı,

01:05:36aslında,

01:05:36operasyon yapmak istediği alan,

01:05:39bu,

01:05:39SDG üzerinden bir senaryo yaratılabilir mi,

01:05:42yaratılamaz mı?

01:05:43meselesi.

01:05:44Şimdi,

01:05:44mevcut durumda,

01:05:45siz,

01:05:45Suriye'deki bu,

01:05:46işte,

01:05:47başkanlık sarayını vurursanız,

01:05:48genel kurmayı vurursanız,

01:05:49yani,

01:05:49Suriye'de bir devlet otoritesi tesisinin,

01:05:53önüne geçecek bir hamle yaparsanız,

01:05:55siz,

01:05:55o noktada zaten Suriye,

01:05:57yarın öbür gün,

01:05:58SDG,

01:05:58yarın öbür gün,

01:05:59Laskiye'de,

01:05:59Nusayeliler,

01:06:00işte,

01:06:00başka bir tarafta,

01:06:01başka birileri,

01:06:02tekrardan ne yapar?

01:06:03Şam yönetiminin,

01:06:04silahlı ve,

01:06:06hani,

01:06:07hem silahlı gücünü,

01:06:09sorgulamaya başlarlar,

01:06:10hem de Şam yönetiminin,

01:06:11meşruiyetini,

01:06:12sorgulamaya başlarlar.

01:06:13Ve bu noktada,

01:06:14Şam yönetimi,

01:06:15zayıflarsa,

01:06:16yani,

01:06:16İsrail,

01:06:17Şam yönetimini zayıflatırsa,

01:06:19ki,

01:06:19az önce de ifade ettiğim gibi,

01:06:20programın ilk kısmında,

01:06:21İsrail'in ana amacı o,

01:06:23bu noktada,

01:06:24SDG mesela,

01:06:24Şam yönetimini neden masaya otursun ki?

01:06:27Veya oradaki Nusayeliler,

01:06:28veya başka etnik,

01:06:30veya dini gruplar,

01:06:31Şam yönetimini neden masaya otursun ki?

01:06:33Yani,

01:06:34bu sefer,

01:06:34onlarda bu sorgulamalar başlayacak.

01:06:36Ve bunda da,

01:06:37en büyük fırsatçılığı yapacak olan,

01:06:38şüphesiz ki,

01:06:39SDG,

01:06:40yani,

01:06:40SDG makyajlı,

01:06:41YPG terör örgütü.

01:06:43Şimdi,

01:06:43diyoruz,

01:06:44yani,

01:06:44SDG'nin şu anda mevcut durumda,

01:06:46Şam yönetim ile,

01:06:47Mart ayından kalma,

01:06:48bir mutabakatı var.

01:06:49Sekiz maddelik bir mutabakat.

01:06:50Ama geldiğimiz noktada,

01:06:52o mutabakat için ne diyoruz?

01:06:53Maddeler,

01:06:54son derece önemli,

01:06:55son derece kıymetli olmasına rağmen,

01:06:57onların,

01:06:57çoğunun uygulanması noktasında,

01:06:59SDG'nin,

01:07:00bir erteleme çabası,

01:07:01bir oyalama çabası,

01:07:02bir ayak filetme,

01:07:04sulandırma çabaları,

01:07:05mevcut durumda.

01:07:06Şimdi,

01:07:07her zaman ifade ediyorum,

01:07:09YPG'nin,

01:07:09SDG'nin,

01:07:10oradaki amacı da,

01:07:11gerek İsrail'den,

01:07:13gerekse başka bir dış aktörden gelebilecek,

01:07:16bir jeopolitik fırsat yakalamak.

01:07:17Fırsatını bulduğu ilk dakikada itibaren,

01:07:20Şam yönetimiye ne masaya oturur bunlar,

01:07:22ne de o anlaşmanın maddelerini yerine getirirler.

01:07:25İşte geldiğimiz noktada,

01:07:26şu anda,

01:07:27bu yüzden,

01:07:28bu İsrail'in yapmış olduğu saldırılar,

01:07:31öyle sıradan saldırılar değil,

01:07:33öyle sadece ve sadece,

01:07:34sözüm ona,

01:07:35Dürüzilerin haklarını savunmak için,

01:07:37girişimi sağlarlar değil,

01:07:39uzun vadeli,

01:07:40uzun aşamalı,

01:07:41bir planın,

01:07:42stratejinin parçası.

01:07:44O stratejide,

01:07:45Suriye'yi bölünmüş tutmak,

01:07:46Suriye'yi parçalı tutmak.

01:07:48Ve böylesi bir renklemde,

01:07:49dediğimiz gibi,

01:07:50yani terörsüz Türkiye'nin,

01:07:52terörsüz bölge ayağı,

01:07:55bir noktada yıkıma uğrarsa,

01:07:57terörsüz Türkiye ayağı da,

01:07:59aslında bir noktada riske girmiş olacak.

01:08:02Çünkü dediğimiz gibi,

01:08:02bizim asıl amacımız,

01:08:03terör örgütünün şu anda,

01:08:04hem Irak'ta,

01:08:06hem Suriye'de,

01:08:07hem de İran'da,

01:08:08kayıtsız, şartsız,

01:08:10bir şekilde,

01:08:11silahsızlandırmak.

01:08:13Ki,

01:08:13geldiğimiz noktada,

01:08:16şu anda PKK'nın,

01:08:17ilk etapta,

01:08:18en azından Irak'taki,

01:08:19Kandil'deki yapısı,

01:08:21mevcut durumda silahlarını bırakıyor.

01:08:23Ama yine de bu süreçte,

01:08:24ne diyorduk ben,

01:08:24büyük risk,

01:08:25acaba oradaki terör örgütü,

01:08:27militanları,

01:08:28Pejak'a gider mi,

01:08:29İran'a gider mi,

01:08:29veya Suriye'ye geçer mi,

01:08:31veya o silahların bazıları,

01:08:33teslim edilmek yerine,

01:08:34İran'a, Suriye'ye geçer mi?

01:08:36İşte bakın,

01:08:36bunları konuşuyorduk.

01:08:37Veya aynı şekilde,

01:08:39İmralı'dan gelen açıklama neydi?

01:08:40Bütün PKK sisteminin,

01:08:42silah bırakmasıydı.

01:08:42O zaman yine,

01:08:43DEM Parti içerisinde,

01:08:44ne diyorlardı?

01:08:45Bu sadece,

01:08:46Irak'taki PKK'yı kapsar,

01:08:47Suriye'yi,

01:08:48İran'ı kapsamaz diyorlardı.

01:08:49Şimdi bakın,

01:08:50bunların hepsi,

01:08:52aslına bakarsanız,

01:08:53yani,

01:08:54sahada,

01:08:55bir fikre bakarsın,

01:08:56veya sahada,

01:08:57bir boşluğa bakar.

01:08:58O yüzden ifade ediyorduk,

01:08:59yani,

01:08:59SDG'nin bu,

01:09:00Şam yönetimine yaptığı anlaşmanın,

01:09:03bir an önce yerine getirilmesi,

01:09:04her zaman şarttır diyorduk.

01:09:06Geldiğimiz noktada zaten,

01:09:07yani İsrail,

01:09:08ilk etapta Türkiye'yi,

01:09:10içeriden karıştıramasa bile,

01:09:11az önce bahsettiğim,

01:09:12işte bu senaryo üzerinden,

01:09:14Suriye üzerinden,

01:09:15terörsüz Türkiye'nin,

01:09:16terörsüz bölge ayağına,

01:09:17kurşun sıkarak,

01:09:19bu süreci,

01:09:20akamete uğratabilir diyorduk.

01:09:21Nitekim,

01:09:22ben hep ifade ediyordum,

01:09:23yine sizin yayınlarınızda da konuşuyorduk,

01:09:24Arda'nın,

01:09:25bütün dış aktörleri sayarsak,

01:09:26bakın,

01:09:27İran'ı,

01:09:27Rusya'yı,

01:09:28Amerika'yı,

01:09:29Almanya'yı,

01:09:29Avrupa Birliği'ni vs. sayarsak,

01:09:31bunlar arasında,

01:09:33hepsinin şu anda,

01:09:35bunların hepsinin,

01:09:36kendi derdine düştüğünü görüyoruz.

01:09:37Hepsinin kendi yaralarını,

01:09:39sarmaya çalıştığını görüyoruz.

01:09:41Hepsinin işte,

01:09:42farklı dertleri,

01:09:43farklı güvenlik gündemleri var.

01:09:44Ama bunlar arasında,

01:09:45mevcut durumda,

01:09:47Suriye üzerinden,

01:09:48bize operasyon yapabilecek.

01:09:49Yani,

01:09:49Türkiye Cumhuriyeti'nin,

01:09:51projelerine,

01:09:51Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin,

01:09:53Türkiye projesine,

01:09:54operasyon yapabilecek,

01:09:55sabotaj yapabilecek,

01:09:56tek aktör kim diyorduk,

01:09:57İsrail diyorduk.

01:09:58İşte İsrail,

01:09:59İran'ı vurduktan sonra,

01:10:01Körfez dünyasının sessizliğini,

01:10:03Avraham anlaşmaları elde ettikten sonra,

01:10:05ve Gazze'de de,

01:10:06bir 60 günlük ateşkes eğer elde ederse,

01:10:09Suriye'ye yakın dönemde,

01:10:10daha fazla yönelecektir diye düşünüyorum ben Arzu Hanım.

01:10:13Her zaman ifade ediyorum.

01:10:14Hem terörsüz Türkiye,

01:10:16hem terörsüz bölge,

01:10:17bizim için son derece önemli.

01:10:18Ve bütün bu süreçlerin,

01:10:20riskleri açık olmasından,

01:10:21kaynaklı olarak da ben,

01:10:24ivedilikle gerçekten de,

01:10:25hızlıca,

01:10:26nihayete erdirilmesinin,

01:10:27Türkiye için,

01:10:28hayırlı olacağını düşünüyorum.

01:10:29Yani bugün silah bırakmayı konuşuyoruz.

01:10:31Yani bir en önce,

01:10:323 ay,

01:10:335 ay,

01:10:33her ne kadar şey varsa,

01:10:34kesinlikle en kısa süre içerisinde,

01:10:36bu süreç tamamlanmalı diye düşünüyorum ben Arzu Hanım.

01:10:39Peki efendim,

01:10:40çok teşekkür ediyorum,

01:10:41her birinize değerli katkılarınız için.

01:10:43Efendim,

01:10:43bu başlıklarla birlikte noktalıyoruz gündem programını.

01:10:46Birazdan,

01:10:47Dijital Mahalle programı sizlerle birlikte olacak.

01:10:49Bizler,

01:10:50iyi akşamlar diliyoruz.

01:10:51İzlediğiniz için teşekkürler.

01:11:02İzlediğiniz için teşekkürler.

Gündem – Arzu Yıldırım Şenlik | 16 Temmuz 2025

Kategori

Döküm

Önerilen