Ano nga ba ang naging epekto ng pandemya at bagyo sa mga residenteng nakatira sa Taal Lake? | I-Witness - video Dailymotion

GMA Public Affairs

Matapos ang sunod-sunod na dagok ng pandemya at malalakas na bagyo, kumusta na ang mga residenteng umaasa sa lawa ng Taal para sa kanilang kabuhayan?

Transcript

00:00But the volcano of the volcano is sad for a few years.

00:06The fishing boat that we talked about,

00:10is that a blessing in disguise

00:12is this one in January of 2020.

00:16I don't know what to do.

00:18There's a lot of pain.

00:22What is the pain?

00:25It's a virus.

00:26It's a virus.

00:28COVID-19.

00:32I had nervous ko ang sakit na iyon.

00:35Sa madaling salita,

00:38itinaboy raw ngagpotok ng vulkan ang mga turista

00:42kung kaya't naiwasan ang mas malalang hawaan ng COVID.

00:46Dito ako kami tudihin mo.

00:49Dahil ang lock-down,

00:50hindi kami makapasok sa aming lugar.

00:53Dahil ang pandemic,

00:54harang na mga sundalo at makakuha.

00:56Kaya kami, para sa amin, mas safe dito.

00:59Dito rin ako nag-quarantine noong panahon ng pandemya, kasama ang aking pamilya.

01:06Dito kami sa Taal Lake, Tumungo, mula nang lumabas ako sa ospital,

01:10bilang isa sa mga naunang COVID survivor sa bansa.

01:18Parang silap kami ng aming tal na ito.

01:21Naniniwala rin daw ang kanilang mga ninuno sa hiwaga ng bulkan at ng lawa.

01:47Kaya naman, kahit na nalasa ang bagyong Christine,

01:50nitong nagdaang Oktubre 2024.

01:54Nananatili sila rito dahil sa biyayang patuloy na ibinibigay ng lawa.

02:06Tilapya ang inaalagaan sa fish pen ni J.R.

02:10Hindi raw nila naisipang manghuli ng tawilis,

02:13dahil para raw ito sa matsatsaga at masisipag na manging isda.

02:17Hindi ko namin kaya ng karang katawan o eh.

02:21Matarabaho.

02:21Sa gabi ko hinuhuli, tinatangaran sa gabi.

02:25Hindi tulad ng ibang isda na inaalagaan sa fish pen,

02:29ang tawilis ay malayang nabubuhay sa buong Taal Lake.

02:33Ano naging epekto ng pagsabog ng bulkan noong taong 2020?

02:40May epekto ba sa pangingisda, sa mga isda dito sa lagat?

02:46Ang kwanadyo, yung lahong napatigil.

02:49Oo, pero hindi naman kumuntik dahil sa...

02:51Hindi naman kumuntik, o.

02:54Hindi naman o...

02:56Hindi naman nagkamataya ng isda dahil diyan.

02:58Hindi naman nagkamatay yung isda eh.

03:14Binabalot pala, no?

03:1540 kilos ni, hindi tayo binigyan kahit isang...

03:19Kahit isang kilo?

03:20Kahit isang peraso.

03:21Kahit isang peraso.

03:23Samantala...

03:23Kahit nila lang dito tayo.

03:24Samantala, ang humango dito ay 40 kilos ang huli, kagabi lang.

03:29Baka inubos na niya.

03:33Lalaot na lamang daw muli si Rolly bago kumagat ang dilim.

03:36Hindi mo akalain na nasa gitna kami ng Taal Lake.

03:47Lingid kasi sa kalaman ng marami, bukod sa Volcano Island o Pulo, may archipelago ng ibang isla dito sa Taal Lake.

03:56Isa doon, ang Napayong Island.

03:58Sa gitna ng lawa, isa ang Napayong Island sa tinamaan ng Bagyong Kristine.

04:11Sa bayan ng Agonsilyo, sa babalan ng Tagaytay,

04:19makikita rin ang pinsalang dulot ng bagyo.

04:21Maraming pamilya, bahay at kabuhayan ang naapektuhan ng maganap ang flash flood.

04:32Pumutok pa ng mga prefuse ang ating hong vulkan at nagsaturate na yung lupa, bumigat.

04:40Kaya daw po yung mas mabigat yung bagsak ng tubig kasi may kasama siyang lahar nga po.

04:47May puti, madulas, kaya mas naging dangerous sa atin hong mga kababayan.

04:56Yun hong bumagsak ngayon.

05:00May ilang haka-haka na ang ilan sa mga biktima ay naanod ng flash flood papuntang lawa.

05:10May tatlo pa po kaming missing na talagang terminated na po yung paghanap sa kanila.

05:16Ina-explain po sa amin ng mga nasa search and retrieval section na kapag pa siya ay lumubog,

05:26after mga 3 or 4 days, dapat tulutang siya.

05:30Kung lumutang siya mga 1 hour or so, pag walang nakakita, lulubog na ulit siya at hindi na siya makikita.

05:39May ganun.

05:40Magpa-float tapos lulubog ulit?

05:42Opo, kasi iba nga po yung density ng lake water compared sa dagat.

05:58Isa sa mga biktima ang asawa ni Nanay Petronila na si Lolo Florencio.

06:04Hanggang sa kasulukuyan, hindi pa nakikita ang labi nito.

06:10Mga ilang araw hinanap.

06:11Doon po rin araw na yun.

06:14Hanggang nakailanahong araw na hindi nakikita siya,

06:19ay hinalap pa rin mo ng hinanap na yung mga anak nakabantay sila sa laot.

06:23Ay wala pong nalutang.

06:24Kasi yung galing sa bundok na punta sa laot.

06:28Opo, dahil baha ho eh. Malaking baha, puti, kataka mga kahoy.

06:33Dire-diretsyo hanggang laot?

06:35Opo.

06:38Ang apungsidente, ang saksi sa malagim na insidente.

06:44Sa kasagsagan ng bagyo, binalikan na maglolo ang mga alagang hayo para iligtas.

06:51Kami po ng dalawang magkasama po noon sa bundok.

06:53Tapos po, nung nakapagtapos po kami ng pagkumpay po sa mga hayo po,

06:59kami po'y pauwin na po sana noon.

07:02Kaso lang po, may gumuho po sa aming dinadaanan,

07:07kaya kami po'y hindi po makauwin.

07:09Ang tatay po'y inakaso po kanyang baka,

07:12inilipat po sa ibang kulungan,

07:15baka po siya, baka po madali po ng anong mga gumuguho.

07:19So, tinamaan ka, tapos nakita ka ng lolo mo,

07:24tinawag ka, akala niya kasi,

07:26kasi baka, naka-ano ka,

07:28nakadapa ka na noon.

07:30Lalapit ako po sana siya,

07:32kaso may bumagsak po sa aking...

07:33May bumagsak ulit?

07:34Sa aking olo po, kaya ako pwede siya palalim.

07:36Kasi tulad nyo yung tubig noon?

07:37Opo.

07:38Pagkatapos po noon na yan,

07:39pagkaakaw ko po, hindi ko na po siya nakita.

07:41Ako po, sigaw pong sigaw po noon ng tatay,

07:44kaso hindi ko po siya nakikita noon.

07:47Ano, bigla po dumating po ang mga tiyo,

07:50aking mga tiyo, ano, ako po'y niligtas.

07:52So, tumulong ka rin sa paghanap?

07:54Opo.

07:55Ano sa tingin mo nangyari sa kanya?

07:59Ano po, parang...

08:01Parang mga parang walalaan po.

08:04Sa tingin mo na tuloy-tuloy lang siya hanggang laot?

08:07Opo.

08:07Sa ngayon, nananalig pa rin si Nanay Petronila

08:14na makikita nila ang labi ni Tatay Florencio.

08:18Palagang hindi ko kaya pang matyanggap na siya wala.

08:21Nilalabanan ako ang kuwan para...

08:23Pag...

08:24Sabi nga na yung mga...

08:25Pagka kayo'y nag-isip, nag-isip,

08:28makakayo'y masiraan lang ba eh?

08:30Opo, hindi...

08:32Kung sa akin hong dasalip,

08:34kung siya'y buhay,

08:36siya'y may mga isip niya siya umuwi dito sa amin,

08:41kung siya naman ay patay,

08:42magpaguni ko niya malalang siya

08:44para maalaman na namin kung...

08:47siya nakatayo.

08:50Maraming salamat sa pagtutok sa eyewitness, mga kapuso.

08:54Ano masasabi niyo sa dokumentaryong ito?

08:56I-comment na yan at mag-subscribe

08:58sa GMA Public Affairs YouTube channel.

Ano nga ba ang naging epekto ng pandemya at bagyo sa mga residenteng nakatira sa Taal Lake? | I-Witness

Category

Transcript

Recommended