- 25.06.2025
Okudukları ve gördükleri ile yetinmeyip, gündemin perde arkasını öğrenmek isteyenler Arka Plan'da buluşuyor. Ülke TV ekranlarının güçlü ismi Mustafa Yıldız Arka Plan ile gündemin nabzını tutuyor.
Gazeteci Mustafa Yıldız’ın sunduğu "Arka Plan" programının canlı yayın konuğu, Akademisyen Prof. Dr. Yasin Aktay ve ANKASAM Dış Politika Danışmanı Dr. Kadir Ertaç Çelik oldu.
Gazeteci Mustafa Yıldız’ın sunduğu "Arka Plan" programının canlı yayın konuğu, Akademisyen Prof. Dr. Yasin Aktay ve ANKASAM Dış Politika Danışmanı Dr. Kadir Ertaç Çelik oldu.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İzlediğiniz için teşekkürler.
00:30İzlediğiniz için teşekkürler.
01:00İzlediğiniz için teşekkürler.
01:02İzlediğiniz için teşekkürler.
01:04İzlediğiniz için teşekkürler.
01:06İzlediğiniz için teşekkürler.
01:38İzlediğiniz için teşekkürler.
01:40İzlediğiniz için teşekkürler.
01:42İzlediğiniz için teşekkürler.
01:44İran'a yönelik saldırıları bölgemizin barış ve huzuruna yönelik büyük bir tehditin fitilini ateşlemiştir.
01:54İsrail'in Filistin ile başlayan Lübnan'a, Suriye'ye, Yemen'e nihayetinde de İran'a uzanan pervasız adımları asla kabul edilemez.
02:07Küresel aktörlerin bu çılgılığa son vermek için etkin tedbirleri alması şart.
02:15Yoksa bunun bedelini sadece bölgemiz değil, bütün dünya öder.
02:20Biz herkesi Akd-ı Selim'e çağırmaya, diplomasinin imkanlarının her türlü meseleye çözüm bulmak için yeterli olduğunu söylemeye devam edeceğiz.
02:33Ateşkesin İran'la sınırlı kalmamasını istedi Erdoğan.
02:37Gazze için de benzer bir kararı önerdi.
02:39İsrail'in Gazze'deki açlığı silah olarak kullanan hukuksuz zulmünün de sonlandırılmasını istiyoruz.
02:49Bir an önce Gazze'de kalıcı ateşkes sağlanmalı.
02:54İsrail saldırganlığı bölgemizin tamamında tümüyle durmalıdır.
03:01Şimdi hem bu konuyu konuşacağız hem de bugün saatler 23.30'u gösterdiğinde Türkiye saatiyle
03:13Cumhurbaşkanı Erdoğan'la Donald Trump arasında bir görüşme bekleniyor.
03:17Onu da masaya yatıracağız.
03:18İki konuğumuz olacak.
03:20Ankasam Dış Politika Danışmanı Dr. Kadir Ertaç Çelik.
03:24Hoş geldiniz yayınımıza.
03:26Merhabalar, teşekkür ediyorum.
03:27Sağolunuz ve akademisyen Prof. Dr. Yasin Aktay hocam siz de hoş geldiniz yayınımıza.
03:33Hoş bulduk, iyi yayınlar diliyorum.
03:35Sağolunuz.
03:36Kadir Bey, şimdi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın NATO zirvesine katılmadan önce yaptığı bu açıklamayı
03:41değerlendirerek başlayalım isterseniz.
03:43Ateşkesin tüm bölgeyi kapsamasını istiyor Türkiye.
03:46Şimdi bu noktada bu mümkün mü, olabilir ne derecede ne dersiniz?
03:51Şimdi Sayın Cumhurbaşkanı'nın açıklamaları bölge aktörleri tarafından tabii ki hem titizlikle,
04:00hassasiyetle takip edilen hem de dikkate alınan açıklamalar olması asabıyla önem arz ediyor.
04:06Yani Türkiye gerek kapasitesi, gerek jeopolitik pozisyonundan ötürü ortada artık oyun kurucu bir aktör olarak da yer alan ciddi bir bölgesel güç niteliğinde.
04:19Dolayısıyla Türkiye'nin bu Orta Doğu'daki pozisyonu hem de bugünkü tartıştığımız bu Orta Doğu'daki çatışma sürecinin
04:28diğer dolaylı olarak etkilediği Atlantik İttifakı, Avrupa'nın güvenliği noktasında Türkiye'ye olan ihtiyaçlar,
04:38Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye perspektifi, bunlar da alt alta koyduğumuzda
04:42Türkiye'nin uluslararası politikadaki ağırlığı da Türkiye'nin tezlerinin dikkate alınmaya değer tezler olduğunu ortaya koyuyor
04:51ve aktörler bu konuda hassasiyet gösteriyor ki bugün bile yine Avrupa güvenliği noktasında Türkiye'ye atıplar olduğunu gördük.
04:59Dolayısıyla Sayın Cumhurbaşkanı'nın tüm bölgede ateşkesten kastı Orta Doğu jeopolitiğindeki
05:06emperyalist dizayn ve projeksiyonlara son verilmesi, bu güncel bağlamda da İsrail'in
05:13boykırım işlemekle dahil olmak üzere amaca giren yolda her türlü aracı mübah kıldığı bu revizyonist,
05:23genişlemeci, yayılmacı, saldırgan realist politikalarının durdurulması ve engellenmesi noktasında bir çağrı esasında teşkil ediyor
05:32ve Orta Doğu barışını hedefleyen bir projeksiyonla Sayın Cumhurbaşkanı açıklamalar yapıyor gibi okuyorum ben.
05:41Özellikle Sayın Cumhurbaşkanı'nın Saç Piko düzenine yapmış olduğu vurgu da önem arz ediyor.
05:48Bu açıklamalarıyla örtüşen bir durum.
05:50Biliyorsunuz Saç Piko, Osmanlı İmparatorluğu'nun tasfiyesi sürecinde bölge Orta Doğu jeopolitiğinin
05:59alaşımına dair bir ultraemperyalist anlaşmaydı.
06:02Bu ultraemperyalist anlaşma İngiltere, Fransa ve Rusya, Rus dışları yani bakanlarının bir araya gelerek imza ettiği,
06:10daha sonra Rusya'da devrim süreciyle birlikte Rusya'nın dışında kaldığı ve ilgili ülkelerin dışları,
06:18bakanlarının ismiyle olan ultraemperyalist paylaşma anlaşması.
06:23Bu Orta Doğu jeopolitiğinde 100 yılı aşkın süredir devam eden istikrarsız, kaotik projeksiyonun da açıkçası temel unsurlardan birisi.
06:36Yani bu projeksiyonlar bölgeye barışı getirmekten sonra bölgenin istikrarsızlığına,
06:43kaosuna ve emperyalist sömürüsüne altyapı oluşturan sistemler.
06:4856 Süveyş kriziyle birlikte Saç Piko ile inşa edilen İngiliz Orta Doğusu olarak ifade edebileceğimiz jeopolitik,
06:55Süveyş kriziyle birlikte yeni bir evreye geçti ve ABD Batı'nın bir jandarma bölgeye gidip bir Amerikan Orta Doğusu inşa etmek istedik.
07:06Peki hocam, şimdi bu noktada Amerikan Orta Doğusu diyorsunuz ya, ilginç bir nokta.
07:12Yasin hocam, siz buna nasıl bakıyorsunuz?
07:16Yani bir bölgesel bir ateşkes, İsrail buna zorlanabilir mi?
07:20NATO bu konuda elini taşın altına koyabilir mi hocam?
07:24NATO'nun bunu istemesi halinde olabilir ama bunu önce Amerikan'ın istemesi gerekiyor.
07:32Çünkü şu ana kadar İsrail'in saldırganlığının arkasındaki yegane güç, en önemli güç Amerika.
07:40Amerika eğer isteseydi şimdiye kadar İsrail zaten bu kadar saldırganlığı, bu kadar ileri boyutlara götürmezdi.
07:46Amerika, İran'a saldırı konusunda gerçi sürüklendi bana göre.
07:50İran'a saldırma konusunda çok istekli değildi ABD'leri.
07:59Hatta bir emrivakiyle böyle bir savaşa sürüklenmiş olduğunu ben söyleyebilirim.
08:04Çünkü ABD'nin Orta Doğu üzerinde, yani İkinci Dünya Savaşı'ndan itibaren neredeyse tartışmasız tek hakimi gibi.
08:12Orada kurmuş olduğu bir düzen var ve bu düzenin en önemli, özellikle 79'dan itibaren kurduğu bu düzenin en önemli dört tane ayağı vardır.
08:25Bir ayağı körfez ülkeleridir.
08:28O körfez ülkeleri üzerinde onların petrolleri ve paraları üzerine kurduğu bir kontrol ve bir hekel var onları sömürme konusunda.
08:39Bir tarafı İsrail'dir, bir tarafı da Türkiye'dir.
08:46Türkiye'yi bir NATO ülkesi olarak burada daha önce Sovyetler'e karşı bir bariyer olarak tutmak,
08:54onu bir güvenlik şemsiyesi olarak burada tutma konusunda belli bir hesabı vardı.
09:01Daha sonra Sovyetler'in dağılmasından sonra başka misyonlarla, kendine göre yüklediği misyonlarla Türkiye'yi tutmak istedi.
09:11Ama bir ayağı da ve çok önemli bir ayağı da İran.
09:15Ne kadar İran'a karşı gibi görünse de, düşman gibi görünse de, İran'ın düşmanlığı Amerika için,
09:20Amerika'nın bölge için, bu bölge için, Orta Doğu için kurduğu sistem açısından işlevseldir.
09:26Yani burada kurduğu sistemse herkesin kendisiyle barışık olduğu bir sistem olamaz.
09:29Yani orada çatışma olacaksa bile, çatışma kendi işine yarayacak bir çatışma olması gerekiyor.
09:35Diğer ülkeleri kontrol etmesine imkan verecek bir çatışma olması gerekiyor.
09:39Ve İran'ın radikalliği, İran'ın düşmanlığı, düşmanca söylemleri,
09:44Amerika'nın kurduğu sistem açısından oldukça işlevseldi.
09:48Halen de işlevsel ve bu işlevselliği yok etmek, bu işlevselliği gidermek istemedi hiçbir zaman Amerika.
09:54İsrail ise, Amerika'nın kendine göre kurduğu bu oyunu bir şekilde oyunbozanlık yaparak,
10:02bozmaya çalıştı, oyunbozanlık yaparak onu tahrip etmeye çalıştı.
10:07Oyun sahasını yok etmeye çalışıyor sürekli olarak.
10:11İsrail'in çünkü kendine ayrı bir hesabı var.
10:15İran'ın da kendine ayrı bir hesabı var.
10:16Yani ben bu arada Amerika Birleşik Devletleri böyle hesaplar yapıyor, bir düzen kuruyor derken,
10:22Amerika'nın bu bölgede tek düzen kurucu unsur olduğunu söylemiş olmuyorum.
10:25Yanlış anlamayın.
10:26Herkes kendine göre bir düzen, kendine göre bir ilişki ağı oluşturmuş oluyor.
10:30Ve herkes kendi açısından ilişkileri yönetiyor.
10:32Türkiye'de, Amerika Birleşik Devletleri Türkiye böyle bakıyor diye,
10:36Türkiye Amerika'nın şey değil, Amerika'nın uydusu da değil,
10:39Amerika'nın güdümünde ve yönetiminde bir ülke değil.
10:41Türkiye'de kendine göre Amerika'ya başka türlü bir denge unsuru olarak bakıyor.
10:47Türkiye'de özellikle ve bu sürekli değişen bir şey de olabiliyor.
10:51Yani dengelerin değişmesi.
10:52Özellikle son 20 yıldır Türkiye'nin çok boyutlu politikaları,
10:58çok taraflı ve çok çoğulcu diplomatik politikaları,
11:02Türkiye sadece batıya yönelik bir ülke olmaktan çıkmıştır.
11:04Sadece yönünü NATO'ya, bir NATO ülkesinden ibaret bir ülke değil Türkiye.
11:10Belki eskiden biraz öyleydi.
11:12Yani bir ara Türkiye bir NATO üyesi ülke olmaktan ibaret bir ülke konumundaydı.
11:17Şimdi NATO ülkesi olmaktan ibaret bir ülke değil.
11:20NATO ülkesi boyutu da var.
11:22Ama aynı zamanda ilişkilerini işte Arap dünyasında,
11:26İslam dünyasında, Türk dünyasında,
11:29Orta Asya ülkeleriyle özellikle 90'lı yıllardan itibaren geliştirdiği ilişkiler,
11:34son 20 yıl içerisinde bambaşka bir boyut kazandı.
11:37Ve bu boyut Türkiye'yi çok taraflı ve çok boyutlu bir dış politika dengeleri kurmaya yöneltti.
11:46Bu boyutlar içerisinde Amerika'da dengelerden bir dengedir netice itibariyle.
11:50Türkiye kendi dış politikasını bu anlamda kurduğu zaman,
11:54Amerika'yı tabii ki göz ardı edemezsin.
11:55Amerika güçlü bir ülke.
11:56Amerika ile birçok, işte NATO'da beraberiz,
11:59şurada bir sürü ittifaklarımız var, iyi ilişkilerimiz var.
12:03Dün Biden'la ilişkilerimiz kötüydü.
12:06Bugün Trump kişisel olarak Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'la ayrı bir kişisel ilişki geliştirmiş durumda.
12:13Yani o lider diplomasi denen bir diplomasiyle başka bir şey geliştirmiş olabilir.
12:18Ve bu yeni dengeler getiriyor.
12:20Aynı şekilde aslında Amerika'nın o bahsettiğim dörtlü ilişkiler ağı da öyle hiç değişmez ilişkiler değil.
12:28Yani bu neticede bugün değişiyor.
12:29İsrail bir maceraya soktu Amerika'yı ve bu maceranın içerisinde çok büyük bir yara alarak çıkmış oldu.
12:37Ve çıktıysa artık ne kadar çıktıysa ve bu ilişki körfez ülkeleriyle İran arasındaki ilişkiyi önümüzdeki dönemde yeni bir boyuta taşımış olacak.
12:46Ve bütün bunların aslında nereden tetiklendiğine baktığımız zaman hep 7 Ekim'e gitmek durumunda kalıyoruz.
12:517 Ekim çok önemli bir şey sağlamış oldu.
12:557 Ekim'in dünyanın bütün dengelerini alt üst edeceğini söylediğimiz zaman bu biraz mübala gibi görülüyordu.
13:02Bir abartı gibi görülüyordu.
13:03Ama bugün fiilen bunun ne kadar gerçek bir şey olduğunu hepimiz görüyoruz.
13:087 Ekim dünyanın bütün dengelerini değiştirmiş oldu aslında.
13:11Ve en azından İsrail'le İran'ı ve Amerika'yla İran'ı hatta gerçek bir savaşın eşiğine getirdi.
13:20Gerçek bir savaşın içine sokmuş oldu.
13:22İran'ın şimdiye kadar hep söyleyip söyleyip yapmadığı bir sürü şey vardı.
13:27Yapmak zorunda bırakıldı.
13:28Yani 7 Ekim bunları yapmak zorunda bıraktı.
13:31Gerçek bir savaş.
13:32Hep Siyonizm'e karşı savaşıyorum deyip duruyordu.
13:35Bütün dünyada bu misyonuna uygun bir şekilde bir radikal bir söylemi vardı.
13:43Bu 7 Ekim İran'ı da bir şekilde İsrail'le gerçek bir karşılaşmaya zorlamış oldu.
13:49İsrail'i de İran'a karşı gerçek bir karşılaşmaya zorlamış oldu.
13:53Amerika'yı da netice itibariyle bugün.
13:55Ama Amerika böyle bir savaşa girmek istemezdi.
13:58Neticede oyun kurucu olduğu için.
14:00Bu oyun kurucu boyutu itibariyle bir çatışmaya girmek istemezdi.
14:06Nitekim dikkat ederseniz ateşkesin geldiği aşamaya bir bakın.
14:12Ateşkes hangi aşamada geldi?
14:14İran Amerika Birleşik Devletleri'nin Katar'daki üstlerine bir saldırı düzenledi.
14:20Birkaç saat geçmeden Amerika sanki teslim olmuş gibi.
14:23Yani madem Katar üstlerime saldırdın ben de teslim oluyorum deyip ateşkesi imzaladı.
14:30Öyle bir imzaladı ki bir de ve daha doğrusu öyle bir ilan edildi ki ateşkes.
14:34Onu ihlal edenlere karşı bile Trump özellikle İsrail'e ciddi bir fırça çekerek
14:41bu süreci başlatmış veyahut da himaye etmiş, gözetmiş oldu en azından.
14:48Burada bu barış şeye, bir de bir şu boyutu var bakın bunu unutmayalım.
14:56Wall Street Journal'da iki gün önce çok enteresan bir yazı yayınlandı.
15:00Ve bu yazıda Amerika Birleşik Devletleri'nin ve İsrail'in savaş stoklarının
15:07özellikle mühimmatının, askeri mühimmatının giderek tükenmeye yüz tutmuş olduğu söylendi.
15:14Yani öyle zannettiğimiz gibi süper güç olduğu için stokları, savaş stokları o kadar da sınırsız değil.
15:21Yani İran'a karşı uzun vadede böyle bir savaşı sürdürecek bir şeyi de yok.
15:28Bir imkanı da olmayabilir.
15:31Ve bu yani bir yandan da aslında Amerika açısından Orta Doğu uzun yıllardır hep çekilmek istediği bir saha.
15:41Yani burada bu kadar vakit ve enerji harcamak Amerika'nın öyle çok da fazla işine gelmiyor.
15:46Ve çünkü asıl çatışmanın Amerikan güvenlik konsepti ve güvenlik algısı bir de herkese şunu söylüyor ki
15:57asıl büyük karşılaşma Çin'le Amerika arasında olacak.
16:01Dolayısıyla Amerika'nın bütün güçlerini biraz oraya kaydırması gerekiyor idi.
16:09Fakat buralarda oyalanıyor.
16:11Yani oyalanmakla kalmıyor.
16:12Bütün mühimmatını burada tüketiyor.
16:14Yarın tam da bu aşamada Çin'le bir şey gerçekleşecek olsa Çin'e karşı kullanacağı neredeyse mühimmatı kalmamış gibi.
16:22Bunu söyleyen Wall Street Journal'da çok önemli bir yazı.
16:26Ve bu hiç de azımsanacak bir ihtimal değil.
16:29Yani bunu gerçekçi olmak gerekirse İsrail 610-15 gündür Gazze'ye dünyanın mühimmatını boca etti.
16:42Sürekli olarak orayı bombalıyor.
16:45Kaç atom bombası gücünde belki de 100 atom bombası gücünde bir bomba harcadı orada.
16:53Ve bir neticeye ulaşamadı.
16:56İsrail aslında bu savaşı Gazze'ye karşı, daha doğrusu İsrail'e karşı, İran'a karşı savaşı, biraz da Gazze üzerindeki dikkatleri dağıtmak,
17:07Gazze üzerindeki aşırı ithamlar artık iyice kendisi açısından tahammül edilemeyecek hale gelmiş olan bütün o ithamlardan biraz da sıyrılabilmek,
17:19kurtulabilmek için açmış olduğu yeni bir cephe olarak görmek gerekiyor.
17:23Bu yeni cephe de İsrail'i kurtarmamış oldu.
17:28Ve aslında bilakis şimdiye kadar hep Amerika kamuoyunda, kamuoyunun ensesinde boza pişirdiği bir konuyu da tüketmiş oldu.
17:39Yani o mühimmatı da, söylemsel bir mühimmat, siyasi bir mühimmat o da.
17:43Yani askeri bir mühimmat değilse bile, siyasi, diplomatik bir mühimmatı da bu vesileyle harcamış oldu İsrail.
17:52Bu saatten sonra harcayacağı çok fazla bir şey, daha az şey kaldı.
17:55Çok fazla şey kalmadı dememek lazım.
17:57Çünkü bu imkanların, bunların ne tür imkanlara sahip olduğunu tam olarak yaşayınca görüyoruz.
18:04Ama bugün geldiğimiz noktada en azından şunu söyleyebiliyoruz.
18:08Yani bugün İsrail ciddi bir kayıp, kayba maruz kalmış.
18:14Kendisi kaybederken Amerika'ya kaybettirmiş oldu.
18:19Ve bu kaybıyla birlikte bugün bir ateşkes noktasına geldi.
18:23Artık adını da 12 gün savaşı koyduğumuz bir savaş.
18:26Yani tarihte bir 7 gün savaşı, 6 gün savaşları falan vardır.
18:29İsrail'in Araplarla meşhur savaşları, bu savaşların hepsinde İsrail galip olmuştu.
18:34Ama belki de 7 Ekim'den sonra burnu sürtüldü adeta.
18:39Bütün o kibrine rağmen, bütün o kibrinin tamamen cezasının kesilmiş olduğu.
18:46Hem de kimin tarafından hiçbir devlet varlığı olmayan, devlet imkanları kullanmayan,
18:50uçağı olmayan, tankı olmayan, elinde Yasin-205'ten daha büyük silahı olmayan,
18:56bir de tünellerden başka bir imkanı olmayan mücahitlere karşı,
19:02Gazze'li, Kassam Tugaylarına karşı adeta 615 gündür yenemediği bir güçle tepişiyor.
19:13Ve bugün kendi içinde çok ciddi bir problem yaşamaya yüz tutmuş durumda.
19:18Çok ciddi bir problem daha karşılıyor, dikkat ederseniz.
19:20Şu anda Amerikan'dan 50 kongre üyesinin yaptığı bir şeyle,
19:25600-700 bin İsrail'li Yahudi'yi tekrar kendi ülkelerine kabul edebileceklerini şimdiden ilan ettiler.
19:33Bu başlı başına İsrail'in sonu demektir.
19:36Şimdi bu noktada Kadir Hocam, bu akşam Trump'a Erdoğan ne diyecek?
19:41Şu sıralarda da yavaş yavaş oteline geçecek, oradaki görüşmelerini gerçekleştirecek.
19:46Ama bugünkü görüşmeler şüphesiz çok önemli.
19:49Trump'a ne diyecek derken, diğer yandan da NATO'ya ne diyecek Sayın Cumhurbaşkanı?
19:53Tabii şimdi Orta Doğu Jeopolitiği'ndeki istikrar arayışı,
19:59bunun bugün demin en temel konusu olacak, başlığında yer alan konusu olacak.
20:05Bu kalıcı bir niteliğe büründürülmesi ve Orta Doğu Jeopolitiği'nde nasıl bir istikrarlı durum yaratılabilir, oluşturulabilir,
20:15bununla ilgili bir takım argümanlarla ve yaklaşımlarla bir angajman uygulanacak gibi duruyor.
20:24Çünkü Yasin Hocam da ifade etti, Orta Doğu Jeopolitiği'ndeki mesele sadece İsrail-İran çatışmasıyla sınırlı bir mesele değil.
20:34İsrail'in bir de Gazze'de, Filistinlilere uyguladığı soykırım suçu meselesi var ki,
20:41bu soykırım suçu öncelikle insanlık tarihi açısından da çok vehameti olan bir durum olmaktadır.
20:51Uluslararası politikanın da mevcut yapsal durumunun iflasını gösteren bir durum aynı zamanda.
20:57Yani soykırım suçu, uluslararası hukukta tanımlanan en ağır suç olmasına rağmen,
21:01buna yönelik herhangi bir devletin, herhangi bir uluslararası kuruluşun, örgütün,
21:08yani Birleşmiş Milletleri de burada işleştiriyoruz,
21:12devreye girememesi veya herhangi bir ceza yargısının, bir mekanizmanın işletilip bir yaptırım uygulayarak
21:18bu sürece müdahil olamaması gibi sistemin iflas ettiği unsurları da görüyoruz.
21:23Aynı zamanda tabii Türkiye'nin ABD ile ikili ilişkileri de var.
21:29Yani bölgesel konular konuşulurken,
21:32ilişkin de Sayın Cumhurbaşkanımızın,
21:37ABD Başkanı'na yönelik beyanatları olacaktır.
21:42Burada en önemli konu gündeme gelecek konu,
21:45benim beklentim kassa yaptırımları olabilir diye düşünüyorum.
21:49Biliyorsunuz bu kassa yaptırımları işte Türkiye'nin,
21:55Yasun Hocam burada yine bir ifadede bulundu,
21:57dedi ki Türkiye artık sadece bir NATO ülkesi değil.
22:00ABD'nin o soğuk savaş refleksiyle okuduğu Türkiye'nin dışına çıkmamızdan kaynaklı,
22:07aslında maruz kaldığımız yaptırımlar bunlar.
22:09Yani soğuk savaş döneminde Batı Biloğlu'nun ileri karakolu olarak niteklamalar
22:15ve dış politika önceliklerini ve çıkarlarını,
22:18Batı'nın çıkarları merkezinde sistematik olarak hayata geçirip,
22:24karar alıp uygulayan bir devlet projeksiyonundan,
22:27daha otonom, dış politikada daha otonom bir pozisyona emrilen,
22:33çok merkezli, çok vektörlü izleyen bir Türkiye.
22:37Ve bu Türkiye zaman zaman NATO merkezli Batı'nın emperyalist planlarına da
22:43Orta Doğu jeopolitiğinde veya Doğu Akdeniz jeopolitiği örneklerinde
22:46dur diyebilen bir aktör haline geliyor.
22:49Kendi oyununu kurup bunu da oynayabilen bir aktör haline geliyor.
22:53İşte bu ABD'nin çok da kabul edilir bir grup değil Türkiye bağlamında.
23:00Aslında kassa yaptırımların,
23:01tabi ki Rusya'dan alınan S-4'lü savunma sistemleri vs. durumları var ama
23:05esasında yapsal olarak böyle bir problematik var.
23:10Türkiye'nin bu kassa yaptırımlarıyla ilgili Sayın Cumhurbaşkanı'nın Trump'a
23:18değerlendirmede bulunacağını ben bekliyorum.
23:22Aynı zamanda Türkiye, ABD'nin yine savunma sanayi işbirliğindeki olanaklar bağlamında da
23:28bir takım konular gündeme gelecek.
23:32İşte F-35'lere sürekli konuşuyoruz.
23:34Bu 40 adet F-16 uçağı konusundaki süreci biliyoruz.
23:41Ekonomik ticari konular da elanır.
23:42Ama şu an çok realist düzlemde devam eden bir uluslararası politik olduğu için
23:47daha çok high politik olarak adlandırdığımız,
23:50yani yüksek politik olarak adlandırdığımız
23:52askeri konulara öncelik verilecek gibi duruyor.
23:57Yoksa ekonomik ve ticari ilişkiler konuşulabilir.
24:03Bir diğeri de NATO'nun uzun dönemden beri varlığına yönelik
24:08yaşadığı bir takım tepkimeler var.
24:11NATO soğuk savaş sonrası ciddi krizlerle yüzleşen bir bölgesel güvenlik organizasyonu.
24:18İşte soğuk savaş sonrası düşman ortadan kalktı.
24:22Herbirliği var, şovap haklı dağıldı.
24:24NATO ne olacak krizini yaşadı.
24:26Bunu alan dışlık kavramı gibi yeni konseptlerle aşmaya çalıştılar.
24:30İşte Yunanistan'ın NATO'yla ilgili giriş çıkış problemleri,
24:34Fransa'nın yine NATO'dan ayrılması çıkması gibi problemleri de yaşadı tarihsel anlamda.
24:39Günümüzde de yine NATO'nun varlığına dair sorumlulamalarım.
24:44Hem Fransa'nın debolden gelen NATO'nun,
24:48Kısa Avrupa'sındaki varlığının,
24:50ABD'nin bir hegemonik liderliğinin aparatı olarak görmesi durumu ve
24:54Avrupa'nın güvenliğinin kendilerince,
24:57Avrupa'nın kendi aktörlerince sağlanması projeksiyonu gibi
25:00veya Almanya'nın zaman zaman Mas'ın,
25:02Gabriel'in çıkışları liderliğini sorgulayan
25:06ve NATO'ya yönelik olumsuz perspektifler.
25:09Yani NATO'nun, Trump'ın da NATO'ya bakışını biliyoruz.
25:12Yükümlülükler, sorumluluklar, maddi anlamda da
25:15maliyetleri biz üstleniyoruz.
25:17Ama daha çok sizi koruyoruz bu yapı şeklinde.
25:22Yani fayda maliyet analizi bakımından bir tepkisi var.
25:27Bu yapısal kriz bağlamında da Rusya-Ukrayna savaşındaki
25:31jeopolitikle birlikte de Türkiye'nin daha merkeze öneme geldiği
25:35bir pozisyon olacak.
25:37Bu da Türkiye'nin diğer angajmanlarına ilişkin,
25:40diğer tercihlerine ilişkin ve iddialarına ilişkin
25:44elini kuvvetlendiren bir argüman olarak.
25:47Bu perspektifte bir trafiği gültüleceğini bekleyebiliriz.
25:53Yasin Hocam, sizden de kısa bir cevap rica edeceğim buna.
25:55Yani Trump'la Erdoğan arasında görüşmede ne konuşulabilir,
25:59masada neler var sizin de bu konudaki yorumunuzu rica edeceğim.
26:03Doğrusu benim açımdan çok ilginç bir görüşme olacak.
26:06İlk görüşme olacak.
26:08İkinci seçilişinden sonra Sayın Cumhurbaşkanımızla
26:11Trump arasındaki ilk doğrudan temas olmuş olacak.
26:14Daha önce telefonlarla defalarca görüştüler.
26:16Her telefonunun dışında Trump'ın Sayın Cumhurbaşkanımız hakkında
26:21çok defalarca çok olumlu ifadeleri oldu.
26:26Ama Trump'ı biliyorsunuz ne yapacağı, nasıl karşılaşacağı,
26:29yüz yüze karşılaşmada nasıl davranacağı hiç belli olmuyor biliyorsunuz.
26:34Daha önce de birçok insan,
26:35mesela Netanyahu'nun önüne sandalye çektiği ilk iki görüşmede,
26:40sonraki günlerde de şey yaptığı,
26:43yani biliyorsunuz onu en son görüşmede çok kötü bir şekilde karşıladı ve
26:50ona hiç duymak istemeyeceği şeyler söyledi Netanyahu'ya onun yüzüne karşı.
26:56Sayın Cumhurbaşkanımız da öyle lafın altında kalan bir insan değil falan.
26:59Yani doğrusu Trump kolay bir insan değil.
27:03Onunla görüşmek, başlı başına onunla görüşmek başka bir şey konusu.
27:08Ciddi bir problemdir bence.
27:09Ciddi bir aşılması gereken ve ciddi bir iştir.
27:13Sayın Cumhurbaşkanımızın da bir beden dili ve şey görüşme esnasındaki ilişkiye hakimiyeti çok iyidir.
27:25Bu içerikten daha ziyade ben sadece bu şeye daha fazla yoğunlaşmış durumdayım.
27:32Çünkü Trump'ın ne dediği, hakikaten bir dediği bir dediğini tutmuyor.
27:37Ama gene de umarım iyi bir görüşme olur.
27:39İyi bir görüşme olursa, bir açıdan da şöyle bir şey bakabiliriz.
27:43Yani İsrail bu 12 günlük savaşta saldırmayacağım dedi, saldırdı.
27:48İşte diplomatik çalışma, bir diplomatik görüşmelerle halledeceğim dedi.
27:52İran'la ilişkileri dedi.
27:54Sonra saldırı da taraf oldu.
27:57Gazze ile ilgili bir sürü şey söyledi ve başka şeyler yaptı.
28:02Burada da ama bir tarafından da şöyle bir şey var.
28:06Yani 12 günde durdurmak bu şey.
28:08İsrail'in neredeyse gemi azıya almış halini bu kadar kısa bir süre içerisinde hemen frenleyip durdurabilmek adeta...
28:17Bu savaş olacaktı, olsun bitsin, biz kârımıza bakalım gibi bir neticede kârlı çıktığı bir durum, kendine göre hesaplı ve kârlı çıktığı bir durum ortaya çıkarmış oldu.
28:31Şöyle ki, o eski düzenine dokunmamış oldu.
28:34Yani İran'ı bitiren ve İran'ı tamamen diskalifiye edeceği bir denklemme müsaade etmemiş oldu.
28:43Ama İsrail'de saldıracağım diyordu, onun da gönlünü razı etmiş oldu.
28:47Tüm tarafları idare eden, herkese hakkını veren adeta bir formülle işin içerisinden çıkmış oldu.
28:55Yani böyle de baktığınız zaman, tamamen de ne dediğini hiç de bilmeyen, tamamen tutarsız bir tip gibi görünse de,
29:04söylemlere itibariyle böyle hiçbir ifade tutarlılığın aranamadığı bir kişi olmaktan ziyade,
29:11en azından politikalarında ve politikaların neticelerinde gene istediği neticeye öyle veya böyle,
29:18şu yolla veya bu yolla ulaşmış olan bir adam olarak görünüyor olacak.
29:22Tabii Tayyip Erdoğan'ı takdir ettiğini ve onu çok sevdiğini biliyoruz.
29:27Ama bu görüşmede, Sayın Cumhurbaşkanımızın bilhassa Gazze meselesini gündeme getireceğini
29:32ve Orta Doğu'da barış ve istikrarın ne kadar önemli ve bütün dünya barışı için ne kadar önemli olduğu konusunu gündeme getireceğini söyleyebiliriz.
29:42İsrail bir NATO ülkesi değildir.
29:44Dolayısıyla İsrail'in güvenliğinin NATO'nun problemi haline getirilmesine karşı,
29:48ben Sayın Cumhurbaşkanımızın bir direnç göstereceğini ve bir şey göstereceğini, tepki ortaya koyacağını,
29:55bilakis İsrail'in şu anda bölgede oynadığı rolün, bölgede yaptığı bütün faaliyetlerin,
30:02bölgenin bütün barışını tehdit edici bir hal alınıyor.
30:05Bunu da NATO'yu zora sokacak bir faktör olarak gündeme gelmesi gerekiyordur.
30:09Bunu da ben Cumhurbaşkanımızın görüşmede de bir şekilde gündeme getireceğini düşünüyorum.
30:13Tabii ki arada şeyler var, ilişkiler, Trump tüccar bir adam, yani Türkiye ile Amerika arasında olan muhtemel bütün alışverişler bir şekilde gündeme gelebilir.
30:23Ama bunlar yüzeysel olarak gündeme gelebilir.
30:24Çünkü görüşme çok uzun sürecek bir görüşme ve karşılıklı olarak iyi çalışılmış bir çalışma şeyi olmayacaktır.
30:33Sadece Amerika ile Türkiye görüşmesinden ibaret bir ziyaret değil bu.
30:37Çünkü orada bütün NATO ülkelerinin her birisinin ayrı bir gündemi ve Türkiye ile ayrı bir gündemi olacak.
30:44Türkiye'nin de onların her birisiyle ayrı bir gündemi olacaktır.
30:46Ama belki Türkiye'nin gündemi diğerlerine kıyasla bütün küresel ölçekte, bütün ülkeleri ilgilendiren bir gündemde olacağını söyleyebiliriz.
30:55Peki toparlayacak olursak hocam, bitireceğim çünkü.
30:58Yani ben bu görüşme, Türkiye diğer ülkelerle de birçok görüşme trafiğinin içerisinde bir görüşme olacaktır.
31:06Trump ile olan görüşme ama dediğim gibi Trump'ın Tayyip Sayın Cumhurbaşkanımızla olacak ilk görüşmesi olması dolayısıyla ilgi çekici olacaktır.
31:16Peki çok teşekkür ediyorum her ikinize de programımıza katkınızdan dolayı sağolunuz hocam.
31:22Sevgili seyirciler şimdi düne dönelim.
31:24Dün gece Donald Trump bir açıklama yaptı ve gece saatlerinde ateşkesi duyurdu.
31:29Tabii bunun ardından yeni bir süreç başlamış oldu.
31:34Şimdi bu 12 gün savaşı diye adlandırılan sürece bakacağız ve aynı zamanda dün geceden bu yana neler olduğunu izleyeceğiz.
Önerilen
19:34
|
Sıradaki
12:24
16:01
14:36
30:28
12:13
28:04
26:44
43:55
32:51
35:04
15:34
44:35
35:23
28:18
36:06
28:26
26:21
38:11
27:26
47:20
1:07:11