- 23.06.2025
Kategori
📺
TV ve DiziDöküm
00:00U.S. Air'in 14.93 sefer sayılı uçağı Los Angeles'a iniş yaptıktan sonra alevler içinde kalır.
00:07Başınızı eğin, yerde kalın.
00:11Ardından bir binaya çarpar.
00:13O kadar şiddetliydi ki.
00:16Yolcular çıkışlara ulaşmak için çabalar.
00:18Aklımdan geçen tek şey uçaktan inmekti.
00:21Uçakta bulunan 89 kişiden 21'i sağ çıkamadı.
00:26Müfettişler bu kazanın sebebini bulmak zorunda.
00:28Herkesin tahliye edilememe sebebini anlayamamıştır.
00:32Çok geçmeden deşiket verici bir keşif yaparlar.
00:36Aman Tanrım.
00:37Acil çıkışa sadece birkaç metre mesafede 11 kurban bulduk.
00:42Burada kafana kısılmışlar.
00:43Kazadan alınan dersler havacılık felaketlerinde hayatta kalma şansını arttıracak.
00:47Anne, anne atlamalıyız.
00:50Acil tahliyelerde her saniye çok önemlidir.
00:53Eşyanızı bırakın, gelin bu taraftan.
00:58İzlediğiniz için teşekkür ederim.
01:00İzlediğiniz için teşekkür ederim.
01:02Kaliforniya sahilinde saat akşam 6'ya gelmek üzere.
01:21US Air'in 14.93 sefer sayılı uçağı Los Angeles'a inmeye hazırlanıyor.
01:28Uçuş sorunsuzdu.
01:30Her şey mükemmel gitti.
01:31Servis mükemmel gitti.
01:33Hava harikaydı.
01:34Hiç bir sorun yaşanmadı.
01:37Emniyet kemeri.
01:39Dördüncü sırada uçağın önüne yakın oturuyordum.
01:42Sağda orta koltuktaydım.
01:44Uçağın sağ tarafındaydım.
01:45Alice Rosewater, batı kıyısında bir tatil yapmayı sabırsızlıkla bekliyor.
01:52Üniversiteden yeni mezun olmuştum.
01:54İlk işimde çalışıyordum.
01:56Tatil yapacaktım.
01:57Hem kardeşimi ziyaret etmek hem de Los Angeles'ı keşfetmek istedim.
02:01Tüm günlerdir.
02:02Ben de tuvaletmek istedim.
02:0314.93 sefer sayılı uçuş piste 40 kilometre uzaklıkta.
02:07USA 14.93 görüş alanınızda mı?
02:11Olumlu.
02:13Pilotlar Boeing 737'lerin otomatik pilotunu devre dışı bırakır.
02:21Uçağın bu modelinde tam 128 koltuk var.
02:24Ama bu uçuş dolu değil. Uçakta 83 koltuk dolu.
02:30İki pilot ve dört uçuş görevlisiyle birlikte uçakta toplam 89 kişi var.
02:36Dokuzuncu sırada uçağın ortasına yakın bir yerde Vicky Rosemeyer ve annesi Judy oturuyor.
02:43Tatil için Los Angeles'a gidiyorlar.
02:45O zamanlar uçuş deneyimim yoktu. Çok fazla uçmamıştım. Uçuş konusunda biraz gergindim.
03:00Annem daha önce hiç uçmamıştı. Yani ona da göz kulak oluyordu.
03:08USA 1493 yaklaşmada. His date 2-4 soft.
03:13Doğru USA 1493.
03:16Uçuşun bu ayağında ikinci kaptan David Kelly pilot olarak uçarken kaptan Colin Shove kontrolörle iletişim kuruyor.
03:24İkisi de yoğun bir gün geçirmiş.
03:28Uçuşlarına ülkenin diğer ucundaki Washington DC'de başladılar ve dünyanın en içtek havaalanlarından birine giderken Columbus, Ohio'da durdular.
03:37Çok uzak olmayan bir konumda yer alan Los Angeles'ın LAX Havalimanı, günde 1500 uçuşa ev sahipliği yapmakta. Kontrollerler bu yüzden çok yoğun.
03:481493 sefer sayılı uçağın inişine dakikalar kaldı.
04:04Uçağın arka tarafında tecrübeli bir yolcu olan Scott Vaughan oturuyor. Bu inişi birçok kez deneyimlemiş.
04:13Çok duraklı bir iş seyahatiydi. Cuma gecesiydi. Eve dönmek istiyordum. Uçağın arka tarafında, koridor tarafında 19. sıradaydım.
04:23Scott'ın birkaç sıra arkasında uçuş görevlileri de yerlerine alıyor.
04:30Yolcular emniyete alındıktan sonra ben de görevli koltuğuna geçtim. Kemerimi bağladım. Ben de benim yanımdaydı. Benle birlikte eğitim almıştık.
04:42USA 1493 sol pistte iniyor. 2-4 sol.
04:47Pilotlar iniş için son izni beklemektedir.
04:49USA 1493. 2-4 sol pistte iniş serbest.
04:58Uçak pistte inmek üzereyken...
05:02Bu ne be?
05:08Dev bir ateş topunun ortasında kaldı.
05:13Uçak bir türlü durmak bilmedi.
05:19Neler olduğunun bilincinde değildim.
05:25Ben metal sürtme sesleri duyabiliyordum.
05:28O kadar şiddetliydi ki.
05:30Tuman çok hızlı bir şekilde uçağın içine doldu.
05:34Koku dayanılmaz bir hal aldı.
05:37Sakı sakı tutun. Başınıza eğin.
05:39Yerde kalın.
05:40Aynı bir film sahnesi gibiydi.
05:47Her şey ağır çekimdeydi sanki.
05:49Bir ömür gibi geçti.
05:53Kuledeki kontrolörler yanan uçağın bir binaya doğru hızla ilerleyişini sadece izleyebildiler.
05:59Aman Tanrım!
06:05Uçak bir noktada durdu.
06:07Sonra bir ateş topu daha çıktı.
06:10Oldukça sert bir şekilde durdu.
06:12Yolcular ileri uçtu.
06:14Araba kazasına benzer bir şeydi.
06:1683 yolcuğu ve 6 mürettebat kendilerini yanan bir uçağın içinde bulur.
06:25Önlerindeki birkaç dakika içinde verilecek kararlar kimin yaşayıp kimin öleceğini belirleyecek.
06:342-4 solda bir kaza oldu.
06:37USA 737.
06:39Havalimanının yangın ve acil durum ekibi derhal olay yerine sevk edilir.
06:48Kaza ihbarı gelince amaç hızlı bir şekilde harekete geçmek, olay yerine varmak ve 3 dakika içinde kaynakları konuşlandırmaya başlayarak uçaktakiler için hayatta kalınabilir koşullar yaratmaktır.
07:00Yanan uçaktaki yolcular ve mürettebat kendilerini bir hayatta kalma mücadelesinin içinde bulur.
07:06Çok ama çok yoğun, simsiyah bir dumandı.
07:11Çok is vardı.
07:12Herhangi bir şey görmek çok zordu.
07:15Uçağın içi zifiri karanlık gibiydi.
07:19Uçağı mümkün olan en kısa sürede tahliye etmek artık kabin ekibinin görevi.
07:25Eğitimim devreye girdi.
07:26Öğrendiğim her şey aklıma geldi.
07:28Ne yapacağımı düşünmeme gerek kalmadı.
07:30Orada kapıyı açtığımda havalı kaydırağın şişmiş olduğunu görünce herkesi uçaktan çıkarabileceğimiz için rahat ve derin bir nefes aldım.
07:41Sol taraftaki kapının dışında yangın vardı.
07:45Kullanmak güvenli değildi.
07:46Tahliye tatbikatları içimize işler.
07:49Hepsini ezbere biliriz.
07:51O anda uydurmuyoruz.
07:52Bu taraftan gelin eşyanızı bırakın.
07:54Gelin bu tarafa.
07:56Hadi atla zıpla zıpla zıpla.
07:59Önce ayaklar eller yukarı.
08:00Hadi.
08:01İtfaiye ekiplerinin kaza mahalline ulaşması ve yangını söndürmeye başlaması sadece birkaç dakika sürer.
08:08Müdahale süresi inanılmaz.
08:10Yangını söndürme ve insanları kurtarma çalışmalarına aynı anda başladılar.
08:14İşe yanan 737'yi yangın geciktirici köprükle kaplayarak başlarlar.
08:21Amaç yolcular ve mürettebatı için en iyi hayatta kalma şansını sağlamak adına varıştan sonraki ilk dakika içinde yangının %90'ını kontrol altına almaktır.
08:31Atla! Ayaklar önden eller yukarı!
08:33Aklımın bir köşesinde uçağın her an patlayabileceği düşüncesi vardı.
08:37Ama yolcuları görünce bir kişi daha, bir daha, bir kişi daha diye düşündüm.
08:43Sanırım bu yüzden uçakta kalmayı sürdürebildim.
08:46Uçağın önünde yolcular en yakın çıkışı bulmaya çalışır.
08:51Düşündüğümü sanmıyorum.
08:53Önümdeki kişiyi takip ettim sadece.
08:56Hatırlıyorum da, duman o kadar yoğundu ki çıkmaya çalışırken, çocukluğumdan kalma bir duyuruyu anımsadım.
09:03Duman yükselir, yangın varsa yere yakın durmaya çalış.
09:05İnsanlar acil bir durumda olması gerekenden yavaş ilerliyordu.
09:12Büyük bir kaos vardı.
09:16Beş sıra geride, Vicky Rosemeyer ve annesi üst kanat acil çıkışının hemen karşısında duruyor.
09:22Anne!
09:24Gel hadi!
09:24Annemin kalkmasına yardım ettim.
09:30Arkamı döndüğümde kapının açık olduğunu fark ettim.
09:33Gelen ışığı gördüğümü hatırlıyorum.
09:36Scott, Alice ve Vicky'nin hepsinin hedefi aynıydı.
09:40Uçağın ortasındaki kanat üstü çıkışa ulaşmak.
09:43Az kaldı.
09:45Anne!
09:46Anne!
09:47Anne!
09:48Acil çıkıştan bir metre kadar uzaktaydım.
09:52Annem yanımdaydı.
09:53Ona tutunurken bir anda anlamadım, ortadan kayboldu.
09:57Annem olmadan o uçaktan inmeyecektim.
10:00Anne!
10:04Tek düşüncem uçaktan hemen inmekti.
10:07Kurtulmak istiyordum.
10:09LAX'te kullanımda olmayan bir itfaiye istasyonuna çarpan,
10:13USA Air uçuş 1493'ün yolcuları çaresizce yanan uçaktan çıkmaya çalışıyor.
10:20Uçan sağ tarafında bir çıkış olduğunu biliyordum.
10:24İçerisi dumanla doluydu.
10:26Çıkışı görmek çok zordu.
10:28Koridor insanlarla doluydu.
10:30O anda içgüdülerim devreye girdi.
10:33Savaş ya da kaç.
10:36Alternatif bir yol seçtim.
10:38Koltukların üzerine tırmanmaya başladım.
10:40Koltuklarda bir kişi bile oturmuyordu.
10:46Ben de sürünerek, geçerek, olabildiğince hızlı hareket ettim.
10:51Anne!
10:52Vicky sonunda annesini görür.
10:57Çantasını almak için arkasını dönmüş ve devrilmiş.
11:02Ve...
11:03O noktada hemen hemen pes etmişti diyebilirim.
11:15Ama ayağa kalkacak gücü buldu.
11:20Ve kapıya doğru ilerledi.
11:23Vicky ve annesi uçaktan dışarı kanada çıkmaya başarır.
11:36Ancak henüz güvende değiller.
11:38Duyabildiğimiz tek şey, atlamamız için bağıran insanlardı.
11:42Atla!
11:43Atla!
11:45İtfaiyeciler kanadın üzerinde duran yolcular için endişeliydi.
11:48Çünkü aslında bir yakıt tankının üzerindelerdi.
11:51Kanatya'da yakıt tankı patlama potansiyeline sahiptir.
11:57Anneme atlamamız gerektiğini söylediğimde bunu kabul etmedi.
12:02O kadar yüksekten atlayamam dedi.
12:04Atlamaktan korkuyordu.
12:07Bak anne!
12:08Anne atlamamız lazım!
12:09Ben de onu kolundan tuttum ve onunla atladım.
12:15Yolcular kaçmaya çalışırken, itfaiye ekibi hala alevleri söndürmeye çalışıyor.
12:21Yangın kontrol altına alınana kadar kurtarma ekibini içeriye göndermeyecekler.
12:28İtfaiyecilerimi dahili bir kurtarma için göndermeden önce,
12:31dış yangının önemli ölçüde azaltıldığını, kontrol altına alındığını görmek isterim.
12:37Bunun nedeni itfaiyecilerin hayatlarının da önemli bir öncelik olmasıdır.
12:41Uçağın durmasından bu yana sadece iki dakika geçmesine rağmen,
12:47uçakta hala çok sayıda yolcu var.
12:50Çıkış sırasına geldiğimde,
12:53bir bagaj olduğunu düşündüğüm bir şeyin üstüne basıp geçerek kanada çıktım.
12:59Gözümde temiz havayı hissedebiliyordum, sonunda nefes alabilmiştim.
13:03Scott Wong'da 10. sıradaki kanat üstü çıkışa ulaşıyor.
13:09O noktada çıkışa yakın olduğumu düşündüren bir ışık ya da bir boşluk gördüm.
13:17Kanadın üstüne çıktım, sonra yere atladım.
13:20Ayağa kalktım, dönüp yanmakta olan devasa uçağa baktım.
13:28Tam bir felaket sahnesiydi.
13:30Sonra tekrar arkamı döndüm.
13:32Pistin her yerinde tam bir kaos vardı.
13:35Acil durum araçları, triyaj merkezleri her yerdeydi.
13:40Ama herkes kurtulamadı.
13:43Uçağın arka tarafında uçuş görevlileri zorlukla nefes alabiliyordu.
13:47Duman o kadar yoğunlaşmıştı ki, artık genzimi de yakıyordu.
13:55Burnum da yanıyordu.
13:57Göğsüm yanıyordu.
13:59Dumanın bu kadar acı verebildiğini bilmiyordum.
14:04Artık çıkışa hiçbir yolcu gelmiyordu.
14:08O noktada ikimiz hala uçağın içindeydik.
14:13Çıkman gerek.
14:14Sonra beni dışarı çıkardı.
14:17Arka kaydıraktan aşağı inebildim.
14:21Ben Spurgeon diğer yolcuları bulmak için duman dolu uçağa girer.
14:25Ama çok fazla ilerleyemez.
14:27Koltuk arkalıklarını ellerimle hissederek siki sıra ilerleyebildim.
14:31Ama kimseyi görmedim de, duymadım da.
14:38Ben, çık dışarı, hadi!
14:40Görev arkadaşım Patricia'nın uçaktan inmem için bağırdığını duydum.
14:46O zaman atlamaya karar verdim.
14:49Uçağın içinde, o çıkışa gelen başka kimsenin kalmadığını hissediyordum.
14:54İtfaiye ekibi cehennemle beş dakika mücadele ettikten sonra beklenmedik bir şey bulurlar.
15:04Bir pervane buldular.
15:06Yaşanan bu olaya başka bir uçağın karıştığına dair bir ipucuydu bu.
15:10Hayal bile edilemeyecek bir şeyin gerçekleştiği açıktı.
15:14Bu ne be!
15:16U.S. Air'in 14.93 sefer sayılı uçağı pistte başka bir uçakla çarpışmıştı.
15:23Bir uçak kazası, muhtemelen bir itfaiyecinin karşılaşabileceği en korkunç olay türü.
15:29Bu kazaya bir de iki uçak karışmıştı.
15:32Bu haber üzerine hava trafik kontrolörleri diğer uçağın kimliğini belirlemek için harekete geçer.
15:41Skywest 569 nerede?
15:44Hayır, onlardan haber alamıyoruz.
15:47İçinde 12 kişi bulunan Skywest 5569 Fairchild Metroliner'dan haber alınamıyor.
15:53Onlara ulaşılamıyor.
15:55Enkazın bulunmasıyla bu 737'nin bir Metroliner'la çarpıştığını fark etmiş olduk.
16:00Başka bir uçak olaya karışmıştı.
16:03Kazanın bilançosu artık hesaplanabiliyordu.
16:0768 kişi yanan 737'den kurtulmayı başarmıştı.
16:10Aralarında bir uçuş görevlisi ve çarpma noktasında oturan Kaptan Colin Shaw'un da bulunduğu 21 kişi hayatını kaybetti.
16:19İki yolcuysa ağır şekilde yaralandı.
16:22Kimsenin öldüğünü bilmiyordum.
16:24Özellikle de iki iş arkadaşımın.
16:26Yıkılmıştım.
16:29Tamamen yıkıldım.
16:31Metroliner'da bulunan 12 yolcunun tamamı hayatını kaybetti.
16:35Müfettişler şimdi Amerika'nın en işlek havalimanlarından birinde toplam 35 kişinin hayatını neden kaybettiğini belirlemeye çalışacak.
16:42LAX'teki korkunç çarpışma haberi ülkenin dört bir yanındaki insanları şok etti.
16:48Tüm bu olanlardan sadece birkaç saat sonra evdeydim.
16:52Haberleri izlemek için televizyonu açtım.
16:54Sanki içinde olmadığım bir film televizyonda oynuyordu.
16:59Soruşturma için iki pist derhal kapatılınca ülke genelindeki hava ulaşımı da kaosa sürüklendi.
17:05Araştırmacı Bob McIntosh, NTSB yani Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu araştırmacı ekibine liderlik ediyor.
17:14Ölümcül çarpışmaya neyin sebep olduğunu belirlemek onun görevi.
17:19Büyük bir yolcu uçağıyla başka bir uçağın pistte bu şekilde çarpışması alışılmadık bir durum olarak kabul edilir.
17:29Bu korkunç kazanın neden meydana geldiğini bulmak oldukça zordu.
17:33McIntosh çarpışmanın nasıl gerçekleştiğine dair soruşturmayı yürütürken,
17:39hayatta kalma faktörleri müfettişi Hank Hughes'un farklı bir önceliği var.
17:43737-300'ün kabini 128 yolcu ve 4 mürettebat için yapılandırılmıştı.
17:50Öncelikli görevimiz kazanın atlatılabilirliğini, insanların nasıl hayatta kalabileceği,
17:55uçağı nasıl tahliye ettikleri ve bu bağlamda kaza esnasında tahliyenin nasıl gerçekleştirildiğini incelemek.
18:03Tamam, uçakta 89 yolcu ve mürettebat vardı.
18:09Çoğu kaza aslında atlatılabilirdi.
18:12Aklımızdaki soru, bu insanların nasıl ve neden öldükleriydi.
18:16Hughes'un ekibi 21 yolcu ve mürettebatın Boeing 737'den neden kaçamadığını anlamak adına yanan uçağı detaylı inceleme altına aldı.
18:24Uçağın kabin zemini yangın nedeniyle tamamen tahrip olmuştu.
18:30Zemini yeniden inşa etmek için kontür plak kullandık.
18:33Çalışmaya başlamak için üzerinde duracak güvenli bir alan oluşturmamız gerekti.
18:39Uçağın arka tarafından başladık, başına doğru ilerledik.
18:42Yangın ve bu kadar hızlı yayılmasının sonuçları konusunda oldukça endişeliydik.
18:54Yolcu bölmesinin ortasında yatmakta olan 11 kurban bulduk.
19:03Bunların hepsi ağacı çıkışa neredeyse 1 metre uzaklıktaydı.
19:09Aman tanrım.
19:11Hepsi de üst üste yığılmıştı.
19:14Burada nasıl kapana kısılmışlar?
19:15Şu yanma şekline bak.
19:29Yangın burada başlamış.
19:31Buradan arkaya doğru ilerlemiş.
19:34Uçağın en yoğun yangın hasarına uğrayan bölgesi uçağın ön kısmı.
19:39Yolcuların bulunduğu yerin ön tarafıydı.
19:42Yangın orada başlamıştı.
19:45Hughes, kurbanlar hakkında çarpıcı bir gerçeğe ulaşır.
19:51Hepsi koltuklarından kalkmış.
19:56Kabindeki herkes ilk çarpışmadan kurtulmuş.
20:01Hepsinin emniyet kemerlerini çözmeyi başardığı belliydi.
20:05Kanat üstü çıkışa doğru ilerliyorlarmış.
20:08Ama bir şekilde bu yolculardan 20'si ve uçuş görevlilerinden biri dışarı çıkmayı başaramadı.
20:14Müfettişler bunun nedenini bulmaya çalışacak.
20:18Evet.
20:19Görünüşe göre ölenlerin çoğu bu bölgede oturuyormuş.
20:22Evet, burada.
20:25Ölenlerin çoğunun uçağın ön tarafında oturduğunu fark ettik.
20:29Nedenini anlamamız gerekiyordu.
20:31Ekip hayatta kalan mürettebat üyeleriyle görüşür.
20:36Birçok durumda uçuş görevlileri normalde elde edemeyeceğimiz bilgiler sağlar.
20:42İlk çarpışmadan hemen sonra alev gördüm.
20:45Son çarpışmadan önce mi?
20:47Evet.
20:48Uçak sürüklenirken.
20:49Görüşmelerimiz sırasında uçağın Metroliner'la ilk temastan sonra milisaniyeler içinde yandığı bariz şekilde ortaya çıktı.
21:00O kadar anlık gelişen bir olay olmuştu.
21:03Soruşturma kapsamında yangının yoğunluğu ve yayılmasıyla ilgili çok fazla endişe vardı.
21:11Müfettişler kısa süre sonra yanmış enkazda hayati bir ipucu keşfeder.
21:16Ön kargo bölümünde hasar almış bir oksijen tankı vardı.
21:21Tüpün üzerindeki regülatörde hasar vardı.
21:25Tüpten çıkan besleme borusu da kırıktı.
21:29Şuna bakar mısın?
21:30İki metreküp kapasiteli bir tüp.
21:33Bu yoğun oksijen.
21:42Tam olarak Metroliner'a çarptıkları yerde duruyor.
21:47737'de patlayan bir oksijen tankı yangını beslemiş olabilirdi.
21:53Yanan Metroliner'ın yakıtını da ekle.
21:55Çarpışmadan kaynaklanan çok miktarda yanıcı sıvı bulunuyordu.
22:02Gaz halindeki oksijen de bu durumda besleyici bir rol oynadı.
22:08Müfettişler oksijenle beslenen bir yangının ne kadar hızlı yayıldığını test etmek için 14.93 sefer sayılı uçağın maketini inşa eder.
22:16İlk testler normal şartlarda yangının yaklaşık 5 dakika içinde yayılmış olabileceğini gösteriyor.
22:25Testin sonuçları şaşırtıcıydı.
22:29Yanma testinde oksijenin devreye girmesi sonucunda yangın 2 dakika içinde kontrolden çıkıyor.
22:36Bu çok önemli bir fark.
22:37Bu test yangının bu kadar hızlı şekilde uçağın içine yayıldığını gören yolcuların açıklamalarını destekliyor.
22:46Oksijenle beslenen yangın nedeniyle yolcuların uçaktan güvenli şekilde çıkabilecekleri süreden 3 dakika eksilmişti.
22:55Oksijen sadece yolcuların uçaktan inmesini engellemekte kalmadı.
22:59İtfaiyecilerin uçağa girmesini de büyük oranda engellemişti.
23:01Eğer bu yangına basınçlı oksijen verilmemiş olsaydı, bana sorarsanız, uçağın içindeki yangının şiddeti çok daha az olurdu.
23:13Ama tahliyenin önündeki tek engel yangın değildi.
23:17Kurtulan yolcular kabini dolduran yoğun bir siyah dumandan da bahsediyordu.
23:22Uçak pistte kayarken kabine ani bir şekilde duman girmeye başlamıştı.
23:28Yumuşak, beyaz bir dumandan, 5-10 saniye içinde kalın, koyu bir dumana ve korkunç bir kokuya dönüştü.
23:37Çok kısa bir zamanda.
23:39Duman nasıl bu kadar hızlı yayıldı acaba?
23:501985 yılından bu yana yönetmeliklerle kabinlerin yangın durumunda alevlerin ve zehirli dumanın yayılmasını yavaşlatan yangın geciktirici malzemelerle donatılması zorunlu kılındı.
24:0414-93 sefer sayılı uçağın kabininde meydana gelen hasar uçağın bu standardı karşılamadığını gösteriyordu.
24:10Bu uçak yangın geciktirici olmayan eski moda malzemelerle donatılmıştı.
24:17Bu malzemelere halı, koltuk kumaşı, kaplama malzemesi dahildi.
24:24Uçağın geçmişinin gözden geçirilmesi kabinin neden eski mobilyalarla donatıldığını açıklıyor.
24:301985'te yapılmış yönetmelikler yürürlüğe girmeden önce...
24:35Bu uçak, 1985'teki yönetmeliğin yürürlüğe girme tarihinden önce üretildiği için, yangın geciktirici kabin döşemeleri yönetmeliğinden muhaf tutulmuş.
24:48Yangın geciktirici kumaş eski uçaklara ancak kabin yükseltmeleri yapıldığında yerleştiriliyordu.
24:54FAA uygulamasına göre, bir uçak iç mekanın büyük ölçüde yenilenmesi amacıyla getirildiğinde...
25:04...kabinde bulunan tüm materyaller yenilenir ve yangın geciktirici malzeme kullanılır.
25:12Müfettişler 737'nin kabininin 1989 yılında yenilendiğini öğrenir.
25:17Ama düzenlemelerdeki bir boşluk nedeniyle yenilemede yangın geciktirici malzemeler kullanılmamıştı.
25:31Efe'ye yönetmeliğinde sadece halı veya sadece koltuk ya da sadece duvarları yenilemek istiyorsanız, bu büyük bir yenilik olarak kabul edilmiyor.
25:41Yönetmelikteki boşluk buydu.
25:45İç panellerin hiçbirine dokunulmamış.
25:48Kabin yangın geciktirici döşemelerle güçlendirilmiş olsa, yolculara acil çıkışlara ulaşmaları, uçağı güvenli şekilde tahliye etmeleri için çok daha fazla zaman tanınmış olacaktı.
25:58Oksijenle beslenen bir yangın ve eski kabin mobilyaları duman ve yangının yoğunluğunu açıklamakta.
26:07Yine de 68 kişi uçaktan inmeyi başardı.
26:11Diğerleri kaçamazken kaçabilenler verdikleri hangi kararlar sayesinde hayatta kalmıştı?
26:16Hank Hughes, 21 kişinin US Air'in 14.93 sefer sayılı uçağının kabininden neden çıkamadığını araştırırken,
26:27Bob McIntosh da bir yandan bu iki uçağın aynı anda aynı piste bulunmasına neden izin verildiğini araştırıyor.
26:34Pistten sorumlu kule kontrolörünün bu sorunu nasıl görmemiş olduğunu, böyle bir şeyin yaşanmasına nasıl izin verdiğini merak ettik.
26:46Metro Liner neden o pistteydi? Yani yolunu mu kaybetti?
26:49Hayır, orayı ben konumlandırdım. Beklemesini istedim.
26:55Skywest 569 taksiye geç. 2-4 kısa pistte, solda bekle.
27:00US Air'e neden iniş izni verdim?
27:05Yoğun bir akşamdı. Skywest uçağının izini kaybettim.
27:10US Air'e 14.93, 2-4 sol pistte iniş izni verildi.
27:17İncelememizde kule kontrolörünün yılların deneyimine ve eğitimine sahip olmasına rağmen buna nasıl izin verdiğini anlamaya çalıştık.
27:27Bizi zorlayan buydu.
27:30Çarpışma bu noktada 18.07'de oldu.
27:3318.06'dan hemen önce ise, US Air'e 2-4 sol pistine iniş izni verildi ama bu pist açık değildi o esnada.
27:44Skywest, bir dakikadan fazla süredir aynı pistte bekletiliyordu.
27:49Kontrolörün bu durumu fark etmemesine neden olan performans sorunları neydi?
27:57McIntosh LAX kulesindeki olayları bir araya getirirken,
28:01hiç mantıklı değil.
28:03Araştırmacı Hughes, yolcuların uçağın çıkışlarına ulaşmasına neyin engellediğini araştırıyor.
28:10Bu uçak, normal şartlar göz önünde bulundurulduğunda,
28:14yolcuların 90 saniye içinde güvenli bir şekilde tahliye edilmesini sağlayacak,
28:186 işlevsel acil durum çıkışıyla tasarlanmıştı.
28:23Buradaki çıkış açılmamış bile.
28:26Hughes, tahliye sırasında kullanılan çıkışlar hakkında bilgi topluyor.
28:29Uçak durmak üzere kayarken,
28:34L1 kapısı bir binanın yan tarafına çarptığı için arızalanıp açılmamış.
28:385 kapı kalıyor.
28:43L2'nin hikayesi ne olabilir?
28:46Sol arka çıkışlar çalışır durumdaydı ama tahliye sırasında kullanılmadı.
28:55Patricia Hodge, müfettişlere neden kimsenin sol arka çıkıştan çıkmadığını açıklıyor.
29:01Kapının küçük bir lombozu vardı.
29:03Turuncu paraltıyı da oradan fark ettim.
29:06Çıkışın dışında yangın olduğu için Hodge bu kapıyı kapalı tutar.
29:13Geriye 4 kapı kalıyor.
29:16Ama bu çok tehlikeli.
29:20Sol üst kanat çıkışını sadece 2 yolcu kullanabilmiş.
29:23Muhtemelen uçağın o tarafındaki yangın ve dumanın yoğunluğu nedeniyle başka hiçbir yolcu bu çıkıştan tahliye edilemedi.
29:33Diğer kapılar açıldı.
29:34Yolcular bu kapıdan ve buradakinden, yani sağ kanattan çıkmaya başladı.
29:393 kapıdan 89 kişi 2 dakikadan az sürede tahliye olur.
29:45Yolcu sayısını düşünürsek, ki uçak dolu değildi, hepsinin 90 saniye içinde tahliye olmaması için hiçbir neden yoktu.
29:54Müfettişler tahliyenin nasıl gerçekleştiğini daha yakından inceliyor.
29:59Tamam.
30:01Bu kapıdan sadece 3 kişi çıkmış.
30:05R1 çıkış kapısından sadece 3 yolcu çıkış yaptı.
30:09Ben bunun yangının şiddetinden ve kabinde oluşan zehirli dumandan kaynaklandığına inanıyorum.
30:16Diğer yolcular oraya ilerleyemedi.
30:19Bu kapıdan çıkış yapamadılar.
30:24Yaklaşık 37 kişi sağ kanattan buraya geldi.
30:28Yüksek bir sayı.
30:31Sadece 15 yolcu en iyi seçenek olan R2 çıkışına kadar ilerleyebildi.
30:37Geri kalanı ileri gitti.
30:39Uçuş görevlileri müfettişlere yolcuları arkaya yönlendirdiklerini söylüyor.
30:45Ayaklar önden, eller yukarı.
30:46Bu tarafa gelin, eşyanızı bırakın, bu tarafa gelin.
30:49Ama yolcular ters yönde hareket etmeyi tercih etti.
30:53Öncelikle insanların uçuş görevlileri tarafından yönlendirilirken,
30:57neden uçağın arka tarafı yerine ön tarafına hareket ettiklerini inceledik.
31:02Hughes kazadan kurtulanların ifadelerinin ihtiyaç duydukları cevabı vereceğini umuyor.
31:0719C'deki yolcu, üst kanat çıkışına ulaşmak için koltukların üzerinden ilerlediğini söyledi.
31:14Scott Wan, uçağın arka tarafından öne doğru hareket eden yolculardan biri.
31:18Çok fazla kafa karışıklığı yaşanmıştır.
31:23Eminim, hangi yöne gitmek gerektiğine dair yoğun bir değerlendirme yapılmış olmalıydı.
31:29Burada başlıyor. Uçağın sol tarafında.
31:32Sonra sağ tarafa geçiyor.
31:34Buradaki çıkışa ulaşmak için 8 sıra koltuğun üzerinden ilerliyor.
31:39Evet.
31:40Hemen 3 sıra arkada, bir acil çıkış var.
31:43Peki, Wan neden ileri doğru hareket ederek daha uzun bir yol izledi?
31:52Arkama hiç bakmadım.
31:53Odaklandığım tek şey anlık düşünerek sadece uçaktan çıkmaktı.
31:58Hangi sebeple olduğunu bilmiyorum.
32:00Çıkışın arkamda değil, ileride olduğunu gördüm.
32:03Ona doğru gittim.
32:05İnsan doğası işte, biliyoruz.
32:07Savaş ya da kaç durumunda uçaktan çıkmanız gerekiyorsa, üst kanat penceresinin yakınında ışığı görüyor olmanız yeter.
32:15Muhtemelen insanlar bu yüzden o yöne doğru çekildi.
32:19Birbiri ardına öne yığılmışlar.
32:23Keşke arkalarına baksalardı.
32:27Hughes bu kadar yolcunun neden arkadaki daha yakın çıkış yerine öne ilerlediğini anlıyor.
32:32Ama 11 kişinin neden açık bir kapıya ulaşabilecek mesafede öldüğünü anlamıyor.
32:37Hayatta kalma araştırmacıları,
32:41USA'nın 14.93 sefer sayılı uçuşunda neden bu kadar kişinin öldüğünü anlamaya çalışırken,
32:47buraya ulaşmakta sorun yaşıyordu.
32:51Telsiz konuşma dökümleri,
32:53Bob McIntosh'un kontrolörün pistteki diğer uçağı nasıl unuttuğunu daha iyi anlamasını sağladı.
33:03Wings West 5006 Kule.
33:07Wings West 5006 Kule.
33:12Kontrolör metroliner'a piste beklemesini söylemeden hemen önce taksi yapmakta olan başka bir uçakla telsiz bağlantısını kaybediyor.
33:21Kontrolör uçağı birkaç kez aramış.
33:25Sanırım 30 saniyeden fazla bir gecikme yaşanmış ve bu uçaktan hiç iletişim sinyali alınamamış.
33:31Sonra kazadan bir dakika önce halkan bir uçağın uçuş etiketini bulanmıyor.
33:42Wings West 5072 kalkışa hazır.
33:47Wings West 5072 mi?
33:49McIntosh kontrolörün pistte bekleyen metroliner'ın izini kaybetmesine neden olan bir dizi dikkat dağınıklığı tespit ediyor.
33:58Kontrolör o sırada ulaşamadığı bir uçaktan kalkış izni olmayan bir uçağa kadar çok sayıda sorunla uğraşıyordu.
34:10Tüm bunlar aynı anda olup biterken 14.93 için iniş izni verdiğinde bir yandan da hala pistin ortasında duran uçağın ne olduğunu anlamaya çalışıyordu.
34:26Herkes 10. sıradaki çıkışa yaklaştıklarında bir sıkışıklık olduğunu bildiriyor.
34:31Hayatta kalma uzmanı Hank Hughes 10. sırada çıkışın tıkanmasına neden olan olayları bir araya getiriyor.
34:37Tahliyenin yaklaşık 3 ila 4 dakika sürdüğü tahmin ediliyor.
34:553 ila 4 dakika uzun bir süre.
34:59Yolcularla yapılan görüşmelere göre insanlar sağ üst kanat çıkışına doğru ilerlerken çok yavaş hareket ediyordu.
35:06Neredeyse durma noktasındaydılar.
35:11Bu gecikme neden olmuş?
35:17Müfettişler ilk ipucunu yanmış enkazda buluyor.
35:23Bunun burada ne işi var?
35:27Kanat üstü çıkış kapağını, ağacı çıkış sırasında zeminin üstünde bulduk.
35:33Çıkışa ulaşmak için koltukların üstündeki çıkış kapısının üstünde süründüm.
35:43Acil çıkışa ulaşmak için.
35:46Herkes çok yavaş hareket ediyordu.
35:48Kapağın koltuğa yaslanarak zemine oturması muhtemelen çıkmaya çalışanların önünde 45 ila 60 santim genişliğinde bir engel oluşturmuş olmalı.
36:00Uçaktan hızlı bir şekilde çıkmalarını önemli ölçüde engellemiş.
36:03737'nin acil çıkış kapısı açıldıktan sonra açıklıktan itilmesi ve uçaktan uzağa fırlatılması gerekiyor.
36:15Yolcuların hızla kaçabilmeleri için gereken açıklığı bu oluşturur.
36:18Yolcular acil çıkış kapısının nasıl düzgün bir şekilde açılacağı konusunda bilgilendirilmişti.
36:24Peki bu neden olmadı?
36:27Kapıyı açan kişi kapının yanında oturan değil.
36:30Acil durum sırasında acil çıkış kapağının hemen yanında oturan yolcu ya şoktan ya da korktuğu için o kapıyı açamadı.
36:47Neyse ki arkalarında oturan bir yolcu ayağa kalkarak üst kanat çıkış kapağını açmayı başarabilmiş.
36:55Kapıyı açan yolcu kapıyı uçağın dışına itmemişti.
37:00Yolcular çıkmak için acil çıkış kapağının üzerinden ve etrafından dolaşmış.
37:05Bu da ne yazık ki zaman kaybına yol açmış.
37:08Müfettişler acil çıkışa doğru ilerlemeyi yavaşlatmış olabilecek bir başka faktör daha tespit ediyor.
37:16Kavga mı çıkmış?
37:20Kavga çıkmış.
37:21Müfettişler US Air'ın 14.93 sefer sayılı uçağında iki yolcu arasında tartışma yaşandığına dair raporlar bulur.
37:37Genç bir adamın annesi inmeye çalışırken bir erkek yolcu annesini iterek geçmiş.
37:43Oğlu da ne yazık ki annesini iterek yoldan çıkaran beyefendiyle yumruk yumruğa kavgaya tutuşmuş.
37:51Çok tarihsiz ve trajik bir olay.
37:53Çok değerli saniyelere mal olmuş.
37:55Kapının açılmasındaki gecikme, yolcuların arka taraftaki çıkış yerine öndeki çıkışa doğru ilerlemesi,
38:03kapağın yanlış yöne doğru açılması ve tahliye sırasında yaşanan tartışma maalesef olması gereken süreye dakikalar eklemiş
38:10ve bu dakikalar yolcuların hayatına mal olmuştu.
38:15Acil tahliye durumunda her saniye çok önemlidir.
38:18Acil bir durumda sahip olmadığınız tek şey zamandır.
38:21Çünkü kaza sonrası çıkan yangın veya kaza sonucu oluşan diğer tehlikeler de kazanın kendisiyle aynı oranda can kaybına neden olabilir.
38:34Şiddetli yangın, kör edici duman, kullanılamayan çıkışlar, bir dizi engel ve gecikmeler.
38:43Tabinde bu yüzden 21 kişi öldü.
38:44Hank Hughes'un soruşturması, USAir'ın 14.93 sefer sayılı uçağındaki yolcuların yaklaşık dörtte birinin yanan uçaktan neden kaçamadığını belirledi.
38:56Güvenlik kurulunun görüşüne göre can kaybına katkıda bulunan en önemli faktörler, zehirli duman ve kazadan kaynaklanan yangındı.
39:04Hughes ve ekibi kabin içinde hayatta kalma şansını arttırmak için bir dizi tavsiyede bulundu.
39:10Çıkışta dar boğaz oluşmasını önlemeye yönelik çalışmalar yaptılar.
39:17Kısaca tavsiye, üst kanat çıkış sıralarındaki yolcuların tahliye görevlisi olarak görev almaya uygunluklarının incelenmesini gerektiren bir kural kabul edilmesini öngörüyordu.
39:28Ayrıca bu yolcular için özel bir bilgilendirme yapılması ve acil bir durum anında sorumlu olduklarını kabul etmeleri istendi.
39:36Uçuş görevlilerinin uçuş bilgilendirmesi sırasında yolculara en yakın acil çıkış kapısının yerini ve bu kapının arkalarında olabileceğini belirtmeleri gerektiği kabul edildi.
39:51Koltuğun arkasındaki kağıt parçasını alın. Bütün çıkışların nerede olduğunu öğrenin.
39:56Sonra yapabilirseniz çıkışlar arasındaki sıraları iyice sayın.
40:00Bunu bilmek muhtemelen hayatınızı kurtaracaktır.
40:06Son olarak kabini hızla saran ve zehirli duman çıkaran yangının hızlı yayılmasını önlemek için
40:12NTSB tüm eski uçakların mümkün olan en kısa sürede yangın geciktirici malzemelerle tamamen güncellenmesini tavsiye etti.
40:23Güncel, modern uçak kabin döşemeleri o kadar kolay yanmıyor.
40:27Yolculara uçağı tahliye etmeleri için daha fazla zaman tanıyarak hayatta kalma şanslarını arttırıyor.
40:37Van Spurgeon, bugün de USAir'ın eğitim programına eğitmen olarak katılmaya devam ediyor.
40:43Eğitim, eğitmenliğine geçerek içinde bulunduğum durumdan öğrendiğim bütün bilgileri ve deneyimi gerektiği gibi aktarmak istedim.
40:5114.93 sefer sayılı uçuştan sağ kurtulanların kaçmalarını sağlayan şeyin ne olduğuna dair kendi fikirleri de var.
41:00Oradan defolup gitmek istiyordum.
41:06Hissettiğim şey buydu.
41:07Her şeyi tepkisel yaptım.
41:09Çoğu insanın düşündüğü gibi mantıklı bir an değildi.
41:13Önce şunu yapacağız, sonra bunu yapalım.
41:15O şekilde yürümüyor.
41:16Bence tamamen şanstı.
41:24İleri gitmek yerine geri gitmem hayatımı kurtardı.
41:28Sakin kalmamda muhtemelen yardımcı olmuştur.
41:32Ama günün sonunda bir şey patlasaydı hiçbir işe yaramayacaktı.
41:37Doğru koltuktaydım ve doğru olan şeyleri yaptım.
41:50Paniklediğimi de sanmıyorum.
41:53Sanırım iç güdülerimi, yani iç güdülerimi dinledim diyebilirim ve yapmam gerekeni yaptım.
42:00Atla, atla!
42:02Öleceğimi bir an bile düşünmedim.
42:08Ölmeye hiç hazır değildim.
Önerilen
42:14
|
Sıradaki
44:03
42:14
42:14
42:15
42:14
42:14
47:14
47:21
42:14
44:04
47:27