Skip to playerSkip to main contentSkip to footer
  • 6/14/2025
Aired (June 14, 2025): Magagamot pa kaya si Baby Lily? Panoorin ang video.

Category

😹
Fun
Transcript
00:00MISSION
00:05Habang ang ibang ina, pinakaabangan ang milestone ng kanilang sanggol tulad ng unang ngiti at paggapang.
00:18Si Neriza, ang pagmulat ng anak na si Lily tuwing umaga ay isang tagumpay na para sa kanya.
00:24morning po pinapainitan ko po si baby
00:28pagkatapos pinapadedik ko po siya
00:30pinaliliguan po araw-araw
00:33pag binibigay po yung mga pangangailangan ni baby
00:36minamahal po namin siya
00:38pagkapanganak pa lamang kasi ni Neriza
00:41tinaningan na siya ng doktor
00:43na 24 oras lang posibleng mabuhay ang anak niya
00:47araw-araw po pumapasok po sa isip po na
00:49isang araw mawala si baby
00:52sakit talaga kasi
00:54Hindi po ano yung condition ni baby.
00:57Halos araw-araw, gabi-gabi,
00:59pinipray ko po na sana
01:01tumaas pa po ang ano niya
01:03para makasama po po namin siya
01:05kahit ganyan siya po.
01:085 buwan pa lamang na ipinagbubuntis ni Risa
01:11si baby Lily
01:12na diet nun sa ito na mayroong microcephaly
01:15o yung condition kung saan
01:17ang ulo ng sanggol
01:18ay mas maliit kaysa sa karaniwang sukat
01:21para sa kanyang edad.
01:22Siyempre, masakit
01:24bilang isang ina na makita po si baby na ganyan.
01:28Masakit talaga po.
01:31Ayon sa pedyatrisya na si Dr. Barbie Baring,
01:35kapag may microcephaly ang isang sanggol,
01:37ibig sabihin,
01:38posibleng nagka-problema sa pag-develop ng utak.
01:42Ang brain at ang skull
01:44ay sabay yan na nag-de-develop.
01:48Habang lumalaki ang utak,
01:51lumalaki rin ang skull.
01:54So, kaya may mga fontanels.
01:56So, may mga pagkakataon na
01:59nasa loob pa lang ng sinakupunan
02:01ay nahamper ang development.
02:05Bukod sa naiibang itsura,
02:08hirap din daw kumilos at bumalansi si baby Lily.
02:13May problema rin siya sa palingin,
02:15pandinig, pati sa paglunok.
02:17Maliit po talaga yung ulo ni baby,
02:19tapos may bukol po siya sa bandang likod po.
02:22Yun po yung parts ng brain ni baby.
02:26Hindi nakakaupo sa kanyang expected na time frame
02:32na siya ay makaupo.
02:33Hindi siya nakakalakad sa expected age na siya ay makapaglakad.
02:39Hindi siya nakakapagsalita kaagad.
02:42So, those are mga important na developmental milestones
02:46na kakailanganin na aabangan.
02:49Ang mga bahagi ng utak na naapektuhan ng microcephaly
02:53ay ang cerebral cortex,
02:54ang bahagi ng utak na responsable sa pag-iisip,
02:58memoria, pandama at motor control.
03:01Dahil sa hindi buong paglaki,
03:03maaaring magdulot ito ng intellectual disability,
03:07pagkukonbulusyon at developmental delay.
03:10Sa ilang kaso,
03:12ang cerebellum o ang bahagi ng utak
03:14na responsable sa balance at coordination
03:17ay maaaring maapektuhan
03:19at nagdudulot ng problema sa motor skills.
03:22So, yan yung paglalakad.
03:24Ang brainstem ay pwedeng maapektuhan
03:26na maaaring magdulot ng problema
03:28sa paghinga, paglunok at heart rate.
03:32Hinala ni Neriza,
03:34ang nangyari kay Baby Lily,
03:36may kaugnayan sa kanyang pagbubuntis.
03:38Sa sakit ko siguro,
03:40na nagkaganyan po si Baby.
03:42Parang naapektuhan talaga si Baby
03:44sa mga gamot ko
03:45kasi matatapang yung mga gamot ko.
03:48Si Neriza kasi,
03:49na-diagnose ng lupus,
03:51isang autoimmune disease
03:53kung saan ang immune system
03:54inaatake ang sariling tissue ng katawan,
03:57dahilan para makaapekto sa iba't ibang organ.
04:00Nag-undergo po ako ng
04:01six-month chemotherapy po.
04:03Last chemotherapy ko po,
04:05hindi ko po alam na nabuntis na po ako.
04:08Minsan po,
04:09sinisisi ko po ang sarili ko
04:11kasi nagkaganyan si Baby,
04:13masakit sa akin.
04:16Pero,
04:17pinapray ko na lang po
04:18na sana araw-araw
04:19maging healthy na lang siya.
04:22Ang tanong,
04:23may epekto nga ba
04:23ang sakit ni Neriza
04:24sa kondisyon ni Baby Lily?
04:27Dahil naiba ang itsura,
04:29ang mga sanggol na may microcephaly
04:31hindi nakaligtas
04:32sa panghuhusga
04:33at sabi-sabi.
04:35Hinuhusgahan kagad ng tao
04:36yung lifespan nila
04:37na ay hindi magtatagal yan.
04:39Ganon.
04:40Sa physically po,
04:42lagi nilang,
04:43oh, bakit ganyan yung ulo
04:44ng anak mo?
04:45Bakit ano?
04:46Sa physical po,
04:48nakikita na kagad nila
04:49tas tinadjudge na po
04:50kagad nila yung bata.
04:52Paniniwala ni Neriza,
04:54konektado sa sakit niyang lupus,
04:55ang kondisyon ng anak
04:56na si Baby Lily.
04:58Nung ipinagbubuntis niya kasi ito,
05:00sumailanin din siya
05:01sa chemotherapy.
05:03Yung pinagbubuntis ko pa po
05:04si Baby,
05:05hindi po ako makalakad.
05:06Masakit po yung isang paa ko po,
05:09siguro sa sakit ko po,
05:11dala ng sakit po.
05:13Tapos yung pagbubuntis ko naman sa kanya,
05:15medyo mahina talaga yung katawan ko.
05:17Yung immune system ko po,
05:19mahina talaga.
05:20Tapos baba po ng potassium ko po.
05:22Ang tanong?
05:23Dok,
05:24posibleng nga bang makaapekto
05:25sa development ng isang sanggol
05:27ang kondisyon ni Mami
05:28habang nagbubuntis.
05:29Gaya ng lupus o cancer?
05:32Pwede makapag-parisulta
05:34sa microcephaly
05:35ang isang nanay na may cancer
05:39because of the chemotherapeutic drugs.
05:42Yung cancer drugs mismo,
05:44yun yung magkukos.
05:47Komento pa ng ilan sa social media,
05:49ang pagliit daw ng ulo ng sanggol,
05:51epekto ng pag-inom ng acne medication
05:53habang nagbubuntis.
05:55Dok,
05:56Totoo ba ito?
05:57Yes,
05:58yan ang isang gamot
05:59na known cause
06:00na po pwedeng
06:01makapag-resulta
06:03sa microcephaly
06:04sa isang
06:05buntis na babae
06:08na uminom
06:09ng gamot
06:10para sa
06:11tagihawat.
06:13Paglilinaw ni Dok,
06:14posibleng sanhin
06:15ng microcephaly
06:16ay ang impeksyon
06:17ng ina
06:17habang nagbubuntis
06:19gaya ng Zika virus,
06:20rubella,
06:21toxoplasmosis
06:23o cytomegalovirus
06:24o kaya naman
06:25ay exposure
06:26sa mapanganib na kemikal,
06:28alak o droga
06:29habang nagdadalang tao.
06:30Ang isang nanay
06:32na kulang sa
06:33folic acid
06:34ay po pwedeng
06:35magkaroon din
06:36ng anak
06:37na ang
06:38end result
06:39ay nagkakaroon
06:40ng microcephaly.
06:41Pwede rin
06:42na yung nanay
06:43ay
06:43na-expose
06:45sa kung ano-anong
06:46chemicals.
06:47Kung ang nanay
06:49ay exposed
06:50or gumagamit
06:51ng drugs,
06:53mga ipinagbabawal
06:54na gamot.
06:55Kung ang nanay
06:56ay nagsisigarilyo,
06:57kung ang tatay
06:58nagsisigarilyo,
06:59passive smoking yun.
07:00Usually,
07:01yung ultrasound
07:02sa first trimester
07:03pwedeng wala pa.
07:04Pero,
07:05karaniwan yung
07:05sa second trimester
07:07na ultrasound
07:07na ginagawa
07:08ng OB
07:10sa nanay,
07:11pwedeng doon
07:12may makita na
07:13na maliit pala
07:15yung ulo
07:17ng baby
07:18sa loob.
07:20Walang lula
07:21sa microcephaly
07:22pero ayon kay Doc,
07:24ang maagang
07:24intervention,
07:25tamang paggabay
07:26at suporta
07:27mula sa mga
07:27espesyalista
07:28ay makatutulong
07:30para mapaunlad
07:31ang kakayahan
07:32at kalidad
07:32ng buhay
07:33ng bata.
07:34Ang mga infections
07:35ay preventable.
07:37Like,
07:37for example,
07:38yung mga
07:39infectious causes
07:41ng
07:42microcephaly
07:44tulad ng
07:45rubella.
07:47Rubella
07:47is preventable
07:48because
07:49there is
07:50the MMR vaccine.
07:52So,
07:52kaya nga
07:52dapat
07:53yung women
07:55of reproductive age,
07:56so bago ka palang
07:58mag-asawa,
07:59bago ka palang
08:00manganak,
08:01ay nabakunahan ka
08:02ng MMR.
08:04Ang microcephaly
08:05ay walang gamot
08:07pero may pag-asa
08:09na mabuhay
08:11ng matagal
08:12hanggat
08:12ang pag-care
08:13doon sa batang
08:14may microcephaly
08:15ay naanjan.
08:17Dayo ng
08:18Microcephaly
08:19Awareness
08:20Philippines
08:20na maipalaganap
08:22ang pag-unawa
08:22sa microcephaly
08:23at mabigyang
08:24suporta
08:25ang mga pamilyang
08:26nag-aalaga
08:26sa mga mayroon nito.
08:28Kami po sa
08:28microcephaly group
08:30ay sumusuporta
08:31sa mga kapwa po
08:32namin nanay,
08:33kapwa po namin
08:33mga bata
08:34ay nagbigbigay po kami
08:36ng suporta
08:36sa isa't isa.
08:37Minsan,
08:38nagkakandak po kami
08:39ng event
08:39yearly
08:40para magsama-sama po
08:41yung mga nanay
08:42at mga bata
08:43para maramdaman po nila
08:44na hindi po sila
08:45nag-iisa
08:46na merong isang grupo
08:47na handang yung
08:48mga kapat kumalinga
08:49po sa kanila.
08:50Wala namang
08:51kumpirmadong datos
08:52ng mga kaso
08:52ng microcephaly
08:53ang Department of Health.
08:56Ang kagustuhan
08:57ni Marie Carr
08:58na makapagbahagi
08:59ng suporta
09:00sa mga may microcephaly
09:01mayroon palang
09:02pinaghuhubutan.
09:04Akala namin
09:05napakarer
09:06nung condition namin
09:07tapos
09:08weeks,
09:10years,
09:11time pass by
09:12padami na
09:13ng padami
09:13yung mga members
09:14namin na
09:14nagkalat na pala
09:15yung mga microcephaly
09:17dito sa Pilipinas
09:18na hindi lang
09:19nabibigyan ng atensyon
09:20na hindi lang sila
09:21na-expose
09:22masyado sa lipunan.
09:24Bilang nanay,
09:25para matanggap
09:26ng lipunan
09:27tsaka mga taong
09:28nakapaligid sa'yo
09:29yung kalagayan
09:30ng anak mo
09:31is ipapaliwanag mo
09:32sa kanila
09:33na
09:33siya ay microcephaly
09:36nakuha yun
09:38hindi dahil
09:38sa sinumpa siya
09:40or what yung hindi
09:41isa siyang condition
09:43na
09:44neurological condition
09:47na
09:47na-acquire
09:48ng mga bata.
09:50Nais ni Maricar
09:51na sa pamamagitan
09:52ng kanilang grupo
09:53mabigyan ng inspirasyon
09:54at pag-asa
09:55ang mga pamilyang
09:56lumalaban dito.
09:57Lalo pat
09:58ang kanyang anak
09:59na may microcephaly
10:00siya ang nataong gulang na.
10:02Since neurological condition
10:03sila
10:04most of them
10:05is mga bedridden babies
10:07yung mga simpleng
10:08ngiti lang
10:08na magagawa nila
10:09yung makipaglaro
10:10lang sila sa'yo
10:11sa pamamagitan
10:12kasi most of them
10:14hindi po nakakapagsalita
10:15yung mangitiang ka lang po nila
10:17is malaking bagay na po
10:19yun sa amin eh.
10:20Hanggat nakikita po namin
10:21lumalaban ng mga bata
10:22is nilalaban po namin.
10:24Hanggat matapang po sila
10:25kailangan po rin namin
10:26maging matapang
10:27para sa kanila.
10:28Gaya ni Maricar
10:30si Neriza
10:31ilalaban daw ang anak
10:33hanggat kaya.
10:34Yung mabuhay na lang po
10:35siya ng matagal
10:36na kasama namin
10:37yun na lang yung
10:38pinapasalamatan ko
10:39sa Panginoon po
10:40na kung hanggang
10:41kailan niya po
10:42ipapahiram sa amin
10:45si baby Lily po.
10:47Mula na po akong
10:47dapat ihingiin pa po
10:49yung makasama na lang
10:50namin siya araw-araw
10:51yung maibigay ko po
10:53sa kanya
10:53yung mga pangangailangan niya
10:55yung makita niya na
10:56kung ano namin siya
10:58kamahal.
11:01Hindi hikayat ko po
11:02ang mga nanay
11:03na huwag po natin
11:04ikulong ang ating mga anak.
11:06I-out of the box po
11:07natin sila
11:07e-expose po natin
11:09sila sa lipunan
11:09huwag po natin
11:10silang ikahiya.
11:11Ang microcephaly ay walang gamot
11:14pero may pag-asa
11:17na mabuhay ng matagal
11:19hanggat ang pag-care
11:20doon sa batang
11:21may microcephaly
11:22ay naandyan.
11:25Walang ibang hangad
11:26ang isang ina
11:27kundi ang maisilang
11:29ang sanggol ng ligtas
11:30at malayo sa sakit.
11:31gaya ni Riza
11:33at ni Maricar
11:34na patuloy na lalaban
11:36at
11:37magpapatatag
11:38para sa mga anak.
11:39Maraming salamat
11:46sa pagtutok
11:46sa Pinoy MD
11:47Para po sa iba pang
11:48kaalaman tungkol
11:49sa ating kalusugan
11:50mag-subscribe na
11:51sa GMA Public Affairs
11:52YouTube channel
11:53and of course
11:54don't forget
11:55to hit the bell button
11:56for our latest updates.

Recommended