Iba’t ibang klase ng ibon, naninirahan sa isang kabundukan sa Virac, Catanduanes! | Born to be Wild - video Dailymotion

GMA Public Affairs

Aired (June 8, 2025): Iba't ibang klase ng ibon na bihira mong makikita ang naninirahan sa isang kabundukan sa Virac, Catanduanes. Ayon sa may-ari ng lupain, nagulat na lang siya na may iba't ibang klase ng ibon ang naninirahan sa kanila! Panoorin ang video.

Transcript

00:00Sa mga isla ng Catanduanes at Negros, hindi lang malawak na karagatan at magandang tanawin ang makikita.

00:10Lagsarin dito ang mga bisitang lumipad pa mula sa malayong lugar.

00:24Breakfast is ready para sa ibon na ito.

00:28Agad niyang linantakan ang prutas.

00:32Samantala, ang dalawang ibon na ito mukhang may pinaghahandan dahil nililinis nito ang alang sarili.

00:42Ang mga early bird naman nakapuesto agad sa paborito nilang tambayan.

00:48Ang galing ng design ng ugad na ito.

00:50Sa Catanduanes, nakilala ko ang birder na si Ferdinand.

01:02Bumili siya ng bundok at doon na nirahan.

01:05Sa malawak na lupain ni Ferdinand, marami na raw ang kanyang mga na-meet na bisita.

01:13Isa rito, ang Philippine Bulbul.

01:20Napaboritong kainin ang matatamis na malberries.

01:23Ito ay isang endemic species o hayop na native sa ating bansa.

01:34Ang kalabaw na ito, kasamang kumain ang grupo ng mga cattle igret.

01:39Karaniwang lumalapit ang mga igret sa mas malalaking hayop gaya ng kalabaw para mas mabilis umano itong makahuli na insekto.

01:52Sa Catanduanes, nakilala ko ang birder na si Ferdinand.

01:58Bumili siya ng bundok at doon na nirahan.

02:01Bakit niyo po naisipan mag-invest sa bundok?

02:06Dream ko lang talaga. Yung retirement ko, makabalik sa dating buhay niya.

02:11Nung wala pa kami dito, maraming hunters dyan, kahit mga bata.

02:15So para ma-ditter sila or matigil,

02:20sabi ko, bili na lang natin yung lugar kung saan andun sila naghahunt para at least mapigilan natin sila.

02:26Kasi kung hindi tayo maghihigpit, tuloy-tuloy yan.

02:29Kasi part yun ang kultura eh, noong unang panahon, maghunt eh.

02:33Pero iba na panahon ngayon na kailangan dahil nagkumukonti na sila.

02:36Dapat natin silang alagaan.

02:38Ang mga ibon, hindi lang basta bisita.

02:43Karamihan sa mga ito, dito na piniling manirahan.

02:49Ay, nakita na apugad dito si Jesse.

02:52Akala ko nung una, it's a fruit dove, pero it's a small type of bird that weaves its nest made of light materials.

03:03Ngayon, nakasabit, parang weaver type of bird.

03:06Ngayong taon, naligaw rin sa lupain ni Ferdy ang isang pambihirang ibon.

03:15Ito ang Luzon Bleeding Heart.

03:17Parang that was, I think, two months, three months ago, si misis, nagluluto siya.

03:25Sabi niya, parang may tumutunog sa nursery mo, tingnan mo, kasi parang may ibon na pagaspas ng pagaspas.

03:31So, inutusan ko naman yung kasama namin, tinignan.

03:34Tapos ang ginawa niya, nakita niya, doon sa ilalim, kasi bleeding heart, hindi naman siya talagang lumilipad eh.

03:39More on ground.

03:41More on ground lang talaga siya.

03:42So, kinuha niya, hindi ko alam na bleeding heart.

03:45Dinala sa akin doon sa labas.

03:46Nagulat ako, bleeding heart.

03:48Mayroon limang species ng bleeding heart sa Pilipinas.

03:51Ito ang Mindoro Bleeding Heart, Luzon Bleeding Heart,

03:54ang critically endangered na Sulu Bleeding Heart, Mindanao Bleeding Heart, at Negros Bleeding Heart.

04:01Ang kanilang bilang patuloy na kumakaunti dahil sa deforestation at pet trades.

04:07Kaya ang makakitan ng pambihirang ibon ay isang biyaya para kay Ferdinand.

04:15Yun yung masaya ko.

04:17Tapos yun, pinakawalan ko isa, dyan din sa wild, para bumalik siya dun sa kung saan sa galit.

04:21Wow.

04:22Biro mo, bleeding heart nandito lang.

04:25Wow, what a dream, you know?

04:27What a dream place, you know?

04:31Sa Bayawan Nature Reserve sa Negros Oriental,

04:35may binabantay ang populasyon ng endemic na ibon sa Negros at Panay.

04:41Ito ang critically endangered na Negros Bleeding Heart.

04:46Kaya ang grupo ni Najastin na Talalak Foundation sinusubukan na muli itong maparami

04:51sa isla kung saan kakaunti na umano ang natitira nitong tahanan, ang kagubatan.

04:59The camera traps are here para to monitor the birds post-release

05:04and to monitor what other animals come close.

05:09These camera traps have been here for over three months.

05:13Visayan leopard cat o maral ang kadalasang predator na mga Negros Bleeding Heart sa wild.

05:19Pero may existing na maral dito.

05:22So yun yung pinaka-highest predator na pwedeng mag-predate sa ating mga Negros Bleeding Hearts.

05:30Gamit ang telemetry, isang instrumento na ginagamit para matrack ang pwesto ng mga hayop.

05:38Susubukan naming mahanap ang Negros Bleeding Heart sa wild.

05:42So Joe and Andrew will be tracking the Negros Bleeding Hearts

05:49because right now they're going to be roosting and we have to be really quiet.

05:56Sasamahan ko ang volunteer na sino Joe at Andrew.

06:00Sa aming paglalakad, isang Negros Bleeding Heart ang nakita namin nagpapahinga sa itaas ng puno.

06:07Wow, finally!

06:10Nasa pata nila yung Negros Bleeding Heart.

06:13And rinirecord na lang nila yung GPS, the recording.

06:18Minsan nagperch itong Negros Bleeding Heart.

06:22And mukhang consistent itong si Female Yellow.

06:30May nakita sila dito.

06:32Balihibo.

06:33Bakit kayo nalaglag?

06:34It's either nang mumult siya.

06:36Kinolektan nila yung dalawang balihibo.

06:39Ito yung pangatlo.

06:41Sinubukan naming sundan ang mga balihibo ng ibon.

06:45Yep.

06:48So much.

06:50This is the fourth one.

06:52Oh my gosh.

06:55This one looks very light.

06:57Sa kadahakbang ng aming grupo, nakakakita kami ng mga balihibo ng Negros Bleeding Heart.

07:09Good.

07:13Labis akong nag-alala sa posibling nangyari sa ibon.

07:17Ibang na yung pakaramdaman ko, bumibilis na yung tibok ng puso ko dahil sa pag-aalala.

07:27Dahil kita mo ito, hindi natural na ganyang kadami ang nalalaga sa balihibo ng ibon.

07:34At yung balihibo nito, parang nagre-resemble ng Negros Bleeding Heart.

07:42Napakalapit na raw ng signal dito.

07:45Sana makita natin.

07:46Kinabukasan, agad akong bumalik sa lugar kung saan kami nakakita ng mga balihibo ng ibon.

08:02Yesterday, we didn't see any remains.

08:05There was no carcass.

08:07We saw no blood.

08:08But it is a lot of feathers.

08:12We had to come back here again during the day.

08:15To, you know, to find, you know, where these feathers came from.

08:21Buhay ba?

08:22Yeah, this was the place.

08:25Oh, more feathers.

08:27Yeah, that's a stump there.

08:30Oh my gosh.

08:32Yeah, those are the under feathers.

08:37There are more here.

08:39Yeah, quite a lot now.

08:41Oh my.

08:41The trackers have informed me when they were tracking the animals that one of the birds was missing.

08:52Oh my gosh.

08:52And then when they were tracking that individual, they only found the tag, which was there.

08:59Natanggal daw ng Negros Bleeding Heart ang tracker na nakakabit sa katawan nito.

09:06Pag track nila, nakita nila yung transmitter.

09:09Tapos, they did a check of all our animals around here on the tracking list.

09:14Tapos, they've confirmed that it was yellow male, yung code ng bleeding heart.

09:22Yellow male kasi lalaki, obviously.

09:26Tapos, yellow yung ring niya sa paa.

09:30Nakita nila si yellow male.

09:32Buhay pa.

09:33Buhay pa.

09:33Oh my gosh.

09:34Dahil natanggal ang transmitter sa katawan ng ibon, mahihirapan na ang aming grupo na mahanap ang Negros Bleeding Heart sa wild.

09:44Ang pagkakakilala ko sa mga bleeding heart is pag hinawakan mo yan, parang sobrang bilis matanggal yung balahibo niya.

09:54Defense ata niya yan para makawala sa predator eh.

09:56Siguro, naging uncomfortable siya doon sa tracker niya.

10:02And then, you know, nag-struggle, nagpagulong-gulong dyan.

10:04Tapos, natanggal yung mga balahibo niya.

10:08And tayo na we're very emotional when it comes to these birds because, you know, we see all the effort.

10:16Malaking bagay ang dedikasyong binibigay nila Justin at Ferdinand sa pagsalba ng mga ibon.

10:23Buo ang kanyang loob na maparami at mapangalagaan maging antahanan nito.

Iba’t ibang klase ng ibon, naninirahan sa isang kabundukan sa Virac, Catanduanes! | Born to be Wild

Category

Transcript

Recommended