Trong hành trình của loài bọ ngựa, từng trận chiến khốc liệt với rắn, chim, thằn lằn hay cả định mệnh đều thể hiện bản lĩnh phi thường của một sinh linh nhỏ bé. Không chỉ là loài săn mồi, bọ ngựa hiện lên như biểu tượng của sức mạnh nội tâm, của sự tỉnh thức và ý chí bất khuất trước dòng xoáy sinh tử, tựa như ngọn lửa được truyền lên trời, rồi hóa thành linh hồn bất diệt xuyên qua mọi nền văn minh.
00:00Lúc nhỏ, tôi đã từng nghe ai đó kể rằng bọ ngựa không phải là sinh vật trần gian.
00:05Chúng là ngựa nhà trời, được phai xuống nhân gian để xin một đống lửa.
00:09Trong đầu óc non nớt của tôi, lúc ấy luôn nghĩ rằng bọ ngựa sẽ dùng cặp càng đầy gai của nó.
00:14Gặp lấy than hồng trong bếp mà bay về trời, tôi hào hức quan sát chờ đợi hành động ấy xảy ra.
00:20Nhưng bao năm trôi qua, tôi vẫn chưa từng thấy con bọ ngựa nào gấp được ngọn lửa như vậy để bay về trời cả.
00:25Mà mãi đến sau này tôi mới nhận ra, chúng không chỉ là ngựa nhà trời mà còn được sinh ra với sứ mệnh, chiến đấu, săn mồi, yêu mạnh liệt.
00:33Và rồi chết đi như một chiến binh không bao giờ kịp hoàn thành sứ mệnh thiêng liêng của mình.
00:39Bọ ngựa là một trong những sát thủ nhỏ bé và kỳ dị nhất của tự nhiên.
00:43Từ khi trào đời, chúng đã là một chiến binh, với thân hình nhỏ nhắn nhưng đôi càng cứng cáp với những gai sắt nhọn.
00:50Bọ ngựa không chỉ săn mồi mà còn chiến đấu với những đối thủ rất mạnh như rắn và chim.
00:55Chúng là hiện thần của tinh thần thượng võ, dáng đứng oai vệ, thế thủ huyền hoại, cặp càng chứ danh và tinh thần võ sĩ đạo bất khuất.
01:02Thế nhưng, đằng sau sức mạnh và vẻ ngoài kiêu hạnh ấy là một bi kịch thầm lặng.
01:07Nhiều cá thể bọ ngựa đã trở thành nạn nhân của những sinh vật ký sinh vô hình từ những con mồi chúng yêu.
01:13Thích như dế, phù du, trầu trấu và như thế, khi còn chưa kịp hoàn thành sứ mệnh mang lửa về trời, bọ ngựa đã gục ngã nơi mặt đất trần gian này.
01:20Bọ ngựa là một bộ côn trùng gồm hơn 2.400 loài lớn nhỏ khác nhau, phân bố rộng khắp thế giới, từ vùng ôn đới đến nhiệt đới.
01:29Chúng có thân hình dài, đầu hình tam giác với đôi mắt lồi đặc trưng chưa tới 10.000 ohm materia, một cấu trúc mắt kép cho phép phát hiện con mồi từ khoảng cách xa.
01:39Phía trước là cặp càng to, khỏe đầy, gai nhọn, sắc bén, công cụ chính cho việc săn mồi và tự vệ.
01:44Chiều dài cơ thể giao động từ 1,3 đến 10 cm, có loài có cánh và có loài thì không.
01:50Một số loài có khả năng xoay đầu gần 180 độ, điều hiếm có trong thế giới côn trùng.
01:55Chúng thường ẩn mình trong cây cỏ, sử dụng nghệ thuật nguy trang bậc thầy như ninja, chỉ cần một cái chấp mắt là đã biến mất giữa tàn lá xanh gì.
02:03Trong nhiều nền văn hóa cổ, bọ ngựa từng được xem là biểu tượng của sức mạnh siêu nhiên.
02:08Người Trung Hoa, quan sát tư thế phòng thủ hiên ngang của chúng, đã sáng tạo ra một môn võ lừng danh là đường lang quyền.
02:15Đôi càng dương rộng như hai tay đón đỡ, cơ thể ngả thấp, đôi mắt nhìn thẳng đối thủ.
02:19Bọ ngựa chính là hiện thân sống động của một võ sĩ sẵn sàng chiến đấu đến hơi thở cuối cùng.
02:26Ngay từ khi vừa nở, bọ ngựa con đã lập tức bắt đầu cuộc hành trình sinh tồn.
02:31Chúng ăn bất cứ thứ gì vừa miệng và có thể hạ gục được từ côn trùng nhỏ như ong.
02:35Những loài bọ ngựa sinh sống trên mặt đất khi chủ động đuổi theo, con mồi nhanh chóng tóm gọn ngựa ăn chỉ sau một lần tấn công.
02:41Những con sâu to béo trên cành cũng không thoát khỏi thực đơn của chúng.
02:46Châu chấu, thằn lằn, cho đến những con mồi to lớn hơn nó rất nhiều lần.
02:50Khi trưởng thành, danh sách con mồi của bọ ngựa càng trở nên đa dạng.
02:56Dưới tán lá xanh dì, bọ ngựa đứng bất động như pho tượng sống.
03:00Đôi mắt lặng lẽ dõi theo từng chuyển động nhỏ nhất trong không gian.
03:04Khi chim ruồi xa xuống hút mật, nó lập tức tung cú đánh chấp nhoáng, dùng cặp càng đầy gai kẹp chặt thân chim trong ngái mắt.
03:10Con mồi hoảng loạn dễ dụa, nhưng vô ích, sự lạnh lùng và trinh sát của bọ ngựa đã định đoạt tất cả.
03:16Nó từ tốn nhai từng mảnh cơ thể vẫn còn nóng hổi, như một sát thủ không cảm xúc giữa rừng sâu.
03:23Tắc kè, kẻ sát mồi máu lạnh chuyên trị côn trùng, lặng lẽ dình dập từ phía trên.
03:28Chỉ cần thấy một cử động nhỏ, chúng sẽ nhanh chóng lao đến, đoạt mạng con mồi trong trước mắt.
03:34Và lần này, tắc kè đã phát hiện một bọ ngựa đang đứng bất động trên cành cây.
03:38Không trần trừ, nó lập tức há miệng, chuẩn bị tung đòn kết liễu, nhưng sai lầm nằm ở khoảnh khắc ấy.
03:44Khi chiếc miệng vừa mở, bọ ngựa không hề hoảng loạn mà phản công như tiết xét.
03:48Đôi càng sát nhọn đâm thẳng vào mặt, khóa chặt lấy miệng tắc kè, vũ khí duy nhất của loài bỏ sát này.
03:54Thế trận lập tức đảo chiều, tắc kè bất lực nằm yên chịu trận.
03:57Vì càng ráy, đôi càng bọ ngựa càng xiết sâu, không một kẻ hở thoát thân.
04:02Rồi, trong khoảnh khắc im lặng lạnh người, bọ ngựa bắt đầu dùng cơ hàm răng cưa của nó nhấm nháp từng phần cơ thể tắc kè.
04:09Một kẻ đi săn trở thành kẻ bị ăn, không phải vì yếu, mà vì kẻ thù của nó quá mạnh.
04:14Giữa tán rừng hoang vắng, một con rắn đang lặng lẽ bỏ qua cảnh cây, nằm ngờ lại rơi vào đúng tầm phục kích của một kẻ săn mồi thầm lặng.
04:23Bọ ngựa, nhỏ bé nhưng lạnh lùng, lao tới với tốc độ như điện sẹt, đôi càng sắc như dao chấp nhoáng kẹp chặt lấy đầu rắn, khoa cứng không cho nó kịp phản kháng.
04:32Con rắn quần quại, toàn thân xoắn lại trong nỗ lực tuyệt vọng, nó dùng chính thân thể dài quân lấy đối thủ, hòng thoát thân, nhưng vũ ích.
04:40Bọ ngựa giữ thế áp đảo, xiết càng mạnh hơn, rồi tư tốn dùng chiếc miệng sắc lẹm gặm từng mảng thịt sống ngay trên cơ thể vẫn còn động đậy của con rắn.
04:50Trong một cuộc chạm chán khác, con rắn vừa định lách qua cảnh cây thì đã lãnh chọn một đòn trí mạng từ đôi càng thủ sắn.
04:56Dẫu phản xạ né được cú tấn công đầu, nó vẫn không thoát khỏi lần tấn công thứ hai, một kết thúc đầy bất ngờ, cho thấy trong thế giới hoang dã,
05:04kẻ mạnh không phải lúc nào cũng to lớn, mà là kẻ biết ra tay trước, nhanh hơn, mạnh mẽ hơn.
05:10Bọ ngựa không săn mồi bừa bái, chung đứng im như tượng đá, chờ đợi.
05:17Khi con mồi lọt vào tầm tấn công, phù đánh chấp nhoáng sẽ khiến nạn nhân không kịp phản kháng.
05:22Trong trạng thái phục kích đó, có thể nói, bọ ngựa như một kỵ sĩ ẩn mình, sẵn sàng ráng xuống nhát kiếm trí mạng.
05:29Những kẻ không kịp phản ứng, buộc phải từ bỏ phần thân xác phàm tục của chính mình, giúp bọ ngựa tiết thêm năng lượng, hoàn thành sứ mệnh trần gian của mình.
05:40Mùa sinh sản, tùy theo khu vực và khí hậu, có thể diễn ra vào mùa thu ở vùng ôn đới hoặc quanh năm ở vùng nhiệt đới.
05:49Mùa sinh sản cũng là thời gian mà nhiều con bọ ngựa đực ra đi nhất.
05:52Chúng không chết hiên ngang vì bất tài trên chiến trường, mà tự nguyện bại trận trước bọ ngựa cái quyến rũ.
05:58Đây là lúc bi kịch xảy ra, bọ ngựa cái có thể ăn thịt con đực ngay khi đang giao phối.
06:03Điều này là không bắt buộc, nhưng khi bọ ngựa cái sinh sản, thường thiếu dinh dưỡng, và chúng cần một cơ thể sung mãn để sinh sản.
06:10Việc ăn thịt bạn tình giúp cung cấp năng lượng quý báu để tạo ra một thế hệ mới.
06:14Sau khi giao phối, bọ ngựa cái tìm đến những thân cây, cành nhỏ, nơi nó cảm thấy an toàn để đẻ từ 10 đến 400 trứng, gói cho một khối bọt cứng lại thành tổ.
06:29Vào mùa xuân, từng bọ ngựa con nhỏ bé lúc nhúc chui ra, từ đây chúng sẽ bắt đầu cuộc đời của một chiến binh đầy kiêu hãnh của giống loài.
06:36Tuy là sát thủ, bọ ngựa không phải là bất khả chiến bại.
06:41Chúng yêu thích săn dế, trâu trấu, phù du, nhưng chính sở thích đó lại tiềm ẩn nguy cơ diệt vong.
06:46Trong môi trường nước hoặc nơi ẩm thấp, các loài phù du, dế và trâu trấu dễ bị nhiễm ký sinh trùng, đặc biệt là loài run tóc ký sinh heguôn, nematomopha.
06:55Khi bọ ngựa ăn phải con mồi mang mầm bệnh, ẩu trùng run sán ký sinh sẽ xâm nhập cơ thể, âm thầm lớn dần, hút chất dinh dưỡng, phá hủy cơ quan nội tạng của bọ ngựa từ bên trong.
07:06Thời điểm đáng sợ nhất là khi run trưởng thành. Nó điều khiển hành vi bọ ngựa, khiến nạn nhân đi tìm nước.
07:11Khi bọ ngựa nhảy xuống nước, run trườn ra khỏi cơ thể như một con rắn sống, và bọ ngựa, dẫu chưa chết ngay, cũng đã hoàn toàn bị hủy hoại.
07:19Như vậy, dù có dũng mạnh đến đâu, có tinh thần chiến đấu kiên cường đến mấy, bọ ngựa cũng không thoát khỏi tru kỳ tàn nhẫn của tự nhiên.
07:26Khi chưa kịp mang được ngọn lửa nào về trời, chúng đã gục ngã bởi một loài sinh vật vô hình mà chính chúng không thể nhìn thấy.
07:35Bọ ngựa sinh ra với khí chất của một chiến binh.
07:38Từ lúc còn là ấu trùng, chúng đã học cách chiến đấu, phục kích và đối mặt với tự thần.
07:42Mỗi bước đi là từng khoảnh khắc sinh tử, mỗi cú xiết càng là sự thể hiện hoàn hảo của thiên nhiên trong nghệ thuật sinh tồn.
07:49Và rồi, đôi khi như một trò đùa canh nhiệt của tạo hóa, bọ ngựa, kỵ sĩ nhà trời lại phải bỏ mạng bởi chính con mồi mà nó khát khao.
07:57Người xưa nói rằng chúng xuống trần để xin lửa.
08:00Có thể lửa ấy là bản năng sinh tồn rực cháy, là tinh thần võ sĩ bất quất, là ngọn đèn không bao giờ tắt trong dòng côn trùng muôn loài.
08:07Nhưng tiếp thay, nhiều con bọ ngựa chưa kịp mang lửa về trời, đã vĩnh viễn nằm lại nơi trần gian lạnh lẽo này, kết thúc cuộc hành trình như một anh hùng ngã xuống trong im lặng.
