Kayseri'nin Melikgazi ilçesinde, dededen kalma bir konağı temizlerken inanılmaz bir keşfe imza atan Mustafa Halıcıoğlu, evinin altında yaklaşık 2 bin yıllık devasa bir yeraltı şehri ortaya çıkardı.
01:10Ağırnaz'dayız. Ağırnaz malum yeraltı şehirleriyle taşıyla meşhur bir yer. Özellikle eski Ağırnaz'da Sinan'ın evinin bulunduğu bölgede yukarıda harmanlar ile aşağıda Koramaz Vadisi seviyesi arasındayız.
01:29Bu yükseklik hemen hemen belki 3-5 katı içinde barındıran yeraltı şehirlerine sahip. Kapadokya'nın klasik bir görüntüsüne sahip Ağırnaz.
01:45Taşından dolayı oyması kolay. Dolayısıyla içinde her türlü yaşamın olduğu, hayvanların beraber bulunduğu, mutfağının, tuvaletinin vesairenin, oturmanın, uyumanın,
02:13hepsinin ortak olarak kullanıldığı mekanlar bunlar.
02:19Şimdi biz buradaki kesitleri görünce aslında sanki çok uzun yıllardır gerçekten bu yaşamın sanki halen devam ettiğini belki hissedebiliyoruz.
02:37Burada yaşayan vatandaşlar için de çok sıradan bu görüntüler olmasına karşın hem tüm Anadolu'da hem dünyada oldukça ilgi çekici.
02:50Ama Ağırnaz için yaşamın gerçekten bir parçası, zaman içerisinde evlerin yukarı çıkması, aşağıda, daha aşağıda ve daha aşağıda kendisinden önceki insanların burada yaşam bulması,
03:05hayatlarının tamamını burada geçirmeleri neredeyse hayatın bir parçası, sıradan bir kültürü yansıtıyor.
03:14Bununla beraber bu ne kadar geriye gidiyor diye genelde sorulan sorulardan bir tanesi bu.
03:22Yani bütün Kapadokya için tarih ne kadar geriye gidiyorsa biz de o kadar geriye gidiyoruz aslında.
03:28İşte zaman içerisinde başka insanlar tarafından veya burayı ziyaret edenler tarafından kullanılmış, üst katmana çıkınca veya yukarıya çıkınca,
03:43güneşi gördüğümüz yere çıkınca ise aşağı kısımlar aynı kişiler tarafından bu defa hayvanlar için veya kiler için kullanılmış mekanlar.
03:53Buralarda bütün, özellikle Ağırnaz'ın bu eski bölgesinde tüm şehri aşağıdan gezebiliriz.
04:05Yani arada mahremiyet ve güvenlikten dolayı kapatılan ara kısımlar mevcut.
04:13Bunları kaldırdığımız vakit aslında bütün beldenin, şehrin kat kat birbirlerine bağlı olduğunu göreceğiz.
04:22Dolayısıyla hiç güneş yüzü görmeden yani buradan camiye ulaşmanız veya işte Hanönü meydanına çıkmanız veya Koramaz Vadisi'ne inmeniz mümkün.
04:33Böyle bir özelliğimiz var.
04:36Kapadokya'nın dikey ve yatay yeraltı şehirlerinin burada yatay yeraltı şehirleri örneğine rastlıyoruz.
04:45Daha çok yatay yeraltı şehirleri burada karşımıza çıkmakta.
04:50İşte buralarda kaya oyma dini yapıların ön plana çıktığını, insanların ailesine mahsus veya bulunduğu topluma uygun bir belki cemaatinin olduğunu,
05:06kendi evinin altında hatta aynı köyde yan yana karşı karşıya üç tane, beş tane, on tane bunun çok örneği var Koramaz Vadisi'nde kaya oyma dini yapıların olduğunu görüyoruz.
05:21Dolayısıyla yani tarihleme noktasında böyle iki bin yıl gibi bir şey kabaca söylemek mümkün olabilir.
05:33Bunun içinde bulunduğumuz mekanlar babama babasından, bir sene babamızdan kaldı.
05:39Buralarda çok eski bir tarih, buralar zaman içinde terk edildi.
05:49Burada yaşayanlar köyün diğer taraflarına daha böyle rahat yaşayabilecekleri yerlere gittiler babalarından sonra.
05:58Babamın evi de uzun zaman yirmi yıl kadar hiç dokunmadım, orada boş kalmıştı.
06:06Baba ocağı tütsün diye biz geldik buraları restore ettik.
06:14Bu mağaraların içi hep doluydu, moloz doluydu.
06:18Buraları temizledik.
06:20Buraları gün yüzüne çıkarttık.
06:22Bir nevi tarih ortaya çıktı.
06:24Buraları böyle yaptıkça mutlu olduk.
06:26Ben istiyorum ki burayı dünya görsün.
06:29Köyümüzü dünya görsün.
06:31Köyümüzün en büyük özelliğinden biri Mimar Sinan gibi çok büyük bir değer var.
06:36Mimar Sinan buralarda kesin yaşamıştır.
06:38Mimar Sinan buralarda gezmiştir.
06:40Mimar Sinan'ın buralarda ayak izi vardır.
06:42Çünkü evi elli metre ileride biliyorsunuz.
06:45Yirmi bir yaşına kadar bu köyde yaşadığı söyleniyor.
06:49Onun için bu tarihe daha çok sahip çıkılması gerekiyor.
06:53Tabii şurada burada şu da var.
06:54Her şeyi de devletten beklememek lazım.
06:57Herkes, dedesinden kalan, babalarından kalan, benim babamın evi gibi birçok ev var burada.
07:04Keşke köylümüz hepsi bu değere sahip çıksa.
07:08Kendi emek verse, buraları üzüme kazandırsa, gelecek nesilleri bir şey bıraksak.
07:13Hep beraber, ele de tutsak.
07:15Bizim yaptığımız bir örnek yok.
07:18Yani bizim yapmış olduğumuz çalışmayı yapacak, tek başına yapacak, benim bildiğim başka bir girişimci yok.
07:28Ama biz demin dediğim gibi değişik duygularla baba ocağını şenlendirme babında girdik.
07:36Güzel de bir şey çıktı ortaya.
07:38Bunu da şey görünce, yaptığımız işi takdir edildiğini görünce çok mutlu olduk.
07:47Yani büyüklerimiz tarafından gelinim, buraları görürüm.
07:50Ve güzel bir şey yaptığımızı söylediklerinden daha mutlu olduk.
07:54Ve çalışmaya da devam ediyoruz.
07:57Kesmedik yani.
07:58Biz buraların olduğunu, mağara olduğunu biliyorduk da şartlar o zaman çok farklıydı.
08:06İçine giremiyordum.
08:08Fakat biz o içindeki molozları, şeyleri çıkarsınca tarih gün yüzüne çıktı.
08:14Tarihi öyle bulduk biz.
08:15Hocalarımızla da oturduk, konuştuk.
08:17Hepsi geldiler, incelediler.
08:20Sağ olsun devlet büyüklerimiz geldi.
08:22Burada şu anki bulunduğumuz yerlerde ve Ağırmaz için Valimiz Sayın Gökmek Çiçek,
08:32tabii onun ismini anmadan geçemeyiz.
08:34Kendine de buradan sizin huzurlarınızla teşekkür ediyorum.
08:37Köyümüze çok katkıda bulundu ve bulunmaya da devam ediyor.
08:41Ama bir tek Valimizle beraber değil, şehir büyüklerimizin, belediye başkanlarımızın
08:47da bu konuya daha çok eğiliyorlar ama daha çok eğilimelerini istiyoruz.
08:50Böyle bir tarih yok olmamalı.
08:53Benim gücüm bu kadarına yetti.
08:55Yani gücümün çok üstünde bir yükün altına girdik.
09:00Biz buradan sonra da tıkandık.
09:01Daha fazla gidemiyoruz.
09:03Çünkü ciddi bir ekonomi gerekiyor.
09:06Şimdi buradan şeye, mağaralara eriyoruz.
09:23Daha önce buraları da yaşamışlar.
09:30İlk geldiklerinde bu bölgeyi.
09:32Buradan geldiğimiz zaman böyle devam ediyor.
09:45Yine burası devam ediyor.
09:48Buradan geldiğimiz zaman bu turhun taşı, o zamanın kapağıymış burası.
09:56Buradan tutup yuvarlıyorlar.
09:58Burası kapanıyor.
10:00Bu tarafa geçemiyorsun.
10:01Yine buradan 30 metre kadar bir tünel var.
10:16Bu tünelde bilerek dar yapmışlar.
10:19Çünkü kolay girilmesini istemiyorlar.
10:21Yine arada çok enteresandır turhun taşı var.
10:24Kapatma görevi yaptıkları.
10:26Ve sonunda büyük bir mahzeme çıkıyor.
10:29Yani en son korunaklı oda olarak orayı belirlemişler.
10:32Oraya gelene kadar 4 tane turhun taşını ve tuzak odalarını geçmek zorundalar.
10:38Güvenlikli oda olarak en sonu tercih ediyorlar.
10:41Nesiller boyu farklı amaçlarla kullandıkları için zamanla hayvanları bağlamak için,
10:46işte buraya nişler açmışlar, yem koymak için.
10:50Asıl ilk başta bu tarz değildir büyük bir ihtimal.
10:54Çünkü 2000 yıllara da anlıyor.
10:55Nesiller geldikçe kullanım amaçlarını yönelik,
10:59tabi tahribatlar, değişiklikleri yapmışlar.
11:02Son anı bu şekilde.
11:04Buralar devam ediyor ama ülkiyet sonundan dolayı ve güvenlikten, mahremiyetten dolayı
11:09herkes kendi bölgesini taştan bölerek kapatmış.
11:12O duyguyu nasıl anlatayım ki ben sana o duyguyu anlatabilmem için benimle gelip burada çalışman lazımdı senin.
11:26Biz hep sanki o adamlar burada mesela hiçbir yerde sonradan vurulmuş bir kazma izi bulamazsın.
11:35Biz sadece burada temizlik yaptık, çıktık.
11:372000 yıl önceki kazma izi neyse ya da buradaki el izi neyse halen aynı şekilde duruyor günümüze ve bizden sonraki tarihe aktarmaya çalışıyoruz bunları.
