Oynatıcıya atlaAna içeriğe atlaAltbilgiye atla
  • bugün
Melis Alphan’ın Doğan Kitap’tan yayımlanan Menopoz Rehberi adlı kitabı, dünyada ve ülkemizde görmezden gelinen menapoz dönemine hem kişisel deneyim hem de bilimsel çerçeveyle ışık tutuyor. Cerrahi menopozla bir gecede bambaşka bir bedensel gerçeklikle karşılaşan Alphan, bu sürecin yalnızca fizyolojik değil, aynı zamanda yapısal bir yalnızlık içerdiğini anlatıyor.

Kasım 2024’te açtığı “Menopoz Seyir Defteri” hesabıyla yüzlerce kadının deneyimini dinleyen Alphan, bu bilgisizliğin bireysel değil, sistemsel bir sorun olduğunu vurguluyor. Alphan, uzman hekimlerle yaptığı canlı yayınlar ve gündeme getirdiği güncel araştırmalarla menopozla ilgili tabuları yıkmak ve kadınları bilinçlendirmek yolunda önemli adımlar attı. Menopoz bir hastalık değil; doğurganlık döneminin sona erdiği, sağlıklı kadının yaşam döngüsündeki doğal bir evre. Ancak bilgi eksikliği, bu süreci kadınlar için zorlu bir döneme dönüştürebiliyor. Yapılan araştırmalar, kadınların hayatlarının yaklaşık üçte birini menopoz sonrası dönemde geçirdiğini ve bu sürecin ciddi bir halk sağlığı başlığı olarak ele alınması gerektiğini gösteriyor.

Melis Alphan'la T24'de buluştuk, menapozla ilgili tüm bilinmeyenleri masaya yatırdık. Menopozun hâlâ tabu kabul edilmesi, doğurganlık sonrası kadının görünmezleşmesi ve cinselliğin yok sayılması gibi meseleler bireysel hikâyelerden çok daha öte bir yapısal çarpıklığa işaret ediyor. Alphan, “Menopozu bilmediğimiz gibi, onun sağlıkla ve politika ile ilişkisini de konuşmuyoruz,” diyor. Kitap, menapozu öğrenmek, hiç kimseyle paylaşamadığınız sorularınıza cevap bulmak için önemli bir kaynak. Biz kadınları sadece doğurganlıkla tanımlayan sisteme inat, sessizliğimizi bozup kadının en muhteşem dönemini keşfetmeniz dileğiyle.
Döküm
00:00Herkese merhaba. Bugün Melis Alpan'la birlikteyiz.
00:03Melis, Menopoz Rehberi kitabını yazdı.
00:07Benim için de çok önemli ve birçok insan için aynı önemi taşıyor.
00:12Çünkü 40 yaş ve üzeri tüm kadınların aynı derdi var, aynı sorunu var, aynı bilinmezlikle savaşıyor.
00:19Ama biz bu kitabı okuyarak, farklı bilgiler edenerek menopozu biraz daha hafifleteceğimizi düşünüyoruz.
00:26Ben de tek gecede menopoza girmiş bir kadın olarak Melis'le bu konuyu detaylı olarak konuşmak istiyorum.
00:34Hoş geldin Melis.
00:35Hoş bulduk.
00:36Nasılsın?
00:37Gayet iyiyim. Teşekkürler.
00:39Kitabındaki öcüm de çok hoşuma gitti. Tek gecede menopozla tanıştım.
00:44Evet bu benim dedim. O yüzden daha da zevkli okudum kitabını.
00:48Ve aslında bilmediğim birçok şeyle de karşılaştım.
00:51Ama ilk olarak senin hikayelenden başlamak istiyorum.
00:54Menopoz sürecinin nasıl başladığı, belirtileri nelerdi?
00:59Şimdi menopoz aslında yani menopoz süreci başladıktan yaklaşık 10 yıl sonra menopoza giriyor bir kadın.
01:07Menopoz süreci 10 yıl önce başlamış oluyor. Buna da premenopoz diyoruz.
01:11Yani bu nedir?
01:13Menopoz belirtileri hafif hafif kendini göstermeye başlıyor.
01:16Ben de şöyle oldu. Ben ameliyatla girdim.
01:19Yumurtalıklarım ve rahmim alındı.
01:20Dolayısıyla şöyle genelde anne yaşı baz alınıyor.
01:24Ama bu demek değil ki illa annenle aynı yaşta gireceksin.
01:27Fakat annem 56 yaşında girmiş.
01:29Yani benim daha...
01:30Çok iyi bir yaşta bu arada.
01:31Yani benim daha vardı.
01:33Ben 46 yaşında girdim.
01:35Dolayısıyla daha yeni başlıyordu diyebilirim.
01:38Fakat hani alınması gerekiyordu.
01:39Yumurtalıklarımın dolayısıyla alındı.
01:43Ve ben...
01:44Nedir bu?
01:4410 yıl süren şey ne?
01:46Aslında vücut kendini o güne kadar adapte ediyor.
01:49Hormonlar yavaş yavaş azalıyor.
01:52Ve onlar azalırken vücut bir şekilde o sürece adapte olmaya başlıyor.
01:56Ben de öyle bir şey olmadı.
01:58Dolayısıyla bir ameliyata girdim.
02:00İşte öğle saatlerinde 2 saat sonra menopozdaydım.
02:03Yani ben o 10 yıllı hızlandırılmış bir şekilde 2 saatte yaşadım diyebilirim.
02:08Şimdi ilk birkaç gün zaten ameliyat sonrası çok bir şey anlayamadım.
02:13Fakat sonra ne oldu?
02:14İşte 3 gün sonra eve çıktım.
02:15Ve o gece ilk kez o sıcak basması, hot flash denen şeyi yaşadım.
02:20Ve çok enteresan.
02:22Hiç hayatımda böyle bir şey yaşamamıştım.
02:24Sanki vücudun kalorifer sistemi eklenmiş gibi böyle alev alıyor vücudun.
02:29Dozulmuş gibi bir soğuk bir sıcak.
02:32Ve şöyle hani ben hep kalın çok üşürdüm.
02:35Hep kalın pijamalarım vardır.
02:37Hemen eve gittiğimde öyle kalın bir pijama giymiştim.
02:39Ve anında attım.
02:41Ve yani o pijamaların da hepsinden açıkçası kurtuldum.
02:44Çünkü bir daha pek ihtiyacım olmayacak gibi.
02:46Ve yazlık geceliklerle uyumaya başladım.
02:49Yani o gece bunu birkaç kere yaşadım.
02:52Beni uykumdan uyandırdı.
02:54Yani o raddede, o şiddette.
02:55Zaten bir hafta sonra ben hormon kullanmaya başladım.
02:59Dolayısıyla o hormonlar da iki günde bunu...
03:02Eski düzenine yakın bir hale getirdi.
03:04Kesti, evet.
03:06Yani ondan sonra ben çok ciddi uykusuzluk çektim.
03:10Ben bunu menopoz nedenini zannediyordum.
03:12Fakat meğersem şimdi biliyorum ki menopoz bir takım otoyimün hastalıkları da tetikliyor.
03:18Benim de birdenbire haşim otom ortaya çıktı.
03:21Ondan hipertiroid olarak başlamış.
03:24Ve ondan dolayı aslında uyuyamıyormuşum.
03:25Daha sonra hani onu düzenlemeye başlayınca uykumla da geri kazandım.
03:31Ve açıkçası hani şu anda hala çok hani cerrahi yolda girdiğim için bu sıcak basmasını yaşıyorum.
03:39Ama o ilk günlerdeki gibi değil.
03:40Hormonlar o anlamda çok yardımcı oldu.
03:43Ama onun dışında hiçbir sıkıntım yok diyebilirim.
03:45Peki bu cerrahi menopozun bir gecede gelen bir şoku oluyor.
03:49Yani bende de öyle olmuştu.
03:51Tam olarak sadece bedensel bir değişim değil, ruhsal olarak da insan bir şoku giriyor.
03:58Sen neler hissettin o anda?
04:00Yani ilk o bir gecenin devamında ruhsal olarak.
04:03Yani şöyle ilk en bariz fark ettim şu oldu.
04:07Bu hep söylenirdi.
04:09Ben bunun için ne demek olduğunu çok anlamazdım ama bize hormonlar yönetiyor denir.
04:15Bu gerçekten de böyleymiş.
04:17Hani duygularımızın ne yani en azından benim için çünkü farkı görünce ne kadar hormon kaynaklı olduğunu fark ettim.
04:23Ve bir anda vücudum artık kimyasal bir şeyle desteklenmiyor gibi böyle boş bir sayfa gibi.
04:30Hani ben aslında kimim?
04:32Hani olaylara nasıl tepki veririm?
04:34Ne hissederim?
04:35Bunları böyle yani bu benim için çok ilginç oldu.
04:38Biraz kendime dışarıdan bakıyor gibi hissettim ve daha sonra bunu bir fırsat olarak değerlendirmeye karar verdim.
04:46Yani bu aslında benim için kendimi yeniden inşa süreci olabilir.
04:50Hani hep derler de böyle kendimin daha iyi versiyonuna ulaşmak istiyorum.
04:54İşte kendimi istediğim versiyonu şimdi aslında programlayabilirim gibi biraz böyle bir yerden yaklaştım.
05:00Aynı İsvan'de de oldu bu arada.
05:02Evet yani dolayısıyla o yüzden menopoz benim için harika bir şey oldu.
05:06Evet hatta geçenlerde bir dizi seyrettim.
05:09Julie Child'ın hayatını anlatıyor.
05:12İşte dünyanın ilk yemek programı yapan kadın.
05:1551 yaşında sahne menopoz olduğunu öğrenmesiyle açılıyor.
05:21Kocasını ağlayarak arıyor ama söyleyemiyor menopoz olduğunu.
05:26Ama sonra esas başarısı ondan sonra başlıyor.
05:30Ondan sonra ve patlıyor.
05:31Ben de açıkçası böyle biraz şeydim artık bu ameliyattan önce.
05:35Hani sanki benim için işte bitti bu hayat zaten hani böyle bir çok değişik bir ruh halindeydim.
05:42Hani zaten işte yaşadığımız dünya, ülke vesaire.
05:45Her şey can sıkıcı.
05:47Hani böyle sen hiç hayal kuramıyor gibi bir haldeydim.
05:51Ve benim için artık yeni başlangıçlar yok.
05:54Hani yaşayacağım, yaşadım.
05:56Bundan sonra işte ne yaparım.
05:58Ve sonra bir anda her şey değişti.
06:00Yani en azından işte oturdum bir kitap yazdım mesela.
06:03Yani böyle bir enerjiyi buldum kendimi.
06:05Ben şey ilk Instagram sayfanı açtım.
06:06O çok önemliydi bence.
06:08Ben seni ilk öyle keşfettim.
06:10Melisa Alpan'ı tabii ki çok iyi tanıyorum.
06:12Yazılarını hep çok iyi okuyordum.
06:14Ve evet, evet, evet dediğim bir kadındın.
06:16Ama menopoz seyir defteri çok güzel bir sayfa.
06:19Ve cesur bir işte.
06:22Çünkü ben her ortamda söylüyorum rahatlıkla menopoza girdiğimi.
06:25Hala ayıtlandığım yerler oluyor.
06:27Halbuki bence kesinlikle ayıplanacak bir şey değil.
06:29Yok değil.
06:30Ben de her yerde söylüyorum.
06:32Özellikle erkeklerin olduğu ortamlarda da anlatıyorum.
06:34Sürekli menopoza hakkında konuşuyorum.
06:36Beni yani bu beni aslında şey hani özellikle inadına yapar gibiyim.
06:43Yani hoşuma gidiyor böyle kadınlara yönelik tabulara meydan okumak.
06:46Dolayısıyla hani her şeyi konuşabilir kılmak istiyorum.
06:49O hesabı da aslında planlayıp açmadım.
06:53Yani öyle bir böyle bir şey yapmak hiç kafamda yoktu.
06:56Her şey kendiliğinden oldu.
06:58Hani ameliyata girerken böyle bir paylaşım yaptım.
07:01Ne bileyim hani işte aslında çok da böyle hayatıma dair özel şeyleri paylaşan biri değilim.
07:08Sosyal medyada ama nedense hani yapısım geldi.
07:13Hani belki birileri bir şey yazar.
07:14Hiçbir şey bilmiyorum ya bir şey öğrenirim.
07:17Bilmiyorum hani.
07:18Galiba öğrendiğin kadar öğrettiğinde ama insan.
07:20İşte zaten hani benim hep ne bileyim gazetecilik de o yüzden.
07:23O da bir reflek gazetecilikle.
07:25Birilerine onu aktarmak hep o en sevdiğim şeydir.
07:29Ve sonra bir arkadaşım en yakın arkadaşlarımdan biri dedi ki sen bir hesap açsana.
07:34Bunlara gidip ben de iyi tamam olur dedim.
07:36Ve sonra aslında o dönem benim için sürekli okuma dönemiydi.
07:41Yani işte menopoza dair hiçbir şey bilmiyordum ameliyata girdiğimde.
07:44Çıktığımda ben şimdi ne yapacağım?
07:47İşte kesinlikle hormon kullanmam.
07:49Hormonlar kanser yapıyor gibi bir hani o öğretiyle.
07:53Sonra okumaya başladım.
07:56Ben biraz zaten obsesif bir tipim.
07:58Hani bir şeye girince dalınca gece gündüz onunla ilgili.
08:02Hani bir şeyleri okuma izleme işte öğrenme hali.
08:06O sırada öğrendikçe bunu başkalarıyla da paylaşma işte güdüsüyle hareket edip.
08:13Hani bak ben bunları bilmiyordum eminim ki kimse de bilmiyor.
08:17Hani ben bilmiyorsam kadınlar da bilmiyordur.
08:20Çünkü hani ne bileyim her şeyi bildiğimizi zannediyoruz ama eve de konu menoposken.
08:25Bir de gördüm ki etrafımda kimse de bilmiyor.
08:28Ya arkadaşlarım da son derece bilgisiz.
08:30O yüzden böyle bir hani oradan öğrendikçe öğrendiklerimi paylaşmaya başladım.
08:35Benim şey dikkatimi çeken hani yurt dışında son belki 5 yıldır diyeyim ciddi bir hareketlenme var.
08:41Bu menopozla ilgili.
08:42Evet çok ciddi.
08:42Menopoz düşünce sistemiyle ilgili olarak kadınların bir ayaklanması var.
08:46Evet adeta bir devrim yaşanıyor.
08:48Evet bir devrim yaşanıyor ve bu çok etkili.
08:51Tabii ki oradan da biz ben kendi adıma etkilendim.
08:54Oradan bir sürü kitap okudum ama bu kitabın güzelliği o ki Türkçe bir kaynak.
08:59Ve diğerleri yabancı kaynaklar sonuçta ve Türkçe'de büyük bir ihtiyaç vardı.
09:06İlk Instagram hesabında bunu bence bir ölçüde karşıladı ama kitabın çok etkili oldu.
09:12Yok kitabın çok yani tabii o Instagram hesabında çok ufak ufak.
09:14Instagram bir cesaret işiydi.
09:16Ben de dedim belki de sen de ama çünkü hiçbirimiz yapamadık bunu sen başardın.
09:22Evet.
09:22Ve kitabın da bu anlamda benim için özel bir yerde.
09:27Türkçe kaynak olması nedeniyle ve bu kadar derin detaylı konunun uzmanları ve en iyi doktorları veya diyetisyen ya da diğer uzmanlarıyla oluşmuş bir kitap olması.
09:37Ve orada anladım ki ben gerçekten hiçbir şey bilmiyormuşum.
09:43Bu kadar okumama rağmen dediğin gibi neden bilmiyoruz sence?
09:48Çünkü menopoz hiçbir zaman konuşulmayan bir şey.
09:52Hala bir tabu.
09:53Tabu ve işte bu doğal bir süreç.
09:56Evet bu doğal bir süreç.
09:57Ama bu demek değil ki yani bu doğal süreç diye bir kere ömürler uzadı.
10:03Artık hani bu longevity kavramı nedir?
10:06Sağlıklı kaliteli yaşamak.
10:08Yani ömrünüzün son 10-15 yılında hastalıklarla mı boğuşuyorsunuz yoksa kaliteli bir yaşam mı sürüyorsunuz?
10:15Bütün hikaye bu.
10:16Şimdi aslında bu menopozla ilgili farkındalık da bence bu longevity'den doğdu.
10:21Çünkü hani ömürler uzuyor ama kaliteli yaşamak, hastalıklarla boğuşmamak.
10:25Eskiden bu yoktu.
10:27Ben bakıyorum hani annemin birçok arkadaşına tamam ömürler uzuyor ama nasıl yaşıyorlar?
10:32Birçok hastalıkla boğuşuyorlar.
10:34Yani kemik erimesinden işte çeşitli.
10:36İki bükküm yaşlar.
10:37Evet yani hani o kadar çok hastalık var ki şimdi o yüzden de burada kullanabilenler için hormon kullanımı kullanamayanlar veya kullanmak istemeyenler için de bu kitapta işte beslenmeden ne tür egzersiz yapacağınızı.
10:54Yani kemikleri korumak için sadece egzersiz yapmak değil.
11:00Hani ne tür egzersiz yaptığınız çok önemli.
11:03Dolayısıyla bu kitapta onları anlatmak istedim.
11:05Yani işte beyin için ne yiyeceksiniz?
11:07Bağırsaklarınız için ne yiyeceksiniz?
11:10Kemiklerinizi ve korumak için ne tür egzersiz yapacaksınız?
11:15Koşmak mı yoksa ağırlık çalışmak mı?
11:19Anlatabiliyor muyum?
11:19Hani sadece spor salonuna gitmek değil.
11:22Tabii ki de hani her türlü hareket değerli.
11:25Sadece yürümek yetmiyor.
11:26Ama östrojen vücuttan çekildiğinde menopozla birlikte kemikler erimeye başlıyor.
11:32Yani bazı kadınlar diyor ki bana hiçbir şey olmadı.
11:34Ama bir on sene sonra görelim.
11:36Ya da hani siz çok şanslı azınlıktasınız.
11:39Ama genel olarak kemik erimesi başlıyor.
11:41Ve kemik erimesi çok ciddi bir hastalık.
11:44Yani dolayısıyla hani bunları engellemek için yapmamız gerekenleri bilmemiz gerekiyor.
11:51Yani bu doğal bir süreç ben bilmek istemiyorum.
11:54Annem nasıl yaşadıysa ben de yaşarım demek aslında kendinizden kaliteli bir yaşamı ileriki yıllarda esirgemek demek.
12:02Yani bu menopoz semptomları değil derdimiz benim esas derdim.
12:08Onlar da çok detaylı olarak kitapta yer alıyor.
12:10Ama esas mesele ileriki yaşlarda biz 60-70 yaşımızdan sonra nasıl ne kadar sağlıklıyız.
12:19Kendi işimizi kendimiz görebiliyor muyuz?
12:21Bağımsız bir hayat sürebiliyor muyuz?
12:23Sağlığımız buna el veriyor mu?
12:25Yani esas onu önemseyerek yazdım diyebilirim.
12:29Evet bir de benim için en önemli konular gerçi hani biraz önce de konuştuk tam olarak onaylanmasa da bilişsel hiz.
12:36Evet bir beyin bölümü var.
12:38Kitapta en etkilendiğim kısımlardan biri o.
12:41Biri beslenmeydi biri beyindi.
12:44Çünkü menopoz beslenmesi herkes beslenmeyi sağlıklı beslenmeyi zayıflama olarak değerlendiriyor ama kesinlikle değil.
12:51Menopoz beslenmesi çok ayrı.
12:53Hangi vitaminleri almalısınız?
12:55Hangi ostrojen yükü daha fazla olan besinleri tüketmelisiniz?
13:01Hepsi detaylı olarak zaten yazıyor.
13:03Ve hangi besini hangi besinle tüketmelisiniz?
13:06Mesela bizim orada Yeşim Temel Özcan da beslenme bölümünü yaptım.
13:11O şeyi söyledi.
13:12Dedim atalarımız bunu nasıl biliyorlarmış?
13:14Hani kuru fasulye pilav.
13:16Aslında o ikisinin birlikte yenmesinin bilimsel bir nedeni var.
13:19Ve bunu hani bir şekilde atalarımız biliyormuş.
13:22Bunun gibi yani kuru fasulye pilav yiyelim diye demiyorum.
13:26Ama hani hakikaten hangi besini hangi...
13:29İşte zerdeçalı karabiberle birlikte tüketmek aslında zerdeçalın faydalarını artıran bir unsur gibi.
13:37Hani böyle çok...
13:38Orada çok güzel ipuçları var.
13:40Evet, evet.
13:40Beyinde de yine aynı şekilde.
13:42Aynı şekilde.
13:43Ve işin böyle toplumsal psikolojik bir boyutu da var.
13:47Mesela beyin kısmında onu Aslı Demir Taşlatlı dede anlatmıştı.
13:52Bu şey Akdeniz diyeti bütün işte hep böyle en iyi diyet seçiliyor.
13:58Bir şekilde Dünya Sağlık Örgütü öneriyor.
14:00Ama İsveç'te yapılan bir araştırma bu diyetin orada yeterince aynı etki yaratmadığını görmüş.
14:07Çünkü Akdeniz ülkelerinde bu böyle kalabalık sofralarda bu diyet tüketiliyor.
14:14Ama orada daha yalnız yenen bir yemek.
14:17Yani burada aslında bizim hani o sop...
14:20O nasıl bir psikolojiyle o besinleri tükettiğimiz de çok önemli.
14:24Aynı şekilde Yeşim Temel Özcan şey söylüyor.
14:26Hiç mi zararlı bir şey yemeyeceğiz?
14:28Yani hiç mi mangal yemeyeceğiz?
14:30Hani hele bizim toplum.
14:32Çünkü hani et yanıyor ya orada o bir zararlı.
14:34Ama diyor ki yiyeceğiz ama üzerinden baharat yolunu geçireceğiz.
14:39İşte zerdeçalıydı, diğer baharatlardı.
14:41Böylece askerleri yollayacağız.
14:43Hani o zararlı şeyle birlikte savaşsınlar diye.
14:48Yani onu bir şekilde faydalı ile birleştireceğiz.
14:50Orada bir de şey de önemli.
14:52Probiyotikler menopoz sürecinde kullanmamız gereken
14:56o strojene destek olan probiyotikler de.
14:58Ya da o şekilde beslenmek.
14:59Ya da o şekilde beslenmek.
15:00Fermente turşular vesaire.
15:02Mesela işte kıvaslar vesaire.
15:05O nedenle de kitap aydınlanma yaşattı.
15:09Hemen kıvas falan yapayım.
15:10Çok güzeldi.
15:14Yani sonuçta her şeyi bilmemize tabii ki.
15:16Yani kendi adıma söylüyorum.
15:17Atladım ama bu kitap bana bayağı bir başücü rehberi oldu.
15:21Evet bir de bir motivasyon.
15:23Yani ben de yazarken öyle.
15:24Ve o yüzden istiyorum ki bütün kadınlar okusun.
15:27Çünkü faydalanacaklarına çok yani eminim.
15:31Çünkü bir de şu var ya.
15:32Benim arkadaş çevremde de bana bir şey.
15:34Biraz önce de söylediğin gibi bana bir şey olmaz.
15:36Anneme hiçbir şey olmadı.
15:38Hala çok tatlılar eğleniyorlar.
15:41Okey ama sende olma ihtimali çok yüksek ya.
15:44Bir de aynı epigenetik dediğimiz şey.
15:46Hani yaşam tarzımız.
15:48İşte soluduğumuz hava.
15:50Yediğimiz işte pestisit konuşuyoruz.
15:52Aynı şeyleri de yiyip aynı havayı da solumuyoruz.
15:54Öyle de bir fark var.
15:55Hormon daha çok kalıyoruz.
15:56Hormonlu domatesler yiyoruz.
15:57Hormonlu besleniyor.
15:58Yani pestisit zaten aldı başına gidiyor.
16:01Ya da işte balık bile mesela.
16:03Artık öğrendim ki.
16:03Besleme balık alınıyor.
16:05Evet yani dip balık yemeyeceğiz.
16:07Yani feci bir.
16:08Küçük balık yiyeceğiz.
16:09İstavrit, sardalya, hamsi.
16:11Yani bütün bunlar işte kitapta çok.
16:13Mesela somon eskiden çok değerli.
16:15Halbuki en çok yüksek civa oranı olan somon.
16:18Mesela onu yemememiz gerekiyor.
16:19Kesinlikle.
16:20Hani bu dem yani arada belki olur yine.
16:23Bu kadar katı, rijit olmak gerekmiyor.
16:26Ama en azından işte çoğunlukla yapsak bile o bilgiler var.
16:30Yani çoğunlukla yapsak bile bize çok fayda sağlayacak.
16:33Önemli var.
16:34Kesinlikle.
16:35Galiba bu çevremdeki kadınların da senin de kitapta özellikle yazdığın ve tam olarak aydınlanma sağlayan bir bilgi var.
16:422002 yılında çıkan bir araştırma.
16:45WHA.
16:46Aynen.
16:47Tüm ostrojen kullanımının bir anda sıfırlıyor.
16:51Ya da sıfıra yakın bir yere getiriyor.
16:53Ve insanlar kanser olacağım korkusundan kullanmamaya başlıyor.
16:59Gerçeği biz anlatırız.
17:00Çünkü bu korku ve tabu hala devam ediyor.
17:04Araştırmalarından hareketle söylüyorum.
17:05Şöyle ki hani şimdi bu WHA araştırmasının ilk çıktığıları basına sızdı ve bu nedenle araştırma sonlandırıldı.
17:12Ama sonradan bu araştırmanın metodolojisine dair birçok kusuru bulundu.
17:17Bir kere de kadınlar araştırmaya dahil olan kadınlar bu hormon verilen yaş ortalaması 63.
17:26Bu zaten çok yüksek bir yaş.
17:27Yani o yaşta zaten meme kanseri riski hani çok fazla artıyor.
17:33Yaşa birlikte artıyor.
17:35Burada şey bulundu.
17:36Yani normalde işte 10 bin kadında 38 oluyor.
17:40Ama burada aynı zamanda kullanılan hormon türü şimdikilerden çok farklı.
17:44Şimdiki bio-HDR hormon bu doğal hormon diyorlar.
17:48Doğal değil bu da laboratuvarda yapılıyor ama bizim hormonlarımızla aynı formda.
17:52Yani çok benziyor.
17:53Öbürsü işte konjöger ad östrojeni adıdırarından ve progesteron türü de mesela artık hiç kullanılmayan.
18:01MPA diye bir şey.
18:02Şimdi bunların riski arttırdığı görüldü.
18:07Ama işte ne kadar arttırıyor?
18:091.28 dediğimiz bugün hani sigara içtiğinizde akciğer kanseri riskiniz 27 kat artıyor.
18:15Ya da obezite 2 kat arttırıyor.
18:17Ondan da düşük.
18:18Yani bu şuna geliyor.
18:20Aslında şunun yapılması gerekiyor.
18:23Fayda zarar hesabı.
18:25Her kadına göre.
18:26Çünkü her kadının hani vücuduna göre karar verilmesi lazım.
18:30Her kadın gitsin hormon alsın.
18:32Hayır.
18:32Çünkü bazılarımızın bazı durumlarda riski yüksek.
18:35Ama bir kitapta da bu detaylı belirtmiş kimlerin kullanılması lazım.
18:38Ama bir fayda zarar hesabı.
18:41Yani ve bu araştırmadan sonra sanki hormon alan her kadın meme kanseri olacak gibi bir algı oluştu.
18:48Çünkü daha sonra doğrulama hani gelse de veya bu alanda çok gelişmeler olsa da işte korku bir kere yayılıyor.
18:56Bilgi hiçbir zaman korku kadar hızlı yayılmıyor.
18:59Şimdi zaten bütün dünyada bu menopoz aktivisti özellikle doktorların anlatmaya çalıştığı bu.
19:07Yani bu bu korkuları yıkıp hani hormon kullanabilen kadınların kullanmasını sağlamak.
19:14Çünkü bu ilerideki sağlığımız için çok kritik.
19:18Vücudumuzun her organının östrojene ihtiyacı var neredeyse.
19:22Cildimizden kemiğimize işte damarlarımıza kadar her yerde östrojen kullanılıyor.
19:28Kalp sağlığı, beyin sağlığı.
19:29Tabii yani beyin işte bu Liza Masconi mesela bu alanda iki beyni karşılaştırdı.
19:36Hani o özellikle zaten bu hareketin büyümesine katkı verdi.
19:41Ve hele de Alzheimer riski yüksek kadınlarda gerçekten hani ihtiyaç var.
19:46Ama kullanamayanlar için de işte yaşam tarzı çok önemli.
19:51Orada da yapılabilecek şeyler var.
19:53Hani o yüzden kullanamayanların çaresiz diyemeyiz.
19:58Fakat kullanabilenlerin kullanması en azından bunu öğrenmeleri lazım.
20:05Kendi kararlarını doktorlarıyla beraber vermelere için.
20:08Peki burada ilk soru sormak istiyorum.
20:11Türkiye'deki doktorlar gerçekten menopozu biliyorlar mı?
20:15Uzmanlıkları dışındaki doktorlar diyeyim sana.
20:18Yani uzmanlık derken kadın...
20:20Eşine koloklar tabii ki biliyor da...
20:23Ama yok onlar bile yeterince bilmiyor.
20:25Yani çünkü hani genelde tüp bebek vesaire gibi alanlara odaklılar.
20:30Şöyle çoğunlukla bilmiyorlar.
20:32Çünkü bu alanda bilgilenmek için bir doktorun kendine yatırım yapması lazım.
20:36Maddi ve manevi olarak.
20:38İhtisaslarında bu pek yok.
20:39Eskiden öyle değilmiş.
20:40WHA araştırmasından önce menopoz klinikleri varmış.
20:45Devletteki doktorlar da bu konuda çok daha bilinçliymiş.
20:49Fakat işte bu araştırmadan sonra burada da bir erime oluyor.
20:53Şimdi de bunu bilen doktor sayısı az.
20:57Hani son dönemde biraz popüler olmaya başladı.
21:00Böyle Instagram'da falan çıkıp herkes menopozla ilgili konuşuyor.
21:02Ama yani kadınlar hep şunlar şikayet ediyor.
21:06Doktora gidiyorum bana hiçbir şey anlatmıyor.
21:09Ya da sana uygun değil diyor.
21:11Evet yani genelde ya da işte idare et böyle işte doğal bir süreç vesaire deyip kadınları yolluyorlar.
21:16Ve bunu doğallık olarak pazarlıyorlar.
21:18Ben ona çok kızıyorum.
21:20Evet evet.
21:20Çünkü bu doğallık değil.
21:21E işte kadın bu çeksin çünkü her zaman her konuda olduğu gibi.
21:26Yani bu süreç doğal.
21:28Yani demek ne demek.
21:29Yani işte bu sağlık risklerini bertaraf etmek için yapılması gerekenler var.
21:36Ve doktorlar da bunu kadınlara anlatmıyorlar.
21:39Kendileri de çok fazla bilmiyorlar.
21:42Bir de bu iş sadece bir sürü kadın doktor doktor dolaşıyor.
21:45Şimdi menopoza tam anlamıyla girmeden önce perimenopoz döneminde bir sürü bir şeyler belirtiler oluyor.
21:52Ve kadınlar bunun menopoz kaynaklı olabileceğini tabii ki de bilmedikleri için düşünemiyorlar.
21:57Ve durmadan doktor doktor geziyorlar.
21:59Antidepresanlara başlamıyor.
22:00İşte mesela hep antidepresan öneriliyor.
22:02Halbuki o kaygı, anziyete bu hormonların oynaklığından olabiliyor.
22:08Ama hiçbir doktor da bunu bilmiyor çünkü.
22:10Yani bu işi sadece kadın doğumcular değil.
22:14Aslında bütün dallardaki branşardaki doktorların öğrenmesi gerek ki.
22:18Hani ona göre bir yönlendirme yapabilsinler.
22:22Yani direkt kadına antidepresan veya işte antipsikotik ilaç dayamadan önce.
22:28Peki devlet hastaneleri maalesef bu konuda hiçbir destek vermiyorlar diyebiliriz.
22:38Menopoza giren kadınlar.
22:40Tabii net bir şey de diyemiyorum bu konuda.
22:42Yani bazı doktorlar orada da bilenler oluyormuş.
22:46Evet en azından benim konuştuğum örneklerde diyebilirim.
22:49Hani biz biraz şanslı azınlığız bu konuda.
22:53Ne düşünüyorsun bu konuda?
22:55Yani devlet doktorlarının, devlet hastanelerinde menopozun ve bu ostrojen kullanımının bu kadar gündemde olmamasına?
23:04Yani şöyle şimdi menopoza girdiniz bir doktorun size ayırması gereken süre bir saat ilk randevunuzda.
23:15Çünkü bütün hikayeyi sizden dinlemeli.
23:18Yani menopoz sadece böyle kan testiyle hatta yani hormon testleri çoğunlukla gereksiz bile.
23:24Hikayeyi size işte ailenizde ne var, ne gibi sağlık riskleri var vesaire siz neler yaşadınız.
23:31Bütün bunları hani aynı zamanda muayene bir saat ayırması gerekiyor.
23:35Şimdi devlet hastanelerine baktığımızda maksimum 15 dakika.
23:38Yani bu hani doktorların da suçu değil.
23:41Zaten 15 dakikada bütün bunların hani yapılması mümkün değil.
23:45Ama aynı zamanda oradaki doktorların da bu konuda bilgilenmesi için yani bu iş devletin elinde.
23:51Yatayım yapılması.
23:51Evet eğitim ona göre eğitimlerinde buna yer verilmesi ya da meslek içi eğitimlerinin arttırılması.
23:58İşte burada yepyeni bir düzenleme gerekiyor.
24:00Ama öncelikle devletin kadının sadece doğurgan olduğu dönemle ilgilenme yani sadece orayla ilgili olmaması gerekiyor.
24:09İşte bu genel olarak toplumumuzda hani menopozda niye konuşulmuyor, niye gizleniyor?
24:14Çünkü kadın bir tek doğurganken değerli.
24:17Yani.
24:18Ve devlet hastanelerinde hala rahim ameliyatları açık ameliyatla yapılıyor.
24:24Laproskopi ile yapılmıyor mesela.
24:26İşte kadına verilen değerle ilgili.
24:29Yani laproskopi ile bir haftada ayaktasınız.
24:32Hatta.
24:33Üç günde iş hayatınızda.
24:34Aynı gün ayaktaydı.
24:35Evet yani üç günde işinize devam edebilirken diğerinde en az iki ay yatmak zorundasınız.
24:42Ve burada herkes sessiz kalıyor.
24:46Ya işte zaten bu kitabı yazmamın diğer nedeni de bunu artık konuşmayı başlatmak.
24:52Bak şimdi kadınlar bana sosyal medyadan yazıyor.
24:55İşte bu hormonlar bulunamıyor.
24:57Bunlar için ne yaptınız?
24:58Bir şey yapın.
24:59İşte yani ne yapabilirim ki?
25:01Hani şöyle.
25:02Yani sağlık bakanı değilim sonuçta.
25:05Biz bunu konuşacağız ki.
25:07İşte konuşmayı başlatmaya çalışıyorum.
25:09Konuşacağız ki.
25:11Hani talep edeceğiz.
25:12Hep birlikte sesimizi çıkaracağız.
25:14Ondan sonra bir şeyler değişecek.
25:15Hepimiz çok cesaretlendik.
25:16Ve cesaretlenmemiz gereken bir konu da ostrojen bantları.
25:21Önce.
25:22Bulunamıyor piyasada.
25:23Hayır.
25:23Önce reçeteye bağlandı.
25:24Evet.
25:25İyi reçeteye bağlandı.
25:26Yani şöyle reçeteli olabilir.
25:28Hani çünkü dünyada da.
25:29Ama daha cesareti şimdi reçete.
25:31Onda bir sıkıntı yok bence.
25:33Fakat şu an hiçbir yerde bulamıyorsunuz.
25:35Ve ancak yurt dışından şanslıysanız temin etme.
25:38Orada da her reçeteli geçmiyor falan.
25:43Böyle çok zorlu bir süreç var.
25:44Zaten kaç kadın yurt dışından temin etme şansına sahip.
25:46Bir şansı var.
25:47Çok çok az.
25:48Ayrıca hani mesela jelleri de iki tane, maksimum üç tane daha fazla getiremiyorsunuz.
25:53Çünkü gümrük bu sefer size ticaret.
25:56Yani böyle riskler var.
25:57Evet.
25:57Yani siz olsun.
25:58Böyle kaçak yollarla burada kadın WhatsApp grupları kurulmuş.
26:01Böyle yüzlerce kadından oluşan ve hani biri giderse birbirlerine destek olma amaçlı.
26:06Ben de kendi çevremde öyle grupları kurmak zorunda kaldık.
26:10Çünkü dayanışmadan hiçbir şey olmuyor.
26:12Ve sadece biz kadınlar değil trans bireyler de aynı sorun.
26:16Onlar daha da büyük sıkıntılar yaşıyorlar.
26:19Malum aile yılı da ilan edildi.
26:23Aralarında bir bağlantı var mı sen?
26:25Ne diyorsun?
26:26Galiba progesteron mesela doğum zamanında hamilelerde de kullanılıyormuş.
26:31Dolayısıyla mesela progesteronda hiçbir sorun yok.
26:33Evet.
26:34Yani burada yine aynı şeyi görüyoruz aslında.
26:37Kadın doğuracaksa değerli artık doğurmuyorsa ıskat sayı atılıyor.
26:41İşe yaramaz.
26:41Yaramaz.
26:41Yani bu bakış açısı.
26:42Ama burada sorumluluk şöyle.
26:45Şimdi bu meselenin özünü benim bildiğim kadarıyla konuşuyor.
26:49Bir tane firma var.
26:50İlaç firması.
26:51Onun bantları satılıyordu.
26:53Şimdi sorun burada.
26:55Yurt dışında ve o firma galiba dünyada da bunun üretimini kesiyor.
26:59Emin değilim ondan ama.
26:59Ama bir sürü muadili var.
27:03İşte jeli var.
27:04Başka bant.
27:05Başka firmaların bantları var.
27:07Östrojen bantları.
27:08Burada başka hiçbir şey yok.
27:10Evet.
27:10Zaten sorun yok.
27:10Şimdi firmalar buna ticari bir yerden bakıyor.
27:14Dolayısıyla benim muhatabım firma mıdır bilmiyorum.
27:17Döviz kuru farklılıklarından dolayı gelmediğini söyleyenler var.
27:20Bu konu önemsendiğinde herhalde bir çözüm bulunur.
27:24Ama şu an galiba önemsenmiyor.
27:26Yok önemsenmiyor.
27:27Sorun orada.
27:28Bizim için hayati bir durum aslında bu.
27:31Ve insan iyi düşünemiyor burada politikalı olarak.
27:35Ben düşünmüyorum.
27:36Yani burada yine bizim işte hep birlikte bizi dikkate alın dememiz gerekiyor.
27:41Kesinlikle.
27:42Yani burada da hepimizin bu konuda bilinçlenip hani ses çıkarmamız gerekiyor.
27:48Evet.
27:49Yani doktorlar hastaları şu anda cimere yazın diye tavsiye veriyor.
27:53Evet.
27:54Ben yazdım.
27:55Başkaları da yani herkesi.
27:57Yani yazanlar var.
27:57Bu sıkıntıyı yaşayan herkesin yazmasında fayda olduğunu da düşünüyorum.
28:01Yani medyada gündeme getirsin.
28:03Evet.
28:04Yani hani erkek medyamız da biraz bunları görsün.
28:06Testosteronu çok rahatlıkla bulabiliyorsak bunu da bulmalıyız bence.
28:13Herkes de inşallah yazar sıkıntısını çekenler.
28:17Cinsellik bölümünü biraz konuşalım.
28:19Çok detaylandırmayacağım.
28:20O da çok iyi bir bölüm oldu.
28:21Çok iyi bir bölüm oldu.
28:22Selcan Bahadır ve Gecen Şerefoğlu'yla o bölümü konuştuk.
28:27Orada mastürbasyon, orgazm, cinsel isteksizlik, kurul, vajinal kuruluk hepsinden detaylı olarak bahsediyorsun.
28:35Bunları zaten özgürce konuşmamız gerekiyor.
28:39Ama konuşamıyoruz.
28:40Bizim için çünkü kadınlar için kadın bedeni bir utanç.
28:44Evet çünkü duygusal şiddet görüyoruz ya bu kadın bedenimiz üzerinden.
28:50Bunun sonucunda mı paylaşılmadığını ya da konuşulmadığını düşünüyorsun?
28:55Hala ayıp olduğunu düşünüyorsun.
28:55Yani tabii ayıp biz cinselliği konuşabilen hani hele ki kadınlar, kadınlar özellikle.
29:02Kolay kolay konuşamayan bir toplumuz.
29:05Ve hani bu biraz yani orada da hep bir yetersizlik hissi olduğu için kadınlar zaten menopozu konuşamıyor.
29:14Bir de menopozda cinselliği yani konuşması hiç mümkün değil.
29:18Normal cinselliği de konuşamıyor.
29:19Yani daha regli konuşamıyor.
29:20Evet, onu bile gizli.
29:22Hani pedi işte gazeteye sarıp hani biraz tabii artık şehirleşmeyle orada bir azalma olsa da.
29:30Evet ama hala o kiti gazeteye sarıp satan eczaneler.
29:33Evet yani kadınlık bir sanki utanç nedeni gibi.
29:37Dolayısıyla hani böyle bir bölüme kesinlikle ihtiyaç vardı.
29:40Ve hocalar çok güzel anlattılar.
29:43Kadınların özellikle orada hani ondan da faydalanacağını düşünüyorum.
29:46Evet ne yapmamız gerektiğine dair de orada da çok önemli bilgiler.
29:48Evet çünkü televizyonda falan belki beslenmeye dair şeyler görüyorlar.
29:53Ama cinselliği bulacaklarını düşünmüyorum ama bu kitapta hepsi var.
29:56Benim kitabında çok beğendiğim ya da benzettiğim şeyler daha doğrusu benim ilk okuduğum Naomi Watson bir kitabıydı.
30:06O da menopoz sürecini anlattığı bir kitabı var.
30:10Dünyada da ciddi bir etki yarattı.
30:13Orada şöyle bir anısını paylaşıyor.
30:15İlk ostrojen bandını yapıştırdığında utanmış eşinden.
30:20Halbuki eşi de şunu söylemiş sonucunda niye utanıyorsun bu çok saçma çünkü ben de yaşlanıyorum.
30:26İşte bak sen benim de buralarım yaşlandı diye falan böyle bir anekdotunu anlatıyor.
30:31Ve aslında utancı hepimiz bir anlamda ben de kendi adıma yaşadım diyebilirim.
30:35Özellikle kadınlar tabii.
30:37Çünkü hep bir gençlik baskısı var.
30:39Hep bir gençlik.
30:40Estetik kaygılarımız var işte yani daha iyi olmak varken yaşlandığımızı düşünüyoruz.
30:48Bittiğimizi düşünüyoruz.
30:50Halbuki yeniden başlıyor hayat.
30:52Bundan kesinlikle eminim.
30:54Burada erkeklerin rolü hakkında ne dersin?
30:56Hayatımızdaki erkeklerin rolü.
30:58Çünkü bazı adamların haberi bile yok eşlerinin menopoza girdiklerinden.
31:02Kadınlar gizleyebiliyorlar.
31:04Gizleyebiliyorlar ya da o şiddetlerine hala devam edebiliyorlar.
31:10Yani bu mesele menopoz herkesi ilgilendiriyor.
31:13Çocuğundan.
31:13Burada biz antropozla ilgileniyoruz kocalarımız için.
31:17Acısını da çekiyoruz.
31:18Bu arada kitapta zaten biraz o erkeğin de hani antropozuyla hafif kadının menopozu yan yana geldiği için onun da erkek kısmı da var.
31:28Bir tek o bölümde biraz erkeğe girdim.
31:31Çünkü bu biraz hani iki tarafı da ilgilendiriyor.
31:34Şöyle menopoz bütün toplumu ilgilendiriyor.
31:38Yani erkeği de kadını da işte çocuğu da.
31:41Çünkü diyelim menopozda bir kadın çocuk eğer geç anne olduysa çocuk ergen.
31:47İşte aynı zamanda kocası iş yerinde erkek.
31:50Yani erkeklerle kadınlar her yerde iç içe yaşıyorlar.
31:53Ve bir kadının hani menopoz neden yaşadığı işte semptomlar bütün aslında çevresini ilgilendiriyor.
32:02Ve burada benim gördüğüm hep iş hayatında da evde de hep bana yazan kadınlar şunu söylüyorlar.
32:09Aslında hani evet yapılabilecek çok şey var.
32:12İş hani iş yerinde de evde de.
32:14Ama en basitinden anlaşılmamak kadınları yıkıyor.
32:18Yani anlaşılsa bile anlaşılsa en azından ve hani başka şeyler yapılmasa bile o bile çok kadını yol aldıracak bir şey.
32:29Yani burada kadınların mesela galiba Naomi Watts'ın işte eşinin öyle söylemesi harika bir şey.
32:35Yani hani keşke hani her erkek öyle yaklaşsa.
32:39Ama işte erkekler de pek ne yapacaklarını bilmiyorlar.
32:44Çünkü onlar da...
32:45Erkeklerin de bilgilenmesi gerekiyor.
32:47Evet çünkü onların da o semptomları bilmiyorlar.
32:50Yani eşime, sevgilime ne oluyoyu bilmelikleri için.
32:53Evet ve hani kimisi suçlayabiliyor kadını.
32:56Ya da hani kadının ona onu artık sevmediği için işte uzak kaldığını düşünüyor.
33:03Yani burada yine aslında bir diyalog eksikliğinden de kaynaklanıyor bu.
33:06Senin eşin nasıl davrandı?
33:08Ben hiç sıkıntı yaşamadım.
33:09Ben de yaşamadım şanslıydım.
33:11Ama o da bir güç veriyor.
33:13Evet tabii hiç ben öyle bir...
33:15Zaten herhalde başka türlü bir cüze eşim olmazdı diye düşünüyorum.
33:19Katıldığın için çok teşekkür ederim.
33:21Ben teşekkür ederim.
33:21Benim için çok şahane ve bilgilendirici bir sohbetti.
33:24Çok sağ olun.
33:25Efendim başıma gelmez demeyin.
33:27Çünkü kaçınılmaz son olarak menopoz bütün kadınları bekliyor.
33:31Biz burada birazcık size bilgi vermeye çalıştık.
33:33Ama detayları Melis'in menopoz rehberi kitabında bulabilirsiniz.
33:38Görüşmek üzere hoşçakalın.

Önerilen