Oynatıcıya atlaAna içeriğe atlaAltbilgiye atla
  • evvelsi gün
📌 Hem Azerbaycan hem de Ermenistan Rusya’dan uzaklaştı
📌 Paşinyan’dan Ermeni Kilisesi’ne operasyon
📌 Belarus’ta muhalif lider serbest bırakıldı

🎙️ T24 yazarı Hakan Aksay yorumladı.

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00Bugün biraz farklı bir program olacak.
00:15Bugün savaştan bahsetmeyeceğiz.
00:17Yani Rusya-Ukrayna savaşı gündemimizde yok.
00:21Rusya var gündemimizde ama dolaylı olarak var.
00:23Bugün en çok bahsedeceğimiz konu Kafkasya.
00:26Kafkasya'da dengeler değişiyor.
00:28Hem de oldukça hızlı bir şekilde değişiyor ve galiba Rusya'nın epeyce aleyhine değişiyor.
00:35Bunun birkaç bölümü var.
00:36Biz ağırlıkta öncelikle Azerbaycan-Rusya arasında çıkan yeni krize bakacağız.
00:43Ne oldu? Nereden çıktı? Geçmişinde ne oldu? Geçmiş aylarda ne oldu?
00:47Niye bu kadar Azerbaycan'la Rusya arasındaki ilişkiler gerginleşiyor?
00:52Ona bakacağız. Ardından Ermenistan'a bakacağız.
00:54Ermenistan'ın da Rusya ile ilişkileri kötüleşiyor.
00:56Bu ara yeni çabalar var. Paşinyan geçenlerde Türkiye'ye gelmişti.
01:00Ne tür bir çıkış arıyor ve bu arada Paşinyan'la Ermeni kilisesi arasında ne tür bir sorun çıktı ona bakacağız.
01:09Son bölümünde programın bir başka bağımsız devletler topluluğu üyesi, bir başka eski Sovyet ülkesinden bir kesit.
01:16Çok ilginç olduğu için bana öyle geldiği için onu ele aldım alacağım.
01:22Aldım derken Tehrim 4'te bir hafta önce yazmıştım.
01:256 gün önceki yazıda bir muhalif liderin 5 yıl hapiste izolasyonda yalnız başına yaşamaya tabi tutulduktan sonra serbest bırakılması ve o an yaşadıkları ve anlattıkları korkunç şeyler.
01:37İçerideki liderin yaşadığı korkunç şeyler.
01:41Evet bugünkü program böyle ve hemen fazla uzatmadan ilk bölüme başlayalım ve Azerbaycan ile Rusya arasındaki ilişkilerde şiddetli bir gerilim tırmanıyor.
01:54Hatırlayacaksınız geçen yılın sonlarında daha net söyleyeyim 25 Aralık 2024'te bir felaket yaşanmıştı, bir trajedi.
02:12Bir Azerbaycan hava yollarına ait bir uçak düşmüştü dedik önce sonra hayır düşmedi düşürülmüş, düşürülmüştü dedik.
02:21Düşüren kimdi? Grozny, Çeçenistan'ın başkenti Grozny civarında uçak inmek için birkaç hamle yapıyor olmuyor.
02:32Onu engelleyen sinyaller var, alınan önlemler var.
02:35İşte Ukrayna droneları falan diyorlar ama daha sonradan bir bakıyoruz.
02:39Uçak Rus hava sistemi Pansir-S, Pansir-S onların vuruşlarına, darbelerine hedef olmuş, delik deşik olmuş ve yine de düşmüyor.
02:52Epeyce bir kendini kurtarmaya çalışıyor.
02:55Hazar denizini geçiyor ve Kazakistan'a, Kazakistan'da bir havaalanı yakınlarında, Aktau yakınlarında düşüyor artık.
03:03Daha fazla gidemiyor, düşüyor ve 67 kişilik bu uçaktan kurtulan oluyor.
03:0929 kişi kurtuluyor ama çoğunluk 38 kişi ölüyor.
03:13Ölenler arasında Azerbaycan yurttaşları var, Kazakistan, Rusya yurttaşları var.
03:19Sanırım Kırgızistan yurttaşı da var.
03:22Böyle bir felaket.
03:23Evet, şimdi bu felaketin üzerinde bir sürü tartışma başladı.
03:29Kim düşürdü, niye düşürdü?
03:31Önce Rus tarafı sessiz kaldı.
03:32Bunları hep anlatmıştık burada.
03:34Daha sonra Azerbaycan tarafı oldukça net açıklamalar yapmaya başladı.
03:37Net ve sert.
03:39Rusya bunu düşürdü.
03:41İşte Grozny'de Rus sistemleri falan.
03:43Biz Rusya'dan açıklama istiyoruz.
03:46İki gün Rusya sustu.
03:47Böyle durumlarda sıkıntı olunca zaten Rusya yönetimi susar.
03:51Genellikle hemen topa girmez bakar ne olacak hele bir belki olay yatışsın, sakinleşinler falan.
03:57Ama sakinleşecek gibi de değil.
03:58Ve Azerbaycan yönetimi gayet net bir tavırla özür istiyor.
04:03Sorumluların cezalandırılmasını istiyor.
04:05Ve tazminat istiyor ki bu tazminat da çok yaygın bir uygulama.
04:09Rusya'dan iki gün sonra Putin'den bir telefon geldi Aliyev'e.
04:14Bu telefonda bir özür vardı ama şu şekilde bir özür.
04:17Olay Rusya hava sahası içinde oldu.
04:20Uçak düştü gerçekten çok üzgünüz.
04:22Bu tatmin etmedi.
04:24Bakü'yü tatmin etmedi ve gerginlik adım adım adım büyüdü.
04:28Rusya'da fazla geri adım atmadı öyle.
04:29Kaldı olay.
04:30O arada Çeçenistan lideri Kadırov Aliyev'i aratmış.
04:35İşte para teklif etmeye çalışmış falan.
04:37Aliyev telefonuna bile çıkmıyor.
04:39Tabii onun muhatabı o değil.
04:41Onun muhatabı Putin.
04:42Yani devlet başkanı buna normal bir tavır.
04:44Ve daha sonra Aliyev ve Azerbaycan milletvekilleri, siyasetçileri, medyası adım adım adım Rusya'yı eleştirmeye devam etti.
04:54Rusya'da şimdi büyük devlet o öyle bir havayla yaşıyor.
04:57Rusya'nın da öyle milletvekilleri, siyasetçileri, medyası falan.
05:01Ya bu Azerbaycan ne oluyor bizi böyle bu kadar eleştirebiliyor?
05:05Neyine cesaret vesaire.
05:06Gerginlik büyüdü, büyüdü ve o gerginlik hala tamamlanmadı biliyor musunuz?
05:12Hala tamamlanmadı.
05:13Uçak meselesi öyle duruyor.
05:16Rusya bu konularda çok kıvrak değil.
05:18Geri adım atmak istemiyor.
05:20Özür dilemeyi sevmiyor.
05:22Dilese çok daha rahat kolay bir dil bulabilirler aslında.
05:25Yani ben Rusya'ya karşı bir şey de söylemiyorum.
05:27Özür dileseler çok rahat onu halledebilirlerdi.
05:30Dilemiyorlar.
05:31Yok öyle bir şey.
05:32Öyle ne oldu?
05:33Öldü.
05:34Zaten çok insan ölüyor.
05:35Savaş oluyor.
05:36Bakın milyonlar öldü.
05:37Ne olacak ki?
05:39Olmuyor öyle.
05:40Ve Azerbaycan bu konuda dik durdu.
05:42Şimdi o ilişkiler, o gerginlik sürdü de bugünkü gerilime gelmeden önce şunu da söyleyeyim.
05:49Azerbaycan ve Aliyev seversiniz sevmezsiniz.
05:53Ben de öyle Aliyev'i savunacak değilim.
05:55Aliyev de babadan kalma bir şeyle 30 küsur yıl gidiyor.
05:58Ve öyle çok demokratik bir ülke olduğunu falan da savunacak değilim.
06:03Ama bir çizgisi var ve güçlendirdi.
06:04Ülkeyi güçlendirdi.
06:06Bir kere işgal altındaki topraklarını baktı.
06:08Görüşmeler yoluyla olmuyor, alamıyor.
06:10Batıdan destek yok.
06:12Ukrayna, Rusya'dan destek yok vs.
06:15Kendini güçlendirerek enerji yoluyla, silahlanma yoluyla vs.
06:20Adım adım adım birkaç hamlede biliyorsunuz onlara da çok anlattık burada.
06:23Savaşı kazandı ve Karabağ'ı geri aldı.
06:27Kaybettiği toprakları geri aldı.
06:29Savaşı kazandı ve böylece hem enerji hem ekonomi ve askeri üstünlükle birlikte artık bir havası değişti.
06:38Azerbaycan'ın havası değişti.
06:39Aliyev farklı bir lider oldu sanki ve ondan sonra baktık Azerbaycan yayınlarına falan.
06:45Şöyle bir şey var Ruslara yönelik mesajlarda da bir dakika ya biz öyle sizin bildiğiniz eski Sovyet Cumhuriyetlerinden değiliz.
06:53Değiliz biz önemli büyük bir devletiz.
06:55Kafkasya'daki temel devlet biziz.
06:58Güney Kafkasya'daki en önemli devlet biziz.
07:01Bizle saygılı konuşmamız lazım.
07:03Tam da bugünlerde tekrarlanan yayınlar o zamanlardan da yani savaşın bitmesinden sonra Karabağ Savaşı'ndan sonra ki bittikten sonra çok ilginçtir.
07:12Karşı taraflar Azerbaycan'da Ermenistan'da iki tarafta ağız birliği etti ve Ruslar buradan gitsin dedi.
07:18Arada tampon bölgede güya Ruslar şeyde kalması gerekiyordu.
07:23Yok yok gerek yok savaş da bitti.
07:24Onları gönderdiler Rusya'ya bir darbe oldu.
07:27Rusya Ukrayna ile uğraşırken pek çok bölgede zayıflıyor.
07:30Bunu da ben burada 30-40 defa söyledim herhalde.
07:33Kafkasya'dan da askerlerini çekmek zorunda kaldım.
07:36Bu da tabi Rusya'yı etkiledi.
07:38Gerilim devam etti.
07:39Diyeceksiniz ki artık çok fazla uzatma.
07:42Bugüne gel gelelim.
07:44Bugüne gelelim.
07:45Daha doğrusu 27 Haziran'a gelelim.
07:484 gün öncesine.
07:51Rusya'da Yekaterinburg kentinde çok tatsız bir olay oldu.
07:58Niye oldu?
07:59Kim kimin emriyle kimler yola çıktı ve bunu yaptı bilmiyorum ama
08:02Rus güvenlik güçleri 50 kadar Azerbaycan kökenli diyelim Rusya yurttaşı, Azerbaycan yurttaşı bilmiyorum.
08:10Büyük ölçüde Rusya yurttaşıdır diye düşünüyorum.
08:13Onlara baskın yaptılar şiddet kullandılar.
08:16Yok şiddet değildi vardı yoktu vesaire bakın şu adamın yanında gördüğünüz adamın yüzüne bakın.
08:23Kapıya mı çarpmış sizce?
08:25Bu ve bunun gibi başka insanlar da var.
08:28Bu tür videolar artık dolaşıyor.
08:29Hadi bu neyse, neyse denmez ama hadi bu neyse.
08:34İki Azerbaycanlı öldü.
08:37Yaşamını kaybetti.
08:38Kalp krizi dediler bilmem ne.
08:40Nasıl oluyor bu?
08:41İşte içeride yoğun bakımlı olan var.
08:43Nasıl oluyor bu?
08:44Hepsinin kalbi aynı anda mı çatlıyor?
08:48Nedir yani bu kalp krizinin şey ne?
08:50Hayır.
08:50Bu tür şeyleri çok gördük.
08:52Rusya'da çok yaşanır.
08:53Rusya içinde de çok yaşanır.
08:54Başka yerlerde eski Sovyet coğrafyasında da çok vardır bunlar.
08:57Şiddet kullanarak o iki metrelik adamlar böyle girerler ve dümdüz ederler ortalığı.
09:03Niye bunu yaptı?
09:05Niye bunu yaptı?
09:05Kimin emriyle?
09:06Rusya'nın hangi kanadı?
09:08Yani bütün kanatları, Rusya farklı farklı Rusyalar var.
09:11Niye böyle bir şey oldu?
09:12Azerbaycan'a bir tepki miydi bu?
09:14Gerekçe de şu.
09:16Ya bir tarihte bu aile, bu bir sürü insan, çoğunun soyadı aynı, seferi olar.
09:22Bunlar bir şey yapmışlar.
09:26Bir suç işlemişler.
09:27Ne zaman?
09:302001'de bir suç.
09:312010-11'de bir başka suç falan.
09:34E neredeydiniz?
09:35O kadar zaman neredeydiniz?
09:36Niye şimdi tam da bu gerilim, uçak meselesi, düzelmeyen ilişkiler falan ve ondan sonra böyle bir baskın.
09:44Ölenler, kalanlar.
09:45Üç gün ölüler verilmedi Azerbaycan'a.
09:48Azerbaycan'da durmadan baskı yapıyor.
09:50Ne yapıyorsunuz?
09:51Bize ölüleri verin bari vesaire.
09:53İçeridekileri bırakın.
09:54İşte demin gördüğünüz gibi şiddet uygulanan kişiler vesaire.
09:58Ölüler verildi.
09:59Bugün cenazeler kalktı.
10:03Ve bunun üzerine çok büyük bir gerginlik var.
10:06Hala sürüyor bu gerginlik.
10:08Açıklamalar var karşılıklı.
10:10İşte Peskov şey diyor.
10:11Ya bu kolluk kuvvetlerinin işte bir uygulaması şimdi bunu niye abartıyorsunuz?
10:15Ya ne biçim bir uygulama bu böyle?
10:18İnsanlar ölüyor.
10:19Hayatını kaybediyor.
10:24Azerbaycan'ın tepkisinin bu konuda yanlış olduğunu söylemek zor.
10:28Açıkçası.
10:30Yani şimdi şöyle düşünün.
10:32Rusya'nın herhangi bir yerinde ya da Amerika'nın bilmem herhangi bir yerinde.
10:35Çin'de.
10:36Türkiye vatandaşı 50 kişi olsun.
10:39Türk 50 kişi ve onlara böyle bir yerel güvenlik güçleri baskın yapsın.
10:44Ölenler kalanlar olsun.
10:45Yüzleri patlayan, şişen yani hiçbir şey denmeyecek mi?
10:49Objektif kutu düşünmeye çalışın.
10:51Dolayısıyla bu abartılacak bir durum değil falan.
10:54Böyle bir açıklama kabul edecek gibi değildi.
10:56Azerbaycan yönetimi de bunu kabul etmedi.
10:58Ve gerilim arttı.
11:00Neler oldu?
11:00Bakın.
11:02Rusya'daki bazı görüşmeler, ziyaretler, Rusya'ya ziyaretler iptal oldu.
11:07Bir.
11:08Rusya'nın Azerbaycan'da yapacağı sanat gösterileri, festivaller, film vesaire bunlar iptal oldu.
11:14İki.
11:14Çok garip gelecek size ama bunu da araştırdım acaba yanlış mı duydum diye Komersant gazetesinden nedir Türkçesi nedir falan diyor onları falan check etmeye çalıştım.
11:25Rusya'dan alınan soğan halkaları, soğan halkaları, 600 kilodan aşkın diyordu Komersant sonra baktım 639 kilo yok edildi.
11:36Böyle acayip şeyler oluyor.
11:37Televizyonlar başladı yayınlara işte ana haber bültenini biraz dinledim biraz Azerice biraz Rusça çevirisi falan.
11:45Cenab Putin diyor sen ne sandın bizi eski Sovyetlerin bilmenliği gücü yok mu sandın biz artık vesaire.
11:51Yani bunlar Azerbaycan'da Aliyev'in izni olmaksızın adım atamazlar.
11:58Yok öyle bağımsız medya falan.
12:00Herhalde Aliyev çizgisi bu ve Putin'e Rusya yönetimine böyle sert şiddetli bir mesaj iletiyorlar.
12:07Meydan okuyorlar.
12:09Derken daha önemli bir şey geldi.
12:11Sputnik ki bu ilk yaşanan şeyden sonra Rus Sputnik Ajansı Şubat ayındaydı.
12:19Bu yılın Şubat ayında onun lisansı iptal edilmişti ama hala orada varlıklarını sürdürüyorlardı bakıde.
12:25Orada önce 2 sonra da 3. bir Sputnik görevlisi Rus ya da işte Rus biri Azerbaycan kökenli soyadını anladığım kadarıyla 3 kişi Rusya'ya çalışan Sputnik'e çalışan gözaltına alındı.
12:39Hem de bu gördüğünüz yöntemlerle şiddet şiddeti doğuruyor vesaire dercesine Rusya buna itirazlar ediyor.
12:47Hem Azerbaycan Bakü'deki Rus Büyükelçisi'ni çağırdı hem Rusya Azerbaycan Büyükelçisi'ni çağırdı.
12:56Notalar şunlar bunlar ortalık karmakarışık ve bu işin de pek çözülecek hali yok.
13:03Gerginlik sürüyor.
13:04Tekrar ediyorum uçak hadisesinden önce tabi şey vardı işte savaşı kazanmadan sonra Azerbaycan biraz daha güçlenmişti falan.
13:13Ondan sonra da bu mesele var.
13:15Ha o arada önemli bir şey daha var onu da unutmadan size hatırlatayım.
13:20Hatırlarsanız burada söylemiştik 80. yıl savaşın bitişinin 80. yılı Rusya için Putin için çok önemliydi ve önceden listeler çıktı.
13:28Kimler gelecek hangi liderler baktık o liderler arasında Aliyev'de var demek ki bildirmişler ya da karşı çıkmamışlar ne bileyim.
13:35Sonra bir baktık son gün Aliyev yok.
13:38Aliyev gitmedi.
13:40Hem de bunu baya bir şey olarak ya anlaşılacak şekilde altını çizerek yok dedi babamla ilgili Haydar Aliyev ile ilgili bir tören var.
13:47Hem de öyle çok önemli değil dedikleri en azından Rus tarafının bir tören var.
13:52Gitmiyorum da gitmiyorum.
13:54Yani Azerbaycan Rusya ilişkileri bozuldu.
13:57Halbuki bir zamanlar nasıldı?
13:59Putin ile Aliyev arasından sanki su sızmaz gibiydi.
14:02Gelirler kucaklaşırlar.
14:04İşte zaten Aliyev çok iyi Rusça bilir.
14:07Yani Paşinyan'dan falan çok daha fazla.
14:09Orta Asya liderlerin bir kısmından çok daha fazla bilir.
14:12Bu Moskova'da okumuştur.
14:14Uluslararası ilişkiler okumuştur falan.
14:16Ve Putin ile ilişkilerini çok iyi götürüyordu.
14:18Çok iyi yönetiyordu.
14:20Romantik bir sahne yağmur altında.
14:22Ama şimdi bunlardan bir eser yok.
14:24E Putin ile tutup aramıyor.
14:26Arasa belki falan.
14:27Yani bir gerilim var.
14:29Kimse burnundan kıl aldırmıyor ve olay böyle büyüyor.
14:32Buna bütün bu anlattıklarıma bir şeyi katmazsam eğer eklemezsem çok eksik kalır konu.
14:40Rus yayınlarına bakıyorum.
14:42Bu Azerbaycanlılar şımardılar ama biz biliyoruz.
14:45Biz biliyoruz bunun arkasında kim olduğunu.
14:48Kim?
14:49Türkiye.
14:50Kim?
14:51Erdoğan.
14:52Yani Aliyev Türkiye ile ilişkileri.
14:55Öyle her zaman da Aliyev ile Erdoğan'ın ilişkileri mükemmel değildi.
15:002009 civarında o kadar mükemmel değildi.
15:01Geçenlerde hatırlıyorsunuz bir ara Erdoğan İsrail'e karşı böyle bir sert bir açıklama yaptı.
15:08Nasıl biz Karabağ'a girdiysek orada savaştık size de bilmem ne bir şey dedi.
15:13Aliyev değil ama onun şeyleri.
15:14Hepsi Aliyev'den geçer.
15:15Düzen öyle.
15:16Oradan askeri kanallardan falan ya bu denilir mi?
15:19Biz savaştık kardeşim ne Türkiye savaşmadı falan.
15:22Yani oluyor Aliyev'de bazen şu ya da bu şekilde mesajlarını iletiyor ama genel olarak Aliyev ile Erdoğan'ın arası iyi.
15:30İlişkileri iyi.
15:32Her türlü işbirliği şeyleri ilişkileri var.
15:35Dolayısıyla evet Aliyev ve Azerbaycan bu Kafkasya'daki savaşı Karabağ Savaşı'nı kazanırken de Türkiye'ye dayandı.
15:44Bir de İsrail'e dayandı.
15:46İlginçtir değil mi?
15:47Yani dolayısıyla bugün Azerbaycan'ın güçlenmesinin bir tarafında bir arkasında olan taraflardan biri Türkiye.
15:54Bu çok net.
15:55Ve Rusların da bazıları buna çok kızıyorlar.
15:57İşte propaganda olarak bunu kullanıyorlar.
15:59İşte Türklere güveniyor falan.
16:00Azerbaycan'dan da garip sesler geliyor.
16:02Merkezden değil ama sağından solundan baktım o Azerbaycan yayınlarına da.
16:06İşte yakında Aliyev ile Erdoğan bu meseleyi görüşecekmiş.
16:13Rusya ile gerginliği.
16:14Cuma günümüne ne olacak?
16:16Yani bir ara buluculuk mu yapacak tekrar Cumhurbaşkanı Erdoğan?
16:22Onun için çok iyi bir şey olur.
16:24Bir ara buluculuk daha, bir puan daha.
16:26Harika.
16:28Başka sesler de çıkıyor.
16:30Bilmiyorum kimler nasıl üretiyor bunları ama Türkiye'nin üstü var zaten.
16:34Asker göndersin, Türk ordusunu oraya göndersin.
16:36Hop nereye, nereye?
16:38Türk ordusunu kimle savaştırıyorsunuz?
16:39Böyle Rusya'ya savaş mı açıyorsunuz?
16:42Bizim Rusya ile de ilişkilerimiz iyi.
16:44Putin de severiz, Aliyevi de severiz, Trump'ı da severiz.
16:47Karıştırmayın ortalığı.
16:49Evet bu konu bu kadar yeter.
16:52Kafkasya'dan çıkmıyoruz.
16:54Ermenistan'a bakıyoruz.
16:55Ermenistan'ın Türkiye ile, Rusya ile, Batı ile ilişkilerine bakıyoruz.
16:59Ve Rusya'nın, Moskova'nın Kafkasya'da gücünün azaldığını bir kez daha Ermenistan örneğinde de saptamaya çalışıyoruz.
17:08Geçenlerde, dün, kolektif güvenlik anlaşması örgütü, yani bu eski Sovyet Cumhuriyetleri'nin Rusya önderliğinde birkaç cumhuriyetin,
17:22hani onların NATO'su falan dendi o kadar abartmayalım ama bunların askeri örgütü sonuç olarak.
17:29Onların yeni bir toplantısı oldu.
17:30Hep yapıyorlar toplantıları ve son toplantılara Ermenistan katılmıyor.
17:35Çıkacağım havasında.
17:36Çıkmıyor.
17:37Belki de çıkamıyor.
17:38Hemen olmuyor.
17:39Çünkü Ermenistan'ın içi de Rusya varlığıyla dolu.
17:42Askeri olarak da, ekonomik olarak da, pek çok sektörler vesaire.
17:47On yıllara dayanan bir şey.
17:48Pat diye değişmiyor.
17:49Ama bu fotoğrafını gördünüz.
17:52Paşinyan epeyce bunları değiştirmeye çalışıyor kendince.
17:55Paşinyan, 2018'den beri başbakan.
18:00Farklı bir başbakan.
18:01Rusya ile geçinemiyor.
18:03Ruslar da bunu sevmiyor açıkçası.
18:06Sevmiyor ama bunun yerine de Rusya, bakın o kadar zaman oldu.
18:11Bir aday bulamadılar.
18:12Ya eski liderler, yani geçmişte uzun süre orayı yönetmiş ve çoğu Karabağ kökenli olan savaşçı liderler.
18:20Koçaryan, Putin'in çok sevdiği birisi.
18:23Arada görüşürler, mesaj gönderirler.
18:25Koçaryan hala siyasete devam etmek istiyor.
18:28O oğlu var, geçen tutuklandı, bırakıldı vesaire.
18:30Ve Koçaryan ve Koçaryan'dan sonra gelen Sarkisyan, bunlar savaşçı.
18:35Bunlar barış falan istemiyorlar, Azerbaycan'la devam diyorlar, savaşa devam.
18:39E gücün yok, kaybediyorsun.
18:41Paşinyan söylüyor bunu ve başkaları da.
18:44Yok olsun, savaşa devam.
18:46Böyle savaşçı bir klik.
18:47Ama bunların artık Ermenistanlı toplumunda çok fazla karşılığı kalmadı.
18:52Bunların liderlikleri eskide kaldı.
18:54Paşinyan'ın karşısında bir alternatif aday yok.
18:58Bakın, bir ihtimal diye geçmişte bu Kafkasya'daki en büyük karışıklıkların savaşın,
19:07Karabağ Savaşı'nın en gerginleştiği anlarda çok ilginç bir şey olmuştu.
19:11Ve Rusya'nın en büyük zenginlerinden biri Ermenistan kökenli Vardanyan işini, gücünü bıraktı ve oraya gitti.
19:19Denilen senaryoya göre, önce Karabağ'ın başına geçecek, ondan sonra da savaşta başarı kazandıktan sonra Ermenistan'ın başına geçecekti.
19:29Rusya'da da harika ilişkiler olacaktı.
19:30Bakın, görüntü bu.
19:32Savaşı kazanan Azerbaycan, Vardanyan'ı o milyarlarını aldırmadan tabii ki tutukladı.
19:38Ve şu anda Bakü'de hapishanede.
19:40Yeni bir şey oldu.
19:44Bir başka milyarder, Rus mu diyelim artık bunlara, Ermeni mi diyelim, Ermenistan kökenli, Ermeni kökenli Rus mu diyelim.
19:53Samvel Karapetyan bu sefer de çıktı.
19:56Ha dedi, Karapetyan pek çok şirketi var, çok zengin.
20:00Ermenistan'ın elektrik şeylerine hakim, sistemine, şirketine, onun durumu karıştırmak istediği ve Rusya'nın onu desteklediği iddiaları havada uçuştu ve uçuşuyor.
20:15Adam tutuklandı.
20:17Tutuklandı yani Paşinyan bazen gözünü hiç kırpmadan sert gidiyor.
20:22Rusya'da bunlara karşı açıklamalar yapıyor, kınıyor vs.
20:25Ama Paşinyan ipleri elinde bulunduruyor.
20:28Bakın Paşinyan çok güçlüdür demiyorum.
20:31Hani çok da Ermenistan uzmanı da değilim ama kabaca Ermenistan'ın bir yarısı Paşinyan'la birlikte barışı artık gücümüz de bu kadar.
20:39Tamam artık şu savaş bitsin, barış içinde yaşayalım, ekmeğimiz olsun, yiyeceğimiz olsun vs.
20:44Uluslararası ilişkileri güçlendirelim diyen böyle bir yarım var.
20:48Bir de işte şu ya da bu şekilde ya savaşa devam ne olursa olsun ölene kadar vs. diyenler var.
20:54Bunların önemli bir bölümü Rusya ile iyi ilişki içinde görünüyor.
20:58Ama Paşinyan'ın karşısında da bir aday çıkmıyor gibi.
21:02Paşinyan açıkçası pek çok politikayı adım adım adım değiştiriyor.
21:08Büyük Ermenistan hayallerinden vazgeçin diyor.
21:10Realitelere bakmamız lazım.
21:12Türkiye işte bilmem Araratda vs. bunları almak, Büyük Ermenistan'ı kurmak bunları bırakın diyor.
21:19Artık diyor barış zamanı.
21:21Türkiye sınırı da açılmalıdır diyor.
21:22Ticaret yapmalıyız.
21:24Ermenistan küçük bir yer.
21:26O arada Batı ile ilişkileri de geliştirmeye çalışıyor.
21:29Batı tabi her zamanki gibi kaypak.
21:31Fransa bol bol açıklama yapıyor.
21:32Macron durmadan işte daha geçenlerde de aradı.
21:35Ne oldu ne bitti biz sizin arkanızdayız falan.
21:38Macron her zaman şeyin Ermenistan'ın arkasında görünen Fransa'nın hem bugünkü lideri.
21:43ABD durumu idare ediyor o da destekler gibi ama Batı hiçbir zaman kendi varlığını ortaya koymuyor.
21:51Uzakta kalıyor.
21:52Onun için Ruslardan da çekiniyor tabi ki.
21:54Paşinyan yönetimi durumu idare etmeye de çalışıyor ama adım adım tıpkı demin dediğim gibi kolektif güvenlik örgütüne gitmemesi toplantılara en son Kırgızistan'daki toplantıya gitmemesi gibi böyle gerginlikler sürüyor.
22:05Ve son zamanlarda her zaman diplomatik konuşma gereği de hissetmeyen Lavrov, Sergei Lavrov, Rusya Dışişleri Bakanı dedi ki yani onların bileceği iş tabi ama diyorum ya bazen amalardan sonra öyle bir cümle gelir ki amanın öncesini berhava eder.
22:25Bilecekleri iş tabi ama bizim sabrımız da sınırlı dedi.
22:29Yani sabrı taşınca ne yapacak?
22:31Fena yapar.
22:32Kolektif güvenlik örgütüne böyle gitmemesini böyle bir şey yaptı.
22:36Tepki gösterdi.
22:37Bir de az sonra anlatacağım.
22:39Ermenistan kilisesiyle Paşinyan'ın arasındaki gerilimde Lavrov dedi.
22:44Ne oluyor ya?
22:45Niye Ermenistan kilisesine saldırıyorsunuz dedi.
22:48Şimdi batı ile ilişkileri geliştiren Paşinyan ve bu arada Paşinyan'ın en yakın şeylerinden ekibindeki en yakınlarından biri Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan.
23:01AB heyetini kabul etti.
23:05Bugünlerde evet görüyorsunuz Mirzoyan'ı yanındaki kadın Kaya Kalas bu aynı zamanda AB'nin dış ilişkilerinden sorumlu kişi.
23:16Eski Estonya Başbakanı geldi Ermenistan'da yani şeye gitmesi gerekirken Rusya'ya göre Ararat Mirzoyan bu kolektif güvenlik örgütü onunla görüşüyor.
23:27Ve Kaya Kalas da diyor ki biz diyor size 2027'ye kadar yayılan bir şeyde 270 milyon euro vereceğiz.
23:35Yani çok da olağanüstü bir rakam değil gibi görünüyor değil mi?
23:39Demokratikleşmeniz için falan AB'ye katılım.
23:41Çünkü Nisan'dan itibaren Ermenistan'ın AB'ye katılması süreci başladı.
23:45Bu uzun bir süreç.
23:46Hemen pat diye olmuyor.
23:48Biz size para da vereceğiz.
23:49Bize gelin üye olun.
23:50Rusya'nın uzaklaşın vesaire.
23:51Böyle bunlar devam ediyor.
23:53Sonuçta Kafkasya'da galiba yeni bir tablo çiziyor.
23:58Bakın Azerbaycan'a da bir parça vermeye çalıştım ki gerçekten kendilerinin de dediği gibi Kafkasya'nın, Güney Kafkasya'nın en önemli ülkesi.
24:05Niye ben Güney Kafkasya falan diyorum?
24:07Kafkasya geniş bir kavram.
24:08Yani orada İran'ın, Türkiye'nin varlığı var.
24:11Rusya'nın içindeki Kuzey Kafkasya'da şeyler var.
24:14Dağıstan, Çeçenistan, İngilizce'de falan.
24:16Güney Kafkasya deyince de işte Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan.
24:22E Gürcistan şimdi İvan İşvili bu milyarder o Rusya ile ilişkileri yeniden kurmaya çalışıyor falan ama 2008'den bu yana yani Gürcü Rus savaşından bu yana diplomatik ilişki yok.
24:34Büyükelçi yok.
24:35Yani fiilen Gürcistan'ın iki parçası sayılan resmi olarak Apkazya ve Kuzey Osetya Rus işgal ediyorlar altında.
24:43Onlar bağımsızlarını ilan etmiş ve sadece Rusya tarafından kabul edilip destekleniyorlar.
24:48Böyle bir şey var.
24:50Yani ilişkiler iyi gibi ama iyi değil.
24:53İlişki yok bazı açılardan.
24:55E şimdi de demin anlattığım gibi Azerbaycan'la ilişkiler kötü.
24:58Şimdi anlattığım gibi Ermenistan'la ilişkiler kötü.
25:01E ne oluyor?
25:02Rusya Kafkasya'da güç kaybediyor.
25:04Kim güçleniyor?
25:06Türkiye.
25:07Türkiye güçleniyor.
25:08Türkiye güçleniyor.
25:10Yani bu Erdoğan taraftarlığı, yandaşlığı, karşıtlığı falan meselesi değil.
25:14Türkiye güçleniyor arkadaş.
25:15Ve Batı da güçlenmek için oradaki dengeleri kolluyor.
25:18Kolluyor.
25:19ABS ile işte NATO'suyla vesaire vesaire.
25:23Farklı tutumlarıyla.
25:24Böyle bir şey var.
25:25Yeni bir Kafkasya ve Rusya'nın yerinin ne olacağı belli olmayan bir Kafkasya.
25:30Ve bu arada kısa süre önce Paşinyan Türkiye'ye geldi.
25:33Çok ayrıntılı bilgiler çıkmadı.
25:36Paşinyan'ın İstanbul temasları ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'la görüşmesinden.
25:42Bu herhalde önceki görüşme çünkü Paşinyan artık sakalsız böyle bir değişiklik yaptı.
25:48Şimdi Paşinyan Türkiye ile ilişkileri geliştirmek istiyor.
25:52Paşinyan Türkiye ile sınırları açmak istiyor.
25:54Ki çok doğru bir tutup kendisi açısından.
25:57Ermenistan'ı çok küçük bir ülkeye ekonomik açı olarak çok sıkıntıda ticaret yapmasın.
26:01Batı'ya açılan kapı Türkiye aslında.
26:04Türkiye ile ilişkilerinin iyi olması gerekiyor.
26:06Ve bu arada Bakü tekrar saldırırsa ortalık karışık biliyorsunuz.
26:13Dünya karmakarışık.
26:14Yani Azerbaycan, Ermenistan tekrar saldırıp birkaç bölgeyi daha almak istese buna kim ne diyebilir Allah'ını severseniz?
26:22Türkiye bir şey diyebilir.
26:24En azından böyle düşündüğünü sanıyorum.
26:26Türkiye ile de iyi ilişkileri geliştirerek.
26:27Belki gerektiği zaman Bakü'yü durdurmak.
26:30Bu evdeki hesap mıdır doğru mudur değil midir bilmiyorum ama böyle bir şeyde olduğunu düşünüyorum.
26:36Türkiye ile ilişkileri önem veriyor.
26:38Paşinyan yönetimi önem verdiği için de Ermenistan'daki o muhalefet demin biraz çizmiştim ya.
26:43Ermenistan'ın yarısı ya da her neyse işte.
26:46Beşte ikisi neyse.
26:48Ona karşı çıkıyor.
26:48Türklerle ilişkiyi kuruyorsun.
26:50Türklerle samimiyetini arttırıyorsun.
26:52Halkını düşünmüyorsun.
26:53Rusya'dan uzaklaşıyorsun.
26:54Yuh sana.
26:55İş nereye kadar gitti biliyor musunuz?
26:59Ya bunları diyeceğim inşallah.
27:01Tehrim 4 bir ceza almaz diye hangi kelimeleri seçsem.
27:05Türkiye'ye gitmiş olan adamı suçlamak için Paşinyan'ı dediler ki Ermenistan'dan.
27:10Ya sen gerçek Hristiyan falan bile değilsin.
27:13Sen sünnetlisin.
27:16Olay nereye indi?
27:16Belden aşağı nereye indi?
27:18Paşinyan onlara ne cevap verdi?
27:20Bu da bir utanç kaynağı bir cevap.
27:23Gösterebilirim dedi.
27:25Adam da penisinden bahsediyor.
27:27Gösterebilirim kime?
27:29Kiliseye.
27:29Niye iddia oradan geliyor?
27:31Şimdi buralara mı gidiyor gerçekten ya?
27:34Yani siyasi mücadele söylem buralara mı gidiyor gerçekten?
27:38Sonra Paşinyan yine garip biraz açıklamalar yaptı.
27:40Ya işte böyle şeyler olmamalı.
27:43Dilimize dikkat etmeliyiz.
27:44Küfürleşme hakaret olmamalı.
27:46Hadi birinden itibaren yani bugünden itibaren beşine kadar bir bakalım falan dilimizi düzeltelim.
27:51Ne olacak?
27:52Biriyle beşi arasında küfürsüz Ermenistan sonra istediğinizi yapacak.
27:55Yani nedir?
27:57Nereye gidiyor?
27:57Bunlar da garip.
27:58Yani bu siyasetçiler gerçekten anormalleşiyor.
28:01Paşinyan gibi gayet mantıklı görünen birisi bile böyle işte yok sünnetlisin değil misin?
28:06Şimdi buradan kilise konusuna gelelim.
28:11Rusya'nın da Lavrov'un ağzıyla tepki gösterdiği kilise meselesine.
28:16Şimdi Ermeni Apostolik Kilisesi orada önemli bir merkez ve kilisenin başında on yıllardır.
28:24Gastanyan var.
28:25Bu daha önce Almanya'daymış işte KGB ajanı olarak sürülmüş falan şeyler var.
28:30Dedikodular var.
28:31Bunu iddia edemem.
28:32Ama bu kilisenin Ermeni Kilisesi'nin Rusya ile iyi ilişkiler içinde olduğu hiç sır değil.
28:38Dolayısıyla Rusya işte Paşinyan pardon Koçaryan'la Sarkisyan'la onunla bununla ilerleyemezken
28:44belki de kiliseyle de ilerlemeyi düşünmüş olabilir.
28:48Bunu en azından akla getiriyor.
28:49Ve bu mücadele artık adım adım daha kitlesel bir şeye karşı çıkmaya falan doğru gittiğini gören Paşinyan bir kere daha sertleşti.
28:59ve kiliseye güvenlik güçlerini gönderdi.
29:03Böyle günümüzde dünya böyle artık her yere güvenlik güçleri, kolluk kuvvetleri ve bu adamı aldılar.
29:09Gastanyan'ı aldılar.
29:11Kilisede şeyler yapıldı.
29:13Bu saçmalıkların bir başka şeyi de şuydu.
29:16Bu sünnetli sünnetsiz falan deyince kilisede başpiskopos Gastanyan değil de sanırım ikinci, üçüncü sırada gelen birisi var.
29:24O da şeymiş yani sen ne biçim din adamısın dedi Paşinyan.
29:29Evlenmemen gerekiyordu.
29:30Gayrimeşru çocuğum var bunu biliyoruz falan.
29:32Böyle bir garip şeyler oluyor.
29:34Sonuç olarak kilisenin direnişini böyle mi diyelim bilmiyorum.
29:37Kilisenin direnişini ve muhalefetin olası yükselişini bastırdı.
29:41Şu andaki durum bu.
29:43Bir darbe olur mu?
29:44Paşinyan gider mi yarın?
29:46Bilemiyorum.
29:47Ama şu anda onu da bastırdı.
29:48Gerilim çok erken büyüyor.
29:51Çok erken derken neyi kastediyorum?
29:542026'da Ermenistan'da seçimler var.
29:57Parlamente seçimleri bir kere daha kazanırsa bir kere daha 2018'den beri başta olan Paşinyan devam edecek ve yeni adımlar atacak.
30:04Belki Azerbaycan'ın da anlaşma, barış anlaşması hala imzalanmadı.
30:08Onun için ısrarla söylediği bir şey var.
30:10Şu anayasanızı değiştirin.
30:13Büyük Ermenistan şu bu falan filan bunları değiştirin.
30:15Karabağ bizim parçamızdır falan.
30:17Ve Paşinyan'a diyor ki pek çok şeyi değiştiriyoruz ama adım adım oluyor bazı şeyler diye.
30:22Buraya doğru gidilebilir.
30:24Bilemiyorum.
30:25Oldukça gergin.
30:26Bu durumda şey.
30:29Ermenistan.
30:30Ama Ermenistan'da
30:32Rusya'nın etkisinin azaldığını,
30:36Batı'nın etkisinin güçlenme eğiliminin olduğunu,
30:38Türkiye'yle de iyi ilişkiler kurmak istediklerini söyleyeyim ve son olarak şunu söyleyeyim.
30:42Türkiye'de Ermenistan'la ilişkileri daha fazla geliştirebilir.
30:46Paşinyan yönetimi belki de bu açıdan bir avantaj olabilir.
30:49Ama Türkiye, Azerbaycan'la ilişkilerinde genellikle şey derler ki,
30:53büyük kardeş, abi Türkiye,
30:55Bakü'de şey küçük kardeş gibi.
30:57Tam öyle değil aslında.
30:59Yani 2009, o futbol diploması falan,
31:01orada da Bakü ağırlığını koymuştu.
31:03Ve o barış süreci durmuştu.
31:07Ve şimdi de Azerbaycan, Türkiye'yi bırakmıyor.
31:09Aslında hep birlikte bir çözüm bulmaları gerekiyor.
31:12Türkiye'de Azerbaycan'la ortak bir görüş oluşturarak,
31:15ama tümüyle de onun etkisinde kalmadan bir inisiyatif koyar.
31:19Kafkasya'daki ağırlığını barış ve işbirliği ve ticaret yolundan,
31:25ticari hatlar yolundan kurabilirse ve Ermenistan'la da arasındaki o bariyerleri kaldırırsa,
31:31Türkiye'de kazanır.
31:33Uluslararası açıdan bazı engeller de,
31:35Türkiye'nin önündeki engeller de kalkar.
31:37Ermenistan'da gelişir.
31:38Azerbaycan'da da bu işten karlı çıkar diye düşünüyorum.
31:42Dolayısıyla barış ve işbirliği için bir umutlar var.
31:45Eğer siyasetçiler bu umutları berbat etmezse,
31:50diyelim Kafkasya'yı bırakalım ve küçük bir ülkeye gidelim.
31:55Belarus'a gidelim.
31:56Belarus'tan sadece bir kesit,
31:59bir muhalif lider,
32:00başına çok şey gelmiş,
32:02muhalif lider hapisten bırakıldı,
32:04serbest bırakıldı.
32:05Bakın başına neler gelmiş.
32:10Evet,
32:12Sergei Tikhanovski'den bahsedeceğiz.
32:16Belarus muhalefetinin liderlerinden biriydi.
32:21Yani,
32:22gayet sağlıklı,
32:24kilolu bir parça görünen birisiydi.
32:25Beş yıl ortadan kayboldu.
32:29Nerede olduğunu biliyorduk.
32:30Zindandaydı.
32:32Çıkmış ve şu an,
32:34bir, zayıflamış.
32:35İki,
32:36kendini kontrol edemiyor.
32:39Yani,
32:39mimikleri,
32:40sözleri,
32:41niye böyle olmuş?
32:43Bir insan nasıl bu hale gelebilir?
32:46Ona bir bakalım şimdi.
32:47Belarus,
32:48ondan önce şunu söyleyeyim.
32:49Belarus'a,
32:49ilişkin,
32:51ben hep olumlu duygularımı
32:52vurgulamak istiyorum.
32:54Belarus'a gittiğim zaman
32:55hep kendimi iyi hissederim.
32:57Çok şey,
32:57yumuşak bir halkı vardır.
32:59Mütevazi,
33:00barışçı bir halkı vardır.
33:03Biraz belki hani benim o şeyidir,
33:05eski Sovyet nostaljim falan,
33:06oraya gidince biraz öyle hissedersiniz.
33:09Rusya'nın pek çok,
33:10taşrasında pek çok yere gittiğiniz gibi falan.
33:12Hayat biraz durmuş gibidir ama,
33:14barışçıldır,
33:14hoştur.
33:16Belarus'un başında,
33:17Aleksandr Lukashenko diye birisi var.
33:21Aleksandr Lukashenko,
33:2470 yaşında,
33:26ve iktidara geldiğinde kaç yaşındaydı biliyor musunuz?
33:2939 yaşındaydı.
33:30Yani,
33:3231 yıldır,
33:34iktidarda,
33:3531 yıl içinde,
33:37şöyle ya da böyle,
33:387 seçim kazandı.
33:40Aleksandr Lukashenko,
33:417 seçim kazandı,
33:4331 yıl.
33:44Ne güzel.
33:45Ya ben diyorum zaten,
33:46yani bir şey,
33:48lider,
33:48sıkı oturuyorsa koltuğunda,
33:50yönetiyor,
33:50tamam,
33:51öyle ya da böyle,
33:52ülkesini yönetiyor,
33:53bak seçimleri de bir şekilde kazanıyor.
33:55Uğraşmayın ya,
33:56bırakın bu adamlar,
33:57ölene kadar başkan olsun,
33:58siz niye böyle muhalefet çıkarıyorsunuz?
34:00Yok demokrasiymiş,
34:01yok buymuş,
34:02ooo,
34:02iki dönemden sonra olmazmışlar.
34:04Niye böyle diyorsunuz?
34:05Adam bırakın,
34:06ölene kadar yapsın bu görevi.
34:09Hep,
34:09işte,
34:10Belarus muhalefette,
34:11böyle şeyler dedi,
34:11ortalık karıştı,
34:12ne zaman karıştı?
34:13Şimdi değil,
34:14şimdi biraz sakinlemiş gibi,
34:15içten içe kaynıyor.
34:17Ama karıştığı,
34:186. seçimler,
34:20yani,
34:20Lukashenko'nun kazandığı,
34:22iddia edilen,
34:236. seçimler,
34:24yani,
34:252020'nin,
34:279 Ağustos'undaki seçimler,
34:29yine başkanlık seçimleri,
34:31yine göstermelik adaylar,
34:32her zamanki gibi var.
34:33Lukashenko çıktı.
34:35Lukashenko'nun karşısına,
34:36işte bu,
34:36Tikhanovski çıkması gerekiyordu.
34:38Onu önceden tutukladılar.
34:39Onun yanında,
34:40işte,
34:41Valeri Sepkalo vardı,
34:42Bankacı,
34:43Viktor Babariko vardı.
34:45Onları da,
34:46ya tutukladılar,
34:47ya,
34:47şey,
34:47Babariko yurt dışına kaçtı.
34:49Şey,
34:49Sepkalo yurt dışına kaçtı.
34:51Babariko'yu içeri attılar,
34:52hala içeride.
34:53Şimdi,
34:54aday kalmayınca,
34:55Belarus muhalefeti,
34:56çok ilginç bir şey yaptı.
34:583 tane kadını çıkardı,
34:59aday olarak.
35:01Belarus yönetimi de güldü.
35:02Bunlar mı kazanacak?
35:04Ne yapacaklar bunlar?
35:05Köfte mi yapacaklar?
35:06Çünkü şey,
35:06kadınlardan biri,
35:07ben mutfakta iyiyim falan filan diyordu.
35:10Bakın,
35:11ortadaki kadın,
35:12Svetlana Tikhanovska'ya,
35:14bir dil öğretmeni,
35:16çevirmen,
35:17İngilizce üzerinden,
35:18ama mutfakta iyi olandı,
35:19iyi köfte yapan da.
35:20O,
35:21siyasette de pek ilgisi yok,
35:2220'ye kadar.
35:24Kocası da,
35:25aday olacağım derken,
35:26kodesi boyladı.
35:28Yanındaki işte,
35:29yurt dışına kaçan,
35:31Valeri Sepkalo'nun şeyi,
35:33karısı,
35:34Veronica Sepkalo,
35:35o zafer işareti yapan.
35:37Öbür taraftaki kadın da çok ilginç,
35:40çok çok ilginç,
35:41Maria Kolesnikova.
35:43Maria Kolesnikova,
35:45bu üçlünün önemli bir unsuru ve,
35:48diğer ikisi yurt dışına kaçtı.
35:50Maria'yı da göndermek istediler,
35:53pasaport verdiler,
35:54sınır dışı ediyorlar.
35:55Sanırım Ukrayna ya da Polonya şeyi olabilir.
35:58Sınırda,
35:59sınıra kadar sınıra gelirken,
36:01pasaport yırttı,
36:02ben dedi bir yere gitmeyeceğim,
36:03bu ülke benim ülkem.
36:04Zaten müzik şeyiydi,
36:06alanında çalışıyordu ve,
36:07Almanya'da uzun süre kaldıktan sonra dönmüştü.
36:10Haa sen mi bunu böyle yaparsın?
36:11Zindana attılar.
36:13Bakın 5 yıldır bu kadından çok fazla ses yok.
36:16Geçenlerde babası gördü,
36:17çok da güzel,
36:19çok aydınlık yüzlü bir kadın.
36:20Elinde kelepçe var ve kalp işareti yapıyor.
36:23Ben birkaç yıl önce 14 Şubat'taki yazımda,
36:27bundan bahsetmiştim.
36:29Gazete Duvar'da hala vardır.
36:31Bu yazı büyük bir cesaret örneği.
36:34Yani Belaruslu kadınlar çok çok cesur.
36:37Ve bu kadının şu anda pek çok hastalığının olduğu,
36:39çok kilosunu düştüğü vs. söyleniyor ve içeride.
36:42Böyle bir şey,
36:44böyle bir kahramanlık,
36:45bir açıdan da zulüm örneği.
36:47Şimdi,
36:50seçimlerden 2 gün sonra,
36:51dediler ki,
36:52yok biz kabul etmiyoruz seçim sonuçlarını falan.
36:54Muhalefet,
36:55kimisi diyor ki,
36:55gerçek oy oranı açıklamadı,
36:57kimisi diyor ki,
36:58şey,
36:59bu kadınlar ittifakı,
37:01yani,
37:02Svetlana Tikhanovskaya kazandı diyor.
37:04Halbuki resmi sonuçlara bakıyorsun,
37:06yine %80 civarında,
37:07Lukashenko,
37:08her zamanki gibi almış.
37:09Buna da %10 falan vermişler.
37:10dediler ki,
37:13yurt dışına çıkacaksınız,
37:15ya da içeri atacağız sizi.
37:16Dediğim gibi,
37:17bir tanesi içeride kaldı,
37:18diğerleri çıktı.
37:19Svetlana'da,
37:20ortadaki Svetlana'da,
37:22yurt dışına çıktı ve,
37:23yurt dışındaki muhalefetin lideri oldu.
37:25Batılı ülkeler bunu destek,
37:27batılı kuruluşlar bunu desteklediler.
37:29Pek çok açıdan desteklediler.
37:30Kimilerine göre,
37:31hatta Belarus'un gerçek lideri falan da deniyor ama,
37:34yani artık 5 yıl geçmiş,
37:35daha fazla zaman.
37:36Son seçimler de,
37:37bu yılın Ocak ayında yapılmıştı.
37:39Sonuçta böyle bir şey,
37:41ortam vardı ve,
37:42bu ortam,
37:45bugünlere kadar,
37:48devam etti.
37:49Bu arada,
37:50Belarus,
37:50Rusya'ya,
37:51zaten küçük bir ülke,
37:52küçük bir ekonomi,
37:53sıkıntılı,
37:54ekonomik zorlukları çok ve,
37:55Rusya'ya giderek daha fazla bağımlı.
37:58Özellikle de bu 2020'de,
38:00Putin'in,
38:01gerginlik sırasında,
38:02biraz ortada kalan,
38:03biraz sallanan,
38:04iktidar mücadelesinde,
38:07sonuçta,
38:08Aleksandr Lukashenko'yı,
38:09desteklemesi karşılığında,
38:10iyice daha çok,
38:11Rusya'ya bağlı hale geldi.
38:13Ama,
38:13Batı'yla da bir ilişki arıyor.
38:15Batı ki,
38:16Avrupa'nın tek diktatörü falan dedi,
38:18yıllardır şeye,
38:20Lukashenko'ya.
38:22Şimdi,
38:22bazı bağlar arıyor.
38:23Çok da ilginçtir ve,
38:24çok da trajiktir.
38:26Batı'yla pazarlık ederken,
38:27elindeki kozlardan biri,
38:29Trump'ın değişiğiyle,
38:30elindeki kartlardan biri,
38:31hapse attığı muhalifler,
38:35hem Belaruslu muhalifler,
38:36hem de diğer ülkelerden,
38:37insanları hapse atıyor ve,
38:39onlara da sonra,
38:40ya ben bunu bırakırım,
38:41tamam karşılığında sen,
38:42şunu şöyle yaparsın,
38:43bunu böyle yaparsın,
38:44iyi bir koz,
38:45iyi bir kart.
38:47Bunu tırnak içinde ve,
38:48SF'le söylüyorum.
38:50Şimdi biliyorsunuz,
38:52çok ayrıntılı,
38:53burada da vermiştik,
38:541 Ağustos 24'te,
38:57çok büyük bir esir değişimi olmuştu.
39:00Rus, Amerikalı ama,
39:01o arada başka pek çok ülke,
39:027 ülkeden,
39:0326 kişinin değiştirildiği,
39:06takas edildiği,
39:07bir esir şeyi,
39:08değiş tokuşu olmuştu.
39:11Ve burada,
39:12işte,
39:13casusluk ve teröristlik iddiasıyla,
39:17Belarus'ta,
39:17ölüme mahkum edilmiş,
39:18ölüme mahkum edilmiş olan,
39:20bir Alman,
39:22Rico Krieger'de,
39:23serbest bırakılmıştı.
39:25Daha sonra,
39:25geçenlerde bir,
39:26batılıyı daha serbest bıraktılar.
39:28Yani,
39:28Lukashenko yapıyor bunu.
39:30Ben affettim diyor,
39:31ama karşılığını görelim falan diyor.
39:33Geçenlerde ne oldu?
39:34Bu,
39:35Trump'ın,
39:36Ukrayna temsilcisi,
39:38sadece Ukrayna'da ilgilenmiyor demek ki.
39:41Kellogg gitti,
39:41Kate Kellogg gitti ve,
39:43Lukashenko ile görüştü,
39:44uzun süre görüştüler,
39:45neyi görüştüklerini önce öğrenemedik.
39:47Sonra bir baktık,
39:48hop bu,
39:49değişim,
39:49değişim değil,
39:50pardon.
39:51Karşılıksız görünen,
39:53bir,
39:54serbest bırakma.
39:5514 kişiyi bıraktılar.
39:57Bunların,
39:58değişik kaynaklarda farklı şeyler aldım ama,
40:003 ya da 4 deniyor.
40:01Muhtemelen,
40:024 Belarus,
40:03işte 3 Polonyalı,
40:042 Letonyalı,
40:052 Japon,
40:07işte birer İsveç,
40:08Estonya,
40:10ABD falan.
40:11ve bu Belaruslılar arasında,
40:14bu baştan sözünü ettiğimiz,
40:17ilk konuya girerken bahsettiğimiz,
40:19lider ya da eski lider diyelim artık herhalde.
40:22Sergei de var.
40:23Bu Sergei,
40:24hapisten çıktı.
40:26Gerçekten Tikhanovski,
40:28çok kötü bir durumda.
40:30Kısa süre sonra da,
40:31bu zayıflamış ve,
40:32hareketlerinde bir parça,
40:34dengesiz gibi görünen hareketler,
40:36ama anlamak mümkün,
40:37açıklıyor çünkü.
40:38Çıktı,
40:39önce dedi,
40:40bana bir pişmanlık şeyi imzalatmak istediler.
40:44Kabul etmedim dedi.
40:45Ama sonra yurt dışına çıkmak üzere,
40:47serbest,
40:47ona imzaladım,
40:48yurt dışına çıktım dedi.
40:50Hemen eşinin yanına gitti,
40:51Baltıklara,
40:52Litvanya'ya.
40:54Orada eşini ve,
40:552010 doğumlu oğlu,
40:572016 doğumlu kızını gördü,
40:59kızı tanıyamamış babasını.
41:01Çok değiştiği için,
41:02hapse atıldığında,
41:04ne oluyor?
41:054 yaşında olduğu için falan.
41:06Yani bunlar hep trajediler,
41:07insan trajedileri.
41:09Böyle,
41:105 yıl içeride kalmış.
41:11Bakın,
41:135 yıl boyunca,
41:14hiç kimseyi görmemiş,
41:165 yıl boyunca,
41:16avukatlarıyla görüştürülmemiş,
41:195 yıl boyunca,
41:20televizyon izlememiş,
41:225 yıl boyunca,
41:23mektuplaşmamış,
41:245 yıl boyunca,
41:25telefonlaşmamış,
41:275 yıl boyunca,
41:27herhangi bir şey yok ve,
41:29günde bilmem,
41:302 saat, 3 saat,
41:314 defa temizlik yapmak zorunda,
41:32en ufak bir hatasında,
41:34temizliği yapamadı,
41:35ya da şu,
41:35ya da bu şekilde,
41:36tesispline uymadı diye,
41:37şizo denilen,
41:38Rusça bilenler,
41:39ya da iyi bilenler,
41:41bunu bilir,
41:42Rusya'da,
41:42hapishanelerin bazısı kötüdür,
41:44daha kötüdür,
41:45ama bir de onların,
41:45en kötü bir cezalandırma alanı vardır.
41:48Bizde eski,
41:48komünistlerin cezalandırığı,
41:49tabutluk gibi bir şey vardı.
41:51Ya bu,
41:52tam öyle tabutluk değil belki,
41:53ama çok küçük bir alan,
41:55karanlık bir alan,
41:56yatacak doğru dürüst bir yerin yok,
41:57ya da gündüz yatarsın,
41:58daha sonra gece yatarsın,
42:00gündüz şeyini alırlar,
42:02yatağını alırlar falan,
42:04havasız,
42:05böyle korkunç bir ortam,
42:06orada günlerce cezalandırma falan filan.
42:09Böyle korkunç ortamda,
42:11tek başına ve hiç kimseyle konuşmadan,
42:13tek başına ve hiç kimseyle konuşmadan,
42:165 yıl,
42:17bunu düşünebilir misiniz?
42:21Yani tek bir odadasınız,
42:24hücredesiniz,
42:255 yıl boyunca sizi aşağılayan,
42:28görevlilerin dışında,
42:30hiç kimseyle konuşmuyorsunuz,
42:31dünyada ne oluyor?
42:32Hiç kimse,
42:33adam şey diyor,
42:34bana bazen laf atarlardı diyor,
42:35bak diyor,
42:36yıllardır buradasın ve kimse seni sormuyor,
42:39kimse seni aramıyor.
42:41E çünkü mektupta gelmiyor,
42:42telefon yok,
42:42avukat yok,
42:44adam tek başına orada,
42:45nasıl çıldırmasın gerçekten?
42:47Biliyorum,
42:48beni dinlerken,
42:48Türkiye'deki koşulları düşünüyorsunuz,
42:50Silivri'yi düşünüyorsunuz,
42:52beterim beteri varmış diyorsunuz,
42:53hepsi kötü tabii ki,
42:55beterim beteri de olabilir.
42:57Böyle,
42:57yani bir,
42:58bir sabun bulamıyorduk diyor,
43:00diş macunu almak bir şeydi diyor,
43:03böyle korkunç bir ortamdan çıktı,
43:04yani niye bıraktılar bunu bilmiyorum,
43:07belki de yeterince tehlikeli görmemiştir,
43:09Lukashenko,
43:09çünkü artık karısı lider olarak,
43:11zaten uluslararası lider olarak oturdu,
43:13bu çıksa ne yapabilir falan,
43:14bir de adamın sağlığı epey kötü gitti,
43:16kendi işine göre,
43:17son bir ayda biraz yemek vermişler,
43:19biraz toparlamış,
43:20toparlamış hali,
43:22ve adam şey dedi,
43:25ya siz liderdiniz,
43:26ne oldu,
43:26şimdi kim lider olacak,
43:27karı koca falan,
43:28yok dedi,
43:295 yıl boyunca,
43:305 yıl boyunca,
43:305 yıl boyunca,
43:30böyle bir,
43:31yalıtlanmış içinde,
43:33yalıtlanmışlık içinde kalan,
43:35tek başına kalan insan,
43:37normal insan olma şartlarından uzak kalan,
43:39insan lider falan olamaz,
43:42karımdır,
43:43benim lider,
43:44benim liderim,
43:46herkesin lideri,
43:46muhalefetin lideri dedi,
43:48Svitlana,
43:48Tikanoskaya'yı gösterdi,
43:50ve ağladı,
43:51oradaki şeyde,
43:52görüyorsunuz,
43:53defalarca ağladı,
43:55eşi,
43:57bazen ona böyle baktı,
43:59bir yabancıya bakar gibi,
44:00eşi tabi lider artık,
44:01alıştı,
44:01o eski ev hanımı değil,
44:03ilginç,
44:03bunlar da hep trajedi,
44:04biliyor musunuz,
44:05yani 5 yıl önce,
44:06adam da farklıydı,
44:07kadın da farklıydı,
44:08hala evliler,
44:09hala çocukları var,
44:10bir araya geldiler,
44:11araya koskoca bir 5 yıl girmiş,
44:13ne olur,
44:13ne biter,
44:13bunları bilmiyorum ama,
44:14adam korkunç darbeler yemiş,
44:17ve kendini toparlaması,
44:19sağlığını toparlaması gerekiyor,
44:21kadın sadece bir yerde,
44:22gözlerinden yaşlar süzüldü,
44:23onun dışında gayet metanetli durdu,
44:25adam defalarca ağladı,
44:27yumruğunu sıkıyor,
44:28ve hıçkırıklarla ağlıyor,
44:29bu kadar kötü bir durumda,
44:31bu arada da şöyle bir şey dedi,
44:32o da biraz bana dokundu,
44:36Trump'ın bir sözüyle,
44:39bu adam,
44:40Lukashenko,
44:41bütün şeyleri,
44:43mahkumlara bırakabilir dedi,
44:44bütün dediği de,
44:45siyasi muhalefet,
44:47bin küsur,
44:48bin yüz falan rakamı veriliyor,
44:50siyasi olarak,
44:51içeride tutulan,
44:52Trump'ın bir sözüyle,
44:54bunları serbest bırakabilir,
44:55yani bir pazarlıkla,
44:56lütfen Trump o sözü söylesin dedi,
44:58yani benim bu sözde ne derdim var,
45:01yani kimler,
45:02demokrasi,
45:04insan hakları vesairenin,
45:06kimler lideri oluyor,
45:07Trump,
45:08Trump'a kalıyor,
45:10bunlar,
45:11e bu da tabii,
45:11biraz içimize oturuyor,
45:13görüyorsunuz,
45:14sonuçta tabii bir pazarlık var,
45:16ve adamı bırakanlar da Amerikalılar,
45:18gibi görünüyor,
45:19ne olur ne biter,
45:22geride kalan,
45:23bin yüz,
45:24siyasi tutuklunun başına neler gelir,
45:26başka ülkelerdeki,
45:28haksızca,
45:29içeri atılmış insanlar,
45:32neler yaşar,
45:32başına neler gelir,
45:33onların morali ne zaman nasıldır,
45:36iyi midir,
45:36kötü müdür,
45:37bunları iktidarlar nasıl kullanır,
45:39onların yandaşları,
45:40onların karşılıkları,
45:42bu moral bozulmalarından,
45:44ya da düzelmelerinden,
45:45yapılan açıklamalardan,
45:46duruştan,
45:47verilen fotoğraflardan,
45:48nasıl etkilenir,
45:49hep bunlar çok çok önemli konular,
45:51ben burada size sadece küçük bir ülkeden,
45:54bildiğim ülkelerden,
45:55eski Sovyet ülkelerden,
45:56birinden,
45:57küçük bir kesit verdim ama,
45:58bu da trajedi dolu,
46:00ve siyasi mücadele dolu,
46:03enteresan bir kesit gibi geldi bana,
46:05bundan da herhalde çıkaracak dersler var,
46:07herkes kendine göre çıkaracak bu dersleri,
46:10haftaya tekrar görüşmek üzere,
46:12hoşçakalın.

Önerilen