- bugün
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:00Sevgili izleyiciler, Cumhuriyet TV ekranlarından herkese merhaba.
00:17Uzun bir süredir Cumhuriyet Halk Partisi'nin 38. olan kurultayını konuşuyoruz.
00:23Çünkü iktidar ve yargı bu kurultayı kabul etmedi ve bu kurultay hakkında bir soruşturma başlatıldı.
00:30Bir dava süreci var.
00:3230 Haziran'da bir duruşma görülecek.
00:35Peki bu duruşmadan bir mutlak mutlan kararı çıkar mı?
00:38İktidarın aklında Cumhuriyet Halk Partisi için nasıl bir oyun var?
00:43Acaba bunları konuşacağız.
00:45Siyaset bilimci Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu yayınımızın konuğu.
00:50Sevgili hocam hoş geldiniz.
00:51Hoş bulduk, iyi günler.
00:53Hocam hızlıca başlayalım isterseniz direkt.
00:56Şimdi gözler 30 Haziran'da iç gündemi de bu CHP kurultayı meşgul ediyor aslında.
01:02Peki 30 Haziran'da sizce Cumhuriyet Halk Partisi'ne bir mutlak mutlan kararı çıkar mı?
01:11Mutlak mutlan ne anlama geliyor bu ortamda ben anlamış değilim.
01:15Açık söyleyeyim.
01:17Anayasada böyle bir tabir yok.
01:19Partiler yasasında da yok.
01:20Mutlan tabiri medeni yasada var.
01:24O da evliliklerle ilgili.
01:27Yani Türkiye'de işte bigami geçerli olan hukuk kuralı bir kişi bir başka kişiyle evlenebiliyor.
01:37İki kişiden fazla eş durumu söz konusu olmuyor.
01:41Yani bir erkek bir kadından başka eş durumu.
01:45Onun dışında bir evli bir kişi bir başkasıyla evlenirse o evlilik mutlanla sonuçlanıyor medeni kanuna göre.
01:51Yani yok varsayılıyor.
01:54Partiler yasasında ve anayasada böyle bir hüküm olmadığı için bir anlam ifade etmiyor.
01:59Medeni kanundan mı yararlanıyor?
02:01Ben hukukçu değilim.
02:03Onun için bir garabetle karşı karşıyayız.
02:06Yani bu siyaset biliminde bir karşılığı yok bunun.
02:08Şimdi buradaki tartışmalar bu kurultaya ait bir itirazın aylar sonra ortaya çıkmasıyla alevlendi.
02:25ve alevlendiğinden itibaren de olayın mahiyeti hakkında çeşitli tevaturat çoğu duyuma dayanıyor.
02:35Ortada benim görebildiğim herhangi bir somut belge bulgu vesaire bir şey yok.
02:40Örneğin kurultay sırasında işte herhangi bir tutuklama, gözaltı, eski tabirle cürbü meşrut falan olmamıştır.
02:51Dolayısıyla o sırada böyle bir usulsüzlük gerçekleşmiş mi, gerçekleşmemiş mi belli değil sonuç itibariyle.
03:05Burada herhangi bir söylendiği şekliyle çıkar karşılığı oy satın alınması durumu olmuş mu?
03:12O da pek belli değil.
03:13Dolayısıyla o konuda yani insanlar çeşitli yorumlar yaptılar ama bunların hepsi duyum üzerine benim görebildiğim.
03:25Belki gözümden kaçmış bir iki bir şey de vardır bilemem.
03:28Bu konuda yasa ne diyor vesaire o mahkeme safhasında ortaya çıkarma ondan da şimdilik emin değilim.
03:37Yani dolayısıyla neyle karşı karşıya olduğumuzu pek anlamış da değilim.
03:44Bu tür olaylar bir tek Cumhuriyet Halk Partisi'de mi oluyor o da belli değil.
03:48Hani diğer bir yer hiçbir siyasi partide yok.
03:51Bir tek Cumhuriyet Halk Partisi'de mi var o da pek belli değil.
03:53Ama görülebildiği kadarıyla yani benim görebildiğim kadarıyla Cumhuriyet Halk Partisi'nin liderliğini yapmış olduğu geniş bir muhalefet kitlesi Türkiye'nin içinde bulunduğu sultanizm rejiminden dışarı çıkmak ve tekrar demokrasi ve hukuk devletine dönmek için bir girişimde bulunduğu
04:15ve bu girişimde sanki destek görüyormuş gibi bir aşamaya geldiği andan itibaren bu tür haberler, girişimler, yargı müdahaleleri filan arka arkaya gelmeye başladı.
04:32Belediyeleri daha ziyade içeren bir takım isnaflar ortaya çıktı vesaire.
04:37Onlardaki gelişme de hukuk uygulamaları itibariyle oldukça sorumlu gibi gözüküyor.
04:46Bilmiyorum bizi izleyenler de belki fark etmişlerdir.
04:50Dün İzzet Özgenç Profesör İzzet Özgenç'in kendisi bugünkü ceza yasasının müelliflerindendir.
04:56Burada haberler vasıtasıyla aslında yayılmaması gereken bir takım tevatüratın yayıldığını, bunun suç teşkil ettiğini hakimler savcılar kuruluna bildiriyor.
05:11Yani durumda bu.
05:13Sürdürülen süreç usulsüzlüklerle doluymuş gibi gözüküyor aynı zamanda.
05:17Yani bu süreç sonuçta temize ve temiz ötesinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne falan gittiği zaman yine Türkiye'nin yurt dışındaki hukuki itibarı bir kez daha zedelenecek gibi gözüküyor.
05:32Hocam.
05:33Sadece sorumlu.
05:34Hani burada şu anda kadarki gelişme temel itibariyle bu.
05:38Onun dışında yani büyük ölçüde destek görmüş olan bir değişim süreci var Cumhuriyet Halk Partisi'nde.
05:53Seçmenden de destek görmüş durumda.
05:55Nereden anlıyoruz?
05:56Bunu Mart 2024'teki belediye seçimlerinden anlıyoruz.
06:00Belediye seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi son zamanlardaki en iyi başarısını gösterdi.
06:07Dolayısıyla bu bir değişim söz konusu olduysa partide bu değişimin koşulları doğru muydu değil miydi, hukuki miydi değil miydi o tartışma sürecek gibi duruyor.
06:18Ama seçmen tarafından bu değişim benimsenmiş, kabul edilmiş ve desteklenmiş gibi durmakta.
06:27Ve oy oranı yükselmiş gibi durmakta.
06:29Yani daha önce Deniz Baykal ve Kemal Kılıçdaroğlu dönemlerinde almadığı oy kadar oy alabilen bir siyasal parti çıkmış vaziyette.
06:39Ve nüfusun önemli bir kısmı, neredeyse üçte ikisinin yaşadığı ve daha gelişmiş sanayi bölgeleri,
06:47iktisaden daha gelişmiş ve dünyaya açık olan bölgelerinde Türkiye'nin daha çok batısında ve kıyı bölgelerindeki bütün belediyeler Cumhuriyet Halk Partisi'ne devredilmiş durumda.
07:00Şimdi bundan mutlatar olan iktidar bunu değiştirmeye ve onlara bir itibar saldırısı yapmaya.
07:09Öç mü alıyor iktidar?
07:12Öç almak değil, önünü kesmek gibi.
07:14Bunlar iyi çalışmıyor vesaire filan gibi.
07:17Tabii bu açıklamaları yapanlar sadece partili olduğu zaman, yani işte partizan bir çekişmeden bahsedebiliriz.
07:28Ama Cumhurbaşkanı yaptığı vakit, anayasa madde 103'e göre Cumhurbaşkanı tarafsız, tarafsız olması gereken bir kişi,
07:38başka bir parti hakkında gayet ağır suçlamalarda bulunup, üstelik ortada kanıt da yokken,
07:46böyle suçlamalarda bulunduğu vakit, anayasa madde 103'ün anlamı nedir?
07:50Yani bu madde acaba hayatta mı, uygulanıyor mu diye sormadan edemiyorsunuz doğal olarak.
08:00Anayasanın birçok maddesiyle ilgili böyle bir sorun da var.
08:03Onun için başka garabetler de ortaya çıkmış durumda.
08:07Yani uygulamayla ilgili, siyasal süreçle ilgili çok tuhaf görüntüler ortaya çıkıyor.
08:14Ve bu tuhaf görüntüler, yani gün geçtikçe sistematik hale geliyor.
08:21Artık kanıksanıyor mu deneyeceğim bilmiyorum ama, yani anayasa sanki iktidarı bağlamıyormuş gibi bir görüntü arz ediyor.
08:29Bu da bütün dünyadaki sultanicil meclilerinin temel özelliği.
08:34Anayasa hukukçuları buna anayasasızlık diye tabir ediyorlar.
08:38O tarafa doğru kayıyormuşuz gibi gözükmekte.
08:42Bunlar tabii nahoş gelişmeler Türkiye açısından.
08:46Aynı zamanda Türkiye'nin imza etmiş olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile sorunlarımızın çıkması anlamına geliyor.
08:53O maddeleri ihlal ediyorsunuz.
08:55Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde hakkında en fazla duyuruda bulunan birinci ülke.
09:01Yani beş ülkeyi en baştaki saydığınız zaman Türkiye tek başına kendinden sonra gelen üç ülkenin toplamı kadar böyle bir başvuruyla karşı karşıya kalıyor.
09:12Bu da Türkiye'nin gerek Avrupa Birliği ile ilişkilerini, gerek Avrupa'daki ülkelerle, gerek dünyayla olan ilişkilerini, iktisadi ilişkilerini de çok ciddi ölçüde sakatlıyor.
09:22Böyle bir sorunla karşı karşıyayız temel itibariyle.
09:26Sevgili hocam şimdi bazı görüşlerde şu yönde aslında bir karar vermekten ziyade Cumhuriyet Halk Partisi'nin yakaladığı başarının önünü kesmek ve bu süreçte Cumhuriyet Halk Partisi'ni yıpratmak oldukça tartışılır hale getirmek istediği de söyleniyor iktidarın.
09:44Peki sizce temel hedef bu yönde mi yani bir mutlak mutlan kararı çıkmasından ziyade insanlar şunu mu desin istiyor iktidar?
09:52Cumhuriyet Halk Partisi daha kendi içerisinde birliği sağlayamadı.
09:57Nasıl ülkeyi yönetmeye aday olacaklar?
09:59Çünkü bu olağanüstü bir kurultay kararı almıştı şu anki yönetim bu kurultay davası sonrasında.
10:08Ve ikinci kere Özgür Özel oyu tazelemişti, güven oyu tazelemişti.
10:13Çok yüksek bir oran almıştı.
10:15Ona rağmen yine kabul edilmedi.
10:16Siz neler düşünüyorsunuz bu konu hakkında iktidar Cumhuriyet Halk Partisi'ni tartışmaya açık bir hale mi getirmek istiyor?
10:24Onda şüphe yok ama amaç Cumhuriyet Halk Partisi değil.
10:27Amaç rejimi korumak.
10:29Sultanizm rejimini korumak Türkiye'nin demokrasiye gerisin geriye dönmesini engellemek.
10:35Bu konuda gayet açık açıklamalarda bulunan Cumhur İttifakı milletvekilleri oldu.
10:41Bunlar bizi demokrasiye döndürecekler filan şeklinde.
10:43Açıklamalarda bulundular geçmişte.
10:47Dolayısıyla bu süreç 2017-18'den itibaren demokrasiye dönmeye çalışan geniş bir muhalefet bloku kurma çabaları ve bunu sürdürme çabaları.
10:59Ki bu böyle oluyor zaten dünyada başka türlü bir değişim söz konusu olamaz.
11:03Bu bir partinin yapacağı bir iş değil.
11:04Yani bu geniş bir tabanın yapacağı bir iş.
11:08Çünkü demokrasi halkın yönetimi geniş bir halk katılımıyla bu yöne doğru gidebiliriz.
11:16O da bir partide yoğunlaşabilecek bir katılım değildir.
11:19Birçok partiye yayılacaktır.
11:22Dolayısıyla Türkiye çeşitli bölünmeleri olan bir ülkedir.
11:25İşte din konusunda layık, antilayık veya sünni, islamcı, dinci bir siyaset yaklaşımı içerisinde bulunanlarla layıklar diye ikiye ayırabilirsiniz.
11:41Biz mezhep üzerinden Alevi, sünni farklılıkları olan, Kürt ve Türk etnik milliyetçilikleri olarak ayrılan bir de demokrasi yanlısı olanlar ve sultanizm üzerinden otokrasi yanlısı olanlar olarak ayrılmış durumdayız.
11:56Buradaki çatışmayı şimdi bu fay hattı üzerinde görüyoruz.
11:59Sultanizm yanlısı olan Cumhuriyet İttifakı bu rejimi kökleştirmek, sağlamlaştırmak, demokrasiye tekrar dönmemizi engellemek için var gücüyle çalışıyor.
12:12Bu amaçla bir anayasa değişikliği yapmak hatta anayasayı yürürlükten kaldırıp yenisini ihtas etmek peşinde.
12:21Anayasa hukukçularına göre bu mümkün değil.
12:23Yani hukuki olarak mümkün değil.
12:26Fiili olarak her şeyi yapabilirsiniz.
12:27Ama hukuki olarak mümkün değil.
12:30Anayasacılara göre.
12:31Ama bu yola girmiş durumdalar ve bunu yapmak için, bunun için zorlamak için Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bulunan bütün muhalif partileri bir şekilde bu anayasayı görüşmeye ve o anayasaya destek vermeye yönlendirmek için çaba içindeler.
12:50Birinci hedef bu.
12:51Bu Cumhuriyet Halk Partisi burada en ziyade dikkat çeken muhalefeti yapan siyasal parti, en fazla destek gören parti.
13:02İmamoğlu'nun 19 Mart sonrasındaki süreçte tutuklanmasından itibaren ona verilen destek onlarca milyona bulaştı.
13:11Dolayısıyla burada da çok önemli bir ivme yakalanmış gibi gözüküyor.
13:17Şimdi bunu akamete uğratmak, bu insanları caydırmak, olabildiğince Sultanizm rejimi içerisinde olan Cumhur İttifakı partilerine destek vermeye yönlendirmek, vermiyorlarsa da muhalefete destek vermemelerini sağlamak gibi bir strateji.
13:36Bunun için Cumhuriyet Halk Partisi'ni itibarsızlaştırmak temel hedef gibi gözüküyor.
13:43Burada vahim olan husus hukukçuların açıklamaları doğruysa ortada suç olmadığı halde bir takım suçlamaların yapılması,
13:52sonra o suçlamalara uygun suç bulabilmek için bazı girişimlerin bunu izlemesi sürecini yaşıyoruz ki bu hukukun üstünlüğüyle ve anayasanın ikinci maddesindeki hukuk devleti uygulaması ile taban tabana zıt böyle bir sorunla karşı karşıyayız.
14:11Bunlar da demin ifade etmiş olduğumuz türden temiz süreçlerini büyük ölçüde etkileyecekmiş gibi duruyor.
14:18Aynı zamanda Avrupa İnsanlıkları Mahkemesi bunun en son aşaması bilildiği zaman orada Türkiye'nin imajı bir kez daha ciddi ölçüde çizilecekmiş gibi duruyor.
14:27Ama bunu göze alabilecek derecede iktidar bu olaya önem vermekte.
14:33Yani Cumhur İttifakı buna büyük ölçüde önem vermekte.
14:38Temel süreç benim görebildiğim kadarıyla bu çerçevede gerçekleşiyor.
14:42Onun için Cumhuriyet Halk Partisi tek başına değil, Cumhuriyet Halk Partisi ile birlikte diğer muhalefet partileri.
14:49Nitekim bunlar içerisinden bir miktar etkinliğe kavuşan Zafer Partisi ve lideri Ümit Özdağ da aynı şekilde bir suçlamayla karşı karşıya kaldı.
15:00Kayseri'de yaptığı bir konuşma.
15:01Bu konuşmanın arkasından emniyetin o zaman tutmuş olduğu raporda ne Zafer Partisi ne Ümit Özdağ'a ilgilendiren herhangi bir açıklama olmamasına rağmen kendisinin tutuklanması yoluna gidildi.
15:15Sonra bir ikinci rapor daha mahkeme safa altında ortaya çıktı.
15:20Kayseri Emniyetinden istenmiş.
15:25O ikinci rapordan sonra tutuklama uzatıldı uzun bir süre ve sonra suçlu olduğu ifade edildi.
15:33Şimdi onun temiz süreci başladı.
15:34Bak ama o nereye gidecek onu da göreceğiz.
15:37Temiz süreci bitmediği sürece burada bir mahkeme kararı olduğunu ve bu mahkeme kararının herhangi bir şekilde düzgün bir yargılama süreci sonucunda
15:49usulüne uygun olarak yapıldığı iddiasında bulunabilme şansımız yok.
15:54Sürecin bitmesini göreceğiz.
15:56Dolayısıyla sadece Cumhuriyet Halk Partisi değil aynı zamanda Zafer Partisi'dir.
16:01Daha önce kendisiyle bir yakınlık temin edilmeden önce den partide de kayyum atamaları, çeşitli terör isnafları, terör isnaflarıyla görevden almalar, sonra görevden aldıkları kişilerle görüşmeler vs.
16:19sürecini izledik.
16:21Dolayısıyla orada da benzer bir süreç var.
16:23Yani bir tek bu demokrasiye dönüş süreci Cumhuriyet Halk Partisi ile ilgili bir süreç olmadığı için
16:29diğer önemli partilerde Zafer ve Dem gibi benzer şekilde bir takım zorlayıcı süreçlere, itibar kaybettirici süreçlere, suçlamalara,
16:43işte terör halkı ayaklandırmaya teşvik vs. gibi görüldü.
16:48Onların hepsini birden yorumlamak durumundayız.
16:51Ama tabii bunun içerisinde Cumhuriyet Halk Partisi'nde olabildiğince
16:54zemmetmek, yermek, eleştirmek, itibarsızlaştırmak, onların esas itibariyle iyi bir iş yapmadığını ifade etmek gibi girişimler içerisindeler.
17:09Tabii burada bunlar pek etkili olmuyormuş gibi gözüküyor.
17:14Ondan da biraz yeyse düşüyorlar diye varsayıyorum.
17:17Çünkü Cumhuriyet Halk Partisi 2019'da kazanmış olduğu belediyeleri 2023'te korudu.
17:25Yani hatta buradaki oylarını da arttırdı birçoğunda.
17:30Dolayısıyla burada halkın Cumhuriyet Halk Partisi konusunda verdiği karar Cumhur İttifakı ve onun önde gelen liderlerinin kararıyla uyuşmuyormuş gibi gözüküyor.
17:42Hani bugün yine lahiden yapmış olduğu Cumhurbaşkanı'nın açıklamaları var.
17:45İşte belediyeler şöyle kötü, böyle kötü.
17:48Seçmen bunun farkında değil.
17:50Ankara'dan mı fark ediliyormuş?
17:52Bu pek anlaşılabilecek bir şey değil.
17:56Seçmen niye o zaman destekledi, oy verdi?
17:59Ve bu partilere karşı böyle bir direnç seçmende yok.
18:02Burada seçmeni bir şekilde belediyeler konusunda fikrini değiştirmek için çaba gösteren bir merkezi yönetim görüyoruz.
18:11Yerel yönetimler açısından bu da çok arzulanmayacak bir gelişme.
18:16Çünkü bizim Türkiye'de özellikle demokrasiye bir gün geri döneceksek,
18:21yerel yönetimlerin güçlü olması ve halkın oradaki yaşantısında, yaşam standartı açısından önemli bir katkıda bulunması gerekiyor.
18:30Dolayısıyla buraya merkezi yönetimin müdahale etmesi sürekli olarak çok yanlış.
18:37Bu müdahaleyi o yerinde halkın yapması lazım.
18:39Bir şey varsa oyunu değiştirecek.
18:43Bir seçimden ömürse, şimdi oyu arttırıyorsa, 2019'dan 2024'de oyunu arttırıyorsa,
18:49o zaman burada sizin söyleyeceğiniz fazla bir şey yokmuş gibi gözüküyor.
18:54Burada bir kötü yönetim söz konusuysa, işte bu 5 sene sürmüş bu yönetim,
18:582019'da 2024'de halk fark etmemiş mi bu kötü yönetim?
19:03Yani bundan anlaşılır şeyler değil, temel itibari.
19:06Bir de tabii şuna dikkat edeceksiniz.
19:09Emekli büyük ölçü, elçi öz ülkeli, buluş öz ülkeli açıklaması oldu.
19:18Yani burada yolsuzluk iddiaları bir tek taraflı sadece soruşturuluyor.
19:23Adalet ve Kalkınma Partisi'nin MHP'yi ilgilendirenler pek çok kolay göz ardı ediliyor dedi.
19:30Büyük tehevüre kapılındı.
19:32İtirazlar, bunlar televizyona da pek çıkartmıyorlar herhalde bu açıklamalardan sonra.
19:39Şimdi burada son derece tarafkir davranan, anayasanın 103. maddesine rağmen tarafkir davranan bir yürütme söz konusu.
19:47Yani aynı zamanda yargı söz konusu.
19:53Yani soruşturma süreçlerinde tek taraflı.
19:56Yani bu kadar şaibe, isnat, kanıt var ortada.
20:01Bir sürü kanıt.
20:03Merkezi yönetimden, yerel yönetimlerin hemen hepsine dair.
20:08Nitekim İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2019'da el değiştirdikten sonra Büyükşehir Belediyesi'nin kendi açtığı soruşturmalarda ortaya çıkanlar kısmen yayınlandı.
20:20Bunları İçişleri Bakanlığı aldı, üstüne örtü.
20:24Bunlarda herhangi bir şekilde bir düzgün soruşturma olduğunu gösteren bir kanıt yok.
20:29En azından muhalefet partilerinin temel izlenimi bu.
20:34Bunu sadece Cumhuriyet Halk Partisi değil, bütün partiler dile getiriyor.
20:37Burada şimdi tarafsız bir yargıyla karşı karşıya değilmişiz gibi gözüküyor.
20:44Ve bu da hukuk devletinin çalışmadığı ve dolayısıyla hukuk devletine tekrar geri dönmemiz gerektiğine, acilen geri dönmemiz gerektiği gereksinimini ortaya çıkarıyor.
20:56Bütün ağırlığıyla.
20:58Yani karşı karşıya olabiliyoruz temel itibariyle bu.
21:01Şüphesiz çok haklısınız Sayın Kalaycıoğlu.
21:04Bir de şunu sormak istiyorum sizlere.
21:07Biliyorsunuz bir önceki genel başkan Sayın Kemal Kılıçdaroğlu'ydu.
21:11Bu tartışmalar başladığı sırada mutlak mutlanma olacak, kayyum mu gelecek yoksa Kemal Bey mi geri dönecek partiye tartışmaları devam ediyordu.
21:21Önce bir süre sessizliğini korudu Kemal Kılıçdaroğlu ve son günlerde ise oldukça tepki çeken paylaşımlar yapıyor.
21:29Benim partiye geri gelmemin ne gibi bir zararı var?
21:33İşte ben gelmezsem kayyum gelecek, kayyuma mı bırakayım partiyi?
21:38Ekrem İmamoğlu için miting yapılması doğru değil.
21:42Ekrem İmamoğlu belediye başkanı hukuksal boyutta bir hak aranması gerekiyor gibi açıklamaları oldu Sayın Kılıçdaroğlu'nun da.
21:50Bunlara nasıl yaklaşmak gerekiyor?
21:52Aldığı eleştirilerde haklı mı Kemal Kılıçdaroğlu?
21:55Bugün de son olarak şunu söyledi.
21:57Neden bu kadar eleştiriliyorum anlamıyorum dedi.
22:00Siz neler söylemek istersiniz bu konuda?
22:02Şimdi haklı mı haksız mı orasını herkes değerlendirebilir.
22:06O başka bir husus.
22:08Ama gerçekten çok tuhaf bir durumla karşı karşıyayız.
22:152017'nin 16 Nisan'ında yapılan ve ata alan Üsküdar'a geçtiği yöntemiyle sonuçlandırılmış
22:24çok sayıda mühürsüz oy pusulası, zarf vs. bulunan bir olağanüstü hal koşullarında yapılmış.
22:32Dolayısıyla demokratik olmayan bir halk oylaması süreciyle rejim değişikliği yapıldı ve bunun meşru olmadığını
22:39Kemal Kılıçdaroğlu başkanlığındaki Cumhuriyet Halk Partisi bir deklarasyonla beyan etti.
22:47Ve arkasından Ankara'dan İstanbul'a hak hukuk ve adalet için yürüdü.
22:52O zamanki süreçte efendim yargıyı bekleyelim, yürümeyelim, protesto etmeyelim demedi.
22:57Şimdi bakın 2018 ila 2023 arasında yargının durumunu anlamamız için çeşitli istatistiklere bakabilecek durumdayız.
23:09Ben bunlar içerisinde en tarafsız olabilecek olan Birleşmiş Milletler'in dünya çapında yönetişim göstergeleri var.
23:21World Wide Governance Indicators İngilizce adı WGE baş afleğiyle anılıyor.
23:30İsteyen girip internetten bakıp bunları bulabilir, kendi de inceleyebilir.
23:34Buna göre yönetişimin unsurlarından bir tanesi hukukun üstünlüğü.
23:41Daha doğrusu İngilizcesiyle rule of law, yani tam üstünlüğü de değil.
23:45Hukuk tarafından yönetim anlamına gelir.
23:48Hükücüğe böyle çevirmiyoruz yalnız.
23:50Onun için hukukun üstünlüğü diyorum.
23:52Hukukun üstünlüğü göstergesi.
23:54Şimdi 2013'te bu istatistikleri yayınlamaya başladı Birleşmiş Milletler.
23:575 yılda bir yayınlıyor.
24:002013, 18, 23.
24:033 tane istatistik yayınladı.
24:0528'de 5 yıl sonra bir tane daha yayınlayacak.
24:092013'te Türkiye 100 üzerinden 54 küsur puandaymış.
24:15Hukukun üstünlüğünde.
24:16Yani sınıfı geçmiş, orta almış ama pek başarılı değil.
24:20Yani 100 üzerinden 54, 55.
24:21Yani 100 üzerinden not alan öğrenciler, bir zaman öğrencilik yapmış olan kim varsa
24:27kendileri değerlendirsin.
24:2954 küsur iyi bir puan mıdır, kötü bir puan mıdır?
24:32Orta.
24:32Gönü kurtardık en azından diye düşünüyordum ben.
24:352013, 2018'de Sultanizm'e geçtikten sonra
24:40Türkiye'nin puanı 38.1 üzerinden.
24:45Bu, yani hemen hemen her ölçekte sınıfta kalır.
24:51Zayıf bir puan.
24:56O aşamada Kemal Kılıçdaroğlu başkanlığında
24:59Cumhuriyet Halk Partisi Ankara'dan İstanbul'a adalet yürüyüşü yaptı.
25:04Bu yargıyı beğenmediğini,
25:09hukuksuzluk yaptığını,
25:12halk oylaması sonuçlarını 2017'deki kabul edilemeyeceğini,
25:16bu konuda hak, hukuk ve adalet istediğini haykırdı.
25:20Değil mi?
25:2238.10.
25:242023'te bu puan 32.55'eymiş.
25:28Yani 2013'den 2018'e yüzde 30 kadar düşmüş kendi içinde.
25:36Ondan sonra bizde yüzde 15 kadar düşmüş kendi içinde.
25:38Şimdi bugünkü yargı,
25:43Kemal Kılıçdaroğlu ve arkadaşların Ankara'dan İstanbul'a yürüdükleri tarihte,
25:48hak, hukuk ve adalet istediği tarihtekinden çok daha kötü.
25:51En azından seviye olarak yüzde 15 daha altında.
25:54O günkü yargıya güvenmeyen Kemal Kılıçdaroğlu,
25:59bugünkü yargıyı bekleyelim, protestolarda bulunmayalım demekle ne demek istiyor?
26:03Ben anlamış değilim.
26:06Sorun burada.
26:08Peki CHP'ye geri dönmek istiyor mu Kılıçdaroğlu?
26:11Bu yüzden mi net bir açıklama yapmıyor ya da mevcut yönetimin lehine bir cümle kurmuyor?
26:17Onu bilemem.
26:19Ama demin de söylediğim gibi mevcut yönetim 2024 seçimlerinde,
26:28genel seçimlerinde, mahiyetindeki yerel seçimlerde oyunu yükseltmiş,
26:32belediye sayısını arttırmış.
26:34Ondan sonra da özellikle İmamoğlu'nun Cumhurbaşkanlığı adayları deklarasyondan sonra
26:41halktan büyük destek görmüş.
26:44Ve görmeye devam eder bir konumda.
26:47Diğer muhalefet partilerinden de destekleniyor benim gördüğüm kadarıyla.
26:52Ve geniş bir cephe kurarak Türkiye'nin demokrasiye dönmesi gerektiği konusunda
26:57olabildiğince istekli şevkle çalışıyor.
27:03Şimdi buradaki sorunun içeriği temel itibariyle kurultayda bir yanlışlık, eksiklik, şu bu filan varsa
27:112024 belediye seçimlerinden önce bunu dile getirmek, itiraz etmek, hatta yapıldığı anda dile getirmek, itiraz etmek yoluna gidilemez miydi?
27:21Daha sonra yapılan özellikle Özgür Özel tarafından yapılan açıklamalarda Ekrem İmamoğlu ile Kemal Kılıçdaroğlu'nun konuşmuş olduğu ve bu konuşma sonucunda Kemal Kılıçdaroğlu'nun kurultayla ilgili herhangi bir sorunun olmadığı ilan etti.
27:39Bu konuda Kemal Kılıçdaroğlu'nun kendisinden değil ama avukatından bir açıklama geldi.
27:47Ona da Özgür Özel aynı minbal yüzde bir cevap verdi.
27:52Bu konuşma geçmiş mi Kemal Kılıçdaroğlu'yla o zamanki divan başkanı olan, o kurultayla divan başkanı olan Ekrem İmamoğlu arasında bunun açıklığa kavuşturulması lazım.
28:03Şimdi burada herhangi bir sorun yoksa niye bu tartışmalar yapılıyor?
28:08Tekrar ediyorum, butlan bir anlamı yoktur.
28:11Mevzuatta yeri yok böyle bir şey.
28:14Yani yapılabilecek şey benim gördüğüm yanlış okuyor olabilirim.
28:17Çünkü hukukçu değilim, siyaset bilimciyim.
28:21Ama hukukçular daha iyi değerlendirir, onlara sormanız lazım.
28:26Buradaki yapılabilecek şey, geçici bir yönetim kurup kısa bir süre içinde, bir buçuk ay falan gibi bir süre içerisinde yeniden kurultaya gitmek.
28:35Bu kadar.
28:37Yani yapması gereken şey bu aslında.
28:40Cumhuriyet Halk Partisi olumsuz bir sonuçla karşı karşıya kalırsa Özgür Özel Yönetimi.
28:44Yapılacak ama mahkemenin yapacağı bu.
28:46Cumhuriyet Halk Partisi içinden birilerini bu süreci yönetmek için görevlendirebilir, bu yola gidin diyebilir.
28:54Bu tabii yine tarihimizde görülmemiş çok olağanüstü bir olaydı.
29:00Yani Türkiye'nin tarihinde parti kurultaylarının hepsi mükemmelen yapılmış, hiç sorunsuz, böyle olaylara hiç rastlanmış.
29:10Bir tek bu kurultayda rastlanmış.
29:12Olduğuna mı inanacağız?
29:14Bu mümkün mü?
29:15Dolayısıyla buradaki bu sürecin bu yola evrilmesi temel itibariyle Cumhuriyet Halk Partisi içerisinde tabii büyük bir sorun.
29:29Orada aynı zamanda demin de belirttiğiniz gibi özellikle Cumhuriyet Halk Partisi'ne hasım olan partiler,
29:36rakip olan partiler, efendim işte görüyorsunuz bunlar birbirleriyle kavga ediyorlar falan filan filan diyerek olabildiğince itibarsızlaştırmak ve seçmen gözünde onun itibarını ve desteklenebilecek ve herhangi bir şekilde demokrasi ve hukuk devletine götürmekte etkili olabilecek bir güç olmadığını ispat etmek yoluna gidiyor gibi gözüküyor bu tartışmalar.
30:02Tartışmalar temeli buymuş gibi gözüküyor.
30:05Yani hukukiden ziyade siyasi bir süreçle karşı karşıyaymışız gibi gözüküyor.
30:10Görebiliriz bu kadarıyla.
30:11Dolayısıyla burada hukuki sürecin şöyle karar alması böyle karar alması değil olabildiğince uzun bir süre Cumhuriyet Halk Partisi'nin kendi içerisinde bir takım tartışmalarla boğuşuyormuş havasının yerleştirilerek seçmenin gözünde bir alternatif olmadığının ispatlanması gibi gözüküyor.
30:31Şimdi buradaki açmaz aynı zamanda Cumhur İttifakı Türkiye'nin demokrasi olduğunu, hukuk devleti olduğunu filan da açıklıyor.
30:40Adalet Bakanı, hukuk devleti.
30:42Evet düzenli olarak günde belirli aralıklarla bunu dile getiriyor Sayın Yılmaz Tunç.
30:47Tamam da Türkiye eğer bir hukuk devleti ve demokrasi ise o zaman burada özellikle demokrasi ise demokrasi münavebe üzerine oturur.
30:59Hep bir parti kazanmaz.
31:01Çünkü temel olan halkın yönetimidir.
31:03Halkın bir kısmının yönetimi değildir.
31:05Parti dediğiniz halkın bir kısmıdır.
31:08Ve azınlık bir kısmıdır.
31:09O zaman iş azınlık sultasına dönüşüyor.
31:11Dolayısıyla Türkiye'de farklı azınlıkların dönem dönem iktidara gelmesi suretiyle bir seçmenin hayatı boyunca bütün seçmen gruplarının iktidarda bir ölçüde bulunması ile demokrasi gerçekleştirildi.
31:27Bu münavebinin önünü keseceksiniz.
31:3022 küsur senedir bir parti iktidarda.
31:33Mart 2003'te başbakan oldu Tayyip Erdoğan.
31:37İşte Mart 2025'te 22 yıl tamamlandı.
31:4022 yıl süreyle bir partinin iktidarda olması, münavebe olmaması, Türkiye'nin demokrasi olup olmadığını sorgulatan bir husustur.
31:52Bu münavebenin olması gayet beklenebilecek bir şeydir.
31:56Ve bu yapılırken ortada böyle hiçbir başka siyasi partide görülmeyecek ölçülerde bir takım hukuksuzluklar, usulsüzlükler, yolsuzluklar filan olduğu kanısında en azından Cumhuriyet Halk Partisi seçmenini ikna edebilecek ve Cumhuriyet Halk Partisi üyelerini ikna edebilecek bir kanıt söz konusu değil.
32:19Yani onun için buradaki bu iddialar ve iddiaların ortaya koymuş olduğu manzara temel itibariyle genel kabul görmüyor.
32:31Ve bu süreçte esas itibariyle İmamoğlu'na verilmiş olan bu büyük destek 20 milyona yakın kişi imzayla, adla, soyadla vesaireyle destek vermiş durumda.
32:44Şimdi bu az bir rakam değil.
32:49Sonuç itibariyle burada geniş bir kitlenin hareketlenmiş olduğu gözüküyor.
32:54Bu hareketi herhangi bir şekilde kim olursa olsun iktidara gelen değişim de olsa sürdürebileceğini iddia edebilmek kolay kolay mümkün değilmiş gibi gözüküyor.
33:07Onun için buradaki yeni bir kadronun liderliğinin desteklenmesi, kabul edilmesi ve bunlara olabildiğince geniş çapta siyasal katılma yoluyla, saldırısız ve silahsız katılma yoluyla ki onu da dejenere etmek için bir sürü açıklamada bulundular.
33:31Yok efendim asit atıldı, yok balta kullanıldı filan.
33:34Evet, evet, evet.
33:34Bunların da gerçek olmadığı ortaya çıktı.
33:37En azından buraya katılanların yapmadığı, yapılsa da ajan provokatörlerle yapıldığı filan ortaya çıktı ve bunun da üzeri örtüldü dikkat edecek olursanız.
33:47Oradaki soruşturmadan ne çıktı bilmiyorum sonuç itibariyle ama basında ve medyada benim okuyabildiğim kadarıyla ortaya çıkan manzara buradaki kişilerin ajan provokatörü oldu.
33:58Ve bunu da biz, ben gençliğimden beri görüyorum.
34:0150 senedir görüyorum.
34:04Üniversiteye girdi, 1969 yılında öğrenci olarak girdi.
34:10Bugüne kadar sayısız kere buna rastladık.
34:13Hep aynı şey.
34:15Artık öğrendiği insanlar bunun bir yöntem olmadığını biliyoruz.
34:19Düzgün bir protestoda bulunuyorsunuz, protesto haklı, bunu decelere etmek için bunlar teröristtir, bilmem nedir havası vermek için araya birilerini sokup faş attırıyorlar polise, bilmem ne yapıyor.
34:30Onlar da sonra mahkemelerde filan polis çıkıyor.
34:3312 Mart mahkemesinde, Panam vardı o zaman Hilton'un kapısında, onu taşlayanların polis olduğu ortaya çıktı.
34:38Yani bütün bu görüntüler temel itibariyle ortada önemli bir desteğin barışçıl bir şekilde ifade edildiği ve bunun sürdürüldüğü bir yapının korunduğu anlaşılıyor.
34:56Şimdi bu gelişme eğer muhalefet açısından ve Türkiye'nin demokratik bir hukuk devletine dönüşü açısından önemli bir katkıysa, bu katkının önüne geçmek, durdurmak vs. doğru bir davranış değildir.
35:14Peki.
35:14Şimdi şuna dikkat etmek lazım.
35:16Sizin adınızdan da mülhem, herhangi bir konuda karar verirken insanlar erdemli bir karar verebilirler.
35:26Erdeme dayanarak yahut doğru bir karar verebilirler.
35:31Bazı kararlar hem erdemli hem doğru olabilir.
35:35Bazı kararlar erdemli olsa da doğru olmayabilir.
35:41Örneğin bazı usulsüzlükler olmuş kurultayda.
35:45Bu usulsüzlükler çok da büyük, vahim usulsüzlükler değilmiş olsaydı kurultayın yapıldığı anda zaten itirazlar olurdu.
35:54Olmamış.
35:54Aylar sonra, hatta yıl sonra ortaya çıkan bir takım iddialar.
36:00Bu biraz zorlama gibi duruyor.
36:03Ve dolayısıyla bu iddialar, sanki diğer partilerde daha önce görmüş olduğumuz iddialar çapında değilmiş gibi bir izlenim de yok.
36:10Bunlardan bir çoğuna daha önceki yıllarda başka siyasal partilerde de dillendirildi bir hastalık.
36:18Dolayısıyla erdemli olarak düşünebilirsiniz.
36:22Hukukun tamamen içinde kalarak bir uygulama yapılması ve uygulaması açısından.
36:28Ama bu aşamada böyle bir hareketin doğru olduğunu, yani ne açısından demokratik bir hukuk devletine geçişi sağlamada kolaylık temin etmesi açısından doğru olup olmadığını düşünmeniz gerekir.
36:47Sanki doğru değilmiş gibi gözüküyor.
36:50Demokrasiye geçtikten sonra, demokrasiye geçme aşamasından sonra yine erdemli bazı kararlar vererek hem erdemli hem doğru kalmak suretiyle yola devam edebilirsiniz.
37:02Ama sultanizmde kalmaya isra edecek olursanız, o zaman bugün Türkiye'nin karşılaşmış olduğu çeşitli ekonomik sorunlar, yolsuzluk sorunları, yozlaşma sorunları, yoksulluk sorunları, gelir dağılımı bozuklukları vs.
37:19yasaklar şunlar bunlarla herhangi bir sorununuz yokmuş gibi bir izlenim verirsiniz.
37:25Bunu doğru buluyorsanız, tabii o yolda devam edersiniz.
37:28Ona diyeceğim bir şey yok ama burada hem bunları eleştireceksiniz, hem de Türkiye demokrasi ve hukuk devletine dönsün diye yapılacak olan çabalar içerisinde bir takım sorunlar çıkartılmasına katkıda bulunacaksınız.
37:43Bu doğru bir davranış değilmiş gibi duruyor.
37:47Bunun erdemi ne kadar mükemmel olursa olsun.
37:50Peki, sevgili hocam çok teşekkür ediyorum.
37:53Oldukça kritik bir süreç bekliyor CHP'yi.
37:55Biz de izleyicilerimize özetlemeye çalıştık.
37:58Ağzınıza sağlık, iyi ki katıldınız bugün.
38:00Rica ederim, iyi günler dilerim.
38:02İyi günler.
38:03Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri, siyaset bilimci, Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu konuğumuzda 30 Haziran'da görülecek Cumhuriyet Halk Partisi'nin kurultay davasına ilişkin konuştuk.
38:16Oldukça önemli açıklamalar yaptı konuğumuz.
38:18Sultanizm rejimini kökleştirmek istiyorlar dedi.
38:22Bunun yanı sıra demokrasinin önemine de vurgu yaptı Sayın Kalaycıoğlu.
38:27Efendim bizler süreci takip edeceğiz.
38:29Bakalım Cumhuriyet Halk Partisi açısından 30 Haziran'da nasıl bir karar çıkacak?
38:34Onu da sizinle paylaşacağız.
38:36Oraya gelene kadar olan süreci de şeffaflıkla sizlere aktaracağız.
38:40Ancak şimdilik burada noktalıyoruz.
38:42Başka bir programda yeniden görüşmek üzere.