- 19.06.2025
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İzlediğiniz için teşekkürler.
00:30İzlediğiniz için teşekkürler.
01:00İyi günler diliyorum.
01:02Şimdi mesele hafta başından beri devam ediyor tabii 7. gündeyiz.
01:06Şimdi bir ilk değerlendirme alacağım ama dilerseniz en çok tartışılan konuyla başlayalım.
01:13Trump çok karmaşık açıklamalar yapıyor.
01:16Gazetecilerin sorularına net yanıtlar vermiyor.
01:18Bir yandan ABD'nin bölgeye bir askeri takviye yaptığını biliyoruz ama resmi olarak da dahil olmuş değil.
01:24Savunma kısmında İsrail'in yardımcı olduğunu söyleyebiliriz.
01:29Ne dersiniz biz sıkça Trump'ın ne yapıp yapmayacağının çok belli olmadığını konuştuk sizlerle.
01:35ABD bir anda bu savaşa dahil olup bölgeye ciddi bir istikrarsızlık getirebilir mi?
01:41İrem Hanım Trump'ın ne yapacağı ne yapmayacağı gerçekten bilinmiyor.
01:49Ben korkarım kendisi de bilmiyor.
01:51Çünkü hiç beklemediği bir anda hiç beklemediği bir atmosferin içine girdi.
01:59Büyük başarılar kazanmak ve en kısa zamanda kazanmak iddiasıyla geldiği bir ABD başkanlığında
02:07şu anda beklediklerinin hemen hemen hiçbirisi olmadığı gibi önüne çok daha büyük sorunlar da çıktı.
02:16İran-İsrail çatışması bunların başında geliyor.
02:20Onun için ben Trump'ın bir defa bilgisi, görgüsü ve deneyimi böyle bir bunalımlar dünyasını yönetmeye yetmeyeceğini düşünüyorum.
02:38Geriye ne kalıyor? Geriye ABD'nin bürokrasisi ve yerleşik devlet düzeni kalıyor.
02:46Yani bizim şu anda eğer bir umudumuz olacaksa bir dünya savaşına gidilmemesi,
02:56çatışma büyümemesi, dünyanın daha büyük bunalımlar içerisine girmemesi yönünde küçücük dahi olsa bir umudumuz olacaksa,
03:08bu Trump'a bağlı olmayacak.
03:10Ben bunu kişisel olarak böyle düşünüyorum.
03:13Tabii farklı düşünenler olabilir.
03:16Trump ne yazık ki tehlikeli bir kişi.
03:20Yani bunu öyle söyleyelim çok ayrıntıya girmeden.
03:23Her konuda tehlikeli bir kişi.
03:26Bir de başarısızlıktan başarısızlığa koşuyor maalesef.
03:31Başka da söyledi.
03:32Bu nedenle ben işte Ulusal Güvenlik Konseyi'ni topladığı, oradan bir açıklama yapılmadığı yapılmaz.
03:42Çünkü ne yapacağını bilemeyen bir ABD başkanının herhangi bir açıklama yapılmasına izin vermesi zaten akla yatkın değil.
03:52O şimdi bir korku ve caydırma atmosferi yaratmaya çalışıyor.
04:00Benim görebildiğim kadarıyla.
04:02Bu atmosferi kimin için yaratıyor?
04:05İran'ı korkutarak, caydırarak geri adım atmaya, zorlamaya çalışıyor.
04:15Bunda da tabii ki İsrail'in davranışları ve girişimleri önemli rol oynuyor.
04:22İsrail'in İran'a saldırısının hangi ölçüde ABD'nin ve Trump'ın onayına sahip olduğunu bilemiyorum.
04:30Bu konuda duraksaman var.
04:32Bu iki unsuru bir araya getirdiğimizde şu anda Trump'ın yaptığı, işte bombardıman uçaklarını gönderiyor, uçak gemilerini gönderiyor, bazı açıklamalar yapıyor, bütün İran hava sahasına hakimiz diyor ama sahadaki durum bunun böyle olmadığını gösteriyor.
04:53Evet.
04:53İşte İran ne yaparsa yapsın bizim teknolojimizle başa çıkamaz diyor ama burada zaten teknolojiler savaşı değil birbirine zarar verme savaşı söz konusu.
05:04En büyük zararı kim kime verecek böyle bir rekabet söz konusu.
05:12Şimdi burada Trump'ın bugün yapmaya çalıştığı anladığım kadarıyla bizim harbe varmayan zorlamalar yani savaşa girmeden karşı tarafı savaştan vazgeçirmeye veya hareketlerini durdurmaya yönelik girişimleri adımlar olarak değerlendirmek daha doğru olur.
05:33Burada çok pardon bir böyle bölüp sonra devam etmenizi isteyeyim.
05:39Trump'a burada ciddi bir psikolojik harpte yürüttüğünü görebiliriz.
05:42Çünkü Trump diyor ki İranlı yetkililer Beyaz Saray'a gelmek istediler.
05:46İşte belki onlarla görüşürüm belki de anlaşırım.
05:49Sonra İran'dan şöyle bir açıklama geliyor.
05:51İranlı hiçbir yetkili böyle bir talepte bulunmadı.
05:54Yani açıklamanın yanında tabii ne kadar doğru bilemiyoruz ama sanki spekülasyona da varan ifadeler kullanıyor.
06:00Doğrudur çünkü bunlar aslında doğaldır.
06:06Neden doğaldır?
06:08Çünkü ne yapacağını bilemeyen bir Amerika Birleşik Devletleri Başkanı bir şeyler söylemek zorundadır.
06:16Veya bir şeyler yapıyor gibi görünmek zorundadır.
06:19Nihayet karşımızdaki Amerika Birleşik Devletleri.
06:22Yani işte zayıfladığı eski gücü yok şu bu filan ama hala daha dünyanın belli başlığı birkaç gücünden bir tanesi.
06:31Onun için ne kadar suskun kalırsa kalsın, ne kadar hiçbir şey yapmıyor olursa olsun mutlaka bir şeyler söylemek ve yapmak, yapıyor görünmek zorundadır.
06:41Şimdi burada tehlike şu.
06:43Bir şeyler söylemek bir tarafa bırakalım.
06:46Bir şeyler yapıyor gibi görünürken çok vahim bir yanlış yapmak.
06:51İşte öyle bir vahim yanlış yapılırsa bunun sonucunun ne olacağını hiçbirimiz kestiremediyiz.
06:57Kendisi yapan da kestiremez.
06:59Nitekim Putin az önce bir açıklama yaptı.
07:04İlk kez.
07:05Ve bu tehlikeye dikkat çekti.
07:09Aynı şekilde bir açıklama Çin'den geldi görebildiğim kadarıyla.
07:14Bu iki ülkede bugüne kadar bakın yedinci gün sessiz kalmışlardı ve hiçbir şey söylememişlerdi.
07:21Evet.
07:22Trump'ın bu Ulusal Güvenlik Konseyi'ni toplamasından sonra bir süre daha beklediler.
07:29Ve Trump'ın belirsizliğini dikkate alarak bence onu uyarıyorlar.
07:35Yani aklından ne geçiyorsa geçiyor ama bizce aklını başına toplasan iyi olur demek istiyorlar.
07:42Ki doğrusu da budur.
07:44Yani Trump'ın yapabileceği en doğru hareket hem Orta Doğu için hem dünya için hem kendisi için.
07:53Burada Trump'ın kendisi de tehlikeli.
07:55Yani iktidarı tehlikeli.
07:57En doğru hareket İsrail'i durdurmasıdır.
08:01Hayır şöyle bir şey söyleyelim.
08:04Peki bütün bu olup bitenler İsrail açısından ne anlam ifade ediyor?
08:09İşte İsrail şunu yaptı bunu yaptı vurdu.
08:11Hayır.
08:13Bence İsrail Hamas saldırısından sonra geliştiği saldırılarla ve en son özellikle bu İran'a saldırısıyla büyük bir hata yaptı.
08:24İsrail'in ürkütücü gücü gücünün bulunmadığı anlaşılır.
08:32Yani böyle herkese haa bak okurum senin canına tabir caizse dediği zaman herkesin kendisine çeki düzen verdiği bir İsrail yerine bugün
08:46hiçbir karşımızda hiçbir ağırlığı olamaz biz onu onunla baş ederiz haklarız dediği İran 7 gündür İsrail'e çok ciddi zarar veriyor hem maddi ceza zarar veriyor hem de imajını çökertti.
09:07Bu İsrail'in geleceği açısından bence en tehlikeli gelişme artık korku dağları yok şöyle söyleyeyim.
09:20Biraz analizlerde şuraya doğru döndü İsrail daha ne kadar dayanabilir gibi New York Times'da öyle bir yazı yayınlanmış.
09:28İşte o elinde bulunan askeri güç ve mühimmatla kaç gün boyunca bu savaşa dayanabileceği yönünde en başta çok farklı bir hava vardı.
09:37Üst düzey komutanları öldürmüştü vesaire ama savaşın uzamasının artık İran'ın daha çok öne çıkacağı ve sahada ağırlığının artacağı yönünde yorumlanıyor.
09:47Peki şimdi Trump aslında kendisini seçenlere bir vaatle o başkanlık koltuğuna oturdu.
09:56Amerika'yı yeniden muhteşem yapma bu da neydi aslında dışarıya yönelmiş olan enerjinin bir anlamda azaltılıp Amerikan halkının daha fazla refaha daha fazla zenginliğe ulaşacağı eski güzel günlere döneceğine dair bir hikayeyle geldi.
10:11Şimdi oradan eleştiriler alıyor. Hatta ben çok şaşırmıştım savaş ilk başladığında Elon Musk'ın bir paylaşımı oldu.
10:19Dedi ki füzeleri birbirimize değil uzaya fırlatmalıyız.
10:22Normal şartlarda ekonomiye dair eleştirileri de olduğunu biliyoruz.
10:26Trump'a ben o gibi bir karakterden bir savaş çığırtkanlığı beklerken onun bile durun ne oluyor demesi beni de şaşırtmıştı.
10:34Şimdi eleştiriler iyice ayyuka çıktı. Senato zaten istemiyor savaşa girilmesini.
10:38Trump burada biraz güç kaybederse yine bu İran'a yarayacak bir gelişme mi olur? Nasıl olur?
10:45Şimdi şöyle söyleyeyim bir de Elon Musk'tan başlayalım.
10:49Arada bir her görüşme biz de ondan mutlaka bir iki cümleyle söz ediyoruz.
10:54Elon Musk füzeleri uzaya atalım falan dedi ama biraz evvel bir füzesi patladı ateşleme sırasında.
11:01Hangi füzeyi nereye atıyor? Yani bu Elon Musk biraz galiba bir hayal dünyasında yaşıyor.
11:08Bu füze fırlatmak falan evet fırlattım fırlatabilirdi ama bu bir komünikasyon füzesi göndermeye benzemiyor bu iş.
11:17Yani bu İran da bunu gösterdi nitekim. Şimdi personik füzeler atıyor falan.
11:21Bütün o şeyi...
11:24Demir kubbe mi?
11:26Demir kubbe mi?
11:26Çelik kubbeyi...
11:28Demir kubbe.
11:32Kubbeyi derdi.
11:34Yani oraları buraları vurur.
11:37Şimdi burada söylediğiniz çok doğru.
11:39Trump bir ikilemle karşı karşı.
11:45Bir defa içeride atmış olduğu adımlarla büyük bir muhalif kitle yarattı ki bu muhalifler arasında kendi taraftarları da var.
11:56Özellikle göçmen sorunu çok önemli.
11:59Bütün Amerika'nın altını üstüne getirdi.
12:01Neden getirdi?
12:02Göçmenlere sahip çıkıldığı için filan evet doğru ama esas itibariyle o göçmenlerin bir bölümünden Amerika Birleşik Devlet de çok yararlanıyordu.
12:12Teknolojide ileri bu işte Hintliler bunlar çok işine yarıyordu Amerika'nın.
12:18Şimdi bunları kullanan o firmalar, büyük firmalar, Amerikan endüstrisi bundan rahatsız oldu.
12:25İkincisi Amerika Birleşik Devlet de sizin de söylediğiniz gibi Trump geldi, refah artacaktı.
12:32Barış içerisinde yaşanacaktı, paralar kazanılacaktı.
12:36En başta Trump büyük paralar kazanacaktı tabi.
12:39Hatta Gazzey'de Riviera filan yapacaktı.
12:42Ama bugün karşı karşıya bulunduğumuz durum Amerika'nın başının çok ciddi dertte olduğunu gösteriyor.
12:49Amerika bir taraftan o Trump işte gümrük tarifeleri filan orada da geri adım atmak zorunda kaldı.
12:57Ukrayna savaşını bitiremedi.
12:59Orada da olmadı.
13:01Yani sözlerinin hiçbirisini yerine getirmemiş olmasından söz etmiyor.
13:06Yani politikacı söz veriyor, yerine getirmez.
13:08Zaten bu alışılmış bir şeydir.
13:10Ama bunun zararı var.
13:12Amerikan halkına büyük bir maliyeti var bunun.
13:17Şimdi bu maliyet Trump'ın görevden alınmasına kadar gidebilir ki biliyorsunuz Amerika'da yargı bizimkinden biraz daha farklı işliyor.
13:27Trump'ın aldığı kararların filan yasa dışı olduğunu karara bağladı ve geçersiz saydı.
13:34Şimdi burada biraz evvel söyledim siz de söylediniz.
13:38İki taraf da çok ciddi sıkıntıda iki taraftan kastın.
13:44Birisi İsrail, birisi Amerika.
13:46Hangi açıdan?
13:47İç politika açısından ciddi sıkıntıdır.
13:50Netanyahu büyük olasılıkla bu savaşı kendisi aleyhinde süre giden yolsuzluk iddiaları,
13:59mahkumiyet kararları, bütün bunlardan kurtulmak için bu klasik bir davranış biçimidir.
14:06Savaş çıkarırlar.
14:08Savaş hali yaratırlar bu tür yöneticiler.
14:11Ama bunun tehlikesi sonunda o yöneticiler bunun bedelini öderler.
14:17Aynı şey Trump için.
14:19Trump'ın talihsizliği, Netanyahu'nun bu belki de oldu bittisine kurban gitmesi.
14:27Bir taraftan da tabii İran karşısında kaybetmeyi göze alamıyor.
14:32Kaybetmiş gözü ama aynen biraz evvel Netanyahu, İsrail için söylediğim şey
14:38Amerika Birleşik Devletleri için de söz konusu.
14:41Büyük bir ikileme doğru gidiyor Amerika.
14:43Ya yani tanrılar korusun diyeceğim bir nükleer bomba kullanmak zorunda kalacak.
14:52Buna cesaret edebileceğini zannetmiyorum bugünün dünya koşullarında.
14:58Çünkü o zaman başka şeyler o 1945'te kullandığında sadece Amerika Birleşik Devletleri'nde nükleer bomba vardı, atom bombası vardı.
15:07Ama şimdi öyle değil.
15:09E şimdi bu atom bombasının atılacağı bölge yine nükleer güç olan iki ülkeyi çok yakından ilgiler.
15:16Hatta Kuzey Kore'yi de eklerseniz, yani hiçbir şekilde denetlenemeyen Kuzey Kore'yi de etkilerseniz, eklerseniz buna daha da karışık bir durum.
15:27Yani Amerika Birleşik Devletleri de Amerika'yı büyük yapacak Trump'ın ilk aylarında çok ciddi zemin kaybetmiş görünüyor.
15:36Evet.
15:37Buna da unutmamak lazım.
15:39Peki şimdi tabii diplomasi hala bir yol mu?
15:43Bu da tartışma konusu.
15:44Mesela Putin burayı işaret ediyor.
15:46Diyor ki taraflar bunu kabul etmiyor ama hem İran'ın barışçıl bir nükleer gücü olabilir hem de İsrail güvende olabilir.
15:55Bunu diyor sağlamak mümkün.
15:57Ama baktığımız zaman ABD hiçbir şekilde İran nükleere sahip olamaz diyor.
16:01İran da diyor ki biz hiçbir şekilde nükleer hakkımızdan vazgeçmeyeceğiz.
16:05Bir diplomat olarak biraz açmaz var gibi görünüyor ama hangi şartlar ve koşullarda bir diplomasi masası kurulup en azından çatışmaların sona erdiği bir durum yaratılabilir?
16:18Şöyle yaratılabilir diye düşünüyorum.
16:21Yani uluslararası müzakere alanındaki deneyimine de dayanarak hala çıkar yollar var.
16:28Bir defa diplomasiden başka çıkar yol yok.
16:30Çünkü diplomasiden dışındaki tek yol biraz evvel söylediğim gibi nükleer bomba kullanmaya kadar gidebilecek bir çatışma hali.
16:39Bu bütün dünyanın felaketini olacak.
16:42O zaman diplomasiye sarılmak zorundayız.
16:46Nasıl bir çözüm olabilir?
16:48İran, barışçıl nükleer yeteneğine sahip olmak isterken uluslararası ilişkilere ve hukuka aykırı bir şey istemiyor.
17:02Bunu bir defa kabul etmiyor.
17:04Amerika Birleşik Devletleri'nin ve İsrail'in, İran'ın atom bombası sahibi olmasını istememesi de anlaşılabilir bir şey.
17:14İşte anlaşma bu ikisinin bir araya getirilip ikisinin aynı anda taraflarca kabul edilmesiyle olabilir.
17:23Bunun bir örneği var zaten.
17:251 artı 5 nükleer anlaşması vardı.
17:29Trump bundan çekilinceye kadar.
17:302018'de çekildi.
17:33Zaten o zaman da bu çatışma durumu ortadaydı.
17:37Her an bir saldırı bekleniyordu İsrail'den ve böylece önlendi.
17:42Ama o zaman işte Clinton, Obama gibi daha aklı başında Amerika, Amerikan başkanları vardı.
17:49Bu yolu seçtiler.
17:50Bence Trump için de yapılacak tek şey bu.
17:54Öyle ben Havane'in nerede olduğunu biliyorum.
17:57İstersen öldürürüm ama şimdilik öldürmüyorum gibi böyle Kasımpaşa kapadayısı veya mahalle çocuğu kavgası gibi sözler etmektense diplomasinin işlemesine fırsat tanımak lazım.
18:12Ha tabii bu arada bence Netanyahu'nun artık görevden ayrılması gerekir.
18:19Nasıl olacak?
18:20Amerika Birleşik Devletleri bu yolu tuttuğu zaman zaten Netanyahu'yu hizaya getirmek zorunda.
18:27Aksi takdirde böyle bir anlaşma olmaz.
18:29Diplomasi çalışmaz.
18:30Bir yandan Netanyahu İran'ı bulmaya devam edecek.
18:34İran ona cevap verecek.
18:35Ondan sonra bir tarafta da Amerika Birleşik Devletleri ile İran nükleer anlaşma konusunda müzakere yürütülecekler.
18:41Böyle şey oldu.
18:42Bu bir pakettir.
18:44Bu paketin içerisinde İsrail mutlaka bulunmak zorundadır.
18:47Ama yani öyle yanlışlar yapıldı ve yapılmaya devam ediliyor ki ve öyle kişiler dünyadaki bazı ülkeleri yönetiyorlar ki bu benim söylediklerim şimdilik hayal gibi gözüküyor.
19:02Evet.
19:03Peki aslında en böyle kritik noktaya da gelip öyle sonlandıralım.
19:08Bizim açımızdan hangi riskler var?
19:10Dilem Hanım hep konuştuk bir daha tekrarlamakta bir sakınca yok.
19:18Türkiye açısından büyük riskler var.
19:21Eğer Orta Doğu'daki bu gidişat durdurulamazsa bu gidişattan kastim sadece İran-İsrail çatışması değil.
19:32Suriye'deki durum düzelmezse yani Suriye bugün bir terör örgütüne teslim edilmiştir.
19:40Bir tarafta bir terör devleti İsrail, Suriye'deki en etkili güç, bir tarafta Suriye devleti bir terör örgütüne teslim edilmiştir.
19:51Bu terör örgütü iki kanat.
19:54Bir tanesi cihatçı, radikal İslamcı HTS, bir tarafta da silahlı gücü HTS'den çok daha yüksek olan SDG, Kürtler.
20:10Bakın İran'da Kürtler hemen bir açıklama yaptı, biz İsrail'le birlikteyiz.
20:15Şimdi Suriye'deki durumun düzeltilmesinden kastim bu durumun ortadan kaldırılması.
20:22Bence İran ve İsrail çatışmasını önlemekten daha güç olan Suriye'deki bu yeni durumun ortadan kaldırılıp Türkiye'nin rahatsız olmayacağı bir şekle bulurundurulması.
20:38Bu çok zor.
20:40Maalesef öyle büyük hata yaptık ki Esad'ın oradan gitmesine yardımcı olmakla ve işte HTS ile iddia edildiğine göre ki Dışişleri Bakanımız açıkladı.
20:53Uzun zamandır temas halindeyiz diye, HTS gibi bir örgütle bu konuları konuşmakla tabii buradan hemen aklınıza neyin geldiğini biliyorum.
21:03Türkiye'de de Öcalan'la aynı bu konuları konuşmak, HTS ile konuşmakla eş değerlidir.
21:10Yani bütün bu hatalardan sonra yapılacak en doğru iş derhal bu hatalardan dönmektir.
21:19Yani Türkiye Cumhuriyeti'nin, Cumhuriyeti'nin belirlediği Orta Doğu politikasına ve dünya politikasına geri dönmesi.
21:28Yani yurtta sur, cahilde sur, ilkesi çerçevesinde Orta Doğu'da ülkelerinin iç işlerine karışmamak,
21:36ülkelere şekil vermeye çalışmamak, böyle Büyük Orta Doğu projesinin eş başkanı olmaya falan çalışmamak,
21:44çünkü bunların sonunda gördük, hepsinin ucu gelip dolaşıp bize dokunuyor.
21:51Yani Türkiye'nin, kısaca söyleyeyim, bugünkü, hani iç politikayı bıraktım,
21:59bugünkü dış politika anlayışından ve zihniyetinden derhal geri dönmesi lazım.
22:05Ondan sonra bizim elimizde kozlar var.
22:09NATO üyesi olmak bir koz.
22:12Amerika'ya karşı bile kullanabiliriz.
22:14Unutmayalım ki bir incirlik üssü var, kreşik üssü var,
22:17Amerika'nın Türkiye'de ciddi çıkarları var,
22:19Türkiye'ye yabana atılacak bir ülke değil.
22:22Türkiye'nin elinde çok ciddi kozlar var.
22:24Ama bu kozların hiçbirisini kullanamayacak bir konuma gitti.
22:29Bu yönetim diyorum, hep bunu söylüyorum.
22:31Yani Ahmet gitmiş, Mehmet gelmiş önemli değil.
22:35Yönetim zihniyetinin mutlaka değişmesi lazım.
22:40Ki, bu yönetim zihniyeti aslında İsrail'i ileriye dönük,
22:45Türkiye'ye karşı önlem almaya da yol yönlendiriyor olabilir.
22:51Çünkü Türkiye'deki rejim eğer,
22:54İran benzeri bir rejime doğru gidiyor diye düşünüyorsa İsrail,
22:58ki bunun bir sürü görüntüsünü bulabilir,
23:02belirtisini bulabilir,
23:03bahanesini bulabilir.
23:05O zaman Türkiye'nin de
23:08istikrarsızlaştırılması
23:10ve güçsüzleştirilmesi,
23:13etkisizleştirilmesi
23:14İsrail'in işine gelir.
23:16Onun uzun vadeli dış politika
23:18hedefleri arasında olabilir.
23:20Bunu da unutmamalıyız.
23:22Evet.
23:23Sizin de söylediğiniz gibi zaten sık sık
23:25İsrail'i yetkililer ve Netanyahu,
23:27İran halkına seslenerek
23:28rejime karşı ayaklanma çağrısı yapıyor.
23:31Orada bir kırılganlık görüyor olmalı.
23:33Çok teşekkür ederim.
23:34Vakit ayırdınız, katıldınız.
23:37Ben teşekkür ediyorum.
23:38Miram Hanım'ın iyi günler diliyorum.
23:39İyi günler diliyorum.
23:40Hoşçakalın.
23:41Görüşmek üzere.
23:43Sevgili izleyenler,
23:44sizler için yazarımız
23:45Ahmet Süha Umar'ı ağırladık efendim.
23:47İran-İsrail çatışmasında
23:49yedinci gündeyiz.
23:50Bütün gelişmeleri konuştuk.
23:52İlerleyen günlerde de konuşacağız.
23:53Şimdilik hoşçakalın.
Önerilen
19:36
|
Sıradaki
4:32