Unang Balita sa Unang Hirit: JUNE 4, 2025 [HD]

GMA Integrated News

Narito ang mga nangungunang balita ngayong June 4, 2025   - (6 am EJ) Mga estero, nililinis at inaayos para iwas-baha ngayong tag-ulan   - (7 am Bam) Payo ng mga nagtitinda: Agahan at tuwing weekdays bumili ng school supplies   - Bureau of the Treasury: Utang ng Pilipinas, tumaas sa P16.752 trillion nitong Abril; panibagong record high   - (w/ back to live VTR and SOT) Hirit ng ilang kongresista kaugnay sa delay sa impeachment vs. VPSD: Natatakot ba ang Senado sa Bise? | Senate Pres. Escudero: "Susundin ko kung ano ang sa tingin kong tama at nakalagay sa batas" | Articles of impeachment vs. VP Sara Duterte, tatalakayin sa Senado sa June 11 | VP Sara Duterte sa impeachment process: Maraming nangyari na labag sa Konstitusyon   - VP Duterte, bibiyahe pabalik sa Pilipinas ngayong araw matapos ang pagbisita kay FPRRD sa ICC Detention Center   - Panayam kay Senate President Chiz Escudero   - DOH: 56 na bagong kaso ng HIV, naitatala kada araw mula Enero hanggang Abril ng 2025 | DOH: Pabata nang pabata ang mga nagkaka-HIV | DOH: Pinag-aaralan ang pagdedeklara sa HIV bilang public health emergency | DOH: Pagpapa-test sa HIV testing centers, libre; gamot na anti-retroviral, libre rin   - San Lazaro Hospital, ilang araw nang dinadagsa ng mga nagpapakuna kontra-rabies | Caloocan City Health Office: Stock ng bakuna kontra-rabies, paubos na sa 8 animal bite treatment centers sa lungsod | Anti-Rabies Act, nais repasuhin at amyendahan ng mga mambabatas | Biyaya Animal Care: Mahigit 200 munisipyo sa bansa, walang sariling beterinaryo kaya hindi basta makapagbakuna kontra-rabies   - Glaiza De Castro, tinanggap as a challenge ang pagsali sa dance competition na "Stars on the Floor" | Glaiza De Castro, nag-share ng teaser video suot ang Pirena warrior costume   - Michelle Dee, nag-share ng kaniyang ultimate "poganda" photos bilang pagsalubong sa Pride Month   Unang Balita is the news segment of GMA Network's daily morning program, Unang Hirit. It's anchored by Arnold Clavio, Susan Enriquez, Ivan Mayrina, and Mariz Umali, and airs on GMA-7 Mondays to Fridays at 5:30 AM (PHL Time).   For more videos from Unang Balita, visit http://www.gmanetwork.com/unangbalita. For Kapuso abroad, subscribe to GMA Pinoy TV (http://www.gmapinoytv.com/) for GMA programs.

Transcript

00:00Today, we have a new facility in El Ang Estero, Maynila, and live from Maynila.

00:18May unang balita, J. Gomez.

00:20Susan, tag-ulan na nga at maraming lugar sa Maynila ang laging binabaha.

00:31Karaniwang Sanhinyan, yung mga baradong kanal o di kaya naman ay yung mga umaapaw na ilog dahil sa mga nakatambak na basura.

00:39Nag-ikot-ikot tayo dito sa Maynila para i-check ang Ilang Estero.

00:43Alas tres ng madaling araw, nadatnan namin ang operasyon ng isang kontraktor sa Estero de Magdalena sa Binondo sa Maynila.

00:55Nag-hakot daw sila ng mga bakal na magsisilbing pader sa Estero.

00:58Flood control project daw ito ng Department of Public Works and Highways o DPWH

01:03para maiayos ang daloy ng tubig at kondisyon ng Estero lalo na ngayong tag-ulan na.

01:09Ang ginagawa po namin plot control is more on retarding basing.

01:13Kung kaya mo na 6 meter, tapos wawalan mo, tapos talaga mo ng pile cap.

01:17Tapos si simento mo yung ilalim.

01:18Meron dredging at kinatawag yan para mabawasan yung pag-angat ng burak.

01:24Sa Estero de Binondo naman, may mga naka-install na pasilidad para sa mas madali ang paghakot ng mga basura sa tubig.

01:32Nakapaglinis na rin daw ang lokal na pamahalaan sa Estero de la Reina sa Santa Cruz.

01:36Ayon sa barangay, naibsan kahit paano ang pagbaha sa lugar sa tulong ng patuloy na paglilinis.

01:43Inilinis pa ang mga kanalo at mga swiper naman dito everyday palagi maglilinis.

01:49Dati nung hindi pa nililinis, mga hanggang hita, gano'n, baha.

01:53Nung malinis na yung mga kanalo, nabawasan na yung kwan.

02:00Pagbabahan ng kwan. At hindi na gaano maapaw ang kanalo.

02:07Ramdam daw ng tindero ng pares na si Edgardo ang mas malinis na Estero sa kanilang lugar.

02:12Ang kanyang food cart nga, nasa tabi lang mismo ng Estero de la Reina.

02:16Kumpara sa dati, talagang walang linis nung una.

02:18Talagang ngayon okay na. Mas maganda na ngayon. Wala nang pan.

02:22Wala nang, wala na siya basura. Malinis na talaga siya.

02:26Saka nililinis. Hindi na ba yung baha ngayon. Wala nung baha.

02:35Susan, naging maulan yung pag-iikot natin sa ilang Estero dito sa Maynila.

02:40Pero kapansin-pansin na wala nang gaanong basura.

02:43At mula rito sa aking kinatatayuan, kita itong trash facility dito sa Estero de Benondo

02:49na naka-install din sa mga kalapit na Estero dito sa lugar.

02:53Kanina, malakas yung ulan at may mga nakita tayo ilang areas na medyo binahana.

02:58Pero sa mga oras na ito, tumilan naman na ang ulan.

03:02At yan, ang unang balita mula rito sa Benondo sa Maynila.

03:06EJ Gomez, para sa GMA, Integrated News.

03:10Dahil malapit na magbalik-eskwela, ang mga estudyante, balik-shopping na rin ang mga magulang.

03:15Price check tayo sa school supplies at uniform sa unang balita live ni Bam Alegre.

03:21Bam!

03:26Again, good morning. Balik normal sa Hunyo.

03:29Ang pagsisimula na naman ng schoolyard, panibagong.

03:31Dag sana naman yan ng mga mami-milyang inaasahan.

03:34Lahat ng hinahana mo, maaaring makita rito sa Divisorias sa Maynila.

03:38Iwas traffic. Iwas init. Magandang strategy.

03:50Ang mamili ng school supplies ng ganito kaaga rito sa Elaya Street sa Divisorias, Maynila.

03:54Kakabukas lang ng mga stall. Walang masyadong kakumpetensya sa mga mami-mily.

03:58Mabenta ang mga value deals. Sa notebook, 280 pesos ang sampung piraso sa magandang uri.

04:03140 pesos naman kada sampung piraso sa mga spring type.

04:07At 120 pesos kada sampung piraso sa nakatahi.

04:10Ang ballpen, 65 pesos sampung piraso na kaagad yan.

04:14130 pesos naman, 25 piraso ng ballpen.

04:17Pangkulay, meron 35, may 65 at 90 pesos. Depende sa dami.

04:22At pencil case, mula 65 hanggang 100 pesos. Depende sa design.

04:26Sa mga gusto ng bagong bag, magandang uri na raw ang mabibili mula 280 hanggang 400 pesos.

04:32At syempre, tag-ulan na rin para di magkasakit ang mga chikiting.

04:35May payong 100 pesos ang bawat isa.

04:37Hanggang natin ang pahayag ng isa sa mga tindero.

04:42Huwag silang pupunta ng Saturday saka Sunday. Maraming tao.

04:45Oo. Tante sila Monday hanggang Friday.

04:48Sa agahan nila.

04:55Iga, may mga mabibilan din ng mga school uniform at school shoes.

04:58Pero around mga 8 a.m. pa yung nagbubukas.

05:00Yung ganito, kaagal nag-open talaga rito.

05:02E yung mga bilihan ng school supplies.

05:04Huwag kalimutang humingi ng discount at humanap ng suking maasahan.

05:08Live mula rito sa Divisoryo sa Manila para sa Unang Hirit, Bamalagra para sa GMA Integrating News.

05:13Lalo pa ang tumaas ang utahan ng Pilipinas sa 16.752 trillion pesos nitong pagtatapos ng Abril ayon sa Bureau of Treasury.

05:24Isa po yung panibagong record high.

05:26Mas mataas ito ng 0.41% kumpara nung Marso.

05:31Parte nito ang pagtaas ng domestic debt ng gobyerno sa 11.59 trillion pesos habang bumaba naman sa 5.16 trillion pesos ang external debt.

05:41Sa kabila nito, tiniyak ng Bureau of Treasury na disiplinado ang pag-utang ng gobyerno na sumusuporta sa anilay mga produktibong investment.

05:49Dahil sa delay sa pagsisimula ng impeachment proceedings laban kay Vice President Sara Duterte,

06:04tanong ng ilang kongresista, natatakot o pinoprotektahan ba na Senado ang bisi?

06:09Geet naman ni Sen. President Jesus Codero, ginagawa lang niya.

06:13Ang sa tingin niya ay tama at naayon sa batas.

06:16Ngayon ng balita, si Tina Panganiban Perez.

06:19Kasi malinaw naman yung mandato nila mula sa konstitusyon na talagang wala silang choice kundi gampanan nila yung kanilang tungkulin na mag-proceed doon sa impeachment trial.

06:34Kasi habang dini-delay, habang hindi ginagawa yung kanilang tungkulin, parang napoproteksyonan dito yung may kasalanan sa bayan si Sara Duterte.

06:46Para sa ilang dapat nang ituloy ng Senado ang paglilitis sa bisi, aling sunod sa konstitusyon.

06:52Nagpaplano na ng pagkilos para ipanawagang ituloy ang impeachment trial.

06:57Sa gitna nito, may naaamoy ang ilan sa mga nagsulong ng impeachment saan nila'y pag-antala ng Senado sa impeachment proceedings.

07:06Well, something fishy, umagante. May pinoproteksyonan talaga sa nangyayaring yan.

07:13At nakikita natin na paghahanda na ito doon sa mga gusto nilang mga position ba o sa 2028, etc.

07:22Huwag nang mag-deny si SP na talagang meron siyang pinoproteksyonan.

07:29Every day of delay sends the message that the Senate leadership is either afraid of Vice President Sara Duterte or worse, actively protecting her.

07:40Kaya nga ang tanong natin, natatakot ba kayo kay Sara Duterte o pinoprotektahan niyo siya?

07:46Ang sinisisi naman ng ibang mamabatas na miyembro ng Makabayan Block, si Pangulong Bongbong Marcos, na nagsabing hindi niya gusto ang impeachment.

07:55Bakit ba siya nagbe-medal dito? Dahil ba may mga isyo din siya na ayaw niyang maungkat?

08:01Sagot ni Sen. President Cheese Escudero, wala silang kinatatakutan o pinapanigan.

08:07Ginagawa namin kung ano ang trabaho namin.

08:10Yung mga ganyang uri ng komentaryo at paen, uulitin ko.

08:15Doon sa mga ayaw kay BP Sara at pabor sa impeachment,

08:19doon sa mga gusto kay BP Sara at tutol sa impeachment,

08:22walang bale sa akin yun. Susundin ko kung anong tingin ko ang tama at tahalagay sa matas.

08:29Tanong Bini Escudero sa kamera.

08:31Pwede bang i-rally ko rin sila ng apat na buwan o hindi nila inaksyonan yung impeachment complaint na inihayang noong Desyembre?

08:39Kung sila mismo ay hindi nagmadali, inupuan at pabandjing-bandjing sa mahabang panahon,

08:44sino naman sila para madaliin kami ngayon?

08:46Sinisikap namin makuha ang panig ng Malacanang sa mga sinabi ng makabayan bloc.

08:53Pinagdebatihan sa plenaryo ng Senado ang isyo ng impeachment pero wala pa napagkasundoan.

08:59Sabi ni Escudero, walang pinagbotohan dahil wala naman daw nagbosyon na magbotohan.

09:04Pero napag-usapan na rin sa June 11 na tatalakayan ng impeachment.

09:09Nagbabala naman si Sen. Alan Peter Cayetano sa paggamit ng botohan para pigilan ang proseso ng impeachment.

09:15Okay naman pagbotohan yun, pagconvin, Sen. Alan Peter Cayetano, kahit na sa constitutional mandate ng Sen.

09:25Kung a simple majority, pagka constitutional mandate, gagawin yun na.

09:32Having said that, di ba kasi yung implementing and applying 24, parating may botohan.

09:42But that's why potohan kasi yun na.

09:46Can it be overturned by a simple majority of the president of the Senate?

09:51Yung constitutional mandate, hindi dapat.

09:54Ikaw na'y naman ang tanong kung pwede bang tumawid sa 20th Congress ang impeachment?

10:00May mga Senador na naniniwalang hindi, gaya ni Sen. Bato de la Rosa, na kilalang kaalyado ng mga Duterte.

10:06Madugo na di ba kaya, kung pwede bang tumawid o hindi.

10:11Bata, if you want to ask me, may own personal to do this, based on my readings, based on my research,

10:20I am more inclined to believe na hindi na pwede tumawid sa next Congress.

10:25Ayon kay Sen. Minority Leader Coco Pimentel, pwedeng iakyat sa Korte Suprema ang issue.

10:32Pero hindi pa sa ngayon, dahil premature pa.

10:35Wala rin kasiguruhan papatula ng Korte Suprema ang issue, dahil malaking bahagi nito ay usaping politika.

10:42Ito ang unang balita. Tina Panganiban Perez para sa GMA Integrated News.

10:49Ngayong araw po wabiyahe, pabalik ng Pilipinas si Vice President Sara Duterte mula sa The Netherlands.

10:54Sinabi yan ang bisse matapos bumisita sa amang si dating Pangulong Rodrigo Duterte sa ICC Detention Center sa The Hague.

11:01Kasama niya ang bumisita roon ang kapatid na si Davos City Mayor Baste Duterte.

11:05Kabilang daw sa mga napag-usapan nila ng dating Pangulo, ang updates ukos sa kaso sa ICC.

11:12Kinumusta rin daw ng dating Pangulo ang kanilang pamilya.

11:15Nakausap din nila ang mga Pinoy sa labas ng pasilidad.

11:22Sa punto pong ito, mga panayam natin si Sen. President Chief Escudero.

11:26Maganda umaga po, Sen.

11:29Igan, maganda umaga sa iyo sa lahat ng ating Teka Surabay. Good morning.

11:32Una, nasa sentro ka ngayon ng mga pagpuna.

11:35At sinasabi ng ilang kongresista na takot kayo at may pinoprotektahan si Vice President Sarah Duterte.

11:42Kaya nauurog daw ang impeachment proceeding. Senador, sagot.

11:47Igan, hindi ko trabaho tulad ng mga kongresista ng iyan.

11:51Maging sunod-sunuran at sumunod sa gusto ni Speaker Romualdez.

11:55Ang Senado ay hiwalay, independiente, at gagalaw ayon sa nakikita naming tama at nararapat.

12:02At nung inupuan nila ang impeachment na mahigit dalawang buwan mula Desembre hanggang Pebrero,

12:09wala naman kaming nireklamot, hindi kami nagsalita.

12:12Ngayon, huwag din nilang panghimasukan ang desisyon at gayon din pagpapasya ng Senado.

12:18Kaugnay sa bagay na ito.

12:19Apo. Kung nabanggit nyo pong sinusunod nyo lang ang batas, pero ang balik din sa inyo, yung fourth weed, yung agad-agad.

12:27Ano ba talaga yung bakit iba-iba interpretasyon?

12:30Although yung mga framers ng konstitusyon, binabanggit na nga na dapat walang delay, Senador.

12:37Nangyari, Igan, mahaba yung sagot. Pasensya na.

12:39Okay.

12:40Nakalagay sa rules ng Kamara.

12:42The Secretary General shall immediately transmit to the Speaker, hindi fourth weed, anumang impeachment complaint na inihayin.

12:50Hindi yan sinunod at ginawa ng Kamara.

12:53Immediately ang nakalagay sa rules nila.

12:55Tapos ngayon, babalikan kami sa sabihin fourth weed, immediately ibig sabihin yan,

13:01kung yung mga prosecutor mismo, kung yung mga nagreklamo mismo ngayon,

13:05eh pa-banjing-banjing noon, eh huwag naman sila biglang magmadali ngayon

13:10at pumapormang pinagsasabihang kami sa dapat naming gawin.

13:14Pangalawa, yung karanasan natin kay Chief Justice Corona,

13:19ang former President Estrada,

13:21at yung mga naudlot na impeachment tulad doon kay Mercy Gutierrez na ombudsman dati.

13:26Lahat yun, sinampay yung impeachment bago mag-reses,

13:31nagsimula ang trial pagkatapos ng reses.

13:34Dahil bawal mag-impeachment trial kapag kawalang sesyo ng Senado.

13:39Itong impeachment complaint.

13:41Inihayin ang Kamara dalawang oras bago kami mag-adjourn.

13:46Hindi kami utusan ang Kamara.

13:49Hindi ako sumusunod dahil gusto lamang ng Speaker ng Kamara

13:53na ma-impeach ang ikalawang Pangulo.

13:56Gagawin namin ang aming trabaho,

13:58ayon sa batas, ayon sa pananaw ng Senado,

14:01nang hindi sunod-sunuran lamang sa gusto ng isang tao o ng kabilang Kamara.

14:07Okay. Kung susunod sa batas,

14:09gusto marinig sa inyo, tuloy pa ba ang impeachment trial o patay na po?

14:14Sa June 11, magkakaroon ng schedule para basahin ang impeachment complaint.

14:21Walang nawala, walang nadagdagigan.

14:24Dahil ang pinakapwede lamang namin gawin ay ito.

14:28Mag-issue ng summons.

14:29Mag-convene, sumumpa, mag-issue ng summons.

14:32Hanggang dun lang.

14:33Opo.

14:33Ngayon, ayon sa batas,

14:35sampung araw pinakamababa ang binibigay sa nasasakdal para sumagot.

14:41So kung June 3 kami nag-convene,

14:4310 days para sumagot,

14:44hindi pa namin alam kung hihingi siya ng extension,

14:47so June 13 sa sasagot.

14:49Kung June 11,

14:50e de June 21 sa sasagot.

14:53Tapos na ang termino ng kongreso nito,

14:55pati ng mga prosecutors,

14:57pagdating ng June 30,

14:59e hindi po na sila otorizado na mag-appear sa kaso.

15:04Hindi naman po pwede na panig lamang nang nasasakdal

15:06ang papakinggan namin ng walang kabilang panig.

15:09Ngayon kung ang tanong mo, Igan,

15:11e bakit hindi nyo naisipan ito?

15:13Babalik yung tanong sa mga kongresistang gigil na gigil.

15:17Bakit hindi nila naisipan yan

15:18nung inupuan nila ng dalawang buwan yung mga impeachment complaints

15:21para lamang ihahin sa huling araw ng aming seson

15:25tapos ngayon ay mamadaliin kami?

15:27Okay, so yung tanong nga,

15:28buhay pa ba ang impeachment o hindi natatawid sa 20th Congress?

15:32Magkaiba ang opinion ng mga Sen. John Igan

15:35na pahinggan niya nung isang araw.

15:37Iba ang opinion halimbawa ni Sen. Tolentino sa kabilang banda.

15:41Iba ang opinion ni Sen. Risa at ni Sen. Pimentel.

15:45Yung bagay na yan, malamang Igan.

15:48Pagbobotohan namin bago namin talakayan yung impeachment

15:51kung saan malayang makakapagsalita at debate

15:54ang mga membro ng Senado kaugnay nga.

15:56Pero may oras pa o panahon pa?

15:59May oras at panahon para gawin yung sinasabi ko.

16:02Oo, Igan.

16:03Dahil isang araw lamang naman,

16:05ulitin ko ha,

16:05susumpa, ibabasahin ng house,

16:09susumpa kami,

16:10magko-convene kami,

16:12mag-iiso kami ng summons.

16:13Yung apat lamang naman yun ang gagawin.

16:16Ngayon, bakit pinagpaliban?

16:18Kasi nga may hinahabol kaming mga mahalagang panukalang bantas

16:21na kailangan ma-approve ngayon para ma-third reading pa namin next week.

16:26Okay.

16:26Kung hindi namin ma-second reading yan ngayong linggong ito,

16:29patay na po yun.

16:31Magsisimula ulit yan sa 20th Congress.

16:33Sayang naman po yung mga batas.

16:34So yung June 11, tuloy na, Senador?

16:37Ang yun po yung setting na pinadalakot,

16:40wala naman pong nagmuson para baguhin yun.

16:43Paagahin man o ipagpaliban.

16:45Nag-ooperate kami, Igan,

16:46sana maunawaan ninyo,

16:47sa mga muson at mga botohan.

16:50Lahat ng ginagawa namin, botohan yan.

16:52Bagaman hindi nyo napapanood na nagbobotohan,

16:54ibig sabihin,

16:55lahat ay sumang-ayon.

16:57Kaya anumang presiding officer,

16:59kung ako o sino man,

17:00palaging sinasabi,

17:01is there any objection?

17:03Pag wala, tuloy namin pwedeng gawin yung gagawin namin.

17:06Pag may nag-object,

17:08magbobotohan yan, Igan.

17:09Pag walang nag-object,

17:10ibig sabihin,

17:11lahat ng nandun na nakarinig,

17:13sumang-ayon at hindi tumutol.

17:15Balikan ko lang yung unang tanong.

17:16So hindi ka takot?

17:17At hindi mo pinoproteksyonan si BP Sara Duterte, Senador?

17:22Hindi, Igan.

17:23Siguro sa tinagal-tagal ko sa pamahalan

17:25at paninilabiyan sa publiko,

17:28kailanman ay hindi ako nagpasa base sa takot.

17:31Pero kailanman din,

17:33hindi ako tagasunod ni naman.

17:34At kung yung mga mambabatas na yan

17:36ay tagasunod ng speaker

17:38na gustong i-impeach si Vice President Sara,

17:41hindi po ako kasama sa listahang yun.

17:44Reaction lang sa 88% daw sa isang survey

17:47na gusto marinig si BP Sara Duterte

17:50magpaliwanag sa impeachment trial?

17:53Dapat naman talaga at maganda naman talaga yun

17:55para masagot yung mga katanungan.

17:57Ginagawa na rin naman yata ni BP Sara ngayon.

17:59Tulad din naman ang ginagawa ng mga mababatas, Igan.

18:03Nilalabas na nila yung ebidensya sa media

18:05kaugnay ng impeachment complaint.

18:08Demokrasa tayo.

18:09Malayang pwedeng sumagot sa ano kailanman

18:11ang sino mang nais magsalita.

18:14Okay, huli na lang po.

18:15Nabanggit ni Sen. Tolentino

18:17na may continuing violation ng Senado

18:19sa hindi pag-uusad ang impeachment process.

18:21Um, opinion at panaraw niya yun.

18:26Sabi ko nga.

18:27Pero iba din ang opinion at panaraw

18:29ng ilang mga ibang mababatas.

18:31Pagbobotohan namin yan, Igan,

18:32sa takdang panahon.

18:33Malamang, sa June 11,

18:35lahat ng mga bagay na yan

18:36mapag-uusapan, mapag-debat yan

18:38at tiyako pagbobotohan.

18:41Maraming salamat, Sen. President Jesus Escudero.

18:43Ingat po.

18:44Salamat, Igan.

18:45Sa ating taga sa Baybay.

18:46Good morning.

18:47Pinag-aaralan ng Department of Health

18:49na i-deklarabilang public health emergency

18:51ang pagdami ng mga nagkakaroon

18:53ng human immunodeficiency virus o HIV.

18:57May unang balita si Katrina Son.

19:0120 anyos pa lang daw

19:03ang HIV community organizer

19:05na si Kael Mata

19:06nang magpositibo siya

19:08sa human immunodeficiency virus o HIV.

19:11Nakuha ko po yung HIV

19:12sa pakikipagtalik ng walang proteksyon.

19:15Ayon sa World Health Organization,

19:18isa ang unprotected sex sa factors

19:20kaya na ipapasa ang HIV.

19:23Maari raw maipasa ang HIV

19:24sa pamamagitan ng palitan

19:26ng mga likido ng katawan

19:27mula sa mga taong may HIV.

19:30Base sa datos ng Department of Health,

19:32mula 21 kaso ng HIV

19:35kada araw noong 2014.

19:37Dumoble ito sa 48 bagong kaso

19:40kada araw noong nakarang taon.

19:42Sa datos natin,

19:44tayo na ang pinakamataas

19:45na new cases

19:47dito sa Western Pacific Region.

19:49At ang nakakaalarma ayon sa DOH,

19:52pabata ng pabata

19:53ang nagpo-positibo

19:55sa naturang sakit.

19:56500% daw ang itinaas

19:58ng mga kaso ng HIV

19:59sa mga edad 15 hanggang 25.

20:02Pinakabatang na italang Pilipino

20:04na nag-positibo.

20:06Labing dalawang taong gulang

20:07mula sa Palawan.

20:09Isa sa tinitingnang dahilan

20:10ng pagdami ng HIV cases

20:12sa mga kabataan

20:13ay ang social media dating apps

20:15at chat rooms

20:17dahil pinadadali raw nito

20:18ang pakikipag-meet-up

20:20para sa sex.

20:21Pero giit ni Kael,

20:23hindi ang mga ito

20:24ang problema,

20:25kundi access ng kabataan

20:26sa proteksyon tulad ng kondom.

20:28If they go to health center,

20:30they ask,

20:31pwede mo makingi ng kondom?

20:32Ang sagot sa kanila,

20:33saan mo gagamitin?

20:34Bakit mo kailangan?

20:35Dahil sa paglobo ng mga kaso,

20:37pinag-aaralan ng DOH

20:39na iteklarang

20:40public health emergency

20:41ang HIV.

20:42Maganda magkaroon tayo

20:43ng public health emergency,

20:45national emergency

20:46for HIV

20:47dahil magtutulong-tulong

20:49ang buong lipunan.

20:51Pag ito ay na-declare

20:52as a national emergency,

20:53I think,

20:54mau obliga

20:55na yung mga LGUs

20:58na, you know,

20:59gumawa ng

20:59mas komprehensibong programa.

21:01Ayon sa DOH,

21:03bukas ang testing

21:04kahit sa minority edad

21:05na walang parental consent.

21:07Libre ito,

21:08pati ang anti-retroviral

21:09na gamot.

21:10HIV is not

21:11a death sentence.

21:13Kinahawig nga namin yan

21:14parang high blood.

21:15Is it the end of your life?

21:16No, it's not.

21:17You just have to take

21:18maintenance.

21:18PhilHealth even has

21:19an HIV package.

21:21Maari rin daw tingnan

21:22ang QR code na ito

21:23para sa directory

21:24ng mga HIV treatment hubs

21:26at testing facilities

21:27sa buong bansa.

21:28Pwede rin magtanong

21:29sa mga health centers

21:30at mga pampublikong

21:31ospital.

21:32Meron din sa mga

21:33pribadong ospital

21:34at non-government

21:35organization.

21:36Bukod sa kondom,

21:38may mga bagong gamot

21:39na rin tulad

21:39ng prep

21:40o pre-exposure

21:41prophylaxis

21:41na iniinom

21:42para pigilan

21:43ng HIV

21:44kung nakikipagtalik

21:45ng walang proteksyon.

21:46Ito ang unang balita.

21:49Katrina Son

21:50para sa

21:51GMA Integrated News.

21:53Ilang araw

21:54nang dinadagsa

21:54ang mga pampublikong

21:56ospital sa Metro Manila

21:57na mga

21:57nagpapabakuna

21:58kontra rabies.

22:00Dahil mainit

22:00o sa opinion online

22:01na isamiyandahan

22:02ng ilang mababatas

22:03ang Anti-Rabies Act.

22:05May unang balita

22:05si Oscar Oida.

22:11Bunso tumano

22:12ng takot

22:12sa mga rabies

22:13related death

22:14na kalat ngayon

22:15sa social media.

22:17Dagsa pa rin

22:17ang mga nais

22:18magpabakuna

22:19sa San Lazaro Hospital

22:21sa Maynila.

22:22Nakalmot po ng pusa.

22:24Alaga ko po

22:25natapakan ko po

22:26kasi yung buntot.

22:27Kaya po

22:27ako nakalmot.

22:28Napanood ko po

22:29kasi yung ano

22:30yung

22:31hindi-hindi

22:32nagpa second dose.

22:34O, o,

22:34kaya po

22:35eh o,

22:36natakot po ako yan.

22:37Tsaga lang po

22:38talaga

22:38kasi

22:40dito po kasi

22:41libre.

22:41Usual naming

22:42mga pasyente

22:43nakikita sir

22:44yung normal

22:44na mga araw

22:45is around

22:46800

22:46to 1,200

22:48patients

22:48in a day.

22:49Pero nung

22:50nagsimula

22:50yung mga kwento

22:51ng rabies

22:53related deaths

22:54sa ating

22:54community

22:56nagsimula

22:58nung isang linggo

22:58nakatanggap kami

23:00ng hindi bababa

23:00sa dalawang

23:01libong pasyente

23:02sa loob

23:02ng isang araw.

23:05Dagsari

23:06ng mga

23:06nagtitiagang

23:07pumila

23:07para magpabakuna

23:09sa Kaluokan.

23:10Ayon sa kanilang

23:11City Health Office

23:12umaabot

23:13ng 220

23:14kada araw

23:15ang nagpapabakuna

23:16sa kanilang

23:17walong

23:17animal bite

23:18and treatment

23:18center

23:19sa lungsod.

23:20Nakalmot po

23:21yung anak ko

23:21noong

23:22Webes po

23:22ng gabi.

23:23Walaga

23:24ng kapitbahay.

23:25Pero hindi

23:26lahat ng

23:26bunghipila

23:27agad

23:27nababakunahan.

23:29Wala na

23:30rin po

23:30islan.

23:31Balik na rin po

23:32ng umaga.

23:33Maaga pa.

23:3735 lang

23:37na po

23:37kinukuha

23:38sa isang araw.

23:40Sa ngayon kasi

23:41ayon sa

23:41Kaluokan

23:42Health Office

23:43nasa alarming

23:44level na

23:44ang kanilang

23:45supply.

23:46Pusibleng

23:47sa isang buwan

23:47maubusan na sila.

23:49Sa ngayon kasi

23:50paubos na yung

23:51aming mga

23:52stock

23:52pero may

23:53nakaumang

23:53naman kami

23:53na request

23:54kasi binibid

23:57ba yan eh.

23:58People bidding,

23:59may request

23:59na kami,

24:00letter of request

24:00na kami sa

24:01GSD

24:01for another

24:02round of

24:03delivery

24:04ng vaccine.

24:06Pagtitiyak

24:06naman nila

24:07makakakumpleto

24:08ng dose

24:09yung mga

24:09nasimulan

24:10ng mabakunahan.

24:11Meron

24:11ng nakatabi

24:12na para

24:13sa partikular

24:14na taon

24:14para ma-receive

24:15niya

24:15yung full

24:16dose

24:16niya.

24:18Kasunod

24:19naman

24:19ay ulat

24:20na namatay

24:20dahil

24:20sa rabies

24:21at mga

24:22naungkat

24:23na problema

24:23sa anti-rabies

24:24programs

24:24ng gobyerno

24:25na isrepasuhin

24:27at amyendahan

24:28ng mga

24:28mambabatas

24:29ang Anti-Rabies

24:30Act.

24:31Lumabas

24:31halimbawa

24:32na ang

24:32BAI

24:33o Bureau

24:34of Animal

24:34Industry

24:35hindi nabigyan

24:36ng pondo

24:37para sa

24:37bakuna

24:38kontra

24:38rabies

24:39noong

24:392022,

24:412023

24:41at 2024.

24:43Noong last

24:44year po

24:44na-alarm kami

24:452024

24:46kasi tumataas

24:47ang case

24:48ng rabies

24:48kaya nag-realign

24:50po kami

24:50ng budget

24:51para makabili

24:52lang po

24:53ng rabies

24:53vaccine

24:54na makatulong

24:55po.

24:56Sa taya

24:56ng BAI

24:57may 28

24:58milyong

24:59aso

24:59at pusa

25:00sa Pilipinas.

25:0170%

25:02niyan

25:03ang kailangang

25:03bakunahan

25:04para magkaroon

25:05ng herd

25:06immunity.

25:07Ang problema

25:0814%

25:10lang

25:10ang kayang

25:11bakunahan

25:11ng BAI

25:12ngayong

25:12taon

25:13dahil

25:14hindi

25:14pa rin

25:14daw

25:15sapat

25:15ang

25:15inilaan

25:16sa

25:16kanilang

25:16pondo

25:17na hindi

25:18pa nila

25:18nakukuha

25:19dahil

25:20inabutan

25:20ng

25:21election

25:21ban.

25:22Sabi

25:22ng

25:22Department

25:23of

25:23Budget

25:24and

25:24Management

25:24hati

25:25sa

25:25gasto

25:26sa

25:26pagbabakuna

25:27ng

25:27mga

25:27hayop

25:28ang

25:28national

25:29at

25:29local

25:30governments

25:30kaya

25:31kinakalampag

25:32ngayon

25:32ang

25:33mga

25:33LGU.

25:34NCR

25:34has no

25:35agriculture

25:36has no

25:37livestock

25:38has no

25:39crop

25:39shouldn't

25:40the money

25:41be used

25:41for

25:42anti-rabis?

25:43Ang Metro

25:44Manila

25:44Council

25:45bukas

25:45daw

25:46pag-usapan

25:46kasama

25:47ng mga

25:48mayro

25:48sa NCR

25:49ang

25:49posibleng

25:50paglalaan

25:50ng pondo

25:51ng mga

25:51LGU

25:52para sa

25:53anti-rabis

25:53vaccine.

25:54Opo

25:54ang DOH

25:55ay naglalaan

25:56po ng

25:56bakuna

25:56para sa

25:57mga

25:58local

25:59government

25:59units

25:59pero

25:59mahalaga

26:00po

26:00na

26:00paglaan

26:01din tayo

26:01ng

26:01sililing

26:02pondo

26:02natin.

26:03Ang isa pang

26:04problema

26:04ayon sa

26:05grupong

26:05Biyaya

26:06Animal

26:06Care

26:06hindi

26:07basta

26:08makakapag

26:08bakuna

26:09ang lahat

26:10ng

26:10LGU.

26:11May

26:11git

26:11dalawandaang

26:12munisipi

26:13raw

26:13kasi

26:13sa

26:13bansa

26:13ang

26:14walang

26:14sariling

26:15veterinaryo.

26:16Our

26:17proposal

26:17is

26:17not

26:18just

26:18bakuna

26:19it

26:19has

26:20to

26:20be

26:20complementary

26:21with

26:23a

26:23spay

26:23and

26:24uter

26:24program.

26:25We

26:25will

26:25have

26:25to

26:26revisit

26:26the

26:28Anti-Rabies

26:28Act

26:28and of

26:29course

26:29we

26:29would

26:30want

26:30the

26:30participation

26:31of

26:31the

26:31local

26:31government

26:32units

26:32and

26:33the

26:33ILG.

26:34Ang

26:34mga

26:34senador

26:35naman

26:35pinataasan

26:36sa

26:37PhilHealth

26:37ang

26:37coverage

26:38nito

26:38sa

26:39rabies

26:39na

26:40sa

26:40ngayon

26:40ay

26:41nasa

26:41may

26:415,000

26:42piso.

26:43Ito

26:44ang unang

26:44balita

26:45Oscar

26:45Oida

26:46para sa

26:46Jimmy

26:47Integrated

26:47News.

26:54From

26:54acting

26:55currently

26:55in her

26:56dancer

26:56era

26:56ang

26:57Kapuso

26:57star

26:57na

26:57si

26:57Liza

26:58DeCastro.

26:59Isa

26:59si

26:59Liza

27:00sa

27:00mga

27:00nakikip

27:01o

27:01makikipag

27:02hatawan

27:03sa

27:03Kapuso

27:03dance

27:03competition

27:04na

27:04Stars

27:05on the

27:05Floor.

27:06Chika

27:06ni

27:06Liza

27:06challenge

27:07para

27:07sa

27:07kanya

27:08ang

27:08pagsali

27:08dito

27:08dahil

27:09sa

27:09tindi

27:09na

27:09commitment

27:10na

27:10kailangan.

27:11Tinanggap

27:11niya

27:11raw ito

27:12para

27:12mag-grow

27:13bilang

27:13artist.

27:14Mapapanood

27:14ang

27:14Stars

27:15on the

27:15Floor

27:15dito

27:15sa

27:16GMA

27:16simula

27:17June

27:1728.

27:18And

27:19starting

27:19June

27:1916

27:19naman

27:20mapapanood

27:20na

27:20ang

27:20Encantadia

27:21Chronicles

27:22Sangre.

27:23Si

27:23Liza

27:23nag-share

27:24ng

27:24patikin

27:25kay

27:25Pirena

27:25habang

27:26suot

27:26ang

27:26fiery

27:26na

27:27baluti

27:27o

27:28warrior

27:28costume.

27:29Sa

27:29Sabado

27:29ang

27:30full

27:30reveal

27:31niyan.

27:32nag-share

27:43ng

27:43ultimate

27:43poganda

27:44photo

27:44si Miss

27:45Universe

27:46Philippines

27:462023

27:47Michelle

27:47D.

27:47sa

27:48pagsalubong

27:49sa

27:49pride

27:50month.

27:51Sa

27:51Instagram

27:51flenext

27:52niya

27:52ang

27:52kanyang

27:53short

27:53blonde

27:54hair,

27:54suotang

27:54white

27:55tank

27:55top

27:55at

27:55blue

27:56jeans.

27:57Sa

27:57caption

27:57sinabi

27:58ni Michelle

27:58na

27:58it's

27:59that

27:59time

27:59of

27:59the

27:59year

28:00with

28:00a

28:00rainbow

28:00flag

28:01at

28:01iba

28:01pang

28:02emoji.

28:03Nag-come

28:03out

28:04bilang

28:04bisexual

28:05si Michelle

28:05noong

28:062023

28:06matapos

28:07koronahan

28:07bilang

28:08Miss

28:08Universe

28:08Philippines.

28:10Ang

28:10masaya

28:10at

28:10makulay

28:11na

28:11pagdiriwang

28:11ng

28:11pride

28:12month

28:12ay

28:13nakasentro

28:13sa

28:13pag-ibigay

28:14ng

28:14awareness

28:15on

28:15gender

28:16rights

28:16and

28:16equality.

28:20Kapuso,

28:21mauna

28:21ka sa

28:22mga

28:22balita,

28:22panoorin

28:23ng

28:23unang

28:23balita

28:27youtube.com

28:27slash

28:28gmanews.

28:29I-click

28:29lang

28:29ang

28:30subscribe

28:30button.

28:31Sa mga

28:31kapuso

28:31abroad,

28:32maaaring

28:32kaming

28:32masumay

28:33bayan

28:33sa

28:33GMA

28:33Pinoy

28:34TV

28:34at

28:34www.gmanews.tv

Category

Transcript

Recommended