Oynatıcıya atlaAna içeriğe atlaAltbilgiye atla
  • 5 gün önce
Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet’in hazırlayıp sunduğu Başkent Kulisi, önemli konuklarıyla birlikte Türkiye ve dünyada yaşananları değerlendiriyor. Siyaset dünyasındaki önemli gelişmeleri yakından takip eden Başkent Kulisi, her hafta Kanal 7 ekranlarında siyasetçiler ve alanında uzman isimleri konuk ediyor.

Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet’in moderatörlüğünü yaptığı Başkent Kulisi, Ankara kulislerinin nabzını tutarak yaşanan gelişmeleri, siyasetin gündemini siyasi isimler ve alanında uzman konuklarıyla birlikte enine boyuna masaya yatırıyor. Başkent Kulisi’nde Türkiye ve dünyanın gündemine oturan olaylar ve perde arkası, siyasi arenada yaşananlar, liderlerin kullandıkları iletişim dili, verdikleri mesajlar ve toplumsal yansımaları tüm yönleriyle ele alınarak analiz ediliyor.
Döküm
00:00Müzik
00:00Ankara'dan hepinize güzel bir pazar günü, güzel bir hafta son diliyorum efendim.
00:21Başkent Kulisi'ne hoş geldiniz.
00:23Bu hafta önemli bir konu var. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Cevdet Yılmaz bizlerle birlikte çok önemli gelişmelerin yaşandığı bir gündemin ortasındayız esasen.
00:37Terörsüz Türkiye projesiyle başlayacağız, ekonomiyle devam edeceğiz.
00:42Sonrasında da dış politika ve bölgesel gelişmelerle alakalı yine önemli gelişmeler var.
00:49Sayın Yılmaz'a, Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı'na sorularımız olacak.
00:52Öncelikle çok teşekkür ediyoruz. Hoş geldiniz.
00:55Hoş bulduk Meryem Bey.
00:56Bu yoğun programınız arasında bize de vakit ayırdığınız için.
00:59Sağ olun. İyi yayınlar diliyorum.
01:01Çok teşekkür ediyorum efendim.
01:03Şimdi Terörsüz Türkiye projesi en büyük eserimiz olacak diyor Cumhurbaşkanı Erdoğan.
01:08Gelinen noktayı nasıl tarif edersiniz?
01:13Yani en son 12 Mayıs'ta PKK'nın bir fesih ve silah bırakma kararı var.
01:19Ama işte 3 hafta geçti aradan.
01:21Bu arada ne oldu?
01:23Dondu mu süreç?
01:23Bundan sonra nasıl ilerleyecek?
01:26Neresindeyiz?
01:27Ve nasıl bir atmosfer içindeyiz bu anlamda?
01:29Çok önemli bir dönemdeyiz gerçekten.
01:32Terörsüz Türkiye dediğimiz hadise ülkemizin geleceği açısından Türkiye 100 yılı diyoruz.
01:39Türkiye 100 yılının güçlü bir şekilde hayata geçirilmesi bakımından çok kıymetli.
01:45Bu Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu bir vizyon biliyorsunuz.
01:48Türkiye 100 yılı vizyonu.
01:50Cumhuriyet'in ikinci yüzyılındayız.
01:52Artık olgunlaşmış bir cumhuriyetimiz var.
01:55Bunu çok daha ilerilere taşımamız gerekiyor.
01:58Gelişmiş ülkeler dediğimiz ligde Türkiye'nin olması lazım.
02:03Tarihimize yakışır bir şekilde bölgemizde ve küresel düzeyde çok daha etkin bir güç haline gelmemiz lazım.
02:10Bir taraftan da bölgemizdeki emperyalist bir takım oyunları, tuzakları boşa çıkarmamız.
02:16Milli birliğimizi, bütünlüğümüzü, iç cephemizi güçlendirmemiz lazım.
02:21Bu perspektifi Cumhurbaşkanımız uzun zamandır ortaya koymuş durumda.
02:27Bu perspektif çerçevesinde Sayın Bahçeli'nin tarihi bir çağrısı oldu.
02:31O da gerçekten tam bir devlet adamı anlayışıyla, önce devletim, önce milletim diyen bir anlayışla çok cesur bir çıkış gerçekleştirdi.
02:42Ve böylece yeni bir atmosfer oluştu Türkiye'de.
02:45Terörsüz Türkiye bu zemin üzerinde gelişti.
02:49Terör örgütünün kurucusu ilk aşamada kendi örgütüne, kurduğu örgüte kendinizi feshedin, silahları bırakın çağrısı yaptı.
02:58Bu başlı başına tabii çok önemli bir dönem başlattı.
03:03Bunun sahada karşılık bulduğunu da görmüş olduk.
03:06Nasıl gördük?
03:07Örgüt kendisini fesh etme ve silahları bırakma kararı aldığını açıkladı belli süreçler sonrasında.
03:16Dolayısıyla şu anda yeni bir aşamadayız.
03:18Çok önemli bir aşamadayız.
03:21Bir defa geldiğimiz bu aşama çok çok kıymetli.
03:24Ve şu an itibariyle bu aşama olması gerektiği gibi mecrasında yürüyor.
03:32Herhangi bir aksama, herhangi bir duraksama, tavsama söz konusu değil.
03:39Süreç kendi mecrasında ilerlemeye devam ediyor.
03:43Şu anda en önemli başlığımız, en önemli gündemimiz tabii bu silahların fiilen sahada bırakılması, örgütün fesfisinin uygulamaya geçmesi, bunun da çeşitli mekanizmalarla takip edilerek teyit edilmesi.
04:01Bu süreçteyiz.
04:02Bunu da yapacak kurumlarımız belli.
04:05O süreç işliyor mu şu anda?
04:07Tabii.
04:07Herkes bir bekleme pozisyonuna mı geçti?
04:10Bu hani normal bir ortam değil takdir edersiniz ki.
04:14Normal bir ortamdan, bir şartlardan bahsetmiyoruz.
04:17Kendine özel şartlardan bahsediyoruz.
04:20Teknik bir takım hususlar.
04:21Bir saha var, teknik hususlar var.
04:24Dolayısıyla buralarda daha ziyade istihbarat kurumları öne almak durumundalar.
04:30Onların devreye girmesi önemli.
04:34Bizim de Milli İstihbarat Teşkilatı'nız tabii burada.
04:37En öncü kurum olmak durumunda.
04:40Ama bir taraftan da silahlı kuvvetlerimiz var, güvenlik kuvvetlerimiz var, dış misyonlarımız var.
04:47Farklı kurumsal katkılarla bu sürecin etkili bir şekilde izleneceğini ve raporlanacağını ifade edebilirim.
04:57Bu şu anda en önemli tabii konumuz bu.
04:59Türkiye uzun yıllardır Mehmet Bey, bu silahların gölgesinde, terörün gölgesinde yaşamak durumunda kaldı.
05:08Siyaset terörün gölgesinde kaldı, siyasi alan daraldı.
05:11Terör nedeniyle demokratik standartlarımızı istediğimiz kadar epey bir ilerleme kaydettik ama çok daha ilerleyebilirdik.
05:18Orada aksamalar, kısıtlar yaşadık.
05:22Diğer taraftan kalkınma süreçlerimiz, ekonomik süreçlerimiz terörden dolayı çok ciddi darbe yedi.
05:29Özellikle de Doğu-Güneydoğu bölgesinin kalkınması ve Türkiye'nin de kalkınmasını aşağıya çekti.
05:35Dolayısıyla şimdi diyoruz ki kalıcı olarak bu ağırlıktan Türkiye kurtulsun, milletimiz kurtulsun, birlik içinde bütün farklılıklara elbette saygının gösterildiği,
05:48demokratik standartlarımızın yükseldiği, kalkınma standartlarımızın yükseldiği bir ortamda güçlü bir şekilde yolumuza devam edelim.
05:56Bir takım emperyalist güçlerin, bir takım dış güçlerin bizi birbirimize düşürme, çatıştırma ve bunun üzerinden bölgeyi, bu bölgenin kaynaklarını kontrol etme planlarını da boşa çıkaralım.
06:11O dönem kapanıyor mu?
06:13Böyle Amerikan Büyükelçisi bile enteresan şeyler söyledi geçen hafta.
06:18Batı'nın müdahale dönemi bitti Orta Doğu'ya gibi bir cümle kurdu mesela.
06:22Hala tabii birçok tartışmanın yaşandığını biliyoruz.
06:27Dolayısıyla tarihi unutmamak lazım.
06:30Bir hafızamızın olması lazım.
06:31Bunu biz kendimiz mi yapıyoruz Türkiye olarak?
06:33Ama en önemlisi, en önemlisi dış müdahale heveslileri her zaman olabilir.
06:38Ama siz iç bünyenizi güçlendirirseniz, işte o yüzden iç cephe önemli.
06:43Hani bu şey gibi, bu virüsler, mikroplar gibi.
06:46Siz kendinize dikkat ederseniz, bağışıklık sisteminizi güçlü tutarsanız,
06:52hijyenik şartlara uyarsanız, kendiniz dikkat ederseniz o çevreden gelen etkiler size tesir etmez.
06:59Ama sizin bünyenizde bir zafiyet görürlerse, o zafiyeti elbette kendi çıkarları doğrultusunda kullanmaya çalışırlar.
07:09Bu anlamda iç cephenin güçlendirilmesi çok önemli.
07:13Biz burada bin yıllık bir kardeşlikten bahsediyoruz.
07:16Büyük bir tarihi tecrübeden bahsediyoruz.
07:18Selçuklu'dan Osmanlı'ya, Cumhuriyet'e uzanan.
07:22Dolayısıyla bir kader birliği içinde milletimizi oluşturan tüm unsurların en güçlü şekilde,
07:30birinci sınıf vatandaş olarak yaşadığı bir ülke olarak yolumuza devam etmek durumundayız.
07:37Biz bunu yaptığımız sürece dışarıdan kim ne plan yaparsa yapsın başarılı olamayacaktır.
07:43Peki, bu proje başladı, devam ediyor.
07:48Çeşitli sorular da gündemde tutuluyor, bazı itirazlar.
07:52Mesela Suriye'deki YPG, SDG oluşumu, Türkiye buna göz mü yumacak bu Irak ve Türkiye'de PKK'nın silah bırakması karşılığında?
08:02Bu tür spekülasyonlar ya da bu tür şeyler de var.
08:05Yani soru işaretleri...
08:07Zaten bu süreçte, bu terörsüz Türkiye'de iki şeye çok dikkat etmemiz lazım.
08:12Birincisi bu dezenformasyon.
08:16Bu süreci zehirlemek isteyenler, olumsuz bir söylemle, bir takım kuşkularla, olmadık bir takım şeyler yayarak,
08:24dezenformasyonla bu süreci zaafa uğratmaya çalışabilirler.
08:29İkincisi de provokasyon.
08:31Söylemlerle veya eylemlerle bazı provokasyonlar olabilir.
08:35Bunlara karşı çok uyanık olmamız gerekir gerçekten.
08:39Sürecin nasıl yürütüldüğü belli.
08:41Suriye konusundaki politikamız da çok açık ve net Türkiye'nin politikası.
08:45Biz Suriye'nin toprak bütünlüğünden yanayız, egemenliğinden yanayız.
08:50Bütün unsurları kapsayan, kapsayıcı bir siyasal yapılanmadan yanayız.
08:56Bütün mezhepleri, etnik grupları, dinleri bir araya getiren bir siyasal yapılanmadan yanayız.
09:02Bu çerçevede Suriye'deki Araplar, Kürtler, Türkmenler hepsi bizim kardeşimiz ve hepsiyle aynı nazarla bakıyoruz.
09:12Birinci sınıf vatandaş olarak yaşadıkları istikrarlı, müreffeh bir Suriye istiyoruz.
09:18Dolayısıyla Suriye'de Ahmet İşara yönetimi de önemli bir mesafe kaydetmiş durumda.
09:25İnşallah merkezi hükümetin güçlenmesiyle bütün bu farklı bölgeler bir devletin entegrasyonu içinde yollarına devam edeceklerdir diye inanıyoruz.
09:38O 10 Mart anlaşmasına bakacak o zaman Türkiye.
09:40Bir de şey var, 10 Mart anlaşması çok önemli.
09:42Onun mutlaka uygulanmasını bekliyoruz.
09:45Bir taraftan da bir anayasa süreci başladı biliyorsunuz.
09:47O anayasa sürecinde de herkesin kendi görüşlerini, fikirlerini ortaya koyup herkesi kapsayan bir anayasa hazırlanmasına katkıda bulunmak durumunda.
09:59Biz de bu süreçleri Suriye'nin istikrarını ve bölgemizin istikrarını gözeterek yakından izleyeceğiz.
10:07Peki efendim, şimdi mecliste yine bu süreçle alakası olduğu için bunu sormak istiyorum.
10:13Bir infaz düzenlemesi teklifi geldi, 30 maddelik.
10:19Ama bunu dem partililer pek hoşnutlukla karşılamadılar.
10:24Dağ fare bile doğurmadı diye açıklamalar geldi o cepheden.
10:28Bu da hani acaba bu süreçte bir tıkanmaya yol açabilir mi gibi bir soruyu beraberinde getirdi.
10:34Hani bu süreçte bu başlangıç anlamda meclisin aldığı, atacağı bu adımlar anlamında bir yerde bir tıkanıklık karşımıza çıkabilir mi?
10:46Şimdi şöyle, bu dördüncü yargı paketini Cumhurbaşkanımız Ocak ayında ilan etmişti biliyorsunuz.
10:53Bu bir terörsüz Türkiye gündemde yokken ilan etmiş bir strateji belgesi, onun bir eylem planı var.
11:02Ve bu paketlerde o eylem planı, o strateji çerçevesinde hazırlanıp meclisimize sevk edilmiş paketler.
11:1010. yargı paketi.
11:1110. yargı paketi.
11:12Bu dördüncü yargı reformu strateji belgesiyle bağlantılı.
11:19Dolayısıyla bu o da Ocak ayında Sayın Cumhurbaşkanımız bizzat topluma bunu o tarihte hatırlarsanız ilan etmişti.
11:27Burada ne getiriyor bu belge, bu teklif?
11:32Bir defa bir cezasızlık algısı var toplumda.
11:35Doğru.
11:35İşte belli suçlar hiçbir ceza almıyorlar diye toplumda bir algı var.
11:40Gerçeğine bakarsanız yani hapishanelerimizde de bayağı bir ciddi bir nüfus var.
11:47400.000'i açmış.
11:48Ama belli suçlarda vatandaşımız haklı yani.
11:52İşte diyelim ki iki yıla kadar bir ceza veriyorsunuz bir gün bile girmiyor.
11:57En azından belli bir süre onda bir de olsa bir cezaevine girmesi insanların caydırıcılık açısından çok daha etkili olur bir takım suçlarda diye inandığımız için bu düzenlemeler yapılıyor.
12:10Trafikle ilgili çok önemli düzenlemeler var.
12:13İşte alkollü, araç uyuşturucuyla araç kullanma, yol kesmeler.
12:16Diğer taraftan çocuklar, kadınlar, yaşlılar ve hastalar.
12:24Bu dört grup için infaz kanunlarımızda çok önemli düzenlemeler yapılıyor.
12:29Çok insani gerçekten işte doğum yapmış bir kadınla ilgili düzenlemeden tutun işte belli bir yaşı geçmiş insanlar çok ağır hastalığı olan insanlar bunlarla ilgili iyileştirici önemli adımlar çocuklarla ilgili yine düzenlemeler var.
12:48Dolayısıyla kapsamlı bir paketten bahsediyoruz ve olumlu yönde atılmış önemli adımlar olduğunu ifade edebiliriz.
12:58Diğer taraftan bir COVID ile ilgili bir tartışma vardı.
13:01Yani DEM Parti'nin itiraz ettiği konu o bildiğim kadarıyla.
13:06COVID'e dönük geçmişte bazı düzenlemeler yapılmıştı.
13:08COVID'den dolayı infaz şartlarında bazı şeyler, iyileştirmeler yapılmıştı.
13:15Yine af söz konusu değil yani yanlış anlaşılmasın.
13:18Sadece COVID şartlarında daha erken işte kapalıdan açığa gitme, açıktakilerin daha erken denetimli serbestliği gibi hususları içeren düzenlemeler yapılmıştı.
13:32Orada şöyle bir sıkıntı var.
13:35Bunlar aynı tarihte iki kişi suç işliyor diyelim.
13:39Birisiyle ilgili mahkeme daha erken karar veriyor.
13:42Diğeriyle ilgili biraz daha geç karar veriyor.
13:45Hangisini baz alacağız?
13:46Erken alanlar, erken suçu kesinleşenler o geçmiş düzenlemelerden istifade ettiler.
13:54Suçu daha geç kesinleşmiş olanlar süre geçtiği için istifade edemediler.
13:59Yani tartışma bu noktada.
14:01Bunlar da istifade etsin mi etmesin mi tartışması?
14:04Bu tartışma tabii devam edecektir önümüzdeki süreçlerde de.
14:08Ama bu aşamada son derece olumlu, çok önemli düzenlemeler getiren bir teklif olduğunu ifade edemiyoruz.
14:15Yani benim kastım biraz dem partililer şöyle algılıyorlar sanıyorum.
14:19PKK fesih silah bırakma kararı aldı.
14:23Bunu uygularken eş zamanlı olarak mecliste bir takım adımlar atsın ki öyle ilerlesin.
14:29Bu adımlar gelmedi diye tepki gösteriyorlar sanki.
14:32Onu tabii kendilerine sormak gerekir.
14:34Ben onlar adına yorum yapmayayım.
14:36Ama bizim yaklaşımımız bu şekilde bu sürecin dışında zaten hazırlıkları yapılmış.
14:44Zaten belli bir olgunluğa gelmiş bir çalışma tekamül ettiriliyor, sürdürülüyor.
14:49Silahların bırakılması herhangi bir şarta bağlı bir hadise değil.
14:54silahların bırakılması ve fesih kendi içinde bir süreç ve gerçekleşmesi gerekiyor.
15:01Sahada teyit edilmesi gerekiyor.
15:03Şunu da ifade etmemiz lazım.
15:05Silahlar bırakıldığında, bu teyit edildiğinde bu Türkiye'de yepyeni bir demokratik atmosfer doğuracaktır.
15:12Yeni bir ortam oluşacaktır.
15:14Terörün gölgesinden kurtulmuş siyaset, özellikle dem parti başta olmak üzere birçok parti demokratik olarak
15:21her türlü tabii konuyu da fikirlerini, görüşlerini ortaya koyacaklardır.
15:27Meclisimiz bu konularda çalışmaya hazır olduğunu ifade ediyor zaten Sayın Meclis Başkanımız.
15:33Yine farklı partilerden bu konuda meclisin kendi üzerine düşeni yapacağı noktasında bir irade olduğu görülüyor.
15:42Dolayısıyla o süreçleri göreceğiz önümüzdeki dönem ama bugün bu taslakla ilgili tartışmayı bundan ayrı tutmak gerekiyor.
15:51Peki, şimdi yeni anayasa yine bu terörsüz Türkiye süreciyle de herhalde bir alakası var.
15:59Yeni sıfırdan bir anayasa konusunda Sayın Cumhurbaşkan yine bir çalışma başlattı.
16:05Bir çağrıda bulundu Cumhuriyet Halk Partisi'ne.
16:09Ama Özgür Özel menemen bile yapmayız diye açıklama yaptı Sayın Erdoğan'la.
16:15Şöyle yani bu çağrılar daha önce de yapılıyordu ama şimdi yeni somut bir gelişme de oldu.
16:22AK Parti'den 11 kişi sizin başkanlığınızda bir heyet ihtiyaç edildi Sayın Cumhurbaşkanı'nın belirlediği isimler üzerinden.
16:31Şimdi siz ne yapacaksınız efendim?
16:33Yani nasıl bir çalışma yapacaksınız?
16:34Şöyle Mehmet Bey bu anayasa konusu da yine uzun yıllardır Türkiye'nin gündeminde olan ve Türkiye'nin artık başarması gereken bir mesele.
16:4360 sonrası biliyorsunuz bir darbe anayasası.
16:4761 anayasası oldu.
16:4980'den sonra 83 anayasası.
16:5282 anayasası.
16:53O da yine bir askeri darbeden sonra oldu.
16:56Ve Türkiye maalesef şu anda askeri darbeler sonrası hazırlanmış anayasalarla yönetilen bir ülke konumunda.
17:06Bunu hak etmiyoruz.
17:08Bir defa bunu söyleyelim.
17:0986 milyon olarak biz bunu hak etmiyoruz.
17:12Geldiğimiz ekonomik gelişmişlik düzeyiyle, şehirleşmeyle, eğitim düzeyiyle, uluslararası ilişkilerimizle.
17:18Neresinden bakarsanız bakın, bir taraftan da vesayet yapılarını tasfiye etmiş bir ülke olarak, bunu başarmış bir ülke olarak en son 15 Temmuz sonrası.
17:29Türkiye artık sivil bir anayasayı hak ediyor.
17:32Ve darbe dönemlerinde hazırlanmış bir anayasanın utancından kurtulmayı hak ediyor gerçekten.
17:39Uluslararası anlamda da içeride de bu bence çok önemli.
17:43Ha birçok defa anayasada değişiklikler yapıldı, düzeltmeler yapıldı, iyileştirmeler yapıldı ama bir ruhu var anayasaların diyelim.
17:52Bu ruh işte darbe sonrası oluştuğu için o hala bütünlüğüne baktığınız zaman onu görüyorsunuz.
17:59Dolayısıyla sivil iradeyle, bu bir partinin iradesi değil, yanlış anlaşılmasın.
18:04Anayasa sadece bir partinin, bir grubun, bir kesimin işi değil.
18:08Bu bir toplumsal sözleşme, toplumsal bir mutabakat.
18:11Dolayısıyla en geniş toplumsal kesimlerin desteğiyle olmak durumunda.
18:17Ha yüzde yüz bir mutabakatı hiçbir ülke sağlayacak durumda değil.
18:21Ama en geniş anlamda toplumsal düzeyde ve meclis düzeyinde bir mutabakatla Türkiye sivil bir anayasayı hak ediyor diye düşünüyorum.
18:30Tabii ki temel hassasiyetlere son derece duyarlı bir şekilde Türkiye'nin temel hassasiyetlerini gözeten bir anlayış içinde.
18:39Ama özgürlükçü, kapsayıcı, bir taraftan da sade ve kurumların işleyişini daha kolaylaştıran, daha kolaylaştıran, devletin işleyişini daha etkin hale getiren bir anayasa çalışmasına ülkemizin ihtiyacı var.
18:55Biz komisyon olarak öncelikle kendi çalışma yöntemimizi belirleyeceğiz.
19:01Tabii kısa süre içinde bir araya geleceğiz.
19:05Çalışmalarımız bayram sonrasında daha bir yoğunlaşmış olacak.
19:09Öncelikle çalışma yöntemimizi belirleyeceğiz.
19:12Oturup sadece kendi içimizde konuşarak tabii ki bu çalışmaları sürdürmeyeceğiz.
19:16Bu bir heyet siyasi olarak, hukuki olarak genel anlamda bu sürece vaziyet edecek bir heyet.
19:23Ama bir taraftan da Türkiye'nin bir birikimi var.
19:27Bugüne kadar yapılmış çok çeşitli çalışmalar var.
19:30Bu konuda söz söyleyecek çok değerli uzmanlar, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları var.
19:36Ta 2007'de bir anayasa yaptırmıştı.
19:38Hepsinden yine istifade edeceğiz.
19:41Hepsini değerlendireceğiz.
19:43Elimizden geldiğince bütün bu girdileri önümüze koyarak istişarelerle yine teknik çalışmalarla bu süreci devam ettireceğiz.
19:53Ve kendi önerilerimizi, fikirlerimizi ortaya koymuş olacağız.
19:57Ana muhalefet başta olmak üzere diğer partilerden de aynı çabayı bekliyoruz elbette.
20:03Milliyetçi Hareket Partisi bunu en önce yapan partilerden biri oldu.
20:07Bir anlamda örnek teşkil etti.
20:10Dolayısıyla diğer partilerden de benzer bir çabayı bekliyoruz.
20:15Bunun sonucunda da oturup Türkiye 100 yılına yakışır bir anayasayı hep birlikte başarmak durumundayız.
20:22Ana muhalefet böyle bir sorumluluktan kaçarsa bir takım söylemlerle...
20:27Menemen bile yapmayız dedi.
20:28Bunun hesabını da millete verirler bence.
20:30Yani bunun hesabını da millete verirler.
20:33Milletimiz sivil bir anayasayı hak ediyor.
20:36Şu veya bu gerekçelerle bunu gölgeleyip darbe sonrası yapılmış bir anayasaya bu milleti mustahak görmeyi bu millet affetmez diye düşünüyorum.
20:46Hesabını yeri geldiğinde, zamanı geldiğinde sorar.
20:50Son bir soru efendim.
20:50Bu konuyla alakalı ekonomiye geçeceğim çünkü.
20:54Anayasa hukukçusu yok bu heyetin içinde diye eleştiriler geldi.
20:57Az önce söyledim yani bu heyet ağırlıklı olarak hukukçulardan oluşan bir heyet bir defa.
21:04Ama bir taraftan da her türlü girdiği alabilecek, her uzmanları dinleyebilecek...
21:10Siyasi bir bakışa ihtiyaç var o yüzden mi?
21:12Sonuçta anayasa dediğiniz siyasi bir süreç bir de bu heyet genelde dikkat ederseniz parti yetkilileri ve grup yetkililerinden oluşan bir heyet.
21:23Dolayısıyla burada ama bu şuna engel değil.
21:26Bizim çok değerli milletvekillerimiz var, bürokraside değerli insanlar var, akademik dünyada, sivil toplumda tüm bu değerli katkıları bu süreçte elbette alacağız ve çalışmalarımızı onlarla birlikte sürdüreceğiz.
21:42Peki efendim.
21:43Şimdi ekonomiyi biraz konuşmak istiyorum sizinle.
21:48Halkın çünkü bir numaralı gündemi ekonomi.
21:51Şimdi faizlerde tekrar bir yükselme oldu.
21:56Enflasyon biraz yavaş geriliyor şu anda sanki.
22:01Mevcut tablo şu anda baktığımızda nasıl gözüküyor?
22:06Sizin açınızdan endişe verici bir takım hususlar, hedeflerden sapma, işte orta vadeli programlarla ilerliyorsunuz.
22:13Bunu bir revize etmiştiniz Eylül 2024'te.
22:16Tekrar böyle bu hedeflerde bir sapma olacak mı?
22:20Yani sizi tedirgin ediyormuş şu anki tablo ekonomide.
22:25Bizim orta vadeli programımızın hep söylüyoruz dört tane temel şeyi var, hedefi var.
22:31Bir numaralı hedefimiz tabii enflasyonu düşürmek.
22:34İkincisi bunu yaparken dengeli bir büyümeyi, doğru bir kompozisyonla büyümeyi ve istihdamı devam ettirmek.
22:42Üçüncüsü bunlarla birlikte kalıcı bir sosyal refah oluşturmak.
22:48Elde ettiğimiz kazanımları sosyal refaha dönüştürmek.
22:52Dördüncüsü de çok büyük bir afet yaşadık, deprem yaşadık.
22:56Onun yaralarını bu dönemde sarmak.
22:58Bu dört hedefle hareket ediyoruz.
23:00Birinci hedefimizde neredeyiz diye baktığınızda, bu vatandaşın da birinci önceliği,
23:05Cumhurbaşkanımız hep bu şiarla hareket etmiştir.
23:10Vatandaşın önceliği neyse bizim önceliğimiz de o.
23:13Biz milletin partisiyiz, milletin kurduğu bir partiyiz, bugünlere getirdiği bir partiyiz.
23:18Dolayısıyla milletin derdi bizim derdimiz.
23:21Ve enflasyon şu anda vatandaşımızın birinci önceliği, birinci sorunu meselesi.
23:26Biz de buna yoğunlaşmış durumdayız.
23:29Geçen yıl Mayıs ayından itibaren bir düşüş süreci başladı.
23:3211 aydır kesintisiz yıllık enflasyon oranı düşüyor.
23:37Ve bu ay açıklandığında 12. ay olmuş olacak.
23:41Mayıs ayı.
23:43Haziran başında.
23:43Haziran başında açıklanacak.
23:46Ve burada da yine olumlu bir perspektifimiz var.
23:50Öncü göstergelere baktığımız zaman.
23:52Mayıs ayı enflasyonu.
23:52Mayıs ayı enflasyonu ile ilgili.
23:54Düşük bekliyoruz doğrusu.
23:56Öncü göstergelerden bizim gördüğümüz.
23:58Merkez Bankamız da biliyorsunuz birçok veriyi bakıyor.
24:01Bakıyor, ediyor falan.
24:03Buradan gördüğümüz bu ay olumlu bir perspektif var.
24:06Tabii açıklandığında hep birlikte göreceğiz.
24:09Bizim beklentimiz bu 12. ay üst üste düşüşün devam etmesi yönünde.
24:16Bu da yıl sonunda bizi 20'li rakamlara taşıyacak diyoruz.
24:21Geçen sene Mayıs'ta 75.5'tu enflasyon.
24:25Yıllık enflasyon.
24:26En son açıklanan Nisan enflasyonu 37.9 civarında.
24:32Dolayısıyla 38'in altını görmüş olduk.
24:35Şimdi gelen enflasyonla muhtemelen daha düşük seviyelere doğru gideceğiz.
24:41Yıl sonunda da 30'un altı.
24:4420'li rakamları artık konuşacağız.
24:46Türkiye'de Merkez Bankamızın da bir aralığı var en son ilan ettiği.
24:50O aralık içinde bir yerde gerçekleşme olacağına inanıyoruz.
24:54Sadece laf olsun diye söylemiyoruz.
24:57Göstergelerden, gidişattan bunun böyle olacağını tahmin ediyoruz.
25:02Dolayısıyla enflasyonda iyi gidiyoruz.
25:04Dış konjonktür de bir miktar destek oldu bize burada.
25:08Petrol fiyatlarının düşüşü bu Trump tartışmaları sonrası.
25:13Emtia fiyatlarındaki düşüş ithalatçı olarak bize de yaradı.
25:18Hem ekonomik perspektif genel anlamda hem de dezenflasyon programımız anlamda olumlu bir etkide bulundu.
25:28Büyümeyi dünyada belki olumsuz etkiliyor bu tartışmalar ama bu emtia fiyatları üzerinden bize böyle bir olumlu etkisi oldu.
25:35Dolayısıyla enflasyon sürecinde olumlu bir perspektifimiz olduğunu rahatlıkla ifade edebilirim.
25:42Ve kararlı bir şekilde programımızı hayata geçiriyoruz.
25:46Geçirmeye de devam edeceğiz.
25:48Bundan hiç kimsenin bir endişesi, şüphesi, tereddütü olmasın.
25:52Bu programa iki yıldır Cumhurbaşkanımızın güçlü iradesiyle sürdürüyoruz bu programı.
25:58Sonuçlarını görmeye başladık.
26:00Meyvelerini almaya başladık.
26:02Dolayısıyla bu süreci önümüzdeki süreçte de bu programı çok güçlü bir şekilde hayata geçirmeye devam edeceğiz.
26:10Ama her program uygulanırken programın dışından bir takım etkiler, bir takım gelişmeler olabilir.
26:18Mehmet Bey ben şunu vurguluyorum.
26:21Önemli olan asıl olan ama programdır.
26:23Yani ne yaptığınızı biliyorsanız, istikametiniz belliyse, programınızın ana çerçevesi belliyse, dışsal etkiler, olumlu veya olumsuz dışsal etkiler, geçici bir süre etki yaparlar.
26:37Sonra o etkiler ortadan kalkar.
26:39Programınız hani biraz daha erken gerçekleşiyor.
26:42İstikameti şaşırmamak lazım.
26:43Önemli olan istikameti şaşırmamak.
26:46İstikameti devam ettirmek.
26:48Üç gün erken olur bazı şeyler, iki gün geç olur.
26:51Bunlar hani eşyanın tabiatında var.
26:54Her şeyi kontrol edecek durumda değilsiniz.
26:57Ama programınız doğru bir programsa, istikametiniz doğru bir istikam etse, bu kararlılığınızı devam ettirdiğiniz sürece sonuç almamanız diye bir şey söz konusu değil.
27:07Peki efendim şimdi tam da bu zikrettiğiniz anlamda beklenmedik bazı gelişmeler ekonomiyi olumsuz yönde etkiledi.
27:15Mesela 19 Mart'ta başlayan İBB ve Ekrem İmamoğlu soruşturması, Merkez Bankası rezervlerinde erimeler oldu.
27:25Ciddi anlamda gerilemeler söz konusu oldu.
27:29Faizler yükseldi.
27:31Şimdi bu mesela geçiciydi, geçti.
27:34Tekrar düz yola çıktık diyor musunuz?
27:37Mesela faizler de yükseldi.
27:39Tekrar bir faiz düşürme trendine girecek mi Merkez Bankası?
27:42Bu Mart ve Nisan ayında yaşanan süreçleri ikiye ayırmak gerekir.
27:47Yani bu dışsal dediğiniz etkileri.
27:50Birincisi dediğiniz gibi bir belediye başkanı yolsuzlukla ilgili gözaltına alındı, tutuklandı, bir soruşturma başlatıldı.
27:59Bunun etkisi değil, bakın iyi anlamamız lazım.
28:02Bu vesile kılınarak kutuplaştırıcı bir siyaset izlenmesi ve sokakların karışması, marjinal bir takım grupların sokaklara inmesi,
28:13Türkiye'de gezi benzeri uzun süreli bir güvenlik problemi olacak algısının oluşturulması.
28:19O bu şey yaptı.
28:20Tabii esas özellikle yabancıları ürküten diyelim mesele bu güvenlik meselesi oldu.
28:27Ama onun da geçerli olmadığı, kısa sürede anlaşıldı.
28:31Yani İmaboğlu'nun tutuklanması, gözaltına alınması başlı başına bir etki üretmedi mi?
28:37Değil. Esas etki güvenlik meselesi.
28:40Yani sokaklara bir takım marjinal, ilk günlerdeki bu manzaraları hatırlayın.
28:45İşte acaba Türkiye yeniden bir kargaşaya mı gidiyor?
28:48Arayışlarda vardı gezi arayışlar.
28:50Gezi benzeri uzun süreli bir güvenlik problemi mi yaşayacak gibi bir algı oluşturuldu.
28:56Bunun etkisini gördük ekonomi üzerinde.
28:58Peki ama şöyle olmadı.
28:59Ama o da kısa sürdü, bir süre sonra anlaşıldı yani bunun böyle olmadığı,
29:03Türkiye'de bu anlamda bir meselelerin olmadığı anlaşılınca da orada bir normalleşme süreci başladı.
29:11Fakat onun üzerine bir Trump etkisi geldi 2 Nisan'da.
29:16Tarifeler meselesi.
29:18Tarifeler meselesi.
29:19Bu iki süreç birbirine karıştı dolayısıyla.
29:22Tam orada bir normalleşme yaşarken, CDS'ler aşağıya doğru inerken Trump etkisi geldi 2 Nisan'da.
29:29Bu etkide tüm gelişmekte olan ülkeleri ilgilendiren bir etki.
29:34Tüm dünyada belirsizlik arttı.
29:36Belirsizliğin attığı ortamda sermaye gelişmekte olan ülkelerden merkeze, Amerika'ya doğru hareketlendi.
29:45Riskli gördüğü finansal araçlardan altın gibi daha risksiz gördüğü araçlara yöneldi.
29:51Bu da tüm gelişmekte olan ülkelerin risk primini yükseltti.
29:56Bunu da Ahmet Mehmet diye bakmıyorlar.
29:58Bütün ülkeler.
29:59Bütün gelişmekte olan ülkeleri bir kodluyorlar.
30:02O grubun içinde kim varsa o süreçten etkileniyor.
30:06Dolayısıyla Türkiye'de de bu etkiyi görüyoruz.
30:09Bakın rakamsal olarak da söyleyebilirim.
30:132 Nisan'da 309'muş.
30:15CDS 5 yıllık risk primi.
30:17Evet 9 Nisan'a geldiğimizde 379 olmuş.
30:21Yani esas büyük etki Trump politikaları bu ticari korumacılıkla ilgili.
30:27Ama orada da...
30:28Yani bir 19 Mart'ta yükseliyor.
30:3119 Mart'ta yükseliyor.
30:3421 Mart'a geldiğimizde...
30:36Biraz geriliyor.
30:36327 oluyor.
30:38Sonra 2 Nisan'da 309.
30:39Yani ciddi anlamda bir gerileme oluyor.
30:41Şu bağlam da önemli.
30:42Bir virgül burada.
30:43Yani orada diyorsunuz gerilemeye başlamıştı aslında.
30:46Tabii tabii.
30:4719 Mart süreciyle alakalı çıkışlar.
30:48Net bir şekilde gerileme başlamıştı.
30:51Evet gerileme başlamıştı.
30:52Sonra tetikledi şey.
30:53Etkisi gelince bu tekrar daha büyük etki Trump'tan bu yeni politikalardan geliyor.
31:00309'dan 379'a yani 70 bas puan gibi bir artış var orada.
31:06Ama o da zamanla gevşemeye başladı.
31:09Giderek hani bu biraz daha belirsizlik ortamı yavaş yavaş dağılmaya başladı.
31:14Dolayısıyla orada da bir alıştı diyelim dünya bu politikalara bir miktar.
31:20Dolayısıyla orada da risk algıları düşmeye başladı.
31:24Ve bizi de etkiledi.
31:2520 Mayıs'a geldiğimizde 294'e kadar geriledi CDS'ler.
31:30Yani 379'dan 294'e kadar.
31:33O tarife gerilimi gerileyince.
31:33Son dönemde 300'ün biraz üzerlerinde seyrediyor şu anda.
31:38Seyrediyor diyebiliriz.
31:39Dolayısıyla iki etkiyi birbirinden iyi ayrıştırarak ve gerçek tabiatını iyi analiz ederek tartışmakta fayda var diye inanıyorum.
31:50Buradaki esas mesele bu.
31:52Evet peki faizler de yükseldi bu arada.
31:55Tekrar bir düşüş trendi başlayacak mı?
31:57Şimdi bu normalleşme süreci devam ediyor.
31:59Son haftalarda Merkez Bankamızın rezervlerinin artmaya başladığını görüyoruz.
32:05İşte CDS'ler düşmeye başladı.
32:08Merkez Bankası'nın rezervleri 253 diye hatırlıyorum en son.
32:1453'ü aştı.
32:15Yani bu 40'ların altına gelmiştir.
32:18153.
32:19Pardon 153.
32:20153 biliyorsunuz.
32:21Estağfurullah.
32:22137 küsurlara gelmiştir.
32:25Şimdi tekrar 153'ü aşmış durumda.
32:29Bir artış eğilimi görüyoruz.
32:31CDS'lerde bir düşüş eğilimi görüyoruz.
32:3315-16 milyar dolar arttı tekrar o zaman.
32:35İstediğimiz kadar normalleşme olmuş değil belki ama bir normalleşme trendine finansal piyasalar girmiş durumda.
32:43Yani bir iki ay içinde ben daha normal şartlara finansal piyasalar açısından söylüyorum.
32:50Dönüleceğine inanıyorum.
32:51Dolayısıyla bu müzakere sürecindeki belirsizliklerin azalmasıyla özellikle Çin ve Avrupa Birliği'nin bu Trump tarifeleri yeni korumacılık karşısında alacakları pozisyonlar netleştikçe bu risk birimleri de belirsizliklerde azalacaktır diye inanıyorum.
33:10Dolayısıyla şu anda küresel düzeyde korumacılık savaşlarının yükseldiği, belirsizliğin arttığı, büyüme perspektifinin maalesef zayıfladığı bir ortamda istikrar programımızı ve büyüme programımızı uyguluyoruz.
33:24Kolay bir dönem değil.
33:25Bir taraftan da depremin yaralarını sardığımız bir dönem.
33:29Ciddi bütçeden kaynak ayırıyoruz.
33:32Yılda ortalama 35 milyar dolar civarında bir para harcıyoruz.
33:36Şimdi deprem bitince her şey bitti gibi bir algı oluşuyor.
33:39100 milyarı buldu o zaman dolar olarak.
33:41Bu sene sonuna geldiğimizde 100 milyar doları geçmiş olacak.
33:46Ama 450 bin konutu da teslim etmiş olacağız.
33:50Altyapısıyla üst yapısıyla 11 şehrimizi de geleceğe çok daha dirençli bir şekilde hazırlıyoruz.
33:56Gelecek sene işte bu yükümüz oldukça hafiflemiş olacak.
33:59Yani bu son 3 yıldır gerçekten çok ağır bir yük en gelişmiş diyeceğimiz ekonomiler için bile çok ağır bir faturayı hep birlikte ödüyoruz.
34:10Bunu nasıl başarıyoruz?
34:12İşte siyasi istikrarla, güçlü liderlikle, doğru politikalarla, bütçemizi 20 yıldır iyi yönetmenin sağladığı zeminle, güçlü temellerle bunu başarıyoruz.
34:24Türkiye Allah korusun bu depreme siyasi istikrarsızlıklarla, zayıf yönetimlerle yakalanmış olsaydı bugün çok daha farklı bir manzarayla karşı karşıya olurduk.
34:36Bunu Türkiye başarıyor.
34:38Bütün bu dünyanın zor şartlarına, bölgemizin zor şartlarına rağmen çok büyük bir yeniden yapılanmayı gerçekleştiriyoruz.
34:46Dünyanın şu anda en büyük şantiyesi bizim deprem bölgemiz.
34:51Muazzam bir inşaf adı sadece evler değil, altyapılar, şehir altyapıları, hastaneler, okullar, enerji hatları her şeyle birlikte yepyeni bir ortam oluşturuluyor.
35:06OSB'ler, ekonomiyi canlandırma çabaları bütün bunlarla deprem bölgesini ihya ediyoruz ve bu da Türkiye'yi geleceğe çok daha güçlü bir şekilde hazırlayacak inşallah.
35:16Tabi diğer illerimizde de deprem yaşanmadan, asıl olan o Mehmet Bey, onu da vurgulamadan geçmeyeceğim.
35:26Bu kentsel dönüşüm, kentsel dönüşüm hayat kurtarır gerçekten.
35:31Saçma sapan bir takım argümanlarla ülkemizi bu konularda farklı yerlere çekmeye çalışanlara hiç itibar etmeden insanımızın hayatını, insanı merkeze alarak bu dönüşümleri hızla gerçekleştirmemiz gerekiyor.
35:47Toplum olarak, bütün kesimlerle bunun üzerinde odaklanmamız lazım.
35:52Ekonomik olarak da bu, insani olarak anlamlı olduğu gibi, ekonomik olarak da anlamlı, deprem öncesi bir liralık harcama, deprem sonrası yedi liralık masraftan sizi kurtarıyor.
36:04Dolayısıyla bu koruyucu diyebileceğimiz yaklaşımla, deprem öncesi risk azaltma perspektifiyle hareket etmemiz lazım.
36:12Burada da bir toplumsal uzlaşmanın olması lazım.
36:15Dolayısıyla depremin yaralarını sarmak için sırtlanılan yükler, yapılan harcamalar da ekonomi üzerinde bir yük, bir maliyette oluşturuyor.
36:28Peki şimdi mesela işsizlik çok iyi gidiyordu ama tekrar bir yönünü yukarı döndü Nisan ayında.
36:35Doğru.
36:368'den 8.6'ya yükseldi.
36:39%2 büyüme oldu bu mesela, bu daralma, sıkılaşma politikası sanki bir frene basma gibi oldu Türkiye.
36:48%4'ler, 5'ler, 6'lara büyümeyi alışmış bir ülkeyken AK Parti dönemlerinde.
36:53Burada hani real sektörden de yine bu yüksek faiz ortamı nedeniyle krediye erişim, işleri çevirme, borçlanma, yatırım, üretim vs.
37:06Buradan baktığınızda tablo biraz problemli değil mi?
37:10Şöyle, bakın az önce dünyanın halini anlattık.
37:14IMF'nin tahminlerine göre dünya bu sene sadece %2.8 büyüyecek.
37:20Bu aşağı yönlü de revize edilebilir ayrıca.
37:23Dünya ticaretindeki artış ise sadece 1.7, %1.7 tahmin ediliyor.
37:29Dünya Ticaret Örgütü eksiğe gidecek diyor.
37:32Yani böyle bir konjonktürdeyiz.
37:34Depremden, diğer konulardan bahsettim ve bir istikrar programı uyguluyoruz.
37:38Enflasyonu düşürme eğilimindeyiz ve bu da başarılı bir şekilde sürüyor.
37:43Bu ortam içinde %2 ilk çeyrekte büyüme var.
37:48Bu iki aslında mevsim etkileri var.
37:50Bayram, tatili, başka unsurlar.
37:53Onları düşüp de baktığınız zaman %2.7 aslında.
37:57Yani mevsim, takvim etkilerinde arındırılmış baktığınızdaki bu büyüme %2.7.
38:03Bu hiç de küçümsenecek bir rakam değil bu ortamda.
38:06Gerçekten iyi bir performans.
38:08Ama tabii ki Türkiye'nin tarihsel ortalamalarının altında işte istikrarı sağlayarak daha yüksek bir büyüme hızına doğru ülkemizi sağlam bir zeminde taşıyoruz.
38:20Burada tabii Avrupa'nın da çok ciddi etkisi var.
38:23Temel ihraç pazarımız.
38:25Maalesef dünya 2.8 ama keşke Avrupa %1 büyüyebilse.
38:28Avrupa o kadar bile büyüyemiyor.
38:31Dolayısıyla Avrupa birkaç yıldır çok ciddi bir durgunluk içinde.
38:36Bu da bizi tabii temel ihraç pazarımız aldığı için.
38:38Almanya eksi yazdı 2 sene boyunca.
38:41Dolayısıyla bu bizi bayağı etkiliyor.
38:44Önümüzdeki perspektifte Türkiye istikrarını sağlamış, fiyat istikrarını sağlamış bir ülke olarak sürdürülebilir, sağlıklı büyüme de yoluna devam edecektir.
38:54İhracatımız 265 milyar dolara geldi.
38:58İnşallah daha yükseğe çıkacak.
39:00Turizm gelirimiz geçen yıl 61 milyar dolardı.
39:03Bu yıl 64 milyar dolar bekliyoruz.
39:06Yaz döneminde özellikle ihracat, turizm, tarım anlamında daha farklı bir ortam oluşacağına inanıyoruz.
39:13Özellikle bu üçüncü çeyrek büyüme açısından en önemli dönemlerden bir tanesi.
39:19İstihdama gelecek olursak 20 aydır aşağı yukarı, bu arada büyümede 19 çeyrektir kesintisiz büyüyoruz.
39:29Bunu da hiç bir kenara koymak lazım.
39:32Zikzaklar çizdiğiniz zaman bazı dönemler çok yüksek büyümüş gibi görünebilirsiniz ama bu sizi bir yere taşımaz.
39:39Ama istikrar içinde sürekli bir şekilde büyüyorsanız bu sizi çok daha güçlü bir şekilde hedeflerinize taşır.
39:47O anlamda da 19 çeyrektir kesintisiz büyüyoruz.
39:51İşsizlik oranında ise 20 aydır aşağı yukarı tek halili rakamlardayız.
39:57Son ay bir miktar arttı doğrudur.
40:00Bu mevsimsel koşullarında etkisi var.
40:02Dediğiniz gibi sanayiden belli oranda kaynaklanan etkiler de var.
40:07Ama 8.6 gibi yine oldukça tarihsel ortalamalarımıza bakarsanız düşük düzeylerde tekhaneli rakamlarda gidiyoruz.
40:17OVP'de de onlar bandında.
40:19Tabii tabii OVP'nin oldukça altındayız OVP hedefinin.
40:23Burada mesele şu önümüzdeki dönem biz istihdam dostu büyüme politikalarımızı sürdüreceğiz Mehmet Bey.
40:29Ne demek istihdam dostu politika?
40:32Birim büyüme ile çok farklı istihdamlar elde edebilirsiniz.
40:37Büyümenin istihdam esnekliği dediğimiz bir şey var.
40:41Dolayısıyla biz bu emek yoğun sektörlere değer veriyoruz, önem veriyoruz.
40:47Bir taraftan teknolojik hamle iki hatlı bir stratejimiz var.
40:50Bir taraftan teknolojik bir hamle, katma değeri yükseltme, Türkiye'yi belli sektörlerde küresel düzeyde farklı bir yere taşıma iddiamız var.
41:01Bunu da işte Sanayi Bakanlığımızın, başka bakanlıklarımızın politikalarıyla yürütüyoruz.
41:05Cari açığı kapatıcı politikalar.
41:09Diğer taraftan da biz büyük bir ülkeyiz.
41:12Bölgesel politikalarla işe güce ihtiyacı var insanların.
41:16Dolayısıyla emek yoğun sektörleri hiçbir şekilde ihmal etmiyoruz.
41:20Çok değerli görüyoruz.
41:21Teşvikler oluyor mu?
41:23Mesela tekstil sektöründe sıkıntılar var diyebiliriz.
41:24Hemen iki tane örnek vereyim size.
41:26Yani real sektörün bu anlamındaki taleplerine de duyarlıyız.
41:29Onun iki örneğini şimdi vereceğim.
41:31Ondan önce şu genel prensibimizi söyleyeyim.
41:35Programımızın ana çerçevesini bozmadığı sürece, istikametini bozmadığı sürece
41:40real sektörden gelen tüm taleplere karşı son derece duyarlıyız.
41:45Çok değer veriyoruz, istişareler yapıyoruz.
41:47Topla geçen yedi saat süren tüm illerimizden real sektör temsilcileriyle ilgili tüm bakanlarımızla
41:54benim başkanlığımda bir toplantı yaptık.
41:56Çok da verimli geçti doğrusu.
41:58Sorunlarını, önerilerini ifade ettiler.
42:00Bakanlarımız onlara perspektiflerini anlattılar.
42:04Son derece verimli.
42:05Buradan top başkanına ve tüm katılımcılara tekrar teşekkür ediyorum.
42:10Yine yo iki topladık mesela.
42:13Yatırım ortamını iyileştirme koordinasyon kurulu.
42:16Benim başkanlığımda bakanlarımızla özel sektör çatı örgütlerini bir araya getiren bir yapı.
42:22Orada da çok uzun bir eylem planı tartışması yaptık.
42:26Birlikte birçok politikayı değerlendirdik.
42:27Metal işverenleri sendikası, çalışanların sendikasıyla yine toplantılarımız oldu.
42:35Son birkaç haftada.
42:37Dolayısıyla özel sektörle çok yoğun bir diyalog içindeyiz.
42:40İstişare içindeyiz.
42:42Yaşadıkları sıkıntıların özellikle sanayideki yaşananların farkındayız.
42:46Ve buna yönelik programımız çerçevesinde adımlar atıyoruz.
42:51Nasıl yapıyoruz bunu?
42:52Selektif yaklaşımlarla, seçici yaklaşımlarla.
42:55Yani toplam hacmi kontrol ederken selektif bazda bu ihtiyaçları destekleyecek çabalarıyla.
43:03İki örneğini verebilirim.
43:05Son dönemde attığımız adımlar.
43:07Bir tanesi şu.
43:09Coscap kanalıyla istihdamını koruyan kobilere hassas sektörler dediğimiz sektörlerde.
43:16Yani tekstil, mobilya, deri, ayakkabı gibi.
43:20Buralarda istihdamını koruyan kobilere işçi başına aylık 2500 TL destek ödemesi başlattık.
43:29Bu başladı yani fiilin.
43:31Dolayısıyla bu çok önemli bir destek.
43:33Yüz binlerce çalışan bundan istifade etmiş olacak.
43:37Kobilerimizi de rekabet güçlerinde desteklemiş olacağız.
43:41Diğer bir atılan adım finans tarafında kredi garanti fonundan biliyorsunuz.
43:47Hazine Maliye Bakanlığımız onu açıkladı.
43:5030 milyar bir limit artışı söz konusu.
43:54Yani bu tür adımlar bu sadece iki örnek son dönemde yaşadığımız.
43:59Bunları elbette uygun bir zamanlamayla, uygun bir dozajla, makro istikrarımızı, programımızın ana çerçevesini elbette bozmadan
44:07real sektörün bu taleplerine duyarlı olmaya devam edeceğiz.
44:12Selektif yaklaşımlarla bu sorunların üstüne gideceğiz.
44:16Çünkü sanayi bizim için çok kıymetli.
44:18İmalatçı, ihracatçılar bizim için çok kıymetli.
44:22Çok detaylı belli şeyler tartışabiliriz ama genel perspektif olarak bunu ifade edelim.
44:28Yani normalde bu sıkılaşma dönemlerinde hep şunu gördük biz.
44:33İşsizlik patlıyor böyle faizler yükseldiğinde.
44:36Çünkü şeyler olumsuz etkileniyor piyasa.
44:39Ama bu defa işsizlik geride kaldı yani en azından.
44:44Bu da biraz özel bir politika mı uygulandı?
44:48Ona bina bağlı.
44:49Özel politikalarımız da var tabii.
44:51Neler var?
44:52İşte İşkur'un çok güzel programları var uyguladığı.
44:56Yine Milli Eğitim Bakan, Mesleki Eğitim ile ilgili çok önemli adımlar atıldı.
45:01Milli Eğitim tarafında Sanayi Bakanlığımızın da katıldığı bir süreçte.
45:05En son YÖİK'te mesela YÖK Başkanımız çok güzel bir sunum yaptı.
45:08Keşke televizyonlarda da bir program yapıp anlatsa.
45:13Meslek okullarını örneğin dönüştürüyoruz.
45:16Ve davet edelim yapalım.
45:17Bence iyi olur YÖK Başkan ile konuşursanız.
45:20Şu meslek yüksek okullarını çok daha istihdam edilebilirliğini arttırıcı çalışmalar yürütüyoruz.
45:28Sanayi ile bu okullar arasındaki iş birliğini güçlendiriyoruz.
45:33Burada ne olacak?
45:34Mesela çocuklar, öğrenciler gidip sanayide uygulamayla birlikte eğitimlerini yapmış olacaklar.
45:40Uygulamanın içinden insanlar gelip çocuklara okulda ders verebilecekler.
45:45Karşılıklı programlar dizayn edilirken yine sanayinin ihtiyaçları dikkate alınarak dizayn edilecek.
45:52Bu tür adımlar atmaya devam ediyoruz.
45:55Dolayısıyla yani istihdam...
45:57Bunlar hep destekliyor.
45:58Bunlar hep istihdamı destekliyor.
46:00Yeni çalışma modelleri üzerinde de Çalışma Bakanlığımızın yürüttüğü bir çalışma var.
46:06Sosyal taraflarla da tabii ki istişare içinde.
46:09Yeni çalışma modellerinin de çok önemli olduğunu düşünüyoruz.
46:13Genç istihdamı ve kadın istihdamı için özellikle.
46:16Bu daha farklı çalışma modelleriyle hem aile hayatını hem ekonomik hayatı kadınların bir arada sürdürmesi,
46:26gençlerimizin eğitimiyle iş hayatını bir arada sürdürebilmeleri.
46:30Bunları da sağlayıcı bir takım çalışmalar hazırlıklar içindeyiz.
46:34Çocuk sayısının artmasına yarayacak politikalara da ihtiyaç var ama son dönemde.
46:40Orada da biliyorsunuz Sayın Cumhurbaşkanımızın bir nüfus politikaları kurulu kurdu.
46:47Bir beka meselesidir diyor çok haklı olarak.
46:50Bir nüfus politikaları kurulu oluşturdu Sayın Cumhurbaşkanımız.
46:53Benim başkanlığımda Aile Bakanlığımız, bunun teknik sekreteriyasını Aile Bakanlığımız yürütüyor.
46:59İlgili tüm bakanlıklar orada.
47:01Çünkü nüfus yatay bir konu.
47:03Mehmet Bey.
47:04Yani çok bakanlığı, çok kesimi ilgilendiren bir konu.
47:08Orada da beş tane şey kurduk.
47:10Çalışma grubu kurduk.
47:12Çocuk yardımı yapılacak değil mi?
47:14O kararı verdik zaten.
47:155 bin lira, üçüncü çocuğa.
47:17Şöyle, ilk çocuğa 5 bin lira.
47:20İkinci çocuğa 5 yıl boyunca ayda 1500 lira.
47:24Üçüncü çocuğa 5 yıl boyunca ayda 5000 lira.
47:27Böyle bir şeyi başlattık zaten.
47:29O tabii 5 yıl süreyle devam edecek.
47:34Dolayısıyla bu önemli bir teşvik.
47:35Duyuralım ki yani herkes.
47:37Aile ve gençlik fonu var biliyorsunuz.
47:39Başka Almanya'da falan vardı bunlar.
47:41Yeni evlilere destek olan bir fonumuz var.
47:43Pilot uygulamalar yapmıştık.
47:45Ve bu son kuruldan sonra Cumhurbaşkanımızın da onayıyla bütün 81 ile yayılmış oldu bu.
47:52Şimdi her ilde uyguluyoruz işte 150 bin lira faizsiz, 2 yıl ödemesiz bir şey yapıyoruz.
48:00Yaygın olarak kullanılabiliyor mu peki?
48:01Hani bazen şartları zor oluyor.
48:03Yani belli şartlar var tabii mutlaka.
48:06Mesela bu aile kredisinde 29 yaşına kadar bir sınır var.
48:11Onun dışında sosyal yardım var.
48:13Kurslar alıyorsunuz yani.
48:16Bu da güzel bir şey.
48:18Bu krediden faydalananlara aile bakanlığımız aynı zamanda bir takım destekleyici kurslar sunuyor.
48:25Şimdi önümüzdeki süreçte de dediğim gibi 5 tane ekibimiz var.
48:29Çalışma grubumuz var.
48:30Bunları oluşturduk.
48:32Her birinin başında koordinasyon yapan kurumlarımız var.
48:36Haziran ayında tekrar toplanacağız muhtemelen.
48:39Ve bu çalışma gruplarının sonuçlarını tartışacağız.
48:42Mevzuattan çalışma hayatına, eğitimden sağlığa, kültürel politikalara, iletişim politikalarına varıncaya kadar
48:51çok boyutlu bir şekilde nüfus meselesini gündemimize almış durumdayız.
48:56Ve bu konuda önemli adımlar atmaya devam edeceğiz.
48:59Bu şuradan aklıma geldi.
49:01Yani genç istihdam, özellikle kadın istihdamı taraftan teşvik ediliyor, edilmeliydi.
49:06Ama bir taraftan da aile, çocukların...
49:09Çok doğru.
49:10O açıdan kesinlikle kadınlar ev hayatıyla iş hayatı arasında tercih yapmaya zorlanmamalı.
49:18İkisini aynı anda yapmak istiyorlarsa yapabilmelerine imkan sağlayacak çalışma modelleri olmalı sistemde.
49:26Dolayısıyla bu sistem tabii bunun dışında çocuk bakımından başka meselelere kadar birçok boyut var ama
49:33dediğim gibi bu çok kapsamlı bir alan, başlı başına bence nüfusu bir gün konuşmak lazım.
49:38En kestirmesi bu çocuklar için verilen para mı?
49:42Enflasyonla birlikte artar herhalde o rakamlar değil mi?
49:44Elbette güncellenecektir.
49:47Peki efendim.
49:48Şimdi bir 7-8 dakikamız kaldı.
49:52Biraz da dış politika, son güncel gelişmeleri size sormak istiyorum.
49:57Geçen hafta tam bir Mekik diplomasisi vardı mesela.
50:00Hakan Bey Dışleri Bakanı, Hakan filan, bir Moskova, bir Kiev.
50:04Bu Rusya-Ukrayna savaşı, Orta Doğu'daki gelişmeler, gidişat ve Türkiye'nin yürüttüğü bu Mekik diplomasisine dahil olmak üzere
50:16bir takım kazanımlar getirecek mi bu yürüyen trafik Türkiye lehine?
50:22Bu bir defa çok kıymetli bir çaba gerçekten.
50:25Yine Cumhurbaşkanımızın ne kadar isabetli bir tutum belirlediğini bir kez daha görmüş olduk Ukrayna-Rusya savaşında.
50:32İlk başlarda hatırlarsanız, bizi taraf tutmaya zorlayan içeriden dışarıdan epeyce çevre vardı.
50:39Yaptırımlara katılma anlamı.
50:41Cumhurbaşkanımız çok sirayetli bir tavırla bir taraftan tabi ki Ukrayna'nın uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarını açık bir şekilde destekledik.
50:50Ama bir taraftan da iki ülkeyle de liderler düzeyinde ve değişik düzeylerde tüm iletişim kanalları açık tutuldu.
50:59Şimdi bunun faydasını görüyor Türkiye.
51:01Bakın batılı ülkeler bile ne yapıyorlar?
51:04Türkiye'den rica ediyorlar.
51:07Güven veren bir ülke olarak, güven veren bir lider olarak, bütün tarafların itibar ettiği bir lider olarak bu sürece katkı sunmasını bekliyorlar.
51:16Bu da işte ne kadar doğru bir politika izlediğimizi, Türkiye'ye kazandıran bir politika izlediğimizi gösteriyor.
51:23Genel anlamda da bu böyle Mehmet Bey.
51:25Türkiye bakın diplomasi forumu yaptık geçen Antalya'da.
51:29Ben şunu söylüyorum özet olarak.
51:32Dünyanın önünde iki tane yol var.
51:34Ya savaşacaksınız, çatışacaksınız.
51:36Ya barışacaksınız.
51:37Ya da diplomasiyle konuşarak sorunları çözeceksiniz.
51:40Bu iki yol.
51:42Diplomasiyi konuşmayı ihmal ederseniz, konuşmazsanız, diplomasiyi çalıştırmazsanız bunun sonu ne olur?
51:50Çatışma olur.
51:51Çatışmadan da herkes kaybeder.
51:53Ama adil bir barışçı da barış da herkese kazandırır.
51:58Türkiye bu anlamda çatışmaların yoğunlaştığı bir dünyada istikrarı, çözümü, barışı sağlayan bir güç konumunda aslında.
52:09Etiyopya-Somali meselesinde bunu gördük.
52:11Çok önemli bir ara buluculuk yaptı Türkiye.
52:14Cumhurbaşkanımızın liderliğinde.
52:16Bunu işte Kafkaslarda da görüyoruz, Balkanlarda da görüyoruz.
52:22Şimdi işte Ukrayna-Rusya savaşında da görüyoruz.
52:25Türkiye istikrarı destekleyen bir ülke.
52:28Barış arayan bir ülke ve buna katkıda bulunan bir ülke konumunda.
52:32Yarın tekrar gelecekler İstanbul'da.
52:33Dolayısıyla bu süreç devam ediyor.
52:36Dışişleri Bakanımız olağanüstü bir çaba sarf ediyor gerçekten.
52:39Bir ateş kesme çıkacak.
52:40Hakan Bey sürekli bu ara bir yoğun mekik diplomasisi içinde.
52:45Cumhurbaşkanımız tabii bütün bu sürece çok yakın bir şekilde nezaret ediyor.
52:50İnşallah sonuç alındığını görürüz.
52:52Bize düşen maksimum düzeyde çaba sarf etmek.
52:55Tabii ki tarafların hepsinin bir noktaya gelmesiyle atılacak adımlar bunlar.
53:02Türkiye olarak bu çabamızı en üst düzeyde sürdürmeye devam edeceğiz.
53:06Orta Doğu onu da sorayım.
53:07Yani şimdi bu terörsüz Türkiye ile girdik.
53:10Bir de terörsüz bölge perspektifi var bu işin içinde.
53:14Şimdi bir İsrail Siyonizm yayılmacılığı var.
53:17Bunun ürettiği bir tehdit var.
53:18Bir de Amerika'nın bir yeni yaklaşımı işte Tom Barak yeni büyükelçi dedi ki o emperyal eleştiriler getirdi.
53:26Ve artık Batı'nın müdahaleci dönemi Orta Doğu için bitmiştir gibi büyük laflar etti gerçekten.
53:32Şimdi burada Türkiye ben geçen hafta içi Hakan Bey'e Hakan Fidan'a sordum.
53:38Aynı soruyu size de sorayım.
53:39Amerika ile bir anlaşma Suriye üzerinde Orta Doğu üzerinde söz konusu oldu mu?
53:44Yani burada Türkiye'ye de bir rol düşecek şekilde...
53:48Şimdi Türkiye kendi gündemine hakim bir ülke.
53:51Türkiye kendi ulusal menfaatleri, milli menfaatleri neyi gerektiriyorsa ve bölgesinin huzuru, istikrarı neyi gerektiriyorsa onu yapan bir ülke.
54:01Burada tabii ki diğer ülkelerle de Avrupa ile olsun, Amerika ile olsun, Rusya ile de olsun değişik kanalları her zaman açık olan bir ülke.
54:11Amerika ile özel durumumuz şu, NATO'da müttefik iki ülke konumundayız.
54:16Dolayısıyla daha farklı ilişkilerimiz söz konusu.
54:20Sayın Trump ile Sayın Cumhurbaşkanımızın çok olumlu bir diyaloğa sahip olduklarını biliyoruz.
54:29Geçen dönemde de bunun sonuçlarını gördük.
54:32Bu dönemde de gerçekten çok olumlu bir atmosfer içinde bu ilişkiler devam ediyor.
54:37Dolayısıyla Türkiye kendi milli menfaatleri çerçevesinde her türlü görüşmeyi, her türlü tabii iş birliğini masasında tutan bir ülke konumunda.
54:49Burada şu ayrımı da yapmamız lazım.
54:52Türkiye bölgesinde istikrar üretirken Netanyahu hükümeti, İsrail yönetimi istikrarsızlığı bozucu bir çaba içinde.
55:03İstikrarı bozucu bir çaba içinde. Dolayısıyla iki tane etkiden bahsederiz.
55:08İstikrar arayanlarla istikrarsızlıktan, kaostan, kavgadan medet umanlar arasında bir mücadele olduğundan bahsederiz.
55:17Özür ederim. 4.4 büyüklüğünde Bingöl'de bir deprem olmuş.
55:21Çok geçmiş olsun.
55:22Hemşerilerimize Cenab-ı Allah bütün afetlerden korusun, esirgesin.
55:28Eminim tüm kurumlarımız hemen gereğini yapacaklardır.
55:31Saha çalışmalarını, taramalarını yapacaklardır.
55:35Ama Bingöl'de geçmişte tabii çok büyük depremler de yaşadık.
55:38Yine beklenen o Karnova bölgesinde bir şey var.
55:41Allah korusun.
55:42Yedisoy tarafında, Büngöl Erzincan sınırında maalesef öyle bir riskli bölgemiz var.
55:49İki fay hattının kesiştiği yer.
55:51Ama Bingöl şunu da söyleyebilirim.
55:54En hazırlıklı illerden biri.
55:56Çok büyük bir dönüşüm yaşadı bu son 20 yılda.
55:58Yenilendi mi o?
55:59Aşağı yukarı yüzde 80'i, 85'i yenilendi diyebiliriz.
56:04Dolayısıyla varsa noktasal riskli alanlar onlarla da ilgili çalışmalar devam ediyor.
56:09Bu iyi bir şey tabii.
56:10Geleceğe sağlam bir şekilde hazırlanmış durumda.
56:15Tabii gönül ister ki hiç bu afetler yaşanmasın.
56:17Ben önce şeyi söyledim.
56:19O yüzden 4.4 diye hani bir...
56:21Evet.
56:224.4 çok yüksek değil.
56:24Allah esirgesin.
56:25Ama Allah esirgesin tabii ki.
56:26Yine de kurumlarımız mutlaka sahayı tarayacaklardır.
56:30Herhangi bir sıkıntı olup olmadığına bakacaklardır.
56:34Orta Doğu'ya dönecek olursak Gazze çok önemli tabii.
56:38Şu anda insanlığın kanayan yarası Gazze.
56:42Yani orada sadece insanlar değil insanlık katlediliyor.
56:46Netanyahu hükümeti bir soykırım politikası izliyor.
56:50Etnik temizlik, her türlü savaş suçu, her türlü insani suç günlük olarak işleniyor.
56:56Orada da temennimiz bir an önce bu ateşkesin sağlanması,
57:01İsrail'deki Netanyahu hükümeti üzerinde uluslararası baskının yükseltilmesi
57:06ve insanlara, insani yardımın kesintisiz bir şekilde oraya yaşayan mazlum Filistinlilere,
57:14çocuklara, yaşlılara, hastalara bir an önce ve kesintisiz bir şekilde insani yardımların ulaştırılması.
57:21Bu hakikaten inanılmaz bir hadise.
57:25Dünyadaki bütün kuralları, bütün kurumları da zayıflatan bir hadise.
57:30Onu da söyleyelim.
57:31İnsanlarından utandıran bir manzara.
57:34Bunun da bir an önce ortadan kalkmasını temenni ediyoruz.
57:37O konuda da bazı süreçler var.
57:41Oralarda da Türkiye olarak elimizden gelen tüm gayreti sarf ediyoruz.
57:45İki devletli bir çözüm oluşuncaya kadar Filistin davası başkenti Doğu Kudüs olan müstakil
57:54ve kendi ayakları üstünde duran bir Filistin oluşuncaya kadar bu davayı kararlılıkla desteklemeyi sürdüreceğimizi de bir kez daha ifade etmek istiyorum.
58:04Çok teşekkür ediyorum.
58:05Haftaya bayram bir bayram mesajı vermek ister misiniz?
58:08Biraz bu Gazze'den dolayı yine hüzünlü yaşayacağız ama herkesin bayramını ben şimdiden tebrik ediyorum.
58:17Huzurlu bir bayram diliyorum.
58:19Trafiğe aman aman dikkat etsinler.
58:22Trafik, yollar yoğunlaşacak her bayramda olduğu gibi.
58:27Bir taraftan da haç...
58:28Dinlenerek gitsinler değil mi?
58:29Elbette.
58:30Hacca giden vatandaşlarımız var malum.
58:33Onların da yolları açık olsun diyorum.
58:36Cenab-ı Allah ibadetlerini kabul eylesin diyorum.
58:42Vatandaşlarımıza sevdikleriyle güzel, huzurlu bir bayram diliyorum.
58:47Çok teşekkür ediyorum efendim.
58:49Yoğun programınız arasında bize de vakit ayırdığınız için sağ olun.
58:53Ben teşekkür ederim.
58:55Efendim izlediğiniz Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Ceydet Yılmaz bu hafta Başkent Kurüsü'nde konuğumuz oldu.
59:01Bayram öncesi hususiyette şu temennimizi biz de duamızı ifade etmiş olalım.
59:07Gazze'de bir ateşkes temin edilsin ve acil o insani yardımlar bir şekilde oradaki mazlum insanlara ulaştırılsın.
59:17Önümüzdeki hafta bayram nedeniyle yayınımız olmayacak.
59:19Biz de sizlerin kurban bayramınızı tebrik ediyoruz.
59:23Bizi izlediğiniz için de hepinize çok teşekkür ediyoruz.
59:26Bayramdan sonraki pazar görüşmek ümidiyle.
59:28Hoşçakalın.

Önerilen