- 5/28/2025
مستند "غدیرخم: حقیقت جاودان" پژوهشی است تاریخی در رابطه با واقعه عظیم غدیرخم که با بهره مندی از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه تولید شده است. در این مجموعه مستند تمامی جوانب تاریخی غدیرخم بررسی علمی و موشکافی می شود و به شبهات مربوطه با ادله منطقی پاسخ داده می شود. در قسمت اول این مجموعه داستان حضور امام علی (ع) در یمن در سال نهم هجری روایت می شود و به این شبهه پاسخ داده می شود که آیا واقعه عظیم غدیرخم صرفا برای رفع کدورت بین امام علی (ع) و سپاهیان تحت فرمانشان در یمن شکل گرفته است؟
Category
📚
LearningTranscript
00:00PYM JBZ
00:30سال ده همه هجری
00:33قریب به 23 سال از شروع به سطح پیامبر مکرم اسلام می گذرد
00:38و مدتیست که امام علی علیه السلام به دستور پیامبر و برای انجام معمولیتی مهم آزم یمن شدند
00:46پیامبر تنها امام علی را شایسته این امر خطیر تشخیص دادند
00:51تا با حضور خود معمولیت بی نتیجه فرستادگان قبلی در یمن را به سرانجام برساند
00:58سال پیش از این یعنی در سال نهومه هجری
01:02بزرگان مسیحیان نجران یمن در مدینه با پیامبر مکرم اسلام دیدار کرده
01:08و در پیه بی نتیجه ماندن گفتگوها تصمیم به انجام مباحله گرفتند
01:14تا خداوند میان اثبات حقانیت آنها و رسول الله حکم کند
01:20قرآن کریم آیاتی درش نازل شد
01:26در وحی قرآن کریم بر پیغمبر اکرم که اگر اینها در این موضوع
01:31همچنان پا بر جا هستند و اقب نشینی نمی کنند
01:37رفعیت نمی کنند اینها رو به دعا و نفرین بر یک دیگر دعوت کن
01:44که هر کدام دعا کنید که خداوند اون کسی که برحق نیست
01:50در این مناظره نابود کند که اون که قائل به حق است
01:56در واقع پیروزمند میدان شود
01:59اینو بهش میگن بباحله به اعتبار این که کلمه بحل در عربی
02:05به معنی یکی از معانیش به معنی مرگ و مباحله
02:09یعنی نفرین به مرگ بر طرف مقابلی که قائل به حق نیست
02:14و زیر بار سخن حق نمی روید مکابره می کند
02:19در روز مقرر شده برای مباحله
02:21پیامبر همراه با امام علی
02:24حضرت فاطمه و تو فرزندشان امام حسن و حسین حاضر شدند
02:28مسیحیان با مشاهده حضور این افراد برای مباحله
02:32از انجام آن خودداری نمودند
02:35در نهایت تصمیم بر این شد که مسیحیان دین خود را حفظ کرده
02:42و در ازای بحرمندی از امنیت و آسایش
02:46زیر پرچم فرمان روای اسلام
02:49مالیاتی سرانه به نام جزیه پرداخت نبایند
02:53اسلام اقلیت های ادیان تمحیدی قبلی را
03:00یعنی یهودیت و مسیحیت رو که البته به اضافه زرتشتیگری
03:07اینها را قبول دارد با عنوان اقلیت رسمی زیر پرچم اسلام
03:12اما به شرط این که چون اینا سرباز نمیدن در مقام دفاع از خودشون
03:19یا دفاع از اسلام
03:21و چون سربازان مسلمان در واقع این رو به احده میگیرن
03:26که از همون طوری که از مسلمان ها دفاع میکنن
03:29از اونها هم به عنوان کسانی که زیر پرچم اسلام هستن
03:35و اقلیت رسمی اسلام هستن
03:38سربازان مسلمان از اونها هم دفاع میکنن
03:42دفاع از اونها را به احده میگیرن
03:44ولیزاست که خرج این سپاهگری و دفاع را اونها بپردازن
03:51و این رو به یونانی قدیم گزیت میگفتن
03:58این مالیات سرانه سالیانه را
04:03البته توافق میکردم
04:05ممکن بود که به جای پرداخت سالیانه
04:10تقصید کنن
04:11قسط پردازی کنن
04:13حالا یا در دو قسط یا کمتر یا میشتر
04:16مثلا ممکن است
04:18در دو قسط یعنی هر قسطی
04:20شیش ماه سال باشه
04:22یا سه ماه از سال را
04:23قسط مقرر کنن
04:25بالاخره این رو
04:27گزیت میگفتن
04:29و به تعریب در عربی
04:31جزیه گفتن
04:32و این در اسلام
04:34ادامه پیدا کرد
04:35که حتی در
04:36متن قرآن کریم هم
04:38کلمه جزیه آمده است
04:40بعضی متعرض این قضیه شدن
04:43که پس پیانبر انگار
04:45درست اینا رو مجبور نکده
04:47مسلمان بشن
04:48اما این فشال اقتصادی روی اینا آورده
04:50که شما اگه میخواید
04:51مسلمان نشید
04:52اگه مثلا
04:53مسیح یا یهودی بمونید
04:54باید خب جزیه بدید
04:56در نتیجی ها تحت فشال اقتصادی
04:57قرار میگرفتند
04:58و مجبور به تغییر مذهب میشد
05:00در وجه کنید
05:00که جزیه
05:01هیچ فشار اقتصادی
05:04برای تغییر مذهب ایجاد
05:05نمیکرد
05:06چرا؟
05:07به دلیل این که
05:09جزیه مالیاتی بود
05:10که از اهل کتاب گرفته میشد
05:12اما اگه این اهل کتاب
05:14مسلمان میشد
05:16به جای جزیه
05:17باید یک مالیاتی دیگر
05:18تحت عنوان زکات میداد
05:20یعنی من اگر مسلمان بودم
05:21باید زکات میدادم
05:23اگه مثلا
05:23زردوشتی بودم
05:24باید جزیه میدادم
05:25حالا کدام بیشتر بود
05:27معمولا
05:28زکات بیشتر از جزیه بوده
05:30یعنی اصلا
05:31نفع اقتصادی نداشته
05:33که من مسلمان بشم
05:34چون اگر یک مالیاتم حصف میشده
05:37یه مالیات جایگزین میشده
05:38مالیات زکات جایگزین میشده
05:41دومی که توجه داشته باشیم
05:43که مالیات جزیه
05:44فقط بر مردان بالغ
05:49سروتمند
05:51بار میشده
05:53واجب میشده
05:54نه بردیگران
05:56یعنی زنان
05:57کودکان
05:58مستضعفان فکری
06:01مستضعفان مالی
06:03بردگان و قلامان
06:05از حوزه پرداخت جزیه
06:07ما آف بودن
06:08بنابراین
06:09توی خانواده
06:10مثلا شش نفر
06:11هشت نفر
06:12که خود به یک نفر
06:13دو نفر
06:13جزیه تعلق میگرفی
06:15تو نبوده به همه اینها
06:16تعلق بگیره
06:17و این فشار مالی
06:19زیادی به خود بیاره
06:20قرار بر این شد
06:21که مسیحیان نجران
06:23یمن
06:23جزیه را به صورت
06:24دو قصد در سال
06:25بپردازند
06:26امام علیه السلام
06:36که برای انجام
06:36اهدافی به یمن
06:37اعظام شده هند
06:38قصد اول جزیه را
06:40که شامل پارچه
06:41و بردهای یمانی بود
06:43از مسیحیان نجران
06:44تحویل گرفتند
06:46این جزیه ها که عمدتن
06:50بردهای یمانی بود
06:52حبره های یمانی
06:54یعنی پارچه های بافت
06:56یمن
06:57که عمدتن
06:57عرب های مکه و مدینه
07:00از همین بافت های یمنی
07:02غالباً
07:04تجارت میکردن
07:05استفاده میکردن
07:07بازار منسوجاتشونم
07:09عمدتن همین منسوجات یمنی بود
07:11امام علی علیه السلام
07:14در مدت اقامت خود در یمن
07:16به تبلیغ پرداخته
07:17و مردم آن نواهی را
07:20به دین اسلام دعوت کردند
07:22که در نتیجه آن
07:23مردم قبیله پرشمار همدان
07:26تنها درته یک روز
07:28در حضور امام علی علیه السلام
07:30به اسلام گرویدند
07:32این باعث شد تا دیگر
07:39قبایل یمن نیز
07:40به پیروی از قبیله بزرگ همدان
07:42به اسلام به پیوندند
07:44و در مدت کتاهی
07:46اسلام در سر تا سر یمن
07:48گسترش یابند
07:49امام علی نیز در یمن میمانند
07:54تا قرآن و احکام اسلامی را
07:56به مردم آن نواهی آموزش راده
07:58و در بین آنها قضاوت کنند
08:01گفتنیست قضاوتهای امام علی علیه السلام
08:04در یمن
08:04بسیار جذاب و منحصر به فرد بوده
08:07و برای همیشه در تاریخ این منطقه
08:10سبت شده است
08:11در این آیام نامه ای
08:14از رسول الله به امام علی علیه السلام
08:16میرسد
08:16که تیعان نامه رسول الله
08:19به حضرت امر میکنند
08:20که از یمن آزم حج شده
08:23و به ایشان در مکه
08:25به پیوندند
08:25انگار قرار بود
08:30حجی بزرگ دران سال برپا شود
08:32داستان از این قرار بود
08:34مدتی قبل
08:35جبرئیل بر رسول الله
08:37صلی اللہ علیه و آله
08:38نازل شده
08:39و به او عرضه داشت
08:40ای محمد
08:41خداوند متعال به تو سلام میرساند
08:44و میفرماید
08:45من هیچ یک از پیانبران و رسولان خود را قبض روح نکردم
08:50مگر بعد از اکمال دینم
08:53و تأکید بر حجتم
08:54حال دو فریزه از دین تو باقی مانده
08:57که لازم است آنها را به قوم خود ابلاخ کنی
09:00فریزه حج و فریزه جانشینی پس از خودت
09:05به درستی که من هیچ گاه زمین را از حجت خیش خالی نگذارده
09:09و نخواهم گذاشت
09:11حال خداوند متعال به تو میفرماید
09:13که فریزه حج را به قوم خود ابلاخ کنی
09:16و حج به جای آوری
09:18و اعلام کن تا هر کسی که استطاعت دارد
09:22همراه تو به حج بیاید
09:24و احکام حج را
09:25همانند احکام نماز و زکات و روزه
09:29به آنها بیاموزی و آنان را به احکام حج واقف گردانی
09:34رسول الله در طول ده سالی که از زمان حجرتشان
09:38از مکه به مدینه می گذشت
09:41حج تمتعی به جا نیاورده بودند
09:43و لازم بود با این سفر احکام حج را به مسلمانان آموزش دهند
09:49تا رسوم جاهلی از این فریزه عبادی زدوده شود
09:54جارشی ها به فرمان پیانبر همه جا اعلام نمودند
09:57رسول الله می خواهد در این سال فریزه حج به جای آورد
10:01او می خواهد که احکام حج را مثل سایر احکام دینی به شما بیاموزد
10:07و شما را بر آنها واقف گرداند
10:10کسانی که تواندارند او را همراهی کنند
10:13به دنبال این پیغام گسترده
10:15مسلمانان از نقاط مختلف شپ جزیره ی عربستان راهی حج شدند
10:20امام علی نیز به فرمان پیانبر
10:23همراه با سپاهیان تحت فرمانشان در یمن به سوی مکه شدافتند
10:28در حالی که پارچه ها و برده های یمانی که از مسیحیان نجران تحویل گرفته بودند
10:34را با خود حمل می کردند
10:36یمن در امتداد مدینه به مکه که مکه در جنوب مدینه بود
10:45و یمن این دفعه در جنوب مکه بود
10:48یعنی از مدینه تا مکه حدود 500 کلومترا
10:52و از مکه تا نجران یمن یعنی تا مرز اوائل یمن
10:57باز 500 کلومترا رو هم رفته 1000 کلومترا رو بود
11:01و این دیگه صورت مناسبی نداشت که امیر المؤمنین از یمن
11:07بخواد مستقیمن از مکه بگذرد و به مدینه برسد
11:12و حج رو با پیغمبر اکرام حاضر نباشد
11:17زمانی که پیانبر از سوی مدینه به نزدیکی مکه رسیده بودند
11:22امام علی علیه السلام نیز از راه یمن در نزدیکی مکه بودند
11:26امام علی جانشینی را به فرماندهی سپاه تحت امرشان منصوب کردند
11:31و خود به شوق دیدار پیانبر و کسب تکلیف در نوع حج و جزیه ها
11:38از سپاه پیش افتاده و به پیانبر در ورودی شهر مکه ملحق شدند
11:42در تاریخ تصریح شده است که چهره پیانبر با دیدن امام علی علیه السلام شکوفا شد
11:50و به گرمی از ایشان استقبال کردند
11:53امام علی پیانبر را در جریان اقدامات خود در سفر به یمن
11:59و انجام معمولیتهای محوله قرار داده
12:02و پس از این دیدار و کسب تکلیف به سوی سپاه خود بازگشتند
12:07زمانی که امام علی به سپاه رسیدند
12:10در کمال تعجب دیدند که آنها با پارچه هایی که به عنوان جزیه
12:15از مسیحیان نجران دریافت کرده بودند احرام بستند
12:19امیر الممنین وقتی که از نزد پیغمبر اکرم برگشت دید
12:25اینها یه هنچین کاری رو بدون اجازه سر از خود انجام دادن
12:30ولیزاست که امیر الممنین علیه السلام این رو خلاف مقررات و احکام اسلام دید
12:36و خلاف تعدب در برابر پیغمبر اکرم دید
12:39امام علی علیه السلام به جانشینشان نهیب زدند که وای بر تو
12:44چه چیزی باعث شده که پارچه ها را به سربازان بدهی
12:48پیش از آن که آنها را تحویل رسول خدا بدهیم
12:51در حالی که چون این اجازهی به تو نداده بودم
12:54جانشین ایشان در جواب گفت آنها نزمن درخواست کردند
12:59که با این پارچه ها محرم شوند تا تمیز سر باشند
13:03و بعد از حج آنها را بر میگردانند
13:06اما امام علی این دلیل آنها را نپذیرفت
13:09و بدون اغماز تمام پارچه ها را که از بیت المال مسلمین بود
13:14از سپاهیان پس گرفتند
13:16این رفتار قاطعانه امام علی باعث شد
13:22که ادهی از سربازان از ایشان دلگیر شده
13:25و نزد پیامبر از ایشان گل گذاری نمودند
13:28پیامبر اکرم شکایت سپاهیان از امام علی را نابجا دانستند
13:32و از جای خود برخواسته و سخنانی را خطاب به مسلمانان فرمودند
13:37ای مردم از علی علیه السلام گله نکنید
13:42زیرا به خداوند سوگند
13:45که او در راه خدا برتر از آن است
13:48که مورد گل گذاری قرار گیرند
13:50پیامبر اکرم جواب داد که
13:58اینهو لأخیشنون فی ذات الله
14:01یعنی اگر امیر المؤمنین علی علیه السلام
14:04در این مسئله خشونتی نشون داده است
14:07خشونت در راه تطبیق احکام خدا بود است
14:10و شما به عنوان مسلمانی که
14:13شهادتنگ را گفتید و میگویید
14:16یعنی تسلیم تمحید و رسالت پیغمبر اکرم هستید
14:21نباید از کسی که در مقام تطبیق احکام
14:24اسلام و مخصوصا دستورات پیغمبر اکرم باشد
14:28نباید در برابر این دستورات او
14:31اظهار گلمندی و ناراحتی بکنید
14:33خود شما یعنی در واقع خلاف
14:36تعدب عمل کرده اید
14:38و حالا امیر الممنین در واقع خاصت سما را
14:42به احکام اسلام و به دستور پیغمبر اکرم برگرداند
14:46پس دستور دادن جارشی ها با صدای بلند اعلام کنند
14:51زبانهای خود را از بدگوئی در باره علی علیه السلام بازدارید
14:55همانا او در امور مربوط به خداوند متعال
14:59سختگیر و خشن هست
15:01و در امور دینش مسامهه و چشم پوشی نمی کند
15:05پیانبر اکرم پارچه ها و بردهای یمانی را
15:08از امام علی علیه السلام تحویل گرفته
15:11و با آنها پرده ای برای کعبه فراهم آوردند
15:15مسلمانان ازم پس این کار پیانبر را
15:18به عنوان یک سنت در میان خود حفظ کردند
15:21در این سفر که به حج طلودا مشهور گردید
15:26و در آخرین سال حیات پیانبر روی داد
15:29ایشان در خطبه قدیر امام علی علیه السلام را
15:34به عنوان جانشین پس از خود منصوب و معرفی نمودند
15:39پیغمبر اکرم بعد از اتمام مناسک حج اعمال حج
15:45را افتادند و روز هیجده همه ماهز الحجه
15:49یعنی حالا بگیم حدود یک هفته بعد از انتهای اعمال و مناسک حج
15:55به موقعیت بعد از جحفه به قدیر خم رسیدند
15:59و اونجا طبق فرمان الهی
16:03وسایت و جانشینی امیر المومنین علیه علیه السلام را
16:08به همراهانشون در این سفر بازگشت از سفر حج
16:12همراه پیغمبر اکرم بودن
16:14این دستور الهی را فرمان الهی را ابلاغ کردن
16:20یه ادده این رو منشع شبه قرار دادن
16:23که شاید اینی که پیغمبر اکرم در خطابشون
16:27فرمانشون سخرانیشون فرمودن
16:30که من کنتو مولا فهذا علیون مولا
16:33هر کس من مولا و سرور و سالار او هستم
16:39علی مولا و سرور و سالار او پس از من خواهد بود
16:44این در واقع جواب اون قضیه ازهار نراحتی انصار
16:51از خشونت اله فرزن امیر المؤمنین علیه السلام باشد
16:56که فرموده هست که با امیر المؤمنین
16:59اختلافی نداشته باشید دلخور نباشید
17:02برای رفع دلخوری اونها چون این فرموده هست
17:06این در واقع شبههی شده است در دسته ادهی
17:09این شبهه اولین بار توسط بیحقی
17:13متوفی 458 هجری قمری
17:16در کتابش ال اعتقاد بیان شد
17:19پس از بیحقی ابن کسیر متوفی 774 هجری قمری
17:25در کتابش البدایت و نهایه
17:28مدعی این شبهه شد
17:29این شبهه در حالی مطرح می شود
17:32که ادعای این افراد در کتاب خیش
17:34ادعایی بدون سند و مدرک
17:36و صفن بر اساس نظر شخصی
17:39و تحت تحصیر تأثبات خیش می باشد
17:42جالبان کتاب امروز
17:44و بعد از گذشت بالغ بر 1400 سال
17:47از واقعی قدیر
17:48همچنان هیچ گونه سند تاریخی
17:51مبنی بر ارتباط این دو واقعی تاریخی
17:54با یک دیگر وجود ندارد
17:56از سوی دیگر بدیهیست که با تره یک فرضیه
17:59باید دلائل اثبات آن را نیز مطرح نمود
18:02در حالی که این افراد در آثار خود
18:05دلیلی نیز برای اثبات ادعای خود
18:08مبنی بر ارتباط خطبه قدیر خوم
18:11با کدورت میان سپاهیان یمنی
18:14با امام علیه السلام مطرح نمی کنند
18:16هیچ ارتباطی بین اون قضیه برده ها و حبره ها و جزیه های نصارای نجران
18:25و کیفیت تصرف سی ست نفر از انصار
18:29حالا حد اکثر گفتیم سی ست نفر از انصار
18:31که بدون تجویز و بدون تأیین تکلیف
18:35و بدون اجازه پیغمبر اکرم چون این کرده بودن
18:39بین اون و بین این ابلاغ پیغمبر اکرم
18:43در سخن پیغمبر اکرم
18:46هیچ چیزی نیست که این رو شاهد بگیرن
18:49نشانه بگیرن
18:51برای این که این سخنرانی پیغمبر اکرم
18:53این خطبه پیغمبر اکرم
18:55ارتباطی با اون گلمندی انصار
18:58از کیفیت برخورد و فرمان امیر الممنین
19:02علیه السلام داشته باشه
19:03یه ادعاییست که بیدلیله
19:06و کسی که چون این ادعایی رو می کند
19:09طبعا باید دلیلی داشته باشد
19:11برای یه انچین ادعایی
19:13با مطالعه خطبه قدیر خوم
19:16و بررسی اتفاقات و هواشی پیش آمده
19:19حول این سفر
19:19اثبات می شود که این ادعا باطل است
19:22و حتی هیچ کلامی از خطبه قدیر
19:25ارتباطی به این موضوع ندارد
19:27هیچ احدی از هزاران مسلمان حاضر
19:30در واقعی قدیر خوم نیز
19:32مدعی وجود رابطه ایما
19:34بین خطبه قدیر
19:36و رفع کدورت سپاهیان یمنی
19:38با امام علی علیه السلام نشد است
19:40و هیچگونه ادعایی
19:43نقل قولی در این رابطه
19:44وجود ندارد
19:45جالبه بدانیم
19:49که در شمار راویان قدیر
19:52بیشتر از ساد و ده تن از صحابه
19:54پیان بردیس قدیر رو نوار کردن
19:55اون هم صحابه مهاجر داریم
19:57هم انصار داریم
19:58هم عرب جلوبی داریم
19:59هم عرب شمالی داریم
20:00و بنابراین
20:01ایک انگار اتفاق نظر
20:03اجماعی در این داستان
20:04دیده می شه
20:05و خود به خود
20:06همین مسئله می توانه
20:07مسئله مربوطه به
20:09قضیه یمن رو هم
20:11تبینه درستری بکنه
20:13بخش زیادی از احادیث
20:16در اثبات قدیر
20:18در اثبات این که قدیر
20:20مربوطه به امامت
20:21و وسایت و خلافت
20:23امیر المؤمنین است
20:25توسط همین انصار
20:26همین یمنی ها
20:27و همین عرب جلوبی نقض شده
20:28و بنابراین
20:29این معناش این است که
20:32اصولاً بین این واقعه
20:33و واقعه قدیر
20:34واقعه داستان یمن
20:36و واقعه قدیر
20:37هیچ ارتباطی
20:38وجود نداشته
20:39علاوه بر مواحث روائی و نقلی
20:42آیا اقلا نیست فرض کنیم
20:44که اقدام پیانبر
20:46در ایراد خطبه
20:47برای هزاران نفر از مسلمانان
20:49در زهر روزی
20:51داغ و سوزان
20:52و در مکانی پرت و دور افتاده
20:55به نام قدیر خوم
20:56تنها برای رفع کدورت
20:59میان تعداد اندکی
21:00از سپاهیان و امام علی بوده باشد
21:03در حالی که ایشان
21:04در حدود دو هفته پیشتر
21:06و در مکه این موضوع را
21:09خطبه قدیر خوم
21:11سندیست بیبدیل و غیر قابل انکار
21:14پیمان و بیعتیست
21:16برای سعادت و هدایت انسان ها
21:18ای مردم
21:19خوب ببینید و بشنوید
21:21محمد رسول الله دست علی علیه السلام را
21:25برای رهبری دین
21:27و جانشینی پس از خود بالا بوده
21:29کسی که اولین از شماها
21:31در اسلام آوردن بود
21:33همان کسی که تمام عمر خیش را
21:36وقف استواری و گسترش
21:38اسلام کرد
21:39همان کسی که نه تنها در یمن
21:41بلکه در تمامی معمولیت های
21:44محول شده به ایشان
21:45رهبری سایر مسلمانان
21:47همراه خیش را بروده داشت
21:49و هیچگاه رسول الله او را
21:52زیر دست کسی قرار نداد
21:54همان کسی که به حق
21:56فضایلش بی حد و حسر است
21:59رسول الله به امر خدا
22:01آخرین فریزه از دین را
22:03در قدیر خوم اجرا می کند
22:05تا پس از ایشان بشر سرگردان و گمراه نشود
22:10موسیقی
22:12موسیقی
22:14موسیقی
22:16موسیقی
Recommended
11:25
8:12
7:48
5:22
18:48
3:07
1:41
5:16