Kategori
🛠️
Yaşam tarzıDöküm
00:00Harika bir cumartesiden herkese günaydın. Elif'le Bir Güzellik olsun'a hoş geldiniz.
00:07Bu hafta yine dop dolu bir cumartesi sabahında birlikteyiz.
00:11Güzellik kavramı bizim programımızda sadece aynada görünen değil, hayatında ta kendisi.
00:17Bugün enerjiden tarıma, psikolojiden dijital dönüşüme kadar farklı dünyalara dokunacağız.
00:23İspanya'daki elektrik kesintilerinden yola çıkarak enerji ve iklim değişikliği gibi küresel etkileri konuşacağız.
00:29Tarım sektörünün üreteceğe nasıl ulaşabildiğini ve dijitalleşmenin kırsalda bile nasıl fark yarattığını öğreneceğiz.
00:36Ve en önemlisi çocuklarımızın psikolojik gelişiminde bebeklilik döneminin ne kadar kıymetli olduğunu bir kez daha hatırlayacağız.
00:44Hayatın içinden hepimize dokunan konularla, bilgi, ilham ve samimiyetle buradayız.
00:50Hazırsanız Elif'le Bir Güzellik olsun başlıyor.
00:59Psikolojik gelişimin temeli bebeklikte mi atılır?
01:02Kişiliğimiz kader mi, şekillenen bir süreç mi?
01:05Sağlıklı psikolojik gelişim için anne ve babaların dikkat etmesi gerekenleri uzman psikolog yazar Mehtap Hisar anlatacak az sonra.
01:16Bugünkü ilk konuğum uzman psikolog Mehmet, Mehtap Hisar.
01:22Bebeklikten psikolojimizin nasıl etkilendiğini, geleceğimize nasıl etki edeceğini konuşacağız.
01:29Mehtap hocam hoş geldiniz.
01:31Hoş buldum.
01:32Nasılsınız?
01:33Çok teşekkür ederim, sağ olun.
01:34Ebebirliğin ve bizlerin de merakla sorduğu soruları cevaplayacağız sizlerle birlikte.
01:39Bebeklik döneminden başlamak istiyorum.
01:42Bebeklik döneminde psikolojik gelişim sürecinin ne kadar önemi var?
01:46Bu süreç buradan mı başlar?
01:48Şöyle aslında psikolojik gelişim dediğimiz zaman hayat boyu devam eden süren bir süreçten bahsediyoruz.
01:56Ama evet en temeli 0-5 yaş dönemi dediğimiz bebeklik ve çocukluğun ilk yılları.
02:02Dolayısıyla hayat bağlanma süreciyle başlıyor ve bağlanma anne karnından başlayan ve aktif olarak yaşamın ilk yıllarında devam eden bir süreç.
02:12İlk olarak istisnai bir durum olmadığı sürece hayatta ilk bağlandığımız kişi anne.
02:17Bağlanma süreci dediğimiz zaman aslında ne kadar psikolojik bir ihtiyaç gibi de görünse aslında en temel fizyolojik ihtiyacımızda.
02:28Çünkü bir öteki bize bağlanırsa hayatta kalabiliyoruz, bakım almamız lazım.
02:34O yüzden de bunun en aktif olduğu dönem olan ilk yıllar, bebeklik ve çocukluk erken yıllar psikolojik gelişimde en önemli dönem.
02:42Peki kişilik özelliklerimiz ya da psikolojik yapımız bebeklik döneminde mi tamamen oturuyor yoksa daha sonraki çağlarda da buna etkenler oluyor mu?
02:54Aslında şöyle kişilik özelliği dediğimiz zaman mesela aklımıza neler gelir alıngan olmak, utangaç olmak, çekingen olmak.
03:02Korkak olmak, bazı şeylerden korkmak.
03:05Evet farkındaysanız hep bir öteki var buralarda.
03:08Yani bir ötekinden çekinirsiniz, bir ötekinden korkarsınız, bir ötekine alınırsınız.
03:13Bunlar en temelde ilişki içerisinde şekillenir.
03:16Bu ilk öteki az önce söylediğim gibi annemiz sonra da babamız oluyor.
03:21Dolayısıyla kişilik özelliklerimizin mizaç dediğimiz bizim biyolojik bir temeli var.
03:28Yani evet doğuştan getirdiğimiz bir tarafı var ama bunu böyle bir aralık gibi düşünmek lazım.
03:33Yani nerede olacağım, ne kadar olacağı o derece bir anlamda anne ile babayla o yapılanma süreci, psikolojik yapılanma sürecinde oturuyor.
03:45Peki şimdi hayat şartları bazen çok zor.
03:49Kim ne zaman işte anne babalar olarak ailevi sorunlar yaşayabiliyoruz, psikolojik sorunlar yaşayabiliyoruz ya da sağlıklar sorunları yaşayabiliyoruz.
03:57Bu süreçte tabii ki özellikle ilk çocuksa da annenin tam olarak işte o doğum sürecinden sonra hani nasıl bir çocuk yetiştireceğim eve,
04:07beyinlerin o kendilerini yetersiz hissetmeleri konusunda psikolojik sorunlar da yaşayabiliyorlar.
04:13Bu dönemde çocuğun psikolojisini anlayamadıkları zamanda süreç nasıl ilerliyor?
04:19Evet şimdi en temelde eğer bir anne bir nedenle dediğiniz gibi hayat şartları, ailevi sorunlar bazen sağlık sorunları olabiliyor.
04:29O leosalık dönemini daha zor geçebiliyor.
04:32Bir nedenle psikolojik ihtiyaçları yeterince göremediyse bebeğin bu kişinin yetişkinliğinde hayat boyu bir görünme ile ilgili bir meselesi oluyor aslında.
04:42Yani daha çok fark edilme ihtiyacı, daha çok görünme ihtiyacı ve çoğunlukla da görünmüyorum hissine çokça kapılıyorlar.
04:50Ve o boşlukta başka bir ilişkide başka bir yaşam diliminde ne yazık ki dolamıyor.
04:57Peki bu görülme isteği bebeklerde de özellikle ne zaman başlar?
05:04Yani diyelim ki doğdu. Şimdi doğduğunda tabi biz her zaman bebek ilgi, ihtiyaç duyuyoruz ama bazen de şey diyoruz daha anlamıyor, daha hissetmiyor gibi böyle algılar içerisinde olabiliyoruz.
05:15Aslında onlar doğuştan itibaren her şeyi hatta anne karnında her şeyi hissedebiliyorlar.
05:20Kesinlikle.
05:21Peki böyle daha net ve keskin olan bir dönem var mıdır bununla ilgili?
05:25Şöyle aslında dediğiniz gibi anne karnında başlayan bir süreç bu.
05:29Ve yaşamın ilk yıllarında çok aktif devam eden bir süreç.
05:33Aslında genellikle anne babaların yanlış düşündüğü, yanıldığı bir nokta oluyor.
05:385 yaşına kadar zaten hatırlamıyor, anlamıyor diye düşünüyorlar ama.
05:41Otur gider diye düşündüklerimiz var, yok değil şimdi.
05:45Biz o süreçte aslında bir sistem kuruyoruz ve hayat boyu o sistemden çıktılar alıyoruz.
05:50Evet belki hatırlamıyoruz ama bedenimiz hatırlıyor, sistemimiz biliyor o dönemi.
05:55Dolayısıyla o fark edilme ihtiyacı ilk günden itibaren çok önemli.
06:01Peki burada bebeğin psikolojik gelişimi açısından annelerin ya da ebeveynlerin sadece peki iş anneleri de düşmüyor.
06:11Hem anne hem baba belki birlikte yaşadıkları anneanne, babaanne, dedeler, dayılar, amcalarla birlikte.
06:18Peki bu psikolojik süreçte nelere dikkat edilmesi gerekiyor bebeğin psikolojik gelişimi için?
06:23Önce anne ile başlayalım o zaman.
06:26Şimdi ilk ilişki kurduğumuz insan anne demiştim.
06:29Özellikle ilk 3 yıl ikili bir ilişki var.
06:32Yani anne ile çok birebiriz.
06:34Dolayısıyla bu süreçte her şeyden önce değer duygusu.
06:38Yani sen değerlisin, biriciksin, senden bu dünyada bir tane daha yok.
06:43O özel olma, biricik olma hissini biz anneden alabiliyoruz.
06:47Dolayısıyla annelerin önce o koşulsuz sevgisini çocuklarına hissettirebilmeleri çok kıymetli.
06:53Peki çalışan anneler bunu nasıl yapacaklar?
06:55İlk 03 dönem maalesef çalışan annelerinde kanayan bir yarası.
07:00Her şeye yetişme çabasında işte işe mi yetişeceğim, evime mi yetişeceğim, eşime mi yetişeceğim yoksa çocuğa mı yetişeceğim.
07:08Bu dönemde kendi psikolojileri kadar belki işte bebeklerine de eksik ettikleri, ne düşündükleri bir şeye giriyorlar, döneme giriyorlar.
07:16Çalışan annelerde sürekli belki bebeklerin yanında olamadıkları için böyle özellikle dikkat etmeleri gereken bu süreçte gelişimi için önerileriniz olur mu?
07:25Şöyle aslında evet hayat şartları bazen istediğimiz gibi olamıyor.
07:29Her an, her dakika yanında olmak isteriz ama bu mümkün olamayabiliyor.
07:33Burada önemli olan kaliteli vakit geçirmek.
07:36Çocuğumuzun hissettiğini bilerek, anlamıyor, henüz hatırlamıyor gibi düşünmeden o vakitlerde kaliteli zaman geçirebilmek,
07:44o paylaşımları, birebir paylaşımları yapabildiğimiz kadar yapabilmek çok kıymetli.
07:49Bir de orada şeyi de ekleyebilirim tabii hem çalışan hem tüm anneler için.
07:54Kaygılarını çok yansıtmamaları çünkü biz temel güven duygusunu anneden alırız.
07:59Yani bu şu demek hayat güvenli, dünya güvenli, keşfedebilirsin, deneyimleyebilirsin.
08:05O merak ve keşif duygularını desteklemek çok önemli.
08:08Biraz o kaygılarımızı yatıştırın.
08:11Aslında farkında olmadan hissettiriyoruz.
08:14Hatta aslında yapma, elleme, dokunma, düşersin gibi müdahalelerde de bulunabiliyoruz.
08:21Bunlar da bir şekilde iyi niyetli ama aslında bebeklerde bir kaygı ve güven eksikliğine sebep oluyor.
08:27Yetişkinlikte tedirgin olma, risk alamama, deneyimden kaçınma gibi durumlar için bir temel oluşturuyor.
08:35Peki gelelim babalara biraz da babaları konuşalım.
08:38Dediğim gibi sadece ebeveynlik anneden değil babaların da sorumluluğu olan onların da birçok noktada desteğe ihtiyaçları oluyor.
08:45Peki babalar çocuğu büyütürken neye dikkat etmeliler?
08:50Şimdi aslında anneler için söylediğimiz her şey babalar için de geçerli.
08:54Hamilelik döneminden itibaren başlarsak bir kadın için en büyük destek, destekçi bir eş.
09:01Doğumdan sonra da aslında destek olan, orada olan, varlığını hissettiren bir babaya çok ihtiyacımız var.
09:08Anne ile baba ile aldıklarımız farklı.
09:11Yani bir çocuk açısından annenin verecekleri ve babanın verecekleri farklı.
09:15O yüzden evet bu söylediklerimizin hepsi baba için de geçerli.
09:19Bir nedenle anne yeterince veremediğinde, yapamadığında dediğiniz gibi çalışıyor olabilir.
09:24O an orada olmayabilir.
09:26Babanın orada desteklemesi, onun böyle bir gücü var çünkü.
09:30Yani kompansa edebilir, yerine koyabilir, tamamlayabilir eksik kalanları.
09:34Ya da eksik kalmadıysa da zenginleştirebilir.
09:37Baba ile ilgili ama en temelde şunu söylemek isterim, güvende olma hissini biz babamızdan alırız.
09:43Yani bu şu demek, arkamda babam var, bana bir şey olmaz.
09:47Bunun üzerine şarkılar bile yazılmıştır.
09:50Çocukların çok tatlı halleri vardır.
09:53Arkadaşlarıyla falan zorlandıklarında seni babama şikayet edeceğim derler.
09:57O baba hep bir güvenlik kesinlikle.
09:59Arkada görünmeyen bir dağdır.
10:01Aslında ben burada bir şey daha eklemek istiyorum Elif Hanım.
10:04Özellikle kız babalarına bizim ülkemizde önemli olduğunu düşündüğüm bir nokta bu.
10:09Ben de bir kız annesiyim bu arada, benim de bir kızım var.
10:12Ve eşimle kızım arasında çok güzel, çok sıcak, yakın bir ilişki var.
10:17Bunu her gün gözlemleyen bir anne olarak da söylüyorum.
10:20Yani her yaş diliminde, psikolojik gelişimde, o yakın, sıcak baba çocuk ilişkisinin ve özellikle de kız çocuklarında ne kadar önemli olduğunu görüyorum.
10:31Yine seans odasında aslında, o yetişkin bedenlerde, içerideki o küçük kız çocuğunu çokça görüyorum, çokça gözlemliyorum.
10:39O yüzden şunu söylemek istiyorum aslında babalara.
10:42Lütfen çocuklarıyla duygularından korkmasınlar, ilgilensinler, sorsunlar, anlamak, tanımak istesinler.
10:50Bu konuda yaralı bir kız olarak hemen bir cümle ile ekleyeceğim.
10:54Ben de maalesef baba eksikliği çeken bir kız olarak küçük yaşlardan biri.
11:00İnanın bunun hani ileride hep sadece belki çocukluk dönemini düşünüyoruz ama ben şu anda 40'lı yaşlarındayım.
11:07Hala o eksikliği hissediyorsunuz ve keşke böyle olmasa mıydı, şöyle olsa mıydı diye sürekli o düşünceler hep sizin benliğinizde oluyor.
11:16Ve bir şekilde de hayatınızda bunu etkilediğini düşünüyorum.
11:20Şöyle söyleyebilirim aslında sadece yaşadığımız olumsuz olaylar, olumsuz yaşam olayları değil, bir de yaşayabilecekken yaşayamadığımız, yaşatılamayan güzel paylaşımlar da bir o kadar acıtıyor insanı ve inanın hayat boyu o boşlukta olmuyor.
11:36Yani aslında baktığınızda bir sorun yaşadığında babalar en büyük destekçileri olabilirse çocuklarının ya da o yollarında süreçlerinde en büyük eşlikçi olabilirlerse bu kişi hayatının içinde çok daha güçlü ve sağlam ilerliyor her yaşta.
11:52Peki sağlıklı bir aile ilişkisinde büyüyen çocuklar, sağlıklı bir anne baba ilişkisinde büyümüş olan çocukların ileride gelecekte nasıl bir özelliğe sahip oluyorlar?
12:04Onlar da bunu tabii her şey bazen görerek ilerliyor diyoruz. Onlar da bunu hayatlarına yansıtabiliyorlar mı? Bu karakteri alabiliyorlar mı?
12:12Çok önemli her şeyden önce değer duygusu yüksek bireyler oluyorlar. Yani kendi değerlerinin, öz değerlerinin farkında oluyorlar ama sadece farkında oldukları kendi öz değerleri değil.
12:24Kendilik anlamında her anlamda farkındalıkları yüksek oluyor. Potansiyellerinin farkında oluyorlar, duygularının farkında oluyorlar. Neye ihtiyacın var? Çok önemli bir sorudur ama sormayız çoğunlukla kendimize.
12:39Hayatı kendilerine anlamlı kılabilen, anlamlar yaratabilen, üretebilen, psikolojik anlamda güçlü ve dayanıklı, yeri geldiğinde gerektiği kadar risk alabilen, eve esneyebilen.
12:53Çünkü bir materyal düşünün eğer esnek değilse zorladığınızda kırılır. Dolayısıyla hayatın içerisinde de o kırılganlığa çok yer olmuyor eğer siz psikolojik anlamda güçlü, sağlıklı bir yapılanma geçirdiyseniz.
13:10Bir şey daha bence çok önemli, ben çok severim o ifadeyi hayata aç uyanmak deriz biz. Bu kişiler geldiği zaman hayata aç uyanan insanlardır. Yani yaşam coşkusuna sahip, hayalleri vardır, planları vardır, hedefleri vardır hayatın içerisinde kesinlikle.
13:27Belki ben şöyle düşünüyorum ülkemizdeki çoğu insanda şu anda evet belki çok zor koşullar geçiriyoruz, çok zor zamanlar geçiriyoruz ama çoğumuz artık hayattan bıkmış. O hayata açlık yok, o bir hayal kurma, o neşeli yaşama ya da işte pozitif yaşama, o enerjiyi bulma gibi özelliklerimizi sanki ben gitgide kaybettiğimizi düşünüyorum.
13:51Tam da burada aslında ne kadar şimdi saydığımız özelliklere daha birçok şey ekleyebiliriz ama böyle baktığımızda hayatta bu kadar zorlaşmışken sanırım çocuklarımıza bırakabileceğimiz daha büyük bir mirası yok.
14:03Kesinlikle, kesinlikle.
14:04Böyle güçlü bir psikolojik yapı.
14:06Aynen. Peki şimdi ülkemizde gözlemlediğimiz anne baba ilişkilerinde hep diyoruz ya iyi niyetli davranıyoruz ama iyi niyetli düşündüğümüz yanlış davranışlar neler?
14:19Şöyle aslında annelerle başlarsak Türk toplumunda ne yazık ki Türk anneler olarak biraz fazla korumacıyız.
14:26Biraz daha o korumacılığı azaltmamız lazım çünkü kaygı duyuyoruz haklı olarak.
14:31Dönem de kolay bir dönem değil dediğiniz gibi ve o kaygıyı çocuğa yansıtabiliyoruz.
14:36Dolayısıyla bu biraz keşfetme merak duygularını sekteye uğratabiliyor.
14:41O yüzden biraz daha annelerin az korumacı olması önemli olabilir.
14:46Çok ince bir çizgi var.
14:50Benim de 17 yaşında bir kızım var.
14:52Tam ergen.
14:539 yaşında da bir oğlum var.
14:55Orada mesela eşimle sürekli konuştuğum bir konu var.
14:58Yani ben de 17 yaşındayken hem empati yapmaya çalışıyorum hem onu anlamaya çalışıyorum.
15:04Ama annelikle o yaştaki bir kızın empati hayatıyla ilgili kararlarda yapacakları konusunda çok ince bir çizgi var.
15:14Hangi tarafta duracağınızı tam olarak bilemiyorsunuz.
15:17Bir yandan annelikteki o koruma, o müdahale duygularınız inanılmaz had safhaya çıkıyor.
15:23Ama bir yandan 17 yaşındaki haliniz aklınıza geliyor.
15:27Diyorsunuz ki ben de bunları yaptım.
15:29Ben de bunları yaşadım.
15:30Bunlar çok normal.
15:31Bunları yaşaması lazım.
15:32Yapması lazım.
15:33Gezmesi lazım.
15:34Belki de hayallerini gerçekleştirmesi lazım.
15:38Ama bir yandan da o annelikteki o içgüdü bir tarafınızı sürekli böyle bir kemiriyor.
15:43Bazen nerede duracağınızı ne yapacağınızı tam olarak bilemiyoruz.
15:47Kesinlikle o yüzden anne olmak bence ya da ebeveyn olmak çok mucizevi, çok güzel ama çok zor bir süreç.
15:55Önemli olan o dengeyi sağlayabilmek.
15:57Bazen oradaki dengeyi kaçırdığımız da oluyor dediğiniz gibi müdahaleler ya da fazla kontrolcülük.
16:05Burada önemli olan telafi fırsatımız her zaman var.
16:08Çocuklarımızla konuşmamız lazım.
16:10O iletişimi kurmamız lazım.
16:12Biraz fazla olduğunu hissettiğimizde biraz belki esneyebiliriz.
16:16Geniş sınırlar koyabiliriz.
16:18Konuşabiliriz.
16:19Yeri geldiğinde özür dileyebiliriz çocuğumuzdan.
16:22Dolayısıyla her zaman o sıcak iletişimi koruyabilirsek, o ilişkiyi sağlarsak bütün onlar çözümlenebiliyor.
16:30Anne babalar olarak böyle çocukların atışını hep en iyisini isteriz.
16:34En iyi okullara gitsinler, spor okullarına gitsinler, yaptıkları sosyal faaliyetler.
16:40Bazen çocuğun nefes almadan hafta sonu o kurstan o kursa tenisten piyanoya oradan oraya bir koşturma.
16:47Hep en iyisi olsun.
16:48En iyisini yüklemeye çalışıyoruz.
16:50Hem bilginin hem sosyal aktivitelerin hem sporun her şeyin böyle en iyisini yüklemeye çalışıyoruz.
16:56Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
16:58Bunu da biraz iyi niyetle bebeğin hatası olarak görüyorum açıkçası.
17:02Özellikle günümüzde o en iyisi olsun.
17:04Ben yapamadım o yapsın.
17:06Ben gidemedim o gitsin.
17:08Hata da binsin, piyano da çalsın çok istiyoruz ama çocuk istemiyor olabilir.
17:14Yani onun neye ihtiyacı var bunu sormamız lazım.
17:17O ne istiyor? O nerede kendini var etmek istiyor?
17:20Ama orada bizim düştüğümüz bir yanılgı da şu oluyor.
17:22Sanki o yaşta onu anlamaz ya da bilmezmiş gibi davranıyoruz.
17:26Sen anlamazsın çocuğum, senin için en iyisi bu.
17:29Sen bilmezsin çocuğum, senin için en iyisi bu gibi bir davranışta bulunabiliyoruz.
17:35Bu da iyi niyetli davranışlardan bir tanesi.
17:39Peki hocam bugün harika konular konuştuk.
17:42Çocukluğumuzun geleceğe yansımasını konuştuk.
17:45Bir ebeveyn olarak yaptığımız ufak hatalardan bahsettik.
17:49Çok teşekkür ediyoruz.
17:50Eminim ekran başındaki anne babalar da defterlerine bunları not almışlardır.
17:55Güzel notları alıp hayatlarına da dahil edeceklerinden eminim.
17:59Çok teşekkür ediyorum.
18:00Ben teşekkür ediyorum.
18:01Çok sağ olun.
18:05Şimdi sıradaki konuğum gelecek enerji uzmanı ve yüksek elektrik mühendisi Bünyamin Kurt'u ayarlayacağız.
18:19İspanya'daki elektrik kesintisinin nedenini, iklim kanunu ne getiriyor?
18:24Yeşil dönüşümde dünyanın geldiği yeri enerji uzmanı ve yüksek elektrik mühendisi Bünyamin Kurt anlatacak az sonra.
18:35Merhabalar Bünyamin Bey, hoş geldiniz.
18:37Merhaba, hoş bulduk.
18:39Bugün sizinle uzaktan bir bağlantı gerçekleştireceğiz.
18:42Nasılsınız?
18:44Teşekkür ederim.
18:45Sizler de iyisiniz.
18:46Çok teşekkür ediyorum.
18:47Şimdi ülkemizde de yansımaları olduğu dünyadaki bu enerji kesintileri, elektrik kesintileriyle ilgili hemen ilk sorumla ben başlamak istiyorum.
18:59Bu çevre ülkeleri de etkileyen İspanya'daki elektrik kesintilerin sebepleri nelerdir?
19:06Bunlar başka ülkelere de sirayet edebilir mi?
19:09Ya da Türkiye için de böyle bir risk var mı?
19:13Şimdi tabii çok değişik spekülasyonlar yapıldı.
19:17Özellikle kesintiden sonra bazıları nükleeri olmadığı için ya da nükleer az olduğu için kömür olmadığı ya da kömürden vazgeçtiği için gibi bazı ifadeler kullandılar da kesintinin ana nedeni bir trafo merkezinde yaklaşık 2000 megawattlık bir trafo devre dışı kalması sonucu oldu.
19:38Yani gerek İspanyol yetkililer gerekse Avrupa elektriklerinden sorumlu şebeke sorumlularından sorumlu kurum bu yönde açıklamalar yaptılar.
19:48Yani herhangi bir ülkede gerek de geçmişte ülkemizde de olan kesintinin nedeni gibi bu bir trafo merkezinden kaynaklı sorun.
19:57Yani İspanya'da nükleer de var üstelik yüzde 20 oranda yüksek bir oran hatta Fransa'dan sonra en çok nükleer İspanya'da var kömür santrali de var.
20:06Ama yenilenebilir enerjilerin çok yaygın olması İspanya'da özellikle nükleer ve kömür lobileri biraz rahatsız etmiş durumda bu özellikle baskı yapıyorlar nükleer ve İspanya hükümetinin kömüre yönelmesi için.
20:21Çünkü yenilenebilir çok muazzam ilerliyor özellikle biliyorsunuz İspanya Avrupa'nın en iyi güneş alan yeri ülkemize yakın özellikle metrekareye düşen alan açısından.
20:31Dolayısıyla o ülkelerde olan bu kesinti biliyorsunuz biraz Fransa'yı da etkiledi özellikle de.
20:39Evet neredeyse bütün hayatı durdurdu ülkedeki.
20:43O ülkedeki İspanya'daki çok ülkeyi etkiledi Portekiz'de biraz epey etkiledi.
20:48Bize gelmedi ama dediğimiz gibi bize biraz uzak orası ileride gerek komşularımız Bulgaristan ve Yunanistan'la bizim bağlantımız var veya kendi ülkemizden kaynaklanabilir.
20:59Bu grafikte de görüldüğü üzere 2015'te biliyorsunuz tam da seçim gecesi de yanlış hatırlamıyorsam bir büyük bir elektrik kesintisi yaşadık 70 milyona yakın insanımız etkiledi.
21:09Orada da benzer bir trafo sorunu şebeke sorunuydu.
21:12Yani güneşle rüzgarla yenilenebilir enerjiyle alakası yok.
21:16Bunun sebebi de genel olarak İspanya'daki kesintilerin rüzgarı ve güneşi suçladılar.
21:23Aslında bunlarla pek bir ilgisi yok anladığım kadarıyla.
21:26Bir sonraki grafikte de gösterelim isterseniz orada da göreceğiz.
21:30Buradaki sorun İspanya'dan çok ülke daha fazla güneşe ve rüzgara sahip.
21:36Bakın Lüksemburg, Danimarka, Yunanistan, Hollanda ve benzeri.
21:40Bunlarda nükleer oranı ve kömür oranı çok daha düşük toplamda.
21:45O ülkelerde her gün kesinti olması lazım.
21:48Eğer sorun bu ülkelerin bir kısmı önemli kısmında da hatta hiç nükleer yok.
21:53Olan mesela sadece orada bir Hollanda da var.
21:55Onda da çok düşük oranda.
21:57Dolayısıyla kömürün ya da nükleerin olmaması herhangi bir kesinti için neden değil.
22:02Dediğimiz gibi yenilenebilir enerji yükseldikçe özellikle de nükleer lobileri ve kömür lobileri
22:08bundan rahatsız kendilerinin tekrar hükümetlerin bu kolonyaya dönmesini istiyorlar.
22:13Ondan kaynaklı.
22:14Peki bu o zaman bilerek ya da kasıtlı yapılmış bir şey mi?
22:19Öyle iddialar da özellikle siber saldırı iddiaları da tabi gündeme geldi.
22:24Bazı yetkililer bunu dışlasa da bazıları hala araştırma kesin sonuçlara varılmış değil.
22:30Ama binlerce veri analiz ediliyor.
22:33Herhangi bir şebeke saldırısı mı uzaktan ya da işte provokasyon mu?
22:39Bunun net olarak ileriki dönemde göreceğiz.
22:42Ama şu an görüken bir teknik nedeni olarak izah ettiler.
22:45O teknik nedeni ilk başlangıcı olarak da belki dediğiniz gibi bir siber saldırı da olabilir.
22:50İspanya hükümetine şu an zaten baskı yapılıyor.
22:53Özellikle nükleer tekrar dönmesi için.
22:55Nükleer 2035'te tamamen son verecek.
22:582027 aşamalı olarak kapatmaya başlayacak.
23:01Almanya ve Avusturya, İstalya gibi nükleerden İspanya'nın da çıkması dediğimiz gibi bazı kesimler rahatsız etti.
23:08Peki şimdi hayatımızın genele elektriğe bağlı olduğunda bu her ülke için inanılmaz önemli bir konu.
23:14Peki bunun bir daha benzeri bir şey yaşanır mı?
23:17Bunun için çözüm ne sunulmalı ya da bir çözüm var mı?
23:21Bir sonraki grafikte de göreceğiz.
23:23Avrupa'nın çoğu ülkelerinde özellikle Almanya, İngiltere, İtalya'da batarya depolamalarına çok büyük yatırım yapıldı.
23:30İşte pompaj hest dediğimiz hestlere yatırım yapıldı.
23:33Yani şebekeyi dengelemek için bunlara ihtiyaç var.
23:37Fazla elektrik olduğunda bataryalara gitmesi lazım elektriğin.
23:42Ya da işte diğer depolamalara elektrik azaldığında güneş zayıfladığında ya da rüzgar zayıfladığında bataryadan çekerek
23:49aynı telefonumuz ve araçlarımızdaki gibi elektrik araçlarımızdaki gibi sistemin dengesini sürekli stabil kılabiliriz.
23:56Bunun da çözümü dediğimiz gibi depolamalardan geçiyor.
23:59Ülkemizde depolamalara maalesef daha başlayamadı.
24:01Pek bir sürü lisanslı GES ve RES yani güneş ve rüzgar santralları izni verildi ama henüz daha sahaya yansıtılmış ciddi bir uygulama yok.
24:10Bunun da acilen Türkiye'de de uygulamaya geçmesi lazım.
24:14Çünkü bu risk bizi de ileride bekleyebilir.
24:16Bazen güneş birdenbire kapanıp ya da işte rüzgarın biraz yavaşlaması enerji ihtiyacımızı doğuracak.
24:22O arada da işte çözüm kömür ya da nükleer santral değil.
24:25Bataryalar ya da pompaj hest gibi depolamalar ve esneklik dediğimiz diğer çözümler.
24:30Peki Mügemmi Bey enerji demişken meclise gelen bir iklim kanunu var.
24:37Avrupa'da da bunların benzerleri yapıldı mı?
24:41Bunların bize bir avantajı var mı?
24:43Tamamen bir kafada bir sürü sorular var.
24:46Bu gerçekten işimize yarayacak bir kanun mu?
24:49Yoksa bize zararları da mı var?
24:51Riskleri var mı?
24:53Bunun için ne düşünüyorsunuz?
24:55Bir sonraki grafikte görüleceği üzere ülkemizde ve dünyada genel olarak araçlarda,
25:04elektrik üretiminde ve evlerde kullandığımız doğalgaz emisyonların ana nedeni.
25:10Sayın Cumhurbaşkanımızın da Paris'te imzaladığı iklim anlaşması gereği bu emisyonları azaltmamız lazım.
25:19Dünyamızda özellikle kömürün yüzde kırkın üzerinde bir payı var emisyonlarda.
25:26Karbondioksit ve metangaz dediğimiz.
25:30İkincisi petrol yüzde otuzun üzerinde.
25:32Üçüncüsü ise doğalgaz.
25:34Bu temel kaynak fosil enerji.
25:36Bu karbon yasası deniyor.
25:38Türkiye'deki yasanın diğer bir ismine de karbonla ilgili vergilendirme.
25:42Avrupa Birliği'nin önümüzde iki yıl başlatacağı sınırda karbon uygulaması,
25:46bizden giden çelik ve benzer bir sürü ürüne karbon vergisi uygulanacak.
25:50Eğer enerjisini kömürden, doğalgazdan ve benzeri fosil enerjiden üretmişse,
25:56iklim kanunu çerçevesinde yapılacak bu yasanın tabii ki faydaları da var.
26:03Bazı kafada soru işaretleri de olsa da, özellikle de hayvancılıkla ilgili,
26:07ineklerin hepsi imha edilecek, yapay et gelecek ve böcek bize yedirecekler gibi.
26:12Bunlar biraz çoğu sosyal medyada spekülasyon.
26:15Asıl önemli olan bizim bu temiz enerjilere yönelmemiz gerekiyor.
26:19O zaman bu iklim ya da kanunu bize çok büyük faydası getirebilir.
26:25Faydası getirebilir ama dikkat etmek lazım.
26:27Sadece Avrupa'nın ya da bu sektörde büyük olan oyuncuların işine gelecek şekilde
26:33kanunun boşlukları bırakılmaması, yönetmelikler çıkarılmaması gerekiyor.
26:38Avrupa'nın ve Amerika'nın yenilenebilir enerjiyi yenildiği gibi hızlıca yapmamız lazım.
26:44Şu an onlar bizden her yıl 4-5 kat daha fazla kuruyorlar kişi başı.
26:48Biz de bu hızı yakalamak için yönetmeliklerimizi özellikle yenilenebilir temiz enerjiye yapmak
26:53ve karbon yasasını da dünyamızda özellikle küresel ısınmayı azaltmak için,
26:57hava kirliliğini azaltmak için biraz da mecburuz.
27:00Bundan sonra kaçınılmaz bir er ya da geç bu kanun yapılacak.
27:04Çünkü devletimizin de imzası var bu Paris İklim Anlaşması'nda.
27:08Fosil yakıtları azaltma anlaşmasında dağıtılarımız var.
27:14100% yenilebilir mümkün mü? Rüzgar esmezse, güneş batarsa enerjisi kalmaz mıyız?
27:23O konuda kesinlikle bir sıkıntı olmaz.
27:31Dediğimiz gibi biraz önce batarya çözümlerini ve diğer depolama ve esneklik çözümleri dünyada çok yaygın uygulanıyor.
27:38Eğer dediğiniz gibi bataryanız depolandığında nasıl telefonunuz yanınızda sürekli şarjda olmadığı halde sizi idare edebiliyor?
27:46Aynı şekilde elektrik depolandığı zaman da sorun ortadan kalkmış oluyor.
27:51Yeterli depolama yapmak gerekiyor ve bizim health potansiyelimiz de iyi.
27:55Bazı Avrupa ülkelerinde bu da yetersiz aslında.
27:57Mesela health dediğimiz hidrolik elektrik santralleri, onların hızlı bir şekilde devreye girdirilmesi gerekiyor.
28:04Bu açıdan depolamalar kesinlikle bu soruna çözüm.
28:08Bir an önce depolamaları, tesisleri hızla arttırmamız gerekiyor.
28:12%100'ler neler?
28:15Şu an dünyada Norveç gibi Avrupa ülkesinde %100'e yaklaştılar.
28:22Danimarka ve benzeri %80, %90.
28:24Avusturya bize mesela bunların çok altında %40'ın üzerinde biraz yenilenebilir enerji.
28:29Oralarda %70, %80, %100'e yakın.
28:32Hatta şu an Amerika'nın Kaliforniya eyaleti de %70'lere yaklaştı.
28:36Benzeri Avusturya, Avustralya'nın Güney Avustralya aynı şekilde 2027'de yaklaşık %100 yenilenebilir enerjiye geçecek.
28:45Özellikle güneş ve rüzgar ağırlıklığı.
28:47Çin çok muazzam gidiyor. Sorun olmaz kesinlikle. Yeter ki gerekeni yapalım.
28:51Peki hocam bu yeşil enerji dönüşümü nedir? Nereye doğru gidiyor?
28:56Buna hangi ülkeler öncülük ediyor?
29:00Burada özellikle şu grafimizi açtığımız zaman 7. grafimizi orada göreceğiz.
29:10Bu ülkelerin başta Çin, ABD, Avrupa Birliği bu dönüşüme öncülük ediliyor.
29:17Yeşil dönüşüm dediğimiz şey biraz önce bahsettiğimiz kömürden, doğalgazdan, petrolden uzaklaşıp elektrikli araçlara,
29:25elektrikli ısı pompalarına ve yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretmeye kastediyoruz.
29:32Yani yeşil dönüşüm, temiz enerji dönüşümü.
29:35Biliyorsunuz ülkemizde yaklaşık yılda 50 bin insanımız solunum yolu hastalıklarından yani kirli havadan ölüyor.
29:42Bunların en büyük sebebi kömür santralleri, kömürün sanayide kullanılması, araçlarda kullandığımız petrol, petrol yakıtları
29:50ve doğalgaz evlerde ısınmada kullandığımız bunların azaltılıp kısa sürede yenilenebilir dediğimiz temiz güneşe, rüzgara, su enerjilerimize geçişe enerji dönüşümü diyoruz.
30:03Elektrikli arabalara geçişe aynı şekilde enerji dönüşümü diyoruz.
30:07Mesela bizim ülkemizde ısı pompası pek yaygın değil.
30:11Yani dünyada 200 milyona yakın ısı pompası.
30:14Isı pompası nedir? Elektrikle çalışan, doğalgazın yerine evleri ısıtan sistem.
30:18Klima benzeri bir tür ama biraz daha farklı sistem.
30:21Burada hem ısıtma hem de soğutma yapılabiliyor.
30:24Dolayısıyla emisyonları çok azaltıyorsunuz.
30:26Ve ülkemize hem temiz bir enerji kayzandırmış oluyor hem de ekonomik olarak büyük ülkeye katkı sağlıyor.
30:33Peki şimdi bu bir de çatılara da kurulan güneş santralleri var.
30:38Bu çatılara güneş santrali de zorunlu olan ülkeler var.
30:43Bu ülkeler hangileri ya da bu çatılara güneş santralleri kurmanın faydaları neler?
30:50Evet 9 numaralı grafikte de görülürse orada renklendirme yaptık, yapıldı.
30:579B numaralı çatılarda.
30:59Buradaki en başta şu an Almanya olmak üzere Fransa, Yunanistan ve benzeri çok ülkede bu zorunluluklar var.
31:11Yani Japonya'da bu sene Nisan'da bu ay başlattı geçen ay.
31:15Çatılarda zorunlu olmasının şu avantajı var.
31:18Çevre kirliliğini çok muazzam bir şekilde azaltıyorsunuz.
31:21Kendi enerjinizi üreterek hem de ekonomiye büyük katkı sağlıyorsunuz.
31:24Örneğin Almanya'da geçen sene 1 milyona yakın çatı güneş santrali kuruldu.
31:28Bu muazzam bir rakam.
31:30Amerika'da ve benzeri çok ülkede, İngiltere'de, Japonya'da muazzam bir sayıda kuruluyor.
31:37Her birinde 4'er, 5'er milyon, birkaç milyon sayı nüfusuna göre kuruluyor.
31:41Devlet burada zorunlu koşarak insanları temiz enerjiye yönlendirmeye biraz mecbur kılıyor.
31:47Hem ekonomik olarak büyük katkı sağlıyorlar ve de gelir elde ediyorlar.
31:51Çünkü devlet bunlara fazla ürettikleri enerjilere muazzam bir rakam var.
31:55Para ödüyor.
31:56Mesela Fransa'da, Almanya'da 13 cent civarı dolar cinsinden para ödüyor.
32:00Bu da Türkiye'nin şartlarından çok daha elektrik fiyatının üzerinde bir fiyat.
32:04Yani hem güzel bir emeklilik geliri gibi gelir elde ediyorlar, hem de kendi elektriklerini üretiyorlar,
32:10araçlarını şarj ediyorlar, evin ihtiyaçlarını karşılıyorlar.
32:13Bu açıdan ülkemizde de yakın zamanda bu zorunluluklar, özellikle İstanbul gibi hava kirliliğinin yüksek olduğu
32:18veya diğer sanayinin yüksek olduğu illerde öncelikle başlamak üzere bizim ülkemizde de başlarsa
32:24hem ekonomiye hem de çevremize çok büyük katkımız olur.
32:29Peki hocam uzmanınızı tamamladığınız Almanya gibi ülkelerde çatı güneş santrallerinin durumu nedir?
32:35Burada Almanya'da bazı muhalefetler de nükleer enerjiye neden geri dönmek istiyorlar?
32:42Biraz önce söylediniz ki Almanya aslında çatıları bile neredesin bitirdi diyecek kadar belli bir orana yaklaştı.
32:48Henüz daha tam bitirmemiş olsa da balkonlara bile başladılar.
32:52Yani çatı güneş santrallerinden sonra şu an Almanya'da bu sene bir milyona yaklaştı balkonlara.
32:58Birkaç tane balkonla enerji paneli koyup elektriği üreten insan milyona yaklaştı.
33:03Bu sadece Almanya'da değil, biraz önce saydığımız ülkelerin genelliğinde de buyu aygın.
33:08Mesela İspanya'da elektrik kesintisinin önemli nedenlerinden birisi.
33:11Eğer Almanya'daki kadar çatı tesisleri olsaydı evlerde ve depolamaları o kadar insan mağdur olmazdı.
33:18Çünkü onlar elektrik gittiğinde de şebeke gittiğinde de çalışıyor.
33:21Yani de elektriğini ve enerjisini üretebilecekti.
33:24Doğal felaketlerde de çok muazzam faydası var.
33:27O açıdan çatı santralleri bir de nükleercilerin çok büyük iddiası var.
33:30İşte nükleer çok az yer kaplıyor ve işte güneş paneler çok yer kaplıyor diyor.
33:36Aslında çatı değerlendirdiğimiz zaman sıfır yeni alan kullanıyorsunuz.
33:40Hem çatınızı koruyorsunuz hem güneş santralleri hem enerji sıfır bir alan.
33:44Dolayısıyla ülkemizde çatıların önü şu an maalesef mevzuatla biraz zor, sıkıntılı
33:49ve tarifeler biraz engelleyici yönde.
33:52Bir an önce bunlar düzenlenirse ülkemizde Almanya'daki Avrupa'daki Avustralya'daki gibi.
33:57Avustralya'da da bakın 27 milyon nüfuslu 5 milyonun üzerinde güneş santralleri var.
34:02Bizde 32 bin tane toplamda.
34:04Yani 100 bini yakalayamadık.
34:06Bizim ülkemizde neden bunu yapmak bu kadar zor?
34:11Bunun özellikle tarifeleri elektrik birim tarifeleri şu an düşük tutuluyor.
34:15Normal devlet süpans ettiği için yani bu yönde tabii biraz faydası gibi gözüküyor.
34:20Ama vatandaş ama enerji üretimini engelliyor.
34:23Bu enerjiyi çünkü vatandaş ucuz zannedip devlet süpans edince gerek görmüyor.
34:29Normalde 4-5 yılda kendini amorti eder sistem devlet normal serbest fiyasa fiyatını uygulasa.
34:36Ama süpans ettiği için vatandaşa şu an 20 yıla yakın bir amorti süresi yatırımı cazip kılmıyor.
34:42Normalde devletin fazla ürettiğimiz enerjiyi de satın alması iyi bir fiyattan Avrupa'daki gibi normal piyasa şartlarına göre.
34:50Hem de dışarıdan kömür ithalatını gaz ithalatını ve nükleer ithalatını düşürecek.
34:55Bu eğer gerekli şekilde mevzu attığımızda tarifelerde düzenlemeler yapılırsa.
35:00O zaman da daha fazla kullanım da yayılmış olacak ülkemizde de.
35:03Evet oldu.
35:04Peki hocam bu elektrikli araçlardaki dünyadaki durum nedir?
35:09Hem bir bakımdan evet yenilebilir enerji olduğu için faydalı olduğunu düşünüyoruz.
35:14Ama bir yandan da ya bu işte filmlere haberlere bile konu oluyor.
35:19Bu tarz elektrikli kesintilerinde nasıl bir hal alır bu diye de bir soru işareti oluyor.
35:26Temiz araçlara dönüşüm nasıl hızlandırılabilir?
35:32Yani 12 numaralı grafikte de göreceğimiz üzere Türkiye'nin belli bir hedefleri var.
35:36Bu noktada beklentiler var.
35:40Ama araç dönüşümü dünyada çok muazzam hızla ilerliyor.
35:44Geçen sene toplamda 17 milyon satıldı.
35:46Ülkemizde 100 bin civarı satıldı ama bu yeterli bir rakam değil.
35:50Biraz az Avrupa Birliği'nin ve Çin'deki ortalamaya göre 4-5 kat daha az.
35:56Çin geçen sene %50'sini araçların yani 10 milyondan fazla elektrikli araç satıldı.
36:03Tüm dünyadan daha fazla %50'si dediğimiz gibi elektrikli araçlar satıldı.
36:09Yeni araçlarda bizim ülkemizde %10 civarıydı.
36:12Yani bu %30'a %40'a çıkarmamız lazım her sene ki dönüşüm hızlansın.
36:17Çünkü petrol dediğimiz gibi insan ölümlerinde 20 bin üzerinde insan petrolden kaynaklı hava kirliliği yüzünden ülkemize vefat ediyor.
36:27Yani solunum yolları hastalıklarından.
36:29Bunun da en önemli sebebi kömürden sonra petrol.
36:32Bu dönüşümü hızlıca gerçekleştirsek elektrikli araçlar aynı zamanda tasarruflu.
36:38Yani şu an siz evinizde şarj ettiğiniz zaman petrol ve araçlara göre benzine göre en az 5-6 kat daha ekonomik oluyor.
36:45Dışarıda şarj etme belki 2-3 kat olsa da dediğimiz gibi evde şarj ettiğiniz zaman 5-6 kat daha yakıt masrafınız oluyor.
36:52Temiz enerjiye kavuşmak bir taraftan avantaj diğer taraftan da ekonomik.
36:57Bu açıdan da ülkemizde mesela Avrupa Birliği'nin Çin'e uyguladığı %10-20 ek vergiler var.
37:03Bu vergiler düşürülürse Türkiye'de hızlanır.
37:06Çünkü %40 civarı ek vergi uygulanıyor.
37:08Bu da Çin araçlarının ucuz girmesini biraz zayıflatıyor.
37:14Yani çok satıldığı zaman hem devlet de bize vergi kazanır hem de hızlı dönüşüm sağlamış oluruz.
37:20Ucuz araba da girmiş olur.
37:22Bu yönüyle de biraz düzenleme yapılırsa ticaretle canlandırılır.
37:25Hem de çevreyi de korumuş oluruz.
37:26Evet.
37:27Peki Bünyam Hocam çok teşekkür ediyorum.
37:29Geleceğimizle ilgili enerji konularını konuştuk.
37:32Bizi bu konuda bilgilendirdiğiniz için çok çok teşekkür ediyorum.
37:35Tekrar görüşmek üzere.
37:36Ben de teşekkür ederim.
37:37İyi günler.
37:39Şimdi biraz da tarımdan bahsedeceğiz.
37:41Tarımın sosyal medyadaki dönüşümüne ve ihtiyacına bakacağız.
37:45Pazarlama yöneticisi Mahmut Dikmen bizimle olacak.
38:09Artık ülkemizde her şeyin sosyal medyadan geçtiği bir dönemde biraz da tarımdan bahsedeceğiz.
38:16Tarımı sosyal medyada ya da dijital platformlarda nasıl yönetebiliriz?
38:21Neler yapabiliriz?
38:22Onun için Mahmut Bey bizlerle hoş geldiniz.
38:24Hoş bulduk.
38:25Nasılsınız?
38:26Teşekkür ederim.
38:27Öncelikle biraz sizi tanıyabilir miyiz?
38:29Tabii çok kısaca bahsedeyim.
38:31İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi İşletme Bölümü mezunuyum.
38:35Yüksek lisansı MİTTP Üniversitesi'nde pazarlama ve yönetim üzerine yaptım.
38:40Yaklaşık 25 yıldır pazarlama ve iş geliştirme pozisyonlarında yönetici olarak görev alıyorum.
38:46Son 9 yıldan beri de tarım sektörü içindeyim.
38:48Harika.
38:49Şimdi pazarlama dediğimiz zaman hepimiz aklımıza e-ticaretler, satışlar geliyor.
38:55Bununla beraber de tabii ki sosyal medyanın da gücü etkili, çok çok etkili.
39:00Peki tarımda sosyal medya kullanımı bu kadar önemli hale geliyor mu?
39:05Şimdi tarımla sosyal medya aslında çok bir araya getiremiyoruz baktığımızda.
39:09Ama bunun mümkün olduğunu da görebiliyoruz.
39:11Bu nasıl bir önemli hale geldi tarım için?
39:14Şöyle anlatabiliriz bunu.
39:16Ülkemizde tarım çok geniş bir coğrafi alanda yapılıyor.
39:19Ve bugün baktığımızda Türkiye'de yaklaşık 4 milyon üzerinde tarımla uğraşan insanımız mevcut.
39:25Tarımın içerisinde yer alan firmaların, kurum ya da kuruluşların bu kadar çok insana yüz yüze ulaşması elbette ki mümkün değil.
39:32Sosyal medya buradaki işleriyle aslında bu süreci, bu iletişimi çok hızlandırıyor.
39:37O yüzden de sosyal medyanın önemi bu vesileyle artmış oluyor.
39:41Diğer taraftan sosyal medya bilgi alışverişini çok kolaylaştırdı.
39:45Bugün üreticilerimiz üretim alanında yapmak istediği işlemlerle ilgili, sulamayla ilgili, gübrelemeyle ilgili, ilaçlandırmayla ilgili
39:52ihtiyaç duyduğu her türlü bilgiye sosyal medya vasıtasıyla ulaşabiliyor.
39:57Tabii bunlarla birlikte WhatsApp grupları olsun, Facebook grupları olsun, bunlar üreticilerin kendi arasındaki iletişimi çok arttırıyor.
40:05Ve kendisiyle benzer üretim desenine sahip olan bir başka üreticinin tecrübesinden çok hızlı bir şekilde faydalanabiliyor.
40:12Bu da üreticilerin çok hoşuna giden bir durum.
40:15Bununla birlikte genç üreticiler de tarıma dahil oldukça tabii onların sosyal medya kullanımı ve bakış açısı bu konuya çok daha pozitif.
40:21Bu şekilde sosyal medyanın kullanımı ve önemi artmaya devam ediyor.
40:25Peki sosyal medya dediğimiz zaman her zaman öncelik işte eğlence alanı gibi konular geliyor.
40:32Peki tarımda sosyal medya stratejisini oluştururken daha dikkat çekici olabilmek için ya da bunu tanıtabilmek için nelere dikkat etmek gerekiyor?
40:41Şimdi öncelikli olarak hedef kitlenin doğru belirlenmesi lazım.
40:45Tabii biz üreticinin ilk bizim aklımıza gelen tarımda tabii birçok aslında paydaş var.
40:49Baayiler gibi, halciler gibi, zirai danışmanlık yapan ziraat mühendisleri gibi.
40:54Ama tabii baktığımızda hem sayı hem de önem olarak üreticiler bu işin kalbinde yer alıyor.
40:59Burada tabii o stratejiyi oluştururken dikkat edilmesi gereken konu üreticilerin aslında temel beklentilerini.
41:06Baktığımız zaman burada gelirlerini tabii ki doğal olarak arttırmak istiyorlar, verimini arttırarak.
41:11Veya işte bir zirai mücadele ile ilgili daha az maliyetle bu işi çözebilmek istiyor.
41:15Veya işçilik maliyetlerini azaltmak istiyorlar.
41:17Bunlarla ilgili pratik ve anlaşılır bilgileri paylaşabildiğiniz zaman bu gerçekten sizin stratejinizde ciddi anlamda destek veriyor.
41:24Bununla birlikte tabii dönemsel ve iklimsel farklılıklar var ülkemizin içerisinde.
41:31Bugün bir çukur oradaki üretim yapan üreticinin istek ve beklentileri ile Karadeniz'de yapanın ki farklı.
41:37Öyle olduğu için de tabii bu farklılıkları dikkate almak gerekiyor.
41:40Ve bu stratejiyi yine ortaya koyarken dikkat edilmesi gereken diğer bir konu buradaki iletişim tek yönde olmamalı.
41:46Yani firma, kurum ya da kuruluşların sadece üreticiye bilgi, tanıtım ya da reklam amaçlı değil.
41:51Onlardan gelen bilgileri de alarak bir şekilde karşılıklı bir iletişim ortamını kurması gerekiyor.
41:57Peki sosyal medyada tarım için pazarlama yaparken hedef kitleyi nasıl belirlemek lazım?
42:02Çünkü sosyal medyada en çok önemli şeylerden bir tanesi doğru hedef kitleyi bulabilmek.
42:07Aynen.
42:08Şimdi tabii bu da bu iletişimi yapmak isteyen kurum ya da kuruluşun hangi ürün grubu ile ilgili, hangi bölge ile ilgili öncelikleri var.
42:16Önce bunun bir netleşmesi lazım.
42:18Ülkemize baktığımızda aslında üretici demografik yapısı diyelim 35-60 yaş arasındaki üreticiler arasında daha çok görüyoruz.
42:27Ve daha çok aslında erkeklerin olduğunu görüyoruz.
42:29O yüzden orada bu tarz bir strateji oluştururken buna bir dikkat etmemiz gerekiyor.
42:32Diğer taraftan tabii kadın üreticilerin ve onların da tarımda aldığı rol her geçen gün artıyor.
42:37Onlara da yönelik olarak içeriklerin hazırlanması noktasında dikkate alınması gerekiyor.
42:41İyi bir planlama yapılması gerekiyor.
42:42Kesinlikle ve burada tabii birçok sosyal medya platformu var.
42:45Hangi platform aslında üreticilerimizin en çok tercih ettiği?
42:48Bunun araştırılmasını yapılması lazım.
42:51Hangi platformlar daha sık kullanılıyor?
42:54Hangi günler kullanılıyor?
42:56Hangi içerikler daha çok tüketiliyor?
42:58Bunlara dikkat ediliyor olması lazım.
43:00Tabii bu stratejileri oluşturduktan sonra genelde bunlar teknik analizlerle ekran başında yapılan şeyler.
43:05Ama yaptığımız stratejileri muhakkak saha tarafında da bir kontrolü yapmamız lazım.
43:09Yani biz bir strateji oluşturduk, üreticilerimize gittik ama gerçekten o karşılığı tam sahada yakalayabildik mi yakalayamadık mı?
43:15Eğer yakalayamadıysak bir takım düzeltmeler yapılması gerekiyorsa o zaman o revizyonları da yapmamız lazım.
43:21Peki sosyal medyaya yatırım yapmak isteyen tarımcı bu noktada neye dikkat etmeli?
43:27Şimdi burada hedef kitleyi konuştuk.
43:29Çok önemli.
43:30Hangi platformlar olmalı dedik çok önemli.
43:32Diğer bir önemli konu amaç.
43:34Yani biz bu sosyal medyada neden üreticilere uğraşmak istiyoruz?
43:37Amacımız marka algımızı iyileştirmek mi?
43:39Yoksa üretimle alakalı olarak üreticilerin ihtiyaç duydukları sorunlarda ya da sıkıntılarda çözüm sunmak mı?
43:46Veyahut da ürünlerimiz için talep oluşturup satışlarımızı arttırmak mı?
43:50Bu amacın çok doğru bir şekilde belirlenmesi gerekiyor.
43:53Bunun dışında yine başta belirttiğimiz gibi bu konuda yatırım yapacak olan kişilerin karşılıklı iletişimi sağlayacak şeyi, yapıyı muhakkak kurması lazım.
44:04Yani bu yarışmalarla olabilir, bir takım anketlerle olabilir, bir takım soru sorarak muhakkak karşı tarafın bir reaksiyonunu alıp iletişimi o şekilde kurmak lazım.
44:13Peki üreticilerin dikkatini çekmek için sosyal medyada ne tarz içerikler üretiyorsunuz?
44:19Aslında bu sorunun cevabı çok net.
44:21Üreticiler ilgilendikleri en önemli konu verimlerimizi nasıl arttırırız, gelirlerimizi nasıl arttırabiliriz, maliyetlerimizi nasıl azaltabiliriz, işçiliklerimizi nasıl daha azaltabiliriz gibi.
44:33Bunlarla ilgili içerikler hazırlığında zaten reaksiyon çok hızlı geliyor.
44:38Bununla birlikte özellikle yazılı iletişimden ziyade görsel materyallerin çok daha hızlı tüketildiğini görüyoruz.
44:45Aslında bu tarım için değil, her alan için geçerli.
44:48Diğer bir taraftan kendisi gibi üretim yapan başka insanların tecrübelerini dinlemeye çok önem veriyor üreticiler.
44:54Bu da bir nokta.
44:56Bu şekilde bir strateji oluştururken görseli bu anlamda önde tutan YouTube gibi, TikTok gibi, Instagram gibi platformları muhakkak bu stratejinin bir parçası haline getirmek gerekiyor.
45:06Peki sosyal medyanın aktif kullanıldığı zaman üreticilerin ya da markalara etkisi bence muazzamdur bu konuda ne düşünüyorsunuz?
45:14Doğru bir şekilde kullanıldığı zaman kesinlikle dediğiniz gibi.
45:17Burada aslında iki taraflı bir iletişim var.
45:19Şöyle ki diyelim ki bir şirket, bir kurum üreticilere ulaşmak istiyor.
45:23Az önce dediğimiz gibi ülkemiz çok geniş bir coğrafyada.
45:25Tarım yapılıyor, çok fazla insan var.
45:27Siz sosyal medya üzerinden ürünleriniz ya da hizmetlerinizle ilgili bir talep oluşturduğunuzda ve bu satışa döndüğünde ilk aşama geçinmiş oluyor.
45:34Ama sonrasında ürünün performansı eğer bu oluşturan taleple ilgili beklentilere karşılıyorsa bu sefer üretici tarafında sizin için bir sadık üretici oluşmaya başlıyor.
45:45Bu tabii marka algısını bir şirket için çok katma değerli bir şey.
45:49Diğer taraftan da üreticiler de istedikleri zaman her zaman ürünlerini kullandıkları ya da ürünlerini merak ettikleri şirketlere ulaşamayabiliyorlar sahada.
45:57Çünkü her zaman o firmanın bir temsilcisi ya da o kuruluşun bir temsilcisi ile bir araya gelemiyorsunuz.
46:02Bu noktada da özellikle biz bunu pandemi döneminde çok fazla yaşadık.
46:05Ziyaretlerin ve bir görüşmelerin çok daha sınırlı olduğu bir dönemde.
46:09Sosyal medya o noktada üreticinin istediği yerlere ulaşıp…
46:13Zaten ne arıyorsak sosyal medyadan aratıyoruz.
46:16Yani neye ihtiyacımız varsa bu işimizle ilgili olsun ya da özel yaşantımızla ilgili olsun ne ararsak arayalım sosyal medyada bunu aratıyoruz ya da buluyoruz.
46:26İşte işbirliği yapacağımız kişileri partnerlere bir yerden bir şey alacaksak nereden alabiliriz nasıl ya da nasıl yapıldığını bile sosyal medyadaki platformlardan öğrenebiliyoruz.
46:35Kesinlikle.
46:36Tarım sektörü biraz sabır sektörü olarak görüyorum ben dışarıdan.
46:40Bunun ekilemesi, hasatının alınması, yapılması gerçekten sabır gerektiren bir sektör.
46:45Biraz sosyal medyada böyle.
46:47Bu alanda yatırım yaptıklarında ya da bu sosyal medyayı aktif olarak kullandıklarında bunun meyvelerini alabilmek için de biraz da sabırlı olmaları gerekiyor sanırım.
46:58Çok doğru bir noktaya temas ettiniz.
47:00Aslında sosyal medyadaki her türlü yatırım için bu geçerli.
47:03Tarım için olduğu gibi diğerleri için de.
47:05Aslında özetle konu şu.
47:07Siz sosyal medyada bir inisiyatif aldınız ve bir kanal açtınız.
47:11Ulaşmak için hedef kitleye ulaşmaya çalışıyorsunuz.
47:13Ama buna ulaşmak için sizin kanalınızda dikkat çeken, ilgi uyandıracak ve insanların aslında ihtiyaçlarına cevap verecek içerikler üretmeniz lazım ki insanlar sizin kanalınızı ziyaret etsinler.
47:26Bu ziyaretler belli bir zaman ilk başlangıçta belki çok yoğun bir şekilde gerçekleşmiyor.
47:31Fakat zaman geçtikçe siz bu kaliteyi devam ettirdiniz müddetçe.
47:35Orada parabolik olarak hem sizi takip edenler sayısının bilinirlikle size gelen taleplerin de o şekilde arttığını görüyorsunuz.
47:42O yüzden temas ettiğiniz gibi sabır özellikle sosyal medyada tarımında çok çok önemli.
47:47Peki Mahmut Bey çok teşekkür ediyorum.
47:49Biraz daha sosyal medyada geride kalmış olan tarımla konuştuk.
47:53Sosyal medyada bunu daha etkin bir şekilde nasıl değerlendirebiliriz, bunun için neler yapabiliriz bunları konuştuk.
48:00Bilgileriniz için tavsiyeleriniz için çok çok teşekkür ediyoruz.
48:03Ben çok teşekkür ederim.
48:04Tekrar görüşmek üzere.
48:05Görüşmek üzere.
48:06Şimdi bir reklam arası vereceğiz.
48:08Küçük bir mola.
48:09Ondan sonra birlikte güzelliğimiz üzerine güzelliğimizi doğal bir şekilde nasıl genç hale getirebiliriz bunları konuşacağız.
48:16Bir kahve molasından sonra tekrar ekran başındayız.
48:24Bugün hayatımızı güzelleştiren birçok konuya değindik.
48:27Şimdi ise cildimizi güzelleştirmede.
48:30Cilt güzelleştirmede artık binbir çeşit yolu var.
48:34Dolgular, botokslar, ip askılar.
48:36Peki cildime dışarıdan madde almadan doğal gençleşme ve güzelleştirmenin bir yolu yok mu?
48:42Tabii ki var.
48:43Yazı hazırlanırken dolgu, botoks yaptırmadan gençleşmenin yolu eksozom.
48:48Yaz ayları yaklaşırken hepimiz aynaya baktığımızda daha dikkatli baktığımız günlerdeyiz.
48:53Kimimiz daha taze kimimiz daha sıkı bir cilt istiyoruz.
48:57Ama herkesin kafasında aynı soru.
48:59Dolgu, botoks yazın yapılır mı?
49:01Doğru zaman mı?
49:02Bazı izleyicilerimiz bu işlemleri yaz aylarında tercih etmiyor.
49:06Güneşten çekiniyor.
49:07Doğallığını kaybetmek istemiyor.
49:09O zaman şimdi size hem doğal hem etkili hem de yaz için uygulanabilen uygulamadan bahsedeceğim.
49:15Eksozom.
49:16Peki nedir bu eksozom?
49:18Eksozom hücreler arası iletişimi sağlayan, gençlik sinyallerini cilde taşıyan nano boyuttaki mucizelerdir.
49:25Kendi cildinizin yeniden yapılanmasını sağlar.
49:28Yani ben yaş almak istemiyorum ama yüzüme de bir şey enjekte ettirmek istemiyorum diyorsanız eksozom size uygun olabilir.
49:36Eksozom uygulamalarında peki neler mümkün?
49:39İnce çizgilerde azalma, cilt donunda eşitleme, gözeneklerde sıkılaşma, ciltte belirgin parlaklık ve ışıltı,
49:47üstelik doğal enjekte edilmeden ve minimal sosyal dantaneli.
49:51Yani siz tatilinizde planlarken cildiniz de içeriden gençleşmeye başlıyor.
49:56Peki bunu uygulama kimler için uygun?
49:59Özellikle 30 yaş üstü, daha önce hiç dolgu ya da botoks yaptırmamış ama artık bir şeyler yapmalıyım diyen izleyiciler için iyi bir başlangıç.
50:08Ayrıca daha önce estetik işlem yaptırmış olanlar için de bakım niteliğinde destekleyici bir uygulamadır.
50:14Eksozom son yılların doğal güzellik yöntemlerinden biri.
50:18Hem cildinize tazelik katar hem cildinizi gençleştirir.
50:22Bununla da birlikte cildinizde hem bir şey enjekte etmeden hem de güzelliğinizi sağlamış olursunuz.
50:30Peki güzellik bazen bir dokunuşta bazen de bir hücrenin içindeki bir yenilikte saklıdır.
50:36Haftaya yine çok özel konuluklarla güzellik dolu bir cumartesi sabahında buluşmak üzere.