Unutulan Yörük mirası yeniden hayat buldu

CNN TÜRK

Üretim Zamanı ekibi bu hafta Sındırgılı Yörük kadınların üretim hikayesini ekrana taşıdı. Unutulmaya yüz tutmuş yöresel bez bebekler, kadın dayanışmayla geleceğe taşınıyor. Üretim Zamanı, ilham verici hikayelerle her pazar 10.35'te CNN TÜRK'te.

Transcript

00:00Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar

00:13Aşrı aşrı memlekete kız vermesinler

00:24Aşrı aşrı memlekete kız vermesinler

00:37Üretmeyi seviyorum, çalışmayı seviyorum ve insanlara faydalı olmayı da seviyorum

00:44Atalarımızın bize öğrettiklerinin üstüne hayal gücümü de koydum

00:49Kadınlar çok akıllı, kadınlar hayal güçlerini kullanıp çok şeyler üretebilirler.

00:58Merhabalar ben Fatma Oya Kocataş, Doğal Şehir Sındırgı'ya hoş geldiniz.

01:08Yacı Bedir Yörükler Derneği Başkanıyım, Yöresel Bebek Kültür Bakanlığı Sanatçısıyım.

01:13Amacım yörük kültürünü yaşatmak, genç nesillere aktarmak ve kadınlarımıza ististan sağlamaktır.

01:26Kerpiç bir evde doğdum, tabii o zaman yoksulluk varmış.

01:29Annem tabii bizi büyütmek için, yoksullukta olduğu için beni üç aylıkken anneanneme tütün tarlasını kenarına bırakmış.

01:38Anneanneme demiş ki, anne sen bunları büyüt, iki kardeşiz biz, bir de abim var, yurt dışına gitmiş annem, bizi anneanneme bırakmış.

01:4610 yaşına geldiğimde iki dam inek savıyordum.

01:48Damdan çıktığım zaman koyunlarımız, keçilerimiz vardı ahıllarda, onları gidiyordum otlatmaya.

01:54Hem ekmek yapardık fırınlarda hem maşıngamızda yakardık, o zaman kömürler yoktu ki.

01:59Yazın tütün yapardık, kışın halı dokurduk.

02:02Nenemizle dedemizle hep kültürümüzü, yörük kültürünü yaşadık.

02:06Bu kültür o zamanlar böyle içime işledi.

02:10O eski kültürümüzü, eski arıf adetlerimizi de hala yaşıyorum.

02:1919 yaşında eşime kaçtım.

02:21Evlendim, iki çocuğum oldu.

02:23O günlerden beri bir okulda yardımcı personel olarak çalışmaktayım.

02:27Şimdi çevremde çok kadın var, herkesin çocuğu okuyor.

02:31Kadınlarımız işte biz de ailemize, biz de çocuklarımıza, eşimize nasıl bir yardım edebiliriz?

02:37Nasıl aile bütçemize katkıda bulunabiliriz?

02:39Herkes bunun derdinde olunca ben de dertlendim.

02:43Kadınlara nasıl yardım edebiliriz diye.

02:46Balıkesir'de federasyon başkanımız var, yörük birliği başkanı olduğu için sürekli yanına giderdim.

02:52Gittiğimde bir gün dedi ki, Fatma Hanım sana bir dernek kuralım dedi.

02:56Ya başkanım yapamam dedim.

02:58Yaparsın yaparsın dediler.

03:00Derneğimizin adını Yağcı Bedir Derneği olarak isimlendirdik.

03:042016'da kurdum ve bu gördüğünüz mekan bizim derneğimiz.

03:09Buluştuğumuz yer, toplantıları yaptığımız yer.

03:12İçindeki her şey dernek üyelerimin, kadınların el emeği.

03:24Birçok projeler yaptık.

03:25İlk projemiz 3000 yıllık Yağcı Bedir halısına can veren kadınlar projemizin adı.

03:30Projemizde şehrimize 100 metre yörük otağı kazandırdık.

03:34Ve bu yörük otağında Yağcı Bedir halılarını dokutturduk.

03:42Çocukluğumuzda, gençliğimizde yörük kültürünün yaşantılarını nasıl ön plana çıkarırız derken

03:48yörük bebeklerini küçüklükten de nenemiz bize dikiyordu.

03:52Onları biraz daha geliştirerek yörük bebeklerini yapmaya başladık.

03:55Yörüklerin yaşantılarını biz bu bebeklere taşıdık.

04:04Anneannem eski kalan böyle parçalardan bize bez bebek dikerlerdi.

04:08Biz de o bez bebeklerin içine dolduracağız pamuk muva halı kırpıntılarını içine deperdik böyle.

04:13İşte ondan kollarını, kafalarını.

04:15Onu böyle bez bebek yapardık.

04:17Ben de ondan esinlenerek, biraz daha geliştirerek derken birkaç tane arkadaşımıza hep öğrettim.

04:25İlk başladığımızda 3-5, 3-5, 3-5 yapıyorduk ama şu anda siparişlere yetişemiyoruz.

04:37Bir tane yörük bebeğinin üzerinde bir sürü kadının emeği var.

04:42Kimi yeleğini örüyor, kimi dikiyor.

04:44Herkese bir pay veriyorum.

04:47Kadınlara dokunabiliyoruz.

04:48Bu da beni çok mutlu ediyor.

04:56Proje yaptık demiştik ya, 100 metre yörük otağı.

05:00O otağımızda da bunların yapımını gerçekleştiriyoruz.

05:03Kurslarımızı orada veriyoruz.

05:05Festivallere gidiyorduk.

05:07Festivallerde hep yörük çadırlarını, otağlarını görüyordum.

05:10Tabii içleri böyle hep yörük kültürü kokuyordu.

05:13Bu da beni cezbediyordu.

05:15Yani sen de yaparsın, sen de yaparsın derken bu projeyi yaptık.

05:19Dedik ki şehrimize, memleketimize bir tane yörük otağı kazandıralım.

05:26Köy köy dolaştık.

05:28Ne varsa, çıkırığından tutun.

05:32Efendime söyleyeyim bulgurdaşından, ayran çalkasından, heybesinden, üç eteğinden, göyneğinden.

05:40Ne varsa yörüklerimizin kültürü.

05:42Köylerden teyzelerim aradı.

05:44Benim annemin iç göyneği var.

05:46Vereyim çadırın içine as.

05:48Üç eteği var, çadırın içine as.

05:50Dokuduğum kilim var, onu da atar mısın çadırın içine.

05:54Kıl çadırlar var.

05:56Nenem dokunmuştu, annem dokunmuştu.

05:58Bunları da alır mısınız, koyar mısınız?

06:00Hep kadınlarımızın el emeklerini biz de getirdik, o çadıra döşedik ve çadırımızda şu anda kullanılır, aktif halde.

06:16Kadınlarımızla beraber toplanıyoruz gelen siparişlere göre.

06:19Gelen kadınlarımız çadıra geliyor siparişlerimizi bitirmek için.

06:23Gelmeyenler de işte ben gelemeyeceğim diyorsa evlerine kadar götürüyoruz.

06:26Onlar da evlerinde yapıyorlar.

06:28Ama tekrar onları paketlemek için hepsini topluyoruz çadırda.

06:33Hem çay içiyoruz hem muhabbet ediyoruz.

06:35Hem de onun orası nasıl olmuş.

06:37Hem birbirimize işte orada akıl da veriyoruz.

06:40İşte şunun şurası şöyle olsa daha güzel olmaz mıydı? Olurdu.

06:44Akıl alışverişinde de bulunuyoruz.

06:46Çok eğlenceli geçiyor.

06:48İşte bazen böyle işi bitirdikten sonra hemen onları kenara koyuyoruz.

06:51Hemen türkülerimize başlıyoruz.

06:53Bizim yanık türkülerimiz vardır.

06:55Hemen türkülere başlarız.

07:22Geceleri arasında kendim geldim sarıldım.

07:30Hadi alkış!

07:35Kadınların ellerini attığı yer mükemmel oluyor.

07:38Biz ilk önce iki kadınla başladık.

07:40Üç olduk, dört olduk, beş olduk.

07:42Şimdi on tane, yirmi tane kadınla

07:45kimi kadınımız bebek yapıyor, kimi ayakkabı işliyor, kimi çaput kelim yapıyor.

07:49Çünkü bu üç tane, beş tane değil.

07:51Üç yüz tane, beş yüz tane oluyor gün geliyor siparişlerimiz.

07:55Bu kadınlara da dokunmak benim çok hoşuma gidiyor.

07:57Hepimiz beraber bu kültürümüzü

08:00gün yüzüne hem çıkarıyoruz hem de para kazanıyoruz.

08:03Kadınlara para kazandırıyoruz.

08:05Bir kadına, bir çocuğa dokunmak benim de çok hoşuma gidiyor.

08:08Yani onlara bir şey verebilmek beni çok mutlu ediyor.

08:20Kadınlarla yapacağımız o kadar çok iş var ki

08:23daha yolun başındayız.

08:25Şu anda bir tane daha proje yaptık.

08:27Bu projede yine

08:29Yacibedir desenlerini

08:31keten çuvallara işleyip

08:34bunları ayakkabı yapıp

08:36nedir markamız? Sındır bir Yacibedir ayakkabıları.

08:39Her motifin bir anlamı, her motifin bir hikayesi vardır.

08:43Biz de bunları

08:45hikayelere unutulmasın diye

08:47ayakkabılara, çantalara, yeleklere

08:50motiflerimizi bu şekilde bunlara nakşediyoruz.

09:02Bu yapılan işler sayesinde

09:04mutlu olan kadınlar

09:06o kadar çok dedik ya

09:08bunlar bize terapi oluyor.

09:10Eşinle tartışmış, çocuğunla sorunu olan

09:13başkanım neredesin?

09:16Çadırdayım, biz de geliyoruz.

09:18Gelirler, hem orada işleniriz

09:20hem onların dertlerini dinleriz.

09:22Onlar bizim dertlerimizi dinler.

09:24Çadırdan giderken mutlu ayrılırlar

09:26ve orada kalır.

09:28Evlerinin sorunlarını oraya getirdiler ya

09:30giderken derim ki onlara

09:32burada kalsın, evinize mutlu, neşeli gidin

09:34derim, onlara da destek olurum.

09:36Bir öğrenci velisinden para istiyor

09:38yok dediği zaman, vermediği zaman

09:40benim şeyime gidiyor.

09:42Ama biz anneyiz.

09:44Anne ne kadar da olsa

09:46o kazandığından bir yerine koyar

09:48o çocuğunu harçlıksız göndermez.

09:50Benim şeyim çocuğunu harçlıksız göndermesin.

09:52Yani onlara

09:54o parayı, o imkanı sağlıyorum ya

09:56o beni çok mutlu ediyor.

10:04Ben her gün sabahleyin 6'da kalkarım

10:06çünkü bana

10:0824 saat yetmiyor.

10:10Beni gençleştiriyor diyeyim yani çalışmak.

10:13Ne der atalarımız? Çalışan demir

10:15pas tutmaz.

10:17Biz de çalışarak, üreterek

10:19böyle genç kalıyoruz.

10:21Üretmeyi seviyorum, çalışmayı seviyorum

10:23ve insanlara faydalı olmayı da seviyorum.

10:31Atalarımızın bize öğrettiklerinin üstüne

10:33hayal gücümü de koydum.

10:35Kadınlar hayal gücünü kullanıp da

10:37yapmayacakları hiçbir şey yoktur.

10:39Ben hiçbir kursa gitmedim

10:41hiçbir eğitim almadım

10:43tamamen hep hayal gücümü kullandım.

10:45Kadınlar çok akıllı

10:47kadınlar hayal güçlerini

10:49kullanıp çok şeyler

10:51üretebilirler.

Kategori

Döküm

Önerilen