Oynatıcıya atlaAna içeriğe atlaAltbilgiye atla
  • evvelsi gün
Putin solcu mu sağcı mı?

Zelenski düşürülecek mi?

Kafkasya'da NATO mu kazanıyor?

T24 yazarı Hakan Aksay yorumladı.

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:30Birazcık daha farklı bir programla umarım daha ilginç bir programla karşınızda oluruz.
00:35Bugünkü program daha çok sizlerle söyleşi gibi düşünüyorum ben.
00:40Sizden gelen sorular, eleştiriler, öneriler, benim dikkat çekmek istediğim bazı konular bugün daha çok öyle geçsin istedim.
00:51Ve bu arada tabii son zamanların gündeminde de çok kısa da olsa değiniriz.
00:57Çünkü önemli günler, önemli haftalar mutlaka ilginç bir şeyler oluyor cephelerde.
01:02Hem Ukrayna, Rusya hem de biliyorsunuz son haftalarda Kafkasya ki Kafkasya epeyce ilginizi çekti.
01:08Bunu seyredilme oranlarından da görüyorum.
01:11Hem seyredilenler oldukça arttı.
01:14Kim bilir belki de Ukrayna savaşından yaklaşık 3,5 yıl içinde usananlar da vardır.
01:19Ama savaştırdıkça tabii bunu yorumlamak da bilgi vermek de bizim işimiz.
01:23Ama Kafkasya'da önemli gerçekten orada da aniden parlayan, daha doğrusu bir 7 ay içinde aşama aşama büyüyen bir kriz var.
01:32O kodlara da değineceğiz.
01:33Bazı sorular onlarla da ilgili var.
01:35İstekleriniz de var onlarla ilgili.
01:38İşte seyirci tepkisi de ne olarak bakıyorsunuz şeylere?
01:44Ne bekliyorsunuz videolardan?
01:46Falancacılık mı olmak gerekiyor?
01:48Filancacı mı olmak gerekiyor?
01:49İlla Putin'i, illa Batı'yı mı?
01:51İlla Aliyevi, illa Paşinyan'ı mı desteklemek gerekiyor?
01:54Böyle çok köşeli şeyler var.
01:56Yorumlar, eleştiriler, istekler var.
01:59Hepsiyle de aynı fikirde olmam.
02:01İmkansız tabii ki kendi görüşümü de söylemek istiyorum.
02:05Onun dışında Zelenski Ukrayna'daki bir kriz kıvılcımı Kafkasya'da ve Ukrayna'da NATO ileri adım atıyor.
02:14Bunlara da değineceğiz.
02:16Ama öncelikle isterseniz şu demin dediğim şeyden başlayalım.
02:20Yani izliyorsunuz ve izleyenlerin önemli bir kısmı.
02:24Bu adam ne diyor?
02:25Bu adam kimin adamı?
02:26Böyle bir şey var.
02:27Gerçekten üstelik bazen de üç cümle söylersen ortadaki iki cümleyi, ikinci cümleyi kapan birinin birinciye ya da üçüncüye bakmadan oradan bir eleştiri getirmesi.
02:38Bakın bunlar normal.
02:39Zaten bizim yayıncılıkta bir terazimiz var.
02:43Bir tür terazi, biraz eski bir terazi ama biz de eskiyiz.
02:47Bazı yayınlardan sonra gerçekten gülümseyerek bakıyorum.
02:52Rusçu diyerek küfredenler ya demeyeyim de hadi hakaret edenler eleştirenler ve batıcı işte Zelenski yandaşı, Trumpçı vesaire vesaire diyenler o kadar birbirine yakın çıkıyor ki nasıl olabilir?
03:06Yani bir insanın söylediği aynı sözler A kişisi ve B kişisi tarafından ya da A'lar ve B'ler tarafından o kadar farklı.
03:14Bu adam Rus ajanı yok, bu adam Batı ajanı Amerikan ajanı.
03:18Bunlar ilginç bu seyircinin yaklaşımını da gösteren bir şey.
03:22Mesele taraflı olmak değil.
03:24Mesele savaşta ne olduğunu ya da siyasi gelişmelerde, uluslararası arenada neler olduğunu değişik yönleriyle bakabilmek.
03:32Onun için de benim yaptığım iş şu, hadi biraz dertleşelim sizlerle.
03:36Rus kaynaklarına bakıyorum, resmi Rus kaynaklarına, muhalif Rus kaynaklarına bakıyorum.
03:41Saatler alıyor bu.
03:42Batı kaynakları, Türkiye'de yazılan çizilenler az da olsa bunlara bakıp bir şey çıkarmaya çalışıyorum.
03:48Kim, nerede, ne yapıyor, ne yapmıyor, neyin sonucu yorum biraz bunlardan oluşuyor ve o terazide artık o teraziyi siz neyi koyuyorsunuz bilmiyorum.
03:56Yani profesyonelizm ne kadar yer tutuyor, vicdan, ahlak ne kadar yer tutuyor ama bazen dediğim gibi kızanların, küfredenlerin oranın yakın çıktığı zaman doğru yoldan gidiyoruz diyorum.
04:08Ama her programda olmayabilir tabii ki.
04:11Bazen örneğin bir Rusya, bir sivil bir yeri bombaladı, bir hastaneyi bombaladı, onun üzerinde duruyoruz tabii ki.
04:18O zaman Rusya karşı diyenler çoğalıyor ya da bir başka şey de işte son zamanlarda olduğu gibi Zelenski, Trump'ı ikna etmek için ona iltifatlar iltifat yağdırıyor.
04:29Yani bu da olacak şey değil gerçekten.
04:31Koskoca Ukrayna, Avrupa'nın en büyük devletlerinden biri.
04:34Eski Sovyet coğrafyasının ikinci büyük devleti.
04:37Nerelere geldi, getirildi ya da şartlar bunları da vurguluyoruz.
04:41Hiçbiri de hani bizdeki tabir ile babamızın oğlu değil.
04:44Bunları görmeye, vermeye çalışıyoruz.
04:47Ve bir de savaşa yaklaşım illa bir şeyci olmak gerekmiyor.
04:51Bakın her programda burada yaklaşık 3,5 yıldır savaşla ilgili herhalde Türkiye'de en çok yayın yapan yer burası.
05:00Burası bu program ayrıca ben yazılarda yazıyorum.
05:03Ve burada hem Batı'nın hem Ukrayna'nın yıllardan uzun yıllardan beri hem de Rusya'nın ki savaşa başlayan taraf ve savaşı bitirmek istemeyen taraf.
05:13Hepsinin ayrı ayrı eleştirileri var.
05:15Sonuç olarak savaş sürüyor.
05:17Ve bu savaşın en büyük şeyi, sonucu insanların ölmesi, ölmesi, yaralanması.
05:23Korkunç bir şey savaş.
05:25Sürekli izliyorum ben o telegram kanallarından izliyorum.
05:28Burada veremeyeceğimiz görüntüler, kollar, bacaklar bunları izliyorum.
05:31Her gün gerçekten kopan kollar ve yaşlı kadınlar evlerinden çıkan, yardım isteyen, dünyadan yardım isteyen kadınlar.
05:45Bunlar korkunç bir trajedi aslında.
05:48Bu trajediyi vermek de bizim bir görevimiz.
05:51Yani bütün mesele bir jeopolitik bir denge değişmesi, Rusya'nın hamle yapması, Batı'nın hamle yapması.
05:59Biliyorum bazılarınız bu çerçeveden bakıp önemleri önemsemiyorsunuz.
06:03Liderlerin de çoğu önemsemiyor anladığım kadarıyla ama işte bu insanlığın sorunlarını, krizlerini savaşla, kanla, şiddetle çözme alışkanlığından vazgeçmesi gerekiyor.
06:16Bakın hangi yıla geldik, hangi çağa geldik.
06:182025 ve şu anda son 10 yıllarda dünyada en fazla savaş çıkan, çatışma çıkan ve en fazla silahlanan dönem oldu bu son 10-15 yıl içinde.
06:30Gidiş nereye? Buna bakmaya çalışıyoruz.
06:33Ve bakarken de bazen dediğim gibi doğrular yanlışlar yer değiştirebiliyor taraflara göre.
06:40Örneğin Kafkasya, Kafkasya'ya sıkça baktık son zamanlarda.
06:44Evet Kafkasya'da 35 yıla yaklaşan bir kriz durumu vardı.
06:48Bir işgal durumu vardı ve bunu da açıklıkla söylemek gerekiyordu.
06:51Evet şu ya da bu şartlarla 100 yılın başına uzanmak mümkün vs.
06:55Sovyet devletinin ilk başlardaki hataları hesaplayamadığı şeyler bunlara vurgu yapmak da mümkün.
07:02Ama sonuç olarak 35 yıllık savaşın başlangıcında Ermenistan'ın özellikle de 90'ların ortasına kadar falan Azerbaycan'ın önemli bir bölümünü işgal ettiği bir gerçek.
07:14Bu bir işgal.
07:15Bu böyle ve sonraki aşamalarda savaşın 3 aşaması vardı biliyorsunuz.
07:20Karabağ Savaşı'nın 2. ve 3. aşamasıyla Azerbaycan topraklarını geri aldı.
07:25Bu da şiddet yoluyla elde edilse de haklı bir sonuç oldu sonuç olarak.
07:29Bunu da söylüyoruz.
07:31Bununla birlikte her zaman siyasetin ahlaki bir yönü de var.
07:36Evet çok büyük bir güç farkıyla ekonomide ve askeri güçler açısından büyük bir potansiyel farkıyla Azerbaycan değiş yerinde ise ezdi geçti Ermenistan'ı.
07:49Ezdikten sonra savaşı kazandıktan sonra burada da yayın yaptık daha önce biliyorsunuz.
07:54Veya da sürekli izleyenler hatırlayabilir.
07:56Aliyev'in yani Muzaffer Komutan Aliyev'in ve Azerbaycan Devlet Başkanı'nın çıkıp Paşinyan'la alay etmesinde doğru ve ahlaki siyasi ahlak açısından da doğru olmadığını da söyledik.
08:12Hatırlıyor musunuz?
08:13Hatırlatalım o kısa bir video var çok kısa bir video elimizde var.
08:16Ona bir bakalım savaşı kazandıktan sonra Aliyev'in Ermenistan Başbakanına yönelik birkaç cümlesi ve ifadesi yüz ifadesi.
08:25Savaşı kazanmışsın, güçlüsün, diğerine zaten diz çöktürmüşsün.
08:44Böyle bir şeye gerekiyor mu?
08:47Ben bunun yani kazananların da bir hukuku bir ahlak olması gerektiği şeyinden çıkarak hem burada hem başka yerlerde ABD'yi sık sık ele alıyoruz.
08:57Trump bu programın değişmez konuğu oldu neredeyse biliyorsunuz.
09:00Şimdi şuna niye böyle bakıyorsun da başka türlü bakmıyorsun diyenlerin bir kısmı birkaç programda da gördüm.
09:08Beni biraz gülümseten bir şey söylüyorlar.
09:11Ya sen Sovyetler Birliği'ne gidip orada Sovyet ekmeği yemişsin.
09:15Evet arkadaşlar Sovyet ekmeği yedim.
09:18Dahası burs aldım devletten burs aldım.
09:21Dahası iyi bir öğrenciydim.
09:23Onun için böyle Soçi'de Adler'de falan tatiller olurdu.
09:26Oraya da ücretsiz gönderildim.
09:28Görüyor musunuz yaptığım ihaneti?
09:29Ne yapmam gerekiyor?
09:32Her şeyi savunmam mı gerekiyor?
09:34Sovyetleri, Rusya'yı koşulsuz her konumda savunmam gerektiğini söyleyenlere küçücük bir sorun var.
09:42Hangi Sovyetler, hangi Rusya liderleri bir hatırlayalım bakalım.
09:46Bir görselimiz var bakın.
09:47Sovyet ve Rusya liderleri.
09:49Hadi çok fazla sizi yormayayım.
09:51Ben Sovyetler Birliği'ne gittiğimde Brejnav vardı.
09:55Üstten sağdan ikincisi Andropov ondan sonra geldi.
09:59Çernenko, Brejnav, Gorbacov, Yeltsin, Putin.
10:03Şimdi bunların hepsinin Moskova'sı farklı.
10:06Bunların hepsinin Rusya'sı, eskiden Sovyetleri farklı.
10:10Sistemler de farklı.
10:11Neredeyse her biri bir öncekini reddederek geliyor başa.
10:14Bazen sessizce yapıyor bunu, bazen açıkça yapıyor.
10:19Yani kuruşça şiddetli bir şekilde reddetmişti Stalin'i.
10:23Ama Putin hiç şiddetli bir şekilde açıklama yapmadı.
10:26Ama Yeltsin'in bütün politikalarını değiştirdi.
10:29Siz her zaman Rusya'yı savunmak istiyorsanız eğer hangi Rusya sizinkisi söyleyin.
10:34Dolayısıyla Rusya'yı sevmek, savunmak bu da gerçekten enteresan bir şey.
10:40Yani söz buraya getirdi beni söyleyeyim.
10:43Rusya'yı seviyor musun?
10:44Bazen bu tür şeyler alıyorum.
10:45Mailler de geliyor.
10:47Elbette seviyorum.
10:48Elbette seviyorum.
10:49Türkiye'yi seviyor muyuz?
10:51Türkiye'yi de seviyoruz.
10:52Bir ülkeyi sevmek demek, o ülkenin yönetimi o an başta kim varsa ya da hangi güç, hangi parti, siyasi parti, siyasi güçler bunları onaylamak anlamına gelmiyor.
11:05Evet Rusya'yı seviyorum.
11:06Ama Rusya'da olan bir tane ya da Rusya'nın dış politikası, savaş vs. bunları sevmek anlamına gelmiyor bu.
11:12Ama Rusya'yı seviyorum, insanlarını seviyorum, doğasını seviyorum.
11:16Başka başka Rusyalar var.
11:18Rus edebiyatının karşılığını bulabiliyor musunuz dünyada?
11:20Rus doğası, Rus balesi, Rus sanatı, kültürü ve Rus insanları.
11:27Onlar da farklı farklı.
11:28Bir tek insanın içinde bile farklı insanlar var.
11:31Şimdi gerçekten bazen hayatımın önemli bir bölümünü getirdiğim Rusya ile ilgili öyle eleştiriler geliyor ki.
11:37Bakın doğru şeyler söyleyen bir okuru, bir seyirciyi vereceğim kısaca.
11:43Gayet de güzel eleştirisini vermiş.
11:44Birazcık sert ama olsun.
11:46Şamil Turnalı yazıyor.
11:48Yaklaşık 2 hafta önce, 12 gün önce.
11:52Ben 63 yaşında bir vatandaşım.
11:54Rusları dünyanın en eğitimli ve kültürlü insanları olarak bilirdim.
11:58Bu haber ve Ukrayna Savaşı'nın başından bugüne kadarki gelişmeler benim bu inancımın ne kadar zayıf ve mesnetsiz olduğunu gösterdi.
12:06Tipik bir robotik budalalardan oluşmuş diyor.
12:10Sert bir anlatım.
12:11Milliyetçilik zehrini seve seve içmiş ve geri kalmış bir halk.
12:14Çok zavallı ve acıklı bir durum.
12:17Samimi konuşayım ben böyle bir şeyi okuyunca bu bana ağır geliyor.
12:21Bir tarafım orada.
12:22Ama yanlış mı?
12:24Bakın şu tartışılıyordu savaşın belli bir aşamasında.
12:28Biz de bu programda yer vermiştik hatırlıyorum.
12:31Savaş.
12:32Putin'in savaşı mı?
12:34Rusya'nın savaşı mı?
12:35Savaş başladığı zaman Putin'in savaşı diyenler batıda da çok fazlaydı.
12:40Ama giderek yıllar geçti artık.
12:42Ve yapılan anketler, kamuoyu yoklamaları gösterdi ki Rusya halkının da büyük bölümü Putin ne derse onu destekliyor.
12:51O zaman buradan şuraya gidiyoruz.
12:53Rusya halkı en azından buna karşı çıkmıyor.
12:55Karşı çıkanlar az.
12:57Türkiye'de olup bitenler.
12:59Türkiye'de uygulanan politikalar.
13:01Kim ne kadar karşı çıkıyor?
13:02Yani bu herkesler ya hak ettiği yönetimler tarafından yönetilir diye hak ettiği ikedarlar tarafından.
13:09Bu tümüyle de karşı çıkılabilecek bir tez değil.
13:12Doğrudur, değildir.
13:14Ağır gelir bazı sözler ama yanlış olduğunu söylemekte pek imkanlı değil gibi geliyor bana.
13:23Şimdi bazı seyircilerden çok yerinde çok güzel şeyler alıyorum.
13:29Örneğin Aydın Cesur birkaç gün önce yazmıştı.
13:32Belli ki Rusya'da yaşamış ya da yaşıyor.
13:35Merhaba Hakan Bey.
13:36Konuyla ilgili size tavsiyem Konstantin Sivkov yayınlarını dinlemeniz.
13:41Saygılar.
13:41Evet Konstantin Sivkov'u biliyorum.
13:43Daha sonra aynı Aydın Bey yine bana başka birisini daha önerdi.
13:47Evet izlediğim insanlar var.
13:49İzlemediğim eğer Rusya'da ya da Ukrayna'da yaşıyorsanız ya da başka eski Sovyet coğrafyasının başka yerlerinde ve
13:55konuyla ilgili hem kişisel deneyiminiz yaşamsal olarak hissettiğiniz orada şeyler yaşadığınız şeyler hem de görüşünüz hem bazı kaynaklarınız bunların hepsini lütfen iletin, görüşünüzü de iletin, eleştirinizi de iletin.
14:08Yani slogan iletmek yani hakaret etmek, küfretmek tabii ki daha önce de birkaç defa burada gülümseyerek söylemiştim.
14:17Herkes yeteneği ölçüsünde yazışmalara da katılıyor.
14:20O tamam ama böyle şeyler, örnekler, öneriler bunların hepsi çok değerli.
14:25Son haftalarda özellikle Azerbaycan'dan çok seyircimiz var onu görüyorum.
14:30Türkçe yazmaya çalışıyorlar ya da kendi dillerinde o da anlaşılıyor ya da YouTube'un çeviri hizmeti de var biliyorsunuz.
14:37Oradan da farklı farklı şeyler geliyor.
14:39Aslında tekrar etmek istemiyorum ama oradaki seyircilerin tepkileri, ilgisi bunlar da başımız gözümüz üstüne ama
14:46orada da bu demin dediğim yandaşlık konusunda bir şeyimiz yok.
14:51İlla şunu destekleyelim, bunu desteklemeyelim vesaire böyle bir şeyimiz olamaz.
14:55Şimdi mesela son günlerde Türkiye'de bir sürü gazetede, internet sitesinde falan bir haber patladı.
15:01Nedir o?
15:02Bodrum'daki işte bir otelin, Düks bir otelin, Mandarin otelinin yarısını Aliyev'in kızları almış.
15:11500 milyon euro gibi çok büyük bir parayla.
15:14Şimdi Aliyev'in eşi ortada Miriban Hanım ve kızları Leyla ve Arzu'yu görüyorsunuz şu anda.
15:19Yani şimdi bu haber ilgi topluyorsa bu haberi vermemek mi gerekiyor?
15:25Bununla ilgili sorular sormamak mı gerekiyor?
15:27Gazeteci bunları verir sorar ama şöyle bir şey de var.
15:31Bu haberi en azından ben hatırlıyorum T24'de dahil pek çok yayın organı 2 yıldan fazla süre önce Ocak, Şubat 23'te de vermişti.
15:40Yani bazı gazeteciler de Amerika'yı biraz geç keşfediyor.
15:44Onları da söylemek de bizim boynumuzun borcu.
15:48Ha şu da var.
15:50Bol aldığım eleştiri de şimdi hem sizinle paylaşayım hem de özür dileyim açıkçası bir iki şeyi söyleyeyim.
15:57Canlı yayında bakın dil sürçmesi olabilir.
16:01Yani bu yayının içerik olarak zengin, aktif bir de dinamik sizi uyutmadan mümkün olduğu kadar olmasına çalışıyoruz.
16:09Bu arada dil sürçmeleri olabilir.
16:10Geçen yayında mesela en az 7-8 tane şeyi de gördüm.
16:14Çok fazla YouTube'da şey vardı, seyirci tepkisi vardı.
16:19Rus uçağı dedin, Azerbaycan uçağı düşürülen uçak, Rusya'nın düşürdüğü uçakı.
16:24Elbette Azerbaycan uçağı yani birisi de söylemiş onu.
16:27Ya adamın ne dediği belli kardeşim niye oradan yükleniyorsunuz diye.
16:30Bu dil sürçmesi bunlar olabilir.
16:33Önemli olan vicdan sürçmesi olmasın.
16:36Ama daha çok eleştirdiğiniz ve benim de burada net özür dilemem gereken şey şu.
16:41Sadece bana ait değil ama ben de dahilim buna.
16:45Azerbaycan diyemiyoruz nedense bu toplumda.
16:48Çoğumuz Azerbaycan diyoruz.
16:51Bilmiyorum bunu dil uzmanları söyleyebilir.
16:53Belki ikinci e'den sonra Türkçe'de ses uyumunun bize açtığı bir tuzak mıdır başka bir şey.
16:58Neyse şey bulmayayım.
16:59Gerekçe bulmaya çalışmayayım ama Azerbaycan diyoruz.
17:03Dilimiz böyle alışmış.
17:04Çoğumuzun başka kanallara da bakıyorum.
17:06Orada da görüyorum ama kendimi haklı çıkarmayacağım.
17:09Elbette.
17:10Yani madem o bölgeyle ilgili yorum yapıyorsun.
17:12O zaman bunları doğru söyle.
17:14Bilmemek değil ama yanlış telaffuz etmek.
17:16Onunla da ilgili epeyce eleştiri var.
17:18Hepsinden özür.
17:19Şey dikkatimi çekti.
17:21Çok ciddi bir tonda bir eleştiri yazan bir seyircimiz var.
17:25Kızmış da belli ki.
17:27Doktor Oğuz Doğan.
17:29Sayın Aksay.
17:30Azerbaycan'la ilgili o şeyleri de büyük yazmış.
17:33Can.
17:33Bay.
17:34Onu da büyük yazmış.
17:35Öğren bunu artık diye.
17:36İlgili çok doyurucu bilgi ve yorumlar paylaşmakla birlikte.
17:40Yani burada benim hakkımı vermiş.
17:41İlginç.
17:42Adaletli.
17:43Daha bu bilgi ve yorumları paylaştığı ülkenin adını bilmiyor olması inandırıcılık seviyesini düşürüyor diyor.
17:49Bayağı sert.
17:50Bu kulaktırmayıcı tavır videoyu yarıda bırakmama neden oldu diyor.
17:55T24 yönetiminin de kalite kontrolü dikkat etmesi gerekiyor.
17:58Bir de beni T24'e şikayet etti.
18:00Yani dediği doğru dediği doğru sert tabi ki yani yarıda kestim T24'te dikkat etsin böyle şeyleri falan.
18:08Tabi fazla sert.
18:10O günden beri uyku uyuyemiyorum gerçekten.
18:12Ya dediği doğru.
18:13Espri bir tarafa bırakacak olursak evet bunlara daha fazla dikkat edeceğiz.
18:17Dilimiz sürçerse birazcık yine affedersiniz.
18:21Şimdi bir espri gelmiş.
18:25Birkaç gün önce Kubilay Öztürk.
18:27Gündem çok yoğun ve siz ara veriyorsunuz kardeşim diyor.
18:30Şaka yapıyorum şaka diyor.
18:31Tabi ki dinlenmek sizin de hakkınız.
18:33Evet fazla olmamalı tabi bu şeyler dinlenme araları.
18:38Burada bakın sandığınızdan T24 en çok ilgi gören en çok güvenilen platformlardan bir internette ama
18:44belki de tahmin ettiğinizin ötesinde zor bir çalışma var burada.
18:48İmkanlarımız çok geniş değil.
18:50Onun için bazen bu şeyler bile sorun olabiliyor.
18:54Gerçekten bu arayı çok fazla uzatmamaya çalışacağız.
18:58Sadece ben değil diğer arkadaşlarım da.
19:01Keşke daha fazla imkanımız olsa.
19:03Keşke daha fazla sayımız da daha fazla olsa.
19:06Ve keşke sponsorlarımız da olsa.
19:08Bakın sponsor konusunda da bir iki programda değinmiştik.
19:11Sponsor bulmada çok usta olduğumuz söylenemez herhalde ama sponsorluk yolunda Rusya'yla ve öteki ülkelerle çalışan o kadar çok şirket var ki
19:20onların da çok aktif girişken olduğunu da söylemek zor gibi geliyor.
19:26Yeni dönemle ilgili pek çok şey söylemişsiniz.
19:29Aslında geçen dönemden beri biriken şeyler var.
19:31Bunları tekrarlamayacağım ama bu birkaç haftalık aradan sonra daha kısa olmasını isteyenlerin sayısı net olarak daha fazla.
19:41Daha kısa olmalı.
19:42Öyle 30-40-50 dakika falan olmamalı kabul.
19:45Burada teslim oluyorum.
19:46Daha dinamik olması ve daha sık olması.
19:50Daha sık olması konusunda da gerçekten düşüneceğim.
19:53Aynı zamanda bazı programlarda belki bazı konular üzerinde ayrı şeyler yapmak bir seyircimiz de mail göndermiş bana sağ olsun.
20:02Bünyamin Kenez diyor ki mesela diyor Paşinyan çok ilgi çekici.
20:07Biraz çelişkileri de olan ama belli bir çizgide giden bir şey.
20:10Onu diyor el alan bir program yapamaz mısınız diyor.
20:12Yani aradan sonra bir program tam bir program olmasa bile programın bir bölümü söz.
20:18Şimdiden söyleyebilirim.
20:20Paşinyan gerçekten ilginç.
20:22Çelişkileriyle de birlikte ilginç.
20:23Onun siyasi yaşamını burada özetleyen bir iki noktaya dikkat çeken bir şey yapılabilir diye düşünüyorum.
20:31Şimdi gelelim konunun bir başka boyutuna.
20:33Demin dediğimiz şey ama yani siyasi bakma konuya siyasi bakmadan Rusya'ya yaklaşım Putin'e yaklaşım Putin sağcı mı solcu mu şu meseleye bir bakalım.
20:46Şimdi demin de söylediğim gibi bu illa bir tarafı tutma kaygısı tabii ki içinde bulunduğumuz gerginlikten kutuplaşmadan geliyor bu ortamdan geliyor.
20:56Bir taraf tutma şeyi var yani iki üç kelime duyar duymaz ben hangi tarafı tutmam gerekiyor diye bir kaygılanıyoruz endişe içine giriyoruz.
21:05Bu şart değil.
21:06Hele hele uluslararası konularda daha az bilgimiz oluyor.
21:09Onu iyice bir öğrenmek daha doğrusu.
21:12Ama bu da günümüzün bir şeyi gerçekten sadece Türkiye'de değil aslında bu kutuplaşma ve gerginlik.
21:18Dünyada da öyle bakın Trump'la birlikte nerelere gidiyoruz.
21:21Şimdi Trump bir taraftan çok tepki toplarken diğer taraftan dünya siyasilerine bakın.
21:27Herkes onun önünde eğiliyor onunla görüşmek istiyor.
21:29Ona iltifatlar ediyor yağ çekmek diyecektim daha kibar olayım.
21:33İltifatlar ediyor vesaire.
21:35Bu hafta içinde mesela Azerbaycan lideri de onunla bir selamlaştı sosyal medya açıklamalar olarak falan.
21:42Trump ona bir pas attı biliyorsunuz şimdi bir Kafkasya tartışılıyor.
21:45Güney Kafkasya ne olacak bundan sonraki süreçler ne olur falan.
21:48Aliyev'de Trump'la ilgili güzel sözler etti.
21:53Selamlaştılar.
21:55Yani bu Aliyev'in onu da söyleyeyim Aliyev aniden anti Rus mu oldu?
22:02Aniden Amerikancı mı oldu?
22:03Aniden işte Türkiye yandaşı falan mı oldu?
22:06Aliyev'in çizgisinde çok büyük bir değişiklik yok.
22:09Onu da söyleyerek bir parantezde geçmek istiyorum.
22:11Tekrar ABD konusuna döneceğim ama Aliyev'in bir çizgisi var.
22:14Aliyev babasından aldığı ülkeyi yönetmeye, iktidarını güçlendirmeye devam etti.
22:21Asıl hedeflerinden biri tabii ki işgale son vermekti.
22:25Onu başardı.
22:26O ara pek çok sorun da vardı ama devletin, milletin böyle bütün olanaklarıyla Ermenistan'la savaşı kazanmaya odaklanması onu daha da güçlü bir lider haline getirdi.
22:36Ekonomiyi, enerji ihracatını özellikle güçlendirerek bir yere geldi.
22:40Ve bugün özellikle uzun anlatmayacağım şimdi 7 ay önceki bir uçağın düşmesi, belki de yanlışlıkla düşen bir uçak için Rusya'nın özür dilemek istememesi, yani özür dileme alışkanlığı yok Rusya'nın.
22:53Kendinden daha küçük gördüğü şeylerle, bu böyle yüzyılların şeyi, alışkanlığı belli ki buna tepki gösteriyor.
22:59Bir de üzerine Yekaterinburg'daki, Haziran sonundaki olaylar biliyorsunuz, Azerbaycanlıların orada insani olmayan şeylerle karşılaşması, uygulamalarla iki kişinin ölmesi vs.
23:11Bunun için de bir açıklama ve özür istiyor ve geri adım da atmıyor.
23:15Bakın geçen hafta daha da tırmandı bu iş.
23:17Hafta sonu işte ben uçak meselesini uluslararası kurumlara taşıyacağım falan.
23:22Yani şöyle bir şeyden gidiyor.
23:24Ben falancacı filancacı olmak istemiyorum ama Rusya'da beni çok küçük görüyor.
23:29Ben artık eski Sovyet coğrafyası içinde farklı bir liderim, farklı bir ülke yarattım diye.
23:35Bütün o eski, hadi Balta Cumhuriyetlerini saymayalım, 12 ülke içinde özel bir yerim var diyor.
23:41Azerbaycan olarak da, Aliyev olarak da böyle bir çizgiden gidiyor ve burada Rusya'yla artık belli bir gerginlik olursa da o da olsun diyor.
23:49Onu gödüslemeye hazır ve Rusya'nın da zor durumda olduğunu görerek bunu yapıyor.
23:53Ukrayna Savaşı'nı görerek yapıyor.
23:55İkinci cephe olur mu olmaz mı?
23:57Geçen hafta biraz aktardık.
23:58Her şeye rağmen ikinci cephe de olur.
24:00Azerbaycan'a bomba atalım falan bunu diyenler de var.
24:03Ama bu kolay bir şey değil.
24:05Türkiye ile ilişkileri, NATO ile dolaylı ilişkileri.
24:07Bakın demin söyledim, Trump ile selamlaştılar vesaire.
24:11Yani böyle bir şey yok.
24:13Ani bir değişiklik olduğunu sanmıyorum ama yeni hamleyle hem kendini hem de ülkesini bölgede güçlendirmeye çalışıyor.
24:20Şimdi bu süreç içinde ABD ile ilişkileri belli ki gelişecek.
24:27Bu gelişmenin bir tarafı belki Türkiye'den giderek ayrı bir hat izleyecek ama diğeri uluslararası lobileri de kullanan İsrail ile olan ahbaplığı.
24:36Yani Azerbaycan'ın İsrail ile ciddi bir iş birliği var.
24:40Ekonomik iş birliği de var.
24:42Bütün bunlar aracılığıyla ABD ile Batı ile ilişkilerini de geliştirmeye çalışıyor.
24:47Bu arada Batı da boş durmuyor.
24:49Biliyorsunuz artık Trump dediğimiz kadar neredeyse tombarak da diyoruz.
24:53Şimdi adam Türkiye, ABD'nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye özel danışmanı.
24:58Bir de Trump'ın artık sadece Suriye ile de sınırlı kalmıyor.
25:01Kafkasya özel danışmanı falan.
25:03Kimdir bu fotoğrafta gördüğünüz adam?
25:05Bir emlakçı.
25:08Bir emlakçı, siyasetçi falan değil ama dönem öyle.
25:11Witko ile ilgili defalarca yayın yaptık biliyorsunuz.
25:14Yani artık bu zengin olan, emlakçı olan, Trump ile ahbaplık yapan, bir de şey golf oynayan.
25:21Şimdi biz golf oynamıyoruz, oradan kaybediyoruz.
25:24Öyle futbolla falan olmaz bu iş.
25:25Tenis oynamak da kurtarmıyor.
25:27Golf oynayan falan.
25:28Şimdi bu adam her konuda açıklamaya yapmaya başladı ve şimdi Azerbaycan'la ilgili daha yoğun mesai harcıyor.
25:36Azerbaycan, Ermenistan'daki de değişikleri görerek ve Zengezur Koridoru ile ilgili bir önerisi var.
25:45Bu öneriyi tekrarlıyor.
25:46O işi biz yapalım diyor.
25:48Siz çok karışık falan, sizin ortamınız birbirinize karşı kininiz falan.
25:51Biz de hatta devlet olarak yapmayalım.
25:53Bir Amerikan şirketi yapsın bu işi.
25:55Yüzyıllığına da kiralasın, şeylerin haklarını alsın.
25:58Tabii ki onu korumak için de Amerikan askerleri falan da gelecek.
26:01Öyle çok kolay bir şey değil.
26:02Onu sadece iyiliksever bir şey olarak yaptığını söylerse bu arkadaş,
26:07Tom Barak, bunun için herhalde benim bir de külahımı çağırmam lazım ki Tom Barak ondan sonraki konuşmalarını benim külahıma yapsın.
26:14Yani böyle Tom Barak'sız şey geçmiyor eskiden.
26:18Söylenişle biraz garip oldu.
26:20Bana nedense, hani geçmiş yıllarda şey vardı.
26:25Neydi o?
26:26Mükremi Çıtır.
26:28Bir Demet Tiyatro'da Tom Barak vardı.
26:29Çok tatlı birisiydi o.
26:31Rahmetli oldu.
26:32Şimdi bu Tom, onun yerine Tom Barak geldi.
26:35Biz Tom diyoruz kendisine.
26:36Tomas.
26:37Ama gayet sevimsiz şeylerle.
26:39Bu konudaki görüşümü soran birisi de vardı.
26:42Niye girsin Amerikan şirketi Kafkasya'ya?
26:45Yani böyle bir şeyi şu anda çok kabul eder gibi durmuyor.
26:48İki ülkede, Azerbaycan ve Ermenistan'dan bahsediyorum.
26:52Niye bu işi binlerce kilometre ötede ABD'yi getirerek bu işi halletme yoluna gitsin?
27:00Yani bunu Ermenistan ve Azerbaycan görüyorum.
27:03Çok zor.
27:04Onların birbirleriyle tokalaşması bile şu an son buluşmada 10 Temmuz'da heyetlerle de tokalaştılar liderler.
27:10Ve bu bir haber oldu.
27:11Düşünsenize ya halkların birbirine karşı düşmanlığı vesaire daha tazminat talepleri var birbirlerinden onlardan bahsetmiyorlar.
27:18İyi ki de bahsetmiyorlar.
27:20Ama yani bu işi çözmek için Amerikalılar mı gerekiyor?
27:22Amerika bir yere girdiği zaman dünyanın sorununu ve riskini de getiriyor.
27:27Rusya, sevin sevmeyin Rusya'nın oradaki varlığı ortada mutlaka orası daha çok karışacak demektir.
27:33Bırakın Rusya'yı o zengezur denilen yer haritaya bakın.
27:36İran'ın burnunun dibi, İran Amerikan askerlerinin, Amerikan şirketi falan böyle bir şeyi İran rahat kabul edebilir mi?
27:43Üstelik Kafkasya ile ilgili o kadar çok çalışma var, iş birliği var.
27:47Şimdi sınırların açılması Türkiye ile dostluk meselesi, barış anlaşmasının imzalanması Ermenistan, Azerbaycan arasında.
27:54Daha geniş planda bakarsak 3 artı 3 önerisi var.
27:57Yani 3 Güney Kafkasya ülkesi Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan.
28:02Bir de bölgenin 3 büyük ülkesi yani Rusya, Türkiye, İran bunların platformlarında falan bu konu konuşulamaz mı?
28:09Yani Amerikasız olmuyor mu Allah'ını severseniz?
28:13Bu konudaki görüşüm böyle.
28:15Evet Trump, Trump bu konularla ilgili de konuştu.
28:18Geçen gün yine gündem oldu.
28:20Ne oldu?
28:21Dün Starmer ile görüşüyordu.
28:23Ve yine kendini manşetlere taşıyan ama aslında birazcık da belki bazılarınızı bende dahil bıktıran bir şeyler söyledi.
28:33Ben dedi artık hayal kırıklığı yaşıyorum bu Putin ile ilgili.
28:37Daha önce de demişti bunu.
28:38Daha önce de yani Trump'ın gerçekten sözleriniyle o ipiyle kuyuya inmek çok zor.
28:43Bu sefer dedi ki yani ben ona 50 gün vermiştim ama baktım hiç hal ve gidişi değişmiyor.
28:49Kiev'i falan bombalıyor.
28:50Good morning sir.
28:52Kiev'i bombalıyor demek.
28:53Ve bunu 10-12 güne indireceğim galiba dedi.
28:5710-12 ondan sonra ne diyecek?
29:00Dediğim gibi Trump'a çok fazla güvenmeyin ama orada öyle bir şey var.
29:04Tabi baktım Ukrayna yayınları tamam artık değişti Amerika'da Avrupa ile birlikte bizim arkamızda falan böyle.
29:10Çok garip ya bu.
29:11Onlar da gazeteci bakın.
29:13Bir şey oldu ve her şey değişti.
29:16Kaçıncı kez oldu bu?
29:17Bakalım Trump Putin ile ilgili konuşurken bir gazetecinin sorusu.
29:22Ya yalancı mı demek istiyorsunuz deyince de ya yok o kelimeyi kullanmak istemiyorum dedi.
29:28Sadece işte verdiği sözlere uymuyor falan.
29:30Bu da ilginç.
29:31Trump Putin aşkı kolay kolay sönümlenmiyor.
29:33Sönümlenmiyor.
29:352-3 hafta önce de hatırlarsanız burada dikkat çekmiştim.
29:38Çok bombalıyor falan dedikten sonra yani katil demek de istemiyorum ama demişti.
29:44Yani katil değil yalancı değil.
29:46Bunlara dikkat ediyor.
29:48Trump yani o aşk bitmedi küllenmedi ama olmaz kardeşim bu kadar da olmaz diyor.
29:53Ben çok büyük bir gelişme beklemiyorum yakın zamanda Ukrayna savaşının gidişiyle ilgili.
29:59Bakalım yine de Trump bu.
30:01Amerika bu.
30:02Belli olmaz.
30:03Ne olacak ne bitecek.
30:05Şimdi bu arada Trump'a Zelenski'ye Putin'e özellikle Putin'e böyle söz ettirmeyen şeyler var.
30:13Seyircilerimiz de var.
30:14Bunların bir kısmı benim bazı eski arkadaşlarımın da olduğu Türk Solu'nun temsilcileri.
30:22Bunun da farkındayım.
30:24Yalnız şöyle bir şey var.
30:26Onlar genellikle eleştiriyorlar falan pek bir şey demiyorum ama izinleriyle ben de birkaç şeyi sorayım.
30:32Arkadaşlar Sovyetler Birliği'nin 91'de yıkıldığını hatırlıyor musunuz?
30:38Sosyalizm denemesinin başarısızlıkla bittiğini bakın sosyalizm iyidir kötüdür demiyorum.
30:45Başarısızlıkla bittiğini hatırlıyor musunuz?
30:49Rusya'da iktidarın değiştiğini amaçların değiştiğini vahşi bir kapitalizmin gelsin zamanında kurulmaya çalışıldığını ya da kurulduğunu nasıl yorumlarsanız
30:57ve onun devamında da bu süreçlerin şöyle ya da böyle değişik belki rötuşlarla da olsa sürdüğünü
31:03ve siz çoğu kez işte Rusya'yı eleştirmek çünkü bazı şeyler gerçekten sanki Sovyetler yıkılmadığı sosyalizm sanki hala var gibi şeyler hissediyorum yorumlarda.
31:20Böyle bir şey yok ve size bir sır daha vereyim.
31:23Kusura bakmayın böyle esprili açıkladığım için ama bir kez de ben söylemek istiyorum gerçekten.
31:30Putin gerçekten solcu ya da büyük ölçüde sosyalist falan sanıyorsunuz ama değil.
31:36Putin herhangi bir kategoriye girmemek için elinden geleni yapıyor ama ne olursa olsun
31:41hani bir Putin bana kısa bir Putin analizi yap şu kavramlarla derseniz Putin yine de sağ popülist bir lider olarak gösterilmek gösterilmeye çok büyük bir aday derim ben.
31:54Üstelik devletçi ve milliyetçi milliyetçilik unsurunun altını birkaç defa çiziyorum.
31:59Rus milliyetçisi tabii.
32:01Milliyetçiliğin altını çiziyorum.
32:03Dindarlığı da var biliyorsunuz.
32:04Yani siz bir şekilde sola onu yönetmek istiyorsunuz ama onun da bundan haberi yok.
32:10Üstelik Lenin vesaire yani liderlerle ilgili, eski liderlerle ilgili eleştirel açıklamaları da var.
32:16Bunları da söylemiştik.
32:19Yani konuya illa bir siyasi ideolojik kalıptan bakmak şart değil diye düşünüyorum.
32:26Zaten şöyle bir şey de yaşandı biliyorsunuz.
32:29Şimdi ne olursa olsun biz ABD'ye karşı, Batı'ya karşı, Zelenski'ye, Ukrayna'ya karşı Rusya'yı savunuyoruz diyenler de şöyle bir sarsıntı oldu.
32:40Trump'ın ikinci kez seçilmesiyle birlikte.
32:42Trump Putin'ci oluverdi.
32:44Putin biraz sanki Trumpçı gibi göründü.
32:46O zaman bu solun bu kesimlerinde bir şey oldu.
32:50Ne olacak ya şimdi Putin'le Trump kol kola girince biz ne yapacağız?
32:54Öyle bir çelişki oldu.
32:55Tabi o zaman Avrupa'ya karşı çıkmak ve eskisi gibi tabi ki Zelenski'yi, Zelenski'yi tabi en büyük kurban olması gerekiyor.
33:02Zelenski'yi biraz sonra kısaca ele alacağız onun siyasi perspektifini de.
33:07Bu bana ilgisi yok diyebilirsiniz ama bu tür yaklaşımlar bana şunu düşündürüyor.
33:12Bizim gençliğimiz, çocukluğumuz falan 70'li yıllarda böyle çok kemik açıklamalar olur.
33:17Gerçi şimdi 70'li yılları ve o yılların liderlerini falan ah diyerek anıyoruz biliyorum ama Demirel ki ömrünün son yıllarında öyle bir şansım oldu.
33:26Kendisiyle bir görüşme yapmıştım, tanışmıştım.
33:28Demirel yani şu anda artık kendisine böyle ki eleştirileri, mizahı falan karşılamasıyla falan şey yapıyorduk.
33:35Şapkasını alıp gidiyor ve tekrar geliyordu.
33:37Gidebiliyordu ve gelebiliyordu tekrar.
33:39Böyle Demirel ama Demirel'in en çok aklımda kalan sözlerinden biri kötü bir söz, çok kötü bir söz, çok kötü bir cümle.
33:48Maraş katliamı 1979 ondan sonra gazetecilerin üzerine epey gittikten sonra en son bunalıp şunu demişti.
33:56Bana sağcılar adam öldürtüyor dedirtemezsiniz.
34:02Maraş katliamından sonra.
34:04Düşünün yani bu yaklaşım budur.
34:07At gözleklerini takarsanız her şeye şu ya da bu şekilde kendi çıkarlarınızla siyasi, ideolojik, dinsel vesaire şeylerinizden, açılarınızdan bakarsanız böyle dersiniz.
34:16Bana bunu dedirtemezsiniz arkadaş.
34:18Ben solun da sağın da belli bir kesiminin hala böyle baktığını ve bana şöyle diyemezsiniz.
34:23Şunu dedirtemezsiniz.
34:24Bu yaklaşım doğrultusunda yani ben eski bir Komünist Partisi üyesi olarak, eski bir komünist olarak bunları yaşadım da benim hiçbir şeyi sorgulamadan yaptığım, gördüğüm dönemler de oldu.
34:39Onun için bazen çok sert iddialı tartışmalarımız da oldu eski arkadaşlarımızla.
34:45Komünizme inanmanın bir dine inanmak gibi sorgulamadan inanç temelinde olması da gerçekten çok tartışılması gereken bir şey.
34:53Yani bu yandaşlık meselesi ve uluslararası gelişmeler burada çok daha dikkat etmemiz gerekiyor.
35:01Zaten niye yandaş olur insan?
35:03Yani bir çıkarı olur.
35:04Bir çıkardır.
35:05Bir inançtır.
35:06Çıkarı olan, biliyorsunuz bizde de gazeteciler falan var, gereğini yapan gazeteciler.
35:11Onlar çıkarcı, ne diyelim, satılık, kiralık ne dersiniz diyen.
35:16Yani birisi onlardan birine diyelim ki 3 bin dolar veriyorsa, ben 5 bin dolar verirsem bana çalışır.
35:22Yani çok o kadar önemli birisi değildir satılıkta.
35:24İnanç olursa, bakın inanç apayrı bir şeydir.
35:28Ama inançın gittiği öyle yerlerde vardır ki, İran'da kadınlara yönelik uygulamalar,
35:32Taliban şimdi çok popüler oldu, Rusya onlarla ilişki kurdu, tanıdı falan.
35:36Taliban, IŞİD vesaire onların dinsel uygulamaları, kadınlara yönelik eziyetleri, kafa kesmeleri vesaire bütün bunlar da inanç demirinde.
35:45Her şeyi sorgulamak gerekiyor.
35:47Sorgulamak gerekiyor.
35:48İnançlar da dahil her şeyi sorgulamak gerekiyor.
35:51Evet, şimdi Azerbaycan'la ilgili bir ek daha yapayım.
35:58Azerbaycan ve Rusya arasındaki gerginlik şuna da yol açtı tam bu konuştuğumuz konularla ilgili.
36:06Bazı tırnak içinde yandaş mı diyelim, taraftar mı diyelim, propagandist mi diyelim ne derseniz de isterseniz şey de diyebilirsiniz.
36:13Lobi çevreleri de var.
36:15Şimdi Ermenistan her zaman Moskova'da mesela güçlü, çok güçlü bir lobiye sahip olmuştu.
36:20Epeyce bir Ermeniz şey var, medya sahibi de var, iş adamları vesaire de var.
36:24Her zaman Rusya'nın gazetelerinde, televizyonlarında etkisi vardır ve var.
36:29Azerbaycan'da son yıllarda ciddi bir atağa kalktı.
36:32Onun da artık var kendi şeyleri, kendine yakın isimler var, yayınlar var vesaire.
36:39Şimdi mesela son zamanlarda bakıyorum, bir, şu Rusya'nın en önemli gazetecilerinden biri,
36:49Russia Today'in de başındaki bir kadın var biliyorsunuz, Margarita Simonyan.
36:53Ermenistan, kendisi yani Ermenistan kökenli, soyadından da anlayacağınız gibi ama
36:59Paşinyan'a, Rusya'dan uzaklaştığını düşündü.
37:03Paşinyan'a en sert eleştirileri getiren de bu.
37:07Ve şu an artık pek çok Ermeni'nin de eleştirilerinin hedefi doğrultusunda.
37:13Yani sen tam bir Rus'sun, senin Ermeniliğin nerede kaldı falan.
37:16Genellikle de böyle olur zaten.
37:18İşin bir başka tarafında çok ilginç bir gelişme oldu.
37:22Kremlin'e çok yakın, yıllardan beri çok yakın bir bölge uzmanı mı diyeyim, politika uzmanı diyelim.
37:30Uluslararası politikada dahil.
37:31Sergei Markov diye birisi vardı.
37:33Türkiye ile ilgili de şeyleri oldu, çalışmaları oldu.
37:36Türk-Rus İş Konseyi'nin de genel sekreterinin yaptı.
37:38Ben de tanıyorum kendisini.
37:41Bir süredir, belki birkaç yıldır bilmiyorum.
37:43Azerbaycan'a da çok sık gidip geliyor ve söylemi de orayla ilgili bayağı olumlu söylemler falan.
37:48Son şey de bu Şuşa Evrensel şeyinde, medya forumunda oraya da gitmiş o da.
37:58Ve oraya giderken de demiş Aliyev çok şey önemli bir lider ya.
38:02İşte dengeli, çok iyi Rusça biliyor, Moskova'da üniversite okudu vesaire.
38:07Sonra orada Aliyev Ukrayna'yı savunan şeyler söyleyince dönüşte neredeyse linç ediliyordu.
38:13Ve hala da sürüyor bu.
38:14Kendisi de kemküm ediyor.
38:16Yani zordur bu işler.
38:17Bakın zor.
38:18Yani bir tarafla ilişkiniz böyle maddi çıkar bilmem ne temellenirse ve artık orada sorgulamayı bırakır birilerinin adamı olursanız.
38:30Ondan sonra böyle zor durumlara düşebiliyorsunuz.
38:35Özetle Türkiye'de de dünyada da bir kutuplaşma var.
38:39Ya benimsin ya işte düşmansın yaklaşımı çok yaygın.
38:44Dünyada da bunu bazen bizde de görüyoruz.
38:47Yani mesela Türkiye'nin Ukrayna konusundaki özellikle savaşın ilk aşamasındaki tavrını ben olumlu buldum.
38:54Yani bazılarınız da bunun için kızdılar bana.
38:56Erdoğan güzellemesi yaptı falan dediler.
38:582022 Şubat Mart özellikle Mart ayında Türkiye'nin yaptığı girişimler hatta ondan sonra esir değişimiyle ilgili Türkiye'nin çabaları tahıl koridoru vesaire bütün bunlar doğruydu.
39:10Yani iktidarı her açıdan her şeyi de eleştiriyorsun.
39:13Burada da doğru yaptığını söyle.
39:15Yani anlatabiliyor muyum?
39:15Bir gerginlik ve illa bir şeyden olmak ve bir şeye karşı çıkmak gerekir diye bir yaklaşım var.
39:21Ben bu yaklaşıma katılmıyorum ve gazetecilik, bölge uzmanlığı bu her şeyden önce profesyonelizm gerektiriyor.
39:29Belki ona eklememiz gereken şey bir de etik değerler olabilir ve ahlak olabilir ve vicdan.
39:35Demin de dedim ya canlı yayında dil sürçer ama vicdan sürçmesin.
39:40Ve vicdan yerine cüzdanı koymayalım.
39:42Evet şimdi bunu burada bitirelim.
39:45Epeyce de uzun zaten konuştum bu konuları sizle kusura bakmayın.
39:49Ve son bölümde Ukrayna, Ukrayna'daki durum Zelenski'nin gidişi, bir de Kafkasya ve genel olarak Avrupa'da da NATO savaşı kazanır mı, güçlenir mi?
40:01O konuya çok kısaca bir değinelim.
40:06Zelenski epeyce bir gündem oldu son günlerde.
40:09Bu gündem onu bu sefer çok yıprattı.
40:15Geçmişe dönmeyeceğim.
40:17Savaş sırasındaki tavırlarına dönmeyeceğim.
40:20Ama bir kararname çıkardı 22 Temmuz'da ve bu ilk kez Ukrayna'da kendisine karşı çok yoğun kitlesel gösteriler başlamasına neden oldu.
40:31Ukrayna, Kiev olsun, başka yerler olsun binlerce insan sokağa çıktı.
40:36Savaş koşullarında düşünün ve savaş koşullarında Cumhurbaşkanı Zelenski'yi ağır bir şekilde eleştiriyorlar.
40:44Nedir bu 22 Temmuz'da çıkan kararname?
40:47Şimdi bu Avrupa'da da dünyada da tepki topladı tabii ki.
40:52Batı'da da tepki topladı Zelenski'yi şöyle ya da böyle destekleyen Batı'da.
40:56Bir NABU bir de SAP diye iki şey var, organizasyon var, kurum var.
41:00NABU Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosü, SAP'da özel yolsuzlukla mücadele.
41:06Bunları Rusya'yla mücadele adına, tabii orada da her şey Rusya'ya karşı yapıyorum diyerek geçiyor.
41:13Oradaki düşman da her zaman Rusya, iç politik şeyler kaygılarda Rusya'ya karşıyım diyerek yapılıyor tabii ki.
41:19Böyle, dünyamız böyle.
41:21Onları kendine bağlamaya çalıştı, iktidarına bağlamaya çalıştı, başsavcılığına bağlamaya çalıştı.
41:27Bu ne olacak?
41:28Zaten Ukrayna ile ilgili savaş zamanlarında da dahil yolsuzluk falan bu tür şeyler de hiç bitmiyor.
41:34Yani Batı'dan gelen yardımlar bile bir savaş şartlarında, o kadar zor şartlarda bir yolsuzluk şeyi olabiliyor, konusu olabiliyor.
41:42Bu kadar ciddi.
41:43Ve böyle bir şeyde kendisine bağlaması, iktidara bağlaması, bu yolsuzlukla mücadele kurumlarını ciddi tepki topladı.
41:51Ve onun için de belki de şimdiye kadar ki toplumdan aldığı en ciddi Şamar'ı yedi Zelenski.
41:58Yani burada şunun altını çizmek istiyorum.
42:00Eski Sovyet coğrafyasında, tekrarlayayım, 15 Sovyet ülkesi vardı, Sovyet Cumhuriyeti vardı.
42:073'ü Sovyetlere geç girdi, erken çıktı, onları bir kenara bırakalım.
42:10Baltık'takiler yani, Letonya, Litvanya, Estonya.
42:13Diğer 12'si arasında, demokrasiyi şöyle ya da böyle uygulamaya çalışan, bakın uygulayan demiyorum, uygulamaya çalışan,
42:21seçim sürecini, demokratik seçim sürecini şöyle ya da böyle yapmaya, düzenlemeye çalışan, mükemmel uygulayan demiyorum.
42:284 ülke, 4,5 diyelim, 4,5 ülke var.
42:32Diğerlerinde çok tartışmalı ve diğerlerinde seçimi kimin kazanacağı belli.
42:37Konuşuyoruz işte, yani Belarus'ta seçim olacak.
42:40100 defa olsa şimdi kimin kazanacağını biliyorsunuz, söylemeyin.
42:454,5 ülke niye söylüyorum?
42:46Bunlardan birisi Ukrayna.
42:48İyi kötü ama Ukrayna.
42:49Ukrayna'da sadece Leonid Krafçuk iki kez başkanlığı kazandı.
42:55Onun dışında düşünün, 30 küsur yıl içinde durmadan değişti başkanlar.
42:59Ve bir kez daha seçim olduğu zaman Zelenski de değişebilir.
43:02Bu gösteriler ona da işaret ediyor.
43:03Hala şansı var ama Zalozni'nin şansı belirgin olarak daha fazla.
43:08Zalozni eski başkomutandı.
43:10Şu anda bir tür sürgüne bir gönderildi diyelim bilmiyorum ama Londra Büyükelçisi, Ukrayna'nın reytinglerde şu anda artık aradaki farkı açıyor.
43:20Ve Zelenski'den daha güçlü.
43:22Ama savaş varken diyor, anayasam diyor Zelenski, seçim yapmaya imkan vermiyor diyor.
43:284,5 unutmuyorum dediğimi.
43:29Bir tanesi Ukrayna.
43:31Bir tanesi her şeye karşın, her şeye karşın Moldova.
43:36Üçüncüsü her şeye karşın Gürcistan.
43:38Dördüncüsü de her şeye karşın Ermenistan.
43:43Niye buçuk dedim?
43:44Bunlara aslında Kırgızistan da eklenebilir ama son zamanlarda bu açıdan çok parlak değil galiba gelişme.
43:50Onun dışındaki cumhuriyetlerde seçim vs. onlar da yapılıyor ama 3 aşağı 5 yukarı sonuçlar ortada.
43:57Ve bu anlamda bu protestoların, Zelenski'ye karşı bu protestoların ciddi bir sonucunun olacağını düşünüyorum.
44:06Zelenski bunu geri aldı.
44:07Tamam haklısınız dedi, haklısınız eleştiriyorsunuz.
44:11Tamam toplum böyle de yapar.
44:12Bu da ciddi bir adım tabii ki.
44:13İyi bir adım ama o hamleyi yapmış olması yine de hafızalarda bence önemli bir yer tuttu.
44:21Şimdi de bu hafta içinde yine Trump'a iltifatlar ediyor vs.
44:25ABD'nin, Trump'ın az önce söylediğim tavrından sonra 50 günü ben 10-12 gününe indiririm sonra Rusya'yı cezalandırırız vs.
44:34Daha önce dediği şeyleri yapması için Trump'ı yüreklendirmeye çalışıyor.
44:38Yeni hükümet kurdu.
44:39Yeni hükümette bakanların değişimi, yeni mevkilere gelenler vs. bunların hepsine bakıyorsun.
44:453 aşağı 5 yukarı hepsi ABD'ye yakın tipler.
44:48Yani artık Avrupa falan bunların da çok fazla şeyi yok.
44:51Aman ABD ile dost olalım.
44:54Ukrayna böyle.
44:55Ukrayna bütün ümidini ABD'ye bağlamış durumda.
44:57Çünkü Avrupa'nın da çok fazla etkisi gücü yok.
45:00Kendisini de çok toparlayamadı.
45:02Her ne kadar her gün Avrupa'nın Ukrayna'ya yardımlarını artıracağı yolunda haberler çıksa da.
45:10Bununla birlikte NATO, öyle soru soranınız da var.
45:13NATO kazanır mı, orada kazanır mı, Ukrayna'da konum elde eder mi, NATO üyesi olur mu, Kafkasya'ya girer mi, Kafkasya'da etkisi olur mu vs.
45:23Şimdi denklemler, yani savaş nasıl biter ne zaman biter bilmiyoruz ama Ukrayna'daki savaş.
45:31Kolay kolay Ukrayna'nın NATO'ya üye olamayacağını gösteriyor.
45:36ABD herhalde yoğunlaşacaklar.
45:39Avrupa Birliği üyeliği süreci var.
45:41O da ne kadar nasıl gerçekleşir belli değil.
45:44Ama NATO içinde de ciddi çelişkilerin olduğunu da söyleyelim.
45:47Özellikle de patronuyla.
45:48Patronuyla ama son toplantısı NATO'nun gösterdi ki NATO'nun yeni genel sekreteri Trump'la iyi geçinmek hatta ona güzel şirin görünmek için her şeyi yapan birisi.
45:59Rutte, eski Hollanda Başbakanı biliyorsunuz.
46:02Ona uygun bir zirve hatta düzenledi.
46:05Ve orada da korkunç bir karar çıktı.
46:07Hani %2'yi bile savunma harcamalarının genel bütçenin %2'sine çıkarılması bile bazı üyeler için zor iken %5'e çıkarma kararı.
46:17Bu tümüyle Trump'ın baskısıyla alınmış bir şey.
46:20Bakalım bu olacak mı olmayacak mı?
46:22Hafızamızda pek çok şey var.
46:24Yani daha birkaç yıl önce Fransız lider Macron NATO'nun beyin ölümü gerçekleşti demişti.
46:31Tabi yani epey oldu gerçi 5-6 yıl oldu.
46:34Ama bunlar genel ölçekte çok fazla bir şey gibi görünmüyor.
46:37Batı'ya girme, Batı'nın ve NATO'nun Kafkasya'ya girme konusunda da şu kadarını söylemekle yetineyim.
46:44Bu Zengezur meselesini söyledik.
46:46Çok şey yapmaya çalıştı Batı.
46:49Başta ABD.
46:51Ermenistan örneğinde Fransa hala da yapmaya çalışıyor.
46:54Oradaki Ermeni lobisinin gücü vs. buna da etkeni.
46:58Ama daha önce çok başarılı olamadılar.
47:00Kafkasya çok uzak kalıyor.
47:01Çok uzak kalıyor.
47:032008'i hatırlasanıza Gürcistan'la Rusya'nın arasındaki anlaşmazlıklar bir noktada savaş çıkmış sonucunu doğurdu.
47:11Ve savaşın çıkmasında en önemli faktörlerden biri o dönemki şu anda hapiste olan o dönemki lider Saakhaşvili'ydi.
47:19Amerikan ne o konularına falan güveniyordu.
47:21Batı beni destekler diyordu.
47:22Ne oldu?
47:24Batı'dan pek bir ses gelmedi.
47:25Uzak onunla girişemeyiz.
47:27Yani Rusya'yla Gürcistan için vs.
47:31Genel yaklaşımı böyle.
47:32Yani orada daha uzun bir çalışma hedefliyor diye düşünüyorum ben.
47:36NATO genel olarak veya Batı genel olarak diyelim.
47:40Onun için ben kısa vadede oralarda çok büyük bir şey olacağını, Batı'nın ele geçireceğini oraları falan sanmıyorum.
47:48Ama Ermenistan bir taraftan Batı'da güçlenmeye çalışıyor.
47:51Batı ile ilişkilerini güçlendirmeye çalışıyor.
47:53Şimdi Azerbaycan Rusya'ya res çekti.
47:56Orada bağlarını daha pekiştiriyor.
47:59Bütün bunlar tabii ki şu ya da bir şekilde etki edecektir.
48:02Tabii ki Rusya'nın ve İran'ın vereceği cevaplar, Türkiye'nin oynayacağı rol, bütün bunlara bakmakta yarar var.
48:11Sonuçta şöyle bitireyim.
48:12Zor bir dönemden geçiriyoruz.
48:13Gerçekten zor bir dönemde.
48:15Yani sadece Türkiye değil, dünyada da öyle.
48:17ABD en başta öyle.
48:19Bakın ABD'de Trump başa geldikten sonra adamlar gün sayıyor.
48:23İnsanlar, siyasetçiler gün sayıyor.
48:26Muhalefet, hatta daha ortalarda olanlar.
48:28Devletin sağlıklı bir şekilde yasal olarak işlemesini savunan, destekleyen güçler.
48:34Üç buçuk yıl kaldı diyorlar.
48:36Bakalım ne olacak?
48:37Ara seçimler neyi değiştirir?
48:38Trump gider mi?
48:39Sağlığı nasıldır?
48:40Bunları konuşuyorlar durmadan.
48:41Yani bu dönem ne kadar sürecek?
48:45Sonra nereye bağlanacak?
48:46Trump'tan sonrası yine Trump mı?
48:49Ya da Trumpist bir başka lider mi?
48:52Vence gibi.
48:54Bütün bunlar da dünyayı etkileyecek.
48:56Türkiye, dünya, Kafkasya.
48:59Gerçekten çok zor bir dönemden geçiyoruz.
49:02Bu programda çok fazla ben dedim.
49:04Pek çok şeye dikkat çektim ama şunu kendimle ilgili olarak da biraz dertleşme programı oldu.
49:11Öyle diyelim.
49:12Ama şunu söyleyeyim.
49:15Kaç defa tekrarladım.
49:16Eski bir komünistim.
49:18Yani bakın komünistler o dönem arkadaşlarım vardı.
49:20Ülkücüydüler falan.
49:21Aslına bakarsanız biz 3 aşağı 5 yukarı şöyle bir birleştiğimiz nokta vardı.
49:26Hepimiz daha iyi bir Türkiye istiyorduk.
49:28Ve en önemli kavramlarımızdan biri adaletti.
49:30Adaletti.
49:31Adalet yani değişmeyen bir kavramımız.
49:34Kimisi soldan giderek, kimisi sağdan gelerek böyle bir şeyin olmasını savundu.
49:40Ve epeyce de insanlar birbirlerini kırdı, kırdırdılar onları.
49:44Böyle bir şey var.
49:45Adalet hala bugün önemli bir kavram.
49:48Bir de benim o dönemlerden, komünizm dönemlerinden en çok koruduğum diyeyim bir itiraf.
49:55O prensiplerden birisinde biliyor musunuz?
49:58İnternasyonalizm vardı orada.
50:00Komünist internasyonalizm ya da sadece şey.
50:03Yani halkların kardeşliği meselesi falan.
50:05Şimdi bakın bütün bu programlarda konuştuğumuz şey nedir?
50:08Ya da dünya gündeminde her şey nedir?
50:09Konuşulan her şey nedir?
50:12Yani ya din, ya ulusal şeyler, ya etnik temeller.
50:16Ülkeler birbirlerine böyle çok rahat karşı karşıya gelebiliyor.
50:22Çok rahat savaşabiliyorlar, birbirlerini öldürebiliyorlar.
50:25Farklı ülkeler, farklı etnik temellerden insanlar, farklı dinler, farklı mezhepler, hatta farklı uluslar.
50:33Bütün bunlar gerçekten o enternasyonalizm ki ne kadar uygulandı o da ayrı bir tartışma konusu ama güzel bir şeydi.
50:39Şu fotoğrafın güzelliğine bakın.
50:41Dünyamız ve farklı uluslardan, farklı ırklardan çocuklar ne kadar güzel bir şey.
50:47Şimdi siz ne diyeceksiniz?
50:49Şu çocuklardan şu şu şu bana benzeyen iyidir.
50:52Ötekiler onlar, onlar canı cehenneme mi diyeceksiniz?
50:55Çok basite indirgi dediğimin farkındayım ama bazen de basit işte gerçekler.
51:00Böyle halkların dostluğu denilen şey galiba bizim epeyce uzağımızda kaldı.
51:04Biz maalesef günümüz dünyasında tesadüfen sahip olduğumuz özellikleri öne çıkarıyoruz.
51:12Tesadüfen.
51:13Biz bu ülkede doğduk.
51:14Tesadüf değil mi?
51:15Çin'de doğsaydık ne olacaktık?
51:16Çin milliyetçisi mi olacaktık?
51:18Ya da demeyeyim Kolombiya'da ya da Kenya'da.
51:20Tesadüfen doğduk.
51:23Hangi ailede doğduğumuz tesadüftir?
51:25Hangi dine bağlı olduğumuz, hangi mezhep tesadüftir?
51:30Mardin'de mi doğdun?
51:31Edirne'de mi doğdun?
51:31Kırşehir'de mi doğdun?
51:33Adana'da mı?
51:34Trabzon'da mı?
51:34Bunlar tesadüf.
51:36Yani bu tesadüfe bağlı şeyler maalesef bugün insanların çok büyük bir bölümü için ölüm kalım meselesi.
51:45Ben Türk'üm, ben Müslüman'ım, ben Sunni'yim vesaire vesaire.
51:47Ve en önemlisi de budur.
51:49Tesadüfi kazandığımız özellikler yerine kendimizde geliştirdiğimiz, ne bileyim mesleğimizde, mesleğimizde kim hangi işi yapıyorsa, doktor, mühendis, manav, neyse.
52:01O açıdan kendimizi geliştirsek ya da iyi insan olma açısından kendimizi geliştirsek ve onlar üzerinden konuşsak ne kadar güzel olurdu ama hayır.
52:10Biz hala işte ulusal şeyler, dinsel konular, kimisi buna başka şeyler de ekliyor.
52:17En büyük yaratıcı şey takım tutmak işte.
52:19Fenerbahçeler, Galatasaraylar, Beşiktaşlar vesaire.
52:22Bir ekibin bir parçası olarak kendimizi değerli görebiliyoruz.
52:26Birey olarak kolay kolay kendimizi değerli göremiyoruz.
52:29Bu konu çok uzun, uzayabilecek bir konu.
52:32Bu programı uzattım.
52:35Zaten söz de verdim.
52:36Bundan sonra kısa programları da yapacağım.
52:37Evet, birkaç haftalık ara.
52:41Ondan sonra daha kısa, daha iyi programlar yapmak üzere.
52:45Eleştirilerinizi, önerilerinizi beklerim.
52:48Hiç çekinmeyin.
52:50Görüyorsunuz bazıları için özür diliyoruz, bazıları ile tartışıyoruz.
52:54Bu kadarcık hakkımız olsun.
52:56Tekrar görüşmek üzere.
52:57Hoşçakalın.

Önerilen