Unang Balita is the news segment of GMA Network's daily morning program, Unang Hirit. It's anchored by Arnold Clavio, Susan Enriquez, Ivan Mayrina, and Mariz Umali, and airs on GMA-7 Mondays to Fridays at 5:30 AM (PHL Time). For more videos from Unang Balita, visit http://www.gmanetwork.com/unangbalita.
#GMAIntegratedNews #GMANetwork #KapusoStream
Breaking news and stories from the Philippines and abroad: GMA Integrated News Portal: http://www.gmanews.tv Facebook: http://www.facebook.com/gmanews TikTok: https://www.tiktok.com/@gmanews Twitter: http://www.twitter.com/gmanews Instagram: http://www.instagram.com/gmanews
GMA Network Kapuso programs on GMA Pinoy TV: https://gmapinoytv.com/subscribe
00:00Mga kapuso na, dito pa rin po tayo ngayon sa Barangay San Jose, dito sa Navotas, isa po sa pinakapektadong barangay dito sa buong lungsod dahil sa patuloy na pananalasa ng habagat at pinalala pa ng high tide dito sa kanilang lugar.
00:16Kaya kung makikita po natin, sa ngayon, tumaas na ulit yung baha rito. Pero nung mga nakaraang araw, lalo na sa kasagsagaan ng mga pag-ulan, yung malakas na buhos ng ulan, ay talagang umaabot daw hanggang lagpasta o yung baha, lalo na sa may bandang looban, sa may tabing ilog.
00:37At kaya rin po, isa na ilalim na sa state of calamity ang buong lungsod simula po kahapon. At ang isa pa po sa mga nakapagpalala o naging sanghirin ng malaking problema para bumaha dito sa may kalina ng mga kalsada rito, ay yung pagkasira ng pader na supposedly ay nag-delineate o nagsisilbi rin sanang harang doon sa ilog o yung talagang malabuan na Botas River papunta dito sa kalsada.
01:03Ang nangyari, bumigay po sa patuloy na pagragasa ng tubig sa ilog, bumigay yung pader doon, nasira at umapaw na yung tubig dito sa katabing mga kalsada.
01:19At kanina, nandun tayo kung yung mga nakapag-sune in kaninang umaga, nandun pa po tayo sa makikita lamang yung river wall na yun.
01:26Kaya lang, dahil din sa patuloy na pagragasa ng malakas na tubig doon sa ilog, pati na yung mga sandbag na temporarily sana ay magsisilbing harang doon sa tubig, bumigay na rin yung iba.
01:40At talagang lubha na raw na delikado kung mananatili pa tayo roon. Dahil napakabilis din po ng pagtaas ng tubig.
01:46Kung katunayan, ito kinaruroonan ko kanina noong naglalakad tayo, bago umere noong unang pagkakataon, hanggang talampakan lamang po yung baha.
01:56Pero ngayon, malapit na po dito sa tuhod yung tubig dito sa kalsada.
02:02Ganun kabilis yung pagtaas ng tubig mula doon sa ilog.
02:05At para bigyan pa tayo ng karagdagan detali, kaugnay nga po doon sa sitwasyon dito sa Navotas ay mga kausap po natin, mga kapanayin po natin live.
02:13Dito rin po si Dr. Vaughn Villanueva, Navotas Disasterist Reduction and Management Officer.
02:19Magandang umaga po sa inyo, Dr. Vaughn.
02:20Magandang umaga po sa ating lahat.
02:23Una po sa lahat, ganun na po karami yung mga lugar at mga tao, mga pamilya na apektado na po nitong pagbaha po ninyo dito sa lugar na ito.
02:33Ang buong distrikto po, ito po ay merong pitong barangay.
02:40Nasa population po ay nasa 88,600.
02:44Ito po yung apektado ng pagbaha sa ngayon.
02:48Meron po tayong 449 families na nasa evacuation site or 1,895 po na individual na ngayon po ay kinukup ko po namin sa aming mga evacuation sites.
02:59Alright. Ang nakikita po natin kanina, actually ngayon tumila yung ulan pero parang patuloy pa rin po yung pagtaas ng baha dito sa may kalsada.
03:10Ano pong sitwasyon? Ganito po palagi?
03:13Ang ngayon po kasi, ang high tide ay pinuproject po, nasa 2.0 meter.
03:19Yan po yung nasa lunar calendar.
03:22Okay po.
03:23Pero maaari hong mas mataas pa yan sa aktual.
03:25Ibig sabihin po, yan yung projection pero pagdating hong sa aktual, maaari hong mas mataas.
03:30Halimbawa po, ang nakalagay sa kalendaryo ay 1.6. Kung meron hong hangin, kung meron hong bagyo, tapag ulan, maaari hong tumaas yan hanggang 2.1 o 2.2.
03:43Kaya nakakapagpalalapa po.
03:45Yun, napansin po natin, talagang ang itin din po, no?
03:49Nung baha na pumunta na rito dito sa may kalsada. Ano po ba ang nagiging sanhin nito?
03:54Kung makikita nyo po kasi, una, galing po yan sa Malabon na Botas River. Nandito yung mga yarda.
04:00So parang industrial po siya.
04:01Shipyard?
04:01Opo, shipyard. Maliban po dito, syempre po, yun hong tubig pumapasok, yun hong mga siltation na nasa ilalim po ng ating kanal, inilalabas naman po niya.
04:12Kaya po yan po yung kulay itim na nakikita po natin.
04:14Yung mga burak, mga silt.
04:16Alright, isa rin po sa mga naging dahilan ng mabilis sa pagtaas ng tubig, yung pagguho po ng pader, no?
04:22Doon sa may tabi ng Malabon na Botas.
04:26Ayan, meron ng kawayan ditong nadadaloy dito sa aking kinaruroonan.
04:30Yung pag, yung pader na gumuho doon sa may Malabon na Botas River,
04:35ano po ang magiging hakbang o ano na po ang ginagawa ng lokal na pamahalaan kong kong doon?
04:40Kasi syempre, patuloy po yung pag-ula, syempre napakadelikado na pag nagkasang tubig.
04:45Actually ho, bago po nangyari ito, dahil di ho ba, ito rin yung same na lugar na naapektuhan mga three weeks ago.
04:52Oo, yung river wall.
04:53So, in-inspect na ho namin lahat yan, actually ho, lahat ng yarda.
04:57At sinabihan ho ang mga may-ari, naayusin po yung kanilang mga property wall.
05:01Nag-sinulatan po natin sila at nagbigay po tayo na notice na ipagawa.
05:06Actually ho, nandun na ho sa proseso siguro ng pagpapagawa,
05:09dahil nasa permit na ho, binigyan na sila ng permit na mag-fence.
05:13Hindi nga lang ho, umabot.
05:15Umabot, ika nga inabotan.
05:16O, kasi ulan po ulan pa po eh.
05:17Opo.
05:18So, hindi, wala po.
05:19At saka ma'am, ang babaunan ho nila ng pader ay tubig eh.
05:22Oo, tubig din.
05:23So, they need to wait for a time na mababa yung tubig para mag-construct sila.
05:28In the meantime, naglagay po ng mga sandbag.
05:30Iyon po yung nakita namin kanina eh.
05:32May mga temporary na sandbag na nilagay po.
05:33Opo.
05:34Bumigay din po eh.
05:35Iyon po yung initial intervention, which is to put sandbags.
05:39However, mag-uusap po kami mamaya,
05:41kasama natin ng DPWH,
05:43ano pa pong mas matibay na intervention ang pwedeng gawin?
05:47Halimbawa po, mag-bound tayo ng mga poste
05:50para may hahawakan yung ating mga sandbags
05:54o yung ating mga temporary enclosure para hindi pong asot yung tubig.
05:58In the meantime, ang bilis po ng pagtaas.
06:00Talagang nasaksya namin yung mabilis na pagtaas ng tubig.
06:02Ngayon po ito na hindi pa masyadong umuulan.
06:05Hindi po ba dapat i-evacuate na rin yung mga tao doon?
06:08Kasi baka mamaya maging delegado para sa kanila?
06:10Kahapon, di ho ba nakita yung pagbagsak ng pader?
06:16Opo, opo.
06:17The day before, nag-evacuate na ho tayo.
06:19Oo, pero gumalik?
06:21So, konti na lang ho yung nandyan.
06:22Gumalik na ho.
06:23Marami na ho tayong nailangay sa evacuation site.
06:25Oo, oo.
06:26Ang, kung na lang ho, actually,
06:27nag-rescue kami para i-evacuate yung mga tao.
06:30Pero kukunti na ho.
06:31Ang mga naiwanan ho siguro dito
06:33ay yung mga nagnanaisong bantayan,
06:36yung kanila mga gamit.
06:37Pero yung mga delikado naman ho ang buhay,
06:39wala naman ho ganong sitwasyon.
06:40Okay.
06:41Ganon na lang po karami yung estimate ng damages
06:43dito po sa inyong buong lugar.
06:45At ano po ba yung hotline na pwedeng tawagan
06:48ng mga residente pag biglang kailangan na nila ng tulong?
06:51Yung damages ho,
06:52siyempre tubig ho ito.
06:53Pag bumaba naman ho yung tubig,
06:55nawawala naman ho yung pinsala na dala niya.
06:57Mas tinitingnan ho natin dito
06:59is yung mga health consideration
07:00kagaya po ng leptospirosis.
07:02Ang hotline po natin,
07:05ang nabotas ho ay merong directong 911.
07:08So you can dial 911
07:10diretsyo po sa opisina namin yan
07:11at 24-7 po may sasagot.
07:14Liban po dito,
07:15meron po tayong PLDT number
07:18891-1111.
07:21Alright.
07:22891-1111.
07:24Maraming maraming po salamat,
07:25Dr. Vaughan Villanueva,
07:26ang Disaster Risk Reduction and Management Officer
