- bugün
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:00Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri, hoş geldiniz yayınımıza.
00:17Bildiğiniz üzere uzun bir zamandır bir çözüm sürecinin, barış sürecinin içerisindeyiz.
00:21Ancak bu öyle bir süreç ki en başından beri kaygılarla, güvensizliklerle, korkularla örüldü.
00:27Geldiğimiz bir nokta var son olarak terör örgütünün sembolik bir silah bırakma töreni gerçekleşti ama
00:33toplumsal muhalefete yönelik baskılar arttığı için hala bu sürece güvenmeyen bir biçimde bir masa varsa eğer
00:39dağılabileceğini düşünen ve korkanlar var.
00:43Bu süreç nasıl toplumsallaşabilir?
00:45Hem Kürtler açısından hem tüm muhalifler açısından nasıl güvenceler sağlanabilir?
00:50Biraz toplumun psikolojisini ve bu sürece bakışını konuşalım istedik bugün.
00:54Sizler için eleştirer psikolog Caner Özdemir'i ağırlıyorum.
00:57Stüdyomuzda hoş geldiniz.
00:58Hoş bulduk İlman'ım merhaba.
01:00Şimdi siz güzel bir çalışma yaptınız aslında bu konuda.
01:02O dokümanları da bana ilettiniz.
01:04Teşekkür ediyorum.
01:05Şuradan başlamak belki doğru olur.
01:07Şimdi böyle bir süreç açıldığı için yıllardır belki konuşulamayan bazı başlıklar konuşuluyor.
01:12İşte beyaz toroslar konuşuluyor, gözaltında kayıtlar konuşuluyor vs.
01:16ama bütün bu travmalar belki bir Türk olarak bizim çok anlayıp tasvir edebileceğimiz şeyler değil.
01:23Bir yandan da bir müzakere süreci devam ediyor.
01:25Bir süreç devam ediyor ama biraz siyasi elitlerin açıklamalarının, eylemlerinin etrafında dönen bir süreç oldu.
01:31Kürt halkı açısından konuşalım.
01:33Onların bu travmalarını iyileştirecek bir süreç nasıl işletilebilir?
01:37Evet.
01:37Şimdi bu bahsettiğiniz şeylerin beyaz toroslara dahil hepsi zaten birer travma.
01:43Şimdi Türkiye'de Kürt sorunu psikolojik boyutuna baktığımızda
01:49Dersim katliamı, Diyarbakır cezaevinde yaşananlar, 90'lardaki çatışma, en son yaşadığımız hendek olayları
01:57bütün bunların hepsi birer travma yaşattı Kürt halkına.
02:04Bu noktada Kürt halkı bunu orada yaşarken daha çok yukarıda siyasi, jeopolitik, stratejik bir takım çalışmalar yürütülüyor.
02:18Hani nedir aslında Kürt halkının psikolojisi üzerine eğer bu süreç ilerleyecekse, bir iyileştirici bir süreç olacaksa bu nasıl olabilir?
02:28Hakikat komisyonları, affetme, onarım, yüzleşme yani bütün bunların sağlanması gerekiyor.
02:37Ya aslında barış dediğimiz şey bir psikososyal süreçtir.
02:40Evet.
02:41Ancak süreç bir psikososyal süreçten ziyade jeopolitik bir süreç olarak ilerliyor.
02:45Evet.
02:45Dolayısıyla da toplumsallaşmıyor.
02:47Örneğin Devlet Bahçeli bir günde bütün siyasi çizgisini değiştirdi.
02:52Şimdi Devlet Bahçeli ne zaman yüzleşti neyle yüzleşti?
02:55Yani bu bir süreçtir.
02:57Dolayısıyla da bu insanlara tabii samimi gelmiyor.
03:01Peki bu bahsettiğiniz hakikat komisyonları vesaire gibi bunlar hani Türkiye'nin biraz sistemi içerisinde düşünelim.
03:08Acaba siyasi iktidar ya da bu süreci yürüten siyasi isimler bunu sonraki bir aşama olarak mı görüyor?
03:15Yani işte silah bırakılacak belki bazı hukuki düzenlemeler yapılacak sonra böyle bir süreç işletilecek gibi düşünüyor olabilirler mi?
03:22Ve plan buysa da sağlıklı olur mu?
03:25Şimdi iki türlü barış vardır.
03:28Bir negatif barış bir de pozitif barış vardır.
03:31Negatif barış şudur.
03:35Silahlar susar ancak şüphe devam eder.
03:38Pozitif barış ise silahlar susar ancak bir de yargı bağımsızlığı kazanılır.
03:43Bir yandan adalet mekanizmaları doğru bir şekilde çalışır.
03:48Şimdi bir silah bırakma süreci var ve süreçle birlikte Demirtaş hala içeride, Osman Kavala hala içeride, İmamoğlu hala içeride, Can Antalya hala içeride.
03:58Şimdi dolayısıyla da gerçekçi gelmiyor bu.
04:02Şimdi karşımızdaki bir yapı, 20 yıllık yapı, 2010 referandumundan itibaren tamamıyla yargı sisteminin medyayı kendi tekelinde toplayan bir yapı.
04:13Otoriter, neoliberal ve İslamcı bir yapı.
04:19Şimdi bu yapıya biz gerçekten güvenebilir miyiz?
04:23Evet şu an silahlar susuyor.
04:25İlk aşama gerçekleşti.
04:26Yargı bağımsızlığını gerçekleştirir bunlar.
04:28Onarım atölyeleri gerçekleşir, barış atölyeleri oluşur, hakikat komisyonu kurulur.
04:36Daha sonra da rehabilitasyon kısmına geçilir diyebiliyor muyuz?
04:39Bu güveni veriyor mu bize Erdoğan?
04:42Yani şimdi şoförü, milletvekili neler yazdı geçenlerde gördük.
04:47Hani tam tersine yeni bir düşman yaratılıyor şu an.
04:50Yani 1923 karşıtlı üzerinde bir ortaklaşma söz konusu oluyor yani.
05:00Evet.
05:01Peki şimdi dünyada örnekler var.
05:03Tabii bu silah bırakma, terör örgütlerinin vs. bir şekilde topluma entegre edildiği bir barış süreçleri yürütülmüş.
05:10Pek çok örnek var.
05:11Oralarda nasıl olmuş bu psikososyal süreçleri, anlattığınız süreçler işletilebilmiş mi?
05:15Evet çok güzel bir yeri değindiniz.
05:18Benim de çok ilgimi çeken bir şey bu.
05:19Şimdi Afrika'da, Güney Afrika'da bu nasıl işletildi?
05:25Tutu diye birisi var.
05:28Baş psikopos hayatı boyunca insan hakla mücadelesi vermiş.
05:32Hayatı boyunca silahsız eylemler düzenlemiş.
05:35Örgütçelere karşı davalar açmış.
05:38Uluslararası mahkemelere gitmiş vs.
05:40Onun başında olduğu hakikat komisinin kuruldu mesela.
05:43Şimdi Güney Afrika'daki amaç şuydu.
05:46Geçmişle yüzleşme, affetme.
05:49Ve kolektif katarsis.
05:53Nedir katarsis?
05:54Ruhsal boşalma.
05:56Toplumsal olarak ruhsal rahatlanma yedi.
05:58Yani Güney Afrika'nın amacı buydu.
06:00Şimdi Türkiye'de tutu rolünü biri yok.
06:03O rolde olabilecek mesela bir Osman Kavalı içeride.
06:05Mesela Osman Kavalı hayatı boyunca silahlara karşı çıkmış.
06:09Şiddetsiz bir mücadele vermiş.
06:11Barıştan yana olmuş.
06:13Can Atalay.
06:14Mesela tipten milletvekili oldu ama daha çok bir siyasi partili veya siyasi hareketle özdeşleşmiş biri değil.
06:20Evet toplumsal davaların avukatlığını yaptı yıllarca.
06:22Soma siz daha biliyorsunuz.
06:23Soma davasıyla özdeşleşmiş birisi.
06:27Şimdi bu aktörlerin aslında tam yapacağı iş bu.
06:30Evet.
06:30Yani o tutunun rolünü üstlenecek kişiler bunlar.
06:33Ama onlar içeride o rolde şu an Bahçeli var.
06:36Yani dolayısıyla tutmuyor.
06:39Yani kimya tutmuyor.
06:40Yani barış kelimesiyle çok yan yana gelmiyor bu süreç.
06:44Şimdi bir yandan bu sürecin işte daha evvelki süreçte olduğu gibi bir anlamda masanın bir gün bir tarafından dağıtılması, silahlara yeniden sarılınması gibi riskler de barındırıyor bu süreç.
06:57Son olarak gelen açıklamalar mesela terör örgütünün üst düzey isimlerinden bir tanesi.
07:03Son olarak şunu söyledi.
07:04Yani bizi daha silah bırakmadık.
07:05Zaten atılanda bir adım yok gibi.
07:08Hani yeniden daha bu sürecin olgunluğa erişmeden her şeyin tersine dönebileceği gibi riskler de var.
07:15Öyle bir durumda nasıl bir şeyin işine düşeriz toplum olarak?
07:18Çünkü ne kadar risk barındırırsa barındırsın Kürt halkı bu süreçten oldukça ümitli.
07:23Ve geniş kesimler de ümitli.
07:26Ümitli olmak istiyorlar en azından.
07:28Masada alırsa ne olur?
07:29Şimdi Kolombiya'da örnek verelim.
07:32Şimdi Kolombiya'da fark vardı.
07:34Köylülerin hakları için kurulmuş komünist bir örgütü partileşti.
07:38Daha sonra silahları bıraktılar.
07:41Ama kırılgan bir süreç hala.
07:44Yani tam anlamıyla tamamlanmış değil.
07:46Küba ara burculuk yaptı o dönemde falan.
07:48Ama yine de kırılgan.
07:50Oradaki en büyük sıkıntı şuydu.
07:53Silahlı örgüt mensuplarının topluma kazandırılması sıkıntısı vardı.
07:57Ve çoğu için çok travmatik oldu bu.
07:59Çünkü yolda öldürme riskleri var.
08:02Birisinin ya çocuğunu öldürürler ya akrabasını öldürürler.
08:06Daha sonra insanlar hep şüpheyle, kuşkuyla bakıyor.
08:09Artı bir de alışverdikleri bir hayat tarzı değil o.
08:12Yani hayatları boyunca silahla bir yerde yaşamış insanlar.
08:15Ve bunu metropole alıyorsunuz siz.
08:18Hani bu bir geçiş süreci.
08:20Dolayısıyla bunlar önemli.
08:22Şimdi Türkiye'ye geldiği zaman özellikle mesela silahı bıraktı bu insanlar.
08:28Ne olacak mesela?
08:29Demiş yani bir gün tekrar alabiliriz diye.
08:31İşte bu yüzden zaten.
08:33Hani çünkü o hayatı yaşıyorlar.
08:36Şimdi bu sürecin kırılganlığı da şuradan geliyor.
08:39Hani PKK'nın tekrar silahı alma ihtimali de şuradan geliyor.
08:43NATO politikalarından geliyor.
08:44Şimdi bu süreç bir psikososyal süreçten ziyade
08:47NATO'nun jeopolitik konumlanmasıyla ilgili bir süreç olduğu için
08:52yine NATO politikaları geri alabilirler yani silahı.
08:57Buradaki mesele...
08:58Yani aslında mesele toplum barış istiyor.
09:00Toplumu rahatlatalım olmayınca riskler daha çok artıyor diyorsunuz.
09:03Tabii.
09:04Zaten bu süreç daha çok ne zaman başlıyor?
09:06İşte Suriye'de HTŞ'nin iktidara gelmesiyle başlayan bir süreç.
09:11Dolayısıyla da aslında Türkiye'nin iç barışını değil de
09:14Suriye'nin iç politikasına yönelik.
09:16Bir süreç aslında bu.
09:19Hani dolayısıyla da o kırılganlık da buradan geliyor.
09:22Şimdi Ümmet İttifakı'ndan bahsediliyor ya.
09:24Aslında o NATO'nun ümmeti.
09:26Şimdi Arap, Kürt, Türk biz bir araya geldik.
09:29Nasıl, neyde bir araya geldiniz?
09:31NATO'nun, işte Amerika ve İsrail'in buradaki politikalarını
09:34uygulama noktasında, üstlenme noktasında bir araya gelindi.
09:39Nedir peki o politika?
09:40Bir defa liberal barış diye bir kavram vardır.
09:43Bu savuk savaş döneminde çıkmıştır.
09:45liberal barış şunu savunur.
09:47Dünya barışı ancak serbest piyasayla gelir.
09:50Serbest piyasanın dolaşımıyla gelir.
09:52Hani serbest piyasa, siyonist sermaye söz konusudur.
09:55Siyonist sermaye İran, Suriye, Lübnan, bütün bölgelere girecek vesaire.
10:02Budur.
10:03Giremediği bölgelerde de ne olduğunu gördük zaten.
10:05Arap barıştı bunun için yapıldı.
10:07Dolayısıyla aslında vaat edilen şey liberal barışta.
10:13Yani aslında yine negatif bir barışta.
10:16Serbest piyasanın dolaşımında bir uzlaşı var aslında burada yani.
10:19Serbest piyasanın ümmeti aslında burada söz konusu.
10:21Evet aslında gerçekten şimdi kült sorununun çözümü uzun yıllardır Türkiye'de çok ciddi bir talep.
10:27İnsan hakları talebi ama geldiğimiz noktada mesela o kadar genel bir antidemokratik uygulamalar genelleşmişti ki zaten en basitinden bir demokrasi talebi vardı.
10:36Neredeyse bu sorun böyle biraz daha gün yüzüne çıkarılıp böyle bir sorun var.
10:42Hadi bunu çözelim dendi gibi bir şey oldu.
10:44O yüzden niyet belki de çok önemli.
10:45Doğru söylüyorsunuz.
10:46Peki şimdi şu kısmı biraz açmak istiyorum.
10:49Niye bu kadar kaygılıyız meselesi?
10:51Çünkü bir yandan toplumun çok geniş kesimlerinin büyük mutabakatlarla seçtiği belediye başkanları, İstanbul'un belediye başkanı, bürokratları, çok sayıda isim iş insanları vesaire sekreterler tutuklu bulunuyorlar ve zulüm de görüyorlar.
11:07Yani Mehmet Murat Şalak'a yapılanı biliyorsunuz.
11:09Gerçekten insanlık dışı şeyleri biz bir yandan izliyoruz ya.
11:12Bir yandan da barış denince insanın gülesi geliyor.
11:15Ne derseniz böyle bu çerçevede biraz da yorumlayalım.
11:18Şimdi daha önceden bir çözüm süreci oldu biliyorsunuz.
11:21O dönemde aslında umut daha faziydi şu ankine göre.
11:25Barış anlığı ile şeytanelere birlikte güvercin uçurdular.
11:30Şu an böyle bir görüntü görmüyoruz mesela.
11:32Şimdi o dönemde bir duygusal yatırım yapıldı o sürece.
11:38Ve o duygusal yatırım çok kötü sonuçlandı.
11:41Hendekler de sonuçlandı ve büyük bir yıkımı oldu.
11:43Büyük bir travma oldu.
11:44Dolayısıyla şimdi bir kısmı diyor ki toplumun ya AKP zaten bozar bunu yapamaz.
11:54O yüzden hiç umutlanmayalım.
11:55Diğer tarafta diyor ki ya belki olur bakarsın.
11:57Dolayısıyla tam bir...
11:59Ama kesin olur diyen yok herhalde.
12:00Kesin olur diyen de evet şu an görünür de yok.
12:03Öyle görünüyor.
12:04Hani bu noktada şey var tabii.
12:06Hani Demirtaş faktörü.
12:08Hani niçin içeride?
12:10Türkiye'yleşme konusunda açılımlar yapmış.
12:13İşte silahların susması konusunda çok önemli açılımlar yapmış.
12:17Daha çok hani Türkiye'nin daha farklı siyasi kesimlerinden de çok sempati toplamış bir dönem.
12:23Hani bu kişi niçin dışarıda o zaman?
12:26Niçin dışarı bırakılmıyor?
12:28Hani şimdi böyle bir ortamda daha farklı şeyler düşünülüyor tabii yani.
12:33Peki.
12:34Şimdi dediniz de bir yandan işte Selahattin Demirtaş içeride diğer aktörler içeride.
12:39Bu bir anda çözülecek bir sorun değil.
12:43Günün sonunda şimdi bu sorunu hadi biz silah bıraktılar.
12:46Yani nasıl oldu teknik olarak da nasıl olacağını çok bilmiyoruz söylemiyorlar.
12:50Terör örgütü silah bıraktı.
12:52Biz de barıştık.
12:53Anayasa yapacağız dendiğinde mesela o noktaya geldiğimizde hani ne oldu izleyemedik biz ama orada bir şeyler olmuş.
12:58Hiçbir şey olmasa bile.
13:00Orada toplum nasıl tepki verecek sizce?
13:02Şimdi sorun burada zaten.
13:04Hani daha çok Türkiye'de barış süreci psikosofsal bir süreç olarak değil de bir pazarlık süreci görüntüsü veriyor.
13:11Bu pazarlıkta neyin pazarlığı?
13:13Joopolitik konum içerisinde bu süredeki gelişmeler üzerine yaşanan bir pazarlık.
13:19Şimdi anayasaya gelince şimdi bu dönem daha kalıcı travmatik bir şeye devrilebilir.
13:27Nedir o?
13:28İşte CHP'nin düşmanlaştırılması, CHP'nin şeytanlaştırılması ve dolayısıyla seküler kesiminin kaygılarını gözetilmesi.
13:36Hani dolayısıyla o anayasa yapılırken bu gözetilirse bu daha kalıcı bir travma da yaratabilir.
13:41Şimdi buradaki en önemli şey şu, 1923 ile barışık bir barış.
13:46Şimdi bu önemli bir konu.
13:48Evet şimdi ben de CHP yöneticisiyim bu arada.
13:51Hani Karabağlar İlçe Örgütü'nde eğitim sekreteriyim.
13:54Tabi buraya CHP'yi temsilen gelmedim ama şöyle bir şey var.
13:57Hani CHP zaten şey değil mi bu ülkede acılar yaşanmamıştır.
14:00Bu ülkede hiçbir sıkıntı yoktur.
14:03Bu ülkede kimse dışlanmamıştır.
14:06Değil mi?
14:06Evet bazı şeyler yaşanmıştır.
14:08Evet.
14:08Üzücüdür de bunların bir daha yaşanmaması için biz hukuki, eğitim alanında, çalışma hayatında, her konuda, her alanda biz bunu, bu güveni sağlayalım.
14:22Önce demokrasi diyorsun.
14:23Demokrasi sağlayalım.
14:24Ama yani zamanda bir takım acılar yaşandı diye cumhuriyetten de vazgeçmeyelim diyor yani.
14:32Hani dolayısıyla aslında en makulü bu.
14:35Yani hem evet yüzleşelim ama bir yandan da cumhuriyetin kazanılımını süzdürelim.
14:39İşte layıklıyı süzdürelim.
14:40Evet.
14:41Kadının haklarını süzdürelim.
14:43Seküler yaşamı koruyalım.
14:44Evet.
14:45Yani layıklık bu arada muhafazakar kadınların da güvencesidir.
14:50Kesinlikle.
14:51Yani çünkü muhafazakar bir kadının da seküler bir kadının da güvencesidir.
14:56Çünkü seküler yaşayan bir kadın ben muhafazakar yaşamak istiyorum artık başörtüsü takmak istiyorum diye zaman takabilirim bu sistemde.
15:03Evet.
15:03Yine başörtüsü bir kadın daha öyle ben artık seküler bayadet yaşamak istiyorum ve çıkarmak istiyorum diyebilir açıkçası.
15:08Ama tamam tersi durumda ikisinin de bir hakkı yok.
15:11Hani dolayısıyla aslında en makulü bu.
15:13Yani 1923'ün kazanımlarını sahiplenmek, hatalarını görmek.
15:20Belki oturup tartışmak.
15:21Yani şu an tartışılabilecek bir ortam da yok sanki.
15:24Ne dersiniz?
15:24Bu kadar kırılgan konuları.
15:26Yok.
15:26Mesela Afrika örneğinden bahsettik ya orada mesela açık oturumlar yapıldı.
15:31Hani fail ve mağdur bir araya geldi orada.
15:34Ve özellikle insanların yaşadığı acıların tanınması çok iyileştirici oldu.
15:39Evet.
15:40Bugün belki Türkiye'de çok geniş bir kesim hala o acıları.
15:43Belki bilmiyor, belki kabul etmiyor.
15:46Yani böyle daha da marjinalleşti.
15:49Belki bu Kürt sorununu daha uzak olan kesimler bilmiyorum.
15:52Milliyetçiler falan.
15:54Kabul ediyorlar mı mesela bu sorunu?
15:55O noktada hiç yokuz.
15:58Yani şimdi dediğim gibi Bahçeli bir günde bir karar verdi.
16:03Ne zaman yüzleşti ve ne zaman hakikati gördü.
16:07Yani bu bağlamda süreç tamamıyla bir stratejik olarak ilerliyor.
16:12Şimdi Barış liberalizm tarafından ve onun işte aparatları tarafından, parlamenterizm tarafından bir siyaset stratejisi olarak yürütülüyor.
16:25Özellikle Türkiye'de.
16:27Yani Orta Doğu aslında barış yorgunu bir toplum.
16:30Çünkü her dönem barış adına bir takım açılımlar yapıldı.
16:33Barış adına Irak'a girildi.
16:34İşte barış adına Suriye'ye girildi.
16:37Özgürlükler adına hep bunlar yapıldı.
16:38Ve insanlar bu kavramlardan çok yoruldu artık.
16:41Evet.
16:41Türkiye'de öyle.
16:42Hani Türkiye'de de yani yaklaşık 2000'lerin başından hep barışı konuşuyoruz.
16:47Evet.
16:48Yani ciddi bir barış yorgunluğu var.
16:50Şimdi durum böyleyken gerçekten karşılıklı insanların bir yere geldiği biz atölyeler düzenlemedik henüz mesela.
16:59Okullara müfredatına barış eğitimi koymadık.
17:03Daha sonra özellikle faillerle mağdurları bir yere gelip yüzleştirme gerçekleştirmedik.
17:08Hani bunlar gerçekleştirmeden bu nasıl olacak?
17:13Hani bir günde işte bir kişinin bebek katilinden kurucu öndere terfi etmesi bunun tamamıyla jeopolitik ve tamamıyla bir siyaset stratejisi olarak işlediğini söylüyor.
17:27Ama bakın barış bir stratejisi değildir.
17:29Bir hayat tarzıdır.
17:31Hani bir insan ne kadar barışlı bir hayat yaşıyorsa o kadar da barış vaat edebilir topluma.
17:35Yani şimdi Bahçeli, Öcalan, Erdoğan daha çok şiddet üretmiş kişilerin kişilerden bizim hayal kurmamız bekleniyor.
17:45Yani diyorlar ki bize siz Osman Kavala'yla, Demirtaş'la, İmamoğlu'yla, Can Atalay'la barış hayali falan kurmayın.
17:52Siz Bahçeli, Öcalan'la, Erdoğan'la barış hayali kurun diyorlar.
17:55Biraz bu mesele kurda kuzu emanet etmeye benziyor.
17:57Ona benziyor tabii yani.
17:59Peki şimdi bu Abdullah Öcalan meselesini ben de açmak istiyorum.
18:02Tabii Kürtlerin bir kesimi için gerçekten kurucu önder olarak görüyor olabilirler bu ismi.
18:09Bir yandan ama Türkiye'de de çok ciddi bir kitle dediğiniz gibi yıllardır bebek katili, terörist, terörist elebaşı olarak görüyor bu ismi.
18:17Şimdi oturup bu iki kesim konuşmuyor.
18:19Bunda mutabıkız ama bu ismin bir şekilde fiziksel özgürlüğüne kavuşması konuşuluyor.
18:25Bu en başta Bahçeli'nin o tarihi konuşmasında umut hakkı şeklinde dillendirilmişti.
18:31Böyle Bahçeli en yüksekten açtı perdeyi.
18:34Şimdi de mesela hem örgütün hem Dem Parti'nin talepleri arasında Öcalan'a fiziki özgürlük ve siyaset yapabilme özgürlüğü.
18:41Böyle bir şey gerçekleşirse bu uzun zamandır adeta bir şeytani figür olarak tanıdıkları insanı siyasette ve bir biçimde özgür görmek nasıl bir travma yaratır?
18:52Mesela çoğu çocuk şöyle büyüdü yani böyle fotoğrafını falan görünce irkilecek gibi büyüdü.
18:57Şimdi ne olacak bir anda?
18:59Şimdi burada iki noktadan bakmak lazım.
19:01Bir, şimdi barış dediğimiz şey dediğim gibi psikososyal bir süreçtir.
19:08Ancak burada siz programın başında demiştiniz yani Kürt halkının ruh sağlığı, Kürt halkının psikolojik durumu vs.
19:18Daha çok süreç bir kişinin psikolojik durumundan üzerinden gidiyor.
19:25Yani Öcalan'ın ruh sağlığını toparlama, Öcalan'ın yaşam tarzını iyi hale getirme üzerinden ilerliyor.
19:31Hani özellikle hani Kürt halkına ve aynı şekilde Türk halkına da umut verici bir iyileşme programı yok ortada.
19:40Daha çok Öcalan için bir iyileşme programı ortaya çıkarılıyor.
19:43Hani tabi burada ne var? Bir toplumun bir kişiyle özdeşleşmesi, özdeşlik kurması da var burada.
19:49Hani onun toparlanması, onun iyileşmesi üzerinden toplumun da Kürt halkının iyileşeceği varsayılıyor.
19:57Ama şimdi şu var, o hendek zamanı çocuğunu kaybeden baba bir süre dışarı çıkamadığı için buzdolabında cesedini sakladı.
20:06Hani dolayısıyla Öcalan'ın üzerinden bu psikososyal süreç ilerleyemez açıkçası.
20:13İkincisi de şu, şimdi şöyle bir hata yapılıyor.
20:16Fail olarak hep Türkiye Cumhuriyeti burada anlatılıyor.
20:21Özellikle hani solda böyle bir, yıllarca böyle bir anlatı oldu.
20:24Özellikle de sosyalist solda.
20:27Hani Kürt sorunun faili, yaşananların faili olarak işte Cumhuriyet, Türkiye Cumhuriyeti mesirildi.
20:33Evet, Türkiye Cumhuriyeti bir yerde bu sorunun faili doğrudur.
20:37Ama PKK'nın silahlı eylemlerinden sonra artık bir fail daha oluştu.
20:42Yani şimdi Onat Kutlar cinayeti var.
20:46Şimdi fail değil mi PKK burada?
20:47Yani Onat Kutlar dersimde katledilenler kadar değerli değil mi?
20:54Ben çok severim Onat Kutlar'ı.
20:55Evet, hepimiz severiz.
20:57Yani dolayısıyla da burada aslında iki tarafta fail, iki tarafta aynı zamanda mağdur.
21:04Hani dolayısıyla da burada çok kritik, gerçekten barış psikologların, barış sosyologların çok titiz bir şekilde çalışıp ilerletmesi gereken bir süreç var.
21:14Onlar barışçımız acısı olduğu için akademiden uzaklaştırdıklarından belki.
21:18Gerçi son bir karar alındı onlarla ilgili, akademiye dönüşleriyle ilgili.
21:22Peki, biraz toparlayalım istiyorum.
21:24Çok önemli şeyler konuştuğumuzu düşünüyorum.
21:26Daha sürecin en başında bu meseleyi konuşurken ortalama Kürt yoksuluna nasıl dokunacak bu süreç diye konuşmak istemiştim.
21:34Çünkü hem siyasi bir baskı var, Türkiye'de hem de koşulların her geçen gün kötüleştiği bir meselenin içindeyiz.
21:40Belki son soru şu olabilir, sizinle bu programı planladığımızda o gelişme yaşanmamıştı ama şimdi en çok konuştuğumuz şeyler arasında.
21:47Bir cumhurbaşkanının bir tane Alevi, bir tane de Kürt yardımcısı olsun, böyle o zaman her şey çok güzel olur, biz de yaşar gideriz gibi bir açıklama geldi biliyorsunuz.
21:56Lübnan modeline benzetildi.
21:58Ne dersiniz, Türkiye'nin toplumunu böyle bir düşünelim, bu bize uygun bir model midir yoksa dayatılıyor mu?
22:03Şimdi bu aslında modern sevir anlaşması, çok açık koyalım adını.
22:09Modern bir sevir anlaşmasına Türkiye'ye götürülmeye çalışıyor.
22:13Bugünün koşullarına özgü bir sevir getirilmeye çalışıyor.
22:16Sevirin maddelerinden bir tanesi de oydu zaten, bu bahsettiğiniz şeydi.
22:20Şimdi Türkiye'de şu an hani bir Kürt'ün, bir Türk'ün, bir Laz'ın, Çerkez deyip gider de böyle.
22:30Bir cumhurbaşkanı, başbakan, bakan olmasının önünde nasıl bir engel var?
22:36Ki hani bir Kürt, bir Alevi başkalarmışsa olsun diyoruz.
22:41Hani şimdi zaten...
22:42Orada bile bir hiyerarşi var aslında, en başta fikirde bile var.
22:45Tabii, gerçekten var.
22:46Bu aslında neyi yok etmektir?
22:49Cumhuriyetin yurttaşlık esasını yok etmektir.
22:52Yani yurttaşlığa göre değil de etnik kimliğe veya dinsel kimliğe göre bir statü vermektir.
22:58Bu noktada yurttaş olmak esas alınmayacak, kimlik esas alınacak.
23:03Ha bu nedir?
23:04Kaplaşmadır, işte daha kalıcı travma budur aslında.
23:06Hani birçok kişinin, yarın öbür gün eğitimli bir kişinin, talep edilen kimlikte olmamasından dolayı bir yere gelememesidir mesele.
23:18Evet.
23:18Hani bu çok ciddi bir sorun.
23:20Yani bir yandan da işte Kürt halkının yoksulluğunu konuştuk.
23:23Aslında Türkiye'nin işçi sınıfı da Kürtlerdir.
23:26Yani çok uzun senelerdir Kürtlerdir.
23:29Tabii artık Türkiye'de...
23:32Artık çok geniş bir kesim yoksul oldu.
23:34Bu yüzden herkes işçi oldu ama hani Türkiye'nin özellikle 60'lardan bu 90'lara kadar Kürtler işçi sınıfını hani oluşturmuş.
23:41Peki bu bile oturup konuşulması gereken bir mesele Kürt sorunu konuşurken yani.
23:44Kesinlikle.
23:45Şimdi liberal barış dediğimiz şey, o serbest piyasa barışı daha fazla fakirleşmedir aslında.
23:52Hani şimdi silahların sustuğu noktada orada yapılacak olan işte atılımlar, ekonomik atılımlar ne kadar halkçı olacak?
24:05Ne kadar emekten yan olacak?
24:08Ne kadar sendikalaşma olacak?
24:10Hani dolayısıyla aslında yine yoksulluk daha da yoksullaştırarak devam edecek.
24:16Öyle görünüyor açıkçası yani.
24:18Peki böyle kapatmadan sormak istediğim son bir soru var.
24:21Bu gündeme bu kadar maruz kalmak çok yorucu.
24:23Bizler bu mesleği yapıyoruz ona rağmen yorucu.
24:26Sizler de danışanlarınızdan çevrede gördüğünüz insanlarda ya bıktım diyenleri görüyor musunuz?
24:31Bunu konuşup kapatalım.
24:32Şimdi şöyle psikolojik rahatsızlıklar politiktir aslında.
24:38Yani...
24:38Teşekkür ederim bunu söylediğiniz.
24:40Bu önemli bir tartışma var.
24:41Ben de bunu söyleme fırsatı verdiğiniz için teşekkür ediyorum.
24:44Psikolojik rahatsızlıklar politiktir aslında.
24:47Şu an hani Türkiye'nin içinde bulunduğu ekonomik koşullardan, siyasi ortamdan psikolojik rahatsızlıkları ayıramayız.
24:56Bir gelecek kaygısı var.
24:58Hani Türkiye nereye gidiyor diye.
25:00Hani yönetim biçimi nereye gidiyor, ekonomisi nereye gidiyor, kültürel yaşamı nereye gidiyor.
25:05Bir gelecek kaygısı var.
25:07Diğer yandan bölgesel savaşçıları var.
25:10Yani çok uzun zamandır biz varluşsal bir kriz yaşıyoruz.
25:13Varluşumuzun tehdit altında olduğunu hissediyoruz.
25:16Tabii özellikle kadınsanız ve bu daha da artıyor.
25:20Yani mesela gece belli bir saatten sonra şu caddede gezmek ne kadar güvenli mesela.
25:28Hani dolayısıyla da bir varluşsal kaygı geçiyoruz ve bunun kaynağı da Türkiye'deki ekonomik ortam ve siyasi ortamdır.
25:35Dolayısıyla da buradan psikolojik olarak etkilenmemek de mümkün değildir yani.
25:40Evet.
25:41Çok teşekkür ederim.
25:42İyi ki geldiniz.
25:43Hepimize delirttiler.
25:46Sizlere de kolay gelsin, bizlere de kolay gelsin.
25:48Halkımıza kolay gelsin.
25:49Her gün karnını doyurmak artık yaşamak çok zor oldu.
25:52Evet gerçekten öyle.
25:53İyi ki geldiniz.
25:53Çok sağ olun.
25:54Ben size de sağ olun.
25:55Teşekkür ediyorum.
25:56Evet.
25:57Sevgili izleyenler, sizler için eleştirel psikolog Caner Özdemir'i ağırladım efendim.
26:01Bir süredir devam eden bir barış gündemi var.
26:03Ancak barış nasıl olur?
26:04Onurlu bir barışın yolu halkın nasıl hissetmesidir, nasıl hissetmemesidir?
26:10Kimler nelerden kaygı duyuyorlar?
26:11Neden kaygı duyuyorlar?
26:12Hepsini konuştuk.
26:13İlerleyen günlerde gelişmelerin hepimizin yararına, halkımızın yararına olmasını dileyelim.
26:18Böyle kapatalım efendim.
26:19Hoşçakalın.
Önerilen
0:33