- 19.07.2025
Terörsüz bir Türkiye mümkün mü? Tarih ne söylüyor? Ortadoğu neden bitmeyen krizlerin coğrafyası? Türkiye bu ateş çemberinin neresinde? Tarihsel hafıza ile güncel tehditler arasında nasıl bir bağ var? Yeni bir dünya düzeni kurulurken milli güvenlik nasıl inşa edilmeli? Hakan Çelik 'Hafta Sonu'nda sordu; Prof. Dr. İlber Ortaylı değerlendirdi.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İzlediğiniz için teşekkürler.
00:30İdipol Üniversitesi'nde de öğretim iyiliği görevini sürdürdüğünü ben hatırlatmak istiyorum.
00:34Ve benim bir kişisel teşekkürüm olacak hocaya.
00:36Çünkü ben bugüne kadar bizim çok eski bir dostluğumuz var bir kere hocayla.
00:41Yani 35 yıllık neredeyse.
00:44Ve ben hocayı ne zaman yayınlarıma davet etsem eksik olmasın.
00:47Seyahatleri de olsa yoğunluğu da olsa hiç kırmaz.
00:49Gelir sabahın erken bir saatinde.
00:51Çok teşekkür ediyorum bunlara ötürü sağ olun.
00:54Ve de hocam biz bugün gömleklerde de bir...
00:57Hiç pişti olduk. Mahmut Paşa işi aldık.
01:00Mahmut Paşa işi gömleklerimiz.
01:01Duymasın marka sahibi.
01:03Ayıp ayıp. Biraz farklı üretti.
01:06Biliyoruz kim olduğunu.
01:09Söylemiyoruz reklam olmasın diye o anladı.
01:12Anladı.
01:13Biraz renkli farklı bir şey yok mu yani böyle?
01:16Hep böyle.
01:16Hocam şimdi keşke biraz kültür, sanat, müzik, edebiyat, seyahat konuşsak.
01:25Fakat ne zaman yani bir yayın planlaması yapsak dünyanın herhangi bir tarafında...
01:29Altı üstüne geliyor.
01:30Ve Türkiye'yi tabii çok yakından ilgilendiren, biz bu coğrafyanın bir ülkesi olduğumuz için bir gün Amerika'daki olayları konuşuyoruz.
01:37Trump'ın kararları.
01:38Bir gün Rusya-Ukrayna meselesi, efendim daha düne kadar İran'da İsrail arasındaki çatışma.
01:44Şimdi Suriye'de yeniden çok endişe verici olaylar oluyor.
01:48Çok çirkin bir şey çıktı.
01:49Bu ne oluyor?
01:51Bu ne oluyor? 1860 olayları 150 sene sonra, 160 sene sonra benzeri tekerrediyor.
02:00Tabii çok daha feci bir şekilde.
02:02Peki bu olaylar, dürzüler nereye varır?
02:05Yani neden endişe verici?
02:07Onu bir anlatalım izleyicilerimize.
02:09Biz olmadığımız için kötü yere varır.
02:12Varmaz.
02:14Yani biz olmadığımız dediğim, Osmanlı bir üniversa yani bir dünyadır, bir kainattır.
02:27Onun kendi kuralları vardır.
02:29Bu kurallar tabii bizde çok pür milliyetçi, tarihçilerin söylediğinden aslında daha karmaşık ve çok daha barok unsurları da içeren bir muhteşem abidedir.
02:50Yani onların anladığından da.
02:52Çünkü içinde ta Roma İmparatorluğundan, Pers İmparatorluğundan ama Roma İmparatorluğundan kalma müesseseler kadar bilmem steplere hakim olan halkların da bir sistemin kalıntısı vardır.
03:10Ve tabii ki İslam devri dediğimiz, o da aslında Orta Doğu medeniyetinin Orta Çağ'daki yeni bir toparlanması, değerlenmesidir.
03:21Kurumlarından oluşan bir iç diplomasi vardır.
03:26Şimdi mesela bakınız, Lübnan'da dürzüler ve maroniler kapıştılar.
03:31Kapıştılar, 60'larda.
03:34Hemen İngiltere dürzülerin yanına yanaştı, silah verdi.
03:39Fransızlar da maronilerin katolik oldukları için.
03:43Bunlar birbirlerine adam akıllı biçmeye başladılar.
03:47Cebel dediğimiz yani Mount Libanon kısmında.
03:51Yani bir din ve mezhep savaşı devam etti orada.
03:53İngiltere mezhep etrafında şimdi maronik kilisesi bir katolik grup ama katolikliğin ötesinde bir birleşim var o cemaatta.
04:03Bunları anlamak lazım.
04:04Biz anlamıyoruz.
04:06Kimse de anlamıyor.
04:07Yani öbürlerinden farkı ne diyor.
04:10Öbürleri anladılar.
04:11Bizimkiler anladılar.
04:12Üçüncü grup.
04:14Yani mesela Cevdet Paşa'nın, Şamlı Ahmet Paşa'nın.
04:18Oraya bütün el atan kimler varsa bu işi anladılar.
04:22Bunlar nasıl bir cemaat biliyor.
04:26Çünkü adamlar biliyor.
04:28Bizim onların anladığından da haberimiz yok.
04:31Vaktaki günümüzün tarihçileri o devrin yazışmalarını tetkik etmeye başladılar.
04:39Eserlerini okumaya başladılar.
04:41Başka bir gözle çıktı.
04:43Mesela ben doktoramda Cevdet Paşa'yı tabii kullandım.
04:46Ahmet Cevdet Paşa'yı.
04:48Ama bir baktım ki Fazlı Rahman merhum Pakistanlı.
04:53Benden daha başka bir gözle okumuş.
04:56Yani ne adam diye rahmetli böyle.
04:59Yani hocam.
05:00Anlattı bana nedir.
05:01Yani adamın anlattığı modernist İslam ve dünya ne 19. asırda.
05:07anlatmıştı, işaret etmişti.
05:10Şimdi herif orada ne yaptık biz?
05:12Çözdük biliyor musunuz Aziz'in?
05:14Biz çözdük işi.
05:15Nasıl?
05:16Ceveli Lübnan'ı Beyrut vilayetinin bir kısmından ayırdı böyle.
05:20Çünkü bakıyor ki orada bir takım etnik gruplar oturmuşlar.
05:25Cavul, cıvul, dedikodu.
05:28Üretim yok.
05:30Tembellik var.
05:31Onun getirdiği tabii böyle talep fazlalığı var.
05:36Kavga var.
05:37İkisinin için bir statü uydurdu.
05:40Bu statü 19. yüzyılın Osmanlı İmparatorluğu'nda yarı otonom bir bölge, bir meclis var.
05:49Ama şey idareci ona göre seçiliyor.
05:52Bak Hristiyan vali gönderiyor.
05:54Osmanlı Hristiyan vali gönderiyor.
05:55Davit Paşa, Ermeni.
05:57Hiç o zaman Ermeni orada çok yoktu.
05:59Hiç yoktu.
06:00Katolik Ermeni mi yoksa Ortoloksa?
06:01Katolik Ermeni tabii.
06:03Bunu da biliyor.
06:04Yani bunu Cevdet Paşa düşünüyorum.
06:06Medreseden çıkma adam.
06:08Düşünebiliyor musunuz?
06:08Bu arada bizim bir haritamız da var.
06:10Arkadaşlar, yüzyılın daha çok hangi bölgelerde olduğunu da göstersinler.
06:15Şimdi hocanın tabii anlattığı şeylerin şöyle bir önemi var.
06:18Yani bugünü anlamak ve bugünkü sorunları çözebilmek için geçmişte bu hadisenin ne olduğunu da bir kavramak lazım.
06:25Ve hoca diyor ki Osmanlı İmparatorluğu döneminde bu hadiseler bu boyutlara ulaşmazdı.
06:30Çünkü Osmanlı'nın devlet yönetme aklı, stratejisi bu sorunların oluşmasını engelleyen bir nitelik taşıyor.
06:38Hocam peki bugüne baktığımızda...
06:41Bugüne baktığımızda işte bu kıvraklık yok.
06:44Şimdi bunu söylediğinde bazı insanlar haklı gibi görünen şey canım diyor.
06:49Artık hep tarihime bakarsın.
06:50Realite hayır.
06:51Tarihe niye bakarım?
06:53Ben bir adamın ne yaptığını, nasıl ağaç yetiştirdiğini,
06:58niye burada oturduğunu mesela o adamın rahat rahat,
07:01senin niye oturamadığını oradan anlarım.
07:03İngiliz ve Fransız o bölgeyi insanları tanımamışlar aslında.
07:09Geldikleri gün kavga başladı 1918'den beri.
07:14Bunlar gider gibi geldi.
07:16Şimdi Amerika geldi.
07:18Pür cehaletle gidiyor.
07:20Bizim bu yayın hayatımızda pek şey değil herkes ama
07:25bir kişiyi ben dinliyorum ara sıra.
07:28Masum Türker'i.
07:30Onda bir pratik bakış vardır.
07:32Kendisi de Güneydoğulu olduğu için çok zeki bir devlet adamı.
07:37Atayı vardın iyi bilir.
07:38Evet, evet.
07:39Şimdi de hep söyler o burada.
07:42İkide bir Siyonist Yahudi deyip duruyorsunuz.
07:45Amerika'ya bakın diye.
07:46Doğru.
07:47Yani Amerika'nın illa din arıyorsan falan mezhep, inanç.
07:53Yani hakikaten evangelizm daha yaygın ve daha tehlikeli.
07:58Yani Siyonizmi kim takar ya nedir ki?
08:01Yani çok enteresan bir şey ve kullanıyorlar.
08:04Yani bugünkü evangelist yaklaşım ve ideoloji.
08:06Bu evangelist yaklaşım ve kafa.
08:08Dünyada daha büyük bir tehlike mi oluşturdu?
08:10Yani mühim olan aslında o değil öbürü düşmandır ona bakmak.
08:15Ona Almanya'da katıldı mesela şimdi.
08:17Böyle gelip gidiliyor.
08:19Peki hocam o zaman bugünkü Amerika'nın politikalarının çok daha tehlikeli olduğu kanaat edilmesiniz.
08:24Çok daha tehlikeli ve çıkmaz.
08:26Geçmişteki Fransa ve İngiltere'nin politikalarına oranla.
08:29Çok daha tehlikeli çünkü çok daha iddialı, çok daha bilgisiz ve çok şeysiz, çıkmaza girecek bir şey.
08:38Çok daha geniş bir çapta oynamaya kalkıyor.
08:41Nitekim bizim o zaman tespit ettiğimiz Cebeli Lübnan nizamnamesiyle çok hoş bir yapı çıktı orada.
08:50Hiçbir hadisesiz imparatorluğun sonuna kadar geldi.
08:54Hatta şunu açık söyleyeyim.
08:56Cemal Paşa'nın beceriksiz idaresi olmasa o harpteki niyabetini söylüyorum.
09:03Lübnan diye bir şey çok zor çıkardı.
09:06Yani o adeta sanki o şeye sebep oldu.
09:09Hocam peki biz bu kadar gedirelim.
09:11Onu söyleyeyim size.
09:13Lütfen buyurun.
09:13Bu sistemi bilir bilmez cahil bir şekilde adapte ettikleri için Fransızlar bağımsız Lübnan Cumhuriyeti'ne problemde yine birlikte doğdu.
09:26Yani 60'larda tatlı bir memleket olan ülke bugün artık...
09:31İşte Orta Doğu'nun efendim Paris'i derlerdi.
09:34İsviçre'ydi öyleydi gittiğin zaman.
09:36Çok güzeldi.
09:36İşte Paris'i ve İsviçre'si.
09:38Evet gördük ne olduğunu.
09:40Peki hocam şimdi burada bir de son dönemde en fazla konuşulan konulardan bir tanesi.
09:48Yani Türkiye ve İsrail bu Suriye'deki meselelerden ötürü karşı karşıya gelebilir bir tehlike bir risk var mı diye bu farklı şekillerde değerlendiriyor.
09:58Valla farklı şekillerde değerlendirme çok açık.
10:02Biz Amerika ile kavga ederiz orada edersek.
10:05İsrail ile Türkiye etmez.
10:07Yani İsrail Türkiye ile kavga etmez.
10:10Onu bilir edemeyeceğini.
10:12O çok açıktır.
10:14Onun için orada Amerika ile kavga edeceksiniz.
10:17Yani o çok diyoruz ya karşı karşıya geçirir.
10:20Amerika o.
10:21Ne diyeceğini çok bilemediğimiz bir sistem.
10:25Bir gün böyle diyor ertesi gün Velosped yani o koca iki eşitsiz tekerlektiriyor eski bisiklet.
10:33Bunların dengelene kadar hep bir kaza olur ya çevirirken biz biraz temrin ister.
10:45Bunlar da aynı şekilde bakıyorsun ondan sonra bir bilgiler geliyor.
10:49Ne de olsa kocaman bir çöplük o çöplükten iyi şey de çıkıyor.
10:53Amerika'nın istihbarat kaynakları itibariyle 19. yüzyılın Britanya'sı olmadığı çok açık.
11:03Evet.
11:03Yani çok açık.
11:05Çok açık.
11:06Evet.
11:06Yani 19. yüzyılın Britanya'sı olmadığı çok açık.
11:11Yani o koca imperatorluğu o zaman yöneten insanlar varmış.
11:16Bunların bazıları bize çok antipatik geliyor.
11:19Mesela Lord Curzon burada çuvallamış ama İngiltere şeyde Hindistan'da çok iyi bir naipti.
11:28Bilmem işte bir cunning var.
11:29Başta saçma sapan şeyler yapan bir büyük elçi ama sonunda hakikaten vaziyete hakim oluyor.
11:37Çünkü neyi öğreniyorlar biliyor musunuz?
11:40O lafı çok iyi beceriyorlar.
11:42bükemediğin bileğe katılacaksın.
11:46Yani o intibakı biliyorlar ve ona göre iş yürütmeye başlarlar.
11:52Hocam Amerika birleşik...
11:53Mesela bompar vardır Suriye için.
11:58Bizde İstanbul'da büyük elçi oldu bompar.
12:01Önemli bir Fransa büyük elçisidir.
12:04Bu Palais de France'da da...
12:06Palais de France'da oturuyor da millet kütüphanesinde bayağı bompar ıslah eden bir komitenin başındaydı.
12:14Çocuk torunlarından biri de Turkolog'tur biliyorsunuz Olivier Bouquet.
12:19Fakat şey bunların mesela adamın fikirleri enteresan.
12:24Suriye diyor ticaret yapılabilecek bir yerdir ancak karışmayın politikaya diyor.
12:30Böyle bir kafa bu enteresan bir şey.
12:33Şimdi bunları bugün bu herifleri de göremiyorsun.
12:36Bu arada bizim Ankara'daki Fransa Büyükelçisi Sayın İsebel Dumont'un babası da önemli bir Turkolog'tu.
12:42Siz de iyi tanırsınız.
12:44Çok iyi bir diplomattır kendisi.
12:46O oldun Türkçesi de çok iyi.
12:47Çok başarılı.
12:48Yani Pol Dumont'un Türkçesi çok iyi olduğu için...
12:50Evet.
12:51...kızcağızın diyorum ben onu küçükken tanıdığımız için.
12:54Evet.
12:54Çok başarılı bir diplomat.
12:55Mesela geçen de bir konuşma yaptı.
12:57Şiar kelimesini kullandı.
12:59Evet.
13:00Siz de yazdınız mı?
13:01Ama o önemli bir şey.
13:02Çok önemli.
13:02Bizi ihmal ediyoruz onu.
13:04Evet.
13:05Yani ikinci meşrutiyetin şiarı diyor.
13:10Yani ben şundan ötürü söyledim.
13:12Fransızlar Türkiye'ye çok iyi diplomatlar gönderdiler.
13:15Uzun yıllar boyunca.
13:16Evet.
13:16Ankara'daki Erve Magro da çok iyi bir diplomattı.
13:19Evet.
13:19İyi birça konuşurdu.
13:20Lübnan'a gitti.
13:22Şimdi Beyrut Büyükelçisi oldu mesela.
13:23Tabii onların hepsi öyle yani.
13:25Hocam şu bahse tekrar devam ettirelim.
13:27Şimdi bazı insanlar efendim Türkiye ile İsrail karşı karşıya gelebilir ve Türkiye'nin de artık orada güvenliği bu Kürt meselesi üzerinden de anlatılıyor.
13:37Çünkü deniyor ki orada Suriye'deki bazı Kürt gruplar ve dürziler bir koridor oluşturarak orada bir üniter yapıyı dağıtacak parçalayacak bir birliktelik içine gelebilirler diyorlar.
13:51Kim diyor bunu?
13:52Bunu söyleyen yazan çizen insanlar var.
13:54Bizde var hem de.
13:55Evet tabii Türkiye'de.
13:56Bizdekilerin akıllı olduğundan şüphe ederim bir yerden kopya ediyorlardır ya.
14:01Yani bunlara ya birisi akıl soruyordur.
14:04Çünkü maalesef bizim meslektaşlar diyelim artık ben gazeteci sayılmam ama gazeteciliğin aslında ne kadar zor olduğu ne kadar çalışmak istediği belli bir şey ne kadar defterin geniş olacak.
14:21O zaman harikalar yaratırsın yani masa başındaki tarihçiden coğrafyacıdan daha çok güzel şeyler görürsün.
14:30Yahu çok sempatik böcek gibi atlayacaksın görürsün.
14:35Bunu yapmayan adam çok olduğu için bizim dünyamızda ya gidip birine soruyorlar oradan aldıklarını yazıyorlar o talimatlıdır bilgi değildir o talimattır veyahut da istemez.
14:49Çünkü bu şimdi dürzülerin üzerinde biz eski politikayı takip etsek bizim arkamızdan dürzülerle maruniler koyun koyuna geldi.
15:01Bugün Cebeli Lübnan'da onlar oturuyorlar ve Lübnan'ı ayrı bir devlet olarak yeniden kuracaklar.
15:09O bir zaman birbirlerini gırtlaklayan dürzülerle maruniler.
15:13Bugünkü testlerim o yani ona gidiyor Lübnan.
15:16Peki bir hayır Suriye'ye bakalım hocam.
15:18Suriye'de bir üniter Suriye'den başkenti Şam olan bir üniter Suriye'den söz etmek mümkün olabilecek mi gelecek?
15:27Olmayabilir.
15:28Yani bir parçalanma riski tehlikesi var mıdır?
15:31Efendim olabilir.
15:32Her parçalanmanın büyük facia getireceğini kim söylüyor size?
15:36Mühim olan parçalanmanın efendi gibi olmasıdır.
15:41Şimdi orada bu iş olursa bile...
15:43Ama dünyada efendi gibi parçalanma ben bir tek Çekoslovakya'da hatırlıyorum.
15:47Çekoslovakya'nınki artık çok fazla efendiceydi.
15:51Orada Çeklerin Slovakları böyle küçük görmeleri burunlarını.
15:56Halbuki lisanları da %95 benzer her şeyleri benzer.
16:00Sonra pişman doldular.
16:02O da onların derdi beni ilgilendirmez.
16:04Ama mesela Yugoslavia'da paramparça kanlı bir paramparça.
16:07Yugoslavia bir felaket oldu.
16:09Çünkü niçin?
16:10Çünkü neden?
16:12Çünkü hakikaten Avrupa müdahale etti.
16:15Yani Yugoslavia'da Alman etkisi var.
16:19En çok feci bir şey bu.
16:21Rusların etkisi o kadar elle tutulur bir şey değil Balkanların üzerinde.
16:26Bu eski bir devir alışkanlık ve Tito'nun otoriter idaresi geçince totaliter bir devlet değildi Yugoslavia.
16:37Ama otoriter bir devletti.
16:40Kendi ölümüyle birlikte çıkınca işte şahsa bağlı bir şey.
16:44Pazardan bir Tito daha bulamayacağına göre başladı itelenmeler, gülüklanmalar.
16:51Ülkenin arasında da çok büyük farklar vardı.
16:56Yani Slovenya'ya girdiğin zaman Kuzey İtalya'da olmayan refahı görüyorsun.
17:01Avusturya gibi bir yer yani.
17:02Makedonya'ya gittiğin zaman Doğu Anadolu'ya yakın bir hayattı.
17:08Yani o zaman neredeyse bizde bu ikisi bir arada gitmez.
17:12Artı tabii dinler, Müslümanlıktan Hıristiyanlığa, diller yani ondan sonra o ayrılma o safhaya geliyor ki ekonomik yetişmeler dolayısıyla aynı dili ve aynı dini paylaşanlar da birbiriyle yetişmeye başladılar.
17:31Bu ayrılma ve parçalanma faktörünü en çok etkileyen şey din, mezhep mi yoksa ekonomik ve sosyolojik faktörler mi?
17:39Ama hepsini bir arada düşüneceksiniz öyle birisi seçip koyamazsın.
17:44Hepsi önemli bir faktör.
17:45Ben şunu şundan oturuyorum.
17:47Mesela Karadağ'la Sırpların nesi ayrı, nesi ayrı.
17:52Baktığı zaman dağlı birisi daha uzun bu, öbürü de öyle.
17:56Niye ayrı? Nereler ayrı yani?
17:58Aynı Ortodokslar, aynı Sırp Hırvatçal.
18:01Daha düne kadar da birliktelerdi zaten.
18:03Ülke tekti yani.
18:04Ama her zaman için aralarında itişme vardı ve bu itişme şimdi öyle bir yeri geldi ki biz ayrıyız diyor.
18:10Silah sarılmadı, o açık.
18:12Mesela Kosova meselesi var yani.
18:14Kosova, Arnavut.
18:15Arnavut.
18:15Şimdi asıl komik şey komik değil, çok trajik komik şey demek lazım.
18:22Bu Büyük Arnavutluk'la öbürleri arasında sürtüşme olabilir.
18:27Neden bu?
18:28Çok enteresan.
18:30Yani burada Hıristiyan adınlık var da ya %50'ye yakın Büyük Arnavutluk'ta.
18:37Orada Müslümanlar var ondan mı?
18:39Orada da var o Müslüman.
18:41Müslümanların içinde birleştirici unsurları var onların.
18:44Bektaşilik falan gibi.
18:47Buna rağmen bir takım başka unsurlar rol oynuyor.
18:50Yani bir tanesinde maalesef Orta Avrupa devletlerinin, Batı Almanya'nın falan fazla etkisi var bir grubun üzerinde.
18:59Bunu görüyorsun.
19:01Çok o değiştiriyor işi.
19:02Yani Balkanlar'da da her an böyle bir sıkıntılı bir durum ortaya çıkabilir.
19:06Yani Türkiye'nin şunu bilmesi çok lazım.
19:10Çok açık bir şey.
19:12İnsanlar şu veya bu millete, şu millete, bu medeniyete sempati duyabilirler.
19:19Yani hepimiz Alman edebiyatını ve dilini severiz.
19:23Efendime söyleyeyim.
19:24Bazı şeyleri hoşumuza gidebilir, bazısı gitmeyebilir, olabilir.
19:28Fakat şunu bilmemiz lazım.
19:32Modern Türkiye'nin başlıca rakibi Almanya bugün bunu ilan etmek lazım.
19:37Öyle mi diyorsun?
19:38Bugün için.
19:39Evet.
19:40İçerideki.
19:41Fransa, İngiltere değil, Amerika'da, İsrail'de değil.
19:45İsrail zaten yani İsrail'le bir itişme noktası yoktu.
19:49Şimdi biz bazı şeyleri korumak yüzünden çıkıyoruz ortaya.
19:54Yani arkası başka.
19:56Bundan sonra olacak.
19:58Su bölgelerine dikkat edin.
20:00Yani benim büyük enflasyon pahasına suladığım bölgede arazi sattılar.
20:08Kanun çıktı bizde.
20:10Her yerin arazisi satılmaz.
20:12Yani Avrupa devletlerinin bile, birliğin devletlerinin içinde bile arazi ve ev satımında son derece muhtesit ve önleyici davrananlar var açık mevzuata rağmen.
20:26Olmaz, taşıyamazsın bünyen.
20:29Orada arazi satılmaz.
20:31Yani orada yabancıya arazi satmayı 1856 ıslahat fermanı bile önledi.
20:38Nasıl önledi?
20:39Bir sürü arazileri Hassay-ı Hümayun, padişahın malıdır diye oraya sokup satın almalarını önledik.
20:48Ki o zamanın imparatorluğu, o zamanın stratejik konumu, o zamanın Çukurova mesela satılmaz orada memlekette, dışa şey olmaz.
20:59Oturtulmaz.
21:01Yani Güney Anadolu'da, Akdeniz kıyılarında 200 bin Rus'un işi hiç yoktur.
21:06Kusura bakmayın.
21:07Ben istemem mi sokakta Rus'la görmek, konuşmak falan.
21:12Yani böyle şeylerin alakası yoktur.
21:14Siz orada Dostoyevski ve Puşkin görecek değilsiniz.
21:18200 bin Rus'u getirdin diye.
21:21Her gün Rus operası, palesi seyredecek değilsin.
21:24Orada doğru dürüst yaşayan Ruslar var.
21:27İşte evlenmiş, gelmiş.
21:29Bizim kızımız, gelinimiz olmuş.
21:31Yaşıyorlar, Antalya'ya bir canlılıkta.
21:34Bu 200 binlerden geldi ya.
21:36Ne olduğu belli olmayan adam.
21:38Askerden kaçıyormuş.
21:40Askerden kaçan herifin bende işine yani.
21:43Burası şey mi?
21:4435 bini bunun Kuzey Kıbrıs'a yerleşmiş.
21:47Nereye yerleştiriyorsun ya?
21:49Manzarayı değiştirdiler.
21:51Bütün o Magos'a civarı pis pis binalarla doldu.
21:55Bundan istifade edenler olabilir.
21:58Beni hiç ilgilendirmesi olacak iş değil.
22:01Şimdi bunun ne kadar tehlike olduğunu düşünürüz.
22:04Diyor ki, Güney Kıbrıs'ta niye diyor?
22:07Yahudiler var diyor.
22:10Güney Kıbrıs'ta satarsan toprak alırlar.
22:13Çünkü herifler de satıyor.
22:15Tembeller.
22:16Tembel oldukları için buradan geçinecekler.
22:18Aynı şey burada da var.
22:20Bunların önüne geçilmesi lazım.
22:23Güneydoğu'daki sulanmış arazilerden hiçbir yabancı toprak almamalı.
22:29Çok açık bir şey bu.
22:30Alınmış olanlara vergiler koyacaksınız.
22:33Ağır vergiler ki kurtaramasın gitsin.
22:36Olmaz.
22:37O zaman aranda hır çıkar.
22:40Bunun dışında bir şey görmüyorum.
22:42Amerika orada başka şeyler istiyor.
22:44Amerika ne istiyor?
22:46Kendince bir Kürdistan yaratmak istiyor.
22:48Orası değil ki.
22:49Kürtlerin otokton ülkesi, Akdeniz kıyısı değil.
22:52Başka yer.
22:53Daha doğu.
22:54Yani kendince orada bir stratejik nokta koyacak.
22:59Orta Doğu'nun coğrafyasını Amerikalılar kadar az bilen,
23:03saçma sapan şeyler söyleyen insanlar ben dünyada görmedim.
23:09Bu kadar iyi üniversitede...
23:09Yani bu bahsettiklerim de diplomatları falan değil.
23:13Onlar zaten konuşulmuyor.
23:14Hocam bu kadar iyi üniversiteden niye adam çıkmıyor?
23:17İyi üniversitelerde iyi üniversitede...
23:19Çok güzel soru bu.
23:22Çok güzel soru.
23:23İyi üniversitelerde bilhassa bu coğrafya, tarihi, Orta Doğu konusunda
23:28iyi laf edenlerin hiçbiri Amerikalı değil.
23:32Kafaları basmıyor.
23:33Kötü lisan görürsen, lisede kötü okursan,
23:36kötü lisi okursan bak bu Şırak'ın lafıdır bize özel olarak.
23:41Maalesef fesikalandıramıyoruz.
23:43Yani niye politikacıların kalitesi düştü dedikleri zaman
23:47adam dedi ki liselerin seviyesini düştü.
23:49Çok önemli laf.
23:50Evet, çok.
23:51Avrupa'da da dökülmedi mi?
23:53Şehir hakikaten sonra Avrupa'da bir tane lider var mı?
23:56Şimdi bir memleket dünyayı tanıyan insanı yetiştiremiyor.
24:01Bu çok önemli bir şeydir bu.
24:04Batı medeniyetinin yani Batı Avrupa'nın en önemli şeyi
24:08veya işte o İslam Orta Çağı'ndaki emperyal devirlerin
24:12en önemli eserlerinden biri
24:14coğrafyacı, seyyah, bilmem dünyayı tanıyan kadroları olmuş.
24:20Yazmışlar bile değil mi el yazması.
24:23Bütün Rönesans yani matbaayla olmuş değil o bilginin yayımı.
24:27Herif işte gemiye atlıyor, gidiyor.
24:30Kolombos'un yanlış tanıdığı yeri
24:32Amorigo Vespucci düzeltiyor.
24:34Keşfederek öğreniyor.
24:35Fransız akademisi gidiyor ölçüm yapıyor bilmem ne falan.
24:40Hayır kaptan Kusto olmasa bugün modern
24:42Lise işte lise bilgisi.
24:43Ortenografi çıkmayacaktı yani adam.
24:46Kusto'nun var.
24:46Kusto'nun yanında bir de ne bileyim senin şeyin var
24:49180 günde devre alemi yazan.
24:52Jules Verne'nin kitabı olmasa adam merak duygusunu tetiklemeyecek yani.
24:55Şimdi böyle bir medeniyet burada yok.
24:58Bunlar tanımıyor bunu.
25:00Bunu söylediğin zaman bunu bir teferruatsa.
25:02Bu teferruat değil.
25:03Bu insanlar ondan sonra ben bunu gözümle gördüm.
25:07Orientaliste'ye gelmiş.
25:09İsim veremem tabii.
25:11Hiç de parlak bir talebe değil.
25:13Baktım dış işlerine girmiş State Department'a.
25:15Amerika'da.
25:17E tabii.
25:18Şimdi bunlar bilmez.
25:19Yani Trump biliyor mu acaba Gazze ve şey söylüyorum.
25:22Bahsediyor Gazze'yi Libya'ya sürmekten haberi var mı dünyadan?
25:26Bir bakmayı biliyor mu?
25:28Bir de götürsem herife anlamayı anlar mı?
25:31Bakar mı yani?
25:32Götürsem yanıma alıp.
25:35Yani ben onu anlatana kadar sabah olur.
25:37Aptal bir adam mı?
25:39Hayır.
25:40Ağaça su dökülmemiş.
25:41Yanlış zamanı geçmiş.
25:44Biliyor musunuz?
25:45Çok önemli bu.
25:46Ağacın ne zaman sulanacağı belli.
25:48Herif en iyi okulda okur.
25:50Çok güzel diploması vardır.
25:53MIT'den almıştır Natanyahu gibi o da Amerikalık.
25:57Basmaz kafaları basmaz.
25:59Yani iyiliklerinin de kötülüklerinin de nedeni çok objektiftir aslında.
26:05Yanlış yetişme.
26:07Şimdi bu ülke karar veriyor veremez.
26:10Bilmiyor.
26:11Anlamıyor.
26:12Koyamıyor.
26:13Ama dengeleyecek başka da bir güç yok şu anda.
26:15Ama işte o zaman hayır güç var.
26:17Güç bizimki.
26:18Bizimki.
26:19Biziz biz.
26:20Türkiye.
26:21Evet ama Türkiye'de gereken kadroların hiçbir şekilde partizanlık yapmadan, nepotizm yapmadan,
26:31saçma sapan ideolojik ayrılıklara girmeden kullanılması lazım.
26:36Bu çok açık bir şeydir.
26:38Yani bu bir görüştür.
26:40Sen şimdi bak bir cumhuriyet idaresi düşün.
26:44Şevket Süreyya Aydemir, Şevket Süreyya Bey.
26:48Komünistliğe hapisteydi Ankara cezaevinde.
26:51Doğru mu?
26:53Çıktı.
26:54Ve ciddi komünisttir.
26:56TKP üyesi değildir.
26:57Sovyetler Birliği Komünist Parti üyesidir.
27:00Hep öyle de kaldı.
27:02Adamı genel müdür yaptılar.
27:03Kardeşim ya demiş şu komünizm işini bırak da şimdi şu okuma yazmayı yayalım falan diyor.
27:11Yayar.
27:12İktisat genel müdürü yapıyor.
27:16Efendim Stalin'in dış bakanları kim?
27:19İki tane.
27:19Çiçeri.
27:20Ne Litvinov değil mi?
27:21Çarın memurları herifler ya.
27:23Ne komünisti.
27:24Alakası yok.
27:25Çarın memurları.
27:26Yani iyi adam, kaliteli adam, işini iyi yapar adam, dini, mezhepi, görüşü, kökeni, neyse bize ne kardeşim adamı getir iyi yere getir yani.
27:36Değil mi?
27:37Onu söylüyor.
27:37Hani liyakatsin.
27:38Değil mi?
27:39Yani bunu göstereceksin.
27:40Bu Türkiye ne yapabilir?
27:42Türkiye dürcülerle şeyler arasında, aşiretler arasındaki meseleleri halledebilecek kadrolara her zaman sahiptir.
27:53Ha zaten ben demiyorum ki sen git Şam hükümetinin yerine sen otur orada Şarın'ın yerine.
27:59Oraya bak hayır.
28:00Sen önce benim dibimi kurtar.
28:03Antakya'nın dibini, Antep'in dibini, sulanmış kaynaklarımı ve su kaynaklarımın dibini ve efendime söyleyeyim sanayimin yüzde otuzu oraya yığılmış zaten büyüyor oran.
28:16Onu kurtar.
28:18Bakarsın yani orada dengeyi sağlayacak unsur aslında Türkiye'dir.
28:22Çok önemli.
28:23Amerika falan değil.
28:24Bunu anla o nasıl olur?
28:26O işte efendim sırf biz yaparız değil.
28:29Doğru dürüst herkesi toplarsın.
28:32Çünkü hiçbir memlekette öyle hazır kadro senin cebinde, senin partinde bulunmaz.
28:38O bulmaya kalkarsan FETÖ çıkar.
28:41Böyle üşarlatanlar çıkar.
28:44Ama Türkiye'de vardır o.
28:46Yani Türkiye'de vardır.
28:48Ve burada ben size söyleyeyim.
28:50Mesela bir takım konularda İran'ın gerisinde görünebiliyoruz.
28:55Yani birikimde.
28:56Ama yani genelde Türkiye'nin bürokrasisi, ordusu, hele hele teknokratik yapısı, kadroların gelişmesi çok üstün.
29:07Yani biz Kuzey Akdeniz ülkesiyiz.
29:10Yani bu çok açık bir şey.
29:11Türkiye'nin kültürel ve tarihi derinliği, bilgi bildiği, biz onu ortaya koymak, yararlanmak lazım.
29:16Şimdi o adamı kullanamazsınız.
29:18Mösyö Şaray'ı kullanamazsın.
29:21Çünkü onda ve onun etrafında yakın çevresinde dürzüler ve aşiretler arasındaki dört asırlık münafereti yok edecek bir kapasite ve diplomatik velospet çevirme kabiliyeti yok onlar.
29:39Bunu bir tek Türkiye yapabilir ama belli şartları da yerine getirmesi lazım diyor hoca.
29:42Hocam bu Arap İslam dünyası bazen diyorlar ki Türkiye'deki gazeteci arkadaşlar da efendim İslam ülkeleri bir araya gelsin, ittifak yapsın, ordu kursun.
29:53Büyük annem söyler bir araya gelin kavga etmeyin çocuklar.
29:57Ne olur peki deriz.
29:59Hatta nedir yani bu niye olur?
30:01Böyle şey olur mu yani?
30:03Hayal pöreslik mi bu biraz?
30:05Tabii canım iyi kalpli bildirgeler, yani sandı, sermon derler, vaazda biri sıkar artık bu kadar laflar yani.
30:15Çok tekrarlanıyor ya bu, çok sık tekrarlanıyor yani.
30:18Evet yani köy kiliselerine gidersen mesela çok şaşılacak şey Avrupa'da papaz böyle umumi laflar etmez, daha pratik laflar eder köylülere ya nasıl davranırsın?
30:32Hıristiyanca davranmak nedir mesela köyün çöplerini bir arada toplamak falan filan gibi laf eder.
30:38Çok ağır çöp atma falan.
30:39Yahut işte birileri varsa onlarla iyi geçirin falan.
30:43Yani bu klişeleri bir kenara bırakın anlamında söylüyorsunuz.
30:46Klişeyle olur mu ya? Klişeyle ne yapacaksın?
30:48Bunun böyle parti bildirisi, dış politika, iki tane çok mühim şey.
30:53Bilmem neyi yöneteceksin?
30:55Adam diyor ki Suriye'yi diyor bilmem ne bir halinde tutacağız.
30:59Ertesi gün numarayı çevirdiği anlaşıldı Sayın Barak'ın.
31:04Cin gibi herif tabii kendine göre yani.
31:07Amerika'nın Ankara'daki büyük ölçüsü.
31:09Ya sırf Ankara'daki büyük ölçüsü.
31:11Aynı zamanda Suriye'de bakıyor.
31:13Subrakonsur Romanus zannediyor.
31:16Ya yürümez işte öyle olmaz o iş.
31:19Yani orada gitmez o.
31:21Ertesi gün bakıyorsun anıf YPG'cilik yapıyor.
31:25Yani hala öyle işlerle orayı idare edeceğini zannediyorsan
31:28ya kötü niyetlisin ilelebet burayı çukurda bırakmak istiyorsun
31:33veyahut hakikaten saf dilsin arada politikanı değiştirecek bilgileri verirler belki olmaz.
31:41Yani bir de öyle bir memleket ki Arap olsan Arap uzmanı olsan mesela
31:48evet Arap dünyasına nüfuz edebilirsin bir ölçüde.
31:53bu olabilir.
31:54Bu bölgede Kürtleri anlamazsın, İranlıları anlamazsın, Türkleri anlamazsın.
32:02Yani Türkler bir muammadır ve buradadırlar.
32:05Yani bu Türk milleti denen millet.
32:08Neden bir muammadır dediniz?
32:09E sen şimdi kendini bir Fransız olarak düşün.
32:13Bir Amerikalı olarak düşün.
32:15Yani çok küldüve bir Fransızsın, bir Amerikalısın, Harvard'da okumuşsun.
32:23Olabilir bir de mesela kendini şey olarak düşün.
32:27Eee Arap olarak.
32:29Beyrutlu bir Arap mesela.
32:31Yine okumuş yazmış bir çocuksun.
32:33Anlar mısın Türkleri?
32:36Yani bu Türkçe dili, bu Türkler nasıl?
32:38Anlayamazsın.
32:39Bir de anlıyorum zannedersin değil mi?
32:41Farklıdır yani.
32:42Müslümansın, siz nasıl Müslümansın?
32:44Ben rahmetli Fazlı Rahman'ın Filistinlilere bir ders verdiğini hatırlıyorum.
32:51Allah yani.
32:52İşte dedim adam bu yani.
32:54Hakikaten bir şeymiş.
32:56Bir de bunu söyleyen insanlar şunu pek fark etmiyorlar.
32:59Yani bu İslam dünyası denen coğrafya böyle homojen bir şey değil.
33:02Homojen coğrafya.
33:04İçinde ben daha yeni Endonezya'daydım.
33:06Bambaşka adamlar var orada.
33:07Yani ya Türkler bambaşka insanlar.
33:10İran aynı şekilde çok ilginç bir ülke.
33:12Ne bileyim ya Moritanya'ya kadar gidiyor şimdi.
33:16Bunların bilgileri, bilgi birikimleri, davranışları, toplum içindeki tutumları, adabı, maaşeret kubaksan hepsi medeni davranıyor olabilir ama kendine göre medeni davranır.
33:30Ya çok ilginç bir şeydir bunlar.
33:33Çok enteresan.
33:34Mesela İranlıların dolu olduğu bir yerdeki gürültü miktarıyla Rübnanlı'nınkini karşılaştıramazsın yani Suriye'ninkini falan.
33:43Bunların neresi cahil, neresi okumuş, kim ne kadar nasıldır belli olmaz.
33:50Yani yoktur böyle bir şey.
33:52Bildi değildir yani.
33:53Biz zorluk çekiyoruz kendi dünyamızı.
33:56Hocam Netanyahu'nun politikaları, yani bu mesela şimdi nereye varır yani İsrail'in, İsrail hükümetini kastediyor, İsrail hükümetinin politikaları.
34:08Netanyahu Amerika üzerinde nasıl bu kadar etkili olabiliyor?
34:12Bu bazı iddialar, yani Epstein falan meseleleri var ya mesela pedofili falan.
34:17Efendim onların da öyle uf şeylerin, onlar lüzumsuz ve ite atılacak teferruat değildir.
34:24Tabii ki iktidara sahip olmak, orada oturmak iktidarda olan insan için çok önemlidir.
34:32Yani bunun demokrasisi, otokrasisi falan olmaz.
34:36Yani İsrail'i mi kastediyorsun, Amerika'yı mı kastediyorsun?
34:39Amerika içinde doğru, İsrail içinde.
34:42Hatta ya onun kendi açıkları da var.
34:44Bıraksan mahkemenin önünde içeri girer o yani.
34:47Mahkemesine şey geldi, Amerikan evsisi geldi.
34:49Hayır adam bir de şok bir tip yani.
34:52Mesela şimdi bu adam İsrail'in alıştığı politikacı tipi değil.
34:58Çünkü İsrail'i politikacıların arasında bunu baktığı zaman gene bazıları ne alakası var, ne ilgisiz şey diyebilir.
35:05Yani bakanlıktan, başbakanlıktan indiğinde dünyayı yerinden oynattı kadın.
35:14Elinde filesiyle otobüse binip çarşıya çıkan bir başbakan eskisiydi Golda Meir.
35:20Golda Meir.
35:21Ben görüyorum çölde oturan bir herifti yani şeydi, adamdı yani böyle.
35:26Perez bambaşka birisi.
35:27Perez başka bir şeydi falan.
35:29Yani şimdi böyle bir tipten böyle birine iniyorlar maşallah.
35:33Yani bunlar çok içinde zaten.
35:35Yani İsrail'de de bir kalite düşüşü mü devlet adamlarının, liderlerden?
35:40Tabi evvel değişiyor.
35:41Amerika'da da öyle yani şimdi boşverin Amerikanofillik yahut anti-Amerikanlık.
35:47Yani siz hiç böyle Kennedy ile Clinton ile benzeşir yanını görüyor musunuz bu adamları?
35:53Ben Ronald Reagan'ın başkanlık yaptığı döneminde çok mesela genç bir insandım.
35:58Yani o da bir cumhuriyetçi.
36:01Adamı hafife alırlardı ya bu adam da zaten filmi yıldızı falan.
36:05Fakat adama şimdi konuşmalarına bakıyorum.
36:08Yani şimdiki...
36:09Konuşması düzgün ağzından çıkan lafı duyuyoruz.
36:12Enteresan bir şey söyleyeceğim.
36:14İngilizcesi düzgün bir kere.
36:15Ne söylediği belli değil tamam mı?
36:17Yani 30 kelime ile İngilizce konuşmuyor adam.
36:21Bu 30 kelime ile çıkıyor ya getting ve fucking fiilleri etrafında dönen gözel bir lügatı var kendine göre.
36:302,5 yaşındakiler de ifade ediyor böyle 30 kelime ile.
36:34Bu ilginç.
36:35Şimdi bu adam da okumuş adam.
36:37Bunun diploması öbüründen daha üstün.
36:40Bunu anlatamıyorsunuz.
36:41Yani Batı cemiyetinde eğitimde eşitsizlik demek.
36:47Eşitsizlikten istifade etmiş upper class'ı.
36:50Üste geçmiş olan öbüründen iyi demek değil.
36:54Onu anlatamıyorsun Amerikan toplu.
36:56Bir de bir şey daha söyleyeyim.
36:57Demin söyledin.
36:59Böyle niye anlamıyor?
37:01Anlamıyor.
37:02Bak herif vize koymaya kalktı.
37:04Ulan sen o vizeyi koy.
37:06Aha Harvard'lar falan boşalır be.
37:08Ne talebe kalır ne hoca doğru dürüst.
37:11Yabancılara vize mi selesine?
37:12Tabii ya.
37:13Herif ne dediğini ne yaptığının farkında değil.
37:16Yani geldiğini bir şey zannediyor.
37:18Öyle bir şey olabilir mi?
37:20Yani sen bunları yap.
37:21Hakikaten 2 sene tatbik et göreyim ben seni.
37:26Ne Harvard kalır ortada ne Şikago.
37:27Ben Amerika'daki üniversiteleri falan gittiğimde pek Amerikalı görmüyoruz zaten.
37:32Gözüm yok işte 10 ay bir yerde bir master yaptım.
37:353 ay bir yerde bir bulundum hocalık yaptım.
37:37Biz Şikago'da yaptık.
37:39Şikago.
37:40Prinsistan iyi yerler.
37:41Evet.
37:42Daha mütevazı bir kolejde yaz kurslarına baktım ama çok iyiydi.
37:47Böyle bir baktım.
37:48Yani ecnebi falan olmazsa öyle yani bırak yani sırf hoca değil talebeler de çöküverir orası bir anda.
37:57Zor onu üretmesi o toplumun yeniden.
38:00Kendini yabancı gazla geliştirmeye götürmeye alışmış bir toplum.
38:05Bunlar boş laflardır.
38:07Onun için dikkat edilmesi gereken bir şeyin üzerinde duruyorum.
38:12Bu memleketin bazı şeyleri kendinin yapması lazım.
38:15Türkiye için mi diyorsun?
38:16Evet.
38:17Nedir mesela?
38:17Suriye politikasının stratejik noktalarına biz kendimiz hakim olacağız.
38:22Öyle o şarayla yok bilmem neyle.
38:26Efendim Rubin gelip falan görüşerek kim o ya?
38:30Ne anlar o çocuk o?
38:31Verdiği sözü ne kadar tutar ne bilir?
38:34Yani bunlar hep önemli şeyler.
38:36Amerikan politikasını götüren unsurlar ne kadar değişiyor, ne kadar sabit, ne kadar senin bildiğin Amerikalı.
38:45Adam bölgedeki belirli unsurlarla oynamak istiyor.
38:49Onları ne o öbürleri tanıyor.
38:53Yani mesela dürzüyü bile idare edemeyen adam ki burun burun Arapça konuşuyor bunlar.
39:00Dürzüler kendini Arap saymaz.
39:03Dürzü kendini suretikatiye de Araplara karşı sadık saymaz.
39:07Bak mesela bir laf duydum yanlış.
39:09Diyorlar ki şey için Hikmet Hicri için ajan diyorlar.
39:16Ajan majan değil o herif.
39:18Dürzüler'in mahalli lideri.
39:20Yani niye diye ajan olsun ya hiçbir bağlılığı yok ki size adamın.
39:25Yani bir örnek verdim.
39:27Dürzüler için büyük devlet adamları Marshall Zhukov olabilir.
39:32Bizim iddiatçı liderler olabilir.
39:34Hayır yani mesela İsrail'in bazı iddialara göre de bu olayları şöyle yorumlayanlar da var.
39:40İsrail'in aparatı haline geldiği dürzüler için diyorlar.
39:43Dürzüler onların aparatı halinde doğru ama onlar da dürzülere bağlı.
39:48İsrail ordusunun en iyi unsuru onlar.
39:52Hayatın her safhasına girmişlerdir.
39:55Profesörleri de vardır her üniversitede öyle torpille ve kontenjan.
39:59Yani İsrail toplumuna da iyi entegre olan insanlar.
40:01Evet.
40:02O tarafı pek bilinmiyor mesela Türkiye'de.
40:03Evet ya işte onu bileceksiniz.
40:05Mesela Filistinli diyor.
40:07Filistinli başka türlü bir kategori ama Filistinli kendini Arap görmez.
40:14Ve Filistinli bir takım vasıfları itibariyle Arapların çok üstündedir.
40:19Bazı vasıfları itibariyle o kavga ettiği Yahudilerin de üstündedir.
40:24Bazı vasıfları değildir o başka.
40:26Entelektüel olarak da Orta Doğu'da çok farklı bir yerlidir adamlar.
40:29Ya bir kere Filistinli gibi çalışkan unsur olmasa yani bu adam amelelikten mühendisliğe kadar çalışan adamdır bunlar.
40:38Çalışkandırlar.
40:39Benim aklım ermiyor o İsrail nasıl istihdam ediyor bunları böyle ite kaka.
40:45Yürümez hiç bir müddet sonra.
40:46Yani insanları tanıyacaksınız.
40:50Tanıyacaksınız.
40:51Aklı başında İsrailli iş adamı Filistinli ile itişip kakışmaz.
40:55Yani işini yaptırdığı adamla itişip kakışmaz.
40:59Bunu biliyoruz biz.
41:01Bu herkes için doğrudur.
41:03Yani genel kuraldır bu.
41:04Mesela Orta Doğu aslında yapılabilip inşa edilip çok renkli olabilecek bir dünya.
41:12Ve onun bu tarihi temelini hazırlayanlardan biri de en yakını da bizim imparatorluğumuz.
41:19Peki ya Umut var mı?
41:20Yani tabloya bakınca çok kötü bir yer yok.
41:22İşte mesela böyle Türkiye gibi bir akıllısı daha çıkarsa yani daha biz aklımızı toplayacağız.
41:31Toplama en yakını biziz.
41:34Bizim gibi biri daha çıkacak.
41:36Oradan buradan çıkacak olabilir.
41:38Olmayacak diye bir şey yok.
41:40Mecbursunuz.
41:40Nasıl yaşayacaksın burada ya?
41:42Ya yaşanmaz hale geldi hocam.
41:44Her gün savaş konuşuyoruz.
41:45Ben size bir kitap tavsiye edeceğim.
41:46Maalesef bastırmamış kendisi.
41:48Bizim doktor Haldun Karagöz o biliyorsun çok meşhur bir kalp cerağı dünyada kardiyolası filer şey literatürlük.
41:58Onun bir gezi rehberi çıktı ben İngilizce baktım yeni geldi bana.
42:03Yani Akdeniz'i çöplük gibi görüyor Ruhan.
42:06O çünkü okyanusu aşar biliyorsun guletiyle.
42:09Doğru çünkü Akdeniz çöplük haline geldi böyle politikalar yüzünden.
42:16Göçler birbirini kesenler garip garip taşımalar bilmem neler.
42:21İnadına bir çevre politikası yürütemiyorlar.
42:25Birbirini sevmeyen adamlar acılarını tabiattan çıkarırlar.
42:29Halbuki dünyanın coğrafyanın insanların insanlığın uygarlıkların doğduğu yer büyüdüğü yer değil mi?
42:37Yani Anadolu, Yunanistan, İtalya, Adiyatik, Filistin değil mi?
42:43Ne hale geldi?
42:44Hocam geçenlerde bir havadis geldi.
42:47Bir süredir vardı da şimdi resmileşti.
42:49Amerika Birleşik Devletleri'nden vize alacakların, başvuruda bulunacakların sosyal medya hesaplarını da istiyorlar.
42:57Getir bir bakalım.
42:58Twitter hesabını, X'i getir, Instagram'ı getir.
43:01Ne yaptırmışsın?
43:02Sen ne paylaştın falan filan diye.
43:05Eğer Amerika dediysen vermiyor mu vize mesela?
43:09Eskiden umurunda olmazdı herifin öyle şeyler.
43:12Yani sen ne yapmışsın Amerika'ya karşı falan ne yapacağını bilirdi, o bilirdi.
43:18Yani hiç Twitter falan böyle kompütör yokken.
43:22Doğru beyanat isterdi.
43:26Mesela bir soru hazırlık hatırlıyorum vize de.
43:30Deklarasyon çünkü şeydi, önemliydi.
43:31Şu suçu yaptın mı, fahişelik yaptın mı diyor mesela.
43:34Vardı, soru da vardı.
43:36Fahişelik yaptın mı sorusu vardı.
43:38Yapmadım dersen şey yapmaz yani.
43:40Geçersin o sonra çıkarsa şeysiz.
43:43Yaptım dese ne olacaktı mesela?
43:44Yaptım desen almayabiliyor.
43:46Belki mütalayı alıyor.
43:48Öyle şeyleri var.
43:49Niye alıyorsun da biliyor musun?
43:50Niye alıyorsun?
43:51Niye yaptım burada da yapacak mısın falan diye.
43:53Ne haber ne aynen?
43:54Ya hiç alakası yok.
43:56Ve biliyorsun zührevi hastalıklar çok zor baş edilen toplumsal bakımdan organize olsan bile mücadelesi zor bir hastalık.
44:07İşte fren gibi rengi falan.
44:08Getirir memleket dedi.
44:10Ya o anlamda.
44:11Çünkü göçle çok gelir zührevi hastalık.
44:14Kökeni o mudur yani ondan mı?
44:16Kökeni o tabii.
44:17Komünist Parti'ye üye oldu mu diye sorardı mesela.
44:20Ha olduysa niye oldun?
44:21Hayır.
44:22Komünist Parti'ye herif Rusya'da yaşamış.
44:24Başka parti yok.
44:26Geçim için olmuş.
44:27Onu kabul ediyor.
44:29Onu kabul ediyor.
44:30Ama sen Fransa'da Komünist Parti üyesi olduysan işte işi o zaman.
44:35Yani ellilerde bile bunlara bakıyordu.
44:39Şimdi bunu meth etmek herifleri şey için değil.
44:42Hocam sosyal.
44:42Bir mantığı olan bir ülkeydi.
44:44Şimdi bu herif gelmiş.
44:46Buraya diyor bilmem ne göç.
44:48Ulan sen göçle kuruldun.
44:49Aptal yani.
44:51Affedersiniz yani.
44:52Göçle kurulan bir ülke.
44:55Kuruluşu göç olan.
44:57Göçmen insan niye gelir?
44:59İlla şeyle ben Amerika'nın havasını seviyorum diye gelmez.
45:03Yani karşı tarafta kim bilir nelere uğramış falan.
45:08İrlanda'dan da gitti adamlar.
45:09Tolna'dan mı gitti mesela İrlanda'dan?
45:10İtalya'dan gitti.
45:12Almanya'dan gitti.
45:12Böyle bir ülke olabilir mi?
45:14Yani adamın dünyadan haberi yok.
45:15New York'u nasıl kurdular?
45:17New Amsterdam değil mi?
45:20Evet.
45:20Hollandalı.
45:21İyi ki öyle kalmamış.
45:22Daha güzel bir şey çıktı karışınca.
45:25Evet.
45:25Yoksa Flamenkçe konuşulacaktı New York'ta hocam.
45:28Binalarda Allah bilir.
45:29Nasıl konuşulacaktı?
45:30Böyle kargacık burgacık.
45:31Yani herkes çok seviyor Amsterdam'ı ama bana Rijks Müzey.
45:36Bir de Rijks Müzey'im yapacaklardı Metropolit'in yerine.
45:44Rambrand'larla dolacaktı hocam.
45:45Nerede bulsalar.
45:47Karanlık müze olacaklar hocam.
45:48Yok adamların şeyi değişik yapısı biliyorsun.
45:52New York'u New York yapan Yahudi göçüdür.
45:55Hollanda falan diye olamaz.
45:57İtalya falan?
45:57Hayır.
45:59Hakikaten iki harp arasındaki bilhassa Nazi Almanyası'nın çıkışıyla
46:0410 senenin içinde dolan entelektüel Yahudiler New York'u New York yaptılar.
46:11Yani bir tane örnek vereyim.
46:12Kim var mesela?
46:13Profesör Andreas Titsen'in babası.
46:16Barok kültürün, incelemelerin babasıdır.
46:20Anası da öyledir.
46:22Ve Belveder Müzesi'ni Viyana'da kurmuştur.
46:26Gombrich'in hocasıdır falan.
46:28Bir gecede kaçırdılar.
46:3012 Mart'ta girdi Almanlar.
46:3213'sünü de kaçırdılar adamı.
46:34Amerika'da öldü.
46:36İşte bir katkı oraya yani.
46:39Bunun gibi ama onlarca, yüzlerce, binlerce insan
46:42Amerika'yı hakikaten enternasyonel bir yer yaptılar.
46:47New York'u, Chicago'yu, Washington'u, Boston'u.
46:51Türkler niye bir lobi gücü oluşturamıyor gittikleri ülkeler?
46:54O çok enteresan.
46:56Oluşturamamışlardı.
46:56Biraz felaket lazım.
46:59Gidiyor herif buradan bana ne diyor.
47:01Bir araba bir ev buldu muydu?
47:03Amerika'da en kolay şey o 40'lar, 50'ler, 60'lar da bana ne diyor.
47:07Peki sana ne?
47:09Sonra ne zaman Türkiye diyor onu bilmiyorum.
47:12Ölümüne yakın diyorsa onun bileceği.
47:14Yani Amerika'da bir Türk lobisinden söz edebilir mi?
47:16Fakat ikinci arttan sonra komünist ülkelerden kaçma başladı.
47:21Grop halde böyle Türk kitleleri.
47:24Bunlar gittiler orada hemen bir araya geldiler.
47:27Çünkü felaketler organize olmayı.
47:31Türkler mi?
47:31Türkleri mi soruyorsunuz?
47:32Tabii Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızlar yok bilmem işte.
47:36Ama oralardan.
47:37Gidiyorlar.
47:39Hayır gidiyor adam bir araya geliyor.
47:41Çünkü gelmezse yaşanmaz onu biliyor.
47:44Ve bir de Türklere de orada el atmaya başladılar falan.
47:49Hatta birisi demiş ki bir deprem felaketi için para mı ne toplanıyormuş?
47:54Bana ne Türkiye bana ne yaptı ki demiş densizin biri.
47:58O da demiş ki senin gibi herifi Amerika'yı verdi daha.
48:02Ne yapacak dedim ki.
48:04Ama mesela gittiler birdenbire şeylerin kapısını çalıyorlar.
48:09Bir hürmet böyle sefirin, yok işte New York'taki temsilcinin başkonsolosun adam birdenbire böyle İtalyanların ve şeylerin Yunanların ki gibi bir öne geçti.
48:22Cemaat lideri gibi bizimki.
48:24Bunu sorun hariciyeciler anlatırsa hep o devrin şeyleri.
48:28Yani onlar önemli.
48:30İşte orada lobi öyle başlar.
48:32Lobi böyle para vereyim de.
48:34Biraz daha iletişime açık olması lazım.
48:36Senato'ya gidip bilmem ne eri satın alsınlar.
48:39O olur.
48:40O sonra lobi.
48:41Hocam Fransa'da bir milyon Türk var.
48:45Evet daha gelemezler.
48:46Ama yani nerede lobi?
48:47Gelemezler o seviyeye çıkmak.
48:50Nerede lobi ya koskoca yani.
48:51Bir milyon var mı?
48:53Bir milyon var.
48:54Ben 500 milyon.
48:55Hayır bir milyon.
48:56Öbürü 3,5 milyon oldu da hala oturmadı.
48:59Ama göz yazartıcı şeyler var.
49:02Mesela bir konferansta soru sorana mesleğiniz ve adınız dedim.
49:07Kız dedi ki şey Fransız Lisesi'nde Fransızca tarih öğretiyor.
49:14Bizimki.
49:14Yani düşünebiliyor musun Fransız okulu çok önemli.
49:18Lisesi.
49:20Bu kim bu kız?
49:20Babadan, dededen daha eskisi yok.
49:23Kol işçisinin çocuğu.
49:25Yani kız çocukları çok yırtıcı oluyorlar Türklerin.
49:30Dil öğreniyor, başka dil öğreniyor.
49:32Gayret gösteriyor falan.
49:33İşte o lobi öyle oluşur ama.
49:35Hocam biraz da bu başka merak edilen başlıklarda da görüşlerinizi sormak isterim.
49:40Rusya-Ukrayna savaşı nereye doğru gider?
49:43Yani bu savaşın şu anına kadar kazananı var mı?
49:46Kisincir'in dediği yere ulaşırsa çok memnun olsunlar.
49:50Yani?
49:51Yani Ki'ye böyle burun hariç bütün Doğu Ukrayna'yı verir diyordu.
49:55Doğrusu o.
49:56Öyle mi diyorsun?
49:57Evet, Doğu Ukrayna'da Rusya'dan başka dil konuşulmaz.
50:02Kendilerine Ukraynalı derler ama herifler ne Ukraynalıyı sever, ne Rus'u sever.
50:07Ama mesela böyle deyince şöyle yorumlar mı insanlar efendim?
50:10İşte o zaman hani Rusya'nın işgali operasyonuna meşruiyet kazandıran bir yaklaşım gibi görülür mü bu böyle?
50:16Görünürse görünür.
50:17Bilmiyorum yani şimdi bunlar oturuyordu.
50:20Bu Sovyetler Birliği'nin ence sadık üyesi Ukrayna'ydı.
50:24Birlikte başkalarına bile ağlık yapıyorlardı.
50:28Eh ondan sonra şimdi birdenbire bölüşünce bunlara verdiler.
50:32Bir Ukrayna milliyetçiliği var.
50:35Bir Ukrayna milliyeti var.
50:36Ama o Batı Ukrayna'ya hastır.
50:39Lviv Ukrayna'sına has bir şeydir.
50:41İşte Franco şey derler bu Moldavya sınırına yakın bölgelerde vardır.
50:47Orada bir Ukraynalılık vardır.
50:50Oradaki etnik grupların rengi itibariyle de vardır.
50:54Ama bunun sınırlarını böyle o geniş steplerde nasıl o kadar hassasiyetle tespit edeceksin mümkün değil.
51:02Yani adam burada oturuyor sorsan Ukraynalıyım diyor.
51:06Ukraynalı sevmiyor Rusça konuşuyor bilmem ne falan.
51:09Bu savaş daha da büyüyebilir mi?
51:11Mesela Avrupa'ya yayılabilir mi?
51:13Bu böyle ısrar edersen hayır.
51:14Amerika müdahale eder mi?
51:16Amerika müdahil olur mu?
51:17Amerika'ya müdahale ederler.
51:19Yok Amerika müdahale eder mi?
51:20E işte onu diyorum.
51:22Yani Amerika oraya müdahale ederse ne olacağını hesaba katıyordur artık.
51:26Onu biliyorlardır herhalde.
51:28Yani onu biliyordur.
51:30Yani hiç kolay bir yumurta değil.
51:32Böyle bu Putin Rusyası Ukrayna'yı halledemedi diye.
51:37Ki edemiyor devam ediyor.
51:39Ama biz hallederiz falan diye.
51:43Yok yani olmaz.
51:45O çok kötü bir şey olur.
51:47Ve benim anlamadığım bir şey aslında.
51:49Hadi Amerika'yı bıraktım.
51:51Bu Ukrayna'nın ne olduğunu kaç kere tadan Avrupalılar.
51:56Rusya stepleri ne kadar uğursuz yerler olduğunu.
52:00Kaç kere tadan Avrupalılar.
52:01Bu konularda bu kadar şey hayalperest, bu kadar boş provokatör bir rol oynamaları.
52:10Bunun rolü başka olmalı.
52:12Yolu da başka olmalı.
52:14Bize değmemesini temenni ederim.
52:17Dikkatli olmalı.
52:18Çok akıllı bir şekilde dışında kaldık.
52:21İnşallah o aklı devam ettiriz.
52:23Hocam son artık dakikalarda programımızda görüşünüzü merak ettiğim bir konu da Türkiye'de sıcak bir gündem konusu.
52:29Terörsüz Türkiye deniyor ya bir taraftan.
52:32İşte bu PKK'nın yaptığı yani böyle bir silah bırakma şeyi olduğu ortaya çıktı.
52:37Suriye'deki gelişmelerle de ilgili olduğu görülüyor.
52:41Burada neye dikkat etmek gerekir?
52:42Siz bu süreci nasıl görüyorsunuz?
52:43Demeye başladı herif.
52:44Bizi bunlar hiç koruyamaz.
52:46Biz de Dürcüler gibi oluruz da bilmem ne diye başladılar YPG'ciler.
52:51Yani biz silahları bırakırsak ne oluruz?
52:53Çünkü ne yapıyor biliyor musunuz?
52:55Bunu artık söylediler de etraftaki halka yani tabi orada Kürtler yaşıyor kuzeyde.
53:04Bunun propagandası bak Dürcüler ne hale geldi.
53:07Biz de böyle işte o korkuyu tekrar yayarsan kitleye o kitlede taraftar toplayacak.
53:13Taraftar topladan silah gelir zaten.
53:16Ne yapmak lazım?
53:17İşte o mekanizmayı önlemek için sizin orada daha aktif olmanız lazım.
53:23Hele bu YPG'nin bulunduğu bölgelerde bizim bu tarafımızda ben demiyorum askerlik öğretecek değilim kimseye.
53:31Sadece kendi geçim alanını korumak için daha ciddi bir organizasyon.
53:40Yani müteahhitliği bırakamazsın Suriye hükümetine öyle bir hükümet yok.
53:45Bize müteahhitlik yapabilecek orada bizim işimizi yürütecek bir hükümet yok orada çok açık.
53:55Bir zümre yok aslında yani bu da çok önemli.
53:58Çünkü Suriye güzel bir coğrafi tabirdir.
54:03Farklı farklı çizgilere sahiptir.
54:06Tarihte Suriye kelimesi Roma'dan beri geçer ama coğrafya çok farklı şekilde tecelliyet.
54:13Bir Suriyeli diye bir millet.
54:15Suriye diye bir millet yok.
54:17O yeni çıkmış o.
54:19Yani Suriyeli dediğin zaman bugünkü böyle dünya değil.
54:23Ve biliyorsunuz Nasır'la birleşti Suriye.
54:27Aslında böyle bir ara bir Araplık şuuru vardı.
54:30Yürümedi.
54:31Yürümemekse onların kabahati değil öbürkülerin de.
54:34Yani gelmişler orayı.
54:35Bundan sonra da yürüyecek gibi görünmüyor.
54:37Bin parçaya öbürmüş yani.
54:38Niye olsun bundan sonra?
54:39Çok değişik bir millet Suriyeliler.
54:41Bak bunu mesela biz fark ederiz.
54:45Bir geziye tutsan Türkleri Suriye, Lübnan, Ürdün, Mısır yapsınlar.
54:50Hepsini fark ediyor Türkler burunlarından.
54:53Mantaliteyi kokluyor bizim millet.
54:55Doğru.
54:55Hocam Suriyemiz bitti.
54:56Kapatırken gençlere birer önerinizi sizin daima çok ilgi görür.
55:00Bir cümleyle ne söylersiniz?
55:03Yani sürekli gençlerle birliktesiniz.
55:05Evet.
55:06Seviyorsunuz da onları.
55:07Elinizde harita.
55:09Bir de böyle rehberler var.
55:10Çok güzel artık.
55:11Türkçeleri de yazılıyor.
55:13Türk rehberler de.
55:15Şu Orta Doğu'yu bir keyifle okuyun.
55:18Gezmek imkanı şu anda yok biliyorum.
55:21Ama mesela Mısır'a gidilebiliyor.
55:24Bunu yapın.
55:24Güzesiz.
55:25Gidersiniz.
55:26Ürdün'e gidilebiliyor.
55:28Bunlar yapılabiliyor.
55:30Tanımak lazım buraları.
55:31Mesela bir Yemen var.
55:32Bambaşka bir Arap ilkesi.
55:34Arap deyip geçemezsin.
55:35Bambaşka bir yer orası.
55:36Etiyopya'yı görmek lazım mesela.
55:38Etiyopya ayrı bir şey tabii orası.
55:40Çok değişik insanlar.
55:42Mesela Libya öyledir.
55:44Yani şunları ötürü söylüyor hoca.
55:46Benim gördüğüm kadarıyla ki ben de katılıyorum.
55:48Yani hayat sadece Londra, Paris, New York'tan ibaret değil.
55:51Başka coğrafyaları da gördüğünüz zaman ufkunuz, boyutunuz değişik.
55:56Efendim çok teşekkür ederim.
55:57Sağ olun.
55:57Büyük teşekkürler.
55:58Sağ olun.
55:59Başka normal zamanlarda, normal konulardaki sohbetler yaparız.
56:04Değerli izleyiciler çok teşekkür ederim.
56:06Bizi YouTube'dan, radyodan da takip ettiniz ve yorumlar paylaştığınız için.
56:10Hoşçakalın.
56:11Sağ olun.
Önerilen
8:02
2:59
8:11