- 07.07.2025
Kıpır kıpır enerjisi ve güler yüzü ile Özlem Tunca’nın sunduğu Dünyayı Geziyorum, ülke ülke, şehir şehir gezerek birbirinden farklı kültürleri, doğal güzellikleri ve eşsiz lezzetleri Kanal 7 ekranlarına taşıyor. Türkiye ve dünyadan birçok şehri gezen Dünyayı Geziyorum aynı zamanda o şehirlerin hikayesini, yaşam tarzlarını ve geleneklerini detaylarıyla anlatıyor.
Hayatın koşturmacasından sıyrılıp biraz olsun nefes almak, farklı ülkeler, şehirler ve güzellikler görmek isteyenlerin heyecanla takip ettiği Dünyayı Geziyorum, her hafta başka bir ülkede gözlerini açıyor. Türkiye’nin ve dünyanın dört bir köşesinden tarihi yapılar ve eserler, doğal güzellikler, farklı kültürler, örf ve adetler, geleneksel ritüeller, yöresel yemekler ve sokak lezzetleri… Ayağının değdiği her yeri, gördüğü her manzarayı ekranlara yansıtan ve detaylarıyla anlatan sevilen sunucu Özlem Tunca, Dünyayı Geziyorum ile uzak yakın demeden dünyanın her köşesinden eşsiz manzaraları izleyicisiyle buluşturuyor.
Hayatın koşturmacasından sıyrılıp biraz olsun nefes almak, farklı ülkeler, şehirler ve güzellikler görmek isteyenlerin heyecanla takip ettiği Dünyayı Geziyorum, her hafta başka bir ülkede gözlerini açıyor. Türkiye’nin ve dünyanın dört bir köşesinden tarihi yapılar ve eserler, doğal güzellikler, farklı kültürler, örf ve adetler, geleneksel ritüeller, yöresel yemekler ve sokak lezzetleri… Ayağının değdiği her yeri, gördüğü her manzarayı ekranlara yansıtan ve detaylarıyla anlatan sevilen sunucu Özlem Tunca, Dünyayı Geziyorum ile uzak yakın demeden dünyanın her köşesinden eşsiz manzaraları izleyicisiyle buluşturuyor.
Kategori
📺
TV ve DiziDöküm
00:00Sen de dünyayı gezmek istersen yüzlerce tır.
00:02Pranta Pranta Tır
00:04İran'ın meşhur Şiraz kentindeyiz ve Şiraz kentini rehberim Sara ile birlikte gezeceğiz.
00:17Kaldığımız yerden komşumuz İran'ın Şiraz kentini gezmeye devam ediyoruz.
00:22Gücün, görkemin taşa yazıldığı, taşın sanata dönüştüğü, Persepolis Antik kentine ayak bastık.
00:29Dünyanın en eski ve en ihtişamlı kentlerinden Persepolis'i gezeceğiz.
00:34Ve şimdi de Şiraz'ın en meşhur bahçelerinden biri Eran bahçelerindeyiz.
00:39Yeşil doğasıyla, harika gökyüzüne doğru uzanan ağaçlarıyla, gölleriyle, havuzlarıyla ve tabi ki saraylarıyla olmazsa olmaz bir Şiraz köşesi.
00:49Tabi ki de Şiraz demek, meşhur tatlıları demek, olmazsa olmaz safranlı çayı demek ve meşhur nebat şekeri demek.
01:01Dünyayı Geziyorum'un İran bölümünü bu haftada sakın kaçırmayın. İyi seyirler.
01:06Dünyayı Geziyorum'da yepyeni rotalar sizlere göstermeye devam ediyoruz.
01:11Ve bu haftada kapı komşumuz İran'dayız.
01:14Vizesiz seyahat edilebilen yanı başımızda renkli tarihiyle, kültürüyle, leziz yemekleriyle, parkları, bahçeleri, şairleri, şiirleri, muhteşem gelenekleriyle
01:25biz edebiyatın, tarihin, kültürün başkentinde İran'ın meşhur Şiraz kentindeyiz.
01:32Ve Şiraz kentini rehberim Sara ile birlikte gezeceğiz.
01:36Sara ülkemize gelmiş, ülkemizde yıllarca çalışmış, okumuş, Türkçeyi çok güzel konuşuyor.
01:43Acaba seni tanıtabilir miyiz izleyicilerimize Sara'cığım?
01:45Çok teşekkür ederim. Öncelikle hoş geldin diyorum.
01:49Umarım İran'da güzel vakit geçirmişsin ve geçireceğiz tabi beraber birlikte.
01:54Ben Sara 3 sene İstanbul'da yaşadım.
01:58Turizm ajantasında çalışıyordum.
02:02Türkçeyi kendim geliştirdim, öğrendim ve sonra öğretmeye başladım.
02:06Yani Türkçe öğretmeniydim.
02:08Sonra rehberliği tabi seçtim ve rehberlik yapıyorum.
02:13Birkaç yıldır bu konuda çalışıyorum ve umarım ki size de güzel bir rehberlik yapabilirim.
02:18Muhteşemsin gerçekten.
02:20Sen de iyilesin.
02:21Çok teşekkür ediyoruz.
02:22Ben teşekkür ederim. Çok sağ olun.
02:23Şimdi Sara ile birlikte Şiraz başta olmak üzere İran'ın birbirinden güzel kentlerini keşfedeceğiz.
02:29Dünyayı Geziyorum'un Şiraz gezisi başladı.
02:33Bu bölümde kaldığımız yerden komşumuz İran'ı gezmeye devam ediyoruz.
02:39Şiraz'ın nüfusu yaklaşık 1,5 milyon.
02:42Şiraz, İran'ın güneyinde Fars eyaletinin başkenti.
02:47Bahçeleri, yeşillikleri, doğası ve tarihiyle ön planda olan bir kent.
02:53Biz de şimdi Şiraz'ın dünyaca meşhur Eran bahçelerine geliyoruz.
02:58Şiraz bahçeler diyarı, Şiraz güller diyarı.
03:02Gül kokulu sokaklarında, yemyeşil bahçelerinde adeta kendimizi kaybediyoruz.
03:07Şimdi de Şiraz'ın en meşhur bahçelerinden biri Eran bahçelerindeyiz.
03:12Yeşil doğasıyla, harika gökyüzüne doğru uzanan ağaçlarıyla, gölleriyle, havuzlarıyla ve tabii ki saraylarıyla.
03:20Olmazsa olmaz bir Şiraz köşesi.
03:23Evet, Eran bahçesine hoş geldiniz.
03:26Eran bahçesi bin yıllık bir bahçe sayılır.
03:28Ve Şiraz'ın en ünlü, en meşhur bahçesidir.
03:31Selcük dönemine ait diyorlar bu bahçe.
03:35Ve burada çeşitli bitkiler, ağaçlar, servi ağaç, çinar ağaç ve çeşitli çiçekler görüyorsunuz.
03:43O kadar güzel ki her bölgesine bayılıyorsunuz.
03:47Ve tam ortasında bu üç katlı binayı görüyorsunuz.
03:51Bu bina Gacar döneminde yapılmış.
03:54Ve aynı Nesiromok Camisi gibi burada pembe rengi çok fazla görüyorsunuz.
04:00Ve tabii ki pembe rengi Şiraz'ın simgesidir.
04:04Şimdi tabii yapının üzerine baktığımız zaman da yapının üzerinde farklı farklı detaylar dikkat çekiyor.
04:09Zaten Şiraz'da hangi saraya, hangi böyle özel yapıya gidersek gidelim üstünde hep o zamanki hayatlar anlatılmış.
04:17Zenginlik, ihtişam ya da o dönem paşaların, valilerin hayatları hep işlenmiş.
04:23Burada da yine at üstünde bir komutan var.
04:25Evet, Bateli Şah Gacar, Naserdin Şah Gacar bunların hepsi kendi güçlerini göstermek için sürekli atın üzerinde binerken onların fotoğrafları çizilmiş.
04:37Ve burada gördüğünüz o resimler hepsi İran'ın eski masallarını anlatıyor.
04:42Ve konaklamalar, savaşlar, nasıl savaş yapıyormuşlar eskiden, nasıl zaferler, evet ve bütün konaklamalar, başka ülkelerden gelen misafirleri nasıl onlara konaklama yapıyorlar, nasıl onları tabii burada rahat ettiriyorlar.
04:59Hepsini burada görüyorsunuz.
05:01Görüyoruz, gerçekten de yaşamların sanata geldiği çok zarif bir kent Şiraz.
05:07Eren Bahçesi, Şiraz'ın cennet bahçesi adeta.
05:11İran'ın kalbinde saklı bir cennet burası.
05:14Zent ve Kaçar döneminin izlerini taşıyan saray ve bahçe, iki dönemin zarif bir sentezi olarak nitelendiriliyor.
05:23Eren Bahçesi, Şiraz'ın en meşhur suraklarından biri ve aynı zamanda hanımların, sosyalleşmek isteyenlerin buluşma noktası.
05:33İnsanlar buraya geliyorlar, bu muhteşem manzarada arkadaşlarıyla buluşuyorlar.
05:39Bu parklarda, bu bahçelerde, yeşil alanlarda oturup serin havanın tadını çıkarıyorlar.
05:45Burası aynı zamanda doğal bir klima etkisi yaratıyor.
05:48Sebebi çok fazla yeşilinin olması.
05:51İnsanlar burada, bu ağaçların gölgesinde dinleniyorlar, seriniyorlar, sohbetlerini ediyorlar, çaylarını, kahvelerini içiyorlar.
05:59Her açıdan muhteşem görünüyor arkamızdaki saray.
06:02Havuz olmazsa olmaz.
06:04Evet, havuz olmazsa olmaz gerçekten.
06:08Yaz, Şiraz, İsmahan, İran'ın ortadaki şehirlerin, bahçelerinin hepsinde siz havuzu görüyorsunuz.
06:17Havuzun içinde su olduğu için her zaman, özellikle yazın, bütün bahçeyi serin etmesi için kullanılır.
06:26Ve siz burada havuzun kenarında yürürken bu serinliği gerçekten görüyorsunuz, hissediyorsunuz ve buna bayılıyorsunuz.
06:36Şimdilik sebzeler var, bitkiler var, ağaçlar var ve yanında suyun akması, avuzun içerisinde suyun dans etmesi sizi gerçekten etkilendiriyor.
06:48Etkilendiriyor.
06:49Muhteşem.
06:50Burası aynı zamanda UNESCO'nun Dünya Koruması Listesi'ne alınmış olan çok özel bir bahçe.
06:55Dünya'nın dört bir yanından getirilmiş olan bitkiler var, yüzlerce çeşit, tür tür.
07:00Yine aynı zamanda endebik kuşlar bu bölgede dikkat çekiyor, cıvıl cıvıl kuş sesleri arasında geziyorsunuz.
07:07Ve Şiraz'ın da en çok turist harlayan, en çok ziyaret edilen köşelerinden biri.
07:13Eren bahçesi olmadan Şiraz'ı düşünmek mümkün değil.
07:16Evet, siz Şiraz'ın geldiğiniz zaman ilk bahçeleri düşüneceksiniz.
07:21Herkes fotoğraf çektirmeye çalışıyor.
07:36İnanılmaz bir yoğunluk var gerçekten.
07:39Bakar mısınız?
07:40Çok kalabalık, çok kalabalık.
07:43Sorry.
07:45Şu an en kalabalık vakti mi acaba?
07:46Çok kalabalık.
07:48Burası mı?
07:49Yok.
07:49Her zaman böyle.
07:50Her zaman bundan daha kalabalıktır.
07:52Evet.
07:53Yani siz Şiraz'lar bence hayatı çok rahatça yaşıyorlar.
07:59Ve sürekli bahçelerinde, özellikle hafiz mezarında siz Şiraz'ları ya da yerel turistler, yabancılar hepsini görüyorsunuz.
08:10Ve her zaman böyle kalabalıktır.
08:12Ve güzel.
08:13Şiraz'lar gerçekten yaşamayı seviyorlar.
08:15Seviyorlar hep böyle işleri erken biter.
08:18Parklar, bahçeler, kafeler, restoranlar doludur.
08:22Müzik dinlerler.
08:23Çok güzel bir hayat var burada.
08:25Yani dinlenme, huzur, tatil havası hep Şiraz'da var.
08:29Evet, tabii ki onlar tabii çalışıyorlar.
08:33Ama dışarı çıkmak için, para harcamak için çalışıyorlar.
08:39Ve gerçekten bence hayatın anlamını bilmişler.
08:42Bilmişler, evet.
08:43Bu dinlendirici bahçe, kuş sesleri, çiçekli bahçeleri, yeşil doğasıyla harika pozların çekildiği bir alan.
08:53Bu arada yeni yeşil ormanların içerisine girdik.
08:55İşte Eram Bahçesi adını bu görmüş olduğunuz dev ağaçlardan oluyor.
09:02İnanılmaz, çok büyülü bir ortam.
09:04Gökyüzünü göremiyoruz.
09:05O kadar ağaçlar büyük ve çok ki resmen bir ormanın içindeyiz.
09:09Evet, burada Çin ağrı ağaç, servi ağaç ve yemyeşil çeşitli bitkiler hepsini görüyorsunuz.
09:19Ve yürüyerek sizi Ağacar döneminin burada nasıl yürümelerini hatırlıyor.
09:24Onlar nasıl yaşadılar onu hissediyoruz.
09:26Evet, özellikle burada kraliçeler yürürken güzel kıyafetleriyle, uzun kıyafetleriyle nasıl bu bahçede yürüyorlarmış.
09:37O yüzden şimdilik onları biz hatırlayıp ve hissediyoruz.
09:41Muhteşem.
09:42Afer misiniz?
09:43Yeşilin gölgesinde insanların oturduğu, dinlendiği bu bahçede şiir okuyan gençler, kitap okuyanlar, yazı yazanlar, şiir yazanlar dikkat çekiyor.
09:55Bu estetik doğa herkese ilham veriyor.
09:59Bu arada muhteşem.
10:00Tabiatın içerisinde kafeler de bulunuyor, Eren Bahçesi'nde.
10:05Görmüş olduğumuz saray bugün kullanılmıyor ama alt katlarında hediyelik eşyaların satıldığı dükkanlar var.
10:12Eren Bahçesi 11. yüzyılda yapılmaya başlanıyor.
10:16Bu görünüme kavuşması ise 19. yüzyılı buluyor.
10:20Bahçenin bu hali almasındaki dönem ise kaçar hanedanlığı döneminde gerçekleşiyor.
10:27Özellikle Nasır El Mülk görkemli bir konak ve eşsiz bir peyzaj mimarisi tasarlatarak bu hale getirtiyor.
10:36Şimdi bu yeşil içinde lezzet molası veriyoruz.
10:40Eren Bahçelerinde keyifle gezerken şimdi güzel bir kafedeyiz.
10:44Tabi ki de şiraz demek, meşhur tatlıları demek, olmazsa olmaz saprağlı çayı demek ve meşhur nebat şekeri demek.
10:54Nereye gidersek gidelim çaylar işte bu güzel kristal gibi şekerlerle ikram ediliyor.
10:59Ve bu şekerler artık İran'la özdeşleşmiş durumda.
11:02Bütün restoranlarda, kafelerde, evlerde hep çay bu şekerle ikram ediliyor.
11:08Ve aynı zamanda baklavalar tabi ki olmazsa olmaz.
11:12Biz sürekli kullanıyoruz bunu.
11:15Ya bak bildiğiniz bizim küp şekerin bu şekilde kristalleşmiş böyle çubuğa yapışmış.
11:22Evet genelde de safran ekliyorlar.
11:24Safran olduğu için sarı.
11:25Rengini safrandan almış.
11:28O yüzden sarı gözüküyor.
11:30Nasıl kullanılıyor?
11:31Şekersiz içiyorsanız kullanmıyorsunuz ama şekersiz iseniz bile burada şöyle bir döndürülüyor yani.
11:37O nabatın lezzeti safranı geçsin diye çaya.
11:41Özellikle İran'ın Yez şehrinin bağlavaları çok meşhurdur.
11:47Ve yani Tebriz'de de yapılır, Yez'de de yapılır, Şiraz'da da var.
11:54En ünlüsü, en lezzetlisi tabi Yez'de bulunulur.
11:59Ama yine tabi ki bu bölgelerde yapılan baklavalar da muhteşem.
12:02İran zaten baklavalarıyla meşhur.
12:04Diğer yemekle et pilavların haricinde baklava aynı bizim ülkemizde olduğu gibi çok lezzetli yapılır.
12:10Ve nebat gibi çayın yanında tabi ki kullanılır.
12:15Bizdeki kültürün aynısı.
12:17Burada da çay böyle saatleri olur.
12:19Hanımlar bir araya gelirler.
12:20Altın günü, pasta günü, sohbet, muhabbet yanında baklavalar, kısırlar.
12:25Bizdeki gibi aynı.
12:25Güzel vakit geçirmek için onlara yardımcı oluyor.
12:29Valla muhteşem oldu.
12:31Şöyle baklavanın tadına bakayım.
12:33Burada cevizli var, cevizli baklava var.
12:35Cevizli, fıstıklı.
12:44Gül suyu var sanki.
12:46Gül suyu var.
12:47Tarçın da belki eklemişler.
12:49Tarçın da olur.
12:54Afiyet olsun.
12:55Çok lezzetli.
12:58Afiyet olsun.
12:59Hadi buyurun hep beraber olsun.
13:00Teşekkür ederim.
13:02İran'da çay ve tatlı olmazsa olmaz.
13:06Aynı bizim kültürdeki gibi.
13:08İranlılar çayla beraber tatlı yemeği çok seviyorlar.
13:12Her kafede bu lezzetleri bulmak mümkün.
13:15Eren bahçesinde de yöresel lezzetlerle biraz dinlenip soluklanıyoruz.
13:21Daha gezip görecek çok yerimiz olduğu için
13:24buradan çıkınca rotamıza meşhur Persepolis kentini alıyoruz.
13:29Bu görkemli kent Şiraz'a yaklaşık bir saat kadar uzaklıkta bulunuyor.
13:34Şimdi tarihin kalbinin attığı yerdeyiz.
13:37Gücün, görkemin taşa yazıldığı, taşın sanata dönüştüğü, Persepolis antik kentine ayak bastık.
13:44Muazzam bir tarih var burada.
13:46Ve Saracım daha da detayları senden dinlemek istiyoruz.
13:492500 yıl önce medeniyetine hoş geldiniz.
13:53Ahameniş döneminin ikinci başkenti sayılır.
13:58Birinci başkenti Pasargat'ta yapılmıştır.
14:01İran'ın Ahameniş döneminin ilk padişahının emriyle Kuroş adında.
14:06Burası birinci Dariş'in emriyle yapıldı.
14:10Kuroş'a saygı durmak için Pasargat'ı öylesine bıraktılar.
14:15Ve burada ikinci başkenti yaptılar.
14:19Bir şimdi girişindeyiz.
14:21Merdivenler hemen dikkat çekiyor.
14:22Bu tarihin basamaklarından çıkıyoruz.
14:25Çok fazla basamak yapılmış, geniş yapılmış.
14:28Çünkü buranın tabii ki bir önemi var.
14:30Burası aslında tarihin diplomasi merkezi olmuş.
14:33Libya'dan, Mısır'dan, dünyanın dört bir tarafından diplomatlar buraya gelir.
14:37Bu ihtişamlı basamakları çıkarak kralın karşısına geçer, diz çökerlermiş.
14:42İşte o zaman kıyafetler ayaklarına dolanmasın.
14:45Getirdikleri hediyeler yerlerde yuvarlanmasın.
14:48Büyük böyle bir kafileyle geldikleri için hem alçak yapılmış hem de çok geniş tutulmuş.
14:54Evet aynen.
14:55Çünkü burada Nevriz Bayramı'nın kutlaması yapılıyormuş.
15:02Ve 28 bölgeden temsilciler buraya hediye ellerinde padişahın ziyaretine geliyormuşlar.
15:10Ve işte bu basamaklarla da kentin zirvesine çıkarlarmış.
15:16Kentin direkt girişindeyiz biz şu anda.
15:19Ahşaplarla koruma altına alınmış.
15:21Çünkü 2500 yıllık bir tarihten bahsediyoruz.
15:24Dev bir medeniyetten bahsediyoruz.
15:26Taşları birbirinin üzerine koyarken onların ortasında hiçbir şey bulamazsınız.
15:32Yani o kadar düzenli bunları birbirinin üzerine koymuşlar ki onun ortasına hiçbir şeye ihtiyaç yokmuş.
15:40Gerçekten inanılmaz.
15:42O dönemlerde 2500 yıl önce bu taşlar nasıl bir araya getirilmiş şaşırmamak elde değil.
15:48Bu şehir Merv Deşt adında ve buradaki madenlerden getirilmiş.
15:56Bütün işçiler, yöneticiler Taht-ı Cemçit ve Persepolis de maaş alıyorlarmış.
16:02Bunu nasıl biz anladık?
16:04Burada 30 binden fazla tablet bulundu.
16:08Tabletin üzerinde İran'ın eski hattı, mihi olarak bu hatla yazılmış.
16:14Bu tabletleri de bunların hepsini anlatmış.
16:18Kadınlar o dönemde yönetici olarak burada çalışıyormuşlar.
16:23Ve bazen onların işleri daha zor olması için daha fazla maaş alıyormuşlar.
16:29Bunların hepsi tabletlerin üzerinde var.
16:32O zaman da demek ki kadınlar çalışıyorlarmış.
16:34Çalışıyorlarmış.
16:35Ve hem de o zaman burada anaokul varmış.
16:39Yani evet kadınlar çocuklarını anaokula bırakıp kendileri çalışıyormuşlar.
16:44Bunların hepsi söylediğim gibi o tabletlerin üzerinde yazılmıştır.
16:48Ve bu tabletler şimdilik Şikawa Üniversitesi'nin orada tabi inceleniyor.
16:55Bu arada şu anda kentin zirvesine çıktık.
17:06Merdivenlerden yukarı çıktık.
17:08Ve mükemmel bir eserle karşı karşıyayız.
17:12Milletler kapısıdır burası.
17:14Parçası olarak Darbazı-Yemelel.
17:16Ve Türkçe olan milletlerin kapısı.
17:19Giriş kapısı kenti.
17:20Giriş kapısı kenti.
17:21Manzarası da olağanüstü.
17:23Hemen şöyle arkaya baktığımızda işte o milletlerin, ulusların geldiği yolu görüyoruz.
17:30Aslında buranın dünyaya açılan kapısı olmuş, yolu olmuş.
17:34Ve kente giriş hemen arkamdan görmüş olduğunuz yoldan sağlanmış.
17:39Şimdi milletler kapısından artık geçiş yapma sırası bize geldi.
17:43Haydi buyurun şu tarihe doğru süzülelim.
17:44Milletler kapısı 1. Haşay Yarşah Ahameneş döneminin krallarından birisi emriyle yapılmıştır.
17:54Kendisi sağ tarafta ve sol tarafta yazıt olarak burasının yapmasını ve Ahameneş dönemine ait olmasını söylemiş.
18:04Ve umarım ki benim yaptığım bütün halkı, bütün milleti mutlu eder.
18:13Böylesini yazmıştır kendisi.
18:15İnsanları mutlu etmek için yapılmış olan bir giriş kapısı.
18:19Şimdi şöyle yavaş yavaş geçelim.
18:20Bakın atın, at değil mi bu?
18:22Atın bacakları, deve mi yoksa?
18:25Devedir, inektir, başlı, insan başlıdır.
18:29Yani karışık olarak zaten gücü göstermek için yapmış.
18:32Buraya girdiğiniz zaman bir temsilci olarak başka milliyetten, siz buraya girdiğiniz zaman bu ihtişamı görüyorsunuz ve sonra giriş yapıyorsunuz.
18:43Ve sadece gücü göstermek için değil, belki burada başka kültürlere saygı göstermesini ve onları bir araya toplamasını da gösteriyor.
18:54Gösteriyor, evet.
18:55Birlik beraberlik amacıyla.
18:56Şimdi şöyle yavaş yavaş gidiyoruz ve bu kapıdan şöyle bakın milletler kapısından geçişi biz de sağladık.
19:05Bir sürü yazıt, bir sürü üzerinde hep simgeler, semboller var.
19:11Yani tarihlere, imzaların tarihlerine baktığımız zaman şaşırıyoruz.
19:151931, 1899 buraya gelen arkeolojiler ya da tarihçiler buraya geldiği zaman kendileri burada imza atmış.
19:26Yani biz buraya geldik, restorasyon yaptık ve gördük.
19:30Ama sonra yani 40 yıl önce Muhammed Reza Pehlevi, Pehlevi döneminde kendisi yani izin vermedi, yasaklandı ve o yüzden daha önceden imzaları görüyorsunuz.
19:45Mesela tam karşıda, 1898, 1732 hatta, 1522 var evet.
19:56Çok eskiden beri, tabi 2500 yıllık bir eserden bahsediyoruz.
20:01M.Ö. 500'lerde yapılmış.
20:03Tabi ki tarih içerisinde birçok defa restore edilmiş, kazılar yapılmış.
20:07O yüzden de her gelen kazıcı, her gelen arkeolog ve medeniyet buraya imzasını atmış.
20:14Tabi üstüne baktığımızda bu eserin bir sürü yazıt da görüyoruz böyle farklı farklı.
20:19Çivi yazısı simetrik olarak işlenmiştir.
20:22Yani milletler kapısı, sağdaki ve soldaki yazı aynı.
20:29Evet, eşit birbirine.
20:30Eşit birbirine.
20:31Neden yapılmış?
20:32Çünkü belki içeriye girdiğiniz zaman sağa bakacaksınız, sola bakacaksınız.
20:38Aynı yazıyı görmek için yapılmıştır.
20:41Her şeyle kadar ince düşünülmüş.
20:43Evet.
20:44M.Ö. 518 yılında 1. Darius tarafından kent yapılmaya başlanıyor.
20:50Ahameneş İmparatorluğu'nun tören ve idari başkenti olarak yapılan bu muhteşem kent, gelen her hükümdar tarafından geliştirilip büyütülüyor.
21:022500 yıllık yollardan geçiyoruz.
21:052500 yıl öncesinin medeniyeti.
21:08Ahameneşlerin inşa ettiği o görkemle tören kapılarından geçiyoruz.
21:13Koskoca bir medeniyet işte şu anda gözlerimizin önünden akıp gidiyor.
21:19Öyle büyük bir kent inşa edilmiş ki gerçekten şaşırmamak elde değil.
21:242500 yıl öncesinin diplomasi kenti olmuş burası.
21:28Ahameneş Kralı 1. Darius.
21:31Öyle bir şehir inşa etmiş ki bütün dünya bu şehirden konuşsun istemiş.
21:36Burası askerler caddesi ve 92 metre uzunluğu 10 metre enidir.
21:44Burada sağda solda askerler bütün misafirlere hoş geldin diyerek burada onları bekliyormuşlar.
21:52Bu yol saraya krala gidiyor.
21:54Evet burası askerler caddesi olarak her zaman burada askerler misafirleri bekliyorlarmış.
22:02İran'ın yeni yılı nasıl başlanıyor?
22:05İlk baharın birinci gününden başlıyor.
22:08O yüzden ona Nevruz diyoruz.
22:11Ve Nevruz'un kutlamasını hep padişahlar burada o dönemde yapıyorlarmış.
22:16Ve bu nedenle bütün milletler buraya hediyeler elinde padişahın ziyaretine geliyorlarmış.
22:22Çok önemli bir olay olduğu için Nevruz dünyanın dört bir yanından da Ahameneş Kralı'na hediyeler bizzat getirilirmiş.
22:33İşte şimdi biz de o tarihi yolları aşıyoruz.
22:36Bugün tabi bu yollar koruma altına alınmış.
22:39Kim bilir o zamanlarda kimler geldi geçti bu yollardan.
22:43Ne krallar ne kraliçeler bu yolları aşındırdı.
22:47Ahameneş Kralı 1. Darius'ü ziyarete geldi.
22:49Tabi çok önemli bir yol o zamanlarda bütün medeniyetlerin gelip geçtiği, kralı ziyaret ettiği, önünde diz çöktüğü bir antik kent olmuş.
22:59Antalya, İstanbul.
23:00İstanbul.
23:01Merhaba.
23:02Hoş geldiniz.
23:02Hoş bulduk. Çok teşekkür ediyoruz.
23:05Sağ olun. Siz geldiniz mi Türkiye'ye?
23:07Türküz evet Türküz.
23:09Siz geldiniz mi Türkiye'ye?
23:11Biraz çok geliyoruz.
23:13Harikadınız.
23:14O zaman merhaba deyin. Merhaba deyin Türkiye'ye.
23:17Çok teşekkür ederim.
23:19Foto, diz foto.
23:20Tabii ki foto.
23:21Çok teşekkür ederim. Sağ olun.
23:22Ben teşekkür ederim.
23:23Sağ olun.
23:24Bu tarzı saat.
23:25O kadar güzel.
23:26Çok güzel.
23:27Evet İran'da çok seviliyoruz.
23:29Yani bu beni Saracığım çok mutlu ediyor ya.
23:31Ne kadar güzel bir şey.
23:33Yani Türkler o kadar seviliyor ki hiç yabancılık çekmiyoruz.
23:36Herkes neredeyse Türkçe'yi öğrenmiş konuşuyor.
23:38Yani komşumuz, kapı komşumuz vizesiz geliniyor.
23:41Sadece bir pasaportumuzun olması yeterli.
23:45Çok gerçekten güzel.
23:46Lezzetlerimiz neredeyse aynı, kültürümüz aynı, müziklerimiz neredeyse aynı.
23:50Daha ne olsun diyorum.
23:52Hem tarih, hem doğa, hem kültür, hem sevgi.
23:55Her şey bu topraklarda.
23:57Burada bakın görüyorsunuz ilginç canlılar da dikkat çekiyor.
24:00At mı desem, kartal mı desem, harga mı desem, ne desem saracım ben bu canlılara.
24:06Yani baktığınız zaman kartal görüyorsunuz ama ayakları ve bedeni ineğe benziyor.
24:14Neden öyle?
24:15Yani değişik olarak yapmışlar.
24:19Sadece inek değil, sadece kartal değil.
24:22Bu da kendi güçlerini göstermek içindir.
24:24Yani değişik olarak.
24:27O yüzden böyle yapmışlar.
24:28Bunlar toprağın altındaydı ve sonra çıkartmışlar.
24:33O yüzden bu kadar sağlam kalmış.
24:34Muhteşem görünüyor.
24:35Evet, 2500 yılı öncesinin kentinde geziyoruz.
24:39O zamanlarda teknoloji yok, internet yok.
24:42Bu insanlar bu taşları nasıl böyle bir araya getirdiler?
24:44Burada bir müze var.
24:46Müzede parçaları kalmış.
24:48O dönemde winch yapmışlar kendileri.
24:51Ve bu taşları kolon yapmak için buradaki madenlerden buraya kadar taşıyıp
24:57ve burada bunların birbirinin üzerine koymuşlar.
24:59Gördüğümüz gibi bu taşların ortasında hiçbir menzeme yok.
25:03Yani bunları ne kadar düzenli yapıp ve sonra birbirinin üzerine koyup ve kolon yapmışlar.
25:09Gerçekten o dönemde yani zaten teknoloji yokken nasıl yapmışlar o winch'i nasıl yapmışlar ve üretmişler gerçekten bizim için çok şaşkın.
25:21Mükemmel bir kent inşa edilmiş.
25:24Gerçekten bir mühendislik harikası ve çok geniş bir alana yapılmış.
25:29Ve her yerde de gücü gösteren farklı dev boyutta heykeller, hayvan motifleri hepsi de el emeği göz nuru.
25:38El sanatının en güzeliyle nakış nakış işlenmiş.
25:41Burası gerçekten sadece bir tarih değil sanatın ve kültürün de o dönemin yansıması bugüne.
25:53Tabi şu anda zaman zaman bu muhteşem eserin restorasyon altında olduğunu görüyoruz.
25:58Rüzgarlar, yağmur, fırtınalar derken ara ara aşınıyor tabi ki bu muhteşem eser.
26:04Ve bakın restorasyon çalışmaları devam ediyor.
26:06Ve anlatacağımız kulede şu anda aslında bir yapım aşamasında.
26:11Evet burada askerler bir tahtı ellerine almışlar.
26:18Ve tahtın üstünde kim oturmuş?
26:21Padişah, kral oturmuş.
26:23M.Ö. 550 yılında kurulan Ahameniş İmparatorluğu'nun kurucusu Büyük Kiros'tu.
26:37Medleri yenerek Ahameniş İmparatorluğu'nun temellerini atıyor ve ardından Lidya, Anadolu ve Mezopotamya'yı hakimiyetine altına alıyor.
26:47Persepolis sıradan bir kent değil, bir güç vitrini kutlamaların, dini törenlerin yapıldığı kutsal bir merkez olarak da nitelendiriliyor.
27:01Bulunmuş olduğumuz bu alan tören alanlarından biri.
27:04Tabi ki kral tüm ihtişamıyla gelen ziyaretçilerini burada misafir ediyordu.
27:09Ve taşların üzerinde, duvarların üzerinde hep o yaşamları, o dönemleri anlatan resimler, figürler var.
27:14Ve burada da bir aslan bir ineği yiyor.
27:17Niye yiyor acaba?
27:19İnek aslında kışın sembolü olarak ve aslan güney ve yazının sembolü olarak,
27:27yani şimdilik kışın gitmek zorunda ve yazın girecek ve ilkbaharı kutlaması için,
27:35zaten o dönemde Ahameniş döneminde Nevruz'u kutlaması için bunu yapmışlar.
27:41Ne anlamda? Yani aslan güneş, soğuklu ve kışını yener. O yüzden.
27:50Evet, yani aslan yazı temsil ediyor, yine kışı temsil ediyor, artık gitmen lazım diyerek onu ısırıyor.
27:56Evet, aynen.
27:57Ve Nevruz kutlamaları geliyor. Nevruz burada zaten baharın temsilcisi, yazın temsilcisi olarak çok önemli bir bayram olarak kutlanıyor.
28:04Kutlanıyor.
28:04Hemen bu tarafa geldiğimiz zaman da aslanın yanı başında hep bu çiçekleri görüyoruz.
28:09Bu çiçekler neyi sembolize ediyor? Şirazın çiçekleri mi acaba?
28:13Lotos çiçeği barış anlamında, bütün padişahların elinde, Ahameniş döneminde, kolonlarda, duvarlarda gördüğünüz,
28:22hem de askerlerin yanlarında neyi anlatmak istiyor?
28:27Yani onlar barışı seviyormuşlar. Yani kralların elinde silah yerine lotos çiçeği yer almıştır. Ne anlamda? Barış anlamında.
28:37Bazı yerlerde de zeytinaycı, zeytindalı bazı yerlerde de lotos çiçeği. Barışın sevginin sembolü olarak kayıtlara geçmiş.
28:45Tabii ki öyledir.
28:46Gezmeye devam edelim. Bakalım daha neler göreceğiz.
28:49Gerçekten muhteşem ve muazzam bir tarih var.
28:52Bu arada Persepolis Antik Kenti, UNESCO'nun dünya mirası listesinde olan çok değerli bir kent.
28:59Yani öyle bir medeniyet, öyle bir iz, öyle bir sanat var ki gerçekten şaşırmamak elde değil.
29:06Hayran kaldım.
29:08Harika bir saray.
29:09Kralın merdivenlerini gördük. İşte nevuz kutlamaları yapılıyordu.
29:12Burası tören alanı.
29:14İnsanlar buralara gelip hep krala hediyelerini sunarlardı.
29:18Ama sadece tabii kutlama yapılan salonlardan biri.
29:21Evet, burası Apadana Sarayı.
29:24Yani birinci Darişun Sarayı.
29:28Ve ona ait, ona özel bir saraymış.
29:30Ve bütün hediyeler oraya getirilmiştir.
29:34Ve duvarda yapılan, burası Apadana Sarayı'nın girişi.
29:39Merdivenleri sağdan ve soldan.
29:41Milletler, 33 millet ellerinde hediye sarayın girmesi için bekliyormuşlar ve sırayla içeriye girip ve hediyelerini padişaha takdim ediyormuşlar.
29:54İnanılmaz. Gerçekten muhteşem.
29:56Dünyanın en meşhur aslında görüntülerinden birini şu anda burada Persepolis'te görüyoruz.
30:02Sıra sıra insanlar hediyeleriyle.
30:04İnek getirenler var, tavuk getirenler var, kuzu getirenler var.
30:08Resimlerde hepsini görüyoruz.
30:09Hepsi anlatılmış.
30:10Evet.
30:11Ve milletleri, Servi Ağacı birbirinden ayrılmış.
30:15Servi Ağacı İran'ın semboludur.
30:17Ne anlama geliyor?
30:20Yani sürekli yaşam ve iyi yaşam anlamında.
30:24Çünkü Servi Ağacı kışın olarak, yazın olarak her zaman bardır ve yeşildir.
30:29Aşağıda, duvarın aşağısında Kapadokya'dan getiren hediyeleri görüyorsunuz.
30:35Tabii Kapadokya'nın atı çok meşhurmuş ve atı hediye olarak birinci Darüş'a getirmişler.
30:42Harika.
30:43Kapadokya, güzel atlar diyar diye boşu boşuna denmemiş.
30:45Hediye olarak da at getirilmiş.
30:47İnanılmaz.
30:48Nasıl getirmişler o kadar yol buraya?
30:50At sırtına geldiler belki de.
30:51Belki de.
30:52Yani biz bilmiyoruz.
30:54Bu kadar bilgimiz yok.
30:55Ama 33 millet, yani hangi millet, hangi ülke.
31:00Hep kendine özge hediye getirmiş.
31:02Hep kendine özge hediye getirmiş.
31:04Ve hepsi burada sırayla padişahı görmek için ve hediyeyi teslim etmek için beklemişler.
31:09Bu ne olur mu?
31:10Bunları o kadar güzel çizmişler ki siz karakterlere baktığınız zaman hangi millete, hangi bölgeye ait olduğunu kesin biliyorsunuz.
31:20Aynen.
31:20Ve anlıyorsunuz.
31:22Eskiden biz tarih kitaplarına göre bu bilgiye sahip olmuşuz ki burada zaten taşların üzeri renkle süslenmiştir.
31:32Ve zamanla bunların hepsi maalesef bozulmuş.
31:35Ama neden bu kadar sağlam kalmış?
31:38Çünkü bu merdiven toplam toprağ altındaymış.
31:42Ve sonra çıkarılmış.
31:44O yüzden bu kadar sağlamdır.
31:47Çok iyi korunmuş gerçekten.
31:49Nevruz kutlamaları özellikle bu kentte büyük coşkuyla kutlanırmış.
31:54Çok kalabalık bulunduğumuz her nokta inanılmaz bir yoğunluğa sahip.
32:09Böyle bir medeniyet, böyle bir tarih dünyanın her yerinden turist çekiyor kendine.
32:13UNESCO'nun en önemli tarihi bölgelerinden biri ve aynı zamanda yine Lürn Müzesi'nde en büyük sergi salonlarından biri.
32:24Persepolis'e, İran'a ait.
32:25İnanılmaz bir tarih, inanılmaz toprak altında bile bugün hala kalan eserler var burada çıkarılmayı bekleyen.
32:33Yüzlerce yıl boyunca büyük bir bölgeye hükmetmiş bir medeniyet.
32:38Aha menişler.
32:38Antik dünyanın en büyük imparatorluklarından biri aha menişler oluyor.
32:46Trakya'dan Hindistan'a, Kafkasya'dan Mısır'a uzanan sınırları vardı aha menişin.
32:56Hemen sana soralım.
32:58Hüsnacığım beğendin mi acaba?
33:00Kocaman ve çok güzel.
33:02Gerçekten büyüleyici.
33:03Gerçekten şahane.
33:04Ben de bayıldım.
33:06Saraylar bitmiyor.
33:07Bitmiyor bu güzel.
33:08Persepolis Antik kentinde.
33:11Şimdi bakın bir yanımda ormanlar.
33:14Muhteşem.
33:15Yemyeşil ormanlar.
33:17Ve bir yanımda da zengin bir tarih.
33:20Gerçekten İran dev bir medeniyete ev sahipliği yapmış.
33:26Ve bu medeniyetin en büyük kısmını aha menişler oluşturuyor.
33:30Ve aha menişlerin başkenti, tören kenti Persepolis.
33:36Persepolis tam bir tören kenti olmuş.
33:38Ayinlerin yapıldığı, krala adakların sunulduğu, tabii ki nevruzun kutlandığı çok önemli bir tören kenti olarak tarihe adını yazdırmış.
33:48Ve biz de şu anda ayna saray olarak isimlendirilen, parlak saray olarak isimlendirilen saraya geldik.
33:56Yine baktığımız zaman üstü farklı farklı kabartmalarla dolu.
34:01Taşın olarak kullanılmış ve taşları farklıdır.
34:07Üç metre Apadana Sarayı'ndan daha yüksek yapılmıştır.
34:12Ve kendi gücünü göstermek için tabii.
34:14Ve burası birinci Dariş'a özel bir saraydır.
34:19Taşları biraz başka taşlarla, yani burada yapılan taşlarla farklıdır.
34:23Buradaki yapılan gri ve parlaktır.
34:28Muhafızları görüyoruz, askerleri görüyoruz.
34:31Ve bunlar taht yani bütün saraylarda, merdivanlarda ve duvarların üzerinde bu askerleri görüyorsunuz.
34:38Neden?
34:38Padişahı kralı kurmak için.
34:40Bu muazzam güzellikteki tarih dolu kent, kendine ait paralara sahipti.
34:47Altın ve gümüş sikkeler basılmıştı.
34:49Birçok farklı dine mensup insanlar bu kentte bir arada yaşıyorlardı.
34:54Şimdi hem sağımda hem de solumda muhteşem tahtlar, yine giriş kapıları kendini gösteriyor.
35:00Sanırım saray olmuş buralar, tahtlar olduğuna göre.
35:03Evet, burası danışma sarayı.
35:05Burada yöneticiler toplanıp ve bütün programları, planları yapıyormuşlar.
35:10Ve duvarlar çok kalın yapılmıştır.
35:13Neden?
35:13Kimse duymasın ve dışarıdan ya da içeriden dışarıya ses çıkmasın diye.
35:18Çok da büyük yapılmış saraylar.
35:20Tahtlar yan yana dizilmiş.
35:22Gelen o zamanlarda işte vekiller, kralın adamları burada yan yana oturur ve önemli kararları birlikte alırlarmış.
35:31Danışma sarayı dedik.
35:33Şimdi yavaş yavaş ilerliyoruz.
35:36Bu dev tarihin içinde.
35:37Tabi Persepolis antik kenti.
35:40O kadar büyük ki sarayın içerisine bir sürü saray inşa edilmiş.
35:45O zamanlarda kralın yaşam sürmüş olduğu alan, ailesinin yaşam sürmüş olduğu, toplantılarını yaptığı,
35:51misafirlerini kabul ettiği, törenlerin gerçekleştiği birçok davet salonu, birçok saray, birçok kısımdan meydana geliyor.
35:59Ve biz de şu anda danışma sarayının olduğu noktadan bir başka kısma doğru geçiyoruz.
36:05Bakın yine harika bir giriş kapısı yapılmış.
36:08Saraylardan saraylara geçişler yapılırken hep böyle ihtişamlı kapılar inşa edilmiş ki farklı bir kısma geçişin yapıldığı anlaşılsın diye.
36:18Kapıda da yine farklı semboller görüyoruz.
36:21İnsanlar bir araya geçmişler, birbirlerine sarılmışlar.
36:25Kralın tahtını taşıyorlar kendileri.
36:29Ve bütün milletleri doğudan batıya, kuzeyden güneyi kadar görüyorsunuz burada.
36:36Afrika, Mısır ve bütün milletleri temsil etmişler burada.
36:41Neden? Çünkü onların hepsi padişaha hediye getirirken ya da İran'ın o dönemde coğrafya gelişmesini göstermek için yapılmıştır.
36:575,5 milyon kilometre karelik yüz ölçümüyle tarihin en geniş imparatorluklarından biri olmuştu.
37:05Persepolis Antik kentini gezdikten sonra artık buraya veda edip öğle yemeğine geçiyoruz.
37:16İran lezzetleri ve restoranları çok güzel.
37:19Şimdi sıra geldi Şiraz'da muhteşem yöresel lezzetleri tatmayan.
37:23O kadar güzel lezzetler var ki her gün İran'ın bir başka yemeğini keşfediyoruz.
37:28Ve bugün de özellikle bakın yer sofrasına oturduk.
37:32Tam İran'ın kültürünü hissediyoruz.
37:33Burada bu şekilde özel restoranlar var.
37:36İran'ın kültürünü tanımak isteyenler daha da yakından hissetmek isteyenler için yer sofraları kuruluyor.
37:42Biz de bugün yöresel bir İran restoranındayız.
37:45Ve soframızda yine İran'ın birbirinden lezzetli yemekleri var.
37:50Neler tadacağız acaba?
37:51Saracığım.
37:52Buradaki Şuride Balık adında İran'ın güneydeki denizlerden tabii bunlar buraya kadar getirilmiş.
37:59Bunun içerisi çeşitli bitkilerle dolu.
38:03Burada da safranlı pilav görüyorsunuz.
38:06Ve içinde bitki var.
38:08Biz balık kullandığımız zaman bu pilavı tabii sade pilav değil.
38:14İçinde bitki olan pilavı da balığın yanında kullanıyoruz.
38:18Süper.
38:19Harika bir balık var isteyenlere balık.
38:21Balığı da meşhur çünkü İran'ın.
38:22Ve önümüzde muhteşem bakın dışı yanmış lezzetli bir pilav ama sadece pilav değil.
38:29İçinde neler gizli?
38:31İçinde patlıcan var, kuzu eti.
38:33Bunları kızartmışlar, tabii pişirmişler ve onlara baharat eklemişler.
38:38Ve tam pilavın ortasına koymuşlar.
38:41Yani siz pilavı açtığınız zaman içinde bunları göreceksiniz.
38:44Evet o zaman hemen açıyorum pilavı.
38:47Bakın dışı tamamen kuru yüzün değil değil mi bunlar?
38:49Evet bunlar ekşidir tadı ve özellikle safranla karışık ve pilavın üzerine döküyorlar yani.
38:58Geçen şimdi açıyorum.
39:01Size o nefis gizemli lezzeti göstereceğim.
39:06Şöyle içini açtığımız zaman içinde et ve ne gizli?
39:11Patlıcan.
39:12Patlıcan gizli.
39:14Nefis bir lezzet.
39:15Kokusu buraya geldi.
39:16Şimdi biz İran'ın bu yöresel lezzetlerini tadacağız ve ardından da keşiflere devam edeceğiz.
39:22Gerçekten şahane görünüyor bütün yemekler.
39:24İran'a gelindiği zaman bütün o safranla lezzetlerini, etlerini, balıklarını tatmak lazım diyorum.
39:37İran restoranlarında özellikle canlı müzik de yapılıyor.
39:41İster öğlen ister akşam gidin muhakkak restoranlarda bu canlı müziği duyarsınız.
39:47Ve biz de bu güzel lezzetlerimizi tadarken harika bir tatlı ile devam edeceğiz.
39:53Tatlısız olmaz.
39:54İran sofralarının da en vazgeçilmez lezzetleri arasında tatlılar yer alıyor.
40:00Biz ne tadacağız şimdi acaba?
40:01Şimdi bu tatlıda ceviz var, hurma ve un.
40:07Yani bunların hepsini hurmayı eziyorlar, ona da ceviz ekliyorlar ve tabii üzerinde de fıstık var ve bunu böyle bir şekilde yiyoruz tatlı olarak.
40:21Bizde de aslında buna benzer tatlılar çok fazladır.
40:24Çayın yanında, kahvenin yanında yemekten sonra muhakkak tüketiriz.
40:27Kültürler çok benziyor.
40:28Yemek kültürlerimiz de aynı.
40:29Evet, aile kültürlerimiz yemek konusunda gerçekten çok benziyor birbirine.
40:35Kesinlikle.
40:36Müsteşem lezzetlerle, harika tatlılarla devam ediyoruz.
40:39Hadi tadına bak.
40:40Ben de bakayım.
40:41Tatlımızın şurada çatalımı.
40:44Şöyle bir parça alıyorum ben de.
40:48Bakalım nasıl?
40:55Güzelmiş.
40:56Gayet lezzetli.
41:01Hurmanın tadı çok leziz.
41:05Çeviz muhteşem.
41:08Evet.
41:08Evet çok hafif.
41:09Şeker yok içinde.
41:10Yoktur, şeker yok.
41:12Hurman'dan yapılmış.
41:14O tadı en sağlıklı.
41:16Ve yemeye devam ediyoruz.
41:19İran lezzetlerini keşfetmeye devam ediyoruz.
41:22Sen de dünyayı gezmek istersen yüzlerce tur.
41:42Pronto, pronto tur.
Önerilen
44:12
|
Sıradaki
42:33
46:12
42:43
46:03
39:43
41:37
42:19
41:02
40:30
45:22
40:42
42:14
41:04
40:51
39:31
40:50
40:53
42:33
40:08
43:03
43:13
41:39