00:00Not to ring ang comfort room, pero may mga pagkakataong tila nagdudulot pa ito ng discomfort sa mga trans individual.
00:08Ang simple yung paggamit ng banyo sa eskwelahan, trabaho o mall, nagiging hassle pa at minsa'y nagdudulot ng hindi magandang karanasan para sa ilang mga kababayan nating miyembro ng LGBTQIA plus community.
00:23Why does restroom access matter for trans people?
00:28Hi, I'm Dano Tingkongko and here's what you need to know.
00:36Throwback muna tayo to August 2019.
00:39Si Gretchen Diaz na isang trans woman, hinarang at hindi pinayagang gumamit ng women's restroom sa isang mall sa Cubao.
00:48Kumalat agad ang video ng insidente. Marami ang nagprotesta.
00:53At ang iisang panawagan, ipasa na ang sexual orientation and gender identity and expression equality o SOGI equality bill.
01:02Yung discrimination within the bathroom or within the restrooms do exist and mistreatment can happen.
01:10And that's why it's so important to have such policies in place para hindi mangyari yung ganun.
01:16Unfortunately, policies are not yet as established. Kaya ganun pa rin yung nangyayari.
01:24Takot at diskriminasyon ang nagtutulak sa ilang trans people na iwasan ang public restrooms.
01:31Yung maliit na espasyong inaasahan sana nilang maging safe space.
01:36And not so safe space pa rin ba ngayon?
01:38Ang comfort rooms nandiyan to give us relief or comfort.
01:42Di ba? Kailangan natin siya. Kasi pag meron natin yung conference, tapos may break ang tawag ay biological break.
01:48Kasi lahat tayo kailangan gumamit niyan.
01:50At dahil doon sa kawalan ng access, naaapektohan yung well-being ng mga tao.
01:55I know of people na hindi mo naiinom ng tubig kung sila ay papasok sa trabaho o pupunta sa skwela.
02:01Precisely because ayaw nilang mag-restroom kung nasaan sila because they do not feel safe.
02:05And now, all gender restrooms are starting to appear in different spaces.
02:11Nakadesenyo ito for everyone, kasama ang trans community.
02:15We just have to insist na it's not a special privilege we're asking.
02:22Hindi naman tayo nag-a-ask for more than what is available.
02:25If ayaw nyo kaming bigyan ng access to the kind of restrooms that we feel most comfortable in,
02:32and then siguro that all gender restrooms will be beneficial for everyone.
02:37I think magandang ano din yung initiative kasi it doesn't only serve the LGBT people,
02:43but actually anyone, kaya siya all gender restrooms.
02:47Anyone can use it.
02:48It's a private space.
02:49Regardless of how you present yourself, however you express yourself,
02:54pwede mo siyang gamitin and mas open.
02:57May mga lungsod at institusyon na nga sa Pilipinas na nagpasa ng ordinansa para magpatayo ng all-gender restrooms.
03:05Isa itong hakbang tungo sa isang mas inklusibong espasyo para sa lahat.
03:11Pero ayon kay Akbayan Representative Percy Sendanya, higit pa ito sa mga restrooms.
03:16May mas malalim pang adhikain na kailangan isulong kasama ng mga ordinansang ito.
03:22Napakalaga sa kasama ng ating mga ginagawang panukalang batas ay yung ating plano kung paano siya efektibong ma-implement.
03:31Halimbawa, yung usapin ng gender-neutral restrooms, di ba?
03:34Mayroon bang kasamang edukasyon ito para sa mga tao?
03:38Nasa ganun, mas maging madulas yung pagtanggap.
03:41Kasi itong usapin ng restroom, hindi ito isang simple structural issue lamang.
03:45Yes, kailangan yung engineering solution, pero mas mahalaga yung consciousness raising.
03:49Dagdag din daw sa hamon ang kawalan ng pambansang batas na magpapatibay pa sana sa mga umigiral na ordinansa
03:58at magbibigay ng dagdag na proteksyon sa trans community laban sa diskriminasyon.
04:04Mahigit dalawang dekada na ang nakalilipas, pending pa rin ang SOGI Equality Bill
04:10na magpoprotekta sana laban sa diskriminasyon base sa sexual orientation, gender identity, at expression ng isang tao.
04:19Pag wala ka kasing pambansang batas, madalas ginagamit itong dahilan ng mga tao para hindi gawin yung kanilang responsibilidad, yung kanilang duty.
04:27Kung meron kang pambansang batas, you're sending a strong signal na bawal talaga ang diskriminasyon
04:31at dapat may pantay na akses at karapatan ng bawat isa.
04:35Maraming nagsasabi na, eh, panggap naman ang mga LGBTQIA+, dahil sa mga nakikita nilang personalidad sa media.
04:43Ayon sa isang pag-aaral noong 2024, may high level of acceptance daw ang mga Pilipino sa LGBTQIA+, community.
04:54Pero ang tanong, ramdam ba yan ng community?
04:57Base sa isang national survey noong 2024, 58% ng LGBTQIA+, youth sa Pilipinas ang nagsabing
05:06hindi nila naramdamang sila'y ligtas o tanggap sa tahanan, eskwela o komunidad na kanilang kinabibilangan.
05:15Somehow, we can say na conditional pa yung acceptance ng Filipino society towards LGBT people
05:23kasi we still do not enjoy the same rights as everyone else.
05:28Something like the Sojie Equality Bill ay hindi pa rin na ipapasa.
05:33So, parang from there, pwede natin sabihin na hindi pa rin ganun kabukas ang society with giving us equal rights.
05:42Sinasabi nila na tayo daw ay tanggapin ng lipunan.
05:45Ang sagot ko dyan ay hindi ito totoo.
05:47Dahil naririnig pa rin natin maraming pamilya ang hindi kayang tanggapin na kanilang mga anak na beki,
05:52lesbiana or transgender, maraming workplaces pa rin na ang safe for queer people
05:57at maraming pa rin educational institutions ang nagtuturo lamang ng binary genders.
06:02So, sa dulo, malayo pa tayo kasi nangyayari pa rin ang diskriminasyon sa ating pang-araw-araw na buhay.
06:10Inclusivity ba ka mo?
06:11E di dapat merong matatag na batas, merong malawak na pang-unawa ang publiko,
06:17at merong praktikal na solusyon sa infrastruktura.
06:21The more we talk about our experiences, the more naman naiintindihan yung mga struggles natin,
06:27yung mga pinagdadaanan natin.
06:29And sa marami namang mga nakausap na natin during our seminars, our workshops, or even our events,
06:36nagiging bukas naman sila.
06:37Kasi tao-tao lang naman to eh, kwentong tao na kayang intindihin ng kapwa-tao.
06:43Ang hamon ko nga sa mga tao at kumpanya at organisasyon na nagdidiwang ng Pride Month,
06:48baka dapat may kasama itong actual policy and program changes
06:53to encourage yung totoong diversity, equity, at inclusion.
06:56Kasi sa totoo lamang, yung isapin ng restroom para sa transgender women,
07:00isa lang yan sa maraming isong kinakaharap na mga kapatid nating LGBTQIA.
07:04Hindi sapat na bumati lang ng Happy Pride.
07:06There has to be action and actual steps kapag sinabi natin yung Happy Pride.
07:11Pag nagsabit dapat ng Pride vlog ang isang kumpanya,
