- 27.05.2025
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:00Sevgili izleyiciler Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz.
00:17Türkiye 19 Mart'tan beridir Ekrem İmamoğlu ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne yönelik operasyonları soruşturmaları konuşuyor.
00:24Bunun 4. dalgası yapıldı ve bu 4. dalgada ki adliyeye sevk edilen isimler hakim karşısına çıktılar.
00:3325 tutuklu 21 adli kontrol şartıyla serbest bırakma gördük bu davanın sonucunda.
00:40Bir yandan da Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Özgür Özel ben ahtapotu göstereceğim size dedi grup toplantısında konuşurken.
00:48Türkiye nasıl bir süreçten geçiyor neler söyleyebiliriz bunları konuşacağız.
00:52Siyaset bilimci doçant doktor Dinçer Demirkent konuğumuz.
00:56Sayın Demirkent hoş geldiniz.
00:59Merhabalar hoş bulduk sağ olun.
01:01Şimdi dilerseniz bir şu 19 Mart'ta başlayan süreci bir ele alalım.
01:06Yani 19 Mart'tan günümüze kadar neler söyleyebiliriz iktidar?
01:10Niçin bu kadar yoğun bir baskı kuruyor muhalefet üzerinde?
01:13Yani 19 Mart süreci gerçekten Türkiye siyaseti bakımından bir kritik tarih oldu diyebiliriz.
01:22Fakat bu kritik tarihi önceleyen tabii çok geriye gitmek de gerekebilir ama çok geriye gitmeden bir süreç var.
01:31İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin çevrelenmesi süreci aslında Esenyurt Belediyesi'ne kavim atanması ile başladı.
01:39Ve ondan sonraki sürecin yavaş yavaş İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne doğru ilerleyici öngörülüyordu.
01:45Bu ilerleme ile kastım da bir hukuki sorun çerçevesinde değil bir şekilde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı'nın
01:55Cumhurbaşkanı'nın adaleli konusunda Erdoğan'ın rakibi olacağı öngörüsüyle onu çevreleme politikasıydı.
02:05Dolayısıyla önce kayyumlar Esenyurt Belediyesi'ne, Şişli Belediyesi'ne daha sonra diploma iptali ertesi gün bir şafak operasyonuyla Ekrem Emoğlu'nun tutuklandığı sürece gidildi.
02:19Ben bu sürece giden Türkiye'deki uygulamaları yani yargının ve idarenin arasallaştırılmasını
02:28Türkiye'de uzun zamandır devam eden 2016 yılında ilerleyen olağanüstü hal ile bunu başlatabiliriz.
02:35Olağanüstü hal araçlarının yürütmeye verdiği yetkilerin bunun denetimsiz olmasının
02:41iki yıl boyunca Türkiye'de 2016-2018 arasında denetimsiz bir şekilde ne siyasi denetim ne yargısal denetim olduğu bir halde
02:50yürütmenin sürekli kendi araçlarını güçlendirdiği yargı üzerine, yasama üzerine ve idare üzerine
02:56bahsi kurduğu ve yeni araçlar geliştirdiği bir süreç olduğunu düşünüyorum.
03:00Kayyum bu araçlardan en önemlisi bir sıkça kullanıldı.
03:05Yargının, bu süreçte çok sık görüyoruz değil mi, hep milatlar var.
03:09Şu milattan önce olan soruşturmalara bakmıyor.
03:12Çünkü o soruşturmalar AKP'li belediyelerle ilgili, bunu daha önce de gördük.
03:17Örneğin, kütulatçılarla ilgili yapılanlarda da eğer işin siyasi boyutu varsa belli bir kritik
03:26tarihinin öncesine gitmiyordu.
03:27Örneğin 2016 yılında yine bir siyasi rakibinin tasfiyesi diyebileceğimiz Selahattin Demirtaş'ın
03:36süreçte de belli bir dönemden önceki fezlekeler ciddiye alınmamıştı.
03:40Ondan sonraki fezlekeler alın.
03:41Dolayısıyla kendisinin dışında, kendisine rakip olanları bir şekilde yargı araçlarıyla tasfiye
03:49etme uğraşlarını, araçlarını geliştirdiği bir süreç içinde bunlar kullanarak yapılan bir operasyondu.
03:5719 Mart okurası ama asıl önlemli olan sınır siyasete alan açan süreç 19 Mart günü başladı.
04:06İstanbul Üniversitesi öğrencilerinin bir akademik özgürlük sorunu olarak başta gördükleri
04:12diploma iptalinin yetkisi tartışılır bir kurulca verilen 32 yıl yani hukuk güvenliği tamamen
04:19ortadan kaldırılan bir süreçte Cumhurbaşkanı adaylığını engellemek niyeti olduğu açık
04:26bir diploma iptaline karşı, tutuklamaya karşı, geleceksizliğe karşı bir barikatı yıkmalarıyla
04:35başlayan protesto gösterilerine şahit olduk ve…
04:38Yani İmamoğlu Mardağ'a taşıran son nokta oldu gençler açısından.
04:42Öyle görünüyor.
04:44Öyle görünüyor.
04:45Özellikle geleceksizlik duygusu, kaygısı.
04:49Onun da ötesinde geleceğini elini almaya ilişkin bir özgüvenin, bu özgüvenin
04:55yıllardır atıl durumda olan, yıllardır özellikle geniş kitleleri sokaktan toplantı gösteri yürüyüşünü
05:04hakkını kullanmaktan imtina edecek şekilde bir politika yöneten
05:08Cumhuriyet Halk Partisi'nde halkın siyasete katılması, araçlarını geliştirmesi yönünde
05:15itmesini, ona bir motor kuvvet sağlamasına neden oldu.
05:20Cumhuriyet Halk Partisi de bu süreci şimdilik aday konumunu açıklamış durumda.
05:28gerek kitlesel gösteriler, gerek bitikler, gerek beklemelerin ötesinde bir etkisi olan
05:35ve insanlara bir gücü olduğunu hissettiren, özgüvenini kazandıran boykot eylemlerinin
05:42bu süreçte önemli olduğunu düşünüyor.
05:45Dolayısıyla bugüne kadar olan Adalet ve Kalkınma Partisi ve MHP İttifakı'nın
05:522015'te başlayan ve bugüne kadar ülkeyi yöneten, ülkeyi yönetirken 2017 yılında
05:58yine olağanüstü hal döneminde siyasal rejimi değiştiren bu ittifakın bugüne kadar
06:06hep bir eşik atlama şeklinde gerçekleştirdiği testi, bir eşiği atlama, onun karşısındaki
06:13tepkiyi ölçme ve ondan sonra yeni eşiğe geçme testini en azından bir kesintiye
06:19uğrattığını söyleyebiliriz 19 Mart'tı sonrası.
06:23Peki Sayın Demirken şimdi dördüncü dalgadan bahsettim.
06:27Dediğim gibi 25 tutuklama var.
06:30Özgür Özer de dün bir televizyon programında canlı yayında belirtmişti.
06:34Az önce de partisinin grup toplantısında konuşurken şunu söyledi.
06:38Ben size yarın ahtopotu göstereceğim dedi, gösteriyorum dedi.
06:43Nasıl bir ahtopottan bahsediyoruz?
06:45Aslında bu isimlendirmeyi iktidar daha çok seviyordu.
06:49Turbun büyüğü dedi, dananın kuyruğu dedi, ahtopot dedi.
06:52Sizce Cumhuriyet Halk Partisi nasıl bir sürpriz yapacak?
06:55Nasıl bir koz var ellerinde?
06:59Ben bir sürpriz olduğunu açıkçası düşünmüyorum.
07:02Türkiye'de sürprize çok az yer var.
07:06Çünkü Bahadır Özgür herkesin bildiği, birkaç gün önce biz yayında herkesin bildiği şeyleri bir hatırlattı tekrar.
07:16Yani sürprizlere bakan güvenlikten sorumlu olan İçişleri Bakanı'nın fotoğraflarından bir kısmını, eski jandarma genel komutanının fotoğraflarından bir kısmını yan yana koydu.
07:30Bu yan yana koyulan fotoğrafların içerisinde yer alan insanların ne tür işler yaptığını ortaya diyoruz.
07:38Şimdi biz biliyoruz ki bugüne kadar elle tutulur bir suçlamanın yer almadığı, henüz bir iddianamenin hala yazılamadığı, Türkiye'nin en önemli davalarından birisi,
07:50birisi bir siyasi dava, biterinde bir dava söz konusu.
07:54Doğrudan doğruya suç duyurusunda bulunmuş onlarca AKP belediyelerine ilişkin dosyanın nasıl kapatıldığını biliyoruz.
08:04Biliyoruz, haberlerden bunları okuyoruz. Dolayısıyla Ahtapot dediğimiz metaforda çok kollu yayılmış ve üzerine çöktüğü, sindiği ne varsa sömüren, yutan bir mekanizmadan bahsedeceğini düşünüyorum özgür üzerinde.
08:24Fakat bu mekanizma Türkiye için, Türkiye kamuoyu için, özellikle Türkiye demokratik kamuoyu için bir sürpriz olmayacak.
08:32Teşhir politikası, teşhir politikası bir açıdan önemli fakat Türkiye'de siyasetin artık teşhir politikasının ötesine geçerek,
08:44yani şunu kastediyorum, siz bunları yapıyorsunuz ve sizde cezasızlık var, biz bunları yapmamışız, buna rağmen yargı bizim üzerimize sürekli bir sopa olarak saldırmıyor demenin bir anlamı yok.
09:00Bunun bir adım ötesine geçerse eğer muhalefet, yani yargıyı bir hukuk devletinin yargısı olmaya zorlayacak tedbirleri, siyasi kampanyaları başlatabilirse,
09:16herhalde göstereceği ahtapotu göstermesi değil, o ahtapotun halkın üzerine halkı sömüren kollarına kesecek bir siyaset geliştirmesi daha önemli.
09:28Ben bir sürpriz beklemiyorum. Zaten bildiğimiz, bilmesek bile ne yazık ki, ne yazık ki, ne yazık ki de üzerine rugayak söylüyorum,
09:36şaşırmayacağımız bir sömürü mekanizmasının, bir para akışı mekanizmasının, bir suç mekanizmasının gösterileceğini tahmin ediyorum.
09:47Sayın Demirken, son olarak bu operasyonlar devam edecek mi sizce İBB'ye yönelik?
09:55Bir de İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Nuri Aslan'a da bugün bir soruşturma açıldı.
10:01Görevi yaptırtmama, yani kamu görevlisinin görevine engel olma ihtiyasıyla bir soruşturma açıldı.
10:08Peki iktidar İmamoğlu Kuvvetli'nin görevlisi ne yapmak istemiş ve engel olmuş ona ilişkiler?
10:14Nuri Aslan şöyle, İBB'de çalışan ve tutuklanan insanların, çalışanların ailelerini ziyaret ediyor.
10:22Onlara her konuda destek olmaya çalışıyor.
10:24Dün de bu son tutuklamaların ardından tutuklananların yakınlarıyla görüşmek istedi.
10:29Güvenlik güçleri de müsaade etmedi.
10:31O sırada bir tartışma çıktı. Bunun üzerine bir soruşturma başlatıldı Nuri Aslan'a.
10:38Aslında bununla birlikte şunu sormak istiyorum.
10:40Yani sizce iktidar Ekrem İmamoğlu konusunda bir geri adım atar mı?
10:44Geri adım atmasa da İBB'ye yönelik operasyonların devamı gelir mi?
10:53Şimdi Türkiye ile sınırlı olmayacak bir şekilde dünyada gelişen iki eğilim var.
11:02Bunlardan bir tanesi aslında Türkiye'nin ilham olduğu bir dönem,
11:07hatırlıyorsunuz Türkiye bir model olarak sunuluyor değil mi?
11:11Bir Müslüman devlette demokrasi yaşayabilir mi, yaşayamaz mı?
11:15Bu model olmadı fakat gerçekleşen bir model oldu.
11:20Türkiye şu anda birçok az önce olağanüstü yürütme araçlarının kullanımı ile
11:28özellikle anayasa niteliğindeki değişiklikleri yasa ya da idare yollarla yapma,
11:35bir takım araçlar geliştirdik, örneğin kayyum aracı gibi yargının içerisinde belli birimlerin kontrol altında tutulmasını sağlayacak,
11:47bir takım mahkemelerin kurulması, olağanüstü yargı yollarının kullanılması gibi araçlar ile zaten model olmuş durumda.
11:57Ve bir model, Türkiye'yi takip eden bir model var.
12:00Fakat bir yandan da buna karşı direnişlerin kazanabildiği, güç kazanabildiği bir dünyada yaşıyoruz.
12:08Bu ikisi arasında bir mücadele var.
12:11Dolayısıyla Ekrem İmamoğlu'nun diğer siyasi tutsaklarında,
12:17Türkiye'de bir anayasal ortamın oluşmasının koşullarının da 19 Mart sonrası açılan siyasal ana alandaki mücadeletlere dayandığını düşünüyorum bu fikirdeyim.
12:33O yüzden de şu an işin nereye kadar varacağını, işin nereye götürülmek istendiğini en başta söyledim.
12:41Bu siyasi rakipleri bir tasfiyenin sonuna kadar gideceğinin amaçlandığını düşünüyorum.
12:51Fakat bu amacın gerçekleşip gerçekleşmeyeceği,
12:53aslında Türkiye'de hala çok önemli olan halkın beyne, oyuna sahip çıkma arzusu,
13:03halkın geleceğini belirlemede söz sahibi olma arzusunun tekrar canlandığını gördüğümüz bir dönemde,
13:12bu ikisi arasında nasıl bir mücadelemin, nasıl bir iletişimin belki de gereken edeceğine bağlı.
13:19Yani sanırım Ulu Öndar Atatürk'ün sözü bir kez daha burada karşımıza çıkıyor.
13:25Milletin kaderini yine milletin azim ve iradesi kurtaracaktır diyebiliriz bu durumda.
13:31Demokrasi bakımından başka bir şey söylemek mümkün değil zaten.
13:34Peki. Dinçer Bey çok teşekkür ediyorum.
13:37Oldukça yoğun bir programınız var.
13:39O program içerisinde bizlere bugün vakit ayırdınız.
13:42Konuyu özetlemeye çalıştık 19 Mart'tan itibaren yaşanan süreci.
13:45Ve siz de şuna dikkat çektiniz. Bu aslında bütün rakiplere bir tasfiye etme operasyonudur.
13:52Böyle bir girişim var dediniz.
13:54Çok teşekkür ediyorum. Oldukça verimli ve keyifli bir program oldu benim açımdan.
13:58İyi ki katıldınız. Ağzınıza sağlık.
14:00Ben teşekkür ederim. Kolay gelsin.
14:02Teşekkürler.
14:04Evet sevgili izleyiciler, siyaset bilimci, doçent doktor Dinçer Demirkent konuğumuzdu.
14:08Hem İBB operasyonlarını konuştuk hem de iktidar bu tutumda ısrarcı olur mu?
14:13Yoksa hem İBB'ye hem de İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin seçilmiş belediye başkanı Ekrem İmamoğlu'na karşı operasyonlarda bir geri adım atar mı?
14:22Bunları konuştuk.
14:24Ancak pek de öyle olacak gibi durmuyor.
14:26Yani iktidar bu konuda bir geri adım atacak gibi durmuyor.
14:29Biz sürecin takipçisiyiz.
14:30Bu ekranlardan size anlık olarak aktarıyoruz.
14:33Ancak bu programı artık burada noktalıyoruz.
14:35Başka bir programla yeniden görüşmek üzere.
Önerilen
1:08
|
Sıradaki
0:34
0:50
0:32
1:29
0:28
0:48