Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sıcak bir gelişme geldi. Bursa Gemlik'te 3 büyüklüğünde deprem meydana geldi.
00:05İstanbul'da da güne depremle uyandık.
00:08Sabah saat 7 sıralarıydı. İstanbul'da hissedilen büyük bir deprem yaşandı.
00:14Sabah saatlerinde Marmara Denizi'nde 3,8 büyüklüğünde deprem meydana gelirken
00:18bu sarsıntılar yeni büyük bir depremin habercisi mi yoksa stres azalıyor mu sorusunu bir kez daha gündeme getirdi.
00:26Ve şu dakika itibariyle Bursa Gemlik'ten de yine bir haber geldi.
00:31Şimdi jeofizik mühendisi Ali İlker Bulut bizimle birlikte. Hoş geldiniz.
00:37Hoş bulduk. İyi yayınlar dilerim Göksan'a.
00:38Çok teşekkürler. Yine bir deprem fırtınasına mı girecek yoksa bu büyük depremin enerjisini rahatlaması için uygun bir ortam mı?
00:49Öncelikle ilk bahsettiği geçen deprem yani İstanbul'a etkileyen İstanbul'da hissedildiği bahsi geçen deprem 3,8'lik deprem.
00:596,2'lik 23 Nisan 2025'te yaşadığımız 6,2'lik depremin devamında şimdiye kadar 650'nin üzerinde olan ve Marmara Çukuru ve Kuburgaz segmenti üzerinde 15-20 km kalana dağılmış şekilde olan
01:13artçı depremlerden biri olarak gözüküyor. Dolayısıyla normal süreçte, normal işleyen süreçte devam eden ve hala hazırda olan depremlerden biri Göksan'a.
01:25Dolayısıyla burada bir endişe uyandıracak ya da bunun arkasından büyük bir deprem olabilir, olmalı ya da böyle bir beklenti var mı sorusunun cevabı olmayan ve bununla ilişkili olmayan artçı sarsıklardan biri.
01:39Öncelikle onu bir ayrı bir kenara koyalım. Bunlarla karşılaşacağız. Zamanın içinde pikleri azaldı.
01:44İşte ilk artçıları 5,2'ydi sonra 4'lü olanları hissettik. Yaklaşık 9 tane böyle bununla ilişkilendirilen depremden bahsedebiliriz.
01:52Sonrasında sayı azalarak işte 3'lü depremler bugünküyle birlikte 69 tane olmuş oldu. 3 ve üzeri depremler.
01:59Ve sayı giderek bu pik depremlerin büyüklükleri küçülerek sayısı da azalarak enerjiyi sönümlendirecektir bu alanda büyük depremle bağlantılı artçılar.
02:07Bursa Gemlik'te şimdi ekrana getirmiş oldukları depremse Kuzey Anadolu Fay hattının Bursa'nın üzerinden Gemlik bölgesi Gemlik, Mekece, İznik üzerine ayrılan bir kolu var.
02:21Bu kol üzerinde Gemlik segmenti üzerinde meydana geldiğini düşündüğümüz şu anki ilk belirlemelere göre yerine yerleştirdiğimizde bu alanda olduğunu tahmin ettiğimiz bir deprem.
02:32Bu alanda daha evvel de depremler yaşadık. 2023'te 2024'te 4 büyüklüğünde 5 büyüklüğünde depremlerimiz var.
02:39Bu bizim haritalarımızda. Çevre ve Şehirlik Bakanlığımızın daha evvel 96 yılında yaptırdığı potansiyel bölgeler haritasına da var olan alanlardan biri.
02:48Bu Fay hattı, Geyve segmenti, İznik, Mekece segmenti ve Gemlik segmentinden oluşan bu hat tek parça halinde kırıldığında 7'nin üzerinde deprem oluşturabilecek.
03:00Eğer parça parça kılırsa her parçanın 6 üzerinde depremler oluşturabileceği bir segmentler grubu.
03:07Dolayısıyla bugün meydana gelen Gemlik segmenti de bu parçalardan biri ve bu bölgede aletsel dönemde bizim yaklaşık büyük deprem diye kaydımız bu bağlamda yok ama 5'in üzerinde depremlerle de karşılaştık.
03:22Bu bölge bizim haritalarımızda riskli potansiyel olan diye ifade ettiğimiz bölgelerden biri.
03:26Şimdi böyle küçük depremler sonrası büyük bir deprem beklemek yanlış mı hocam yoksa bu risk zaten sürekli var.
03:37Bir nokta işte 1,3 de olsa deprem ya da daha büyük bir deprem olsa 6,5'i de yaşasak büyük bir deprem bekleme olasılığı hep baki mi?
03:48Bu büyük deprem bekleme olasılığını bu alanlarda yapılan çalışmalar birçok çalışma yapılıyor hayatta.
03:54Özellikle paleostismik çalışmalar, stismik veri takipleri, geçmiş tarihsel döküman çalışmaları gibi bu potansiyel alanlar belirleniyor.
04:01Bunu bir ayrı köşeye koyduğunuzda biz haritalarda potansiyel alanları işaretliyoruz.
04:05Bunların zamanları, ne zaman olacağı, saat, zaman, tarih bilgisi maalesef yok.
04:10Böyle bir hesaplama yöntemi de yok yoksa ancak sizin sorunuzda işte 3 büyüklüğünden sonra bir depremin işte bu 3 büyüklüğündeki deprem büyük bir depremin öncüsü müdür?
04:20Öncü deprem kavramı da bizde bilimsel anlamda hesaplanabilir bir kavram değil.
04:26Çünkü deprem üreten paylar zaman zaman küçük kırıklar üzerinde hareket eden bir mekanizma olduğu için,
04:32tektonik bir mekanizma olduğu için zaman zaman depremler üretebiliyor.
04:36Ve her küçük depremin arkasından büyük deprem oluşmuyor.
04:39Böyle bir istatistikler bilgi de yok.
04:41Dolayısıyla biz ancak büyük deprem olduğu zaman bununla eğer aynı geometri üzerindeyse diyoruz ki,
04:47evet bu büyük depremden önce işte 4 tane 3 küçük deprem oluşturmuş.
04:51Bunları öncü deprem diye biz bilimsel yayında yazıyoruz.
04:54Bunun hiçbirimize faydası yok.
04:57Çünkü şu anlamda faydası yok.
04:58İnsanların istediği cevap şu, bunun arkasından büyük olur mu ne zaman olur?
05:02Bunun bilimsel hesaplanabilir hiçbir yöntemi yok yoksa an.
05:05Bu takip edilmesi gereken ve potansiyel alan diye ifade ettiniz.
05:09Yani önlemlerin birinci derece deprem bölgesi olarak ve bu alanda büyük deprem beklentisi olarak yapılması gereken
05:16ve siz bir boşluk alanı olarak periyodunu tamamlamış ve bu alanda deprem beklentisi olan alanlardan biri olarak kabul edilmesi
05:23ve yapılacak işte inşaat çalışmaları, eğitim çalışmaları ya da hazırlık çalışmalarının bu bilgi doğrultusunda yapılmasını sağlayan haritalarda gördüğümüz bir alan.
05:31Ama maalesef hiçbirimizde bunun öncü depremdir cevabı bilimsel olarak yok diyoruz.
05:37Peki şimdi Ali Bey sizinle şöyle devam edelim.
05:42Deprem verilerini paylaşırken aslında bir de derinlikten söz ediliyor.
05:47Ve bu derinlik asla büyük fayın kırılma ihtimali artıyor mu sorusu doğru ve yerinde mi yoksa hayır bununla hiçbir alakası yok mu bu derinliğin?
05:56Derinlik bizde genelde sığ derinliklerden bahsediyoruz bu depremlerde de.
06:01Sığ derinlikli depremlerin biz hissedilebilirlik oranı açısından bizim için önemli bir veri.
06:05Yoksa depremin, büyük depremin kırılacağı alanda olmuştur.
06:08Derinde olursa büyük depremi etkiler ya da sığda olursa bu depremle alakasızdır gibi bir cümleyi kullanmak için mümkün değil.
06:15Odak derinliğinden bahsediyoruz ve bu bir yapı.
06:18Yani bu yapı şu anlama geliyor.
06:20Aşağıda bizi Arap levvası itiyor ve biz öne doğru hareket etmek istiyoruz.
06:23Bu hareketimizi sağlamak için enerjiyi yakalamamız gerekiyor.
06:26Ve birbirine sürtünme kuvvetiyle direnen iki kıta var, rigid kıta var.
06:31Bu rigid yapının birbirini geçebilmesi için sürtünme kuvvetini açması lazım.
06:35İşte açmak için birbirini zorluyor, zaman zaman küçük böyle depremlerle de kendini gösteriyor.
06:40Ancak o büyük enerjiyi toplaması ne bu küçük depremlerle o enerjisi azalabiliyor.
06:45Çünkü enerji hesaplanırken daha da yayınlarda da söyledik her bir büyüklük arasında 32 kat fark varsa 6 büyüklüğünde bir depreme varıncaya kadar neredeyse 200 katın üzerinde bir enerjiye ihtiyaç var.
06:56Demek bugün meydana gelen depremle burada beklenen potansiyel deprem arasında.
07:00Dolayısıyla bunlar enerjiyi azaltmıyor.
07:02Ama fayın hareketli olduğunu, dönemsel, aletsel dönemlere bu tip deriler vererek hareketli faylarda haritaya çizilmesi gereken faylarda önlem alınması gereken faylardan bile olduğunu gösteren depremlerden biri.
07:14Bugünkü deprem ve sığ ve derin olmasının olacak büyük depremle ya da bununla ilişkilendirmesine hiçbir etkisi yok.
07:21Peki şunu merak ediyorum.
07:23Şimdi bu depremler her konuşulduğunda olası büyük İstanbul depremine vurgu yapılıyor.
07:30Tabi bunda Türkiye'ye de uzmanlar da ikiye ayrılıyor.
07:33Hatta toplumda hangi uzmana inanan veya işte kime inanmayan sizi bu tartışmanın içine sokmayacağım ama şunu merak ediyorum.
07:42Marmara Denizi'ndeki fay hatlarının güncel durumu nedir ve o olası büyük dediğimiz deprem hala riski var mı nerede?
07:52Öncelikle şöyle cevap vereyim.
07:54Burada bizim Marmara Denizi'nde bu bahsi geçen fayı görme lüksümüz yok.
07:59Yani karasal bir alanda meydana gelen bir paylanma değil bu.
08:03Denizin en yakın noktada bin metre derinliğinde olan üstünde 60-70 metrelik çamur tabakasını bulun.
08:09Deniz dibi paylarından biri.
08:10Dolayısıyla biz bu verilerin tamamını bilimsel yayınlardan ve devlet destekli yapılan araştırmalardan elde ediyoruz.
08:16Ve size o yüzden ben bir taraf olmam gerekirse eğer burada devletin verdiği veriler ve üniversitelerle yaptığı çalışmalar sonucunda yayınladığı çalıştay raporlarını almak zorundayım.
08:27Çünkü neticede ben bir mühendisim ve uygulamalarımı ve önlemlerimi buna göre alacağım.
08:31Bu raporlara göre Adalar payı, Avcılar payı ve kumburgaz segmenti diye 3 segmentten bahsediyor.
08:371766 olarak en son bu segmentler üzerinde olduğu varsayılan bir tarihsel depremden bahsediliyor.
08:44Ve bundan sonra büyük deprem geçmişi olmayan bir fay grubundan bahsedildiğine göre
08:48ve 6-2'lik depremin kumburgaz fayında ve bu enerjiyi boşaltamayacak boyutlu olduğunu hesapladığınızda
08:55biz alanda devletin de şu an değiştirmediğine göre verisinin de bu olduğunu görüyoruz.
08:59Çünkü inşaat çalışmalarında ve biz tüm zemin çalışmalarında bu verileri kullanıyoruz.
09:04Bu alanda biz Adalar ve Avcılar segmentinin tek tek kırılması durumunda 7 ve üzeri depremler
09:10eğer 3'ü birlikte kurulursa toplam moment olarak 7,5'ün üzerinde bir deprem beklentisiyle
09:16hazırlanmış senaryo üzerinden konuşuyoruz ve buna inanmak durumundayız.
09:20Hazırlıklarımızı da buna göre yapmak durumundayız Göksel.
09:23Peki çok teşekkür ediyoruz Sayın Bulut katkılarınızdan dolayı.
09:27Umuyorum yaşanmaz tabii bu deprem.
09:30Çok teşekkürler katkılarınızdan dolayı.