Ege Denizi'nde 5.0 büyüklüğünde deprem: Yunan sismolog 'Hikaye bitmedi'

Milliyet

Ege Denizi'nde 5.0 büyüklüğünde deprem: Yunan sismolog 'Hikaye bitmedi' izleyin - Milliyet Dailymotion'da

Transcript

00:00Şimdi öncelikle tabii Türkiye'nin son 1-2 yıllık deprem aktivitesini

00:05Yüksek gösteren sayılar

00:08İstatistiklerin ana nedeni

00:106 Şubat sabah ve öğleden sonra olan

00:147-8 ve 7-6'lık 2 çok büyük deprem

00:17Bunların 50-60 binin üzerindeki artçıları

00:21İstatistikleri alt üst etti

00:23Ve bunların bir kısmı da yıkıcı 6.5-6 büyüklüğünde

00:27Hem bağımsız hem artçı depremler olarak

00:30Türkiye gündemini bugüne kadar meşgul etti

00:33Onun dışında

00:34Türkiye'nin

00:36Ortalama sismik aktivitesi

00:39Sürüyor yavaş yavaş

00:41Sönümlenirken normale dönerken yani

00:44Ege'deki olay karşımıza çıktı

00:46Bu olay da öyle sık sık olan bir olay değil

00:50Ege'de Santorini'nin

00:53Milattan önce 1600 ve milattan sonra

00:561650 yılında

00:58Faaliyete geçtiği patladığı

01:00Birincisinde özellikle Minos uygarlığını

01:03Yok ettiği çok büyük hasarlar yaptığı

01:06Bilinen bir gerçek tarihsel dönemde

01:09Sonra 1650'de gene patlıyor

01:1376 kişi ölüyor ve

01:151656'da

01:18Bölgede çok büyük bir deprem 7-7'lik bir deprem yaşıyoruz

01:23Yani Ege Denizi'nin

01:25Bu Yunanistan ile Türkiye'nin tam ortasına denk gelen

01:28Girit Rodos bölgesinin yakın kuzeyi Santorini

01:32Ağadasının çevresi

01:34Hemen güneyde Helenia'yı dediğimiz Afrika levhasıyla

01:38Anadolu levhasının sınırı var

01:40Yani altta Afrika levhası üstte Anadolu levhası

01:44Yaklaşık 3,5 yıllık bir hızla Anadolu Afrika'nın üstüne doğru

01:48Hareket halinde

01:49Alta dalan Afrika'nın uç kısmı eriyor yukarı çıkıyor

01:53Lavlar ısınancısı yükselir malum

01:57Bu çerçevede bu volkanik faaliyet oluyor ve Ege'de

02:00Adaların büyük bir çoğunluğu bu türden

02:03Denizaltı volkanizması ürünü olarak karşımıza çıkıyor

02:07Şimdi 2011 yılında buna çok benzer bir aktiviteyi

02:11Yani Santorini civarında

02:13Deprem fırtınası olayını

02:16Yaklaşık bir yıl süreyle izledik

02:18O zaman herhangi bir büyük depreme

02:21Ya da volkan patlamasına neden olmadı

02:24Sönümlendi

02:25Şimdi bu sefer gene volkanik kaynaklı bu

02:28Sismik aktivite deprem fırtınası dediğimiz

02:31Aktivite son günlerde biraz sönümlenmeye başladı

02:35Ancak bu

02:362011 gibi sönümlenip geçecek anlamına gelmez

02:40Lavlar oldukça hareketli ve yüzeye

02:43Yakın

02:44O bakımdan volkanik bir faaliyet mümkündür

02:47Ne zaman olur bunu bilemeyiz ama bir gün olacak yani

02:50İşte

02:51Günümüzden 3500 yıla yakın

02:54Bir süre önce

02:56Olmuş sonra

02:571650'de olmuş gene

03:01Olma ihtimali var şimdi

03:02Bu Ege'deki deprem fırtınasında

03:05Kaydedilen aktiviteyi

03:08Türkiye'nin geneline teşmil etmemek lazım

03:11Türkiye'de ama son günlerde

03:13Nerede deprem olunca biz

03:15Kaygılanmaya başlarız

03:17Örneğin birkaç gün önce

03:20Yedi su dağıldı

03:21Yedi su bizi hemen

03:23Teyakkuza geçirir niye çünkü yedi su

03:26Fayı Erzincan'la

03:27Karlova arasında Kuzey Anadolu fayının doğu uç kısmında

03:321784'te 7.3'lük yaklaşık tabii

03:35Aletsel dönem olmadığı için

03:38Ancak şiddet üzerinden büyüklüğe gidiyoruz

03:42Yıkıcı bir deprem üretmiş ve

03:44O günden bugüne de enerji biriktiriyor

03:476 Şubat öncesi de burada

03:49Büyük bir deprem yıkıcı bir deprem bu 7.5'a kadar olabilir 7-7.5 arası büyüklükte bir deprem

03:56Zaten bekliyor ve tartışıyor idik

03:58Şimdi orada aktivite var

04:00Dün

04:01Kale, Malatya Kale'de olduğu 4.4'lük aktivite

04:05O da

04:06Çok bizi kaygılandırmaz niye çünkü

04:09Kasım ayıydı galiba 10. ayda 5.9'luk kale depremini hatırlayalım

04:15Malatya Kale'de yani bu depremin olduğu yere çok yakın

04:19Bir deprem oldu onun atçısı gibi görünüyor

04:21Bölge zaten 6 Şubat'ta çok hırpalandı

04:25Kırıldı yani levha sınırıdır burası Doğu Anadolu fayı

04:29Boyunca doğudaki Arap levhası kuzeyi doğuya doğru

04:34Batıdaki Anadolu levhası da güneybatıya doğru hareket etti birbirinden

04:395-6-7 metrelik

04:41Uzaklaştı atımlar kaydedildi

04:44Her iki deprem birbirini etkiledi

04:46Yani ikinci deprem tarihsel dönemde

04:4931 yıl arayla olmuş yani 1513'te

04:53Maraş depremi çok büyük 40.000 kişinin öldüğü

04:56Ama sonra 1544'te Elbistan

04:59Ve Süleymanlı yani Zeytun'u yıkan deprem

05:03Kaydı var yani 31 yıl aradan sonra

05:062. Çardak fayı sürgü fayı kırılarak

05:09Büyük yıkıcı deprem üretmiş ama bu sefer

05:12Aynı gün oldu çok büyük deprem oldu o nedenle

05:15Şimdi bu

05:16Doğu Anadolu fayının

05:18Kuzey tarafında Bingöl civarında

05:21Kuzey Anadolu fayının işte

05:24Doğu Anadolu fayıyla kesiştiği Karlova'dan Erzincan'a doğru batıya doğru Yedisu fayı

05:29Hemen onun güneyinde

05:31Ovacık fayı Tunceli'nin kuzeyinde kuzeybatısında

05:35Ve Malatya Tunceli'nin yakın batısında

05:38Malatya fayları var ve bunlar da maalesef

05:41Yıkıcı deprem üretme potansiyeline sahip aktif faylar

05:45O bakımdan Türkiye'de şu anda

05:48Ege'deki depremler

05:50Nedeniyle olmuyor 6 Şubat sonrası

05:54Bölgede artan bir aktivite karada

05:56Ve doğuda

05:57Güneydoğu'da olanlardan kastediyorum

06:00Batıda tabi Ege Batı Anadolu bölgesi

06:03Muhakkak ki bu son deprem fırtınasını üreten

06:07Mamatik volkanik aktivite ile de bağlantılı levha sınırı burada

06:12Helenle yayı ve hemen doğusunda

06:16Antalya'nın güneyinde bir dirsek yapıp

06:19Kıbrıs'ın güneyinden Hatay'a doğru giden

06:22Kıbrıs yayı var

06:23Buralarda da çok yıkıcı tarihsel depremler var

06:26Yani milattan sonra 300'lü yıllardan günümüze kadar

06:308-8.5 bulan

06:328 tane filan deprem var bu sınır üzerinde

06:37O bakımdan Türkiye'de

06:39Yani deprem olur mu olmaz mı

06:42Bunlar çok

06:44Anlamlı tartışmalar değil

06:46Türkiye'de

06:47Tarihsel dönemde de hatta jeolojik dönem dediğimiz

06:51Günümüzden 30-40 milyon yıl önce daha da geriye götürebiliriz

06:55Başlamış

06:57Sismik aktivite

07:00Sürüyor çünkü burası

07:02Dünyada nadir görülen

07:043-4 levhanın tam çarpışma sınır hattı kavşak noktası

07:09İşte Kızıldeniz'den

07:11Ölüdeniz üzerinden Hatay'dan Türkiye'ye giren Ölüdeniz fayı

07:16Karlova'ya kadar yani Hatay, Kahramanmaraş, Adıyaman

07:20Bingöl üzerinden Karlova'ya kadar Doğu Anadolu fayı adını alıyor yaklaşık 1000 kilometre

07:25Batıdaki Afrika levhasıyla

07:28Doğudaki Arap levhasının sınırı

07:31Bizim ülkemizden geçiyor

07:33Kuzeydeki

07:34Doğu batı yönde Türkiye'yi kat eden Kuzey Anadolu fayı

07:38Avrasya levhasıyla Anadolu'nun sınırında

07:41Yani hareketli

07:43Büyük kırıklar yer kabuğunu

07:45Çok derinlere kadar kat eden 1500 kilometre 1000 kilometre boyundaki kırıklar

07:51Bunlar bu depremlerin ana nedeni

07:53Ana nedeni bu kırıklar geçmişte

07:56Yani bu

07:57Ege'deki hareketlilik değil aslında 6 Şubat'tan gelen geçmişten gelen bir hareketliğin sonucu olarak

08:03Bu depremleri görmeye devam ediyoruz diyorsunuz doğru mu anladım

08:07Doğru

08:08Şunu soracağım şimdi

08:10Ankara'yı bir konuşmak istiyorum

08:12Altından diri bir fay geçmediği belirtiliyor Ankara'nın

08:16Ama dün sallandı ve 3,5 olmasına rağmen epey de şiddetli hissedildi

08:21Yani güvenli dediğimiz Ankara bile artık güvenli değil mi buradan bu sonuç çıkar mı

08:27Şimdi Ankara ile ilgili

08:30Fay geçmiyor deprem olmaz filan bizim meslek grubunda da bazı arkadaşların

08:36Yetersiz bilgiye dayalı açıklamalarıdır diye düşünüyorum

08:40Buraya 40 yılını aşağı yukarı vermiş bir yer bilimci olarak

08:44Ankara çevresini Ankara içini

08:47Gayet iyi bildiğimi söyleyebilirim mütevazi davranmaya gerek yok çünkü özel olarak

08:52Burada bir üniversitede çalışıyorum ve deprem çalışıyorum öncelik tabii ki

08:57Ankara ve çevresi olacak bu amaçla da zaten

09:01Gazi Üniversitesi bünyesinde deprem araştırma

09:04Merkezi diye bir araştırma merkezi kurdum ve onu yönettim

09:07Bu bölgeye sismik

09:10Ağlar yerleştirdik İvme ölçerler yerleştirdik

09:14Bir faaliyet yapıyoruz biliyoruz

09:17Ankara'nın bir kere

09:18Dört tarafı

09:2050-80 km mesafede

09:23Çok yıkıcı deprem üretme potansiyeli olan aktif faylar tarafından çevrilenmiş durumda

09:28Bunlar hangisi

09:30Kuzey Anadolu fayı

09:31Yani kuş üçüsü 80-90 km

09:351944 Bolu Gerede depreminde 7 dörtlük depremdir bu

09:39Ankara il sınırları içinde 330 civarında can kaybı var

09:44Şimdi

09:45Ankara'nın deprem geçmişini soracaktım size aslında da bu bahsettiğiniz deprem

09:51Kaç yıl önceki depremde

09:551944 yılında oldu ama daha önce 1668'de var

10:01Kuzey Anadolu fayının Bolu

10:03Erzincan arasının kırıldığı varsayılan Büyük Anadolu depremi

10:07Adıyla anılan depremde Ankara yerine bir yani

10:10Ankara Kuzey Anadolu fayına çok yakın Kuzey Anadolu fayı şu anda

10:14Bolu civarında kırılmamış segmentler barındırıyor

10:18Sadece bu değil tabii yani

10:20İşte 1938'de keskin

10:23Fayı depremi var burada Akpınar fayı keskin fayı adıyla faylar aktif faylar var

10:2968'lik deprem Ankara'da ciddi hasar yaratmış

10:32Güneybatısında Eskişehir İnönü fayzonu var 70 km mesafede ama

10:38Daha önemlisi

10:39Ecemiş fayından başlayıp yaklaşık

10:44Bor

10:45Nide bordan başlayıp

10:47Aksaray Şerefli Koçhisar

10:49Üzerinden Haymana'ya kadar gelen Tuzgölü fayı var

10:531100'lü yıllarda Nide civarında

10:5630-40 bin kişinin öldüğü kaydediliyor bu deprem nedeniyle

11:00Bu depreye fay aktif ve yıkıcı deprem üretme potansiyeli ne var

11:05Potansiyeli var ve yaklaşık 1000-1500 yıldır kırılmadığını görüyoruz

11:10Bu bakımdan Ankara'nın bir kere çevresinde 50-80 km mesafede

11:14Yıkıcı deprem üretme potansiyeli olan faylar var ve depremde mesafe tanımıyor bunu biliyoruz

11:21Bir de Ankara'nın içinden fay yok geçmiyor falan diyen arkadaşlara

11:25Söylemek isterim Ankara'nın içinden de faylar geçiyor Ankara'nın

11:29Yakın civarından Dodurga fayı

11:32Gölbaşı fayı

11:33Elmadağ fayı

11:35Çeltikçi fayı, Kazan fayı

11:38Bunlar Ankara'nın içinden geçer bunlar çok yıkıcı deprem üretmez ama

11:433-5 arası deprem üretme potansiyeli olan

11:46Faylardır

11:47Peki Sayın Pamuk süremin sonuna geldim çok hızlı da şunu sorup tamamlamam gerekiyor artık

11:53Bu bölge Ankara

11:55Ne kadar büyüklükte bir deprem üretebilir?

12:0144'teki deprem

12:037,4. Tekrarlanma ihtimali var

12:05Aktif faylarla çevriliyorsunuz

12:08O yakın gelecekte tekrarlamaz ama batısında Bolu civarında gene

12:137 civarı deprem üretecek parça var kırılmamış parça var

12:17Eskişehir fayzonu 7'nin üzerinde Tuzgölü fayı 7 ve üzeri deprem üretebilir

12:23Yani işte Akfınar fayı 7 civarı deprem üretiyor

12:26Yani bunlar bunlar

12:28Yani 300-400-500 kilometre uzakta bu türden

12:33Yıkıcı depremler büyük hasar yapıyor can kayıplarına yol açıyor 350 kilometre uzaktaki

12:39Meksiko City'yi yıktı 20 bin kişi öldü

12:42İşte 6 Şubat'da Adana'da 500'e yakın can kaybı var üst merkeze uzaklık 230 kilometre

12:49Ankara'nın içinden fay geçmiyor korkmayın

12:52Böyle böyle açıklamaları bilimsel bulmadığımı

12:56Belirtmek istiyorum vurgulamak istiyorum sizin aracılığınızla

Kategori

Döküm

Önerilen