Piyasaların beklediği kritik karar! Fitch, Türkiye'nin notunu yükseltecek mi?

CNN TÜRK

31.01.2025

Piyasalar, kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in Türkiye kararına odaklandı. Fitch Rating'in Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmesini bu gece açıklaması bekleniyor.

Kategori

🗞

Haberler

Döküm

Tüm video dökümünü görüntüle

00:00Evet, FİÇ hatırlanacağı üzere Eylül ayında bizim kredi notumuz da arttırıma gitmişti ve görüşleri de oldukça olumluydu.

00:08Tabii ki bu kredi notundaki artışın gelecek beklentisi ağırlıklı yapıldığını değerlendirirsek,

00:15ben bugün herhangi bir not artışı beklemiyorum.

00:18Eylül ayından bugüne kadar geçen zaman zarfında ekonomik olarak özellikle makroekonomik göstergelerde

00:27not arttırımına sebep olacak kadar bir iyileşme kaydetmediğimizi değerlendiriyorum.

00:32Ama görünümde bir iyileşmeye gidebilir, onu ayrıca parantez içinde vurgulayalım.

00:38Yalnız Eylül-Ocak arası dönem, FİÇ'in tekrar not arttırması için yeterli görmediğim bir dönem.

00:45Burada bir parantezde şunu için açmamız gerekiyor.

00:49Eğer görünümde iyileştirmeye gidecekse, burada cari açıktaki özellikle yılı çok iyi bir seviyede kapatmış olmamız,

00:58dış kırılganlıkların azalmış olması, özellikle Merkez Bankamızın rezervlerinin doluluk oranı

01:04ve dış ticaret açığımızın geçmiş yıllara göre daralmış olmasının payı olacaktır.

01:11Ya da not arttırmasa bile bunlara vurgu yaparak bir sonraki toplantıda arttırabileceğiniz sinyerini verecektir.

01:19Arttırmayacağına büyük ihtimal veriyorum ama görünümde ve açıklamalarında olumlu davranacağını değerlendiriyorum.

01:28Şimdi altın yatırımcıları da son iki haftadır altın günlerini yaşıyorlar.

01:32Aslında geçtiğimiz haftadan bu yana rekor serisine devam ediyor altın.

01:36Güçlü bir yükseliş de gösterdi aslında. Bundan sonra nasıl olur altının seyri?

01:41Altındaki yükseliş ağırlıklı olarak ABD hükümetinin ne tip politikalar izleyeceğinin henüz netleşmemesine bağlı.

01:51Özellikle tarifeler ve korumacı politika ağırlıklı gideceğine dair finansal piyasalardaki beklentiler

01:59altını biraz daha güçlü, dinamik olarak güçlü tutacağını ben değerlendiriyorum.

02:06Burada şu da önemli, küresel merkez bankalarının özellikle ABD dışı, ABD merkez bankası dışındaki

02:14Çin Merkez Bankası ve diğer merkez bankalarının altın talebinin hız kesmeyeceğini de öngörürsek eğer

02:22onların altın tuttuğunu öngörürsek altında fiyatın orta uzun dönemde yukarı yönlü olabileceğini düşünebiliriz.

02:32Ama burada tabii ki yüzde olarak bunu verip başka bir yatırım aracıyla kıyaslamamız zor.

02:38Çünkü öyle bir parantez açmamız gerekiyor.

02:41Özellikle kripto paralarda eğer ABD Merkez Bankası ve ABD hazinesinin bir düzenlemeye gitme ihtimali

02:49ki çok konuşuluyor bildiğiniz gibi, o zaman altındaki artışın hız kesebileceğini de unutmamamız gerekiyor.

02:55Yani kripto varlıklarla beraber bunun bir alternatifi oluşmaya başladı.

03:01Onların da fiyatlaması riskli varlık olduğu için altına ters işleyebiliyor bazı dönemlerde.

03:08Ben o yüzden altın yatırımcısının dikkatli, iyimser olması gerektiğini düşünüyorum içinde bulunduğumuz dönemde.

03:16Yani ne kadar bir süreçte yükseliş olacak ve sonrasında işte belki bir durgunluğa girecek, yerini koruyacak

03:22ya da bir düşüş bekliyor muyuz?

03:24Şöyle söyleyelim, tarifelerdeki açıklamalar çok hızlı geliştiği için altını yükseltecektir.

03:32Yani yarın yapılacak açıklamalar bazı ülkelere, günlük tariflere yükseltecek olması,

03:39Çin'de buna dair edilecek olması, burada kararnameyi imzaldığı zaman Trump hükümeti altındaki artışın

03:46önümüzdeki hafta devam edebileceğini değerlendirebiliriz.

03:50Ama öte yandan daha uzun bir zaman dilimine baktığımızda burada alternatif varlık olarak ortaya çıkan

03:56kripto paraların değerlemesi altındaki yükselişi sınırlayabilir.

04:01Ama kısa dönemde altındaki hareketin yukarı yönlü olduğunu ben değerlendiriyorum.

04:07Söylediğim küresel belirsizlik algısı yüzünden Trump hükümetinin tarifeleri başta olmak üzere.

04:13Peki, bu arada Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek 2025'in ekonomi yol haritasını da açıkladı.

04:20Şimşek, yapısal reformlara hız kazandıracağız derken 2025'te maliye politikasının daha sıkı olacağının da altını çizdi.

04:29Yani sıkı para politikası devam mı edecek, nasıl değerlendirmek lazım ve ne kadara kadar?

04:36Bu sorunuz çok önemli çünkü FİÇ'i açıklamasıyla da bağlantılı Meltem Hanım.

04:42Muhtemelen FİÇ de buna vurgu yapacaktır.

04:44Notumuzu arttırmadığında açıklamalarında buna yer vereceğini değerlendiriyorum.

04:48Kamu maliyesinin sıkılığı konusunda eksiklerimiz olduğunu değerlendirecektir.

04:54Neden bunu söylüyoruz?

04:56Çünkü özellikle Merkez Bankası'nın faiz indirim sürecine girdiğini hatırlatırsak

05:01burada enflasyonun aşağı gelmesi gerekiyor.

05:04Bunun sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi ve yatırımların arttırılması

05:09hatta bir önceki haberinizde gayrimenkul eğilimin de artması için

05:13faizlerin sağlıklı bir şekilde aşağı çekilmesi lazım.

05:16Yalnız bu sağlıklı kavramı enflasyonun da bu düşüşe eşlik etmesine bağlı.

05:21Biz eğer kamu maliyesinde, kamu harcamalarında hız kesme görmezsek

05:25ki şimdiye kadar görmedik, burada enflasyonu düşürmek çok zor.

05:30Beklentileri de bozmaya devam eder.

05:32O yüzden Sayın Bakan'ın bu açıklamayı tekrar vurgulamak zorunda kaldığını ben değerlendiriyorum.

05:38Ama burada unutmamamız lazım ki bu önlemi alacak olan da Hazine Bakanlığı'nın kendisi.

05:45Yani bakanlık bu konuda kamu maliyesinde sıkılığın ve harcamaların kısılmasının

05:53önünü alması ve bir programa bağlaması gerekiyor.

05:56Eğer programa bağlayabilirlerse miktar olarak bu enflasyon beklentilerini aşağı çekeceği için

06:02oldukça olumlu etki yapacaktır.

06:04Ben kredi rejenerasyonu kuruluşlarında buna özellikle vurgu yapacağını değerlendiriyorum.

06:08O yüzden Sayın Bakan'ın bu yılın devamına ilişkin açıklamasını olumlu buluyorum.

06:15Bunun eyleme geçmesini de beklememiz gerekiyor bir an evvel tabii ki.

06:20Peki bu şu mu demek?

06:21Şimdi 2025'te de işte para politikamız sıkı olacak demek.

06:26Aslında yine kredi çekim konusunda bankalarda ya da işte ev alımında, araç alımında,

06:35kredi konusunda biraz daha yine bir zamana ihtiyacımız var rahatlamak için.

06:41Bu kadar kolay olmayacak yine kredi çekmek iki yıl önceki gibi.

06:46İki yıl değil daha önce ile kıyasladığımızda evet oraya göre daha yukarıdayız.

06:52Çünkü faizlerimiz daha %2,5 iki indirimle beraber %50'den aşağıya gelmeye başladı.

06:58Ve %2,5 ortalama bir indirim varsayarsak ancak %40'ın altına inmiş olacak bu yılın sonlarına doğru.

07:07Dolayısıyla bu seviyede hala gayrimenkul alımı ve diğer yatırımlar için yüksek olduğunu kabul etmemiz gerekiyor.

07:14Yani elinde nakit parası olan evet konut ya da araç alımında daha kolay bir süreçteler.

07:21Çünkü hani fiyatları aslında değerlendiriyorlar ama kredi çekmek kolaylaştığı zaman o fiyatlar da artacaktır.

07:27Şimdi bu bir sene daha mı devam edecek yani bize bunu mu anlatıyor aslında?

07:31Bir 6 aylık bir süre değerlendirebiliriz burada.

07:34Bir seneden önce yani 6 ay 6 ay sonrasında bir rahatlamanın olması gerekiyor.

07:40Çünkü faiz indirmenin zaten sebebi üretim sektörlerinde meydana gelen sıkıntı ve üretim hızımızın azalması.

07:48Bu yüzden yatırımları arttırabilmek için bu faizlerin aşağı çekilmesini istiyor ekonomi yönetimi.

07:54Bunun da bir 6 aydan sonra normal daha da bugüne göre daha normal seviyelere aşağı seviyelere geleceğini varsayabiliriz.

08:02Ama dediğiniz gibi bu seviyeler bile konut alımı için bundan 6-7-8 yıl önce de kıyaslandığında hala yüksek kalacaktır.

08:11Ve bu indirim aynı zamanda eğer bir miktar kredi gevşemesine yol açarsa yani bu arada kredi alımları devam ederse ki tüketim talebi devam ediyor.

08:21Enflasyonu da sürpriz bir yukarı yönlü harekete sebebiyet verir.

08:25O yüzden içinde bulunduğumuz bu 6 aylık zaman dilimi oldukça dikkatli bir ekonomi politikası yürütmek gerekiyor.

08:32Vatandaşlarımızın talebinin iç talebinin yüksek olduğunu biliyoruz.

08:37O yüzden kredi genişlemesinin yavaş olacağını ben değerlendiriyorum.

08:41Birden bir kredi bolluğu olacağını düşünmüyorum.

08:446 aydan sonra ancak bunu değerlendirebiliriz.