İktidarın Öcalan hamlesinin arka planı ne Balbay anlattı ‘Yeni anayasa mı DEM’i muhalefetten kopartma mı’

Cumhuriyet

31.12.2024

Kategori

🗞

Haberler

Döküm

Tüm video dökümünü görüntüle

00:00Sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri, herkese merhaba.

00:17Senenin son gündem özelleriyle karşınızdayız.

00:202024'te Türkiye oldukça kritik süreçler yaşadı.

00:24Bunlardan biri de yeni çözüm süreci olarak adlandırılan süreçti.

00:28Aslında bu süreç hiç beklenmedik bir isimle başladı.

00:31MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Ekim ayında meclisin tatilden gelmesiyle önce

00:36Dem partili vekillerle tokalaştı.

00:39Hemen ardından grup toplantısında Abdullah Öcalan'a bir çağrı yaptı ve bu siyaset

00:45arenasında büyük bir yankı oluşturdu.

00:47Cumartesi günü de Dem partili heyet yani milletvekillerinden Sırrı Süreyya Önder'le

00:53Pervin Bul'dan İmralı'ya giderek terörist elebaşısı Abdullah Öcalan'la 2 saatlik

00:58bir görüşme gerçekleştirdi.

00:59Peki 2024'te süreci ilişkin neler yaşandı ve 2025'te beklentiler ne yönde?

01:05Bütün bunları Cumhuriyet Gazetesi yazarı Mustafa Balbay'la değerlendireceğiz.

01:09Sayın Balbay hoş geldiniz.

01:11Merhabalar, iyi yayınlar diliyorum.

01:13Teşekkür ediyorum.

01:14Şimdiden iyi seneler dilerim öncelikle.

01:17Umarım barış huzur getirsin öğretmenim.

01:20Umarım.

01:21Şimdi sürece dönecek olursak yani 2024 için öncelikle neler yaşandı bu süreçte?

01:28İktidarın aklındakiler nelerdir?

01:30Dilerseniz oradan başlayalım.

01:32Tabii 2024 geniş bir yelpaze ama 2025 gündeminin ana konusunun Devlet Bahçeli'nin çağrısıyla

01:41başlayan henüz adı konmamış süreç hani Öcalan yeni paradigma diyor işte Erdoğan

01:47terörist Türkiye diyor.

01:49Adı konmamış bir süreç ama böyle bir demek ki bir at konacak önümüzdeki günlerde.

01:54Oradan girersek bir defa 2024 yerel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'nin elde ettiği

02:01büyük başarı da özellikle Kürt ülkenli yurttaşlarımızın DEM Parti'ye oy verenlerin

02:07yerel yönetimlerde Cumhuriyet Halk Partisi'ye oy verdiği görülüyor.

02:11Ve tabii bunu Erdoğan da görüyor herkesin gördüğü gibi.

02:14Bir defa bunu en azından DEM Partisi'nin muhalefetten koparmak ve önümüzdeki dönem

02:20anayasa değişikliği sürecinde Cumhur İttifakı'nın en azından destekçisi olmasa bile muhalefeti

02:27desteklemeyeni olarak görmek üzere bir plan yaptığını biliyoruz.

02:32Bunu koyalım kenara.

02:33Şimdi Devlet Bahçeli'nin Öcalan çağrısıyla başlayan sürecin ise böyle hemen acele edin

02:41hızla devam edelim diye sürmekte olduğunu görüyoruz.

02:44Ve Erdoğan'ın yılın son günü yaptığı yeni yıl mesajı yayınında işte biz gerekirse

02:52katife eldiven içindeki yumruğumuzu da gösteririz diyor.

02:56Yani bu sürecin devamında ne olacağını bilmediğimizi gösteriyor sevgilerden.

03:02O nedenle hakikaten şu anda biz evet önümüzdeki dönem Cumhuriyet Halk Partisi'nde

03:09beklentileri olacak ama asıl bu sürecin nasıl devam edeceğini görmüyoruz.

03:13Sizin sorunuz bu alamında 2024'te AKP'nin yerel seçimleri kaybetmesini yaşadığı

03:19bir şaşkınlık var.

03:202024'ün sonunda Erdoğan'ın kendisini toparlayıp Cumhuriyet Halk Partisi'nin

03:25iyilmesini durdurması var.

03:27Yani bu gerçeğin altını çizmek durumundayız.

03:30Şimdi buradan 2025'e geçiş var.

03:32Genel hani özet bu.

03:352025 seçim yılı olur mu olmaz mı?

03:38Onu ilk aylarında bir nebze havayı görürüz.

03:40Son ekonomiye bakarsak olmaz.

03:42Temmuz'da yeni bir hava eser, Temmuz'da yeni bir adım söz konusu olur ve onun

03:48devamında da belki 2025'le ilgili hani bence bu ilk aylardan sonra seçim olup olmayacağı

03:56yönde bir değerlendirme yapabiliriz.

03:57Ama an itibariyle benim gördüğüm şu anda Devlet Bahçeli, Erdoğan, Öcalan hattında

04:05devam eden bir süreç oluştu.

04:07Bahçeli bir çıkarı yaptı.

04:10Erdoğan büyük desteğini verdi.

04:13Öcalan da hazırım dedi.

04:15Bu noktadayız.

04:17Şimdi bu aşamadan sonrasında ne olur?

04:23Benim gördüğüm yeni yılla birlikte Bahçeli'nin önümüzdeki günlerdeki mesajı önemli olacak.

04:30Çünkü Öcalan hazırım diyor ama Öcalan'ın hazırım demesi 15 Şubat 1999'dan bir

04:38adım ileri değil.

04:40O gün yakalandığında Öcalan uçakta devlete hizmete hazırım demişti.

04:45Oradan daha ileride değil şu anda.

04:47Aynı cümleleri bir kez daha konuşalım.

04:49Aynı cümleleri.

04:50Şimdi bunu yenileştirecek olan Devlet Bahçeli'nin bunlara karşılığını diyeceğim.

04:55İşin içinde şu anda Devlet Bahçeli'nin temel hedefini oluşturan silahları bırakın yok.

05:00Örgütü ilave ettim yok.

05:03Sadece hazırım var.

05:05Bu Öcalan'ın bir masa kurmak istediğini gösteriyor.

05:09Pazarlık gücünü yüksek tutmak istediğini gösteriyor.

05:12Burada iktidar büyük düşünür.

05:14Hani görüşme yapar yapmaz.

05:16Kendi bileceği iş.

05:18Ama süreci başlatanın Devlet Bahçeli olduğunu dikkate alırsak bu duruşa karşı

05:24bir yanıt vermesi lazım.

05:26Bu nasıl olacak?

05:26Önümüzdeki günlerin sevgilerden yanıtını bekleyeceğimiz soru şu olacak.

05:33Dem heyetine kim hangi düzeyde randevu verecek?

05:38Biz randevu isteyeceğiz demişti.

05:43Kimden isteyecek?

05:45Devlet Bahçeli'den, Erdoğan'dan, Özgür Özel'den, öteki partilerden.

05:49Benim aldığım hava, benim aldığım kulis MHP'nin ve AKP'nin genel başkan düzeyinde

05:59randevu vermeyeceği yolunda.

06:01Daha düzeyde verilecek.

06:04O zaman tabi bu sürecin devamını biraz daha zamana yayar.

06:09O işte heyetler biz genel başkanımıza götürelim diyecekler.

06:12Oradan görüşme çıkacak.

06:14Yani böyle bir sürecin içine girmiş durumdayız.

06:16Bu süreç uzar ama en sonunda da en sonunda da iki maddeye gelir sevgilerden.

06:22Bu sürecin en sonunda iki madde var.

06:25Anayasa değişikliği, Erdoğan'ın yeniden cumhurbaşkanı adayı olmasına giden yol

06:32ve bunun içinde dem partililere bir nebze sempatik gelebilecek bir iki değişiklik.

06:37Bir.

06:37İki, dem partilinin muhalefet sattığından çekilmesi.

06:44Bu iki hedefe gidiyor bu yol.

06:46Onun dışında hedeflenen yürekten dileğimiz terörsüz Türkiye.

06:51Kesinlikle.

06:52Ben gazeteciyle 11 Kasım 1980'de başladım.

06:55Eee yaşım çarpı iki demeyeyim belki ama o civarda bir şey belki de.

07:02Hep 1984'de başlayan terör belasıyla haberlerimiz, genel yorumlarımız devam etti.

07:11Biz de yürekten dileriz terörün konuşulmadığı bir Türkiye'yi.

07:15Ama görünen tablo AKP ve MHP'nin önümüzdeki dönem bu iki gündemi hep diri tutacağı yönünde.

07:24Yolun sonunda da iki amaç var diyorsunuz.

07:28İki amaçtan birisi ya yeni bir anayasa iktidar partisi özellikle cumhurbaşkanı AKP'li cumhurbaşkanı Erdoğan

07:35bir kez daha aday olabilmek için ve iktidarını ömür boyu kalıcı hale getirebilmek için yeni bir anayasaya ihtiyaç duyuyor.

07:42Devlet Bahçeli de sanıyorum ki devlet içindeki gücünü elinde tutabilmek için Erdoğan'ın adaylığına ihtiyaç duyuyor.

07:49Biri bu dediniz, bir diğeri de bu partinin muhalefetten çekilmesinden, muhalefet kanadından iktidar periferine gelmesi.

07:59Bu iki şeyi hedefliyorlar.

08:00Çünkü şunu gördüler sevgilerden.

08:02Anımsar mısın Ağustos ayında Hamza'da bir basın toplantısı düzenledi.

08:0814 Ağustos biliyorsun şeydi, AKP'nin kuruluş yıl dönümüydü.

08:15Ve AKP'nin kuruluş yıl dönümünde, yıl dönümünün hemen öncesinde bir milletvekili AKP'ye geçti.

08:24Evet.

08:24Arkası gelecek dedi Hamza'da.

08:27On, on beş belediye başkanı ve milletvekili bize geçebilir dedim.

08:31Şimdi o süreci durdurdular.

08:33Çünkü baktılar ki AKP, işte Dem parti şeyden düzeltiyorum, Deva'dan iki, Saadet'ten bir, Yeniden Refah'tan iki böyle olmayacak dediler.

08:44Bize blok lazım.

08:4557 milletvekili, Dem partinin çok işrak kabartan bir şey.

08:50AKP ve MHP'nin toplamı referanduma götürmeye yetmiyor.

08:54Dem'le birlikte referanduma götürmeye yetiyor.

08:58Ana hesap bu diye değerlendiriyorum.

09:02Ha yolda gerçekten bu ülkenin hukuk devleti olması yönünde bir adım atılır, başımın üstünde yeri var.

09:09Ha, bir şemmiyet gösterisi olarak ne olabilir diye sorarsanız bence, bugün Cumhuriyet'te onu yazdım.

09:15Kayyumdan başlayın arkadaş.

09:17Kayyumdan başlayın.

09:20Şimdi düşün ki kırk tane düğüm var bu konunun, bu sorunun çözümüyle, kırk düğüm.

09:25Diyorsun ki kırkını birden çözeceğim.

09:28Ne zaman? Hemen çözeceğim.

09:30Nasıl sen de katılırsın?

09:32Ağam olmaz.

09:34Bir yerden en üstten başlaman lazım.

09:36Bence en üst düğüm kayyum.

09:40Zaten iktidar alışır kayyum atamalarına.

09:42Bunu kaldır kayyum atamalarına, bir şemmiyet göster.

09:46Ben demiyorum ki suçluları affet, belediye başkanı suç işlemiş olsa bile görevini yapsın, hayır.

09:53Eğer bir suç varsa, yasalar katında belirlenmiş ve hüküm giymiş bir durum varsa,

09:58o belediye meclisi, yenisini seçsin.

10:05Demokrasi bu değil mi?

10:06Kurallar ve kurumlar rejimi değil mi?

10:09Buradan başlayın arkadaş.

10:12Eğer samimiyseniz.

10:14Peki Sayın Balbay, Dem Parti'nin sürece bakışı nasıl?

10:17Yani nasıl devam ettirecekler bu yeni çözüm süreci olarak adlandırılan dönemi?

10:24Şimdi biliyorsun, Dem Parti biz bile beklemiyorduk dedi.

10:2722 Ekim'deki Devlet Bahçeli'nin Öcalan gelsin, meclise konuşsun.

10:31Yani bizim de ufkumuzu aşan bir şeydi dedi.

10:34O yüzden bu sürecin devamını bence Dem Parti de bilmiyor.

10:39Ama adım adım, yani diyelim ki bu süreçte 10 kilometrelik bir yol yürünecekse,

10:45şu anda birinci kilometre aşıldı.

10:48Dem Parti'ye ikinci kilometreyi söylüyorlar.

10:52Ama üçüncü kilometreyi söylemiyorlar henüz.

10:54Ben onu görüyorum.

10:56O nedenle Dem Parti'nin tek başına atabileceği bir adım da görünmüyor.

11:02Çünkü karar mekanizmaları, gelinen noktada bunları açık açık da vurgulamanın bence bir sakıncası yok.

11:09Gerçekçi olmamız ve halka gerçekleri söylememiz lazım.

11:12Beş karar hattı var.

11:16Kandil, Diyarbakır, Ankara, İmralı, Edirne.

11:26Bu hattan karar süzülüyor.

11:28Şimdi iktidar, ben sadece İmralı'yı muhatap alıyorum dedi.

11:33Dem Parti de aracı olarak, posta olarak, posta tabiri ileri olabilir ama bir köprü olarak değerlendiriyorum dedi.

11:40Şimdi bu noktadayız.

11:44Dem Parti'de mecliste olması çok kıymetlidir sevgilerden.

11:49Ahmet Taner Kışlan'ın sözünü ben unutamam, siyaset bilimi kitabında der ki,

11:55bir ülkede o ülkenin rejimine, sistemine en uzak kesimlerin bile o ülke parlamentosundan bir şey beklemesi gerekir.

12:07O beklenti varsa ülke bütündür.

12:11Çünkü ülke bütünlüğü sadece toprak bütünlüğü değildir, yürek bütünlüğüdür, insan bütünlüğüdür.

12:18O nedenle Dem Parti'nin mecliste olması önemli.

12:20Devlet Bahçeli'nin böyle bir misyon yüklemesi de önemli.

12:23Bu gelişmeleri biz de bu ülkenin yararına olacak her şeye evet demek, bu ülkenin yararına olacak her şeye evet demek,

12:30düşüncelerimizi paylaşmak şeklinde bir yol haritasıyla izleyeceğiz.

12:38Demir yumruk, kadife eldivende yumruk, çok şey açığa koy diyor.

12:44Yani iki yol var, şefkatli devlet, şiddetli devlet. İkisiyle birlikte gidecek diyorlar, izleyeceğiz.

12:51Süreci takip edeceğiz Sayın Balbay.

12:52Son olarak şimdi siz de belirttiniz az önce.

12:56Yani hiç beklenmedik bir isimden geldi bu çözüm süreci çağrısı.

13:01Devlet Bahçeli'den geldi.

13:03Şimdi aslında baktığımız zaman Milliyetçi Hareket Partisi'nin parti görüşüne tavan tavana zıt bir şeyi temsil ediyor.

13:10Abdullah Hoca'nın yaratmaya çalıştığı terör örgütü.

13:14Peki Devlet Bahçeli tarafından bu çağrının gelmesini nasıl yorumlayabiliriz?

13:19Bunun ülkücü seçmen, ülkücü taban nezdindeki geri bildirimleri nasıl olacak?

13:24Bunlar hakkında neler söyleyebiliriz?

13:27O kesimde büyük bir sessizlik var.

13:30Belli sonradan yeni oluşmuş gibi kurumlar, mesela Bağımsız Ülkücüler diye bir yapı oluşmuş.

13:38Onlar biraz seslerini yükseltiyorlar ama genel anlamda geleneksel kurumlar henüz sesini çok da yükseltmiş değil.

13:46Burada Devlet Bahçeli'nin öncelikli dile getirmesi bu konuyu, Erdoğan'ın uzun süre çok da taraftar görünmemesi,

13:54sadece Devlet Bahçeli elini koyduğu, gövdesini koyduğu, alkışlıyoruz çok büyük bir adımdır deyip orada kalması,

14:02Erdoğan ve Bahçeli'nin bir hedef ortaklığı edindiğinin, hedef ortaklığı, hedef ortaklığı iktidarı sürdürmektir.

14:08Birinci maddedir.

14:10İkinci madde iktidarı sürdürmektir.

14:12Üçüncü madde de iktidarı sürdürmektir.

14:15Hedef ortaklığı budur.

14:16Ama oraya giden yolda farklılaşabilirler.

14:20Oraya giden yolda yöntem farkına girebilirler.

14:22Ancak o tür nüanslar var diye değerlendiriyorum.

14:26Anlıyorum.

14:27Yani iktidar tutkalı çok güçlü bir tutkal.

14:30Hani sözcük anlamda tut ve kal.

14:33Türkçenin zenginliğinden yararlanarak söylemek gerekirse.

14:36O tutkalda şu anda onu sağlayacak her şeyin gereklerini yerine getiriyorlar.

14:44Şimdi siyasete çok klasik bir söylem vardır.

14:48Ankara siyasetinin beylik on tane sözü vardır.

14:51Biri budur.

14:53Şu önümüzdeki nesiller mi?

14:57Önümüzdeki seçimler mi?

15:00Eğer AKP önümüzdeki nesiller diyebilirse oy kaybetmeyi göze alıp bir adımlar atabilir.

15:08Ama sadece önümüzdeki seçimler dersen önce iktidarım sonra vatanım der.

15:15Ve şu anda ikinci şıkkın ben önde olduğunu görüyorum.

15:20Peki Sayın Balbay çok teşekkür ediyorum.

15:22Senenin son değerlendirmesini yaptık.

15:24İyi seneler dilerim tekrardan sizlere.

15:26İyi seneler diliyorum ben de.

15:29Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri, Cumhuriyet Gazetesi yazarı Mustafa Balbay konuğumuzdu.

15:35Yeni çözüm sürecini değerlendirdi.

15:37İktidarın aklında nasıl bir plan var?

15:392025'te neler görebiliriz?

15:41Bütün bunları konuştuk.

15:43İki yoldan bahsetti Sayın Balbay.

15:45Birisi yeni anayasa için DEM Parti'nin oylarına ihtiyaç daha doğrusu milletvekillerine ihtiyaç duyulması.

15:52Bir diğeri ise DEM Parti'nin muhalefet kanadından koparılması.

15:57Süreç neler gösterecek bizler de takip edeceğiz 2025'te de size bu ekranlardan hem siyaset hem ekonomi hem spor.

16:05Aklınıza gelecek bütün gündemleri aktarmaya devam edeceğiz.

16:08Ancak senenin son programlarından birini böylece tamamlamış olalım.

16:12Bir kez daha tekrar edelim Cumhuriyet olarak.

16:15Hepinize sağlıklı, mutlu, huzurlu, iyi bir sene, iyi bir 2025 diliyoruz.

16:21Kendinize çok iyi bakın efendim.

16:23Gelecek senede de hep birlikte bu ekranlarda görüşmek üzere diyelim.

16:27Burada noktalayalım.

Önerilen