Türkiye'nin dört bir yanından yangın haberleri gelmeye devam ederken, bir sınav da yine sanal medyada verildi. Bir kullanıcı, ormanı arkasına alıp şarkılı paylaşım yaptı; bir diğeri ise itfaiye kostümü giyerek makyaj yaptı. Suç merkezi hâline gelen sanal medya, algılarla mı oynadı? Beğeni almak vicdanın önüne mi geçti? CNN Türk ekibinden Kübra Aydın ve Can Şahiner'in haberi.
00:00İfaiyeci Zehra, az önce bir orman yangınını durdurduktan sonra yeni bir ihbar daha geldi.
00:05Yanıyor yanaklarım, gözyaşlarım durulmaz.
00:11Sanal medya bizim kodlarımızla oynadı.
00:13En büyük sermaye başka insanların dikkatlerini çekmek.
00:18Bir yanda yangınla mücadele, diğer tarafta adeta tiyatro.
00:23Bazı kullanıcılar Türkiye'de meydana gelen yangınlarla alakalı vicdanları sorgulatan paylaşımlarıyla gündem oldu.
00:29Sanal medyada artık ne ahlaki değerler kaldı ne de gerçeklik algısı.
00:34Sırf gelir elde etmek, etkileşim alabilmek için bu tarz insanların duygularıyla, insanların hassasiyetleriyle oynamak asla doğru değil.
00:42Algoritma tarafından ön plana çıkabilmek adına insanların acılarıyla alay ediliyor, dalga geçiliyor.
00:48Birçok insan günümüzde adeta daha fazla insanın dikkatini çekerek meşhur olma, zenginleşmek için felaketleri, diğer insanların acılarını adeta kullanıyor.
01:04İlk görüntü sanal medyada tıklanma rekorları kırdı.
01:07Bursa'da ormanlık alanda çıkan yangını arkasına alan bir kullanıcı kayıt tuşuna bastı.
01:12Ağaçlar yandı, hayvanlar can verdi, o şarkı söyledi. Bu da olur mu dedirtti.
01:18İnsanın değerlerine saygısızlık görüyorum ben bunu.
01:22Videolar çok garibime gitti yani.
01:24Yorum yapamıyorum çünkü yorum yapabileceği kadar çok kötü videolardı yani.
01:28Yanıyor yanaklarım, gözyaşlarım durulmaz.
01:34Daha çok yorum, beğenilme kaygısıyla kendi kimliklerini gerçekte yansıtmaktan uzak kalmakta ve böylelikle gerçeklik algıları bozulmaya başlamakta gibi görünüyor.
01:45Bir diğer paylaşımdaysa itfaiye kostümü giymiş bir kadın makyaj videosu çekti.
01:50Üstelik kostümüme uygun bir de turuncu far süreyim dedi.
01:53Peki sanal medya gerçeklik algımızı yitirmemize mi sebep oldu?
01:57İşime uygun olsun diye ve çok ağır kaçmasın diye rüzgü rengimi de sarı ve turuncu seçtim.
02:01Yani normal ilişkilerin olduğu, yüz yüze ilişkilerin gerçekleştiği toplumda bizi denetleyen aile bireylerimiz vardı, komşularımız vardı ve biz bu kadar pervasızca davranamazdık.
02:14Halbuki sosyal medyanın kendisi bunun tam tersini yapıyor.
02:17Yani siz ne kadar marjinal davranırsanız, ne kadar çarpıcı, sıra dışı davranışlarda bulunursanız algoritma bırakın denetlemeyi sizin önünüze açıyor.
02:31Bazen sahnede hiç olmamak çok daha erdemli bir davranış biçimi.
02:36İtfaiye kostümlü bu kullanıcı da beğeni uğruna makyaj yaptı.
02:40Kendisini itfaiyer olarak nitelendirdi.
02:42Bir yangın ihbarı aldıklarını, makyajında buna uygun teknikler kullandığını ifade etti.
02:47Dikkat ettiyseniz allığı falan çok çok hızlı sürüyorum.
02:50Çünkü onlarca kişinin hayatı bana bağlı.
02:52Bu bir empati yoksulluğu zaten.
02:55Mizah da değil.
02:56Bambaşka bir şey.
02:57Bu tamamen vicdanla ilgili.
02:58Orman yangınları veya herhangi bir afet basite alınacak veya bunu benim başıma gelmiyor diye azımsanacak bir şey değil.
03:08Kişinin tüm aidiyetini, kimliğini sosyal medya üzerinden tanımlamayı bırakmaya başlaması,
03:14yeniden dışarıyla günlük hayatla da bağ kurarak bütüncül bir şekilde hayatını sürdürmeye devam etmesi.
03:21Kullanıcılar ön plana çıkmak.
03:23Sanal medyada etkileşim alabilmek için özellikle toplumda infial oluşturulmuş,
03:29duygusal olarak zaten ciddi manada sıkıntı yaşadığımız bu durumu bile kullanabilecek potansiyele sahip oluyorlar.
03:37Sanal medya artık suçun üstü haline geldi.
03:40Duygulardan, gerçeklikten uzak bir dünya oldu.
03:43Tehlikeleri içinde barındırmaya devam ediyor.
03:46Kullanıcılar bu noktada dijital okuryazar olmalı.
03:48Siz bu içeriklere etkileşim verdikçe, bunların altına yorum yaptıkça bu insanların aslında siz çok daha fazla öne çıkmasını sağlıyorsunuz.
03:56Bununla birlikte yasalar yetersiz.
03:59Yasaların güncellenmesi gerekiyor.
04:01İlla görünür olmak her zaman da en iyi, en güzel değil.
04:05Bazen sahnede hiç olmamak çok daha erdemli bir davranış biçimi.
