28 Temmuz Dünya Viral Hepatit Farkındalık Günü'nünde kritik açıklama uzman isimden geldi. Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı ve Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cumhur Artuk kuaför ve berberlerdeki hepatit riskinin çok büyük olduğunu açıkladı.
00:00Kronik karajer hastalığı, siroz ve karajer kanserine neden olan halk sağlığı sorundur.
00:05Dünyada da yaklaşık 250 ila 300 milyon insan bu virüslerle enfekte olmakla beraber yıplar.
00:11Kronik karajer hastalığı, siroz ve karajer kanserine neden olabilen halk sağlığı sorundur.
00:16Sekalavalyon dediğimiz enfekte kişilerin büyük abdestiyle,
00:21yiyecekler ve içeceklere suya bulaşmasıyla,
00:24hikir-pedikür, güzellik salonlarında özellikle cilt altına veya mukoza ile temas eden yabancı cisimlerin aletlerin kullanılması ile bulunuyor.
00:33Viral hepatitler, kronik karajer hastalıkları, siroz ve karajer kanserine neden olan bir halk sağlığı sorunu.
00:40Viral hepatitler A'dan E'ye kadar, A, B, C, D olmak üzere türleri bulunmakta.
00:46Hepatit A ve E daha çok fekaloral yol dediğimiz enfekte kişilerin büyük abdestiyle
00:51bu virüsün diğer yiyeceklere ve içeceklere bulaş yoluyla duyarlı kişilere bulaşabiliyor.
00:58B, L, C daha sık gözüküyor. Hepatit B ve C.
01:01Bunlar da daha çok kan ve kan ürünleri veya vücut sıvılarıyla enfekte olan kişilerde bulaş mümkün.
01:08Delta dediğimiz D hepatiti de daha çok defektif bir virüs.
01:11Hepatit B virüsü olanlarda hastalık etkeni oluşturabiliyor.
01:15Dünya Sağlık Örgütü'nün bu konuda 28 Temmuz'la ilgili olarak her yıl farkındalığı arattırmak amaçlı.
01:22Yaklaşık dünyada 250 ila 300 milyon hepatit hastasının olduğu ve yıllık ortalama 800 bin ölümün meydana geldiği
01:29ve bu halk sağlığı sorununu da özellikle ekonomik düzeyi daha düşük olan ülkelerde daha sıklıkla karşımıza çıktığını göstermekte.
01:39Ülkemizde de 1990'lı yılların başında %10 civarındaydı hepatit B insidansı.
01:47Daha sonra 1998'de aşılama başladıktan sonra bu sayı azaldı.
01:53Son çalışmalarda yani %3 civarında Türkiye'de de hepatit B sıklığını görmekteyiz.
02:00Hepatit C'de biraz daha o konuda düşük.
02:04Türkiye'de %5 oranında hepatit C hastasının olduğundan bahsedilmekte.
02:11Hepatit C'de de 2016-17'ye kadar tedavisinde sıkıntılar vardı.
02:17Ama daha sonra direkt etkili antiviral ajan dediğimiz ilaçların tedavisinin çıkmasıyla beraber artık bir küratif tedavi haline geldi.
02:25O yüzden hepatit C'de biraz daha bu konuda rahatız.
02:27Hepatit B'de de dediğim gibi 98 yılından itibaren çocukluk çağı aşılamalarında aşılamalar başladığı için bunun sıklığında da azalmalar meydana geldi.
02:36Ama hala dünyada da ülkemizde de karaciğer nakline en sık neden olan sebepler arasında hepatit B virüsü enfeksiyonu gelmekte.
02:44Hepatit B virüsü özelinde konuşacak olursak,
02:47Hepatit B virüsü özellikle vücut sıvılarıyla, kan ve kan ürünleriyle ve bu kan ve kan ürünlerinin bulaşmış cerrahi aletler,
02:54işte diş hekimlerinde, diğer ufak kesilerde vesairelerde,
02:59bunun dışında ortak jilet kullanımı, ev içi bulaşta keza aynı şekilde.
03:04Özellikle hepatit B tüm vücut sıvılarında olduğu için ortak işte çatal, kaşık vesaire aynı kişiden bulaş olabiliyor, bu şekilde ulaşabiliyor.
03:13Bununla ilgili yani hepatit B ile ilgili birçok bulaş yolları ile ilgili literatürde de çalışmalar mevcut olup,
03:19mesela en ilginci Amerikan futbol takımında yani temassız sporlarda ter nakliyle yani ter temasıyla bile bulaşabileceği söylenebiliyor.
03:30Tabii bunun dışında cinsel yola da bulaş mevcut.
03:33Bunun dışında özellikle bu son zamanda manikür, pedikür işlemleri bu kuaförlerde, berberlerde,
03:41orada da dediğimiz gibi yine makastır, jilettir,
03:46bunlara vücut sıvılarının bulaşması ve bu vücut sıvılarının duyarlı kişilerde cilt altına veya mukozaya temasıyla da bulaşın olabildiği görülmekte.
03:55Burada bunun önüne geçebilmek açısından her kullanılan işlemden sonra bunların, bu aletlerin steril edilmesi önem arz etmekte.
04:04Dediğim gibi özellikle hepatit B üzerinde vücut sıvılara, hepatit C biraz daha kanla bulaşmış olması gerekiyor.
04:10Daha penetran dediğimiz, daha böyle cildi geçen veya mukozayı geçen işlemlerde o daha çok bulaşıyor.
04:16Ama hepatit B'de dediğimiz gibi bir ciltte yarık, çatlak vs. olduğunda vücut sıvılarının bu şekilde temas etmesiyle
04:23veya diğer mukoza dediğimiz işte ağızdır, burundur, gözdür buradan da temasıyla bulaşması mümkün.
04:31Hepatitten şüpheleniyorsa muhakkak bir sağlık kuruluşuna başvurup bununla ilgili testlerin yapılması gerekiyor.
04:38Normalde kan donörü olarak dediğimiz yani kan bağışında bulunduğunda hepatit B, hepatit C rutin bakılıyor.
04:45Keza aynı bir cerrahi işlem öncesinde yine hepatit B, hepatit C hatta hayriyetten HIV'de taraması yapılıyor.
04:51Bu kan testiyle tanısı konulabiliyor.
04:55Serolojik testler dediğimiz bu testlerin yapılmasıyla hepatit B'ye var mı yok mu,
04:59hepatit B ile karşılaşmış mı veya hepatit B aşısı ne durumda, aşılanmış mı aşılanmamış mı, aşı durumu nedir?
05:05Bunlar serolojik testler dediğimiz kan testleriyle tespit edilebiliyor.
05:10Hepatit B'de, hepatit B aşılamalarında normalde çocukluk çağı aşıları mevcut.
05:16Hatta 18 Nisan 2025'den itibaren normalde 5'lik karma diye bildiğimiz aşılar 6'lı karmaya Sağlık Bakanlığı tarafından çıkarıldı.
05:26Normalde 0-1-6. aylarda hepatit B aşısından aşılanma yapılıyor.
05:33Bununla %95 oranında bağışıklık sağlanıyor.
05:36Geriye kalan %5'lik kısmı eğer aşıyla bağışıklık sağlanmadıysa,
06:30işte idrar renginin çay gibi olması, büyük abdestin camcı macunun şeklinde olması
06:36yani akut hepatit bulguları olduğunda hasta zaten başvurabiliyor.
06:40Hepatitin bu kadar yaygın dünyada da olmasının en büyük nedeni de genellikle doğum esnasında veya doğum sonrasında
06:46yani 1 yaş 6 bulaşta hepatit B virüsü vücuda geçtiği zaman
06:50İmmün sistem bunu denilmiş gibi kabul ettiği için buna karşı bir reaksiyon göstermiyor.
06:55Reaksiyon göstermediği için de hepatit B virüsü normal vücutta diğer hücreler gibi yaşamaya devam ediyor.
07:02Ki işte 20'li 30'lu yaşlara geldiğimizde bir aktivasyon olduğunda ve bu saydığımız bulgular meydana çıkarsa
07:09hastada tespit edilebiliyor.
07:11Bunun dışında dediğimiz gibi serolojik tarama kan testleriyle ancak tanı konulabiliyor.
07:16Tanı konulmadığı zaman da dediğim gibi bulgu verdiği vakitte zaten hastaya sirozdur ya karaciğer kanseri olmuştur.
07:23Yani biraz iş işten geçmiş oluyor maalesef.
07:25Ama tanı konulursa hepatit C'de dediğim gibi 2017-18'den itibaren küratif tedavimiz var.
07:31Yani %100 başarı.
07:32Hepatit B'deki mevcut tedaviler de şu anda hastalığın en azından ilerlemesini durduruyor.
07:39Kanser olma ihtimalini çok çok düşürüyor.
07:42O yüzden de tam küratif olmasa da hepatit B'de de mevcut güçlü ilaçlarımız mevcut.
07:48Ve bu şekilde de hastalarımızı tedavi ediyoruz.
07:50Birlikte daha çok toplumun ortak kullandığı kuaför, berber, güzellik sorunu dediğiniz gibi
07:56oradaki işlem öncesi eğer bir alet kullanılıyorsa bunların bir önceki kişiden sonra bir steril edilip edilmediği temizliğinin muhakkak sorgulanması gerekiyor.
08:07Dediğimiz gibi böyle kanamaya veya vücut sıvıları ile çok fazla temasa neden olabilecek işlemlerden kaçınılması,
08:16işte ortak jilettir, diş fırçasıdır vs. bunlardan yani daha bireysel hijyene dikkat edilmesi gerekiyor.
