Oynatıcıya atlaAna içeriğe atlaAltbilgiye atla
Akit TV
  • evvelsi gün
Sosyal Medya Hesaplarımız...

Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00İNTRO
00:30İNTRO
01:00Şimdi bu seferde kalkıyorlar
01:15Sakın ha
01:16Ayasofya ile ilgili
01:19Orayı
01:21Camiye çevirmeyin
01:22Ya Türkiye'yi siz mi idare ediyorsunuz
01:26Biz mi idare ediyoruz
01:27Şimdi resmi gazetede çıkmamış bir kararname
01:44Nasıl yürürlüğe girebilir
01:45Böyle bir kararname olur mu öncelikle
01:47Benim görüşüme göre
01:48Topkapı Sarayı'da müze olarak korunmalı
01:51Ayasofya'dan müze olarak korunmalı
01:54Ben ne İstanbul'un ne de Türkiye'nin
01:59Şu anda böyle bir gündeme ihtiyaç duyduğunu
02:03Büyük ediyorum
02:04Ayasofya
02:06Dünyanın göz bebeği
02:08İstanbul'un en karizmatik eseri
02:11Güç ve bağımsızlık mücadelesinin sembolü
02:15İstanbul'un tarihi yarımadasının muhteşem siriyetinin bir parçası
02:19Özellikle 1940'lı yıllar ve sonrasında doğan nesillerin müze olarak bildiği
02:25Devasa kubbesiyle ünlü muhteşem yapı
02:29Zaman zaman milliyetçi ve muhafazakar kesimlerin serzenişleriyle gündeme gelir
02:37Ancak konjonktür geçilen kritik noktalar sözleriyle konu hep kapatılır
02:422000 yılı sonrası kabuk değiştiren Türkiye
02:472007 sonrası iyiden iyiye belirginleşen yeni Türkiye sloganıyla net tavırların alınması noktasına geçti
02:55Burası Türkiye
02:58Özgür ve emin insanların ülkesi
03:04Devletimizin vefası için her şey Türkiye için
03:10Türkiye'nin kapalı kiliselerde ibadete izin vermesi
03:16Cemaati olmadığı halde 80'den fazla yıkık kilisenin imar edilmesi
03:21Ruhban okulunun açılması söylemleri karşısındaki net tutumu
03:27Büyük çoğunluğu Müslüman olan Türkiye'de insanların acaba sorusunu sormasına sebep oldu
03:33Peki Ayasofya'nın kuruluşu cami olma ve müzeye dönüştürülme hikayesi neydi?
03:40Nereden nereye gelindi?
03:52Taraflı tarafsız herkesin kabul edeceği bir gerçektir
03:55İstanbul dünyanın en güzel şehirlerinin başında gelir
03:59Hatta bize göre dünyanın baş şehridir İstanbul
04:03Ve gören hemen hemen herkesin hayran kaldığı bir sürüyeti vardır
04:07Tarihi yarımada da yan yana dizilmiş muhteşem camiler görenleri kendine hayran bırakır
04:13Devasa kubbeler, incecik minareler kıskandıracak güzelliktedir
04:18Bunların içerisinde biri vardır ki
04:21Dedemiz Osmanlı'nın bize bıraktığı miras içinde daha farklı bir yerdedir
04:26İstanbul'un 1453 yılının 29 Mayıs sabahı Osmanlı tarafından fethi sonrasında şehrin Fatih Sultan Mehmet Han
04:38Ayasofya'nın camiye dönüştürülmesi emrini veriyordu
04:41Elbette fethin padişahı bu mabedin bedelini bizzat bütçesinden karşılıyor, vakfiyesini de ona göre oluşturuyordu
04:49Ayasofya'ya mihrap, minber, halı gibi unsurlar ekleniyor ve Hristiyanlığa ait olup da İslamiyet tarafından hoş görülmeyen heykel ve ikona gibi objeler bir bir kaldırılıyordu
05:00Ayasofya'nın güneybatı köşesine yani Sultanahmet Camii'nden bakılınca sol ön köşedeki ağırlık kulesinin üzerine de hemen ahşap bir minare inşa ettirildi
05:41Yine Fatih'in emriyle Ayasofya'nın içi ve çevresi de hızla temizlendi
05:55Kubbesindeki devası açan indirildi, yerlere rengarenk halılar serildi
06:01Hatta Ayasofya için özel bir mimar dahi tahsis edilmişti
06:05Fethi'den sonraki ilk cuma namazı 1 Haziran 1453 tarihinde Akşemseddin tarafından kıldırıldı
06:15Husbe de Akşemseddin tarafından Fatih Sultan Mehmet adına okundu
06:20Yaklaşık bin yıl kilise olarak kullanılan Ayasofya artık Fethi'nin simgesiydi yani Mescidi Fethi'yeydi
06:27Bu nedenle o günden sonra sadece Osmanlı ülkesinde değil tüm İslam aleminde Ayasofya'nın yeri bir başka oldu
06:35Çünkü Fethi çok büyük bir olaydı
06:38Hem İslam alemi hem de Hristiyan alemi için durum aynıydı
06:42Hristiyanlığın kaybı ne kadar büyükse İslam'ın kazancı da o derece büyüktü
06:48İşte bu nedenden ötürü Fethi'den sonraki süreçte Osmanlı ile Haçlı ordularının arasındaki temel mücadele bu oldu
06:55Haçlı orduları yakaladıkları her fırsatta Osmanlı'yı Avrupa'dan özellikle İstanbul'dan atmak ve böylece Ayasofya'yı kurtarmak amacı içindeydiler
07:05Ayasofya o kadar önemliydi ki sadece ibadethane değil siyasi bir semboldü
07:10Sadece Hristiyan alemi için değil ezoterik gizli yapılar için de aynı değerdeydi
07:15Bu nedenle büyük mücadeleler ve ince hesaplamalar sonunda Ayasofya'yı müze yaptırma başarısına eriştiler
07:22Ayasofya adındaki Ayasofya sözcüğü kutsal azize
07:34Sofya sözcüğü ise herhangi bir kimsenin adı olmayıp eski Yunanca'da bilgelik anlamındaki sopoz sözcüğünden gelir
07:42Ayasofya adı kutsal bilgelik ya da ilahi bilgelik anlamındadır
07:46Ortodoks ilahiyatçılar Sofya kelimesinin Hz. İsa'nın bu vasfını anlattığı görüşünde
07:53Ortodoksluk mezhebinde ilahi bilgelik Tanrı'nın üç niteliğinden biri olarak kabul ediliyor
07:59Doğu Roma İmparatoru Konstantin'in oğlu Konstantinus tarafından babasının vasiyeti üzerine inşa edilen
08:12Ve 15 Şubat 360 tarihinde resmi açılışı yapılan Ayasofya
08:17Kısa aralıklarla ilaveler yapılarak genişletilmiş
08:20M.S. 20 Haziran 404'te açılan bir yangında büyük ölçüde harap olmuştu
08:26Bizans İmparatoru Justinyanus Anadolu'nun birçok inşaat merkezlerinden
08:31Antik devirden kalan eski eser harabelerinden kıymetli inşaat malzemelerini İstanbul'a getirtmişti
08:37Mısır'dan, Heripolis'ten, Artemis'ten, Lübnan'daki Balbek'ten de mermer ve sütunlar getirilmişti
08:4527 Ekim 532'de Ayasofya kilisesinin 3. açılışı İmparator Justinyanus tarafından muhteşem bir törenle yapılmıştı
08:54Ancak 557'deki deprem nedeniyle kubbenin doğu kısmı 7 Mayıs 558'de çöktü
09:00Yapılan tamirat çalışmalarından sonra kubbe biraz daha yükseltilerek
09:0524 Aralık 562'de 4. defa Ayasofya'nın açılışı yapıldı
09:10Ayasofya 80 metre 90 santime 70 metre ebadında inşa edildi
09:16Kubbenin zeminden yüksekliği 55 metre 60 santim, çapı 33 metredir
09:21Asıl kubbe yüksekliği 13 metre 80 santimdir
09:25Kubbede 40 pencere bulunmaktadır
09:2840 sütun zeminde, 67 sütun ise ikinci kat yan mahfillerinden olmak üzere
09:33107 sütun Ayasofya'yı ayakta tutmaktadır
09:36Kubbeyi taşıyan 4 fil ayağının yüksekliği ise 24 metre 30 santimdir
09:41Bizans'ın tarihe karışması ve İstanbul kapılarının ebediyen Türkleri açılmasıyla
09:51Ayasofya fethinin sembolü olmuştur
09:54Fatih Sultan Mehmet Han Ayasofya'yı camiye çevirtmiş ve Doğu İstinad duvarlarını tahkim ettirmiştir
10:01Müslümanlar her fethettikleri yerde bir mabedi fethin sembolü olması için camiye dönüştürürler
10:07İslam hukuku fethen girilen bir yerde fethi gerçekleştirenlere bazı haklar tanır
10:12Bu haklardan biri de büyük bir mabedin camiye dönüştürülmesidir
10:17Ayasofya, İstanbul'un fethinin sembolüdür
10:20Bununla birlikte fethen, İslam'a katılan her şehrin bir camisinde hutbe kılıca dayanarak okunur
10:26Bu adet başlangıçta Ayasofya'da yapılmış, sonraları Bayazıt Camii'ne taşınmıştır
10:32Fatih Sultan Mehmet ilan ettiği vakfiyesinde camide görevlendirilen 62 personele 231 akçe gündelik verilmesini
10:41Aydınlatma ve diğer masrafları için günde 10 akçe harcanmasını şart koşmuştur
10:46Bu ücretler vakfedilen, gelir getiren mülklerden tahsil edilecektir
10:51Fatih Sultan Mehmet sadece Ayasofya Vakfiyesi'nin hizmetleri ve gelirleriyle ilgili noktalara değinmemişti
10:57Vakfiye'nin sonunda yer alan sayfalarda bu vakfiyeyi amacı dışında kullanmaya kalkan, kapatan ya da işlevini değiştirenlere ağır beddualar edilmekte ve şöyle denmektedir
11:08Lanet üzerlerine olsun
11:17Kim ki bozuk teviller, hurafe ve delikodudan öteye geçmeyen batıl gerekçelerle bu vakfın şartlarından birini değiştirirse
11:26veya kanun ve kurallardan birini teyir ederse, vakfın teptili ve iptali için gayret gösterirse
11:33vakfın ortadan kalkmasına veya maksadından ve gayesinden başka bir gayeye çevrilmesine kastederse
11:40vakfın temel hayır müesseselerinden birinin yerine başka bir kurum ikame eylemek ve vakfın bölümlerinden birine itiraz etmek dilerse
11:49veya bu manada şeriata ve vakfeye aykırı ferman, berat, tomar veya talik yazarsa
11:56kısaca batıl tasarruflardan birini işler yahut bu tür tasarrufları tamamen geçersiz olan yazılı kayıtlara ve defterlere kaydeder
12:04ve bu tür haksız işlemlerini yalanlar yumağı olan hesaplarına ilhak ederse açıkça büyük bir haram işlemiş olur
12:12Allah'ın, meleklerin ve bütün insanların laneti üzerlerine olsun
12:17ebediyen cehennemde kalsınlar
12:19onların azapları asla hafifletilmesin ve onlara ebediyen merhamet olunmasın
12:25kim bunları duyup gördükten sonra değiştirirse
12:28vebali ve günahı bunu değiştirenlerin üzerine olsun
12:32Hz. Peygamber'in övgüsüne mazhar olmuş bir Fatih'in vakfiyesine bu derece titizlenmesinin altında yatanları
12:43bir ebze olsun düşünmekte fayda var
12:46Vakfiye üzerinde çalışan uzmanların sadeleştirdikleri metnin bir bölümüne bakmakta fayda görüyoruz
13:00Böylece Müslüman dünyanın Ayasofya'ya ne derece hassas yaklaştığı rahatlıkla görülecektir
13:06Uzmanların çalışmalarıyla sadeleştirdiği metnin devamında
13:10Fatih'in hassasiyetinin yanında olabileceklere daha o günden işaret ettiğini de görebilmek mümkün
13:16Fatih Sultan Mehmet Han daha ilk andan itibaren
13:20özellikle Ayasofya'nın İslam dünyası ve haçlar için önemini bilmekteydi
13:25Bu vakfiye ile hem Fethin sembolünü korumaya almış
13:28hem de sonraki nesillere önemli bir uyarı bırakmıştı
13:31Fethin ardından Sultan 2. Beyazıt kuzeybatısındaki minareyi
13:38Sultan 2. Selim'de Mimar Sinan'a batı cephesindeki iki minareyi inşa ettirmişti
13:44Sultan 3. Murat, 3. Ahmet ve 1. Mahmud Ayasofya Camii'ne çeşitli ilaveler ve tamirler yaptırmıştı
13:51Bilindiği üzere 1651 yılında Teknecizade İbrahim Efendi'nin
13:56Celi-Sülüs hattıyla Ciharı Yarı Güzin isimlerinin yer aldığı levhalar vardı
14:01Celi-Sülüs hattıyla Celi-Sülüs hattıyla Celi-Sülüs hattıyla
14:311849 yılında İsviçreli Fosati tarafından yapılan tamir sırasında bu levhalar indirilerek
14:47yerlerine 7,5 metrelik oval levhalar Mustafa İzzet Efendi tarafından yazılmıştı
14:53Ayasofya Camii Haziresi'nde 3 sultanla onlarca şehzadenin türbesi de bulunmaktadır
15:02Sultan 1. Selim, 3. Murat ve 3. Mehmet burada yatmaktadır
15:07Bunun yanında vaftisane Sultan 1. Mustafa'nın ani ölümüyle türbeye dönüştürülmüş
15:12Sultan İbrahim de buraya defnedilmiştir
15:15Sultan 3. Ahmet döneminde yapılan onarımlar sırasında hünkar mahvili eklenmiştir
15:201. Mahmut döneminde bir kütüphane yaptırılmış
15:23idanamesi için Cağdoğlu hamamı yaptırılarak vakfedilmiştir
15:271809'da Sultan 2. Mahmut tarafından onarılan cami
15:34Sultan Abdülmecid'in emriyle
15:36Şeyhülislam Mekkizade Mustafa Asım Efendi'nin devlete kalan serveti
15:40vasiyeti gereği Ayasofya Camii'nin restorasyonuna harcanmıştır
15:44Ayasofya Camii Cumhuriyet'in ilk yıllarına kadar geçen sürede tamiratlar görmüş
15:53Osmanlı torunları, dedilerinin emaneti, fethin sembolü ve fatihin vakfiyesine ciddiyetle sahip çıkmışlardır
16:00Batılı emperyallerin Osmanlı ve hilafet dolayısıyla Ayasofya ile ilgili emelleri
16:1319. yüzyıl itibariyle netleşmeye başlamıştı
16:17Hatta Ayasofya'nın küçük çaplı örnekleri dahi yapılıyordu
16:21Dönemin siyasileri Müslümanları İstanbul'dan kovup Ayasofya'yı kilise yapmaktan bahsediyordu
16:26Baştan beri anlatmaya çalıştığımız gibi Ayasofya bizler için fethin sembolü
16:36Hakk'ın batıla galebesinin nişanesiydi
16:38Aynı şekilde Ortodoks alemi ve aslında tüm Hristiyanlar için önem arz ediyordu
16:43Türkiye'de dönem dönem Ayasofya'nın yeniden cami olarak açılması gündeme getirilir
16:49Yönetici kadrolar mutlaka bir bahane bulur ve alevlenen bu istekleri küllendirmeyi başarırdı
16:54Bu durum neredeyse devlet geleneği haline gelmişti
16:58Batılı dostların kızdırılmaması, derinlerdeki kimilerinin küstürülmemesi örtülü olarak hatırlatılırdı
17:04Türkiye'de ne yazık ki hemen her konuda yaşanan bastırılmışlık bu noktada da kendini göstermiştir
17:10Konuyla ilgili sadece belirli bir kesimin sesi yükselmiş o da bahsedilen nedenler ileri sürülerek kısılmıştır
17:17Ancak batı için aynı şeyi söylemek mümkün değildir
17:20Hristiyan batı aleminde üniversitelerde Bizans kürsülerinin oluşu, kaybolmuş bir kültürün yeniden canlandırılması çalışmalarının yapılıyor oluşu sadece bilimle izah edilebilir mi bilemiyoruz
17:32Fakat taraflı tarafsız, inanan inanmayan batı camiasının Ayasofya konusunda amaç birliği içinde olduğu fark edilebilir
17:40Bu noktada Türkiye ziyaretleri sırasında Ayasofya'yı gezen İngiltere krelçesi 2. Elizabeth
17:48Ve dönemin Amerikan Başkanı Barack Obama'nın etrafındakilere tüm şaşkınlıklarıyla buranın ne zaman yeniden kilise olarak açılacağını sormaları dikkate alınmalıdır
18:03Belki bazılarımız bu ne cüret diyebilir
18:11Doğrusu özellikle Osmanlı'nın son, cumhuriyetin ilk yıllarında yapılanlar hatırlandığında ne cüret söylemi, sabun köpüğü gibi kaybolup gidecektir
18:23Bu durum tabi ki yeni bir şeyde değildir
18:2820. yüzyılın hemen başıyla batının bu ilgisinin ve çalışmaların yoğunlaştığı görülecektir
18:341901'de İngiltere'de kraliçenin elmas jübilesi için Igleswich adlı bir şapel yapılmıştı
18:41Emperyal İngilizlerin Ayasofya özlemi ve ilgisinin ne düzeyde olduğu bu örnekle net anlaşılabiliyor
18:47Balkan savaşlarının başladığı dönemde Ayasofya Amerika'da da gündeme gelmeye başladı
18:55Özellikle savaşın hareketlendiği ve Bulgarların ilerlediği dönemde Amerika ve İngiltere'de Ayasofya'nın yeniden kilise yapılacağına dair konuşmalar olmuştu
19:051. Dünya Savaşı günleri de hemen hemen aynıydı
19:08Çanakkale cephesi açılmadan önce İstanbul'un Ruslara bırakılacağı Ayasofya'nın kubbesine yeniden haçın konulacağına dair haberler New York gazetelerine kadar yansımıştı
19:19Çanakkale savaşlarının başlaması sonrasında İngiliz gazeteleri kendi kamuoylarını oyalama adına İstanbul'a girilirse Ayasofya'nın minarelerinde hilalin yerini haçın alacağı haberleriyle dolu taşıyordu
19:32Ancak ecdadımız Çanakkale'de 250 bin şehit vererek buna engel olacak Ayasofya'yı haçlıların eline teslim etmemek için kendini feda edecekti
19:42Ayasofya ile ilgili hayalleri sadece İngiliz ve Amerikalılar kurmuyordu
19:51Rus çarı ve prensleri de Ayasofya önünde resmi geçit yaparken hayal ediyorlardı kendilerini
19:57Fakat gerçekle yüzleşeceğimiz gün yaklaşıyordu
20:00Ne yazık ki 1918'de savaş Osmanlılar için yenilgiyle sonuçlandı
20:05Talat, Cemal ve Enver Paşa liderliğindeki iddiaçıları kahraman olarak görenler yanılmışlardı
20:113 milyon 200 bin vatan evladı topraklarını koruma uğruna şehadet şerbetini içmiş, milyonlarca metrekare toprak elden çıkmıştı
20:19Mondros'un hemen ardından itiraf devletleri soluğu İstanbul'da aldılar
20:24Dingiriz zıhrılarının ilk yanaştığı yer Ayasofya'ya en yakın limandı
20:28Aynı anda Londra'da Ayasofya'nın yeniden kilise olması kutlanıyordu
20:33Lozan'da Türk heyetine kök söktürecek Lord Kurzon 2 Ocak 1919'da kaleme aldığı memorandumda aynen şu başlığı atıyordu
20:44Konstantinopol'ün geleceği
20:46Kurzon Türkleri Avrupa'dan tabii ki İstanbul'dan kovmak gerektiğini söylüyordu
20:51Yarın öbür gün itiraf devletleri İstanbul'u Türklerden temizlerse kimse şaşırmasın diye de ekliyordu
21:03Kurzon'a göre Türkler 5 asırdır Avrupa'ya yalnız çılgınlık, entrika ve çürüme getirmişti
21:09Türkler taslarını taraklarını toplayıp gitmeliydi
21:12Türkler İstanbul'dan kovulmalı ve hilafet kaldırılmalıydı
21:16Aynı memorandumda Kurzon Ayasofya için şöyle diyordu
21:20Bu şartlarda Justinyen'in muhteşem mabedi Ayasofya ki 900 yıl Hristiyanlığa hizmet etmiştir
21:28Müslümanlığa hizmet ettiği süre ise bunun yarısından biraz fazladır
21:32Doğal olarak asılı Hristiyanlık mabedine dönüşecektir
21:36Öte yandan İstanbul'un Selahattin camileri Müslümanlara yeter de artar bile
21:40İlginçtir benzer bir söylemi 2014 yılı içerisinde Ayasofya yeniden gündeme geldiğinde
21:48Koca koca köşelerin yazarlarından da dinlemiştik
21:51Bu noktada Ayasofya'yı Fransız taburuna teslim etmeyen ve ciddi bir direniş gösteren binbaşı Tevfik Bey
21:58Ve bir abuç askerini de hayırla yad etmekte fayda var
22:01İtilaf devletleri aralarında İstanbul'un kime verileceği konusunda anlaşamaz ve kavga noktasına gelirken
22:08İngiliz Dışişleri Bakanlığı'nda çalışan ve sonraları tarihçi oluveren Arnold Tombi şaşırtıcı bir teklifle ortaya çıkıyordu
22:16Tombi'nin teklifi şuydu
22:19Ayasofya'da statüko terk edilmeden önce arkeolojik bakış açısından uluslararası abide statüsü vermek mümkün olmayacaktır
22:31Bu noktada İngilizlerin aklında iki seçenek vardı
22:36Yeniden kilise yapmak ya da dini statüsünü ortadan kaldırarak uluslararası bir anıt yani müze yapmak
22:44Yıllar sonra uygulanacak formül o gün için bulunmuştu
22:50Ayasofya mimari bir anıt olmalı ve din sorunu da ortadan kalkmalıydı
22:54O günler için Hristiyan dünyanın lideri konumundaki İngiltere Osmanlı'yı onun başkentini ve İslam halifesini tasfiye planları yapıyordu
23:03Dönemin İngiliz başbakanı olan David Leon George
23:08İstanbul'dan sultan gidecek ve Müslüman nüfusta ardından şehri boşaltacak
23:15Böylece Ayasofya doğal olarak Hristiyan olacak
23:18Haç yeniden Ayasofya'nın kubbesine konulacak
23:21Bu olunca yeni bir çağ başlayacak
23:23Diyerek planı ifşa ediyordu
23:27Hedefleri şöyleydi
23:29Halife Bursa veya Konya'ya gönderilecek
23:34Halk onun peşinden gideceği için İstanbul'da Müslüman neredeyse kalmayacak ve şehir yeniden Konstantinopolis olacak
23:41Ayasofya Camii kilise yapılarak tepesine haç dikilecek
23:45Ancak evdeki hesapları çarşıya uymuyordu
23:51Ayasofya'nın ve İstanbul'un sahibi kim olacak sorusuna cevap bulunamadı
23:57Fener Rum Patrikhanesi'nin isteğiyle Yunan hak iddia ediyordu
24:01Aynı durum Ruslar için de geçerliydi
24:04Burada İngilizler sömürgelerindeki Müslüman halkların huzursuzlanmasından endişeleniyordu
24:09Hesap üzerine hesap yapılıyor ancak net bir sonuca varılamıyordu
24:147 Aralık 1918'de İngiliz dışişlerinden yazılan bir mektupta
24:18Türklerin İstanbul'dan kovulmasından bahsediliyordu
24:21İngilizlerin mektubuna göre Ayasofya Türklerden alınmadıkça
24:25Onların Hristiyanlık karşısındaki galabesinin sembolü
24:29Orada Hristiyanların başında bir kılıç gibi sallanmaya devam edecekti
24:34İngilizlerin bu konuda durmaya niyeti yoktu
24:43Dünya genelinde kamuoyu oluşturmayı ve kendi sömürgelerindeki Müslümanların ayaklanmalarını önlemeyi
24:49Bu arada İslam dünyası üzerinde istediği operasyonu tamamlamayı ümit ediyordu
24:54Şubat 1919'da çıkan bir dizi kitapla dünya üzerinde istedikleri etkiyi oluşturmaya çalıştılar
25:01Tek istedikleri Ayasofya'ydı
25:04İngiliz dışişleri Ayasofya'yı yeniden kilise yapma girişimini Türklere yaptırtmak dahi istediyse de
25:11Sultan Vahidettin bizzat buna engel oldu
25:1315 Mayıs 1919'da İzmir'in işgali aslında bütün planları alt üst etmişti
25:22Bir yanda direnişi kuvvetlendirirken Ayasofya Osmanlı askeri tarafından koruma altında tutuluyordu
25:28İngilizlerin en ufak bir hareketinde Ayasofya'nın havaya uçurulacağı net olarak bildirilmişti
25:34İngilizler bu kadarını göze alamadılar
25:37Anadolu'da Yunan ordusu durdurulmuş ve geri püskürtülmüştü
25:41Kurtuluş ateşi her yeri sarmıştı
25:43Her ne kadar İstanbul'da bir İngiliz ordusu ve donanması varsa da Ayasofya'ya dokunamamışlardı
25:491923'te Ayasofya'da hala 5 vakit ezan okunuyor, namaz kılınıyordu
25:58Bu durum bile İngiliz emperyalizmini yerle bir etmişti
26:02Emperyalist fikirleriyle tanınan Thomas Graham Jackson bu durumdan şöyle yakınıyordu
26:077 yıl geçti
26:10İstanbul hala Türklerin elinde ve Türkler dünyanın onların yerine kimin konulacağı
26:16noktasında anlaşıncaya kadar burada kalacak gibi görünüyorlar
26:20Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasının ardından devrimler başlığı altında bir dizi değişikliğe gidilmişti
26:31Yeni Türkiye Osmanlı'yı reddediyor, raylarını batı istikametinde döşüyordu
26:36Türkiye Cumhuriyeti'nin batı ile yakınlaşma adına yaptığı fedakarlıkları bizzat İsmet İnönü söylemekteydi
26:43İşte tam da böyle bir ortamda bir bakanlar kurulu kararıyla Ayasofya müze olacaktı
26:49Kurtuluş savaşı bitmiş ve yeni bir ülke Anadolu topraklarında yükselmek üzereydi
26:54Lozan'da yapılan barış görüşmelerinde İsmet Paşa bütün fedakarlıkları yapıyordu
26:59Öyle şeylere evet demişlerdi ki ne milli misak kalmıştı ne de Osmanlı'nın mirası
27:05Dahası da vardı
27:07İngilizler yıllar yılı uğraştıkları, milyonlarca altın harcadıkları hilafet konusunu da halletmişlerdi
27:14Lozan'da Lord Kuzon İsmet Paşa'yı yeni ülkeyi tanımamakla tehdit ediyordu
27:19Sonrasında bilinen oluyor önce saltanat ardından hilafet kaldırılıyordu
27:24Sonrasındaysa Lozan Antlaşması tanınıyordu
27:28Ayasofya ile ilgili baskılarsa asla bitmeyecekti
27:32Yunan'ın söylediği Ayasofya bizim olmayacaksa Türklerin de olmayacak şarkısı ne yazık ki gerçek oluyordu
27:42Lord Kuzon ölmüş ancak Kron ailesi gibi petrol kralları ve Rockefeller gibi milyarderlerin desteklediği Amerikan Bizans Enstitüsü'nün temelleri atılmıştı
27:541931 yılında bu enstitü adına Thomas Whitemore Ayasofya'nın mozaiklerini temizlemek ve tamir etmek için izin istedi
28:06Kendisine izin verildi ve 1932'de işe koyuldu
28:101934 yılı ortalarında Marif vekaletine Abidin Özmen getirildi
28:21Özmen İstanbul'da çalışmaları izledi ve Mustafa Kemal ile görüştü
28:26Bundan sonra Ayasofya'nın müze olması ile ilgili bir komisyon kuruldu
28:29Heyette Tahsin Öz, Eftalettin Bey, Profesör Osman Ferit ve Alman Profesör Erkart Ungar gibi isimler bulunuyordu
28:37Heyetin hazırladığı raporda yer alan tavsiyeler şunlardı
28:40Müze olması için Whitemore'un çalışmaları bitmelidir
28:53Son cemaat mahalli teşhir edilecek hale getirilmeli
28:56Bina civarında köhne yapılar yıkılmalıdır
28:59Camiye bitişik kimsesizler yurdu yıkılmalıdır
29:02Avlu tanzim edilerek açık müze yapılmalıdır
29:05Camiinin ibadet kısmı ibadete kapatılmalı
29:09Buraya Bizans eserleri kapatılarak Bizans müzesi yapılmalıdır
29:13Ayasofya'nın asırlarca Osmanlı eseri haline getirilmiş olduğu da göz önüne alınarak
29:18Camiinin uygun bir yerinde Türk eserleri de teşhir edilmelidir
29:26Komisyonda sadece tek bir kişi Ayasofya'nın ibadete kapatılmasına karşı çıkmıştı
29:32Bu kişi ilginç bir Alman Profesör Erkart Ungar'dı
29:36Konunun bu şekliyle Mustafa Kemal'e iletildiği
29:39Paşa'nın ibadet kısmına kesinlikle karşı çıktığını
29:42Ziyad Ebu Ziya'nın anılarında görebiliyoruz
29:45Peki ne oldu da Ayasofya ibadete kapatıldı?
29:4824 Kasım 1934'te çıkan bir bakanlar kurulu kararnamesiyle
29:53Ayasofya topyekun ibadete kapatıldı
29:56Kararnamede yer alan ifadeler bir hayli ilginçti
29:59Marif vekilliğinden yazılan tezkerede Ayasofya Camii'nin çevrilmesi
30:07Bütün şark alemini sevindireceği ve insanlığa yeni bir ilim müessesesi kazandıracağı cihetle
30:12Müzeye çevrilmesi istenmiş
30:14Bu sıralarda Thomas Whitemore Camii'nin asıl ibadet kısmına da el atmış
30:20Mozeyikleri çıkarıyorum dümeniyle duvarlarda ve kubbede yazılı ayetlerin bir kısmını tahrif etmişti
30:27Ancak bir kısmı bu kıyımdan kurtarılabildi
30:30Kıymetli halılar, seccadeler kaldırılmış ve istenen böylece olmuştu
30:34İlk etapta tamirat bitene kadar geçici olarak ibadete kapatılıyordu
30:39Bu tadilat bir türlü bitmeyecek, Mustafa Kemal'in vefatından sonra da sürecekti
30:44Ayasofya üzerine araştırma yapan birim insanlarının söylediklerine kulak vermekte fayda var
30:50Verilen Bakanlar Kurulu kararının herhangi bir kanuni dayanağı yazılmamıştı
30:55Çünkü dayandırılabileceği bir kanun yoktu
30:58Bakanlar Kurulu'nun hangi yetkiye istinaden bu konuyla ilgilendiği hususunda
31:02Hukuki bir mütalada yazılmamıştı
31:05Çünkü bu konu ne anayasa ne de yürürlükteki yasalar tarafından
31:12Bakanlar Kurulu'na verilen yetkiler dahilinde bulunuyordu
31:16Ayasofya'dan bahsedilmemişti
31:21Çünkü anayasaya aykırıydı
31:23Vakıf hukukundan da bahsedilmemişti
31:26Kararnameye bir sıra numarası verilmeyişi de oldukça garipti
31:30Dahası resmi gazetede de yayınlanmamıştı
31:33Kararnamelerin bulunduğu resmi dairede asılı bulunmadığı gibi
31:37Resmi kanun kitaplarında da mevcut değildi
31:40Şimdi iki tane yazılmış olan kararname var
31:46Bunlardan bir tanesi 22 Kasım 1934 tarihli
31:52Bu kararname iki gün sonra
31:55Yani 24 Kasım 1934'te
32:001589 sayılı kararname ile müjdeye çevirildi
32:05Altında K Atatürk var
32:08K.Atatürk imza
32:10Yalnız birinci sayfası ile ikinci sayfası iki ayrı kuruma ait
32:18Biri bakanlıklar, biri muamelat dahil
32:2124 Kasım'da olanın 1589 sayılı kararname
32:27Fakat 22 Kasım'da olanlar
32:311590'dan 1606'ya kadar gidiyor
32:35Şimdi bu kararname şaibeli bir kararname
32:39Bahsedilmesi gereken bir diğer noktada
32:42Kararnameye reisi cumhur sıfatıyla atılmış Atatürk imzasıydı
32:46Bilindiği gibi soyadı kanunu
32:4821 Haziran 1934'te meclis tarafından kabul edildi
32:53Yasa 2 Ocak 1935 tarihinde yürürlüğe girdi
32:57Mustafa Kemal'e 24 Kasım 1934 tarihinde
33:01Meclis tarafından Atatürk soyadı verildi
33:04Bu kanunda 27 Kasım 1934 günü yürürlüğe girdi
33:08Yani
33:155 gün öncesindeki kararnamede
33:19K.Atatürk imzası var
33:21Daha o sırada Mustafa Kemal Paşa'ya
33:24Atatürk soyadı verilmemiş
33:25Resmi gazetede de yayınlanmamış
33:28Nasıl oluyor bu iş?
33:30Nasıl oluyor hocam?
33:31Burada ben bir şey söyleyeceğim
33:32İsim vermeyeceğim
33:33İki mason biraderin teklifi üzerine bu iş oluyor
33:38Aytunç Altındal kararname altındaki imzanın
33:42İbrahim Çallı tarafından yapıldığını öne sürmüştü
33:45İbrahim Çallı isminin ise
33:47Necmeddin Arıkan ve Agop Dilaçar isimli
33:50Büyük Doğul Hocası üyeleri tarafından belirlendiğini iddia etmişti
33:53Merhum Aytunç Altındal'ın
33:55Ayasofya'daki mason parmağı konusunda söyledikleri de
33:59Bir haydi ilginçti
34:00Özellikle Ayasofya'nın bir müzeye dönüştürülmesi
34:05Genç Türkiye Cumhuriyeti'nin
34:07Laisizm konusundaki ciddiyetini dünyaya gösterme amacını taşıyor
34:11Çünkü masonlar rahat hareket edebilmek için
34:14Türkiye Cumhuriyeti'nin kesin kez layık olması gerektiğini düşünüyordu
34:18Buna en uygun hamle de
34:20Ayasofya'nın müzeye dönüştürülmesiydi
34:22Eski Türk Tarih Kurumu Başkanı Yusuf Halaçoğlu da
34:28Ayasofya'nın ibadete açılması gerektiğine vurgu yapıyor
34:31Ve 1934'teki şikeye dikkat çekiyordu
34:34Karnolar Kararnameler Müdürlüğü yazıyor birinci sayfası
34:38İkinci sayfası da bu bakın
34:40Muamelat Müdürlüğü yazıyor
34:43Yani kararnamenin bir ve ikinci sayfaları
34:45Birbirinden farklı iki daireye ait böyle bir kararname olur mu öncelikle
34:49Kanunlar Kararnameleri de sordum
34:51Böyle bir kararname var mıdır diye
34:54Resmi gazetenin hiçbirinde böyle bir kararname yayınlanmamış
34:58Resmi gazetede yok
34:59Şimdi resmi gazetede çıkmamış bir kararname nasıl yürürlüğe giremedi
35:03Atatürk'ün imzası denilen imzayı şimdi size bir de göstereyim buradan
35:08Böyle bir imzasını Atatürk'ün hiç gördünüz mü?
35:12Evet Atatürk soy adıyla böyle bir imzası
35:17A köşeli A
35:18Dikkat edin köşeli A
35:19Evet
35:20Atatürk'ün hiçbir imzası yoktur böyle köşeli A
35:22Peki tüm bu olan bitenden Mustafa Kemal'in haberdar olmaması mümkün müydü?
35:28Bazı tarihçilere göre paşa olan ve bitenlerden haberdar değildi
35:33Ancak memleketin hemen hemen her ücra köşesindeki en basit olaylardan dahi haberdar olan Mustafa Kemal'in
35:39Ayasofya'nın müzeye çevirilişini bilmemesi imkansızdı
35:43Aslında Mustafa Kemal Ayasofya'nın ibadete kapatılıp müze haline getirilmesini
35:4824 Kasım 1934 tarihli meşhur kararnameden seneler önce düşünmekteydi
35:54Hatta bu düşüncesini de Grace Ellison adında bir İngiliz kadın gazeteciye çok çok evvel ta 1923'te açıkça ifade etmişti
36:03Sultan Abdülhamid Han zamanında bir müddet İstanbul'da yaşayan ve Türk kadınları hakkında birkaç kitap yazıp
36:14Abdülhamid'den mükafat olarak bir de nişan alan Grace Ellison
36:18Kurtuluş Savaşı sırasında Avrupa'ya Türkiye lehinde haberler göndermişti
36:22Ellison Mustafa Kemal Paşa ile de defalarca görüşmüştü
36:27Bundan ötürü büyük meclisin ulus işlerindeki özeni
36:33İngiliz kadın gazeteci Ellison Mustafa Kemal'i ve onun kurduğu yeni Türkiye'yi
36:38Ankara'da bir İngiliz kadın ve bugünkü Türkiye adlı iki kitabında Mustafa Kemal Paşa'yı uzun uzun anlatacak
36:45ve hem Ayasofya hem de din konusundaki fikirlerini de yer verecekti bu eserlerinde
36:5230 Ağustos 1922'deki büyük zaferden kısa bir müddet sonra İngiliz kadın gazeteci Grace Ellison
37:05Vatikan'da Papa Pius'la görüştükten sonra Ankara'ya döner
37:09Mustafa Kemal Paşa ile bir araya gelir
37:11Zaferi yeni kazanmış olan Paşa'ya Hristiyan dünyasına karşı nasıl iyi bir jest yapabileceğini
37:17Mesela daha önce Hristiyan mabedi olan Ayasofya'yı Hristiyanlığın kutsal lideri olan Papa'ya iade edip edemeyeceğini sorar
37:25Mustafa Kemal Paşa'nın kendisine verdiği cevabı Ellison Ankara'da bir İngiliz kadın isimli kitabında aynen şöyle anlatıyor
37:35Ayasofya gerçi bizim İslami geleneğimizin bir parçasıdır
37:44Hristiyanlar şayet tek bir kütle olsalardı bu mümkün olabilirdi
37:49Ama kilise o kadar çok bölünmüştür ki artık mümkün değildir
37:53Böyle bir şey Rusların, Yunanlıların ve Anglikanların Ayasofya için bizim toprağımızda birbirleriyle savaşa tutuşmalarına sebebiyet verir
38:02Neticede sizin barış için düşündüğünüz jest sonsuz bir arbedeye, bir mücadeleye sebebiyet verir
38:08Bununla beraber Hristiyanlığı dünyanın gözünde onore edebilmek için gücümüzün yettiği çabayı göstermeye çalışacağız
38:15Ayasofya'yı cami olarak muhafaza etmemiz Katolik Kilisesi'ni hakikaten incittiği takdirde orayı müzahaline getirebilir veya ebediyen kapatabiliriz
38:24Hristiyan dünyasını kasten incittiğimizi hiç kimse söylememelidir
38:32Ellison 1928'de yayınladığı Bugünkü Türkiye isimli kitabının 24. sayfasında Mustafa Kemal, dinler hakkındaki düşünceleri ise şöyle naklediliyor
38:43Benim bir dinim yok, bazen bütün dinlerin denizin dibini boylamasını arzu eriyorum
38:53Ayasofya tartışması Mustafa Kemal'den sonra da çok tartışıldı
38:58Mayıs 1945'te Başbakan olan Şükrü Saraçoğlu'na Ayasofya sorulduğunda
39:04Biraz nefes alalım, hepsini düzenleyeceğiz, yani ibadete de açılacaktır demişti
39:09Kabinede marif vekili Hasan Ali Yücel'di
39:12Konu Yücel'in özel kalem müdürü İsmail Hakkı Uludağ'a sorulduğunda bir fikir verecekti
39:17Ne hazırlığı Hasan Ali İmkambusa Cami'nin ibadet kısmını da ilk raporda belirttiği gibi Bizans Müzesi yapar
39:27Sen hazırlık var mı diye soruyorsun
39:301950 yılıyla Demokratların iktidarı başlar
39:3418 yıldır yasak olan ezan artık özgürdür
39:38Demokrat Parti bunun için takdir ediliyor ancak Ayasofya için gücü yetmiyordu
39:43Osman Yüksel Serden geçti 1952'de mahkemeye verilmesine sebep olan yazısında şöyle diyordu
39:50Söyle Ayasofya, söyle
39:53Seni puthane yapan hangi delidir?
39:57Elleri kurusun, dilleri kurusun
39:59Ayasofya, Ayasofya
40:01Seni bu hale koyan kim?
40:04Seni çırılçıplak soyan kim?
40:06Ayasofya, ey muhteşem mabet
40:09Gel etme, bizi terk etme
40:12Bizler, Fatih'in torunları yakında putları devirip yine seni camiye çevireceğiz
40:18Hatta 1967'de Türkiye'yi ziyaret eden Papa 6. Pol
40:25Ayasofya ziyareti sırasında diz çöküp duaya başlayınca ciddi tepkiler yükselmişti
40:31Sonrasında Ayasofya'nın dış kenarındaki odalardan biri mescit yapılmıştı
40:35Ancak bu insanımızın içindeki hasreti dindirmemişti
40:391965'deki Ayasofya konferansında Üstad Necip Fazıl Kısakürek yüreklere mıh gibi işleyen şu sözleri söylüyordu
40:52Ayasofya'yı kapalı tutmak, bu toprağın üstündeki 30 milyon ve altındaki 30 milyar Türk'ün semaları tutan lanetine hedef olmaktır
41:02Ayasofya'yı kapalı tutmak, Allah'a sövmeye, Kur'an'a tükürmeye, Türk tarihini kubura atmaya, Türk iffetini kirletmeye, Türk vatanını ezir etmeye denk bir suçtur
41:14Gençler, bugün mü, yarın mı bilemem
41:18Fakat Ayasofya açılacak
41:20Türk'ün bu vatanda kalıp kalmayacağından şüphesi olanlar
41:24Ayasofya'nın da açılıp açılmayacağından şüphesi
41:27Ayasofya açılacak
41:29Hem de öylesine açılacak ki
41:31Kaybedilen bütün manalar
41:34Zincire vurulmuş
41:36Kan revan içinde masumlar gibi
41:38Ağlaya ağlaya
41:40Üstünü başına yırta yırta
41:41Onun açılan kapılarından dışarıya vuracak
41:44Öylesine açılacak ki
41:47Bu millete iyilik etmiş sanılan kütülerle
41:50Kötülük etmiş sanılan iyilerin
41:52Gizli dosyaları da onun mahzenlerinde ele geçecek
41:55Allah tarafından mühürlenmiş kalplerin
41:58Kapısını mühürlediği Ayasofya
42:00Yine onların aynı şekilde mühürlemeyi yeltenip
42:03Hiçbir şey yapamadığı
42:04Günden güne kabaran akınını durduramadığı
42:08Ve çığlaşacağı günü dehşetle beklediği
42:10Mukaddesatçı Türk gençliğinin kalbine eş
42:13Açılacak
42:14Ayasofya'yı
42:16Artık önüne geçilemez bir sel
42:19Bu sel açacak
42:20Bekleyin gençler
42:22Biraz daha rahmetli asın
42:24Her yağmurun arkasında bir sel vardır
42:26Hepimiz şöyle diyelim
42:28O selin üstünde bir saman çöpü olsam daha ne isterim
42:31Gençler
42:34Kayaları biçecek
42:35Ormanları tıraş edecek
42:37Ve beton armeleri söküp götürecek olan bu sel yakındır
42:40Surda bir gidik açtık
42:43Mukaddes mi mukaddes
42:46Ey kahver rüzgar
42:47Artık ne yandan eserseniz
42:49Yıllar sonra konu
42:52Merhum Bülent Ecevit'e sorulduğunda
42:54Ayasofya'da bir takım resimler vardır
42:56Müslümanlar resimlerin bulunduğu yerde namaz kılmazlar demişti
43:00Oysa ki ibadete açık bölümde resimler yoktu
43:0325 Temmuz 1967'de Papa 6. Pol Türkiye'ye gelerek bir dizi ziyarette bulundu
43:15Bunlardan biri de Ayasofya'ydı
43:17Papa bir kurnazlık yaparak devlet erkanı önünde birdenbire diz çökerek dua okumaya başladı
43:23Bu bir anlamda yeni bir hamleydi
43:25Ancak devlet buna izin vermedi
43:28Demirel hükümeti muhafazakarları küstürmeme adına hünkar mahvilini ibadete açtı
43:33Burası topu topu 30 kişi almaktaydı
43:37Bu bile heyecanlanmaya yetti
43:39Ancak gelin görün ki 12 Eylül darbesinden hemen sonra burası da ibadete kapatıldı
43:44Konu 2014 yılı içerisinde yeniden gündeme geliyordu
43:55O günlerde hükümeti zor durumda bırakmak için bu söylentilerin yayıldığı fikri ortaya atılıyordu
44:01Yeni Türkiye kendine olan özgüveni ve dedelerinin izinden yürüyen özelliğini konuşturarak
44:06Akdamar ve Sümena gibi müze kiliselerin belirli günlerde ibadete açılmasına izin verdi
44:12Ancak bunu komşu ülkelerden göremedi
44:15Mesela Atina'da enformasyon merkezi olan cami ibadete açılmadı
44:25Yunan fanatizmi buna engel oldu
44:27Oysaki Yunan partileri üzerinde haç olan Ayasofya resimlerini parti bayrağı yapabiliyordu
44:322020 yılının Mayıs ayının son haftasında Ayasofya tartışmaları yeniden başlıyordu
44:41Aslında Cumhurbaşkanı Erdoğan bu tarihten yaklaşık bir yıl evvel Ayasofya'yı camiye çevireceklerini belirtmişti
44:48Bu ülke demek ki bu ülkenin dinamiklerinde tutuşan yanan bir şey var
44:55Ayasofya'da Fetih Suresi okunacak ve dualar edilecek
45:0129 Mayıs 2020'de İstanbul Fethi'nin 567. Yıldırım Etkinlikleri kapsamında
45:07İstanbul'un fethinin 567. Yılını idrak ettiğimiz bu günde
45:28Fethi gerçekleştiren Sultan Muhammed Fatihan Hazretlerinin
45:34Onun şahsında bütün şehitlerin ve gazilerin ruhlarını şad ve mesrur eyle
45:43Müslüman bir milleti gururlandıran bu son derece anlamlı girişim
45:47Muhalefet cephesinde ise büyük rahatsızlığa neden oluyordu
45:51Fetih duası okunmasıyla ilgili biliyorsunuz bir çalışma yapıldı
45:58Mesela nasıl yaklaşırsınız siz bir siyasetçi olarak buna
46:01Böyle saçma sapan gündemlerle meşgul olmak bile bir deva partili olarak beni rahatsız ediyor ciddi mi arada
46:08Şimdi Fetih Suresinin bugün Ayasofya'da okunacak olması
46:14Son derece 21. yüzyılda modern bir devlete bir çağdaş bir topluma uygun düşmeyen
46:21Ve sömürgecilik anlayışı anlamına gelir bu çağda Fetih
46:25İşgalcilik, yayılmacılık, talan, sömürgecilik anlayışı anlamına gelir bu çağda Fetih
46:31Dolayısıyla tıpkı cihat gibi Fetih'in de yeniden yorumlanması, içinin yeniden doldurulması gerekiyor
46:39Güncellenmesi gerekiyor
46:41Bu çağda Fetih'i savunmak, silah soruyla başka toprakları ele geçireceğini ilan etmek demektir
46:48Yunanistan'ın da dahil olduğu bu tartışmaların ardından Ayasofya'nın yeniden ibadete açılması gündeme getiriliyor
46:54Ve 2 Temmuz 2020'de Danıştay'dan çıkacak karara dikkat çekiliyordu
46:59Şimdi bu sefer de kalkıyorlar
47:03Sakın ha Ayasofya'yla ilgili orayı camiye çevirmeyin
47:10Ya Türkiye'yi siz mi idare ediyorsunuz, biz mi idare ediyoruz
47:15Ha bunun yetki sahipleri bellidir
47:17Parlamentosu var, bunun danıştayı var
47:20Dolayısıyla buralar kararını verir
47:25Bu karar verildikten sonra da icra makamı gerekli olan adımı atar
47:30AK Parti hükümetinin bu girişimlerine ana muhalefet partisi CHP'den ilginç bir teklif geliyordu
47:36Benim görüşüme göre Topkapı Sarayı'da müze olarak korunmalı
47:40Ayasofya'dan müze olarak korunmalı
47:43Hatta Sultanahmet'te müze olmalı
47:45CHP'li İbrahim Kaboğlu'nun bu sözleri 1920'li yani tek partili yılları adeta tekrar hatırlatıyordu
47:53Din konusunda daha mübalatsız bir tavır hakim oldu
47:58Türkiye'de ilginç bir şey
48:00Mesela ressamlar 20'li yıllarda İstanbul'daki ressamlar eserlerini teşhir edecekleri bir savon bulamayınca
48:09Sultanahmet Camii'ni bu amaçla kullanmayı öneriyorlar
48:13Ama ışık sağlamak için de kubrede delik açmayı teklif ediyorlar
48:18Toplanan komisyonda sadece Mimar Kemalettin karşı çıkıyor
48:23O da mimari sebeplerle karşı çıkıyor
48:25Yani böyle bir kubbede delik açmakla o mimarlık eserinin bütünlüğünü bozmuş olursunuz diye
48:33Bu bile düşünülmüş demek ki 20'li yıllardı
48:36Yunanistan'da yapılan bir programa telekonferansla bağlanan CHP'li İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ise
48:44Ayasofya'nın ibadete açılması gibi bir ihtiyacın olmadığını söylüyordu
48:49Ben ne İstanbul'un ne de Türkiye'nin şu anda böyle bir gündeme ihtiyaç bulunuyorum
48:591934'teki Bakanlar Kurulu kararnamesiyle müzeye dönüştürüldü denilen Ayasofya'nın ibadete açılması için
49:08Ondan fazla dava açılmış hepsi de Danıştay tarafından reddedilmişti
49:13Yeni Bir Bakanlar Kurulu kararıyla eski kararı kaldırmak varken
49:17Konunun neden her defasında yargıya sevk edildiği de hep tartışıldı
49:21Danıştay 10. Dairesi 2 Temmuz 2020 tarihinde Ayasofya ile ilgili başvuruyu görüştü
49:31Hukukçulardan oluşan 10. Dairesi tarihi bir karara imza attı
49:35Yunanistan başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinin
49:43Ayasofya'yı sakın ha ibadete açmayın sözleri
49:46Merhum tarihçi Halil İnancı'nın batı tehlikesine dikkat çektiği tarihi konuşmasını hatırlatıyordu
49:51Batı hiçbir zaman vazgeçmedi Ayasofya'nın kubbesi üzerinde Hristiyanlığın yıldızı
50:00parlayacak bunu kim söyledi biliyor musunuz? Papa olacak olan Bavyera
50:06Kardinali bir Bizans Bizantinistler Kongresi'ni söylemiştir bu sözleri bunu söylediği zaman
50:12Bütün o sözde ilim adamları Bizantinistler ayağa kalktılar Rumlar aralarında dakikalarca alkışladılar
50:22Nerede Batı'nın bu olay?
50:23Münih'te oldu
50:24Münih'te Bizantinistler konu
50:261958'de
50:28Ben bunu unutmuyorum
50:30Cami yoluşundan tam 481 sene sonra müzeye çevrilen Ayasofya
50:35Türkiye'nin hükümranlık hakkı ve fethin sembolü olarak
50:39şimdi tarihe bir kez daha şahitlik ediyor
50:42Allah'u ekber, Allah'u ekber
50:45Allah'u ekber, Allah'u ekber
50:58Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber, Allah'u ekber
51:28İzlediğiniz için teşekkür ederim.
51:58İzlediğiniz için teşekkür ederim.
52:28İzlediğiniz için teşekkür ederim.