- evvelsi gün
Cumhurbaşkanlığı tarafından 15 Temmuz zaferini bir sanat başyapıtı ile ölümsüzleştirmek amacıyla "En Uzun Gece" destanının ilk temsili gerçekleştirildi. Gösteri, 15 Temmuz akşamı Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlendi. Projenin direktörlüğünü yapan Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Fecir Alptekin, hazırlık sürecinin perde arkasını ve yaşananları CNN TÜRK'te anlattı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Cumhurbaşkanlığı tarafından 15 Temmuz zaferini bir sanat başyapıtıyla ölümsüzleştirmek amacıyla
00:06en uzun gece destanının ilk temsili gerçekleştirildi.
00:10Gösteri 15 Temmuz akşamı Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlendi.
00:18Projenin direktörlüğünü yapan Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Fecir Alptekin, yayın konuğumuz.
00:23Sayın Alptekin, yayınımıza hoş geldiniz.
00:25Hoş bulduk, çok teşekkür ederim.
00:26Tabii önemli bir destanı aslında hepimizin ne yazık ki yaşadığı bir destanı sahneye destan olarak uyarladınız.
00:35Peki bu projeyi ilk düşündüğünüzde kafanızda nasıl bir vizyon vardı?
00:41Şimdi 15 Temmuz yakın tarihimizin en önemli olayı.
00:44Çok da dramatik bir gece bütün millete yaşadığımız.
00:48Bununla ilgili belgeseller yapıldı, kitaplar yazıldı, akademik çalışmalar yapıldı ama
00:53bunun 10 yıllar, 100 yıllar ötesine gittiğinizde sadece bilgi olarak okumak aynı şeyleri hissettirmiyor.
01:01Daha duygulara dokunarak, daha hissettirerek gelecek nesillerin bu gerçeği anlamasını arzu ettik.
01:09En temel aslında çıkış noktası buydu.
01:11O yüzden de bir dramatik destan dediğimiz, müziklerle beslenen, şiirlerle beslenen bir eser hayal ettik.
01:19Çok zor bir işti çünkü zaten tarihi olayları yani gerçek olayları taşımak sanata riskli ve zor bir iş.
01:27Gerçeklere, olayın maneviyatına sadık kalarak %100 aktarabilmek zaten zor bir iş.
01:32Bunu sahnede yapmak bir kat daha zorlu çünkü film çekseniz geri dönme şansınız var, kitap yazsanız silme, yeniden yazma şansınız var ama sahnedesiniz, izleyiciyle canlı olarak yüz yüzdesiniz artık.
01:44Çok hassasiyetler gözetilmesi gereken çünkü üzücü anları çok yoğun.
01:49Bütün bu dengeleri tutturmak, doğru yerlere dokunmak, zaten çok taze olan yaraları hassasiyetle aktarmak gibi çok katmanlı düşünmesi gereken bir konuydu.
02:00Ama yapmayı çok istiyorduk dediğim gibi Sayın Cumhurbaşkanımızın, Sayın Hanımefendinin çok istediği bir projeydi.
02:07Sonunda da uzun süre çalıştık.
02:10Yani bu aslında yıllardır üzerinde düşünülüyor, çalışılıyor ama 6 aydır aktif olarak.
02:15Çünkü bu taşın altında elini koyacak kişileri bulmak da zor.
02:21Biz sonunda çok güzel bir ekip oluşturduk.
02:23Ve 6 aylık yoğun bir çalışmadan sonra 15 Temmuz akşamı herkesi çok beğendi, alnımızın akıyla çıktık diye düşünüyorum.
02:31Söylediğiniz çok önemli çünkü bir belgesel olsa yakın tarihli olduğu için o belgeselde röportajlarla duyguyu verebilirsiniz.
02:38Ama siz bu destanı sahneye koymak konusunda ne kadar titiz olduğunuzu da cümlelerinizden anlamış bulunuyorum.
02:45Tabii en uzun gece ifadesiyle vermek istediğiniz en güçlü duygu neydi onu da sormak istedim.
02:51En uzun gece herkesin kendi ruhunda, içinde, duygularında yaşadığı en sonu gelmeyen en acılı gece tabii ki.
02:59Şehitlerimiz var, çok büyük bir hareket var tehdit eden bağımsızlığımızı, milli egevenliği.
03:09Bu geceyi, bu tarihi olayı anlatacak en etkili, en duygusal, en dramatik başlık.
03:15Hepimizin ortak noktada birleştiği en uzun gece oldu, etkili de olduğunu düşünüyorum.
03:18Zaten daha izlemeden en uzun gece 15 Temmuz'un anlatıldığı bir öykü olduğunu da bildiğiniz için bu başlığı duyunca o etkiyi hissetmeye başlayarak giriyorsunuz salona izlemeye.
03:29Niye sordum en uzun geceyi?
03:31Çünkü bir destanı sahneye sunuyorsunuz, sahnede o destanı anlatıyorsunuz.
03:37Başlık önemlidir.
03:38Aslında neyi anlatmak istediğinizi ön plana çıkartır.
03:41Eski bir, ben de sanatla yıllarca uğraşmış biri olarak söylüyorum.
03:45Peki bu 15 Temmuz gibi trajik bir olay, yani gerçekten trajik yakın tarihimizde bunu sanat diliyle anlatmak kolay mıydı?
03:55Biraz önce bir iki başlıkla verdiğiniz ama orayı biraz detaylandırır mısınız?
03:59Kolay değildi çünkü hem gerçek öyküyü anlatıyoruz ama aynı zamanda bir takım kurgu karakterler de,
04:06hani o dramatik boyutu gerçek karakterlerden ziyade kurgu karakterler üzerinden yürütmeyi,
04:11dediğim gibi o hassasiyetleri gözeterek seçtik.
04:15Ama tarihi fonu oluşturacak ana eksende Turgut Aslan vardı.
04:20Yani dönemin terörle mücadele dairesi başkanı Turgut Aslan ana karakterimiz oldu.
04:24Turgut Aslan'ın soruşturması, FETÖ soruşturması üzerinden başlayan süreç,
04:31daha sonra gecenin ilk saldırıları ve ilk ayaklanma sinyalleriyle beraber,
04:38aslında Turgut Aslan'ın kendi ofisinden, yani soruşturma sahnelerinden canlı olarak 15 Temmuz Şehitler Köprüsü,
04:46jandarma ve özel hareketteki çatışma sahnelerine doğru ilerliyor.
04:50Tabii hem burada sorgulama sahneleri çok zor,
04:54çünkü Turgut Aslan'ın ciddi sorgulama sahneleri var,
04:58hem de köprüde özel harekatta olan kalabalık sahneler müthiş zor.
05:04Yani biz köprüyü tankıyla beraber külliye sahnesine taşıdık.
05:09Yüze yakın sahnede karakter vardı.
05:13Şimdi yayında tekrar göreceksiniz, inşallah paylaşırız görüntüleri.
05:17Şu an zaten ekranın ortasında o gösteriden, geceden bazı görüntüler de dönüyor.
05:24Evet, dediğim gibi bunların hepsi çok sağlam bir ekibim.
05:27Ben onlardan da bahsetmek istiyorum, beraber çalıştığım çalışma arkadaşlarımdan.
05:31Yusuf Tekin, Milliyetin Bakanımız, danışmanımız oldu projede.
05:36Ekibiyle çok yakın çalıştık.
05:38Genel koordinatörlüğümüzü üstlenen kişi yine Yusuf Tekin'in bakanımızın danışmanı İbrahim Sarıtaş.
05:46Ve kreatif kadromuz çok kıymetli.
05:50İbrahim Bey'le beraber oyun yazarımız Gürkan Tanyaş,
05:53ki mahremi, itirafı, evet kumpası kalemi alan zaten bu konuda ilk aklına gelen isim.
05:58Yönetmenimiz çok kıymetli, Bora Severcan.
06:01Muazzam bir iş çıkardı.
06:02Yani bunu altına çizmek istiyorum.
06:04Çünkü bu hikayeyi, bu kadar sahne geçişleri olan köprü,
06:07Ankara'da özel harekattan İstanbul'da 15 Temmuz Şehitler Köprüsü'ne geçiyorsunuz.
06:12Sahneyi değiştirmek için 30 saniyeniz var.
06:15İnanın hani o Bora'nın yaratıcı fikirleriyle bu kadar muhteşem bir şey ortaya çıktı.
06:20Ve tabii bunun arkasından gelen de...
06:22Şimdi orada küçük bir teknik sorabilir miyim?
06:24Buyurun.
06:24Sahneyi değiştirmek gerçekten zor.
06:26O dekoru, hareketli dekor dahi olsa taşımak.
06:29Döner sahne mi yaptınız yoksa taşındı mı?
06:31Şimdi Atatürk Kültür Merkezi olsa diyelim.
06:33Orası zaten kendi işte sahne asansörleri, raylı sistemleri.
06:37Ama külliye bir sonuçta.
06:40O yüzden sonra.
06:40Evet, Konre ve Kültür Merkezi.
06:42Böyle teknik anlamda bir Atatürk Kültür Merkezi kadar olanaklar olmasını hiçbir şekilde bekleyemeyiz.
06:48Fakat yine adını almak istiyorum.
06:50Özgür Usta, Devlet Opera Balesi dekor kostüm sanatçımız.
06:55Kendisi muazzam çözümler buldu Boran'ın fikirlerine karşılık gelen.
06:59Ve biz döner sahne olmadan 30-40 saniyelik aralıklarla bütün bu sahne geçişlerini gerçekleştirdik.
07:07Koreografımız da yine aynı şekilde Özgür Adam İnanç, Devlet Opera Balesi başkoreografı.
07:13Mersin'den de Serbülent Biçer.
07:15Kendilerine çok teşekkür ediyorum.
07:16O çok zor, uzun, kalabalık sahneleri muazzam bir şekilde gerçekleştirdiler.
07:23Güzel Sanatlar Genel Müdürümüz Ömer Belbiranlı, Ömer Faruk Belbiranlı.
07:27Soner Satı, Devlet Sahne Sanatları.
07:29Unutmadan bunları biraz da teşekkür etmek istedim ki çok önemliler.
07:33Onlar olmadan eser ortaya çıkmazdı.
07:35Ve tabii en önemlisi müzik, Aytu Ülgen Muazzam.
07:40Bizim gerçekten inanılmaz sanatçılarımız var Samet Bey.
07:44Yani bunun altını çizmek istiyorum.
07:45Ben onur duydum hepsiyle çalışmaktan bu projede.
07:48Dört elle sarıldılar.
07:49Gece gündüz sabah üçlere dörtlere kadar eve gitmeden hep beraber çalıştık.
07:54Aytu Ülgen ve Ali Otyam.
07:56Bir eser de Selim Atakan'dan var.
07:58Müzikleri de böyle söyleyip tamamlamış olayım.
08:00Yapımcımız da Volkansevercan'dı.
08:02Bu kadar büyük bir gerçekten prodüksiyonu, altı ay gibi bir hazırlık süreci var dediniz.
08:07İzleyicilerimiz için kısacık bir dipnot düşmek isterim.
08:10Altı ay uzun gibi görünse de böyle bir prodüksiyon için, ekibi bir araya getirmek için, hazırlık süreci için kısa olduğunu söylemek istiyorum.
08:18Kısa 500 kişi var çünkü.
08:19İşin içine 500 kişi var.
08:21Dediğim gibi bunun hayal süreci, zihinsel süreci uzundu.
08:26Ama bu işi yapmaya cesaret edecek bu ekibi de bir araya toplamak kolay mı?
08:33O yüzden son altı ay.
08:35Ancak bunun yazılması, müziklerin bestelenmesi 56 gün kala biz orkestra ve sahne provalarına başlayabildik.
08:4556 günde aslında.
08:46Real olarak, aktif olarak prova yaptığımız zaman budur.
08:50Bu önemli.
08:52Anlattınız aslında gerçekten işinin en iyileriyle çalıştığınızı, siz zaten dile getirdiniz.
08:59Herkesin eline sağlık diyelim.
09:01Bir destanı anlatmak zor ki yakın tarihli bir destanı anlatmak çok zor.
09:05Titiz çalıştığınız aşikar.
09:07Peki ilk bu destanda, ilk izleyicilerden, seyircilerden tepkiniz ne oldu?
09:13Çünkü bu tarz şeyler çok önemli.
09:15Yakın zamanda hepimizin içinde yaşadığımız, çünkü hepimizin bir duygusu var.
09:20O akşamı yaşadık, şahit olduk, biz haberciler anlattık.
09:24Dolayısıyla onu sahnede anlatmak çok zor.
09:27Siz dediniz bazı yerlerde kurgu noktaları da var.
09:30Seyircinin tepkisi neydi?
09:33Gözyaşı.
09:35O kadar ağlandı ki.
09:37Ben şimdi de tabii çok saniye hakim olamadım.
09:39Girip çıkıyorum kulise, aktif çalışıyor olduğum için o akşam.
09:44Ama benim eş dost diyorlar ki yanımda oturuyorlar, şu bakanımız gözyaşlarına hakim olamadı, gördük.
09:52Vekillerimiz, bütün konuklar yani genci, yaşlısı.
09:56Çıkışta da birçok yine insandan şunu duydum.
10:01Yani çok güzel olmuş ama çok o güne gittik ve çok duygulandık.
10:06Hem çok bir sahne eseri olarak çok etkilendi herkes ama aynı zamanda da muazzam hissetler.
10:11Şöyle söyleyeyim, bizim libretto dediğimiz şey, şu anda her babayitin harcı olamaz böyle bir şeyin librettosunu yazmak.
10:19Bizim libretto olarak Mehmet Akif Ersoy, Sezai Karakoç, Abdülrem Karakoç, Nurullah Genç, Vahtiyer Vahabzade ve Atilla İlhan'ın şiirlerini libretto yaptık.
10:28Evet, şimdi bir Mehmet Akif şiiriyle köprüdeki direniş sahnesini izliyorsunuz.
10:35Şimdi geldi ağlama.
10:36Bir Mehmet Akif şiiriyle Ömer Halis Demir'in şehit oluşunu izliyorsunuz.
10:41Ve Bora'nın fikridir yine, Ömer Halis Demir şehit oluyor, cennete gidiyor ve cennette Çanakkale şehitleri karşılıyor Ömer Halis Demir'i.
10:49Ve sahneye devasa bir Türk bayrağı iniyor.
10:53Yani orada hem ağlandı, hem bütün salon ağladı, hem bütün salon da alkış koptu.
10:58Aslında iki büyük gururu, iki büyük savaşı, demokrasi savaşı anlamını söylüyorum.
11:04Birleştirme çalışması da yapmışsın.
11:07Vatan ve bağımsızlık mücadelerini.
11:12Şimdi tüm dünyada tarihi olaylar, dediğim gibi sadece belgesellerle, bilimsel makalelerle, kitaplarla değil, bunlarla anlatmak yetmiyor.
11:20Çünkü o şekilde gelecek yıllara, nesillere duygu geçmiyor.
11:23Bu enstrümanları, bu yöntemleri de kullanmak lazım.
11:27İşte sinema, sahne eseri, destan, bu yöntemleri ve bu enstrümanları da kullanmak gerekiyor.
11:33O anlamda Cumhurbaşkanlığımız çok tarihi bir iş yaptı ve bir başyapıtla yaptı bunu.
11:38Yani bir sene, bir törende sahnenip bitecek bir eser değil, artık repertuarlara girecek.
11:44Önümüzdeki yıllarda Devlet Opera Balesi repertuarlarında izlenmeye devam edecek.
11:50Kalıcı bir eser, milli bir eser kazandı repertuarlarımız.
11:52Ben nerede izleyebiliriz bu destan derken siz cevabını verdiniz ama.
11:57Söylemlerinizden aklıma şu soru geliyor.
11:58Şimdi sanat milletin belleğini diri tutma konusunda sizce etkili bir araç mı?
12:04Tabii ki.
12:04Örnekler de verdiniz şahillerimizden de kullandığınızı.
12:07Düşünsenize ne kadar yıllar sonra Mehmet Akif'le hala yapıyoruz bu eseri.
12:12Bir de bellek dediğinizde yine aynı şeyi söyleyeceğim.
12:15Tarih kitapları, bilimsel metinler evet bilgiyi aktarıyor ama duyguyu da aktarmak için
12:20bu araçları, bu yöntemleri, bu disiplinleri de kullanmak gerekiyor.
12:27Kesinlikle.
12:27Sanat disiplinleri de.
12:28O zaman süremiz de az kaldı.
12:30Şunu da sormak istiyorum.
12:31Cumhurbaşkanlığı bünyesinde benzer milli hafıza projeleri devam edecek mi?
12:35Ya da hazırlanan yeni projeler var mı?
12:38Sizden dinleyelim.
12:38Muhakkak edecek bundan sonra.
12:41Bir kere çok güzel bir ekip kurduk.
12:42Bu işlere inanan, alın teriyle bu işlerde yorulmadan çalışacak hakikaten istekli ve heyecanlı
12:50şahane bir ekip bu iş vesilesiyle bir araya geldi.
12:53Herkese devamını getirmek istiyor.
12:55Şimdi direkt proje başlığı vermeyeyim ama yine tarihimizden böyle en etkili vurucu olayları
13:00bu şekilde eserlerle, yapıtlarla kazandırmak istiyoruz.
13:05Varsa proje başlığı alabiliriz.
13:07Onun yerine ben size çok yakın zamanda yaptığımız başka bir şey söyleyeyim son olarak.
13:10O da kıymetli çünkü biz yaklaşık 200 yıl sonra yani müzikayı humayen olarak kurulmasının
13:18Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın ilk başından bahsediyorum.
13:21İlk kez Cumhurbaşkanlığı adıyla bir sanat topluluğu kuruldu.
13:24Cumhurbaşkanlığı Çocuk Orkestrası ve Korosunu, Türkiye Yüzyıl'ın ilk orkestrası ve korosu olarak kurduk.
13:3123 Nisan'da ilk konserini külliyede verdi orkestramız, koromuz.
13:35Burada da 250 çocuğumuz var orkestra ve koro olarak ikiye ayrılan.
13:39Kıymetli bir iş, kıymetli bir proje.
13:42Bunu da sizinle sohbet ederken hatırlatmış olayım.
13:46Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Fecir Alptekin'i ağırladık konuğumuz olarak stüdyomuza.
13:51Çok teşekkür ederiz.
13:52Ben çok teşekkür ederim.
13:53Bu yoğun gündem arasında unutmadınız bizi.
13:56Eserimizi tekrar anlatma fırsatı verdiniz.
13:58Teşekkür ederim.
13:59Destanı biz de sizin söylediğiniz gibi izleme şansı bulacağız yakın zamanda.
14:04Umarım.
14:04Çok teşekkürler.
14:05İzlediğiniz için teşekkürler.
Önerilen
6:55
|
Sıradaki
2:38
4:58