Orta derece deprem bölgesinde yer alan Antalya'da aktif uzaktan algılama teknikleriyle yapılan çalışmadaki radar verilerine göre, tarım alanlarında her yıl 2 santimlik çökme meydana geliyor. Akdeniz Üniversitesi'nden Doç. Dr. Nusret Demir, bu çökmelerin iklim değişiklikleri ve yer altı sularının kullanımına bağlı olduğunu belirterek, "Antalya için çalan alarm bu noktada karşımıza çıkıyor. Depremle ilgili yaptığımız analizler de bize bunu söyledi" dedi.
00:30Radar verileriyle yer hareketlerini, yer yer değiştirmelerini hesaplayabiliyoruz.
00:36Bunun yanında jeodezik, harita mellisinde olduğum için jeodezik yöntemlerle bunları ayrıca tespit edebiliyoruz.
00:44Türkiye deprem ülkesi, Antalya açısından yine tabii farklı yıllardaki bu yer hareketlerini analiz ettik.
00:512020-2023 arasında bir analizimiz vardı, detaylı bir analizimiz.
00:55Bu açıdan bir analiz ettik Antalya'nın bu üç senelik bir hareketlerini vesaire.
01:00Tabii burada Antalya için konuşulması gerekeni aslında bize bu deprem analizini belki yaptık,
01:07yar hareketini yaptık ama Antalya için başka bir şey konuşmamız lazım dedi bize biri.
01:13İklim değişikliğini konuşmamız lazım dedi.
01:15Çünkü gördüğümüz yüksek çökme alanlarını tarım alanlarında gördük.
01:21Yani genelde kuzey tarafında olan tarım alanlarında yüksek çökme miktarları gördük.
01:28Bunu da tabii tarım hidroloji uzmanları ayrıca değerlendirebilirler bu verileri.
01:33Ama böyle diğer bölgelere göre bariz bir çökme olarak hani haritada işaretlenmiş durumda yaptığımız haritalarda.
01:41Orman yangını olan alan yine aynı şekilde sonuçta uydu ağaçları da bir şekilde gördüğü için
01:48orada haritada baktığınız zaman o çökme haritasını, o orman yangını olan yerde de bir yükseklik kaybını gösteriyor.
01:58Bu da bize şunu gösteriyor aslında hani Antalya'daki en önemli sorunlardan, sorun belki bu.
02:05Yani deprem konuşacağımızda belki bunu konuşmamız lazım ki.
02:09Çünkü iklim değişikliğiyle ilgili verilere baktığımız zaman Avrupa Uzay Ajansı'nın
02:13gerçekten 2020 yılından itibaren çok yüksek sıcaklıklarla karşılaştığımızı görüyoruz.
02:21İşte su sorunu, bu ayrı bir durum, kuraklık.
02:25Bu açıdan aslında Antalya için çalan alan bu noktada karşımıza çıkıyor.
02:32Yeni hani depremle ilgili yaptığımız analizler de bize bunu söyledi.
02:36Tabi Antalya'nın genel zemin yapısına baktığımız zaman Antalya çok verimli bir yer, tarım alanı.
02:43Bu tarım alanı ve verimli olması zaten depremle ilgili daha yüksek riske sahip oluyoruz.
02:49Çünkü neden? Oradaki zemin yapısı daha yumuşak yani deprem dalgalarının geçirgenliği açısından.
02:57Yapılan analizlerde bize hani veri bana ne söylüyor?
03:00Sen suyuna dikkat et.
03:02Sen iklimine göre yaşamaya çalış.
03:05Ona adapte ol ya da farklı et.
03:08Farklı nasıl diyeyim?
03:10Aksiyonlar al, tarım alanlarına yeni imarlar açmayı konuşuyoruz.
03:16Şimdi hani şimdi böyle bir ortamda hem suyu kaybediyoruz.
03:21Ben bilim insanı olarak hani verinin söylediği, özellikle 2020 yılından sonra çok ciddi bir iklim değişikliğiyle karşı karşıyayız.
03:29Çok yüksek sıcaklıklarla karşılaşıyoruz.
03:32Herkes hissediyor zaten bunu.
03:342020'den itibaren grafiklerde de çok net görülüyor.
03:37Hem sıcaklıklar hem de yavaş azalmaları.
03:40Bu açıdan hani bu gemi yürüteceksek hani önceliklerimize de bakmamız lazım.
03:48Şimdi biz bu dalgalı bir denizde gidiyoruz.
03:51Ve bir gemi çıkardık o okyanusa.
03:54O okyanusa hareket edecek gemiye sahip olmamız lazım.
03:58İşte binaları yönetmeliklere uygun şekilde yaparsak daha düzgün kurallara, kaidelere, etik kurallarını yaptığımız zaman aslında işte o dalgalı denizde hayatta kalabiliyoruz.
04:12İşte Japonya bunu yıllardan beri çok klişe bir şeydir ama hani durum budur aslında.
04:17İşte bizim diğer asıl dalgalı denizimiz de iklim değişikliği Antalya açısından.
04:22Şimdi Antalya için tabii belki biraz inşaatlar iyi yapılmamış olabilir.
04:29Tabii bunun detaylı analizi gerekir.
04:31O yüzden mesela 2000 yılındaki yönetmelik çok önemlidir.
04:34İşte 99 yılından sonra yönetmeliklerle bunlar iyileştirilmiştir eskisine nazaran.
04:41O yüzden her ne kadar tabii ki bu genelleştirmek de yanlış olur.
04:46Belki 2000 yılından önceki bina oradaki müteahhit çok iyi yapmıştır.
04:50Hani 2000'den eski bunu kötü demek de çok adil olmayacaktır.
04:55O yüzden en azından yeni yapılacak olan binaların bu dönüşümlerde vesaire artık bundan sonrasını çok iyi yapmalıydı.
05:05Şimdi araştırmalarımızda biz farklı projelerde işte İstanbul Kartal bölgesinde ayrıca incelediğimiz bir bölge var.
05:11Bir TÜBİTAK projesi İstanbul Teknik Üniversitesi ile yaptığımız.
05:14Ayrıca Amerika Birleşik Devletleri'nde konuşulu bir deprem riskleri ve bunlarla ilgili analizler yapan bir firmaya danışmanlıkla hizmeti de veriyoruz buradan.
05:27Deprem de zaten çok disiplinli bir alan.
05:29Şimdi burada baktığımız zaman ilgili yer hareketinde 1912 yılında meydana gelmiş büyük bir deprem var.
05:39İşte 99 meydana gelen depremin sol tarafında batı tarafında meydana gelmiş Gelibolu Yarımadası'nın o tarafta.
05:50Bir de 99 yılında bildiğimiz büyük bir deprem var.
05:53Zaten orta kısmında meydana geliyor.
05:55Daha önce de bundan 2019 yılında 5.2 sanırım bir deprem meydana geliyor yine yakınlığında.
06:04Yani orada bir sismik boşluk olduğu ile ilgili zaten jeofizik uzmanlarının değerlendirmeleri var.
06:09Sayın Volkan Sevilgen'in de en son yaptığı çalışmada bölgedeki riskin arttığına dair analizleri var bu iki deprem ile ilgili hususlarda.
06:19İşte biz de Yunanistan'daki arkadaşlarımız Dimitri, Anastasio ve Maria Çakiri bunlar da bize Tabukadaso'nun sağladığı TUSAGA aktif verileri var.
06:33Bunlar yerden CNSS verileriyle.
06:36Bu Marmara'da olan deprem için bir hesap yaptılar.
