00:00İslam İşbirliği Teşkilatı Dışişleri Bakanları Konseyi 51. oturumu kapsamında İran tarafından talep edilen özel oturumun yapılması bekleniyor.
00:09CNN Türk spikeri Büşra Arslan Taş o toplantıyı takip ediyor.
00:14Kendisinden son bilgileri alacağız ama şunu da hatırlatalım.
00:18Hemen sonrasında terör ve güvenlik uzmanı Sayın İbrahim Keleş ve Millet Haber Ajansı Genel Yayın Yönetmeni Sayın Sinan Burhan'la da süreci değerlendirmeye devam edeceğiz.
00:29Ama önce Büşra Arslan Taş'a gidelim bakalım neler aktaracak.
00:33Büşra kolay gelsin seni dinliyoruz.
00:39Tüm çok teşekkürler.
00:41Şimdi sabah saatlerinden bu yana ekip arkadaşlarımla birlikte aktarıyoruz.
00:44Kameraman arkadaşım Ayfer Öztürk'ün görüntüleri eşliğinde bu yayını gerçekleştiriyorum ki sabah saatlerinden bu yana Emrah Çakmak ve yine Sinan Arcan'ın bilgileri eşliğinde de gün boyunca aktardık.
00:54Çok kritik bir dönemde gerçekleşiyor.
00:56Hem içerik hem zamanlama hem de sembolik açıdan çok çok önemli bir toplantıya sahipliği yapıyor.
01:01Bir kez daha Türkiye tam da yine kriz ortasındayken bölge özellikle dört bir yana kriz ortasındayken bir ateş çemberine dönmüşken böylesi bir toplantıya sahipliği yapıyor olması ve özellikle de diyalog kapısını tarafları bir araya getiriyor olması.
01:14Çok çok önemli bölge İslam dünyasını bir araya getiriyor olması çok çok kritik önem taşıyor.
01:19Şimdi neydi aslında bu iki günlük toplantının, bugün başlayan toplantının önemini?
01:24İslam İşbirliği Teşkilatı'ki 1,7 milyar yani dünya nüfusunun dörtte birine tekabül eden bir nüfustan söz ediyoruz.
01:31Her ne kadar zaman zaman birlik olamasalardı, o sorunları kenara koyup işbirliği yapamasalardı yine de çok çok önemli bir nüfus.
01:37Ve işte o yüzden de Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün birlik olunması çağrısının bir kez daha altını çizdi.
01:43Dün tıpkı İslam İşbirliği Teşkilatı Gençlik Forumu'nda yaptığı üzere.
01:46İslam İşbirliği Teşkilatı Dışişleri Bakanları Konseyi 51. oturumu bugün İstanbul'da bulunduğumuz adreste Lütfü Kırdal Kongre Merkezi'nde başladık ki sabahtan bu yana çok kritik mesajlar verildi.
01:57Açılış oturumunda Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın mesajları, konukların mesajları hemen sonrasında da az önce ekranlarımıza tekrar taşıdığımız Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamaları çok çok elbette dikkat çekti.
02:08Sonrasında yine oturumlar vardı.
02:10Tüm İslam İşbirliği Teşkilatı üyelisi ülkeler ki 40'dan fazla Dışişleri Bakanı bugün burada 1000'den fazla katılımcıdan söz ediyoruz.
02:17200 yerli yabancı meslektaşımız burada bu kritik toplantıyı takip ediyor.
02:21İşte o oturumlarda da elbette en temel başlık İsrail'in adım adım bölgeye yaydığı Gazze ile başlayıp ki zaten Filistin'de 75 daha fazla yıldır yine devam ettirdiği bir işik kay politikası vardı ama
02:337 Ekim 2023'den bu yana özellikle bölgeye adım adım Gazze ile birlikte orada soykırıma varan bir katliamı imza atıyor yaklaşık 20 aydır hatta 20 ayı aşkın bir süredir.
02:43Daha sonrasında Lübnan'a hedef aldı, Yemen'e hedef aldı, Suriye'e hedef aldı.
02:47İran'la özellikle geçtiğimizi hatırlayacaksınız Nisan ve Ekim ayında çok çok tansiyon yükselmişti, kırmızı çizgiler aşılmış.
02:54Taraflar birbirlerinin topraklarına hedef almışlardı ki bu yıl tekrar İsrail o şiddeti İran'a yaydı.
03:00Tavlanıklar müzakereler ABD ile devam ederken ABD Başkanı Trump'tan da aldığı destekle kuşkusuz anlıyoruz ki tüm bu açıklamalardan Netanyahu bu adımı attı.
03:10Ve elbette İslam dünyası da diken üzerinde bir yandan başta Türkiye elbette içtenlikle çabalarını devam ediyor bu tansiyonun düşmesi için.
03:17Ve İslam ülkelerinin de yine İslam dünyasındaki ülkelerinde Müslüman ülkelerinde yine bu adımı somut adımları atmasını, baskı oluşturmasını, arkadan anlaşmalar yerine aslında somut adımlar atmasını ve bu İsrail saldırganlığının bir an önce duymasını Netanyahu hükümetini istiyorlar.
03:32Şimdi dakikalar önce özellikle İran'ın talebiyle bugün elbette bu toplantıda dediğimiz gibi 40'tan fazla da şaşırı bakanı var ki herkesin gözü kulağı hiç de kolay olmasa da o ülkeden çıktı ve buraya geldi Cenevre'den sonra kuşkusuz belli şartlarda geldi ve İran'da şaşırı bakanı Arakçı'da gözümüz kulağımız onun yapacağı açıklamalarda kameralar karşısında bir açıklamasını görmedik.
03:53Aile fotoğrafı sırasında yine yabancı bir haberi şansının seslenmesi üzerine bir takım kıs açıklamalarda bulundu ama sonrasında herhangi bir açıklama yapmadı ama ekibiyle birlikte burada.
04:04Şimdi İran'ın talebi üzerine tam da böyle bir platformun önemine bir kez daha dikkat çekelim.
04:09Türkiye'nin uluslararası alanındaki elbette yine itibarına çok çok prestijine katkı sağlayan bir toplantı.
04:15Böylesine kritik bir dönemde bu toplantıyı el sahipliği yapıyor olması, yine ülkeleri bir araya getiriyor olması, bu krizi burada yüz yüze konuşuyor olmak da elbette çok önemli bir platform sağlıyor taraflara.
04:26İran'ın özel talebiyle de burada bir İran özel oturumu dakikalar önce başladı.
04:30Şimdi oraya istemiş bir teşkilat üyesi ülkelerden herkes buraya gelen toplantıya katılan herkes olmasa da kritik bir toplantı.
04:38İlk fotoğraflara da yine ekranlarınızda yansıtıyoruz ki o toplantı ne kadar sürecek elbette belli değil ama sonrasında bir açıklama yapılması şimdilik planlanmıyor.
04:46Yine bir değişiklik olursa, bilgi paylaşılırsa sizinle paylaşacağız.
04:50Hemen öncesinde de aslında zaten bu kritik baş döndüren diplomasi trafiği devam ediyor.
04:54Çünkü böylesi platformlar, böylesi uluslararası toplantılar sadece toplantı masasında bir araya gelmek değil.
04:59Buraya gelen konuklar ikili, üçlü, toplu görüşmeler de yapıyorlar farklı farklı formatlarda.
05:04Çiğ özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan da bugün gün boyu konukları ağırladı ve dakikalar önce, yani yaklaşık iki saat önce de İran'da Şişleri Bakanı Arak Çiğ'i kabul etti.
05:14Yine o görüşme sonrasında da iletişim başkanlığından açıklama vardı.
05:17Hatta sonrasında bir ek yapıldığını da anlıyoruz o açıklamayı.
05:20Hemen aktaralım.
05:21Görüşmede İsrail ile İran arasındaki çatışmalarla bölgesel ve küresel konular ele alındı.
05:26Cumhurbaşkanı Erdoğan kabulülde Türkiye'nin İsrail'in Gazze, Lübnan, Suriye'ye hedef aldığı saldırılarda olduğu gibi
05:31İran'a yönelik saldırılarına karşı da dirayetli bir duruş sergilediğini, çatışmaların sona erdirilmesi ve diplomasiye dönülmesi için çeşitli temaslar gerçekleştirdiğini ifade etti.
05:42Cumhurbaşkanı Erdoğan, bölgenin yeni bir savaşa tahammül edemeyeceğini, İsrail'in derhal durdurulması gerektiğini,
05:48nükleer anlaşmazlığın çözümüne giden yolun müzakereden geçtiğini ifade etti.
05:52Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin kolaylaştırıcılık dahil üzerine düşeni yapmaya hazır olduğunu,
05:58İran'la Amerika Birleşik Devletleri arasında gerek teknik, gerek liderler düzeninde yapılacak görüşmelerle,
06:03diplomasiye açılacak adımların bir an önce atılması gerektiğini, Türkiye'nin bu konuda desteklerine devam edeceğini belirtti.
06:09Şimdi burada bir parantez açmakta fayda var.
06:12Özellikle zaten bu kriz başladığından beri ki bugün 9. günündeyiz çatışmaların,
06:16Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan baş döndüren bir diplomasi trafiği yürütüyorlardı.
06:21Tüm taraflarla telefon görüşmeleri yaptılar ki Cumhurbaşkanı Erdoğan hem Amerikan Başkanı Trump'la
06:26hem de İran Cumhurbaşkanı Pezleşkehan'la telefon görüşmesi gerçekleştirmişti.
06:30Ve hatta yine kulislere yansıyan bilgilere göre Cumhurbaşkanı Erdoğan o görüşmelerde iki tarafa da
06:37gelin İstanbul'da buluşun ve biz ev sahipliği yapalım, siz bu görüşmeyi gerçekleştirin,
06:42bu tansiyonun düşmesi, bir çözüme ulaşılması için, yani nükleer müzakerelere geri dönün, çatışmaları sonlandırın.
06:48Amerika Birleşik Devletleri'ne de yine İsrail'e bu konuda baskı yapması için
06:51defalarca farklı düzeylerde zaten kameralar karşısında da Cumhurbaşkanı Erdoğan mesajlar da vermişti.
06:58Şimdi o görüşmelerde de tam da aslında bu açıklama onun da doğrular nitelikte.
07:01Dolayısıyla Türkiye her formata kolaylaştırıcı rolüne ev sahipliği yapmaya, teknik düzeyde, liderler düzeyinde
07:07her toplantıya yardımcı olmaya, destek olmaya, böyle bir platform sağlamaya hazır olduğunu bir kez daha vurgulamış oldu bugünkü görüşmelerde ki
07:16zaten aslında geçtiğimiz aydan beri daha bu çatışmalar başlamadan da nükleer müzakereler başladığında
07:21biz geçtiğimiz ay CNN Türk özel davetli olarak Tahran forumundaydı.
07:25Orada İran Dışişleri Bakanları, Bakan Yardımcıları, Sayın Atıksade ile Sayın Revançi ileki baş müzakereci,
07:32röportajlar gerçekleştirmiştik.
07:34O zaman da Sayın Revançi hatırlatalım söylemişti, bu süreçte biz Türkiye'ye güveniyoruz,
07:39Türkiye ile bilgi paylaşıyoruz ve gelecekte de bu nükleer müzakereler konusunda
07:43Türkiye her zaman çok önemli rol oynayabiliriz demişti.
07:46Dolayısıyla yine paydaşlardan birinin, rol oynayacak ülkelerden birinin Türkiye olabileceğini işaret etmişti.
07:52Aslında şimdiki gelişmelerde, şimdi yapılan açıklamalarda bunu bir kez daha tehdit ediyor.
07:57Bu toplantının bugün burada yapılırken İran Dışişleri Bakanı'nın Cenevri'deki görüşmelerden hemen sonra
08:02İstanbul'a gelmiş olması, görüşmeler yapması, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edilmesi ki
08:08heyette yine Kazem Gahari Babadi'de vardı, hukuk ve uluslararası işlerden sonra
08:12Dışişleri Bakanı yardımcısı da hemen yanındaydı Sayın Arakçı'nın.
08:16Yine Türk tarafında da Cumhurbaşkanı Erdoğan'la birlikte Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ki bu toplantıya ev sahipliği yapan isim.
08:22Mini İzibarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Baştanışmanı Akif Çağatay Kılıç da yine o toplantıya katılan isimlerdendi.
08:31Paylaşılan fotoğraf ve görüntülerde de yine bunu görmüştük.
08:34Şimdi özellikle bu görüşmelerin gerçekleşiyor olması çok çok önemli.
08:38Çünkü Türkiye üzerinden de ABD'ye mesajlar gidiyor olabilir.
08:43Her ne kadar İran bu süreçte çatışmalar başlatmasına rağmen ABD ile doğrudan görüşmeler yaptıklarını teyit etselerdi.
08:50Elbette Türkiye de bu anlamda bir aracılık yapıyor olabilir.
08:53Dolayısıyla çok önemli yani diyaloğun devam ediyor olması, diyalog kapılarının açık kalıyor olması,
08:58böylesi platformlarda tarafların bir araya gelip yüz yüze görüşme fırsatı elde etmiş olması ki
09:03şu dakikalarda işte o İran özel oturumda İslam dünyası aslında bu İsrail'in saldırganlığının
09:08nasıl durduracağız diye de kafa yoruyor ki Türkiye bu anlamda yine uluslararası hukukun
09:13baskının arttırılması gerektiğine hep dikkat çekiyor, her fırsatta dikkat çekiyor.
09:17Bu anlamda örneğin gazete soykırımı var, Ankara'tan da Türkiye'ye hep somut adımlar atan öncü ülke olmuştu.
09:22Diğer ülkelerden de beklentisi bu ve bu baskıyı aslında sadece İsrail saldırıları durdursun diye değil,
09:28İslam ülkeleri de onu zorlasın diye de yapıyor Türkiye baskıyı.
09:32Bu toplantı bu anlamda da önemli.
09:34Çünkü arka planda bir bir İsrail'le anlaşma yapmayı planlayan, göz yuman ülkelerde elbette yok değil.
09:41İslam İşbirliği Teşkilat üyeleri arasında da var bunlar.
09:44Dolayısıyla bu rahatsızlıkları Ankara bir kez daha iletiyor ve bu baskıyı da...
