Kocaeli’nin İzmit ilçesinde deniz suyu kahverengiye dönerken, Prof. Dr. Halim Aytekin Ergül bu oluşumun istenmeyen bir durum olduğunu ve ekosistemdeki canlılara zarar verebileceğini söyledi.
00:00İzmit Körfezi'nde olduğu gibi dünyadaki birçok, özellikle kıyı ekosisteminde rastlanan bir durum, red tide olarak tabir ediliyor dünya genelinde.
00:11Şimdi incelediğimiz örneklerde gördüğümüz kadarıyla Proresentrum Mikans denilen bir dinofilagellat türünün aşırı çoğalması nedeniyle meydana gelen bir hadise.
00:19Genellikle bu mevsim geçişi olarak tabir edilen dönemlerde hava sıcaklıklarının, su sıcaklıklarının buna bağlı olarak değiştiği, rüzgar rejiminin değiştiği dönemlerde rastlanan bir oluşum.
00:32Teknik olarak belirli bir hacimdeki mikroorganizma sayısının, dinofilagellat sayısının artışını takiben gerçekleşen bir olay.
00:41Elbette istenen bir durum değil. Ancak İzmit Körfezi'nde, Gemlik Körfezi'nde, benzer kıyı ekosistemlerinde zaman zaman mevsim geçişi olarak tabir ettiğimiz dönemlerde rastladığımız bir oluşum.
00:53Elbette bu oluşumların ekosistemdeki diğer canlılara zarar verme potansiyeli var.
00:59Özellikle amfipodlar gibi daha çok planktonik veya makrobentik organizmaların bu işlerden zarar görmesi mümkün.
01:06Pelacık'ta yaşayan organizmaların zarar görmesi mümkün.
01:09O bakımdan istenmeyen olaylar gibi düşünebiliriz.
01:14Fakat kıyı ekosistemlerinde, kentsel deşarjların yoğun olduğu bölgelerde her ne kadar arıtma tesisleri iyi çalışıyor olsa da zaman zaman bu oluşumlara rastlıyoruz.
01:24O bakımdan bugün gözlediğimiz adse de bu çerçevede değerlendirebiliriz.
01:28Bu tür oluşumların engellenmesiyle ilgili en etkili yöntemlerin başında atıksu arıtma tesislerinin ileri düzeyde arıtım yapan tesislere dönüştürülmesi yatıyor.
01:38Bu ileri teknoloji kullanımı ile ilgili İzmit Körfezi'nin etrafında esasen tesislerimiz var.
01:45Ancak öte yandan nüfus çok kalabalık.
01:47Deşarjların miktarları çok fazla.
01:50Hava sıcaklıkları ve su sıcaklıkları da bu organizmaların sevdiği ayarlara geldiğinde bu tür oluşumlara rastlıyoruz.
01:56Elbette sadece deşarj edilen miktarlar değil su içerisinde zaten mevcut olan ancak rüzgarlar gibi meteorolojik faktörlerin etkisiyle harekete geçirilen bu besleyici element unsurlarını da dikkate almak gerekir.
02:11Geçtiğimiz hafta havanın biraz rüzgarlı olduğu dönemlerde suyun karışmış olması akabinde de bu organizmaların buradaki besleyici elementleri kullanmış olmaları çok akla yakın.
02:21Zaten daha önceki olaylar da süreçler de hep bu şekilde tecrübe ettiğimiz süreçlerdi.
02:27Burada gördüğümüz organizma teknik olarak proresentrumi kanserinden bir dinofilegellat türü.
02:32Dünya genelinde de bu organizmanın yol açtığı, biraz evvel de bahsetmiştim red tide denilen bu oluşumların meydana gelmesi çok rastlanan, sık rastlanan hadiseler arasında.
02:43Bu oluşumların insan sağlığına doğrudan bir zararı yok ancak oluştukları zaman bulundukları ekosistemdeki diğer organizmaları etkileyebiliyorlar.
02:50Daha önce yaptığımız bir çalışmada amfipodların solungaçlarının tıkadıklarını ve ölümlerin nedeni olduklarını görmüştük.
02:56Amfipodlar balıkların besin olarak tükettiği canlar.
02:59Dolayısıyla zincirleme birbirini etkileyen ekosistem tahribatlarına neden olması bakımından bu oluşumların zararlarıyla yüzleşiyoruz.
03:09İnsanların doğrudan tedirgin olmalarını gerektiren bir hal yoktur.
03:12Ama hem görsel olarak hem de biraz evvel bahsettiğim ekosistemdeki tahribatlar nedeniyle ciddiye alınması gerekir.
03:18Bir başka husus progresentrim, bir kans misilaj oluşumuna katkı verdiği bilinen organizmalar arasındadır.
03:23O bakımdan da talih olarak bu oluşuma destek veren, ön saflarda yer alan bir organizma olmamakla birlikte bu oluşuma destek veren organizmalardan bir tanesidir.
03:31Dolayısıyla bu oluşumların engellenebilmesi için mümkün olduğu kadar aktif faaliyet gösterilmesi gerekir.
03:38Atıksu arıtma tesislerinin etkin çalıştırılması ve ileri teknolojiyle donatılması gerekir.
