- 13.06.2025
Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Efendim, ikinci konuk bölümüyle devam ediyor gece ajansı.
00:04Uzman sosyolog Neslihan Baki bizlerle olacak.
00:07Neslihan Hanım'la aile yılını konuşacağız.
00:092025 yılı Cumhurbaşkanı tarafından aile yılı olarak ilan edilmişti.
00:14Bu kapsamda Ali ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın da birçok çalışması vardı.
00:19Ve bu çalışmalardan bazıları devreye girdi.
00:22O teşvikler devreye girdi.
00:24Aile kurulurken, aile kurduktan sonra çocuk için birçok teşvik var.
00:30Bu noktada aile yılı ilan edilmesini gerektiren sosyal gerekçeler acaba nelerdi?
00:37Alarm seviyesinde politika yapıcıları da harekete geçiren, siyaseti de harekete geçiren acaba hangi etkenler oldu?
00:44Toplumsal anlamda neler yaşadık ve süreç buraya geldi?
00:48Aile yılının ilan edilmesiyle birlikte hangi değişiklikleri bekliyoruz, beklemeliyiz?
00:53Ne ummalıyız bu yıldan? Bütün bunları konuşacağız.
00:56Uzman sosyolog Neslihan Bahki Hanım Efendi ile Neslihan Hanım hoş geldiniz.
01:01İyi akşamlar, iyi yayınlar Muhammed Safa Bey.
01:05Çok teşekkür ederim.
01:07Vakit ayırdığınız için de ayrıca teşekkür ediyoruz.
01:10Aile yılını konuşacağız.
01:12Çok yakın zamanda bir test çalışmanız da oldu bu konuda.
01:15Öncelikle aile yılını değerlendirmenizi rica ederek bir başlangıç yapalım.
01:19Neler söylersiniz?
01:21Aslında öncelikle tüm izleyicilerimize de buradan hayırlı akşamlar dileyerek başlayalım.
01:28Türkiye'nin demografik çehresi değişiyor diyerek başlayalım.
01:32Aile yılı dediğimiz noktada TÜİK verilerinden faydalandığımızda
01:38Sayın Cumhurbaşkanımızın 2025 aile yılı ibrazını neden yaptığını ve
01:44aslında arka planda neler olduğunu okuyabilmemiz oldukça elzem.
01:49Elbette ki 15 yıldır sahada ailelerle çalışan bir uzman olarak
01:53bir taraftan da son 2 yıldır Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesinde
01:59gençlerin gözüyle anne ve babaları dinleyen birisi olarak
02:04kuşaklar arası iletişim arasında
02:08hani acaba neler oluyor dediğimiz noktada bu bilgileri paylaşmak istiyorum.
02:13Birazdan vereceğimiz aslında gündelik hayatın içerisindeki örnekler
02:18bizim gözlem notlarımız.
02:20Sizin de ifade etmiş olduğunuz üzere
02:22biz de şu anda üniversitemizle birlikte bir çalışma yapıyoruz
02:25ve gençler neden evlenmiyor?
02:28Kuşaklar arası iletişim farklarının gençleri evlilik ve aile kurmaya dair
02:34algısını nasıl etkiliyor?
02:36Biz şu an gençlerle derinlemesine mülakatlar yapıyoruz
02:39ve bu çalışma henüz tamamlanmadı Muhammed Safa Bey.
02:43Tamamlandığında işte o zaman belli öngörülerle
02:46aslında ne bekliyorlar, ne istiyorlar, neden evlenmiyorlar?
02:50Devletimizin bu anlamda gençleri destekleyen kampanyalar var,
02:55çalışmalar var, projeler var.
02:57Fakat arka planda gençler ne düşünüyor?
03:00Belki o çalışma bize bir ekzen, bir fikir sunuyor olacak inşallah.
03:062025 aile yılı dediğimiz noktada
03:08aslında bugün ailelerde ciddi kırılmalar yaşıyor.
03:14Tabii birazdan bunlara da değineceğiz ama
03:16her zaman üzerinde durduğumuz şey insanlar evlenmiyor.
03:21Evlenmediği için doğurganlık hızı da aynı oranda düşüyor.
03:25Ve bu sayede battığımız zaman nüfusumuz inanılmaz şekilde yaşlanmaya doğru evriliyor.
03:32Ve yaşlılık dediğimiz bu nokta, şurada paylaşayım bence onu da hemen geri gelmişken.
03:39İzleyicilerimizin de, sizlerin de anlayışınıza sığınıyorum.
03:43Arara ekrana bakıyor olacağım.
03:45Verileri yanlış okumamak, gazda bulunmamak adına.
03:50Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu verilerine göre
03:532023'ün sonu itibariyle bizi çok yaşlı nüfus olarak ilan ettiler.
04:00Yani dünyayla paralel olarak yaşlandığımızı söylediler.
04:04Aslında TÜİK verileri de bunu sabitliyor.
04:092025 aile yılı dediğimiz noktada
04:12bugün bakanlığımız, aile bakanlığı tarafından gençlerin destekleniyor olması,
04:17evliliği kolaylaştırabilmek adına, ev kurabilme, o düzeni alabilme adına
04:22gereken maddi destekler, fonlar sağlanıyor bildiğimiz üzere.
04:27Ama bütün bunlara rağmen
04:29işin birazcık ruhsal tarafıyla, duygusal hazır olunuşlukla,
04:35gelecek kaygısıyla acaba ne gibi ilişkileri var?
04:38İşte bunları aptalmaya gayret edeceğim inşallah Muhammed Safa Bey.
04:42Şimdi aile kurulması çok çok önemli.
04:47Fakat işte geç evleniyor gençler ya da evlenme diyorsunuz mesela.
04:50Geçtiğimiz dönemlerde yine bir konuğum ifade etmişti bunu.
04:55Ergenlik yaşı 30'a kadar yükseldi demişti.
04:59Yani 30 yaş belki eskilerin bundan 2 jenerasyon önceki kişilerin
05:07dede olduğu yaşlardı belki de ya da işte 5-10 çocuğu olduğu yaşlardı.
05:12Günümüzün belki normalidir fakat gençlerin evlilikten kaçış sebepleri arasında en belirgin şey nedir?
05:20Şimdi maddi konular olabilir muhtemeldir fakat zannediyorum en belirgin konu o değildir ama siz nasıl gözlemliyorsunuz?
05:27Gençlerden aldığım henüz çalışma tamamlanmadı altını çizmek istiyorum ama şu ana kadar aldığım gözlem notlarında en önemli şeyi söyleyeyim evlenebilecek ciddi adaylara ulaşamıyor olmaktan çok fazla bahsediyorlar.
05:44Yani bugün öz sorumluluk bilincinde olan derin bağlar kurabilecek kişiler ve aslında baktığımızda toplumsal bağlarda da bu sıkıntıyı her birimiz yaşıyoruz.
05:56Sadece evlilik niyetinde olan gençlerimiz değil.
05:59Dolayısıyla güven inşasına dayalı aidiyet kurabilecekleri kişiler yok.
06:05Şu an ben dediğim gibi gözlem notlarıma dayalı söylüyorum.
06:10Birincisi bu.
06:11İkincisi ki en önemlisi ekonomik sebepler.
06:15Özellikle erkek gençlerde askerlik durumu mesela bunu çok fazla öne sürebiliyorlar.
06:21Daha önemlisi iş bulmadan evlenemeyiz diyorlar ki burası çok ciddi bir kırılma noktası.
06:28İş bulamadığı için istislam sıkıntısıyla yüzleştiğinde bu sefer beklemeye alıyor.
06:34Benim görüşme yaptığım gençler arasında evlenmek istemiyorum diyen şu an için yok.
06:41Evlenmek istiyor gençler.
06:43Ama bu faktörler çok fazla etkili oluyor aslında.
06:46Bir de romantik ilişki düzeyleri, insanların yüzeysel ve derinleşemeyen, bağ kuramayan ilişki formlarına kayıyor olması aslında bir taraftan da sorumluluk duygusuyla bir hayatı birlikte paylaşabilmek
07:32konuşuyoruz bunları veri olarak konuşuyoruz belki ama gençlerde ikinci gördüğüm nokta da şu Muhammed Safa Bey kendi anne baba evliliği ve dinamiğinde çocukluğundan itibaren izlediği figürlerle bir evlilik algısı oluşturuyor bu çocuklar.
07:52Dolayısıyla bir taraftan da hayatının öznesi olabilme konusunda iş yoksa, para yoksa, ekonomik bağımsızlığı alamamışsa, güvenebileceği birilerine ulaşamamışsa
08:06erkekler için askerlik önemli. Bunu yine vurgulayalım.
08:12Kadın, gençlerimiz için ise kariyer, önce kendi ayaklarımın üstünde durmalıyım diyerek eğitim odaklı olanlar var.
08:23Şu an benim gözlem yaptığım kişiler arasında bu vurgular var.
08:28Ama TÜİK bize bunun tam tersi bir şey söylüyor. Onu da paylaşmak isteyeceğim müsaadenizle.
08:33TÜİK en son baktığımız verilerde üniversiteye okuyan gençlerde de bir azalma var.
08:46Erkeklerde de kadınlarda da üniversiteye giden gençlerde düşüş var.
08:50Onunla ilgili veriyi buraya not almamışım.
08:56Bu da aslında baktığınız zaman acaba arka planda gençler şunu mu düşünüyor?
09:00Ya biz de okuyacağız da ne olacak? Ya da okuduk, yıllarca dirsek çürüttük ama mesleğimizi yapabilecek miyiz mi diyorlar acaba?
09:09Ya da mesleğini yapabilecek, kendi istediği işi bulamıyor mu acaba?
09:17İşte bu çalışmalardan sonra aşağı yukarı bu sorularımıza belli bir cevap buluyor olmayı umuyoruz inşallah.
09:24Evet önemli sorular, önemli sorunlar aslında biraz umutsuzluk söz konusu zannediyorum ama şunu da söylemekte fayda var.
09:34Şu anki jenerasyonun, gençlerin büyük bir çoğunluğu geleneksel aile yapısında doğmuş ve büyümüş çocuklar.
09:43Yani işte 30 yaş civarında anne babalar olarak kendimizi düşünecek olursak bizim anne babalarımız hatta gayet de geleneksel, çok da geleneksel bir yapıyı temsil ediyorlardı.
09:55Asıl, şimdi asıl merak edilen şey şimdiki jenerasyonun, 2000 sonrası doğan çocukların acaba çıktıları, kuracağı aileden sonra ya da anne baba vasfını kazandıktan sonra ki çıktıları ne olacak onu daha doğrusu insan merak etmeden edemiyor.
10:14Çünkü şu an dünyanın teknolojik olarak, sosyolojik olarak büyük bir dönüşüm yaşadığı, hak verirsiniz ki büyük bir gerçek olarak önümüzde duruyor.
10:24Ve şunu zannediyorum siz de uzman bir sosyolog olarak saptamakta, saptamakta belki güçlük çekiyorsunuzdur.
10:33Çok fazla veriyi bir araya getirmek gerekiyor insanların tercih biçimlerini ya da şekillerini nasıl değiştirdiğiyle alakalı.
10:41Ama bundan önceki dönemlerde belki bu kadar fazla etken yoktu, bulunmuyordu.
10:46İşte rol modellerin çoğalması, insanı etkileyen mahalle faktörünün artık 50-100 mahalleye kadar yükselmesi, sosyal medya vasıtasıyla gibi gibi birçok problem ve sorun var.
10:59Türkiye demografik, Türkiye'nin demografik çehresi değişiyor demişiniz mesela çalışmanızsa.
11:05Demografik çehrenin değişmesini hangi başlıklar altında topluyorsunuz ve bunlar nasıl oluyor? Biraz öyle devam edelim dilerseniz.
11:14Yayınımıza yetiştirebilmek için en önemli olarak genç nüfus.
11:18Aslında Cumhurbaşkanımızın da bahsettiği konu bu.
11:23Genç nüfus şu anda 2024 yıl sonu itibariyle 85 milyon nüfusun arasında 15 yılda %10'lara yaklaşabilir.
11:34Pardon bir dakika özür diyorum karıştırma karıştırdım orayı.
11:39Şimdi genç nüfusumuz şu anda ciddi şekilde azalıyor.
11:432024 yıl sonu itibariyle 15-24 yaş grubundaki genç nüfus 12 milyon kişi oldu.
11:51Hüsuratları geçiyorum şu anda.
11:5312 milyona düşmüş durumda.
11:57Yani Türkiye aslında bu konuda övünen bir ülkeydi hatırlarsanız.
12:01Genç nüfusumuzla övündüğümüz bir ülkeydik.
12:04Ve bu çok yakın bir zamandaydı Neysen Hanım.
12:06Nasıl oldu da bir anda böyle bir anda mı durdu bu nasıl bir veri?
12:10Biz onu göremedik mi daha öncesinden?
12:11Çünkü sanki bana öyle geliyor ki birkaç yıl öncesine kadar gençliğimizle övünür idik, gururlanır idik.
12:19Avrupa yaşlanıyor, çok hızlı yaşlanıyor.
12:21Artık işte işçileri bile kalmadı onların şeklinde bir yaklaşım vardı.
12:25Biz genç nüfusuz ama bir anda nasıl oldu da böyle oldu?
12:30Aslında bir anda değil tabii ki bu.
12:33Aslında bu uzun son 5 yıldır çok ciddi bir alarm veriyor bu konuda.
12:40Gençler de gencin o dinamizm halleri baktığımız zaman boşanmaların artmasıyla birlikte insanlar mesela tek çocuk doğurabilmiş oluyor.
12:54Çoğu.
12:54Boşanıyor.
12:55Çok çocuk istese de boşandığı için tekrar evlenenler de az oluyor.
13:01Dolayısıyla bütün bunlara baktığımız zaman bu böyle hızlıca olabilecek bir hal değil elbette ki.
13:10Bir de diyelim ki evleniyor.
13:13Evlendiği zaman da yine ekonomik nedenlerle birincisi.
13:16Çünkü eskiden tam da sizin bahsettiğiniz gibi erkek figür evin geçiminden mesuldü.
13:24Ama şimdi hayat müşterek tam da sizin söylemiş olduğunuz gibi bizim kendi babalarımız yani bizim büyüklerimize baktığımızda onlar 30 yaşında evini alabiliyordu.
13:37Yatırımını yapabiliyordu ve hatta çocuklarını evlendirebilecek yastık altı para dediğimiz paraya bile sahip olabiliyordu onlar.
13:44Ama bugün gençler 30 yaşında üniversiteyi anca bitirmiş oluyor iş arıyor oluyor birçoğu için söylüyorum bunu.
13:52Dolayısıyla şimdi buradan genç noktası.
13:54Ama çok pardon üniversite bitirmek için de 30 yaş epey geç bir yaş değil mi yani?
13:59Şu an normal şartlarda 17 yaşında zannediyorum 17 en fazla 18 yaşında liseden mezun oluyorsun.
14:0521-22 en fazla 22 yaşında ve şimdi lisansı bitirmiş oluyorsun.
14:1123-24 diyelim lisans üstü çalışma yani 28'de 27'de neredeyse doktora bitmiş oluyor.
14:19Artık bu 30 yaş biraz da sanki kişisel tercihlerle biraz bekleme süresini edinmiş oluyor zannederim gençler.
14:29Çünkü bu veriler bunu gösteriyor olabilir ama siz şimdi ev genci diye bir kavram kullanmışsınız mesela.
14:36Ev genci ne demek ola ki biraz da bunu konuşmak lazım.
14:39Evde çok duran gençler için mi söyleniyor?
14:42Vaktini evde geçiren gençler için mi söyleniyor?
14:44Şimdi ev genci kavramını aslında hocalarımızdan sosyoloji bölüm hocalarımızdan duyduğumuz bir tabir ve çok da yerinde bir tespitle bu kavramı kullanıyor onlar.
14:59Ne eğitimde ne istislamda olan gençleri kastediyoruz.
15:03Sizin dediğiniz gibi 30 yaşına kadar üniversite okumakla uğraşmak noktasında kullanmadım onu.
15:09Onu şu anlamda kullandım belki 24 yaşında mezun oluyor ama alternatifleri o kadar çok ki hemen şak diye işe giremiyor birçoğu.
15:19Dolayısıyla bu sefer ne yapıyor?
15:22Hazırlık evresi başka akademik performanslarla daha fazla ne yapabilirim diyerek kariyer odaklı eğitim odaklı ilerlediği noktada zaten sıra gelmiyor.
15:3330 yaşına kadar bekleyip o noktadan sonra da bu sefer gençlerde bu kadar bekledim var beklediğime değilsin gibi bir algı oluşabiliyor.
15:45Çünkü niye?
15:46Bir taraftan da evlilik niyetinde ciddi olan kişilere ulaşılamadığını altını çizmek istiyorum.
15:52Alternatifler çok.
15:54Bahsettiğiniz gibi sosyal medya üzerinden ulaşılabilirlik hızı bunlar çok önemli.
16:00Her gününe baktığımız zaman sizin dediğiniz yere işte o zaman geliyoruz.
16:06Kişisel bir tercihe mi dönüyor acaba?
16:09Bu kadar bekledim.
16:10Beklediysem yani...
16:13Bir zaman sonra belki bir boş vermişlik mi oluyor acaba?
16:17Evet.
16:18Ben de oraya bağlanabileceğini düşünüyorum.
16:22Şimdi 5 milyon ev genci dediğim noktada da 2023 yılında %22,5 olan oran 2024 yılında %22,9'a yükselmiş.
16:35İşte bugün ben de bir paylaşım yaptım ve dedim ki bu 5 milyon bizim enerjik, dinamizm sembolü dediğimiz bu gençler evde ne yapıyor acaba?
16:47İş bulamadığı için iş arayış sürecinde mi yoksa az önce bahsettiğimiz gibi bireysel tercihlerle mi bunu yapıyor?
16:55Çünkü bir taraftan baktığım zaman üretim kapasitemizin 5 milyonu ne okula gidiyor ne üniversiteye gidiyor ne de istislamın içerisinde.
17:06O halde burada da evde ne yapıyorlar?
17:10Şimdi siz bunları söylerken rahatsız olan gençler var büyük ihtimalle bunları dinlediği için.
17:14Şimdi gençlere buradan sevgilerimi iletmek istiyorum.
17:19Biz realiteleri aldığım gözlem notlarını paylaştığımı yine altını çizmek istiyorum.
17:25Lütfen gönül koymasınlar.
17:28Biz onlar nesneleştiği anlamında bunu söylemiyoruz.
17:32İşte o yüzden şunu söylüyorum.
17:34Acaba iş bulamadığı için mi bekliyor?
17:37Ya da ben üniversiteyi okusam ne olacak dediği için mi?
17:40Hayata dair mutvarlığını mı kaybediyor?
17:44Çocuklar.
17:44Neslihan Hanım şu an 5 milyon ev genci var demek 5 milyon kişi ne akademiye ne ekonomiye ne sosyal hayata ya da katılımcı olarak ülkesine herhangi bir katkı sunmuyor.
18:00Tabi tırnak içerisinde bunu ifade etmek gerekiyor.
18:02Sunmuyor anlamına geliyor.
18:04Bu alarm seviyesinin de belki üzerinde bir konudur.
18:09Yavaş yavaş da kapatacağız.
18:11Son dakikaların içerisindeyiz.
18:12Aile yılı ilan edildi dedik.
18:15Süreç nasıl ilerliyor?
18:17Buradan aile yılıyla, aile yılındaki projelerle, teşviklerle bu virajı alabileceğimizi düşünüyor musunuz?
18:25Uzun vadede ne kadarlık bir zamanda bir işte 10 yılda bunu tersine bu gidişatı çevirebiliriz diyebiliyor musunuz?
18:34Mesela böyle bir öngörünüz var mıdır?
18:36Neler söylersiniz?
18:37Benim kanaatince çevrilebilir tabi ki.
18:42Fakat burada önemli bir açık olarak gördüğüm şey gençleri kendi hayatlarında söz hakkı sahibi olabildiklerini ve özneleşebildikleri bir noktaya ulaştırmak için elbette ki devlet teşviklerimiz çok önemli.
18:58Ev kurmalarına yardımcı olacağımız projeler hepsi çok kıymetli.
19:01Ama en önce eş seçimi, evlilik öncesi projeleri desteklemek, neye göre eş seçecekler ya da beklentileri mi çok yüksek birbirlerinden?
19:12Bu anlamda da onları ruhsal olarak ve duygusal olarak da evlilik sorumluluğuna hazırlayabileceğiniz projelerin ben biraz daha fazla üzerinde düşülmesi taraftarıyım.
19:24Öte yandan iletişim noktasında, buraya çok değinemedik tabi ki ama eskiden mesela anne baba onayıyla gerçekleşen evlilik vardı.
19:37Şimdi kişi aslında kendi kararını vererek en önce evleniyor.
19:42Bunun ne gibi durumu var?
19:44Kuşaklar arası çatışma modeli doğduğunda bunun da yine evliliği etkileyen bir değişken olduğunu buradan ifade etmek istiyorum Muhammed Safa Bey.
19:54Burada anne babalarınıza da iş düşüyor.
19:57O yüzden bunu da vurgulamak istiyorum.
19:59Peki Neslihan Hanım çok teşekkür ediyoruz.
20:01Tabi bir taraftan gençlerin de işi zor açıkçası.
20:05Herkes akıl veriyor.
20:06Gelen geçen tecrübe aktarımı yapıyor.
20:09Gelen azarlıyor, giden azarlıyor.
20:11Şunu yapın, bunu yapın.
20:12Bak senin yaşında ben şöyleydim, böyleydim falan.
20:15Evet bunlar bir önceki jenerasyona belki işledi.
20:18Belki onlar da etkili oldu.
20:20Fakat anlaşılıyor ki şimdi olmuyor, işlemiyor, geçmiyor.
20:24Olumlu bir tesir uyandırmıyor.
20:25O yüzden teşvik ve onlarla anlayacakları dilden irtibata geçmek zannederim daha evla ki devlette, bakanlıklar da bu noktada bir girişim içerisindeler.
20:37Umarız bu şekilde bir bu sürecin tam tersi istikamette ilerleyeceği, dönüşeceği günleri de hep birlikte görürüz diyelim.
20:47Neslihan Hanım çok teşekkür ediyoruz.
20:48Vakit ayırdığınız için eksik olmanız.
20:50Ben teşekkür ediyorum.
20:52İyi yayınlar.
20:52Çok sağ olun.
20:53Efendim uzman sosyolog Neslihan Maki Hanım efendi bizlerleydi.
Önerilen
0:19
|
Sıradaki
27:23
22:46
29:18
44:52
18:56
27:40
23:55
23:56