00:00Türkiye'de bulunan Anadolu topraklarının tamamı bir...
00:03Anadolu toprakları yaklaşık olarak 22 milyon yıl önce Arap blokunun Anadolu bloklarına çarpması sonucunda bir sıkışma rejimi söz konusu olmuş.
00:13Sıkışma rejimlerinin başında bir tanesi de sizin bahsettiğiniz gibi Doğu Anadolu fay hattıdır.
00:19Bu nereden başlıyor? Hatay'dan, Adıyaman ve Malatya üzerinden Bingöl'e erişmektedir.
00:24Bingöl-Karlıova dediğimiz kesimde ayrıca Kuzey Anadolu fay hattı dediğimiz hatla birleşip Karadeniz bölgemizin alt sınırından birleşerek Marmara Denizi'ne kar devam etmektedir.
00:41Bir de bu Bingöl'deki sıkışmayı oluşturan ikinci bir parametre ise Doğu Anadolu sınırı boyunca devam eden bir bindirme kuşağımız var.
00:51Bu bindirme Bitlisagros kuşağı deniliyor. İran'a kadar devam eden, o da işte Güneydoğu Anadolu bölgesinde.
00:58Dolayısıyla sürekli bir hareket söz konusu olduğu için Arap bloku da bir sıkıştırmaya maruz bıraktığı için Anadolu topraklarını 4 santim sürekli her sene düşünebiliyor musunuz?
01:10Kütleyi ileriye etmesi sonucunda ciddi bir enerji açığa çıkıyor.
01:15Bu enerjilerin açığa çıkması sonucunda da fay hatlarımız kırılıyor.
01:18Şu anda en tehlikeli bölgelerimizden bir tanesi de Bingöl alanı ve çevresi bulunmaktadır.
01:25Hem Bitlisagros kuşağının hareketi söz konusu, bir de Doğu Anadolu fay hattının da enerjiyi boşaltması söz konusu olabilir.
01:35Bu olum sonucunda da Bingöl ve çevresindeki bütün bölgelerde deprem olma olasılığı fazla görülmektedir.
01:43Bir Bitlisagros kuşağının sıkıştırılması sonucunda da gerinmeleri açık ve depreme maruz kalacak alanların başında bulunmaktadır.
01:52Yani onu kestirmek mümkün değil fakat önümüzdeki süreçte tabii ki 6 şiddetinde de olabilir, çok uzun gelecekte 7 şiddetinde de olabilir.
02:01Ama çok büyük deprem şiddetinde beklemek şu an için belki enerji boşalımları gerçekleştiği için biraz zor olabilir.
02:10Ama depremi bildiğiniz gibi bizim kestirmemiz mümkün değil.
02:13Yani ne zaman, hangi tarihte olacağı ve hangi bölgede olacağını kestirmek mümkün değil.
02:19Ama yoğun bir enerji birikimi Doğu Anadolu fay hattı boyunca birikmiş durumda.
02:24Kuzey'de 7 su segmentinin bir sismik boşluk olarak durduğunu biliyoruz.
02:34Uzun zamandan beri deprem üretmemiş, deprem tekrarlanma aralığı olarak bilinen zamanı aşmış.
02:40Bir de güneyde Palo ile Bingöl arasında kalan Doğu Anadolu fay zonunun bölümü üzerinde de uzun zamandır deprem meydana gelmediğini biliyoruz.
02:50Ve büyük dediğimiz yani daha doğrusu yıkıcı etki meydana getirebilecek 6,5'un üzerinde depremler bu fayların üzerinde beklemek gerekir diye değerlendirmek mümkün olur.
03:03Burada problem olan olabilecek yani büyük deprem üretebilecek faylar şimdiki depremlerin meydan geldiği bölgenin kuzeyinde burada gördüğümüz 7 su segmenti dediği adlandırılan Erzincan'ın hemen doğusunda Üzümlü ile 7 su ilçesi arasında Bingöl'ün.
03:25Şurada gördüğünüz kırmızı çizgiyle uzanan üzerinde 7 su segmenti yazılan bölüm yine riskli olarak görülen bir başka bölge Bingöl ile Güneybatı'ya doğru Elazığ'ın Palu ilçesine doğru olan kısım Palu ve Bingöl arasındaki bölüm.
03:46Bir diğeri de az önce sözünü ettiğimiz Kuzey Anadolu fayı üzerinde gördüğümüz bölüm.
03:53Maraş ve Elazığ depremi örneklerinden Ki'ı civarındaki depremlere gelecek olursak bunların büyüklüklerinin 4,5 civarında olduğunu görüyoruz.
04:04Karlova civarında 2020 Nazian ayına meydan gelen en büyük depreminde 5,7 büyüklüğünde olduğunu dikkate aldığımız zaman fazla bir enerjinin birikmediğini bu faylar üzerinde,
04:16kısa faylar olduğunu, dolayısıyla yıkıcı deprem üretme potansiyellerinin düşük olduğunu söyleyebiliriz.
04:23Dolayısıyla bu faylar üzerinde meydana gelebilecek depremlerin çevre illerde yerleşim alanlarında hissedilmesi de Maraş ve Elazığ depremleri gibi fazla olmayacaktır.
04:432015 5,4 büyüklüğündeki açık güney kırığının kırığı ile 2021 yılında gerçekleşmiş olan Perisuyu depreminin kesişim alanında gerçekleşiyor.
04:58Şimdi bu alanda olan depremlerin biz 4,5 büyüklüğüne kadar yaklaştığını biliyoruz.
05:03Fakat bundan sonra bu bölgede bu büyüklük artacak mı, daha büyük bir deprem olacak mı konusundaki cevabımız maalesef bu faylarda henüz keşfedildiği için yanıtımız yok, bilmiyoruz bu durumu.
05:15Bu bölgede peki ne büyüklükteki depremler bekleyebiliriz?
05:18Sorumuz bu.
05:19Şimdi bu soruya baktığımızda aslına bakarsanız bu bölge işte demin söylediğim gibi yaklaşık 5-6 yılda bir 5-5,5 büyüklüğünde bir deprem üretiyor çeşitli faylarda.
05:30Su düğünü fayında 2003 yılında hemen hemen işte bu faylara benzer bir fay bu.
05:36Su düğünü fayında 2003 yılında 6,4 büyüklüğünde bir deprem gerçekleşti.
05:42Dolayısıyla bu bölgede belki de 6 civarı depremleri beklemek gerekir.
05:46Barajların depremle olan ilişkisi Türkiye'de en iyi olarak aslına bakarsanız Atatürk Barajı'nda çalışıldı.
05:52Orada Atatürk Barajı'ndaki su değişimlerinin o bölgedeki bazı faylardaki deprem aktivitesini değiştirebileceğine dair bir yayın yapıldı.
05:59Su kütlelerinin değişimi aslına bakarsanız kabuk üzerinde, yer kabuğu üzerinde basınç değişimleri sebep olduğu için fayların aktifi olmasına neden olabiliyor.
06:08Ancak bununla birlikte buradaki Özlüce Barajı'nın su kütlesi çok büyük bir su kütlesi değil.
06:16Yani bir Atatürk Barajı ile bir kebam barajı ile karşılaştırabileceğimiz su kütleleri değil bunlar.
06:21Dolayısıyla bu su kütlesinin kabuktaki yük değişimine neden olup olmayacağına dair bir şey söylemek yani oluyor demek çok büyük spekülasyon olur.
06:29Çünkü su kütlemiz çok ufak.
06:312023 depremlerinden sonra bu bölgeye yani aslına bakarsanız Kahramanmaraş'tan oldukça uzak olan yaklaşık 300-400 km uzaklıktaki bu bölgeye de stres transferleri olduğunu biliyoruz.
06:44Bununla ilgili de makaleler yayınlandı Boğaziçi grubu tarafından.
06:47Dolayısıyla bu bölgede depremler olması için bizim Özlüce Barajı'nın yaratacağı minnacık bir kabuktaki yük değişimine ihtiyacımız yok.
06:57Şu konuda dikkat çeken kişiler haklı.
07:001784 yılından beri bu faizonu üzerinde bir deprem olmadığını biliyoruz biz.
07:05Dolayısıyla burasının bir sismik boşluk olduğunu biliyoruz.
07:08Ancak gerek Yedisu Faizonu ile Doğu Anadolu Faizonu'nun arasındaki deformasyon bölgesinde yani Çiğ, Yayla, Dere, Sancak gibi ilçelerimizin bulunduğu alanda
07:19Yedisu Faizonu'ndaki tehlike yeteri kadar anlaşıldı.
