00:00Bugünkü olan deprem Kuzey Anadolu fayının kuzey kolunun Ege Denizi'ndeki uzanımının üzerinde meydana gelmekte.
00:09Yani Saras Görfezi'nin hemen batısında yer alıyor.
00:11Burası sağ enal doğrultu atımı bir fay biliyorsunuz Kuzey Anadolu fayı.
00:16Bu bölgede meydana gelen bu büyüklükte deprem çoğunlukla bu büyüklükte birkaç tane bir yıl içerisinde meydana geliyor.
00:23Yani bu anlamda 4.6 büyüklüğünde bir deprem oldu acaba daha büyük olur mu bunu bilemiyoruz.
00:32Ama genellikle söylediğim gibi birkaç tane oluyor.
00:36Dolayısıyla bu da onlardan bir tanesi olağan bir deprem olarak görüyorum.
00:42Ama iki gün önce meydana gelen depremleri soruyorsanız eğer onları da farklı açıklıyoruz.
00:47Çünkü Ege Denizi'nin güneyine indikçe Ege Denizi genişleyen bir deniz.
00:52Kuzey güney yönü genişleyen bir deniz.
00:55Bizim Batı Anadolu, Yunanistan'la birlikte genişleyen bir bölge.
00:58İşte onlardan bu özelliği açıklayan bir deprem Girit'in güneyinde oldu.
01:046 büyüklüğünde.
01:04Hatta yaklaşık 12 saat sonra da 6.1 büyüklüğünde oldu.
01:09Sığ depremdi bunlar.
01:11Ve bu sığ depremler de yüzeyde Kuzey güney yönü genişlemeyi ortaya çıkarıyor.
01:15Fakat onun hemen kuzeyinde Marmaris civarında meydana gelen deprem ise 70 km derinlikli bir depremdi.
01:23Bu deprem ise ters faylanma dediğimiz bir faylanma mekanizması yani dalma batma kuşağını bize anlattı.
01:30Dalma batma kuşağını gösterdi.
01:32Yani burada diyor ki Afrika ben Anadolu'nun altına dalıyorum, dalmaya devam ediyorum.
01:37Bu esnada da depremler üretiyorum.
01:39Ama onun üzerinde yüzeyde ise, yüzeye yakın noktalarda ise genişleme yani normal faylanmayı meydana getiriyor.
01:48Dolayısıyla aslında bu bize yaşadığımız coğrafya içerisindeki jeodinamik olayların kendi aksında yürüdüğünü gösteriyor.
02:00Yani bu depremler onları anlatıyor.
02:02Dalma batma olayı devam ediyor.
02:04Batı Anadolu ve Ege Denizi genişliyor.
02:06Kuzey Anadolu fayı sayesinde de Anadolu batıya doğru kaymaya devam ediyor.
02:11Bunu anlıyoruz.
02:12Peki.
02:13Şimdi o zaman Gökçeada açıklarında gerçekleşen bu depremi beklenen Büyük İstanbul depremiyle de bağlantısını kurmak ne kadar mümkündür söylediklerinizden?
02:23Yani onunla doğrudan bir bağlantı kurmak doğru değil.
02:26Ama bu şunu gösteriyor.
02:28Yani Saros Körfezi olsun, Marmara Denizi olsun aktif alanlar.
02:34Buralarda işte belli büyüklükteki depremleri görüyoruz zaten.
02:37Yani buradaki fayın aktif olduğunu, diri olduğunu ve her zaman büyük deprem üretme potansiyeli taşıdığını görüyoruz.
02:45Ama bu depreme bakıp da yani doğrudan biz Marmara Denizi içerisinde bir büyük deprem olacak tahminini yapmamız ya da söylememiz zaten mümkün değil.
02:55Bu çok önemli bir konu.
02:56Tahmini yapılması, yapılmaması.
02:58Bazen izleyenlerimiz de sanıyorum hak verecektir şu anda ekranda olan.
03:02Ya bilmiyorum belki siz de hak verirsiniz bu konuya.
03:05Bazen öyle değerlendirmeler duyuyoruz.
03:08Deprem şimdi başlı başına hepimizin çok kötü hatıraları olduğu, çok kötü hatıra demek değil, çok kötü anıları olduğu bir gerçek.
03:15Ülkemizin çok üzücü bir gerçeği.
03:176 Şubat'ta yaşadık, öncesinde yaşadık, 99'da yaşadık.
03:20Ve tekrar bu küçük çaplı da olsa, büyük çaplı da olsa yaşamaya devam ediyoruz.
03:25Bir deprem ülkesiyiz çünkü.
03:26Bu noktada Ege Denizi ile ilgili de yapılan tahminler, tarihsel gerçekliğini de göz önünde bulundurduğumuzda birazcık korkutucu.
03:33Farklı farklı oranlar veriliyor.
03:34Şimdi bu depremin gerçekleştiği noktada Ege Denizi olduğu için, Ege Denizi daha bunun şunun şurasında birkaç ay öncesine kadar bir deprem fırtınası yaşadığı için şu soruyu size sormak istiyorum.
03:44Çok kısa bir cevap rica edeceğim soru her ne kadar uzun olsa da.
03:47Ege'nin deprem tarihinde bizim o bölgede beklediğimiz en yüksek depremler kaç büyüklüğünde ve bunun olma olasılığı yüzde kaç?
03:55Nasıl bir süre aralığında bekliyoruz?
03:58Bu Taros Körfezi, Ege Denizi'nin kuzeyi için mi söylüyorsunuz yoksa bütünü için mi soruyorsunuz?
04:03Yok genel itibariyle yani şu anki bu deprem hangi fay hattında olduysa o bölge için söylüyorsunuz.
04:08Evet yani Kuzey Anadolu fayının bu bölgesinde ben üzerinde çalışma yaptım.
04:14Bir istatistikler çalışma olarak şunu görüyorum.
04:17Ortalama iki yılda bir beşin üstüne deprem ortalama 200-250 yıllık bir periyotta da yediye yakın yedi büyüklüğünde bir deprem oluyor.
04:28Ama bu ille de Taros Körfezi'nde olma zorunlu yok.
04:31Ya başlangıcında olabilir, sonunda olabilir, ortasında olabilir.
04:34Yani oradaki fay uzanımı üzerinde.
04:36Fakat doğa öyle bir yapıya sahip ki siz bunu ne kadar hesaplasanız bile fayın kayma hızına bağlı olarak bu sizi yanıltabiliyor.
04:46Yani peş peşe iki depremi 100 yıl aralıklarla görüyorsunuz araya bir 400-500 yıl giriyor.
04:51Hiç deprem olmuyor.
04:52İşte Doğu Anadolu fayında yaşadığımız örnekte olduğu gibi.
04:56Yani doğadaki bu stresin yani o bölgedeki stresin birikimi ne zaman ve nasıl açığa çıkacağına yer kabuğunun fiziksel koşulları karar veriyor.
05:06Bunun da standart matematiksel bir düzenli değişim aralığı yok maalesef.
05:13Tahminen yaklaşık 100 yıl, 200 yıl hatayla, 50 yıl hatayla söyleyebiliyoruz.
05:19O yüzden şimdi Marmara Denizi içine baktığımız zaman 1509 diyoruz, 1766 diyoruz.
05:31Bunların hepsine baktığımız zaman bir de fayın oradaki kayma hızını GPS vektörlerine göre hesaplayınca ortalama 22 mm'lik bir hıza sahip fay orada o halde diyoruz.
05:44Bu fay 200 ya da 250 yılda maksimum 300 yılda bir büyük deprem üretmesi gerekiyor.
05:51Buradan yola çıkarak bu söyleniyor.
05:53Yani bunun hesabı bu, başka bir hesabı yoktur.
