00:00Memleketim, memleketim, ne kasketim kaldı senin ora işi, ne yollarını taşımış ayakkabım, son mintanın da sırtımda paralandı çoktan, şile bezindendi.
00:17Sen şimdi yalnız saçımın akında, infarktında yüreğimin, alnımın çizgilerindesin memleketim.
00:30Memleketim, memleketim.
00:39Ömrünün yarısı parmaklıklar ardında, diğer yarısı sürgünde geçti.
00:44Siyasi kimliği çok tartışıldı.
00:46Ama şairliğine diyecek yoktu.
00:49Memleketine hasret kaldı Nazım Hikmetran.
00:51Acısından, sevdasından beslendi şiirleri.
00:54Sesi dünyada yankı buldu.
00:56Hem tek bir insana, hem milyonlara seslenen şiirler yazdı.
01:00Salkın söğütler yıkıyordu suda saçlarını, yanan yalın kılıçları çarparak söğütlere, koşuyordu kızıl atlılar güneşin battığı yere.
01:14Hep tutkuyla, incelikli, adeta görsel bir ziyafet hazırlarcasına seçti kelimelerini.
01:27Şiirlerini okurken veya dinlerken ruhumuzda estirdiği rüzgar, sade insanları bir kahramanlık boyutuna taşıdı.
01:34Hikmet Bey ve Celile Hanım'ın tek oğluydu Nazım Hikmet.
01:38Masmavi gözlerini 1902 yılı Ocak ayının ilk yarısında Selanik'te dünyaya açtı.
01:44Memur bir baba, sanatçı bir annenin göz bebeğiydi Nazım.
01:48Sanatçı ruhu ailesinden geliyordu.
01:50Mevlevi şairi olan büyük babası Nazım Paşa'nın şiirli toplantılarında büyüdü.
01:55Dedesinin ve onun arkadaşlarının tasavvuf ve edebiyata ilişkin konuşmalarını can kulağıyla dinledi.
02:01Henüz 11 yaşındayken ilk şiiri Feryadı Vatanı yazdı.
02:09Küçük yaşta Bahriye Nazırı Cemal Paşa tarafından fark edildi.
02:13Şiirden etkilenen Cemal Paşa, Nazım'a Bahriye'li olmasını teklif etti.
02:17Bir yandan eğitimine başladı, diğer yandan sarı yapraklı defterine çizdiği portrelerle yazdığı şiirlerine devam etti.
02:25Yazdığı şiirlerden biri Çanakkale Savaşı'nda şehit düşen dayısına, diğeri ise kız kardeşinin kedisineydi.
02:32O dönem ders aldığı Yahya Kemal, sen bu uyuz kediyi bile bu kadar övüyorsan şair olacaksın diye takılırdı kendisine.
02:39Dediği gibi de oldu.
02:411918'de Yeni Mecmua dergisinde Mehmet Nazım imzasıyla ilk şiiri yayınlandı.
02:46İlk kez o an seslendi tanımadığı insanlara.
02:481920'de Bahriye Mektebi'ni başarıyla tamamlayan Nazım, stajyer subay oldu.
03:14Ama geçirdiği zatüre peşini bırakmadı.
03:17Sağlığı elverişte olmadığı için orduyu bıraktı, sağlık kurulu raporuyla çürüye ayrıldı.
03:22Şiir yazmaya devam etti.
03:23Alemdar gazetesinin düzenlediği yarışmada birinciliği göğüsledi.
03:27İtilaf devletlerinin İstanbul'u işgali Nazım'ın hayatının dönüm noktalarından biri oldu.
03:32Nazım'ın kalemi vatan sevgisini anlatıyordu.
03:34Sen şimdi yalnız saçımın akında, infartımda yüreğimin, alnımın çizgilerindesin memleketim, memleketim, memleketim.
03:46Yerinde duramayan yeni yetme genç, milli mücadeleye katılmak için birkaç arkadaşıyla Anadolu'ya gitti.
03:52Sağlığı nedeniyle cepheye gidemeyince Ankara hükümetinin görevlendirmesiyle Bolu'da öğretmenlik yaptı.
03:58İnsanları milli mücadeleye çağıran şiirler yazdı.
04:00Yazdığı şiirler öyle büyük bir etki yarattı ki Mustafa Kemal Atatürk'le tanıştırıldı.
04:06Bir ucu bir kuyuda kaybolan rüzgarlı bir şosede bana doğru yaklaşıyor kavuşma saatimiz yalmayak.
04:16Yüzü saçlarıyla örtülü kavuşma saatimizin bir de ağır yürüyor ki deli olmak işten değil.
04:23Bana doğru yaklaşıyor kavuşma saatimiz yalmayak.
04:26Sonraları daha sol bir çizgiye kaydı edebiyatı.
04:31Moskova'ya gidip Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi'nde ders almaya başladı.
04:35Nazım burada Rus fütüristlerden etkilendi.
04:38Yazdığı şiirler Yeni Hayat ve Aydınlık dergilerinde yayınlandı.
04:421924'te yurda döndüğünde Aydınlık dergisinde çalışırken Şeyh Zahid isyanı başladı.
04:47Takrir-i süküm kanunuyla birçok gazete ve dergide kapatıldı.
04:51O da çalıştığı dergi yüzünden cezaevine yollanan yazarlardan biri oldu.
04:5515 yıl hapsinin istendiğini öğrenen Nazım Hikmet yurt dışına çıktı.
04:591928'de çıkarılan afla birlikte yurda bir kez daha döndü.
05:03Aynı yıl Bakü'de ilk şiir kitabı Güneş İçenlerin Türküsü yayımlandı.
05:10Türkiye'ye döndüğünde yazdığı yazılar ve şiirler yasaklandı.
05:14Defalarca yargı önüne çıktı.
05:16Sayısız kere kısa süreli hapis cezaları aldı.
05:19İdamı bile istendi.
05:20Şiirleri ders kitaplarına girse, oyunları devlet tiyatrolarında oynansa dahi o,
09:29Karadeniz akıyor durmadan, deli hasret, deli hasret.
09:34Oğlum sana sesleniyorum, işitiyor musun Mehmet, Mehmet?
09:4125 Temmuz 1951'de ise Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlığından çıkarıldı.
09:47Nazım, dünyaya tanıttı kendisini.
09:49Şiirleri 50'den fazla dile çevrildi.
09:5220. yüzyılın en önemli şairlerinden biri olarak gösterildi.
09:56Ünlü Shostakovich'e, Şarlon'un yaratıcısı Charlie Chaplin'e ve Fransız parlamentosu başkanı Edward Eriot'a uluslararası barış ödülünü veren jürinin başkanlığını yaptı.
10:05İster hasretini çektiği vatanın bir zeytin ağacı gölgesi, ister büyük aşklarından piraye, ister yolunda yürüdüğü sosyalizm, belki dünyanın düzeni kolay değişmeyecekti.
10:17Ama Nazım hep kalbine ve hissettiği kıvılcımlara inandı, o yolları seçti.
10:23Dört evlilik sığdırdı ömrüne.
10:29Onlarca kadın girdi hayatına.
10:30Öyle ki onlara yazdığı şiirlerle romantik devrimci diye anıldı edebiyat dünyasında.
10:35Sen eşirliğim ve hürriyetimsin, çıplak bir yaz gecesi gibi yanan ettimsin, sen memleketimsin, sen ela gözlerinde yeşil hareler, sen büyük, güzel ve muzaffer ve ulaşıldıkça ulaşılmaz olan hasretimsin.
11:03Cezaevi yıllarından yadigar kalan kalp hastalığı peşini bırakmadı.
11:07Yorgun, yaralı ve memleket hasretiyle dolu olan yüreği 3 Haziran 1963'te durdu.
11:15Naaşı Anadolu'daki bir küy mezarlığına değil, Yazarlar Birliği'nin düzenlediği bir törenle Novo Deviçi mezarlığına defnedildi.
11:22Yakın dostu, ressam Abidin Dino, siyah bir granit üzerine şairin meşhur şiirlerinden biri olan rüzgara karşı yürüyen adam figürünü kazıdı.
11:361938'de hapse girmesiyle yasaklanan şiirleri, Türkiye'de ölümünden 2 yıl sonra basıldı, Türk okuyucusuyla buluştu.
11:46Şiirleri Cem Karaca, Fuat Saka, Ezgi'nin Günlüğü, Fikret Kızılok, Zülfü Livaneli gibi sanatçılar tarafından bestelendi.
11:53Ben bir ceviz ağacıyım, gülhane parkında, ben bir ceviz ağacıyım, gülhane parkında, ne sen bunun farkındasın, ne de polis farkında.
12:041951 yılında Türk vatandaşlığından çıkarılan Nazım Hikmetran, tam 58 yıl sonra 10 Ocak 2009'da vatandaşlığa iade edildi.
12:15Nazım bugün yaşasaydı ne yapardı, nasıl düşünürdü?
12:19Her türlü bağımsızlık karşıtı, ülkemizin mutluluğuna karşı olan her şeye karşı çıkardı.
