00:00Tam bu deprem Marmaris Bayır ile Rodos'un kuzey arasındaki kanalda olan bir ters pay.
00:12Yani Rodos burada sıkışmayla Bayır ve Marmaris yükseliyor ve onun altına doğru dalan bir deprem söz konusu.
00:21Ve hakikaten dediğiniz gibi bu Marmaris'den Bodrum'a, Bodrum'dan Kuşadası'a kadar genel olarak şiddetli hissetilen bir deprem.
00:316.2 diyen de var 5.10'da 8'de ama çok yakında olan ve ters pay depremi yani bulunduğunuz bölge yükseliyor.
00:41Ve deniz de onun altına doğru dalmış oluyor.
00:45Ve bu anlamda büyük bir deprem diyemem ama mukayese etmedim şimdi şunu söyleyeyim.
00:53Peki şiddetli bir deprem diyebilir miyiz?
00:56Mesela Okan Tüysüz Hoca da demiş ki 32 katı büyüklüğünde İzmir depreminin.
01:00Katılır mısınız?
01:02Hangi İzmir depreminin?
01:042020'deki depremden bahsetmiş.
01:06Kaç?
01:082020 depreminin 32 katı büyüklüğünde bir deprem demiş.
01:116.2'lik depremden, neyse şimdi oraya girmeyelim.
01:17Bu 6.2'lik iki tane deprem oldu.
01:20Biri Girit'in hemen kuzeyinde, biri de Girit'in güneyinde oluşmuştu.
01:25Bu Rodos çukuru dediğimiz Rodos-Fethiye hattı boyunca giden bir çukurluk var.
01:32Orası Akdeniz kabuğunu oluşturuyor.
01:35Anadolu kabuğu Fethiye'nin hemen kıyısından güney doğru, kuzey, güney batıya doğruya doğru giden bir hatla Rodos.
01:46Böyle bir üçgen okyanus kabuğu Anadolu ve Rodos altına, Ege altına girdiği yerde.
01:51Fakat bu depremin olduğu kesim bundan 6-7 yıl evvel de Marmaris'e serilen kesim.
01:58Bu yaklaşık bu içmeler karşısı diyoruz ama daha çok Bayır ve Bozburlu'nun hemen güneyinden geçen bir hatta oluşuyor.
02:09Yani çok yakında ve ters fay olarak davrandığı için şiddetli hissedildi.
02:16Ama yani altılık depremde esas olarak, bunu altılık kabul ettiğimiz zaman,
02:2110 km uzunluğunda, 10 km genişliğinde, 100 km karelik bir alanda bir yırtılma olarak
02:27yaklaşık 6-7 cm'lik bir yükselme oluştu Bayır'da ve bu boyutuyla da yakından hissedildiği için şiddet hemen altılık depremin buradaki şiddeti tam merkezde 7 civarında olan bir büyüklük.
02:49Ve kuzey doğrusu da, kuzey tam Anadolu kıyısına paralel olarak hemen kırmızı sayılacak iğmeleri yüksek,
02:58iğmelerle Bidin'den Kuş Arası'na hatta İzmir'lik Körfezi'ne kadar giden bir bölgede hissedildi.
03:06Yani böyle bir deprem için bu kadar büyük şiddet de hissedilmesi ilginç.
03:11Çünkü iki tane Akdeniz kabuğunun Ege kıyılarını küzeye doğru sırayan bir hat ile Rodos'tan, Girit'ten gelen bir hattın kesiştiği yerde olan bir deprem.
03:25Ama deprem ana büyük fay zorunda değil, tersine Ege pihakası içinde, Modrum gibi, Datça gibi Ege kıyılarını oluşturan Anadolu pihakası içinde oluştu.
03:39Ama büyük depremler hemen Akdeniz'de, Rodos'un 1957 yılında olan depremde, Rodos ile Fethiye Körfezi arasında olan bir büyük makastamazonu var.
03:52Hatta ismi de var onun işte, Plini makastamazonu, strabazonu gibi Akdeniz kabuğu içinde olanlar büyük tarihsel depremleri veriyor.
04:01Fakat bu onun kuzeyinde kıta içi sayılabilecek, plaka içi sayılan bir noktada olan bir deprem.
04:09Fakat zayıf bir teknolojik hat boyunca oluşmuş, iletişim yüksek oldu.
04:15Anadolu kıyısı boyunca, kuzeye doğru giden bir hat boyunca bu hissedilen bir nokta oldu.
04:22Peki buradan sorduğumuz, eğer bu Girit ve Rodos çukurunda olsaydı, büyük depremler getirebilirdi.
04:30Yani bu anlamı yediğinizden depremler.
04:32Peki hala risk var mı? Daha büyük deprem üretme potansiyeli var mı?
04:36Beşe olup 8 çok şiddetli hissedildi, siz de ilginç dediniz.
04:39Payın konumuna baktığımız zaman plaka içinde olan yerde, yani plaka burada Akdeniz, Anadolu ve Ege'nin altına doğru dağılarken büyük depremleri yapıyor.
04:53Fakat burası o üzerindeki plakanın içinde olan bir deprem.
04:57Bunun batısında Karpatoz hattı var.
05:00Onun batısında 6.2 Girit ve Cukur'da olan deprem var.
05:04Onun kuzeyinde Bodrum depremi oldu 2020'de.
05:09Onun güneyinde Nisaryos'te büyük çok deprem oluyor.
05:12Burası Anadolu'nun saatin tersi önünde Rodos'a doğru dönmesiyle oluşan bir tektonik hat.
05:19Ve burada bu diğerlerinin farklı olarak sıkışma depremi, diğerlerinin hepsi de çökme depremi.
05:26Ama bu sıkışma depremi olarak oluşan bir deprem olduğu için daha şiddetli hissedildi.
05:31Peki sıkışma depreminden kastınız şu mu Şener Hocam?
05:35Şöyle algılayabilir miyiz? Yani 5.10'da 8.00'da bir rahatlama olmuş olabilir mi bölgede?
05:52Burada ise Akdeniz'in altı tabanındaki kayalar Marmaris'in altına doğru gidiyor.
06:01Marmaris onların üzerine doğru kayıyor.
06:03Ve bu anlamda Marmaris Güneydoğu'ya doğru diyelim ki 5-6 cm'lik bir yükselme yaparak 10 km'lik bir bölgede yırtılma yaptı.
06:16Ve o yüzden de tam bu çayırı bayırın altındaki bir hatta yırtıldığı için bu hat ve Marmaris körfezi yukarı doğru Gökova körfezi boyunca bir tektonik hat boyunca şiddetli hissedildi.
06:32Anadolu plakasının sınırını temsil ediyor.
06:35Peki çok teşekkür ederim.
06:37Bu arada dikkat çekmek istediğiniz bir bölge var mı?
06:40Son dönemde Bingöl'e de çok uyarılar yapılıyor.
06:43Deprem haritasında özellikle şu bölgeye dikkat çekmek istediğiniz.
06:46Kırı'daki olan deprem o bahsedilen uyarı yapılan fayda değil.
06:50O fay yani Palu, Bingöl ve Karlova fayı ana fay bu kırı depremi Kuzey Anadolu fayına görev gelen kollardan biri.
07:03Bu aynı ovacık fayı gibi ana kol üzerinde değil.
07:07O ana kol üzerinde etrafında olan depremler var ama ana kol üzerindeki depremi Rothstein, bütün bu Kuzey Anadolu faydaki depremleri incelerek sitesin boşaldığı alanlardan sonra kalan kesimleri.
07:22İçin Erzindan doğrusu da bir alan göstermiştim.
07:25Bir de bu kesimde.
07:26Ama bu bahsettiğimiz deprem o Bingöl'deki ana doğal olfay üzerinde değildi.
07:33Buradaki olaya da gelince Bodrum'daki fay kırıldığı için Bodrum'da bir risk yok.
07:40Ama Bodrum'da istediği için insanlar korkacaktır.
07:43Datça'da keza.
07:45Kuş Arası'nda yine istediği için yeni bir deprem yok.
07:47Ama buradaki bölge Marmaris'in hemen güneyinde, Rodos'ta Marmaris'in güneyi arasında
07:53Marmaris'in güneyi doğru dönerek hareket etmesi nedeniyle
07:58oradaki deniz de bunun tabanı da bunun altına doz alıyor.
08:03Ama ana teknolojik at Petriye ve Rodos arasındaki derin çukurdadır.
08:09Bu derin çukurda olan bir deprem değil.
08:11Bundan evvel ilk 6.2'lik Petriye'in güneyinde, Giriti'in güneyindeki bu derin çukurdaydı.
08:21Ama Giriti'in güneyinde altılık çökme fayıydı.
08:25Her üç ayrı deprem tipi oluştu bu noktada.
08:29Ve bu bahsettiğimiz ters fay olarak, jeolojik olarak ters fay,
08:33elimizin yanına koyalım, biri diğerin üzerine binerken diğer altına giriyor.
08:37Ama diğer çökme faylarında girildiği için bir taraf çöküyor.
08:40Burada hareket, insanların yerleştiği şehir yeri hareket ederek yükseldiği için
