00:00Sevgili izleyiciler, Cumhuriyet ekranlarından herkese merhaba.
00:1710. Yargı Paketi olarak bilinen ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı hakkında kanunla
00:23bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi TBVM Adalet Komisyonu'nda kabul edildi.
00:31Tabi bunu toplum yani halk arasında 10. Yargı Paketi olarak adlandırıyoruz.
00:36Peki nedir bu 10. Yargı Paketi?
00:39Konunun uzmanından dinleyeceğiz.
00:41Ceza hukukçusu Prof. Dr. Hasan Sınar anlatacak bizler için.
00:45Hasan hocam hoş geldiniz.
00:47Hoş bulduk sevgili Adem. İyi yayınlar diliyorum.
00:50Teşekkür ediyorum. Ben az önce bu kanun teklifinin adını okurken yoruldum.
00:55O yüzden hep bundan sonra 10. Yargı Paketi olarak bahsedeceğim kısaca.
00:59Dilerseniz şöyle başlayalım Sayın Hocam.
01:02Bu 10. Yargı Paketi'ni bir süredir tartışıyorduk ama artık biraz daha resmiyet kazandı.
01:08Bir ceza hukukçusu olarak 10. Yargı Paketi hakkında neler söyleyebilirsiniz?
01:13Şimdi son olarak bildiğim kadarıyla sevgili Adem.
01:16Türkiye Büyük Millet Meclisi Adalet Komisyonu'ndan geçti ve Genel Koronu'na gelecek.
01:21Daha önce de benzer şekilde yargı reformu paketlerinin benzer süreçlerden geçerek yasalaştığına tanık olmuştuk.
01:31Dediğiniz gibi bu artık 10. paket olarak biliniyor.
01:35Aslına bakarsanız bu biraz da kavramların aşındırılması, kavramların yoğurlaştırılması anlamına geliyor.
01:41Çünkü yargı reformu dediğiniz zaman hakikaten bir ülkede hukuk sistemini kökünden değiştirecek köklü bir takım atılımların yapılmasını bekliyorsunuz.
01:52Bana hep reform nedir diye sorulduğumda yargı alanında Cumhuriyet'in kuruluş sürecinde ki ilk kodifikasyon hareketini hatırlarım.
02:01Dönemin Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün dönemin Adalet Bakanı Mahmut Esat Boskot ile birlikte imza attıkları kodifikasyon süreci.
02:11Örneğin 1926 yılında Medeni Kanunu, İsviçre Medeni Kanunu ittibas edilerek hayatınıza girmesi.
02:17Aynı şekilde İtalyan-Brokko Ceza Kanunu ittibas edilerek 765 sayılı Türk Ceza Kanunu yürürlükte konulması.
02:26Bu kanunlar yaklaşık 80 yıl süreyle yürürlükte kaldılar ve nesiller boyunca Türkiye'de hukuk hayatına yön verdiler.
02:36Reform dediğiniz böyle olur.
02:37Fakat bu son dönemde yapılan paketlerle yargı reformu bunlar aslında bakarsanız kozmetik bir takım değişiklikler olmaktan öte bir anlam ifade etmiyor.
02:49Kuşkusuz insan hayatına dokunuyorlar.
02:52Şimdi detaylarına gireceğiz.
02:53Kuşkusuz birileri bunlardan istifade ediyor.
02:56Birileriyle ilgili düzenlemeler yapılıyor.
02:59Olumlu yönleri, olumsuz yönleri var ama
03:00Türkiye'de bugün hukuk sistemi açısından yaşadığımız krizin daha somut bir indirgemek gerekirse
03:08hukukun üstünlüğü indeksinde 142 ülke içerisinde 117. sıraya düşmüş olmamızın çözümü bu tarz paketlerden geçmiyor.
03:19Bunlar bu çözüme hizmet eden adımlar değiller.
03:23Kuşkusuz kendi alanında göreceli bir iyileşme sağlıyorlar.
03:27Ama bunlar büyük reform falan değiller.
03:29Nitekim üzerinde konuşacağız.
03:31Bu yeni getirilen yasa teklifinin en çok yoğunlaştığı konu bir örtülü af çıkardığı, bir örtülü af getirildiği ki bu kamuoyundan saklanacak bir durum değil zaten.
03:44Son 8 yıl içerisinde bu şekilde örtülü af düzenlemesi getiren yani neyi kastediyor?
03:49Hali hazırda cezaevinde hükümlü bulunan, kesinleşmiş olan ve cezası infaz edilmekte olan bir kısım kişilerin cezalarının infazının süresi tamamlanmadan önce daha erken olarak tahliye edilmeleri.
04:05Örtülü haftan kastettiğimiz şey bu.
04:08Zaten son 8 yıl içerisinde bu sonucu yaratacak 3 ayrı yasal düzenleme yapılmıştı 2017, 2020, 2023 yıllarında.
04:17Bu onun dördüncüsü.
04:19Peki bu soruna çare oluyor mu?
04:21Hiçbir şekilde soruna çare olmuyor.
04:23Aslında içinden çıkamadıkları dilemmemiz şu sevgili Erdem.
04:28Türkiye'de biz de bu kanun vesilesiyle güncel rakamı öğrenmiş olduk.
04:33Toplam tutuklu ve hükümlü sayısı sıkıdırın tam 415 bin bir de 871 tam sayıyı verdiler ki günlük değişiyor elbette bu.
04:43Bu korkunç bir rakam.
04:45Yani Kıvrıs'ın nüfusundan daha fazla insan Türkiye'de özgürlüğünden yoksulluğunda içeride.
04:51Birleşmiş Milletler kayıtlı ülkelere bakıyorsunuz 213 ülke içerisinde nüfusu en azından 20 ülkenin toplam nüfusundan daha fazla insan cezaevinde.
05:02Bir de daha kötüsünü söyleyeyim.
05:04Dünyada bu işler nasıl dediğinizde Avrupa kıtasında örneğin nüfusa oranla hapiste bulunan insan sayısını oranladığınızda açık arayla Avrupa'daki en yüksek oran bizde.
05:16Rusya'nın bile önündeyiz bu noktada.
05:18Dolayısıyla bizim ceza adalet sistemimiz ve özelde ceza infaz sistemimiz SOS yani kelimenin tam anlamıyla imdat diyor.
05:28Yani bu şekilde yürümez diyor.
05:30Bu belirli sayıda insanın daha erken tahliye edilmesi neticesini yaratan örtülak düzenlemeler ise aslında kelimenin doğru ifadesiyle ateşe odun atmaktan farklı bir şey değil.
05:44Çünkü bunlar herhangi bir biçimde kriminoloji biliminin verilerine, penoloji biliminin verilerine uygun olarak ülkede suçluluğu önlemek, suçluluğu azaltmak maksadıyla yapılan bilimsel esaslara dayalı çalışmalar değil.
05:58Bunun bir tek temel motivasyonu var. Nedir? Hapishanelerin kapasitesi yetersiz, çok yetersiz hale geldi üstelik ve o yetersiz kapasitede fazla aşırı dolu olduğu için hapishaneler oraları biraz yayınertmek.
06:13Ama bu hiçbir zaman için kalıcı bir çözüm değil ve o kadar kötü bir noktadayız ki yanlışı herkes doğru anlasın diye ifade ediyor.
06:21Nerede? 2002 yılında AK Parti iktidara geldi. Türkiye toplam bir çukuk ve ekibi sayısı 59 bin idi. 60 binin altındaydı.
06:30Şu an 415 bin. Korkunç. Yani bu anlayışla, bu zihniyetle gidersek AK Parti gelir, başkası gelir ama esas bu zihniyet değişmezse,
06:40yani 20 yıl sonra milyonlara varabilir cezaevindeki insan sayısı, burada çok daha radikal ve kalıcı bilimsel esaslara dayalı bir çözüm üretmek gerekiyor.
06:52Bugün yapılan şey palyatif bir tedbir. Ben sadece infazla ilgili kısmına değilim.
06:57Burada da esası mükerre suçlara ilişkin getirilen bir düzenleme, onları erken şartta salıverme imkanı tanımak şeklindeki bir uygulama bunu sağlıyor.
07:07Yaklaşık 27 bin kişi bundan istifade edecek. Bildiğim kadarıyla totale vurduğumuzda.
07:14Ama bu içerideki rakama az önce söyledim. 415 bin kişinin tutuklu ve hükümlü olduğu bir ülkede.
07:19Yani bu soruna hiçbir şekilde merhem olacak bir uygulama değil.
07:24Bunun dışında paketin içerisinde bu örtülü af kısmını bir tarafa bırakırsak, benim çok olumlu bulduğum bazı düzenlemeler de var.
07:31Örneğin ısrarla benim ceza koku özel hükümetler derslerinde vurguladığım bazı şiddet suçlarının ceza kanununda yaptırımları çok yetersiz.
07:41Bunların içerisinde kasten yaralama suçu, tehdit suçu geliyor ki mafyatik örgütlenmelerin sürekli aslında işledikleri suçlar var.
07:49Aklımızda toplumları ve bunların karşılığı neredeyse hiçbir yatarı olmayan bir ceza karşılığı var.
07:55Bu cezaların arttırılması bence önemli. Yani ilki olarak biz cezaların arttırılması suretiyle suçlulukla mücadele edilebileceğine inanmıyoruz ama
08:05belirli suçlar açısından bunların yaptırımları hiçbir şekilde var gibi değil. Yok hükmünde adeta.
08:11Dolayısıyla bunu doğru buluyoruz.
08:14Konutta infaz usulüne ilişkin şu an önümde örneğin bunu rahmetli Erbakan Hoca için yükseltmişlerdi vakti zamanında.
08:21Şimdi onun sürelerini arttırıyorlar özel infaz usullerinin.
08:25Bence bunlar da doğru bir düzenleme.
08:28Müebbet hapis cezasından dolayı teşebbüste ağırlaştırılmış müebbet hapisten dolayı verilen teşebbüsten dolayı cezaların arttırılması gündemde.
08:38Ben bunları da çok yanlış bulmuyorum.
08:40Ama bütün olarak baktığımızda bu düzenlemelerin hepsinin Türkiye'deki mevcut hukuksuzluk ikliminin panzehri olabileceğini söylemek gerçekçilikten çok uzak bir yaklaşım.
08:53Yani çözümden çok sistemin ihtiyacını karşılıyor diyebilir miyiz?
08:58Tabii tabii yani zorunluluğu karşılıyor.
08:59Cezaevlerinde bu kadar insan yok ki bak şöyle olacak Erdem bugünün tarihinat bir yıla kalmaz daha kapsamlı ve büyük bir örtülü af kanunu çıkartacaklar.
09:09Çünkü rakam korkunç.
09:10415 bin diyoruz.
09:11Cezaevlerin toplam kapasitesi 300 binin altında.
09:15Yani kaçınılmaz olarak yeni bir af kanunu getirecekler.
09:18Bu hiçbir şey.
09:18Peki Hasan hocam şimdi bu özellikle infazdan bahsediyoruz ya biz bu yargı paketini biz duyduğumuzdan beri şunu konuşuyor herkes şunu tartışıyor.
09:30Bir taraftan terörsüz Türkiye diye bir süreç yaşanıyor Türkiye'de ve acaba hani bu terör örgütü üyeleri sadece PKK değil şöyle bir ihtiyada gündeme geldi.
09:40FETÖ'den dolayı da içeride olanlar bunların serbest bırakılması bunların aftan yararlanması mümkün mü sizce böyle bir hukuksal yol açılabilir mi?
09:51Gayet iyi anladım Erdem.
09:52Yani şöyle zaten bir düzenleme yapacaksınız bunu herkes için yapacaksınız.
09:59Siz eğer silahlı örgüt suçlarından yargılanmış mahkum olmuş insanlara ilişkin olarak bir af getireceksiniz.
10:05Onlara ilişkin bir cezasızlık sebebi öngöreceksiniz ya da bir biçimde onların daha erken tahliye edilmesini sağlayacaksınız.
10:14İşte şu örgütün üyelerine bunu sağlıyorum ama bu örgütün üyelerine bunu sağlamıyorum gibi saçma bir şey olmaz.
10:20Böyle bir düzenleme zaten hukuk yani hukuk teknik açısından yapamazsınız.
10:24Yapmaya kalkarsanız da anayasa mahkemesinin önüne gider ve daha önce örneklerinin görüldüğü gibi anayasa mahkemesi bunu eşitlik ilkesine aykırı olarak iptal eder.
10:31Zaten oradaki siyasi tartışmada bir neticeye ulaşılamadığı için siyasi taraflar arasında bu yargı paketinin içerisinde bu konuda bir düzenleme gelmedi diye yorumluyorum ben meseleyi.
10:43Ama bir çözüm üretilebiliyorsa siyaseten bu örgüt ayrımı olmaksızın suç örgütlerinden dolayı mahkum olmuş insanlar için de böyle bir örtülü af düzenlemesinin ben gerçekçi ve beklenilir olduğunu düşünüyorum.
11:00Peki son halini alana kadar sizce bazı farklı değişiklikler yapılır mı yoksa bu haliyle artık?
11:07Yok açıkçası adalet komisyonunda yapılması gerekirdi o işlerin.
11:11Yani ben genel konuda öyle bir şeyin olabileceğine çok ihtimal vermiyorum.
11:14Bu adalet komisyonunda biraz da zaten kamuoyunun gündemine yansıyan kısmı sizin ifade ettiğiniz hikayeydi.
11:21Yani bu örgüt suçlara işte PKK'dan dolayı hapis yatanlar bundan yararlanacak peki işte FETÖ'den yatanlar yararlanacak mı?
11:30Ya da işte DHKPC'den yatanlar ya da IŞİD'den yatanlar yararlanacak mı?
11:35Bir düzenleme getiriyorsunuz silahlı terör örgütlere ve mensuplara ilişkin bunu herkes için getirmek zorundasınız.
11:41Orada anlaşılamadı.
11:42Bu iyidir, kötüdür, doğrudur, yanlıştır ama siyasi boyutuna ben girmek istemem.
11:46Ama hukuk tekniği açısından bu böyle bir ayrıma gitmenin mümkün olmadığını, böyle bir ayrıma gidilirse bulunan meyasaya aykırı olacağını rahatlıkla ifade edebiliriz.
11:56Peki Sayın Sınar çok teşekkür ediyorum.
11:58Oldukça yoğunsunuz.
11:59Sizi de daha fazla meşgul etmek istemiyorum.
12:01En azından bir özetini çıkarttık.
12:03Bu 10. yargı paketinin.
12:05İyi ki katıldınız.
12:06Ağzınıza sağlık.
12:08Çok teşekkür ederim.
12:09İyi yayınlar diliyorum efendim.
12:12Evet sevgili izleyiciler, ceza hukukçusu Prof. Dr. Hasan Sınar konuğumuzdu.
12:1710. yargı paketi hakkında konuştuk.
12:20TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edildi.
12:23Şimdi genel kurula gidecek.
12:25Tabi muhalefetten itirazlar var.
12:28İktidar cephesinden bazı eleştiriler var.
12:30Bakalım nasıl bir hal alacak ya da bu yargı paketini niçin çıkarıyorlar?
12:36Bunu ileriki zamanlarda göreceğiz.
12:38Biz de süreci takip edeceğiz.
12:39Bir taraftan da tabi terör örgütü üyelerinin serbest kalması söz konusu.
