- 25.05.2025
Gazze'de son durum ne, kriz derinleşiyor mu? Suriye'de geçiş hükümeti tehlikede mi? Suriye'deki yeni dönem Türkiye'yi etkiler mi? Google'ın yapay zeka destekli yeni hizmetleri neler? Cüneyt Özdemir 5N1K'da sordu; Filistin Kamu Diplomasisi Enstütüsü Eş Direktörü Ines Abdel Razek, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Ahmet Köroğlu, İZÜ Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Selim Sezer, İZÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar ve Teknoloji Uzmanı Çiçek Çizmeci yanıtladı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sevgili seyirciler yeni bir 5N Birkan programına hoş geldiniz.
00:08Bu hafta ilk gündemimiz Gazze.
00:10Gazze'de durum her geçen gün daha da korkunçlaşıyor.
00:1413 Mayıs'ta İsrail'in başlattığı tam güvenlik stratejisiyle yeni kara harekatıyla
00:20Gazze'de artık mesele açlıktan çıktığı kıtlığa doğru sürükleniyor.
00:2413.000'den fazla çocuğun yaşamı artık bir nevi sınanıyor diyebiliriz.
00:3150.000'den fazla Filistinli 7 Ekim 2023'den bu yana Gazze'de hayatını kaybetti.
00:36Bunların %68'i kadın ve çocuktu.
00:3985.000 kişi yaralandı ve tüm hastanelerin %78'i şu anda kullanılmaz halde.
00:46Netanyahu hükümetinin İsrail'deki desteği bütün bu 2 yıl içinde eridi diyebiliriz.
00:51En son %25 kadar bir desteğe sahip ama buna rağmen şu anda su arıtma sisteminin %95'inin tahrip edildiği
00:59ve 1.4 milyon insanın tahmini yaşadığı Gazze'ye saldırmaya ve Amerika Birleşik Devletleri desteklemese bile
01:07göz ardı etse bile saldırmaya devam ediyor.
01:09Şu ana kadar 2.3 milyon olan Gazze'nin sayısı biraz önce 1.4 dediğim ama 2.3 milyon Gazze'nin
01:181.900.000'i zaten ya yatacak yeri yok ya da yerinde değil artık başka bir yere hareket etmek zorunda kalmış durumda.
01:26Şu anda refah kapısından yardım konvoylarının girişi de yasaklanmış durumda.
01:31Daha önce 5'ine bir kağıdı hatırlarsınız Gazze'ye gidip dünyanın kıskacı alınmış bu küçük coğrafyasındaki hayatı sizlere anlatmıştım.
01:39Ve ne kadar kötü diye sizlere altını çizerek söylemiştim.
01:43Meğer onlar iyi günlermiş.
01:45Şu anda başta batıdan başlayan süpürme harekatıyla İsrail, Netanyahu hükümeti diyelim hiç kimseye aldırmadan
01:54Gazze'de aşağı doğru operasyonlarına devam ediyor.
01:57İsterseniz Ramallah'a gidelim.
01:59İnes Abdel Razek bizimle.
02:01Filistin Kamu Diplomaşisi Enstitüsü eş direktörü.
02:04Şunu merak ediyorum Sayın Razek.
02:07Şu anda Ramallah'ta durum ne?
02:08Yardımların ulaştırılmasında, Gazze'ye ulaştırılmasında en büyük engel ne öne çıkıyor?
02:13Gazze'deki durum ne şu anda?
02:18İsrail 2 Mart'tan bu yana Gazze'ye insani yardım girişlerine izin vermiyor.
02:24Bu açıkça bir aç bırakma politikasıdır ve soykırımın farklı bir biçimde sicrilebilmesidir.
02:29Şu anda İsrail ordusu yardım tırlarının sayısıyla adeta bir oyun oynuyor.
02:34Bugün 5 tıra, yarın 93 tıra izin verdiklerini söylüyorlar.
02:39Oysa burada asıl konuşmamız gereken kaç tırın geçtiği değil, Gazze'ye uygulanan ablukanın tamamen kaldırılmasıdır.
02:46Gazze özgür olmalı ki insanlar en temel ihtiyaçlarını karşılayabilsinler.
02:51Yardımın ne zaman, ne kadar ulaşacağına İsrail ordusu karar veremez.
02:56İnsani yardım silah gibi kullanılmamalı.
02:59Ne yazık ki şu anda yaşanan durum tam olarak bu.
03:02Sayın Rezek, uluslararası kamuoyunun dikkatini Gazze'ye çekmek amacıyla yürütülen diplomatik ve medya temelli kampanyalar yeterli oluyor mu?
03:13Mesela Hollanda'da, Lahey'de, Boav'da binlerce insan kırmızı tişörtler yiyip yürüdüler, protesto ettiler.
03:21Sizce bunların bir etkisi oluyor mu İsrail'de?
03:22Uluslararası toplumun çok daha fazlasını yapması gerekiyor.
03:31Şu ana kadar atılan adımlar hem yetersiz hem de geç kalınmış durumda.
03:35Evet, bazı ülkelerde tutumlarda küçük değişiklikler var.
03:39Ancak düşünün, 50 bin Filistinli hayatını kaybetti, 2 milyon insan evsiz kaldı, binlerce bebek açlıktan öldü.
03:47Ve bu tabloya rağmen, örneğin Birleşik Krallık yalnızca serbest ticaret müzakerelerini askıya alma kararı alıyor.
03:55Anlaşmaları tamamen durdurmak bile gündemde değil.
03:58Bazı ülkeler biraz daha sert açıklamalar yapıyor. O kadar.
04:02Oysa artık gerçek adımlar atılmalı.
04:04Sivil toplumun çağrısı net. Silah ambargosu, ticaret ambargosu.
04:08Artık sadece kınamalar yetmiyor. Ticareti durdurduk diyorsanız, gerçekten durdurmalısınız.
04:15İsrail'le enerji, teknoloji ve mal ticareti sürdükçe bu soykırım makinesi beslenmeye devam ediyor.
04:23Dünya artık yavaş yavaş farkına varıyor ki, İsrail iyi niyetli bir aktör değil.
04:28Gerçekleri çarpıtıyor, yıkıyor, işgal ediyor, daha fazlasını istiyor ve sonra bir tırın geçip geçmeyeceği üzerine pazarlık yapıyor.
04:36Uluslararası toplumun sadece vicdani değil, hukuki sorumlulukları da var.
04:41Uluslararası Adalet Divanı'nın soykırımı önleme kararları ortada.
04:46Artık laf değil, somut adımlar atılmalı.
04:52Son olarak Ramallah'tan dünyaya ve Türk kamuoyuna mesajınız nedir acaba?
04:57Bugün artık çok net. İsrail, uluslararası alanda izole edilmelidir.
05:06Boykot, yatırımların geri çekilmesi ve yaptırımlar sürdürülmelidir.
05:11İsrail ekonomisi, ordusu, savaş teknolojileri, hepsi dışarıdan sağlanan enerji, teknoloji ve ürünlerle ayakta duruyor.
05:20Türkiye dahil tüm ülkelerin bu noktada etkili ambargolar uygulaması şart.
05:25Çünkü İsrail, diplomasiyle ikna edilecek bir ülke olmadığını açıkça gösterdi.
05:30Gazze'de bir halk sistematik olarak yok ediliyor ve bu bizim için hayati bir mesele.
05:36Bu nedenle sadece İsrail değil, onu destekleyen başta ABD olmak üzere diğer ülkelere de baskı yapılması gerekiyor.
05:43Türkiye'nin bu konuda elinde güçlü araçlar var.
05:46Bugün yaşananlar yalnızca Filistin halkının geleceğini değil, aynı zamanda bölge istikrarını ve uluslararası hukuk düzenini de tehdit ediyor.
05:55Dünya ya şimdi harekete geçecek ya da insanlığın ahlaki pusulasını kaybedeceğiz.
06:00İsrail'in bu konuda completely destekleyen.
06:30Kutlama kararı çıksa da henüz bir şey olmadı ama bu da kamuoyu etkileme anlamında önemli olacağını düşünüyorum.
06:36Ahmet Bey, Netanyahu'nun son dönemde ABD ve Avrupa Birliği'nden gelen tepkilere kulağını kapatmasını
06:42ve insani dramın Gazze'de bu kadar artmasına rağmen gaza basmasını siz neye bağlıyorsunuz?
06:48Şimdi öncelikle tabii çok çelişikli kararlar var.
06:53Yani Trump'ın dahi sadece bu körfe ziyarete öncesi aleyhte açıklamaları oldu.
07:00Barış Ateşkesi'nin yapılmasına dönelik çabaların olduğunu, Gazze'de olan bitenlerini kabul etmediğine dair beyanatları oldu.
07:08Fakat Körfez bölgesine gitti.
07:11İşte biliyorsunuz trilyon dolarlarla anlaşmalar imzalandı.
07:14Hatta bunun öncesinde Hamas iyi niyet göstergesi olarak ABD'nin vatandaşı Eden Alexander'ı serbest bırakmıştı.
07:21Gazze'de esir tutulan.
07:23Fakat daha sonra Trump bu geziden döndükten sonra yine tam tersi açıklamalar yaptı.
07:32İsrail'i tamamen destekleyen, arkasında duran, Hamas'ı suçlayan, Gazze'de olan biten konusunda İsrail lehine bir şey geliştirdi.
07:41Şimdi bu tür ikilecikli politikalar, muhtemelen İsrail tabi cesaretlendiriyor ve haliyle onun bölgedeki kuralsız, kaidesiz, gaddarca politikalarına da destek, meşruluk sunmuş oluyor.
07:57Bu sadece Amerika tarafından, Avrupa devletleri tarafından da böyle çok istikrarlı ve caydırıcı kararlar açıklamalar arasında gelmiyor.
08:07Her ne kadar bazı aleyhte söylemler ortaya çıksa da en azından bunu politik düzeyde söylüyorum.
08:15Yine İngiltere biliyorsunuz daha 3-4 gün önce yine Kıbrıs üzerinden belli destekler sundu İsrail'e.
08:22Yine son zamanlarda İsrail'e çok büyük silah satışları gerçekleştirildi.
08:28Bu anlamda bunların ben hani başlı başına üst politik, yani büyük devletler tarafından İsrail'e Netanyahu'ya bir alan açtığını düşünüyorum.
08:38Biz tabi olayın şeyine bakarsak hani halklar yüzeyinde belli tepkiler var, yine devletler yüzeyinde belli açıklamalar var ama
08:45maalesef biz biliyorsunuz ki küresel siyaseti belirleyici şeyler biraz daha bu küresel güçlerin açıklamaları ve politikaları oluyor.
08:54Halil de bu durum İsrail'in de belirttiğim gibi bölgede tamamen insani durumun daha da kötüye gitmesini gözün masasına da yol açıyor, umursamıyor.
09:04Leşim Üniversitesi'nin son bir haftada çok ciddi açıklamaları var bölgedeki insani yaşamın kötü gittiğine dair.
09:10Bölgeye her gün 500 tırın girmesi gerektiğini Birleşim Üniversitesi'ler söylüyor oradaki gerekli ihtiyaçların sağlanması için.
09:17Ancak 11 hafta sonra bakın, 11 hafta sonra sadece geçtiğimiz çarşamba günü yani 21 Mayıs'ta sadece 90 küsur, 91 tırlık malzeme girişine müsaade etti İsrail.
09:29Bu çok uzak ya, bu 11 haftadan sonra. BM'nin ifade ettiği 500 tırın günlük olarak girmesi lazım ki orada tüm ihtiyaçlar karşılansın.
09:38Bunu bu vesileyle tekrar ifade edelim. Belki siyasi karmaşan için çok gözüme gelmiyor ama şu anda Gazze'deki en büyük kriz insanlık krizi.
09:49Biz bölgeyle çok sık irtibatlarımız var işte farklı gerekçelerle.
09:54Yani insanlar açlıktan ölüyorlar, susuzluktan ölüyorlar, sağlık imkanlarına erişememekten şey yapıyorlar.
10:02Sadece geçen hafta bununla ilgili 2-3 tane bilgi geldi bana.
10:06Yani orada bir yurt dışında bir profesör olan hocanın annesi bir aydır suyla beslenmek ve açlıktan dolayı yaşlı bir annesi vefat ettiği haberini vermiş oldu.
10:17Oradaki doktorlar, yani su var ama sular artık tuzlu ve tatlı karışık sular.
10:25Hastanelerdeki doktorların çok net açıklamaları var son 1-2 haftada.
10:30Diyaliz şeylere yetişemiyoruz.
10:32Böbeklerini kaybediyor insanlar çünkü bu insanlar iyi sularla beslenmiyorlar.
10:36Tuzlu, deniz suyla besleniyorlar ama bölge halkı da diyor ki su sudur artık yapacak bir şeyimiz yok.
10:41Çünkü onu da bulamıyoruz.
10:43Tatlı, tuzlu, deniz suyundan şey yapıyorlar.
10:46Yine Birleşmiş Milletler 3-4 Günecik'in açıklama yaptığı deniz suyu arıtan şeylerin yakıtları da artık elektrikleri çünkü bunun elektrikleri kesti İsrail.
10:55Bunlar şey değil artık yakıtla çalışıyorlar.
10:57Bunlara ulaşacak yakıtlarda da çok ciddi krizler var.
11:01Bunlar da artık birkaç gün kaldı diye BM açıklama yapıyor.
11:04Bunların da yakıtları bitecek ve artık denizden tamamen artık yarı da olsa yani yarı tatlı, yarı tuzlu su erişim imkanı bile olmayacak diye.
11:12Böyle ciddi bir insanlık krizi de var.
11:15Ama işte bu tür ciddi bir yaptırım bahseden olmaması haliyle İsrail'in de bölgede bu insani durumu da tamamen göz ardı ederek daha da hatta maalesef ağırlaştırmasına yol açıyor diyebiliriz.
11:28Bu People's Tribünü'den biraz bahsettim ama siz de biraz açar mısınız?
11:32Ne yapacaksınız tam olarak?
11:33Bu People's Tribünü diye biraz aslında literatürde oluşmuş insanlık mahkemeleri, vicdan mahkemeleri burada devreye girebiliyor.
11:42Burada artık biraz daha hani halkların bir farkındalık oluşturmak ve bu konuyu gerçek uzmanları tarafından ele alınarak en azından ICC, ICJ gibi biraz daha formal yaptırım kararları olabilecek.
11:57Mercileri etkileyebilme mekanizman olarak görebiliriz biz bu People's Tribünü'nı, tribünalları.
12:03Bunun biliyorsunuz hikayesi çok eski.
12:051960'lardan bile Russell Tribünü, Amerika'nın Vietnam işgaline başlayan ve günümüze kadar işte Uygur Tribünü olsun,
12:13Irak Tribünü, farklı Keşmir, farklı yani Çin pek çok tribünün örneği var.
12:19Yapıldı yani, yapılıyor hala.
12:22Bu Gaza Tribünü da işte bu anlamda geçtiğimiz yıl Richard Falk, eski Birleşmiş Milletler Filistin başrapertörlüğünün başkanlığında başlatılmış bir inisiyatif.
12:32Aynı benzer bir süreç.
12:33Burada dünya çapında eski Birleşmiş Milletler raportörleri, uluslararası hukukçular, akademisyenler, entelektüeller, yazarlar,
12:41işte sivil toplum temsilcileri, gazeteciler, yazarlar, pek çok toplum farklı kesimler, dünyanın farklı bölgelerine insanlar bir yere gelerek
12:48aslında İsrail'in Gazze'de işlediği suçları, insanlık suçlarını ele alacak, inceleyecek, raporlanacak ve ciddi raporlar ortaya çıkacak.
13:00Burada da bir tanıklar dinlenecek, mağdurlar dinlenecek.
13:02Aslında biraz böyle sembolikli bir mahkeme gibi bu raporlar tabii ilgili diplomatik kurullara, devlet başkanlarına
13:11ve tabii bu işte Uluslararası Ceza Mahkemesi gibi, Adalet Divanı gibi kurumlarda sunulmuş olacak.
13:17Bunun etkisi nereden gelecek?
13:18Yani bunun bir yaptırım şeyi tabii ki yok.
13:21Yaptırımı şeyleri olan mahkemelerin durumunu görüyoruz.
13:24Ama bu ciddi insanların, yani toplumun önünde olan entelektüellerin, okumuşların, bu anlamda aldığı kararların tabii, etkili kararların
13:33bu mahkemeler tarafından veya bu ilgili siyaset yapıcılar, diplomatik kurullar tarafından dikkate alınacağı düşünüldüğü için bu insanlık mahkemeleri şey yapılıyor.
13:44Bir de bunun tabii halklar bazında bir global awareness diyebileceğimiz, yani bir farkındalık, küresel bir farkındalık oluşturması bağlamında da bir kıymeti var.
13:53Gaza Tribunal böyle bir proje başladı.
13:57İşte Londra'da başlangıç toplantısı geçtiğimiz yıl Kasım ayında yapılmıştı.
14:02Önümüzdeki hafta hemen çok yakın, bunu da bu vesileyle duymuş olalım.
14:05Sarayboslu'da dört günlük ilk public mahkeme olacak.
14:09Yüze yakın bahsettiğimiz şekilde isim buraya gelecekler.
14:13Farklı konularda dirilemeler, işte yargılamalar, uzman görüşleri olacak.
14:20Bunlar daha sonra bir deklarasyon açıklanıp, asıl final session, önümüzdeki bu yılın sonlarında planlanan final oturumuyla birlikte bu mahkeme kararlarını açıklamış olacak bu konuyla ilgili.
14:34Bu da böyle bir girişim. Yani bunların her birinin muhtemelen, buna benzer farklı girişimlerin her birinin de en azından insanlığın bu olan biten karşısında hukuki, yani formal hukuki yollar belki sınırlığı yavaş ilerlese de farklı alternatif arayışlarının devam ettiğini gösteren önemli araçlar olduğunu düşünüyoruz.
14:56Bu anlamda bunun her birinin kıymetli girişimler, çabalar olduğunu ifade edebiliriz.
15:02Ahmet Bey yayınımıza katıldığınız için çok çok çok teşekkür ederim.
15:06Sevgili seyirciler bu haftanın bir diğer konusu da Suriye'ydi.
15:09Suriye biliyorsunuz Trump geçtiğimiz günlerde Birleşik Arap Emirlikleri'nde Suriye Devlet Başkanı ile bir araya gelmiş ve de sırtını vurup biz bütün ambargoları Suriye ile ilgili ambargoları kaldırdık demişti.
15:20Bu hafta özellikle ABD'nin Dışişleri Bakanı Rubio'nun çok ilginç bir çıkışı oldu.
15:27Dedi ki çok değil, birkaç hafta içinde Suriye'de iç savaşın yeniden çıkabileceğini düşünüyoruz.
15:33Şu andaki bu iktidardaki kimi isimler bizim güvenlik kontrolümüzden geçemedi dediler.
15:39Yani Trump'la neredeyse 180 derece zıt bir görüş bildirdi.
15:44Şimdi böyle olunca hani red flag derler, kırmızı bayraklar havaya kalktı.
15:49Biz de merakla beklemeye başladık.
15:50Acaba ABD Dışişleri Bakanı'nın bizim bilmediğimiz bir bildiği mi var diye.
15:56İsterseniz bunu ilk olarak Selim Sezer'e soralım.
15:59İstanbul Sabahattin Zahim Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde öğretim üyesi.
16:04Selim Bey siz Rubio'nun bu Suriye'deki geçiş hükümeti haftalar içinde çökebilir demecini duydunuz mu?
16:09Duyduğunuzda ne düşündünüz merak ediyorum.
16:10ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun yaptığı bu tespit kişisel olarak katıldığım bir öngörü olmamakla birlikte birkaç farklı şekilde anlaşılmaya açık gibi görünüyor.
16:20Rubio'nun kastettiği hem yakın bir gelecekte bir iç savaş tehlikesinin olduğu hem de mevcut Suriye hükümetinin, geçiş hükümetinin yönetme kapasitelerini kaybedebileceği anlamlarını içeriyor.
16:31İlkinden bahsetmek gerekirse 8 Aralık tarihinde eski yönetimin Beşar Esad rejiminin devrilmesi sonrasında istikrarın hızlı bir şekilde sağlanamadığını ve farklı grupların silah bırakmaya yanaşmadığını görüyoruz.
16:44Bu çeşitli bölgelerde farklı çatışmalar biçiminde zuhur etti.
16:48Örneğin yakın zamanda güney bölgelerde dürzi gruplar ile şu andaki yönetime bağlı güvenlik kuvvetleri arasında çeşitli çatışmalar yaşandı.
16:55Ve İsrail'in de bir düzeyde bu çatışmalar dahil olduğunu gördük.
16:59Zira Suriye dürzileri ile İsrail arasında geçmişten beri var olan tarihsel ve politik bağların da burada bir etkisi olmuştu.
17:06İkincisi yine geçtiğimiz aylarda özellikle sahil bölgesinde devrik rejime sadık olarak tanımlanan çeşitli milis grupları olarak adlandırılan yapıların yine yeni yönetime bağlı güvenlik güçleriyle sert çatışmalara girdiği ve geniş bir bölgeye yayılan bu çatışmaların haftalar boyunca devam ettiğini görmüştük.
17:22Üçüncü bir mesele ise kuzeydeki Kürt gruplarla Şam yönetimi arasındaki olası bir siyasi uzlaşmanın hayata geçirilip geçirilemeyeceği.
17:29Her ne kadar YPG örgütü ile Şam hükümeti arasında bir mutabakata varılmış olsa da ilk günlerden itibaren bu mutabakatın ciddi sorunlar, pürüzler içerebileceğine dair bir takım emareler ortaya çıktı.
17:40Dolayısıyla hem bir çatışma ortamının bulunması hem de etnik, dinsel ve mezhepsel temellerde ortak bir Suriye yapısının üniter bir yapının kurulup kurulamayacağına dair bir takım belirsizlikler bulunuyor.
17:51Aynı zamanda mevcut yönetimin şu anda yönetme kapasiteleriyle ilgili özellikle ekonomik ve mali açıdan ciddi sıkıntılar içinde olduğunu söylemek gerekir.
17:5814 yıllık bir savaşın sonrasında ciddi kaynaklara ihtiyaç duyuyor ve bu kaynakların dünyadan gelebilmesi için de Esad yönetimin döneminde hayata geçirilmiş olan yaptırımların kaldırılması gerekiyor.
18:09Trump'ın körfez turu sonrasında yaptırımları aslında kaldırması bu ihtiyacın bir sonucuydu.
18:14Çünkü ABD doğrudan kendisi finansman sağlamak istemiyor ama ABD'nin koyduğu yaptırımlar sebebiyle körfez ülkeleri ya da daha başka ülkeler Avrupa ülkeleri de ayrılmak üzere Suriye'ye mali katkı sağlayamıyordu.
18:25Bu ciddi ekonomik sorunların da etkisiyle ve siyasi istikrarsızlık durumların da etkisiyle Marco Rubio'nun böyle bir tespit ve öngörüde bulunduğunu gördük.
18:33Söylediğim üzere bu benim kişisel olarak katıldığım bir öngörü değil ancak hem bir yönetme kapasiteyle ilgili sorunlar hem de çatışma ortamını ve dinamiklerini farklı bölgelerde farklı faktörlerden kaynak olarak var olması bu tespite yöneltmiş olur Rubio'yu.
18:48Şimdi tabii başka bir ülke için bunu bir demeçler geçersiniz ama böyle bir çöküş Türkiye için de çeşitli siyasi sonuçları olabilecek bir çöküş.
18:58Özellikle açılım sürecinde YPG tam da devlet gözünde SDG'ye dönüşmüşken sınırdaki güvenlik şu anda bir çatışmasızlık hali varken Türkiye'de sonuçları ne olur acaba eğer böyle bir çökme olursa ne değerlendiriyorsunuz?
19:11Elbette gerçekten de bu öngörülerin yani olumsuz senaryoların hayata geçmesi ve yeniden bir iç savaşın patlak vermesi ya da farklı bölgesel aktörlerin dair olmasıyla yeniden bir savaş durumunu oluşması Suriye'nin kuzey komşusu olarak Türkiye'yi yeniden doğrudan etkileyecektir.
19:26Ve daha önceki süreçlerde zaten yoğun bir mülteci akışın gerçekleşmiş olduğu bir ülke olarak Türkiye bu olası yeni çatışma halinden de birinci düzeyde etkilenecek ülkeler arasında yer alacaktır.
19:37Ancak şu anda daha önceki süreçte yani 2011 ile 2024 sonu arasındaki süreçle bugünkü dönemi karşılaştırdığımızda önemli bir farklılık mevcut.
19:48O da şu andaki Şam yönetimi ile Türkiye arasındaki diyalog kanalının açık olması hatta diyalog kanalının açık olması noktasında oldukça yoğun ve yakın ilişkiler içinde bulunulması.
19:57Yakın zamanda Dışişleri Bakanlığı ve MİT temsilcilerinin Şam'a yaptığı ziyaretler ve Ahmet Şahra ile Türkiye hükümeti arasındaki temasları düşündüğümüzde olası bir çatışma ya da olası bir yeni göç dalgası, mülteci dalgasının oluşması halinde Türkiye ile Suriye arasında bir koordinasyonun sağlanması ve tüm bu süreçlerin birlikte yönetilebilmesi mümkün olacaktır.
20:172011 sonrasındaki süreçlerde olmayan durum buydu.
20:21Esad yönetimi ile Türkiye arasında bir diyalog kanalının olmaması ve çatışmaların çok hızlı bir şekilde yayılması ve çok geniş bir alana yayılması sonucunda milyonlarla ifade edilen göç dalgaları, mülteci dalgaları çok da fazla kontrol edilemedi ya da koordinasyon içinde yürütülemedi.
20:37Şu andaki durum az önce söylediğim gibi büyük bir çatışma olasılığının aslında görüldüğü bir tablo değil.
20:44Ancak bu olumsuz senaryonun gerçekleşmesi halinde bile bahsettiğim sebeplerden ötürü diyalog kanalının açık olması, koordinasyonun mümkün olması ve farklı bölgesel aktörleri de dahil edecek şekilde süreçlerin yönetilebilir olması Türkiye açısından büyük bir riskin meydana gelmeyeceği anlamına geliyor diye düşünüyorum.
21:03Bir de tabii şunu eklemek gerekir. Milyonlarca Suriyeli yıllardan beri kendi ülkelerinden, vatanlarından zaten uzakta yaşıyorlar ve çok uzun yıllardır geri dönüş imkanını arıyorlardı.
21:12Aralık sonrasında Beşar Esad yönetimi devrilmesi sonrasında hala hazırda 10 binlerle belki 100 binlerle ifade edilen Suriyelinin geri döndüğünü gördük.
21:20Keza Suriyeliler toplamda 22 milyondan fazla bir nüfustan bahsediyoruz. Artık çatışmadan ve savaştan son derece yorgunlar ve farklı fikirlere sahip olanlar da dahil olmak üzere Suriyelilerin büyük çoğunluğu şu andaki yönetime, şu andaki yeni hükümete tırnak içine bir şans verme ve barış ve istikrarla hayata geçirme eğilimindeler.
21:38Bu sebeple Suriyelilerin kendisinin de yeni bir çatışmadan uzak duracağını, bundan kaçınmaya çalışacağını ve büyük göç dalgalarının oluşmayacağını bekleyebiliriz, öngörebiliriz.
21:49Hatta istikrarın sağlanması halinde büyük bir ihtimalle başta Türkiye'dekiler olmak üzere bölgedeki farklı yerlerdeki Suriyeli mültecilerin geri dönüşlerinde hızlanmasını bekleyebiliriz.
21:58Ahmet Bey çok çok teşekkür ederim. Bir başka Ahmet Bey ile devam edelim. Prof. Dr. Ahmet Cevat Acay bizimle İstanbul Sabahattin Zahim Üniversitesi rektörü.
22:05Şimdi bu üniversite önemli bir üniversite. Suriye için de önemli bir üniversite. Çünkü Suriye'nin şu andaki Dışişleri Bakanı Esat Hasan Şeybani doktorasını bu üniversitede yaptı.
22:15Yani bir anlamda Ahmet Hoca'nın da öğrencisi olabilir.
22:19Hocam öğrenciniz Dışişleri Bakanı'nın, Esat Hasan Şeybani'nin performansını nasıl değerlendiriyorsunuz?
22:25Sizce uluslararası camiada yeni Suriye hükümeti kendine yer bulabilir mi bu Dışişleri Bakanı ve Bakanlar Kurdu'yla?
22:30İzleyebildiğim kadarıyla Sayın Bakan'ın performansı olumlu, başarılı gibi görünüyor.
22:37Tabi burada her bir bakanın hatta topyekun Suriye hükümetin gücünü aşan zorluklar da var.
22:47Ama genel olarak bakıldığı zaman Sayın Bakan'ın performansının tatmin edici olduğu ve daha başarılı olması için de elinden gelen gayreti göstereceğini ümit ettiğimizi ifade etmek istiyorum.
23:03Burada özellikle bizim açımızdan bir komşu kardeş ülkenin birliğinin bütünlüğünün sağlanması, demokratik ve halkın her kesimini temsil eden bir düzene kavuşması,
23:19hem Suriye halkının hem komşu ülkelerin esenliği bakımından istenmesi gereken bir durumdur.
23:28Bu konuda tekrar Sayın Bakan'a ve yeni Suriye hükümetine başarılar diliyorum.
23:32Şu anda izlendiği kadarıyla böyle bir kabulün olduğu, oluşmakta olduğu, gelişmekte olduğu söylenebilir.
23:41Bunlardan tabi en önemlisi Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri'nin daha önceki Esad döneminde ve çatışma süresince de uygulanan bazı ambargolarının,
23:54ticaret ve benzeri kısıtlamalarının şu anda kaldırılmış olması bence bu kabulün önemli adımlarından biridir diye düşünüyorum.
24:07Bunun dışında yakın zamanlarda Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Trump ile Ahmet Eşşar'a biliyorsunuz görüşme yaptılar.
24:18O görüşmenin de basına yansıyan bilgilere göre iyi geçtiği, olumlu geçtiği Amerika Birleşik Devletleri Başkanı'nın yeni hükümet ve Suriye yönetimi konusunda olumlu görüşler ifade edildi.
24:36Dolayısıyla yani mevcut koşullarda bu şeyin iyileşmenin, kabulün gelişeceğini ümit ediyoruz.
24:46Ancak burada tabi şunu söyleyelim, yani yeni Suriye hükümetinin kabulü konusunda çok fazla şu anda ciddi bir güçlük görünmüyor.
24:56Bununla birlikte özellikle Suriye'ye ve bölge ülkelerine ve başka ülkelere de yönelik özellikle her türlü farklılığı istismar ederek o ülkelerdeki bütünlüğü, birliği tehdit eden etkilerin buna yönelik uluslararası bazı odaklarca yürütülen politikaların Suriye bakımından da henüz ortadan kalkmamış bir tehlike ve sorun oluşturduğunu da ifade etmemiz gerekir.
25:24Ahmet Bey çok çok teşekkür ederim.
25:27Sevgili seyirciler, Orta Doğu'da bunlar yaşanıyor. Bunlar Orta Doğu yaşanırken burada San Francisco'da bir devrim vardı.
25:33Yapay zeka gümbür gümbür geliyor desek yeridir.
25:36O kadar hızlı bir değişim olacak ki burada konuştuğum insanlardaki pek çoğu Türk mühendisler, büyük şirketlerde çalışıyorlar.
25:44Onlar bile şaşkınlar.
25:45Özellikle bu hafta belki de yapay zekanın en önemli aktörlerinden bir tanesi.
25:50Google öylesine açıklamalar yaptı ki, öylesine ürünleri tanıttı ki geleceğin çok da uzak olmadığını gördük.
25:56Gelecek meğerse kapıya dayanmış.
25:58Video üretmekten çeşitli kod yazımına kadar, robotların hayatımıza girmesinden bu robotlarla nasıl yaşayacağımıza kadar pek çok farklı konu gündeme geldi ve de farklı gelişme burada konuşuldu, tartışıldı.
26:11Çiçek çizmeci Veşnebirkan'ın teknoloji editörü şu anda karşımda.
26:16Çiçek bu hafta Silikon Vadisi'nde adeta bir devrim yaşandı dedim.
26:19İstersen biraz sen aç bu konuyu.
26:22Neden devrim diyoruz onu anlatmak lazım belki de.
26:24Neler oldu?
26:25Evet Cüneyt Bey, Silikon Vadisi'nde gerçekten çok büyük dönüşümler yaşanıyor.
26:30Özellikle bu hafta çok fazla konu vardı konuşulacak.
26:34İlk önce Google'la başlamak isterim.
26:36Google en büyük ataklarından birini yaptı.
26:40Çok fazla ürün çıkardı.
26:41Önemli olan tabii ki bunları hayatımıza adapte edebilecek miyiz?
26:47Sonunda biz bunları kullanabilecek miyiz?
26:49En önemlisi o ama ürünler gerçekten iyi.
26:52Artık internetteki etkileşimimiz tamamen değişiyor ve yapay zeka ajanları üzerinden olacak.
27:01Zaten Demis Hasabis'te yani Google DeepMind'in kurucu ortağı olan bilim insanı da bunu söylüyor.
27:07Artık web ile olan ilişimiz böyle direkt olarak yazdım ve aramaya girdim gibi değil de artık ajanlar üzerinden bilgi iletişime geçtiğimiz ve belki de onlara her şeyi yaptırıp sadece sonuca baktığımız bir noktaya gidiyoruz.
27:24Nasıl oluyor?
27:24Bu artık aramalarda yapay zeka arama modu var.
27:27Artık mesela bir gözlük tanıttılar.
27:32O gözlükle hem etrafı görüyoruz etrafı görürken yapay zekada görüyor ve onunla etkileşime girip bilgiler alabiliyoruz.
27:39Turistik amaçlı mesela kullanılabilir ya da kişileri tanıyabilir.
27:44Mesajlar geldiğimi iletebiliyor.
27:48İşte yol tarifini de yine önümüzde görüyoruz artırılmış gerçeklikle.
27:51Bunun dışında karma bir gerçeklik gözlüğü de tanıttılar.
27:54Ayrıca yazıdan resim üretebilen, video üretebilen, ses üretebilen, müzik prodüksiyonları yapabilen ve bunların çok gelişmiş hallerini bir üst versiyonlarını tanıttıkları ürünleri vardı.
28:06İmagen 4, VO3 gibi ve bunun dışında prodüksiyon yapabileceğimiz Flow isimli bir yapım uygulamasından bahsettiler.
28:17Bunun dışında artık mesela herhangi bir ürün almak istiyoruz.
28:21Kendimiz üzerimize nasıl olduğunu artık yapay zeka ile görebileceğiz.
28:28Böylelikle artık tamamen daha kişiselleştirilmiş bir deneyim yaşıyor olacağız.
28:34Örneğin bir toplantıya girdiğimizde farklı dilde konuşan insanlarla birlikte olduğumuzda simültane tercüme edebilecek.
28:42Gözlüklerde de aynısını yapabiliyoruz bu arada.
28:44Farklı kişilerle konuştuğumuzda simültane yine tercüme edebiliyor.
28:49Bunun dışında 3 boyutlu olarak insanlarla toplantılara bir ekran vasıtasıyla girebileceğiz.
28:55Bunun dışında farklı bir firmayla anlaşmışlar.
29:00Böyle bir televizyon üzerinde kameralar var ve toplantıları 3 boyutlu ayrıca yapabiliyoruz.
29:06Tamamen bambaşka bir noktaya geldik diyebiliriz.
29:09Bilimsel araştırmalarda da Cem İna'yın artık çok ileri bir seviyeye geldiğini ve bilimsel keşifler yapmada da çok üstün artık tedavi süreçlerine yardımcı olabildiğini de ayrıca gösterdiler.
29:23Evet az gittik yüz gittik bir 5ne1 kanun daha sonuna geldik önümüzdeki hafta yine yepyeni konularla karşınızda oluncaya kadar ben Cüneyt Özdemir.
29:32Hepinize iyi akşamlar iyi günler dilerim.
Önerilen
1:31
1:10
0:17